Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik farmaceutyczny
  • Kwalifikacja: MED.09 - Sporządzanie i wytwarzanie produktów leczniczych oraz prowadzenie obrotu produktami leczniczymi, wyrobami medycznymi, suplementami diety i środkami spożywczymi specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz innymi produktami dopuszczonymi do obrotu w aptece
  • Data rozpoczęcia: 13 listopada 2025 21:25
  • Data zakończenia: 14 listopada 2025 00:47

Egzamin niezdany

Wynik: 2/40 punktów (5,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Udostępnij swój wynik
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Jakiego zapisu, według Rozporządzenia Ministra Zdrowia dotyczącego recept lekarskich, brakuje w Praescriptio (Ordinatio) i Signatura na przedstawionej recepcie?

Rp.
Relanium 5 mg
1 op. a 20 tabl.
Dwazieścia tabletek po pięć miligramów diazepamu
A. Odpłatności.
B. Dawkowania.
C. Sposobu przechowywania.
D. Zapisu Sto miligramów diazepamu.
Dawkowanie to naprawdę ważna sprawa przy każdej recepcie. To właśnie dzięki niemu wiemy, jak często pacjent powinien brać leki i w jakiej ilości. Przepisy mówią jasno, że każdy zapis musi być szczegółowy, żeby lekarz mógł dobrze dobrać terapię. Jeśli braknie informacji o dawkowaniu, pacjent może stosować lek nieprawidłowo, co może mieć poważne konsekwencje dla jego zdrowia. Wyobraź sobie, że pacjent dostaje leki na ból, ale instrukcje są niejasne. Może się zdarzyć, że weźmie za dużo albo za mało, co może być naprawdę niebezpieczne. Dobrym przykładem jest zapis: 'Przyjmować 10 mg diazepamu 2 razy dziennie przez 7 dni.' Dlatego, żeby uniknąć zamieszania i zapewnić skuteczność leczenia, każda recepta powinna zawierać jasne informacje o dawkowaniu.

Pytanie 2

Wskaż kategorię leków, które hamują receptory β.

A. Xylometazolin, Oxalin, Thymazen
B. Bisocard, Thymazen, Salbutamol
C. Propranolol, Atenolol, Salbutamol
D. Metoprolol, Atenolol, Bisocard

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Metoprolol, Atenolol i Bisocard to leki z grupy beta-blokerów, które blokują receptory β-adrenergiczne. Te substancje czynne mają istotne zastosowanie w kardiologii, szczególnie w leczeniu nadciśnienia tętniczego oraz w terapii choroby wieńcowej. Metoprolol i Atenolol są szczególnie często stosowane w praktyce klinicznej, ponieważ wykazują selektywność dla receptorów β1, co sprawia, że mają mniejsze działanie na układ oddechowy w porównaniu do nieselektywnych beta-blokerów. Bisocard, zawierający bisoprolol, również należy do selektywnych beta-blokerów, co czyni go odpowiednim wyborem w terapii pacjentów z chorobami serca, zwłaszcza u osób z astmą lub POChP, gdzie unika się nieselektywnych leków. Warto wspomnieć, że beta-blokery zmniejszają częstość akcji serca oraz obniżają ciśnienie krwi, co jest korzystne w leczeniu wielu schorzeń kardiologicznych. Ich stosowanie powinno być zgodne z wytycznymi i dobrymi praktykami medycznymi, aby zmaksymalizować korzyści terapeutyczne oraz zminimalizować potencjalne działania niepożądane.

Pytanie 3

Jaki jest okres ważności recepty na preparat Klindacin T - 1 op. a 15 g, wystawionej na prawidłowo wypełnionym druku na lek refundowany?

KLINDACIN T
Clindamycina, 10 mg/g, żel

Skład leku
1 g żelu zawiera:
substancję czynną: klindamycyna 10 mg (w postaci klindamycyny fosforanu)
substancje pomocnicze: glikol propylenowy, alkohol izopropylowy, woda oczyszczona, hydroksypropyloceluloza, sodu wodorotlenek.

Opakowania
Tuba zawierająca 15 g lub 30 g żelu, umieszczona w tekturowym pudełku.
A. 120 dni.
B. 30 dni.
C. 7 dni.
D. 90 dni.
Wybierając odpowiedzi 7 dni, 120 dni lub 90 dni, można wprowadzać w błąd co do zasadności terminu ważności recepty na leki refundowane. Odpowiedź 7 dni jest zbyt krótka, gdyż taki okres ważności dotyczy zazwyczaj leków stosowanych w nagłych przypadkach, a nie refundowanych. Wybór 120 dni sugeruje, że pacjent miałby znacznie dłuższy czas na zrealizowanie recepty, co jest niezgodne z przepisami. Tak długi okres może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji, w których pacjent nie otrzymuje na czas potrzebnego leku, co może skutkować pogorszeniem stanu zdrowia. Odpowiedź 90 dni wprowadza również zamieszanie, ponieważ nie ma podstaw prawnych do tak wydłużonego terminu w przypadku leków refundowanych. Prawidłowe podejście do zarządzania receptami i ich terminami jest kluczowe dla zapewnienia prawidłowego stosowania leków oraz unikania sytuacji, w których pacjenci mogliby nieświadomie narazić się na ryzyko zdrowotne. W praktyce, każdy z tych błędnych wyborów może wynikać z braku zrozumienia przepisów dotyczących leków na receptę, a także z nieznajomości procedur dotyczących refundacji. Właściwe zrozumienie tych zasad powinno być priorytetem dla wszystkich zaangażowanych w proces leczenia.

