Fotosista to osoba, która na planie filmowym zajmuje się wykonywaniem zdjęć fotograficznych, tzw. fotosów. To bardzo ważna rola, bo takie zdjęcia są nie tylko pamiątką, ale przede wszystkim służą do promocji filmu, przygotowania plakatów, dokumentacji przebiegu pracy czy nawet do celów archiwalnych. Często fotosista musi umieć pracować w trudnych warunkach – np. bardzo cicho, żeby nie przeszkadzać ekipie i aktorom, a jednocześnie wychwytywać kluczowe momenty. Moim zdaniem to taki trochę niewidzialny członek ekipy, który potrafi złapać magię planu w statycznym kadrze. W branży jest przyjęte, że fotosista stosuje profesjonalny sprzęt fotograficzny z cichą migawką, czasem korzysta z lamp błyskowych, ale zawsze musi pamiętać o niedrażnieniu aktorów czy reżysera – to taka trochę sztuka kompromisu. Dobre praktyki mówią też, żeby fotosista robił zdjęcia zarówno podczas ujęć, jak i w trakcie przerw, co pozwala uchwycić atmosferę pracy. Z mojego doświadczenia wynika, że bez fotosisty nie da się rzetelnie udokumentować powstawania filmu – sekretarka grupy zdjęciowej skupia się raczej na papierologii, operator kamery jest od ruchomego obrazu, a laborant fotograficzny obrabia zdjęcia, ale nie robi ich na planie. Fotosista to fachowiec od obrazu zatrzymanego w kadrze, ściśle współpracujący z kierownictwem produkcji i działem promocji.
Często można spotkać się z mylnym przekonaniem, że zdjęcia fotograficzne z planu filmowego może wykonywać np. operator kamery czy laborant fotograficzny. Jednak branżowe standardy są tutaj dość jednoznaczne. Operator kamery to specjalista od rejestracji ruchomego obrazu, czyli filmu – jego zadaniem jest obsługa kamery filmowej lub cyfrowej, ustawianie kadrów, świateł itd. W rzeczywistości operator najczęściej nie ma ani czasu, ani odpowiedniego sprzętu czy umiejętności, by robić profesjonalne fotosy, a nawet gdyby, to mogłoby zaburzać rytm pracy na planie. Laborant fotograficzny z kolei zajmuje się wywoływaniem i obróbką zdjęć w laboratorium – to bardzo techniczna praca, zwykle poza planem, związana z chemią fotograficzną lub komputerową postprodukcją. Natomiast sekretarka grupy zdjęciowej to osoba odpowiedzialna za dokumentowanie przebiegu zdjęć, prowadzenie scenariusza na planie, notowanie klapsów i ujęć – jej rola jest kluczowa przy organizacji, ale nie wiąże się z fotografią. Typowym błędem myślowym jest założenie, że każda osoba mająca aparat na planie może być fotosistą – w rzeczywistości wykonanie profesjonalnych zdjęć promocyjnych i dokumentacyjnych wymaga nie tylko wiedzy technicznej, ale też wyczucia planu, umiejętności pracy z ludźmi i znajomości specyfiki pracy filmowej. To właśnie specjalnie zatrudniony fotosista odpowiada za te wszystkie aspekty i tylko on gwarantuje jakość oraz spójność materiałów fotograficznych ze standardami branżowymi i oczekiwaniami produkcji.