Wyregulowanie luzu pomiędzy nożami w nożycach gilotynowych to podstawa, gdy pojawiają się odkształcenia krawędzi ciętej blachy. Moim zdaniem to naprawdę typowy przypadek z warsztatu – jeśli szczelina pomiędzy nożami jest zbyt duża, blacha zamiast być czysto przecięta, zaczyna się wyginać lub nawet wyrywać z niej kawałki. W branży przyjmuje się, że luz pomiędzy nożami powinien być dobrany zgodnie z grubością i gatunkiem ciętej blachy – na ogół to od 5 do 10% grubości materiału. Dobre praktyki wymagają regularnego sprawdzania tego luzu, zwłaszcza jeśli tnie się materiały o różnej grubości. Z mojego doświadczenia, wielu początkujących ślusarzy lekceważy ten parametr, a potem dziwią się, że mają zniekształcenia i zadziorne krawędzie. Warto pamiętać, że właściwe ustawienie luzu minimalizuje zużycie noży, poprawia jakość cięcia i skraca czas obróbki końcowej, bo nie trzeba tyle szlifować. To taki mały szczegół, który robi dużą różnicę w pracy. W większości instrukcji producentów nożyc gilotynowych jest wyraźnie zaznaczone, by dostosowywać luz przy każdej zmianie rodzaju materiału – to standard, którego warto się trzymać.
W praktyce warsztatowej bardzo często spotykam się z przekonaniem, że jeśli podczas cięcia blachy coś idzie nie tak, to na pewno winne są noże lub docisk. Jasne, zużyte lub stępione noże mogą powodować problemy, ale typowe odkształcenia krawędzi powstają głównie przez zły luz między nożami, a nie bezpośrednio przez ich stan. Wymiana noży tnących to rozwiązanie kosztowne i stosowane dopiero wtedy, gdy naprawdę są one wyraźnie zużyte – nie ma sensu robić tego na ślepo. Z kolei regulacja docisku blachy odnosi się raczej do sytuacji, gdzie blacha się przesuwa, podnosi, albo powstają nierówności z powodu ślizgania się materiału. Poprawny docisk jest ważny, ale nie rozwiązuje problemu odkształceń krawędzi – to raczej kwestia stabilizacji, a nie jakości linii cięcia. Jeśli chodzi o regulację kąta pochylenia noża dolnego, to jest to parametr ustawiany fabrycznie i rzadko podlega zmianom w codziennej eksploatacji. Nieodpowiednia regulacja kąta mogłaby nawet pogorszyć sprawę lub doprowadzić do szybszego zużycia mechanizmu. Wśród młodszych pracowników widzę często tendencję do szukania skomplikowanych rozwiązań zamiast najprostszych działań – a tu wystarczy fachowo podejść do regulacji luzu między nożami. To właśnie ten parametr ma kluczowe znaczenie dla jakości cięcia i minimalizacji odkształceń. Prawidłowo ustawiony luz pozwala blachom różnych grubości być skutecznie i czysto przecinanym, bez zbędnych wygięć czy zniekształceń. Dobre praktyki branżowe jasno podkreślają, by kontrolować i regulować luz przed rozpoczęciem pracy, szczególnie gdy zmienia się rodzaj lub grubość blachy – to naprawdę opłaca się w codziennej pracy i pozwala uniknąć wielu frustracji.