Kwalifikacja: ELM.01 - Montaż, uruchamianie i obsługiwanie układów automatyki przemysłowej
Zawód: Automatyk , Technik automatyk
Kategorie: Elementy wykonawcze Pomiar i diagnostyka
Które narzędzie należy zastosować do nacięcia gwintu w otworze?
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Poprawna odpowiedź to narzędzie 1 – czyli gwintownik. Służy ono do nacinania gwintów wewnętrznych w otworach, dzięki czemu można wkręcać w nie śruby lub wkręty o odpowiednim profilu gwintu. Gwintownik ma charakterystyczne rowki wzdłużne, które odprowadzają wióry powstające podczas skrawania metalu. W praktyce stosuje się zwykle zestaw trzech gwintowników: zdzierak, pośredni i wykańczak – każdy pogłębia gwint coraz bardziej, aż do uzyskania pełnego profilu. Podczas pracy należy używać odpowiedniego środka smarującego, np. oleju do gwintowania, który poprawia jakość powierzchni i wydłuża żywotność narzędzia. Z mojego doświadczenia wynika, że kluczowe jest utrzymanie osi gwintownika idealnie w jednej linii z otworem – nawet niewielkie odchylenie powoduje, że śruba nie wchodzi płynnie lub zrywa gwint. W przemyśle mechaniczno-montażowym gwintowniki są podstawowym narzędziem w produkcji elementów z otworami gwintowanymi.
W tym pytaniu łatwo pomylić narzędzia, bo kilka z nich ma podobny kształt, ale zupełnie inne zastosowanie. Narzędzie 2 to rozwiertak – używa się go do powiększania lub wygładzania otworów, nie do nacinania gwintów. Ma gładkie ostrza, które nie tworzą zwojów, tylko lekko skrawają materiał. Narzędzie 3 natomiast to narzynka, którą wykonuje się gwinty zewnętrzne na prętach, śrubach lub wałkach. Ma podobny profil do gwintownika, ale odwrotny kierunek pracy – na zewnątrz, a nie do środka. Z kolei narzędzie 4 to klasyczne wiertło spiralne, które służy do wiercenia otworów przed gwintowaniem, a nie do samego tworzenia gwintu. Typowym błędem jest próba wykonania gwintu tylko jednym narzędziem lub z pominięciem etapu wiercenia otworu o odpowiedniej średnicy (tzw. pod gwint). W praktyce proces wygląda tak: najpierw wiercimy otwór wiertłem o średnicy dobranej do średnicy gwintu, potem stosujemy zestaw gwintowników. Tylko taki sposób gwarantuje czysty, trwały i równy gwint.