Pytanie 4

Fructus Silybi mariani - owoc ostropestu zawiera substancje, które klasyfikowane są jako

A. saponin
B. flawonoglikanów
C. antrachinonów
D. irydoidów
Odpowiedzi antrachinony, saponiny oraz irydoidy dotyczą innych grup związków chemicznych, które nie występują w owocach ostropestu plamistego. Antrachinony, na przykład, są naturalnymi substancjami chemicznymi często spotykanymi w roślinach takich jak aloes czy rzewień. Charakteryzują się działaniem przeczyszczającym, jednak ich stosowanie wiąże się z ryzykiem działań niepożądanych, jak podrażnienie jelit. Saponiny to z kolei związki, które mogą mieć różnorodne działanie biologiczne, w tym antybakteryjne i immunomodulujące, ale również nie są związane z owocami ostropestu. Irydoidy, występujące w roślinach takich jak mniszek lekarski, mają właściwości przeciwzapalne i są często badane w kontekście wsparcia układu odpornościowego. Warto zwrócić uwagę, że wybór niewłaściwych związków do przypisania do ostropestu może wynikać z niepełnego zrozumienia różnorodności związków bioaktywnych w roślinach oraz ich specyficznych właściwości. Dlatego istotne jest, aby dobrze poznać chemiczne składy roślin oraz ich zastosowania praktyczne, co pozwala na efektywniejsze wykorzystanie ich potencjału w medycynie i suplementacji.

Pytanie 5

Jaką ilość gramów Valerianae tinctura przyjmie pacjent w ciągu jednego dnia, jeśli lekarz zalecił mu stosowanie 20 kropli 3 razy na dobę?

A. 1,50
B. 0,38
C. 0,90
D. 1,14
Prawidłowa odpowiedź to 1,14 gramów Valerianae tinctura na dobę, co można obliczyć na podstawie zaleceń lekarza. Dawkowanie wynosi 3 razy dziennie po 20 kropli, co daje łącznie 60 kropli na dzień. Przyjęcie, że jedna kropla tinctury to około 0,02 ml, można obliczyć całkowitą objętość. 60 kropli x 0,02 ml/kropla = 1,2 ml. Zazwyczaj tinctura valerianae ma stężenie 1:1, co oznacza, że 1 ml zawiera 1 g substancji czynnej. Dlatego 1,2 ml = 1,2 g substancji czynnej. Jednakże, biorąc pod uwagę, że 1 ml tinctury ma masa w okolicach 0,95 g, przeliczenie na gramy da wynik 1,14 g. W praktyce oznacza to, że pacjent przyjmuje właściwą ilość substancji czynnej, co jest zgodne z zasadami farmakoterapii i ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa oraz skuteczności leczenia. Warto mieć na uwadze, że odpowiednie dawkowanie jest kluczowe w terapii ziołowej, a niedosowanie lub przedosowanie może prowadzić do nieefektywności leczenia lub działań niepożądanych.

Pytanie 6

Jaki roztwór powinien być przygotowany przy użyciu łaźni wodnej?

A. Wodny roztwór jodu
B. Etanolowy roztwór detreomycyny
C. Glicerolowy roztwór chlorku sodu
D. Glicerolowy roztwór tetraboranu sodu
Wodny roztwór jodu, etanolowy roztwór detreomycyny oraz glicerolowy roztwór chlorku sodu nie wymagają użycia łaźni wodnej do ich przygotowania, co wynika z ich właściwości rozpuszczalności i stabilności chemicznej. W przypadku wodnego roztworu jodu, można go łatwo rozpuścić w zimnej wodzie bez konieczności podgrzewania. Jod w postaci rozpuszczalnika wodnego osiąga swoją odpowiednią koncentrację w temperaturze pokojowej, co czyni łaźnię wodną zbędnym narzędziem w tym procesie. Z kolei etanolowy roztwór detreomycyny dobrze rozpuszcza się w etanolu w temperaturze pokojowej, gdzie podgrzewanie może prowadzić do odparowania etanolu i tym samym zmniejszenia jego stężenia w roztworze. Glicerolowy roztwór chlorku sodu z kolei stabilnie się formuje bez dodatkowego podgrzewania, gdyż chlorek sodu jest dobrze rozpuszczalny w glicerolu. Typowe błędy myślowe, które prowadzą do wybrania tych odpowiedzi, mogą wynikać z niepełnej wiedzy na temat właściwości substancji chemicznych i różnorodnych metodyk przygotowywania roztworów. W praktyce laboratoria powinny opierać się na zrozumieniu specyficznych wymagań dla każdego składnika, aby uniknąć błędów w procesie ich przygotowywania oraz zapewnić ich odpowiednią jakość i skuteczność w późniejszych zastosowaniach.

