Kwalifikacja: ELM.01 - Montaż, uruchamianie i obsługiwanie układów automatyki przemysłowej
Zawód: Automatyk , Technik automatyk
Kategorie: Elementy wykonawcze Układy pneumatyczne i hydrauliczne
Do którego przyłącza zaworu hydraulicznego należy podłączyć zbiornik z cieczą hydrauliczną?
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Poprawna odpowiedź to przyłącze T, czyli tzw. port powrotny (ang. Tank). W zaworach hydraulicznych oznaczenie T zawsze odnosi się do przewodu odprowadzającego ciecz z powrotem do zbiornika. W klasycznym układzie hydrauliki siłowej mamy trzy podstawowe przyłącza: P – zasilanie (ciśnienie z pompy), A i B – wyjścia robocze do siłowników lub silników hydraulicznych oraz T – powrót do zbiornika. W momencie, gdy zawór ustawi się w pozycji neutralnej, przepływ z P często kierowany jest właśnie do T, aby układ nie pracował pod stałym ciśnieniem. W praktyce montażowej należy pamiętać, że przewód powrotny powinien mieć możliwie małe opory przepływu i odpowiednią średnicę, aby uniknąć wzrostu ciśnienia zwrotnego. Z mojego doświadczenia w układach przemysłowych przewód T prowadzi ciecz do filtra, a dopiero potem do zbiornika – poprawia to czystość i trwałość całego systemu. W schematach hydraulicznych port T często rysowany jest na dole zaworu, co odpowiada kierunkowi grawitacyjnego powrotu cieczy.
Częstym błędem jest mylenie przyłącza T z pozostałymi portami zaworu, szczególnie z P lub A/B. W hydraulice symbolika jest jednak bardzo konsekwentna – port P to Pressure, czyli zasilanie z pompy, gdzie występuje wysokie ciśnienie robocze. Nie wolno tam podłączać zbiornika, bo w efekcie ciśnienie z pompy nie miałoby gdzie się rozładować, co mogłoby doprowadzić do uszkodzenia elementów. Z kolei porty A i B prowadzą ciecz do odbiorników, takich jak siłowniki czy silniki hydrauliczne, i ich zadaniem jest wykonywanie pracy – tam przepływ jest kierowany naprzemiennie w zależności od położenia suwaka zaworu. Port T natomiast służy wyłącznie do odprowadzenia cieczy z układu z powrotem do zbiornika, dlatego jego konstrukcja zapewnia niskie ciśnienie i duży przekrój, by nie ograniczać przepływu. W praktyce warsztatowej niewłaściwe podłączenie (np. zamiana T z P) skutkuje gwałtownym wzrostem ciśnienia i zniszczeniem uszczelnień zaworu. Na schematach hydraulicznych port T oznaczony jest strzałką skierowaną w dół – to znak, że ciecz spływa do zbiornika. Warto też pamiętać, że w zaworach 4/3 lub 4/2 symbol ten zawsze występuje i nie można go pomijać w analizie. Dlatego poprawnym rozwiązaniem jest połączenie zbiornika z portem T, a nie z P, A ani B.