Deskowanie tradycyjne, jakie pokazano na rysunku, to rozwiązanie, które doskonale sprawdza się przy wykonywaniu stóp schodkowych. Z mojego doświadczenia wynika, że taka konstrukcja deskowania jest nie do przecenienia przy fundamentach o zmiennej wysokości, gdzie występują charakterystyczne stopnie. Dość często spotyka się je pod słupami konstrukcyjnymi albo pod ścianami nośnymi w miejscach, gdzie grunt ma różne poziomy nośności czy nachylenia. Najważniejsza cecha tego deskowania, to możliwość precyzyjnego dopasowania kształtu i wymiarów do żądanej geometrii stopy, co jest zgodne z podstawowymi wymaganiami normy PN-B-06250 dotyczącej fundamentowania. Dobrą praktyką jest tu stosowanie tarcz z desek oraz licznych rozpórek i ściągów, które zapewniają odpowiednią sztywność i zapobiegają odkształceniom pod naporem betonu. Dodatkowo, takie deskowanie łatwo rozmontować po związaniu mieszanki betonowej, co skraca czas realizacji i pozwala na wielokrotne wykorzystanie tych samych materiałów. W praktyce, przy innych rodzajach elementów konstrukcyjnych (jak ściany monolityczne czy ławy fundamentowe), stosuje się bardziej wyspecjalizowane systemy deskowań, a nie klasyczne, drewniane deskowanie tradycyjne. Moim zdaniem, tego typu deskowanie to podstawa dobrej roboty fundamentowej na budowie – proste, sprawdzone, skuteczne.
Często spotykam się z mylnym przekonaniem, że deskowanie tradycyjne, jak na załączonym rysunku, można stosować niemal do każdego elementu żelbetowego, tymczasem to trochę bardziej złożona sprawa. Przede wszystkim, ściany krzywoliniowe wymagają zupełnie innego podejścia — tutaj stosuje się deskowania giętkie, które pozwalają na uzyskanie łuków czy nietypowych kształtów. Tradycyjne deskowanie z prostych tarcz nie zapewni odpowiedniej szczelności ani dokładności przy tak skomplikowanej geometrii, a ponadto może być po prostu nieekonomiczne. W przypadku ścian monolitycznych (czyli wylewanych na miejscu), najczęściej wykorzystuje się systemy deskowań wielokrotnego użytku – stalowe lub aluminiowe – bo pozwalają one na szybkie szalowanie dużych powierzchni pionowych i gwarantują powtarzalność wymiarów. Deskowanie pokazane na rysunku byłoby tu zbyt czasochłonne i trudne w montażu, a poza tym mogłoby nie wytrzymać dużych obciążeń bocznych od świeżego betonu na wysokości. Jeśli chodzi o ławy fundamentowe, tu też standardem są deskowania proste lub specjalne kasety, które umożliwiają szybkie ustawienie długich, prostych odcinków – takie rozwiązania zapewniają łatwość poziomowania i stabilność formy na długości całej ławy. Natomiast tradycyjne deskowanie wielopoziomowe, takie jak przedstawione, jest typowe dla stóp schodkowych, które realizuje się przy zmieniającej się rzędnej podłoża lub pod ciężkimi podporami. W praktyce mylenie różnych rodzajów deskowań i ich zastosowań może prowadzić do sporych kłopotów wykonawczych – typowym błędem jest zbyt mechaniczne podejście do tematu bez analizy konkretnego przypadku. Najlepiej zawsze dobierać system deskowania do specyfiki wykonywanego elementu, bo to nie tylko kwestia wygody, ale przede wszystkim bezpieczeństwa konstrukcji i efektywności pracy na budowie.
