Różyczka przebyta przez matkę w pierwszym trymestrze ciąży jest jednym z istotnych czynników teratogennych, które mogą prowadzić do wad wrodzonych, w tym wad zgryzu. W tym okresie ciąży rozwijają się kluczowe struktury anatomiczne, a wirus różyczki może powodować poważne uszkodzenia tkanek. Mechanizmy działania wirusa obejmują uszkodzenie komórek oraz zaburzenie procesu namnażania się komórek w rozwijającym się organizmie, co może prowadzić do nieprawidłowego kształtowania się szczęk i zębów. Przykładem zastosowania tej wiedzy w praktyce klinicznej jest istotność wczesnego diagnozowania i monitorowania kobiet w ciąży, które miały kontakt z wirusem, oraz wdrażanie odpowiednich strategii prewencyjnych. Zgodnie z wytycznymi Światowej Organizacji Zdrowia oraz krajowymi programami zdrowotnymi, szczepienia przeciwko różyczce dla kobiet w wieku rozrodczym są kluczowym elementem profilaktyki, co może znacznie zredukować ryzyko powstawania wad wrodzonych u noworodków.
Parafunkcja narządu żucia, dysfunkcja narządu żucia oraz uraz twarzoczaszki są to problemy, które mogą skutkować zaburzeniami w układzie stomatognatycznym, jednak nie są one bezpośrednią przyczyną wrodzonych wad zgryzu. Parafunkcja narządu żucia, jak np. zgrzytanie zębami czy ssanie kciuka, może prowadzić do nabytych problemów ortodontycznych, ale nie jest czynnikiem teratogennym. Dysfunkcja narządu żucia, związana z nieprawidłowym funkcjonowaniem mięśni czy stawów skroniowo-żuchwowych, również nie ma wpływu na rozwój wrodzonych wad, a jej skutki są zazwyczaj odwracalne poprzez odpowiednią terapię. Uraz twarzoczaszki, wynikający z wypadku komunikacyjnego, może prowadzić do poważnych uszkodzeń anatomicznych, ale jest to problem nabyty, który występuje już po urodzeniu. Wrodzone wady zgryzu mają złożone przyczyny, w tym genetyczne i środowiskowe, a kluczowym aspektem jest wpływ teratogenów w czasie ciąży. Dlatego ważne jest, aby zrozumieć, że czynniki takie jak różyczka mają długofalowe konsekwencje dla rozwoju dziecka, a ich identyfikacja jest kluczowa w profilaktyce medycznej oraz edukacji kobiet w ciąży.