Okap dachu to ta dolna, wystająca poza obrys ściany część pokrycia dachowego, którą dość łatwo rozpoznać na wielu budynkach – zwłaszcza jak pada deszcz i woda z niego kapie. Moim zdaniem okap jest jednym z ważniejszych elementów konstrukcyjnych, bo wpływa nie tylko na wygląd dachu, ale też zabezpiecza elewację przed wodą opadową i śniegiem zsuwającym się po połaci. W praktyce dobrze zaprojektowany okap powinien mieć odpowiednią długość, czasem nawet ponad 50 cm, by optymalnie chronić ściany budynku. Fachowcy bardzo pilnują, żeby zamontować pod nim rynny, bo to podstawa ochrony przed zalaniem fundamentów. Przy projektowaniu zwraca się też uwagę na wentylację dachu – przez okap bardzo często prowadzona jest wymiana powietrza pod pokryciem. Warto wiedzieć, że według polskich norm (np. PN-EN 1991-1-4) okap wymaga odpowiedniego wykonania obróbek blacharskich, żeby nie przeciekał i nie sprawiał kłopotów z trwałością dachu. To jeden z tych detali, na które doświadczeni dekarze zawsze zwracają uwagę, a w praktyce, jeśli okap jest źle wykonany, po latach widać to po zaciekach czy grzybie na ścianie. Także niby drobny element, a ma wielkie znaczenie w budownictwie.
Wielu osobom mylą się pojęcia związane z budową dachu, bo terminy są do siebie trochę podobne, a i na rysunkach często wygląda to nieintuicyjnie. Kalenica to najwyżej położona, pozioma krawędź dachu, czyli ta linia, gdzie schodzą się połacie na górze – nie dotyczy jednak krawędzi pokazanej na rysunku, bo tam mamy do czynienia z dolną, wysuniętą częścią dachu. Kosz natomiast to wklęsłe miejsce, gdzie spotykają się dwie połacie, tworząc rynnę wewnętrzną – typowe miejsce, gdzie gromadzi się woda i liście, ale na pewno nie jest to krawędź końcowa dachu. Naroże zaś to przeciwnie – wystająca, wypukła krawędź, najczęściej spotykana na dachach wielospadowych, gdzie spotykają się ze sobą dwie połacie na zewnątrz. To błędne skojarzenie może wynikać z tego, że każdy z tych elementów jest widoczny na dachu, ale ich funkcje są zupełnie inne. Typowym błędem myślowym jest utożsamianie każdej krawędzi z kalenicą lub narożem, bo te nazwy brzmią bardziej „fachowo”, ale praktyka pokazuje, że okap to właśnie ta dolna, wystająca część, zabezpieczająca ściany przed zalaniem. Warto zapamiętać, że poprawne nazewnictwo bardzo ułatwia komunikację na budowie i unikanie nieporozumień czy błędów projektowych. Rzetelność w rozpoznawaniu tych elementów wpływa zarówno na bezpieczeństwo, jak i trwałość konstrukcji, a także pozwala stosować się do standardów branżowych i zasad dobrej sztuki dekarskiej.