Cyfra 5 na rysunku wskazuje deskę oporową, która pełni bardzo istotną rolę przy deskowaniu nadproża żelbetowego. De facto, bez niej ciężko uzyskać odpowiednią sztywność konstrukcji deskowania i zachować kształt zgodny z projektem. Deska oporowa jest montowana poprzecznie do tarcz bocznych i przyjmuje na siebie obciążenia przekazywane przez podpory i rozpory. Moim zdaniem, właśnie dzięki niej deskowanie się nie rozjeżdża i całość trzyma fason podczas betonowania. W praktyce, często spotyka się sytuacje, gdzie niewłaściwie zamocowana deska oporowa powoduje odkształcenia albo przecieki mieszanki betonowej – a to skutkuje nierównościami albo osłabieniem nadproża. Na budowie zwraca się szczególną uwagę, żeby ta deska była dobrze spasowana i solidnie przybita do reszty elementów. Polskie normy i wytyczne, chociażby PN-EN 1992-1-1 (Eurokod 2) czy instrukcje ITB, podkreślają potrzebę zabezpieczenia deskowań przed rozparciem – a deska oporowa to właśnie taki praktyczny przykład, jak to się robi. To jest taki trochę niepozorny, ale bardzo ważny detal konstrukcyjny, o którym nie powinno się zapominać.
Element oznaczony cyfrą 5 często bywa mylony z innymi składnikami deskowania, co prowadzi do podstawowych nieporozumień na budowie czy przy projektowaniu. Przykładowo, tarcza boczna to pionowy element deskowania, mający za zadanie nadanie kształtu bokom nadproża – jej głównym zadaniem jest utrzymanie mieszanki betonowej we właściwym obrysie, ale nie przejmuje ona obciążeń z podpór tak efektywnie jak deska oporowa. Rozpórka natomiast jest belką łączącą przeciwległe elementy deskowania w celu uniemożliwienia ich rozchylenia w trakcie betonowania, lecz jest ustawiana poziomo lub skośnie – jej funkcja też różni się konstrukcyjnie od deski oporowej, która pracuje na końcu deskowania i przenosi siły poprzeczne. Często myli się również deskę oporową ze stojakiem – a stojak to pionowa podpora przenosząca obciążenia z deskowania na podłoże, stabilizując całą konstrukcję. Z mojego doświadczenia wynika, że te pomyłki biorą się głównie z podobieństwa wizualnego i niezrozumienia funkcji poszczególnych elementów. W branżowych standardach i na budowie podkreśla się, żeby każda część deskowania była poprawnie zidentyfikowana, bo ich rola i sposób montażu są kluczowe dla bezpieczeństwa ludzi oraz poprawności wykonanego nadproża. Pomylenie deski oporowej z którąkolwiek z tych części prowadzi do błędów wykonawczych, takich jak nieszczelności deskowania, niestabilność szalunku lub nawet poważne awarie podczas betonowania. Warto poświęcić chwilę na analizę każdego elementu i jego właściwe przeznaczenie, co w przyszłości może zaoszczędzić sporo nerwów i problemów przy odbiorach technicznych.
