Rygiel to właśnie ten poziomy element konstrukcji ściany drewnianej, który widzisz na rysunku oznaczony cyfrą 5. Jego podstawową funkcją jest usztywnienie konstrukcji i zapewnienie odpowiedniego rozkładu obciążeń pomiędzy słupkami. Takie rozwiązanie można spotkać zarówno w tradycyjnym budownictwie szkieletowym, jak i w nowoczesnych technologiach drewnianych, np. w domach kanadyjskich czy szkieletowych. Z mojego doświadczenia wynika, że dobrze zamocowany rygiel nie tylko poprawia stabilność ściany, ale też ułatwia montaż elementów wykończeniowych, np. płyt gipsowo-kartonowych czy boazerii drewnianej. Warto pamiętać, że zgodnie z dobrymi praktykami, rygiel powinien być solidnie połączony ze słupkami, najlepiej za pomocą wkrętów konstrukcyjnych albo metalowych łączników. Jeśli chodzi o standardy, to np. w polskich normach PN-B dotyczących budownictwa drewnianego, dokładnie określone są wymagania co do przekrojów i rozmieszczenia rygli. Często spotykam się z tym, że niedoceniany element, jakim jest rygiel, naprawdę robi robotę przy przenoszeniu sił poziomych, a także przy rozłożeniu ciężaru ściany na poszczególne części konstrukcji. Szczególnie przy większych otworach okiennych czy drzwiowych, rygiel staje się kluczowy, bo wzmacnia całą ramę. Moim zdaniem, nie docenia się czasem tego, jak bardzo poprawia bezpieczeństwo i trwałość konstrukcji, jeśli wszystko jest zrobione zgodnie ze sztuką.
Odpowiedzi takie jak oczep, zastrzał czy podwalina wynikają często z mylenia poszczególnych elementów konstrukcyjnych w budownictwie szkieletowym. Zacznijmy od oczepu – to górny poziomy element drewnianej konstrukcji ściany, który łączy górne końce słupków i przenosi obciążenia z dachu lub stropu na całą ścianę. W praktyce oczep jest kluczowy dla stabilności ściany, natomiast nie znajduje się w środku ściany jako poziomy element, jak rygiel. Zastrzał z kolei jest skośnym elementem wstawianym pomiędzy słupki, mającym na celu usztywnienie konstrukcji przed działaniem sił poziomych, np. wiatru – najczęściej można go rozpoznać po charakterystycznej ukośnej pozycji, a nie poziomej. Podwalina natomiast to dolny poziomy element, na którym opierają się słupki ściany; jej zadaniem jest przenoszenie obciążeń ze ściany na fundament, a także izolacja przed wilgocią. Typowym błędem myślowym jest utożsamianie każdego poziomego elementu z oczepem lub podwaliną, podczas gdy rygiel znajduje się gdzieś pośrodku wysokości ściany i nie pełni roli ani górnego, ani dolnego zakończenia. Rygiel usztywnia pole między słupkami i umożliwia lepsze przenoszenie obciążeń poziomych, co jest zgodne z zasadami sztuki budowlanej i zapisami norm europejskich oraz polskich. Warto zapamiętać, że poprawne rozpoznawanie tych elementów pozwala lepiej zrozumieć rozkład obciążeń i funkcjonowanie całej konstrukcji ściany. Dobrze jest utrwalać takie niuanse, bo praktyka pokazuje, że na budowie często padają mylące określenia i bez solidnej wiedzy łatwo o nieporozumienia.