Kwalifikacja: MEC.01 - Wykonywanie i naprawa wyrobów z blachy i profili kształtowych

Wielu osobom może się wydawać, że połączenia takie jak zgrzewanie, lutowanie czy spawanie też zapewniają nierozerwalność i są stosowane do łączenia blach, ale jednak różnice są zasadnicze. Zgrzewanie polega na połączeniu materiałów przez ich miejscowe stopienie, najczęściej przy użyciu prądu (jak w zgrzewaniu punktowym blach samochodowych). Łączenie jest trwałe, ale nie stosuje się tu żadnych trzpieni ani łbów – materiał wręcz stapia się ze sobą, więc nie występuje element mechaniczny jak nit. Lutowanie z kolei to proces łączenia metali przy pomocy spoiwa o niższej temperaturze topnienia niż łączone materiały. Owszem, lutowanie też daje nierozerwalne połączenie, tylko że spoiwo otacza złącze, a nie mechanicznie łączy poprzez trzpień. Jest to bardziej łączenie chemiczne niż typowo mechaniczne, jak przy nitach. Spawanie natomiast, choć bardzo popularne, również polega na miejscowym stopieniu brzegów łączonych elementów – czasem z dodatkiem spoiwa, czasem bez niego. Tu również nie stosuje się walcowych trzpieni z łbami, całość jest raczej jednorodną spoiną. Typowym błędem jest utożsamianie „trwałego” z „mechanicznego” – a przecież nitowanie polega na mechanicznym zakleszczeniu. Z mojego doświadczenia wynika, że uczniowie często mylą technologie łączenia, bo wszystkie dają trwały efekt końcowy, jednak technicznie rzecz biorąc – tylko nitowanie spełnia kryterium: trzpień z łbem, połączenie nierozerwalne i wyłącznie mechaniczne. Warto też pamiętać, że każda z tych metod ma inne zastosowania i ograniczenia – lutowanie do instalacji elektrycznych, spawanie do konstrukcji nośnych i ciśnieniowych, zgrzewanie przy produkcji masowej, a nitowanie tam, gdzie nie można stosować obróbki cieplnej lub wymagane są szybkie, powtarzalne połączenia. Odróżnianie tych technologii to podstawa w praktyce blacharskiej i ślusarskiej.