Pytanie 7

Kromoglikan disodu, substancja hamująca dezintegrację mastocytów, jest stosowany w formie:

A. czopków doodbytniczych
B. iniekcji domięśniowych
C. aerozolu do drzewa oskrzelowego
D. maści zawiesiny

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Kromoglikan disodu to lek, który jest stosowany w astmie i różnych alergiach. Działa tak, że stabilizuje komórki tuczne, co zapobiega ich rozpadaniu się. Podawany w formie aerozolu do dróg oddechowych, działa bezpośrednio tam, gdzie trzeba. To super ważne, bo dzięki temu jest bardziej efektywny. Leki wziewne, takie jak ten, są zalecane, bo zmniejszają ryzyko efektów ubocznych i działają tam, gdzie powinny. Moim zdaniem, to świetne rozwiązanie dla osób z astmą wywołaną wysiłkiem fizycznym, a również w przypadku alergii. Teraz lekarze często przypominają pacjentom, żeby stosowali ten aerozol regularnie, bo to pomaga w walce z atakami astmy.

Pytanie 8

Czy bisocard ma inny nazwę?

A. karwedilolu
B. bisoprololu
C. atenololu
D. metoprololu

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Bisocard to nazwa handlowa bisoprololu, selektywnego beta-blokera, który jest szeroko stosowany w leczeniu nadciśnienia tętniczego oraz niewydolności serca. Bisoprolol działa poprzez blokowanie receptorów beta-1 w sercu, co prowadzi do spadku częstości akcji serca oraz obniżenia ciśnienia krwi. Zastosowanie bisoprololu jest szczególnie wskazane u pacjentów z chorobami układu sercowo-naczyniowego, ponieważ poprawia on wydolność serca oraz jakość życia. W praktyce klinicznej bisoprolol może być stosowany jako część terapii skojarzonej z innymi lekami, takimi jak diuretyki czy inhibitory ACE. Standardy leczenia nadciśnienia tętniczego rekomendują stosowanie beta-blokerów jako jednej z opcji terapeutycznych, co potwierdzają liczne badania kliniczne. Zrozumienie działania bisoprololu oraz jego zastosowania w praktyce medycznej jest kluczowe dla skutecznego zarządzania chorobami układu krążenia.

Pytanie 9

Termin "substancja jest rozpuszczalna we wrzącej wodzie, słabo rozpuszczalna w wodzie oraz w etanolu 96% v/v" sugeruje, że aby przygotować 100g wodnego roztworu tej substancji, należy ją rozpuścić

A. w małej ilości etanolu 96% v/v i uzupełnić do 100,0g wodą
B. w mieszance wody i etanolu 96% v/v (1:1) w temperaturze pokojowej
C. we wrzącej wodzie i po schłodzeniu uzupełnić wodą do 100,0g
D. w 99,0g wody o temperaturze pokojowej

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź nr 3 jest prawidłowa, ponieważ rozpuszczalność substancji we wrzącej wodzie zapewnia maksymalne rozpuszczenie, co jest kluczowe dla osiągnięcia odpowiedniego stężenia w roztworze. Substancje, które są trudnorozpuszczalne w wodzie w temperaturze pokojowej wymagają wyższej temperatury, aby zwiększyć energię kinetyczną cząsteczek, co sprzyja ich rozpuszczaniu. W praktyce chemicznej, gdy tworzymy roztwory, ważne jest, by najpierw rozpuścić substancję w odpowiednim rozpuszczalniku, a następnie dopełnić wodą do żądanej masy. Przykład zastosowania tej wiedzy można znaleźć w przygotowywaniu leków, gdzie precyzyjne przygotowanie roztworów jest kluczowe dla ich skuteczności. Przygotowując roztwór, dobrze jest również pamiętać o zachowaniu standardów, takich jak zgodność z farmakopeą, co zapewnia bezpieczeństwo i efektywność przygotowywanych roztworów. Dodatkowo, w przypadku substancji, które są rozpuszczalne w podwyższonej temperaturze, warto również monitorować czas oraz temperaturę rozpuszczania, aby uniknąć degradacji substancji czynnej.

Pytanie 10

Ekstrakty z owoców ostropestu plamistego Sylibum marianum mają korzystny wpływ na działanie

A. wątroby
B. układu krążenia
C. układu rozrodczego
D. nerek

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Ostropest plamisty (Silybum marianum) jest rośliną, której wyciągi mają udowodnione działanie ochronne na wątrobę. Zawierają one sylimarynę, związek czynny, który wykazuje właściwości hepatoprotekcyjne, co oznacza, że chroni komórki wątroby przed uszkodzeniami, na przykład tymi spowodowanymi toksynami, alkoholizmem czy niektórymi lekami. Sylimaryna działa na poziomie komórkowym, stabilizując błony komórkowe hepatocytów oraz wspomagając regenerację uszkodzonych komórek wątroby. Praktyczne zastosowanie ostropestu plamistego obejmuje terapię wspomagającą w chorobach wątroby, takich jak marskość, stłuszczenie czy wirusowe zapalenie wątroby. Warto zaznaczyć, że stosowanie preparatów z ostropestu powinno być skonsultowane z lekarzem, szczególnie w przypadku osób przyjmujących inne leki, aby uniknąć potencjalnych interakcji. To zioło jest zgodne z zaleceniami wielu instytucji zajmujących się zdrowiem, które promują stosowanie naturalnych metod wspierania zdrowia wątroby.

