Kwalifikacja: ELM.01 - Montaż, uruchamianie i obsługiwanie układów automatyki przemysłowej
Zawód: Automatyk , Technik automatyk
Kategorie: Schematy i dokumentacja
Który symbol graficzny oznacza przekładnię zębatą?
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Poprawna jest odpowiedź przedstawiająca symbol przekładni zębatej. Na rysunku technicznym taki symbol oznacza dwa współpracujące koła zębate, które przenoszą moment obrotowy z jednego wału na drugi. Linie prostopadłe i krótkie poprzeczne kreski pokazują położenie osi i zazębienie. W praktyce konstrukcyjnej stosuje się ten zapis w schematach kinematycznych, gdzie nie pokazuje się kształtu zębów, tylko sposób przeniesienia napędu. Przekładnie zębate są bardzo powszechne – można je spotkać w skrzyniach biegów, mechanizmach obrabiarek, napędach bram czy robotach przemysłowych. Ich główną zaletą jest duża sprawność i możliwość przenoszenia dużych momentów przy niewielkich stratach energii. W dokumentacji technicznej obowiązują normy PN-EN ISO, które określają dokładnie wygląd symboli, dzięki czemu każdy inżynier lub technik może zrozumieć rysunek niezależnie od kraju. Moim zdaniem dobrze jest zapamiętać ten symbol, bo pojawia się on w większości schematów maszynowych.
Wiele osób myli symbol przekładni zębatej z symbolami innych rodzajów napędów, co jest całkiem zrozumiałe na początku nauki rysunku technicznego. Symbole z kołami połączonymi linią oznaczają przekładnie pasowe, w których napęd przenoszony jest przez pas, a nie przez zazębienie. To rozwiązanie pozwala na cichszą pracę i amortyzację drgań, ale ma mniejszą sprawność. Z kolei symbol z przerywaną linią wokół kół przedstawia przekładnię łańcuchową, w której moment obrotowy przenosi łańcuch z ogniwami współpracującymi z zębatkami. Inny symbol z ukośnymi liniami i strzałkami to element związany ze spawalnictwem, nie z mechaniką napędów. Wszystkie te błędne interpretacje wynikają z podobieństwa wizualnego – koła i linie często wyglądają podobnie, lecz zasada działania jest inna. W przekładni zębatej przeniesienie momentu odbywa się przez zazębienie kół, bez poślizgu i z dużą dokładnością. Dlatego poprawny symbol to ten, który pokazuje bezpośredni kontakt osi i zazębienie, a nie pas lub łańcuch.