To narzędzie, które widzisz na zdjęciu, to właśnie kątomierz – i to w wersji dedykowanej dla cieśli czy stolarzy. Kątomierz ciesielski służy do bardzo precyzyjnego wyznaczania oraz przenoszenia kątów na drewno, co jest absolutnie niezbędne przy wykonywaniu konstrukcji dachowych, belek, krokwi czy innych elementów wymagających dokładnego spasowania pod konkretnym kątem. W codziennej praktyce cieśli często zdarza się, że standardowe kąty 90° lub 45° są niewystarczające – cała sztuka polega na tym, żeby umieć ustawić i odmierzyć dowolny kąt, nawet ten nietypowy czy trudny do uzyskania klasyczną ekierką. Z mojego doświadczenia wynika, że dobry kątomierz oszczędza masę nerwów i czasu, bo pozwala od razu przenieść zmierzoną wartość na materiał bez zbędnego kombinowania. Wielu fachowców korzysta z kątomierzy HERZO czy innych renomowanych marek, bo gwarantują powtarzalność i dokładność pomiaru. Profesjonalne narzędzia tego typu mają nawet podziałki milimetrowe i blokadę ramienia, więc można zablokować ustawiony kąt i przenosić go wielokrotnie. W branżowych standardach, na przykład normach budowlanych, precyzja wyznaczania kątów jest kluczowa, bo niedokładności mogą prowadzić do poważnych problemów konstrukcyjnych i strat materiałowych. Dobrze jest pamiętać, że kątomierz nie tylko mierzy kąty – potrafi też zastępować przymiar czy nawet prostą linijkę, jeśli trzeba coś szybko odmierzyć na placu budowy.
Warto się przyjrzeć każdemu z narzędzi, które pojawiły się w innych odpowiedziach, bo łatwo tu o pomyłkę – szczególnie jeśli ktoś dopiero zaczyna przygodę z ciesielką. Ścisk to narzędzie używane do tymczasowego mocowania elementów, na przykład desek podczas klejenia czy skręcania. Jego główną rolą jest utrzymanie dwóch części razem pod odpowiednim naciskiem, a nie wyznaczanie kątów czy pomiar długości. Często ścisk mylony jest z narzędziami pomiarowymi przez osoby mniej doświadczone, bo pojawia się praktycznie przy każdej pracy stolarskiej, ale w kontekście wyznaczania kątów, nie ma zastosowania. Cyrkiel natomiast, choć jest bardzo przydatny na warsztacie, służy do rysowania okręgów i łuków, a nie do pomiaru czy wyznaczania kątów. W warsztatach stolarskich używa się cyrkla do zaznaczania równych odległości od krawędzi, ale do dokładnych pomiarów kąta jest zupełnie nieprzydatny. Przymiar, z kolei, służy głównie do mierzenia długości i przenoszenia wymiarów – nie posiada elementów pozwalających na ustawianie czy odczytywanie kątów. Przymiar może mieć skalę milimetrową lub calową, ale w praktyce nie zastąpi kątomierza. Często spotyka się też sytuację, gdy ktoś błędnie używa przymiaru jako „uniwersalnego” narzędzia pomiarowego, co niestety skutkuje niedokładnościami przy bardziej skomplikowanych konstrukcjach. Moim zdaniem największym błędem jest jednak utożsamianie narzędzi pomiarowych tylko z linijką czy przymiarem. W ciesielstwie kluczowe jest precyzyjne wyznaczanie i przenoszenie kątów – i tutaj potrzeba specjalistycznego narzędzia, jakim jest kątomierz. To właśnie on pozwala uniknąć kosztownych pomyłek przy docinaniu elementów pod nietypowymi kątami, a także gwarantuje zgodność z projektami i normami technicznymi obowiązującymi w branży budowlanej. Z mojego doświadczenia wynika, że docenienie roli kątomierza przychodzi dopiero wtedy, gdy trzeba naprawiać niedokładnie wykonane połączenia.