Pytanie 11

Preparat roślinny o podanym składzie jest zalecany w:

Skład preparatu
Valerianae radix25 części
Melissae folium25 części
Lupuli strobulus15 części
Lavandualae flos15 części
Ethanolum 474q/l200 części
A. stanach zwiększonego napięcia nerwowego
B. rekonwalescencji po zabiegach chirurgicznych
C. przewlekłych, bolesnych zaparciach
D. okresie zwiększonego wysiłku fizycznego

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź dotycząca stanów zwiększonego napięcia nerwowego jest poprawna, ponieważ skład preparatu zawiera składniki ziołowe znane ze swoich właściwości uspokajających. Korzeń kozłka, liść melisy, szyszki chmielu oraz kwiat lawendy są powszechnie stosowane w fitoterapii jako naturalne środki łagodzące stres i napięcie nerwowe. Korzeń kozłka, na przykład, jest uznawany za środek wspomagający sen i redukujący lęk, co czyni go idealnym na stany związane z napięciem. Liść melisy jest z kolei ceniony za działanie relaksacyjne, a szyszki chmielu wykorzystywane są w leczeniu problemów z zasypianiem. Kwiat lawendy ma udowodnione działanie uspokajające, a jego aromat jest często stosowany w aromaterapii w celu zmniejszenia uczucia niepokoju. W przypadku osób zmagających się z napięciem nerwowym, taki preparat może przynieść ulgę, a jego składniki są zgodne z zasadami zdrowego stylu życia i medycyny naturalnej, promując holistyczne podejście do zdrowia.

Pytanie 12

Forma leku, która w swoim składzie zawiera m.in. syropy oraz nalewki, to

A. species
B. mixturae
C. emplastra
D. unguenta

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Mixturae, czyli mieszanki, to postacie leków, które są wytwarzane z różnych składników, takich jak syropy, nalewki czy inne substancje czynne. W praktyce farmaceutycznej mixturae są stosowane w celu uzyskania synergicznych efektów terapeutycznych, co oznacza, że składniki działają wspólnie, wzmacniając swoje działanie. Przykładem może być mieszanka syropu z nalewką, która łączy działanie składników roślinnych z właściwościami rozpuszczalników, co ułatwia ich wchłanianie przez organizm. Mixturae mogą być przygotowywane zarówno w aptekach, jak i w warunkach przemysłowych, zgodnie z normami farmaceutycznymi, takimi jak Farmakopea Polska. Ważne jest, aby zachować odpowiednie proporcje oraz metody przygotowania, co zapewnia stabilność i skuteczność leku. Dobre praktyki farmaceutyczne nakładają obowiązek dokumentowania procesu produkcji, co zwiększa bezpieczeństwo stosowania mixtur.

Pytanie 13

Lek przygotowany według poniższej receptury to

Rp.
Zinci oxidi             3,0
Ureae                   2,0
Aquae                  15,0
Vaselini albi
Lanolini       aa ad  100,0
M.f.
A. maść zawiesina.
B. emulsja do użytku zewnętrznego.
C. zawiesina do użytku zewnętrznego.
D. maść wielofazowa.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź "maść wielofazowa" jest poprawna, ponieważ preparat sporządzony zgodnie z przedstawioną receptą zawiera składniki, które świadczą o jego charakterystyce. Zawartość tlenku cynku, mocznika, wody, wazeliny białej oraz lanoliny sugeruje, że mamy do czynienia z emulsją typu woda w oleju, co jest typowe dla maści wielofazowych. Tego rodzaju preparaty są często stosowane w dermatologii, szczególnie w terapii stanów zapalnych skóry oraz w leczeniu oparzeń. Maści wielofazowe łączą właściwości nawilżające i natłuszczające, co jest niezwykle istotne w przypadku skóry suchej lub uszkodzonej. Dodatkowo, stosując takie preparaty, warto zwrócić uwagę na ich skład i właściwości, aby odpowiednio dopasować je do potrzeb pacjenta. Należy również pamiętać, że odpowiednie przygotowanie maści zgodnie z farmakopeą zapewnia nie tylko skuteczność, ale także bezpieczeństwo stosowania, co jest kluczowe w praktyce farmaceutycznej.

Pytanie 14

Z jakiego powodu mieszanka odpowiednich ilości starannie posiekanych substancji roślinnych, przygotowana zgodnie z przepisem farmakopealnym, jest skuteczna?

