Kwalifikacja: MEC.01 - Wykonywanie i naprawa wyrobów z blachy i profili kształtowych

Na przedstawionych rysunkach pojawiają się różne narzędzia, które z pozoru mogą wydawać się podobne lub służyć do zbliżonych operacji, lecz ich przeznaczenie i konstrukcja istotnie się różnią. Często błędnie przyjmuje się, że każde narzędzie do metalu o długiej dźwigni nadaje się do gięcia płaskowników, jednak jest to spore uproszczenie. Przykładowo, narzędzie z rysunku 2 to klucz hakowy lub coś w rodzaju łomu, który wykorzystywany jest głównie do podważania albo odkręcania dużych nakrętek, ale nie nadaje się do kontrolowanego gięcia płaskowników – nie zapewnia odpowiedniego podparcia i precyzji. Z kolei narzędzie z rysunku 3 jest typową giętarką do rur, gdzie profil matrycy i sposób działania są dostosowane do gięcia okrągłych rur stalowych, miedzianych czy aluminiowych. Próba użycia takiego sprzętu do płaskowników skutkowałaby nierównomiernym zgięciem lub nawet uszkodzeniem materiału. Narzędzie z rysunku 4 przypomina prostą praskę lub zacisk, czasem używany do zaginania blach cienkościennych, ale nie nadaje się do szerszych i grubszych płaskowników. Typowym błędem jest utożsamianie narzędzi z długą rączką z urządzeniami do gięcia każdego profilu metalowego – w praktyce jednak geometryczne dopasowanie i sposób prowadzenia materiału mają kluczowe znaczenie. Dobre praktyki warsztatowe nakazują zawsze dobierać narzędzie bezpośrednio do kształtu i właściwości obrabianego elementu – w tym przypadku tylko specjalistyczna giętarka do płaskowników zapewnia wymagane parametry procesu, odpowiednie bezpieczeństwo i powtarzalność efektów. Moim zdaniem warto pamiętać o tej zasadzie, bo to prosty sposób na oszczędność czasu i uniknięcie uszkodzenia obrabianego materiału.