To właśnie urządzenie nr 1 jest dedykowane do gięcia płaskowników. W praktyce warsztatowej nazywa się je często giętarką do płaskowników albo giętarką ręczną stołową. Sprzęt ten pozwala na precyzyjne wykonanie łuków czy zagięć pod dowolnym kątem, co jest szczególnie ważne przy produkcji balustrad, ogrodzeń albo elementów konstrukcyjnych z płaskownika stalowego. Mechanizm oparty na dźwigni i rolkach prowadzących sprawia, że nawet grubszy materiał można wygiąć bez potrzeby używania dużej siły. Moim zdaniem, z punktu widzenia produkcji seryjnej, to urządzenie się sprawdza najlepiej – daje powtarzalność, a jednocześnie jest proste w obsłudze. Branżowe standardy, na przykład PN-EN 10058 dotyczące wymiarów płaskowników stalowych, podkreślają, jak ważne jest zachowanie odpowiedniego promienia gięcia i braku uszkodzeń materiału, co właśnie zapewnia taka profesjonalna giętarka. Ciekawostka: podobne rozwiązania stosuje się nawet w małych ślusarniach, bo ten sprzęt jest naprawdę uniwersalny. Warto pamiętać, że inne urządzenia pokazane na ilustracjach nadają się raczej do rur, prętów lub innych kształtowników, a nie do płaskowników. Takie narzędzie pozwala efektywnie i zgodnie z dobrymi praktykami realizować zadania związane z obróbką metali.
Wiele osób mylnie sądzi, że do gięcia płaskowników można użyć dowolnego narzędzia z długą rękojeścią lub takiego, które stosuje się do gięcia prętów czy rur. To jest jednak dosyć częsty błąd wynikający z podobieństwa tych narzędzi wizualnie, ale w praktyce różnią się one znacząco pod względem konstrukcji i przeznaczenia. Narzędzia typu dźwignia z wycięciem (jak na drugim obrazku) są przystosowane do „podginania” czy prostowania, ale przy płaskownikach nie zapewniają kontroli nad kątem gięcia oraz mogą powodować miejscowe odkształcenia lub nawet pękanie materiału – szczególnie jeśli chodzi o stal. Giętarki do rur, jak to na trzecim obrazku, są zaprojektowane pod kątem gięcia profili zamkniętych albo okrągłych, gdzie trzeba zadbać, by rura się nie „złamała” i nie powstały zagniecenia. Z kolei narzędzia przypominające cęgi czy szczypce (obrazek czwarty) służą najczęściej do montażu elementów na budowie lub do pracy z cienkimi, lekkimi profilami, ale nie z płaskownikami stalowymi typowych wymiarów. Z mojego doświadczenia wynika, że wybór niewłaściwego narzędzia powoduje stratę czasu, niepotrzebne uszkodzenia materiału i brak powtarzalności detali. Standardy branżowe, jak chociażby wytyczne dotyczące gięcia metali, kładą nacisk na używanie sprzętu przeznaczonego dokładnie do danego typu profilu – tylko wtedy można osiągnąć pożądany efekt przy zachowaniu wytrzymałości i estetyki gięcia. Podsumowując – właściwa giętarka do płaskowników to podstawowy element wyposażenia każdego warsztatu zajmującego się obróbką metali, a inne narzędzia, choć na pierwszy rzut oka podobne, nie spełniają tych samych zadań i mogą przynieść więcej szkody niż pożytku.