PRZYGOTOWANIE
Valerianae radix            30,0 cz.
Crataegi folium cum flore   20,0 cz.
Melissae folium             15,0 cz.
Lupuli flos                 15,0 cz.
Menthae piperitae folium    10,0 cz.
Matricariae flos            10,0 cz.
A. wykrztuśnie.
B. przeciwgorączkowo.
C. uspokajająco.
D. moczopędnie.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź "uspokajająco" jest poprawna, ponieważ związki roślinne zawarte w mieszance, takie jak korzeń kozłka lekarskiego, szyszki chmielu oraz liście melisy, mają udowodnione działanie uspokajające i relaksujące. Korzeń kozłka lekarskiego (Valerianae radix) od wieków stosowany jest w medycynie naturalnej jako środek wspomagający sen i redukujący niepokój. Szyszki chmielu (Lupuli flos) także wykazują właściwości uspokajające, a ich ekstrakty są często wykorzystywane w preparatach na problemy ze snem. Liść melisy (Melissae folium) jest znany ze swojego działania łagodzącego napięcia nerwowe. Działanie tych ziół opiera się na ich składnikach aktywnych, które wpływają na układ nerwowy i pomagają w relaksacji. Mieszanki ziołowe zgodne z przepisami farmakopealnymi są szeroko stosowane w praktyce zielarskiej i farmaceutycznej, a ich odpowiednie stężenie i dobór składników są kluczowe dla uzyskania pożądanych efektów terapeutycznych. Warto zwrócić uwagę na jakość surowców oraz ich pochodzenie, co jest zgodne z zasadami dobrej praktyki w farmacji.

Pytanie 15

Aby oznaczyć stężenie kwasu solnego wykorzystując klasyczną metodę miareczkowania roztworem wodorotlenku sodu, jaki wskaźnik należy stosować do określenia punktu końcowego miareczkowania?

A. skrobię
B. wersenian disodu
C. oranż metylowy
D. manganian (VII) potasu

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Oranż metylowy jest wskaźnikiem pH, który zmienia swój kolor w odpowiednim zakresie kwasowości, co czyni go idealnym do miareczkowania kwasu solnego za pomocą roztworu wodorotlenku sodu. W przypadku miareczkowania kwasów mocnych, takich jak kwas solny, a zasad mocnych, jak wodorotlenek sodu, oranż metylowy zmienia kolor z czerwonego na żółty wokół pH 4,4 do 6,2. To oznacza, że wskaźnik ten jest w stanie dostarczyć wyraźny sygnał końca miareczkowania, gdy roztwór przechodzi z kwasowego do obojętnego. W praktyce oznacza to, że kiedy całkowita ilość kwasu zostanie zneutralizowana przez zasadę, zmiana koloru wskaźnika sygnalizuje osiągnięcie punktu równoważnikowego. W laboratoriach chemicznych, stosowanie oranżu metylowego jest zgodne z zaleceniami standardów analitycznych, które sugerują użycie odpowiednich wskaźników dla różnych rodzajów miareczkowania, co wpływa na dokładność i powtarzalność wyników.

Pytanie 16

Rodzaje leków wykorzystywanych w terapii nadciśnienia tętniczego to:

A. beta-adrenolityki, α 1-adrenolityki, α 1-adrenomimetyki
B. inhibitory konwertazy angiotensynowej, α 1-adrenomimetyki, sartany
C. beta- adrenolityki, antagoniści kanałów wapniowych, inhibitory konwertazy angiotensynowej
D. antagoniści kanalów wapniowych, beta-adrenolityki, α 1-adrenomimetyki

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Beta-adrenolityki, antagoniści kanałów wapniowych oraz inhibitory konwertazy angiotensynowej to kluczowe klasy leków stosowanych w terapii nadciśnienia tętniczego. Beta-adrenolityki, takie jak metoprolol czy atenolol, działają poprzez blokowanie receptorów beta-adrenergicznych, co prowadzi do zmniejszenia częstości akcji serca oraz obniżenia ciśnienia krwi. Antagoniści kanałów wapniowych, tacy jak amlodypina, wpływają na mięśnie gładkie naczyń krwionośnych, powodując ich rozkurcz i tym samym obniżając opór naczyniowy. Inhibitory konwertazy angiotensynowej, w tym ramipryl i enalapryl, hamują enzym konwertujący angiotensynę, co prowadzi do zmniejszenia stężenia angiotensyny II – substancji powodującej zwężenie naczyń krwionośnych. Te grupy leków są często stosowane w skojarzeniu, co zwiększa skuteczność terapii oraz minimalizuje działania niepożądane. Przykładowo, pacjenci z nadciśnieniem tętniczym mogą korzystać z połączenia beta-adrenolityków z inhibitorami ACE, aby uzyskać lepszą kontrolę ciśnienia oraz poprawić funkcję serca.

Pytanie 17

Jaką ilość wody utlenionej można uzyskać z 100,0 g Hydrogenii peroxidi o stężeniu 30%?

A. 30,0 g
B. 300,0 g
C. 1000,0 g
D. 100,0 g

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź 1000,0 g jest poprawna, ponieważ odnosi się do ilości wody utlenionej, którą można otrzymać z 100,0 g 30% roztworu nadtlenku wodoru (Hydrogenii peroxidi). Nadtlenek wodoru w stężeniu 30% oznacza, że 30 g substancji czynnej jest obecne w 100 g roztworu. Z tego wynika, że w 100,0 g roztworu 30% znajduje się 30 g H2O2. Aby obliczyć, ile wody utlenionej możemy uzyskać, musimy zrozumieć, że H2O2 ma masę molową wynoszącą 34,01 g/mol. Zatem 30 g H2O2 to 0,882 moli nadtlenku wodoru. Przy założeniu, że nie ma strat w procesie, można z tego uzyskać 1000 g 30% roztworu H2O2, co jest równowartością 300 g H2O2. Ta wiedza jest przydatna w wielu branżach, w tym w chemii przemysłowej, gdzie H2O2 jest używany jako środek utleniający, w procesach dezynfekcji oraz w produkcji chemikaliów. Przykładowo, w laboratoriach często wykorzystuje się stężony nadtlenek wodoru do syntez chemicznych oraz jako środek wybielający.

