To właśnie na rysunku 3 widać deskowanie stopy fundamentowej schodkowej. Charakterystyczny układ poziomych stopni (schodków) i podziałów deskowania od razu rzuca się w oczy – nie jest to przypadek, bo taka konstrukcja pozwala przenieść większe obciążenia na słabsze podłoże. Stopy schodkowe stosuje się tam, gdzie podłoże gruntowe ma niską nośność, a trzeba zapewnić stabilność dla dużych obciążeń pionowych (np. pod ciężkimi słupami lub maszynami). Deskowanie schodkowe wymaga starannego podziału elementów, żeby każdy schodek miał zachowany właściwy kąt i wysokość, zgodnie z dokumentacją techniczną i normami budowlanymi (np. PN-EN 1992-1-1). Z mojego doświadczenia na budowie – bardzo ważne jest dokładne wypoziomowanie każdego stopnia deskowania, żeby nie było później problemów z szalunkiem i zbrojeniem. Dobrze wykonane deskowanie schodkowe gwarantuje łatwy montaż zbrojenia oraz solidne związanie stopy z gruntem, przez co minimalizujemy ryzyko nierównomiernego osiadania. W praktyce, takie podejście jest zdecydowanie najlepsze, jeśli chodzi o fundamenty na trudnych gruntach lub przy dużych różnicach wysokości. Inne rodzaje deskowań, choć czasem prostsze w wykonaniu, nie zapewnią takiej stabilności przy schodkowych przekrojach. To jest właśnie przykład zastosowania wiedzy technicznej w praktyce – nie tylko teoria, ale konkretne zasady i dobre praktyki branżowe!
Wybór rysunku innego niż nr 3 wynika najczęściej z błędnego rozpoznania detali konstrukcyjnych lub nieznajomości specyfiki stop fundamentowych schodkowych. Deskowanie stopy schodkowej wyróżnia się wyraźnym podziałem na segmenty o zróżnicowanych poziomach – każdy „schodek” odpowiada kolejnemu etapowi posadowienia, co pozwala na efektywne rozłożenie obciążeń na gruncie o słabszych parametrach. Rysunki przedstawiające deskowanie ław fundamentowych (jak na rysunku 1 czy 2) mają wydłużony, prosty kształt bez widocznego układu stopni. To typowe deskowania do ław, gdzie rozkład ciężaru odbywa się liniowo, a nie punktowo. Takie deskowanie wykorzystuje się pod ściany nośne i nie sprawdzi się przy punktowych, dużych obciążeniach. Z kolei rysunek 4 przedstawia co prawda deskowanie bardziej złożone, ale ono odnosi się do fundamentów o nieregularnych kształtach, często stosowanych pod maszyny lub nietypowe elementy, jednak nadal nie jest to stopa schodkowa, bo brakuje charakterystycznych poziomych podziałów. Typowym błędem jest traktowanie mocno rozbudowanego lub nietypowego szalunku jako deskowania schodkowego – tymczasem kluczowe są właśnie fragmenty stopniowane, które zapewniają stabilność i efektywność rozkładu obciążeń zgodnie z wymaganiami norm branżowych (np. Eurokodu 2). W praktyce błędne rozpoznanie może prowadzić do niewłaściwego doboru technologii i problemów na etapie betonowania czy późniejszej eksploatacji budynku. Dlatego tak ważne jest dokładne rozróżnianie typów deskowań oraz zrozumienie, gdzie i dlaczego stosuje się rozwiązania schodkowe, zamiast bazować wyłącznie na ogólnym wyglądzie deskowania.