Kwalifikacja: ELM.01 - Montaż, uruchamianie i obsługiwanie układów automatyki przemysłowej
Zawód: Automatyk , Technik automatyk
Kategorie: Czujniki i przetworniki Sterowniki PLC
Na rysunku przedstawiono diagram działania jednego z bloków funkcyjnych sterownika PLC. Jest to blok

Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Blok przedstawiony na rysunku to licznik impulsów zliczający w dół, znany jako CTD. Działa on w ten sposób, że na każde zbocze opadające sygnału zegarowego (CD), wartość rzeczywista (CV) licznika zmniejsza się o jeden. Kiedy licznik osiąga wartość zero, wyjście Q zmienia stan, co sygnalizuje osiągnięcie zadanej liczby impulsów. To powszechnie stosowane narzędzie w automatyzacji, szczególnie przy kontrolowaniu sekwencji procesów produkcyjnych. Użycie CTD jest popularne w aplikacjach, gdzie potrzebne jest ścisłe zliczanie elementów, np. w liniach montażowych. Warto pamiętać, że w praktyce liczniki mogą być resetowane za pomocą sygnału RST, co przywraca je do stanu początkowego, umożliwiając rozpoczęcie nowego cyklu zliczania. Liczniki tego typu są nieocenione w systemach, gdzie precyzyjne kontrolowanie ilości jest kluczowe, np. przy pakowaniu produktów. Moim zdaniem, znajomość obsługi takich liczników to podstawa dla każdego inżyniera automatyka, gdyż umożliwia projektowanie skutecznych i niezawodnych systemów sterowania procesem.
W automatyce przemysłowej znajdziemy różne bloki funkcyjne, które pełnią specyficzne funkcje. Timer opóźniający załączenie (TON) oraz timer opóźniający wyłączenie (TOF) operują na zasadzie odmierzania czasu i nie mają związku z zliczaniem impulsów. TON zaczyna odliczanie po aktywacji sygnału wejściowego, po czym załącza wyjście po określonym czasie. TOF natomiast utrzymuje wyjście aktywne przez zdefiniowany czas po zaniku sygnału wejściowego. Są one używane w aplikacjach wymagających opóźnień czasowych, np. w procesach technologicznych, gdzie wymagane jest dokładne odmierzanie czasu. Natomiast licznik zliczający w górę (CTU) działa odwrotnie do CTD. Zwiększa wartość przy każdym impulsie, co jest przydatne w sytuacjach takich jak zliczanie wyprodukowanych jednostek. Wybierając odpowiedni typ licznika lub timera, kluczowe jest zrozumienie, jaka funkcjonalność jest potrzebna w danej aplikacji. Błędne przypisanie funkcji może prowadzić do nieoptymalnego działania systemu. Typowe błędy mogą wynikać z nieuwzględnienia fizycznego charakteru procesu, co może prowadzić do wyboru niewłaściwego bloku funkcyjnego. Dlatego ważne jest, aby dobrze zrozumieć działanie każdego z tych elementów, zanim zostaną zastosowane w projekcie, co pozwala na unikanie takich nieporozumień w praktyce.