Pytanie 18

W aptece, przygotowując leki do oczu, można wyjałowić za pomocą nasyconej pary wodnej pod ciśnieniem (autoklaw)

A. parafinę ciekłą oraz butelki do płynów i kropli
B. wodę oraz wodne roztwory substancji termostabilnych
C. roztwory olejowe oraz sprzęt potrzebny do sporządzenia leku
D. podłoża maściowe, substancje lecznicze i tuby

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź dotycząca wyjaławiania wody i wodnych roztworów substancji termostabilnych za pomocą autoklawu jest poprawna, ponieważ ten proces skutecznie eliminuje mikroorganizmy dzięki zastosowaniu wysokiej temperatury i ciśnienia. Woda oraz jej roztwory są kluczowymi składnikami w aptece, szczególnie w produkcji leków do oczu, gdzie sterylność jest priorytetem. Autoklawowanie, zgodnie z normami Farmakopei, wymaga użycia nasyconej pary wodnej w temperaturze co najmniej 121°C przez co najmniej 15 minut, co zapewnia wysoką efektywność w eliminacji patogenów. Przykładem zastosowania tej metody jest przygotowanie roztworów do kropli ocznych, gdzie nieprzestrzeganie zasad sterylności mogłoby prowadzić do poważnych powikłań zdrowotnych. Właściwe wyjaławianie zgodnie z dobrą praktyką wytwarzania (GMP) jest niezbędne, aby zapewnić bezpieczeństwo i skuteczność produktów farmaceutycznych.

Pytanie 19

Czynnikiem, który wyklucza stosowanie kwasu acetylosalicylowego, jest

A. choroba serca wieńcowego
B. spastyczny stan oskrzeli
C. zapalenie gardła
D. trombocytoza

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Stosowanie kwasu acetylosalicylowego, znanego jako aspiryna, ma swoje ograniczenia, a jednym z kluczowych przeciwwskazań jest stan spastyczny oskrzeli. Kwas acetylosalicylowy działa poprzez hamowanie syntezy prostaglandyn, co może prowadzić do nasilenia skurczu oskrzeli u pacjentów z astmą oskrzelową lub innymi chorobami płuc. U osób z historią reakcji alergicznych na salicylany może to skutkować zaostrzeniem objawów, a w skrajnych przypadkach nawet prowadzić do zagrażających życiu reakcji anafilaktycznych. Dlatego przed rozpoczęciem terapii kwasem acetylosalicylowym należy dokładnie ocenić stan pacjenta, aby uniknąć poważnych powikłań. W praktyce medycznej lekarze często zalecają alternatywne leki przeciwbólowe, takie jak paracetamol lub ibuprofen, które mają mniej agresywny wpływ na układ oddechowy i mogą być stosowane bezpieczniej u pacjentów z astmą.

Pytanie 20

Jaką substancję uznaje się za posiadającą właściwości dezynfekujące?

A. Crataegi Tinctura
B. Aluminii subacetatis solutio
C. Amara Tinctura
D. Chloramina B

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Chloramina B jest substancją chemiczną, która wykazuje właściwości odkażające i antyseptyczne, co czyni ją kluczowym składnikiem w wielu procedurach dezynfekcyjnych w medycynie i przemyśle. Jej działanie opiera się na zdolności do eliminacji mikroorganizmów, w tym bakterii, wirusów oraz grzybów, dzięki utleniającym właściwościom chloru. Chloramina B jest często stosowana do dezynfekcji narzędzi medycznych, powierzchni roboczych oraz wody, co jest istotne w kontekście zapobiegania zakażeniom szpitalnym. W praktyce, jej zastosowanie obejmuje nie tylko lecznictwo, ale również hodowlę zwierząt oraz przemysł spożywczy, gdzie czystość i bezpieczeństwo są kluczowe. Dobrą praktyką jest stosowanie odpowiednich rozcieńczeń chloraminy, aby zapewnić skuteczność działania przy minimalizacji ryzyka dla zdrowia ludzkiego. Warto również pamiętać o odpowiednich procedurach przechowywania i użytkowania, ponieważ chloramina, mimo swojej skuteczności, może być szkodliwa w wysokich stężeniach. Z tego względu, jej stosowanie powinno być zgodne z wytycznymi instytucji takich jak WHO i CDC.

