Kwalifikacja: BUD.02 - Wykonywanie robót ciesielskich

Analizując przedstawioną konstrukcję dachową, warto dokładnie przyjrzeć się jej elementom składowym oraz sposobowi ich wzajemnego połączenia. Często spotykane są pomyłki wynikające z mylenia podstawowych typów więźb dachowych, głównie przez podobieństwo układu krokwi i elementów poprzecznych. Na rysunku widzimy wyraźnie dwa główne elementy: nachylone krokwie oraz poziome belki łączące je mniej więcej w połowie długości – to właśnie one są jętkami. Tymczasem w konstrukcji płatwiowo-kleszczowej dominującą rolę odgrywają płatwie, czyli poziome belki oparte na słupach, które przejmują ciężar z krokwi i przekazują go na ściany nośne lub dodatkowe podpory. Charakterystyczne są też kleszcze, czyli pary belek spinających konstrukcję, których tutaj w ogóle nie widać. Natomiast więźba wieszarowa to już zupełnie inny układ – to system składający się z tzw. wieszarów, czyli kratownicowych ram, stosowanych przy dużych rozpiętościach, gdzie niezbędne jest zredukowanie liczby podpór pośrednich. W tej konstrukcji istotna jest obecność ściągów i kilku poziomych oraz ukośnych elementów rozciąganych i ściskanych, czego na rysunku absolutnie nie ma. Natomiast typowa więźba krokwiowa to najprostszy wariant, gdzie dach opiera się wyłącznie na parach krokwi stykających się w kalenicy bez żadnych dodatkowych elementów poprzecznych – a tu przecież są jętki. Moim zdaniem wiele osób myli te układy, skupiając się tylko na obecności krokwi, a nie zwracając uwagi na ich powiązania. Takie błędne rozpoznanie konstrukcji prowadzi do problemów przy projektowaniu lub ocenie stanu technicznego dachu. W praktyce, rozróżnienie tych typów jest bardzo ważne, bo od tego zależy zarówno wytrzymałość, jak i możliwości adaptacyjne poddasza oraz koszty wykonania. Dlatego tak istotne jest, żeby umieć dostrzegać detale i rozumieć rolę poszczególnych elementów w całej konstrukcji.