Kwalifikacja: ELM.01 - Montaż, uruchamianie i obsługiwanie układów automatyki przemysłowej
Zawód: Automatyk , Technik automatyk
Kategorie: Układy pneumatyczne i hydrauliczne Pomiar i diagnostyka
Który z elementów należy zastosować do wykonania rozgałęzienia sygnału/przewodu pneumatycznego w celu podłączenia w układzie manometru?
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Do wykonania rozgałęzienia przewodu pneumatycznego stosuje się element typu „trójnik”, czyli ten przedstawiony na zdjęciu numer 2. Trójnik umożliwia podłączenie trzech przewodów – jednego doprowadzającego sygnał i dwóch odprowadzających, co pozwala np. na równoczesne zasilenie siłownika i podłączenie manometru kontrolnego. W układach pneumatycznych takie złącze typu „T” jest podstawowym sposobem tworzenia odgałęzień sygnału ciśnienia lub przepływu powietrza. Moim zdaniem to jedno z najczęściej używanych złączy w praktyce – proste, szczelne i bardzo wygodne w montażu, szczególnie w systemach z przewodami poliuretanowymi. Wystarczy wsunąć przewód aż do oporu, a uszczelnienie zapewnia pierścień zaciskowy. Trójniki występują w wielu wersjach: proste, z gwintem, obrotowe, a nawet z zaworem odcinającym, ale zasada działania zawsze ta sama – jedno wejście, dwa wyjścia. Dzięki temu można łatwo podłączyć manometr do istniejącego przewodu bez przerywania pracy całego układu. W automatyce przemysłowej stosuje się je przy rozdziale powietrza do kilku zaworów lub przy pomiarze ciśnienia w różnych punktach instalacji.
Element przedstawiony na zdjęciu numer 2 to trójnik pneumatyczny i to właśnie on służy do wykonania rozgałęzienia przewodu – pozostałe elementy pełnią zupełnie inne funkcje. Pierwszy z nich to zawór dławiąco-zwrotny, który reguluje prędkość przepływu powietrza (czyli np. prędkość ruchu siłownika), ale nie nadaje się do rozdzielania sygnału, bo ma przepływ kierunkowy. Trzeci element to zawór odcinający lub dławiący – służy do regulacji i zamykania przepływu, a nie do tworzenia odgałęzień. Czwarty natomiast to trójnik z wbudowanym zaworem dławiącym – stosowany do regulacji przepływu tylko w jednym kierunku, nie do prostego podziału sygnału. Typowym błędem przy doborze elementów pneumatycznych jest pomylenie funkcji kształtek i zaworów – z zewnątrz wyglądają podobnie, ale różnią się wewnętrzną budową. W praktyce, jeśli chcemy podłączyć manometr do działającego układu bez przerywania przepływu, zawsze wybiera się zwykły trójnik, który równomiernie rozdziela ciśnienie na dwa tory. Dzięki temu sygnał dociera zarówno do elementu wykonawczego, jak i do urządzenia pomiarowego. Użycie innego elementu – np. zaworu lub regulatora – w tym miejscu spowodowałoby błędny odczyt ciśnienia lub ograniczenie przepływu, co jest niepożądane w układach pneumatycznych.