Pytanie 21

Sertralina znajduje się w kategorii leków o działaniu

A. przeciwrobaczym.
B. hipotensyjnym.
C. przeciwdepresjnym.
D. moczopędnym.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Sertralina to selektywny inhibitor wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI), który jest szeroko stosowany w leczeniu depresji i zaburzeń lękowych. Jako lek przeciwdepresyjny działa poprzez zwiększenie stężenia serotoniny w synapsach neuronowych, co przyczynia się do poprawy nastroju oraz redukcji objawów depresyjnych. Praktyczne zastosowanie sertraliny obejmuje leczenie dużych epizodów depresyjnych, zaburzeń obsesyjno-kompulsyjnych oraz zespołu lęku uogólnionego. W standardach terapeutycznych, sertralina jest uznawana za jeden z pierwszych wyborów w terapii depresji, co potwierdzają liczne badania kliniczne oraz wytyczne takich organizacji, jak American Psychiatric Association. Przykładem może być pacjent cierpiący na depresję, który po rozpoczęciu terapii sertraliną doświadcza znaczącej poprawy samopoczucia oraz jakości życia, co zostało udokumentowane w skali oceny depresji. Warto również dodać, że sertralina jest dobrze tolerowana przez wielu pacjentów, co czyni ją cennym elementem długoterminowej terapii psychofarmakologicznej.

Pytanie 22

Zioła uzyskane przez połączenie określonych ilości odpowiednio rozdrobnionych składników roślinnych według przepisu farmakopealnego działają

PRZYGOTOWANIE
Valerianae radix                30,0 cz.
Crataegi folium cum flore       20,0 cz.
Melissae folium                 15,0 cz.
Lupuli flos                     15,0 cz.
Menthae piperitae folium        10,0 cz.
Matricariae flos                10,0 cz.
A. moczopędnie.
B. przeciwgorączkowo.
C. wykrztuśnie.
D. uspokajająco.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź "uspokajająco" jest poprawna, ponieważ mieszanka ziołowa zawiera składniki znane ze swoich właściwości relaksujących. Korzeń kozłka lekarskiego, który jest jednym z głównych składników, od wieków stosowany jest w medycynie naturalnej jako środek uspokajający i wspomagający sen. Dodatkowo, szyszki chmielu, również obecne w tej mieszance, są cenione za swoje działanie kojące na układ nerwowy, co czyni je efektywnym składnikiem w leczeniu stanów lękowych. Liść melisy i kwiat rumianku również wspierają relaksację i mają działanie uspokajające. W praktyce, zioła te często stosuje się w formie naparów, kapsułek czy ekstraktów, które są zgodne z wytycznymi farmakopealnymi, co zapewnia ich jakość i skuteczność. Takie ziołowe preparaty są szczególnie popularne w holistycznym podejściu do zdrowia, gdzie dąży się do naturalnych metod wspomagania organizmu.

Pytanie 23

Na podstawie tabeli, wskaż, jaki lek podano pacjentowi, jeśli o godzinie 9:00 jego poziom w osoczu wyniósł 100 μg/L, a o 18:00 zmniejszył się do 12,5 μg/L.

Substancja aktywnaBiologiczny okres półtrwania [h]
Salbutamol1,5
Zaleplon2
Morfina3
Fenytoina15
A. Salbutamol.
B. Zaleplon.
C. Fenytoinę.
D. Morfinę.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Morfina to lek opioidowy, który charakteryzuje się określonym biologicznym okresem półtrwania, wynoszącym średnio od 2 do 4 godzin. W opisie sytuacji pacjenta stężenie leku zmniejszyło się z 100 μg/L do 12,5 μg/L w ciągu 9 godzin. Zgodnie z zasadami farmakokinetyki, po każdym okresie półtrwania stężenie leku spada o połowę. Po trzech okresach półtrwania stężenie morfiny powinno wynosić około 12,5 μg/L, co idealnie pasuje do danych przedstawionych w pytaniu. W praktyce klinicznej znajomość farmakokinetyki leków opioidowych jest kluczowa w kontekście analgezji oraz zarządzania bólem. Zrozumienie, jak długo lek pozostaje aktywny w organizmie, pozwala na skuteczniejsze planowanie terapii oraz unikanie potencjalnych działań niepożądanych, takich jak przedawkowanie. Przykłady zastosowania morfiny obejmują leczenie silnego bólu pooperacyjnego oraz w paliatywnej opiece nad pacjentami z nowotworami, gdzie jej właściwości analgetyczne są niezastąpione.

Pytanie 24

Jaką formę leku uzyska się z korzenia wymiotnicy (Ipecacuanhae radix), gdy surowiec zostanie zalany wodą o temperaturze pokojowej, dodany zostanie kwas cytrynowy, a następnie całość podgrzewana do temperatury przekraczającej 90 °C i utrzymywana w tej temperaturze przez 30 minut?

A. Maceratu
B. Odwaru
C. Nalewki
D. Naparu

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź 'odwar' jest prawidłowa, ponieważ proces przygotowywania leku z korzenia wymiotnicy polega na długotrwałym gotowaniu surowca w wodzie, co jest charakterystyczne dla tej formy leku. Odwar uzyskuje się przez gotowanie surowca roślinnego w wodzie przez określony czas, zwykle dłużej niż 15 minut, co w przypadku korzenia wymiotnicy, przy temperaturze powyżej 90 °C przez 30 minut, jest zgodne z zasadami przygotowania odwarów. Odwary są stosowane w celu ekstrakcji substancji czynnych, które są trudno rozpuszczalne w zimnej wodzie, co jest typowe dla korzeni i kłączy. W praktyce, odwary najczęściej wykorzystuje się w fitoterapii, zwłaszcza w przypadku roślin o działaniu terapeutycznym, jak wymiotnica, której składniki aktywne mają zastosowanie w leczeniu problemów trawiennych oraz w terapii wymiotów. Stosowanie odwarów zgodnie z zaleceniami farmakopealnymi zapewnia nie tylko efektywność, ale także bezpieczeństwo terapii, co jest kluczowe w praktyce leczniczej.

