W przypadku połączenia na zwidłowanie dwóch krokwi o przekroju 75×150 mm, czop powinien mieć grubość 25 mm. Wynika to zarówno z praktyki ciesielskiej, jak i wytycznych zawartych np. w normach PN-B-03150 czy w starych, ale wciąż stosowanych poradnikach dla cieśli. Grubość czopa nie może być za duża, bo wtedy poważnie osłabia przekrój drewna, a przecież na krokwi nadal będą działać duże siły – zarówno z ciężaru własnego, jak i od pokrycia oraz śniegu. Za to czop za wąski (np. 10-15 mm) nie zapewni stabilności połączenia i może szybko się wyłamać. Te 25 mm to taki kompromis: czop trzyma mocno, ale nie zabiera za dużo wytrzymałości. Spotkasz się z tym wymiarem przy większości połączeń zwidłowanych dla krokwi do 80 mm szerokości. Z mojego doświadczenia, przy pracy na budowie z drewna litego, 25 mm czop daje się sprawnie wykonać dłutem i nie wymaga specjalistycznych narzędzi. Stosując większą grubość, np. 35 czy 50 mm, można łatwo osłabić element, co jest niezgodne z zasadami bezpieczeństwa konstrukcji drewnianych. To niby drobiazg, ale właśnie te detale decydują, czy więźba dachowa przeżyje kolejne 50 lat. Dodatkowo warto pamiętać, że miejsce zwidłowania powinno być dokładnie spasowane, bez luzów – wtedy połączenie działa jak należy.
Wybierając inną grubość czopa niż 25 mm, można niestety popełnić kilka istotnych błędów konstrukcyjnych, które potem rzutują na całą trwałość połączenia w krokwi. Zbyt gruby czop, taki o grubości 35 mm lub więcej, znacząco osłabia przekrój samej krokwi w miejscu wykonania gniazda. To jest bardzo ważna rzecz: im większą część drewna usuwamy na potrzeby czopa, tym słabszy staje się element, który przecież dalej przenosi obciążenia z dachu. W praktyce, jeśli czop miałby np. 50 mm albo nawet 75 mm (co oznaczałoby, że praktycznie cała szerokość krokwi zostaje wybrana), to połączenie kompletnie traci sens – cała siła skupia się na bardzo cienkich ściankach i taki fragment drewna może się złamać przy pierwszej większej wichurze czy obciążeniu śniegiem. Z drugiej strony, czasem ktoś myśli, że grubszy czop będzie mocniejszy, ale to proste złudzenie – liczy się proporcja i dopasowanie do wymiarów drewna. Z kolei za cienki czop nie zapewni wystarczającej powierzchni styku, przez co połączenie nie będzie stabilne – ale to akurat w tym pytaniu nie występuje w wariantach. Często spotykam się z opinią, że skoro krokiew ma 75 mm szerokości, to i czop powinien być szeroki. Niestety takie myślenie to typowy błąd początkujących cieśli – nie zwracają wtedy uwagi na to, że cała idea zwidłowania to zachowanie równowagi między wytrzymałością a sztywnością. W branży budowlanej przyjmuje się, że czop stanowi około 1/3 szerokości elementu, czyli właśnie 25 mm przy 75 mm krokwi. To jest poparte zarówno normami, jak i wieloletnim doświadczeniem rzemieślników. Zbyt duży czop nie poprawia wytrzymałości, tylko wręcz ją osłabia. W praktyce takie połączenie po prostu nie działa i jest bardzo ryzykowne – stąd tak ważne jest stosowanie się do sprawdzonych, wypracowanych przez lata wytycznych.