Kwalifikacja: ELM.01 - Montaż, uruchamianie i obsługiwanie układów automatyki przemysłowej
Zawód: Automatyk , Technik automatyk
Kategorie: Elementy wykonawcze Bezpieczeństwo i przepisy
Element zabezpieczający silnik, zaznaczony na schemacie linią przerywaną, jest wyzwalany
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Element zabezpieczający, który jest wyzwalany cieplnie, to najczęściej wyłącznik termiczny lub przekaźnik termiczny. Tego typu zabezpieczenia stosuje się przede wszystkim w obwodach silników elektrycznych, aby chronić je przed przegrzaniem. Dlaczego to takie ważne? Silniki elektryczne, zwłaszcza te pracujące w trudnych warunkach, mogą się przegrzewać z powodu przeciążenia lub zablokowania. Przekaźnik termiczny działa na zasadzie wydłużania się elementów bimetalicznych pod wpływem ciepła, co po przekroczeniu określonej temperatury przerywa obwód. To proste, ale bardzo skuteczne rozwiązanie. Standardy branżowe, na przykład normy IEC, zalecają stosowanie takich zabezpieczeń, aby zapewnić długowieczność maszyn i bezpieczeństwo pracy. Praktyczne zastosowanie? Wyobraź sobie, że masz silnik w fabryce, który napędza taśmociąg. Jeśli coś utknie na taśmie, silnik zaczyna pracować ciężej, co prowadzi do wzrostu temperatury. Dzięki przekaźnikowi termicznemu obwód zostaje przerwany, zanim dojdzie do uszkodzenia.
Zabezpieczenia silników mogą być wyzwalane na różne sposoby, ale nie każde z nich jest odpowiednie dla wszystkich sytuacji. Wyzwalanie ciśnieniowe polega na wykorzystaniu zmiany ciśnienia w układzie, co nie ma bezpośredniego związku z działaniem elektrycznym silnika. Tego typu rozwiązania można spotkać w systemach hydraulicznych lub pneumatycznych, ale nie w typowych instalacjach elektrycznych. Podprądowe zabezpieczenie działa na zasadzie detekcji spadku prądu poniżej wartości nominalnej. Jest to stosowane w sytuacjach, gdzie brak prądu oznacza problem, jak na przykład w systemach awaryjnych. W kontekście silników elektrycznych, kluczowe jest zabezpieczenie przed nadprądem, a nie podprądem. Nadnapięciowe zabezpieczenia z kolei reagują na przekroczenie dopuszczalnego napięcia w obwodzie. Chociaż są ważne w ochronie przed przepięciami, to jednak nie chronią przed przegrzaniem silnika, co jest najczęstszą przyczyną awarii. Często błędne założenie, że wszystkie problemy z silnikiem można rozwiązać jednym typem zabezpieczenia, prowadzi do stosowania niewłaściwych rozwiązań. Dlatego tak ważna jest znajomość specyfiki danej aplikacji oraz właściwy dobór zabezpieczeń zgodnie z normami i najlepszymi praktykami inżynierskimi.