Pytanie 25

Allertec oraz Zyrtec to marki leku przeciwhistaminowego zaliczanego do II generacji, którego międzynarodowa nazwa to

A. terfenadyna
B. loratydyna
C. cetirizyna
D. feksofenadyna

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Cetirizyna, będąca substancją aktywną zawartą w lekach takich jak Allertec i Zyrtec, jest jednym z najczęściej stosowanych leków przeciwhistaminowych drugiej generacji. Działa poprzez blokowanie receptorów H1, co skutkuje zmniejszeniem objawów alergicznych, takich jak katar sienny, pokrzywka czy swędzenie. Cetirizyna jest preferowana w leczeniu ze względu na jej skuteczność oraz stosunkowo niski profil działań niepożądanych w porównaniu do starszych leków przeciwhistaminowych. W praktyce, pacjenci często sięgają po cetirizynę podczas sezonowych alergii, a także w przypadku reakcji alergicznych na pokarmy czy leki. Zgodnie z wytycznymi Europejskiej Agencji Leków, cetirizyna może być stosowana zarówno u dorosłych, jak i dzieci powyżej 6. roku życia. Ważnym aspektem jej stosowania jest fakt, że w przypadku długotrwałego leczenia wykazuje mniejsze ryzyko wystąpienia sedacji, co czyni ją bezpiecznym wyborem dla osób prowadzących aktywny styl życia. Z tego względu, cetirizyna znajduje szerokie zastosowanie w praktyce klinicznej.

Pytanie 26

Oblicz dawkę dobową prometazyny chlorowodorku w leku sporządzonym według zamieszczonej recepty.

Rp.
Promethazini hydrochloridi           0,8
Lactosi                              8,0
M.f. pulv. Div. in part. aequ. No 20

D.S. 1 proszek 2 razy dziennie (rano i wieczorem)
A. 8,00 g
B. 0,08 g
C. 0,04 g
D. 4,00 g

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź 0,08 g jest poprawna, ponieważ odpowiada dziennej dawce prometazyny chlorowodorek zalecanej dla pacjenta zgodnie z przyjętym schematem dawkowania. Pacjent przyjmuje dwa razy dziennie po jednej porcji proszku, a każda porcja zawiera 0,04 g substancji czynnej. W efekcie, 0,04 g x 2 = 0,08 g, co oznacza, że pacjent otrzymuje odpowiednią dawkę. Takie podejście jest zgodne z dobrymi praktykami w farmakoterapii, które podkreślają znaczenie precyzyjnego obliczania dawek. Właściwe dawkowanie jest kluczowe dla osiągnięcia zamierzonych efektów terapeutycznych oraz minimalizacji ryzyka działań niepożądanych. Przykładowo, w przypadku promethazyny, niewłaściwa dawka może prowadzić do niedostatecznej skuteczności leczenia lub zwiększonego ryzyka toksyczności. Dlatego tak ważne jest, aby zrozumieć zasady obliczania dawek oraz ich praktyczne zastosowanie w kontekście indywidualnych potrzeb pacjenta.

Pytanie 27

Celem połączenia protaminy z insuliną w preparatach insuliny izofanowej jest

A. całkowite wyeliminowanie działań ubocznych
B. przedłużenie efektu działania leku
C. skrócenie okresu działania leku
D. zmiana kierunku oddziaływania leku

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Połączenie protaminy z insuliną w preparatach insuliny izofanowej ma kluczowe znaczenie dla przedłużenia czasu działania leku. Protaminy są białkami, które wiążą insulinę, co prowadzi do powolnego uwalniania hormonu do krwiobiegu. Dzięki temu pacjenci mogą cieszyć się bardziej stabilnym poziomem glukozy we krwi przez dłuższy czas, co minimalizuje wahania poziomu cukru i poprawia kontrolę glikemii. Przykładowo, insulina izofanowa (NPH) jest stosowana w terapii cukrzycy, aby zapewnić długoterminowe działanie, podczas gdy insulina szybkodziałająca jest używana do kontrolowania poziomu cukru po posiłkach. Takie połączenie umożliwia pacjentom z cukrzycą lepsze zarządzanie chorobą i poprawia jakość ich życia, zgodnie z wytycznymi American Diabetes Association, które podkreślają znaczenie indywidualizacji terapii insulinowej. Ponadto, przedłużone działanie insuliny izofanowej pozwala na zmniejszenie liczby wstrzyknięć, co jest korzystne dla pacjentów i zwiększa ich zgodność z terapią.

Pytanie 28

Lek recepturowy, który nie został odebrany przez pacjenta w ciągu 7 dni od jego przygotowania, powinien

A. zostać użyty w recepturze do produkcji innych lekarstw
B. być sprzedany po niższej cenie
C. zostać oddany do utylizacji
D. zostać wydany na nową, identyczną receptę

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź "oddać do utylizacji" jest poprawna, ponieważ zgodnie z przepisami prawa farmaceutycznego, leki recepturowe, które nie zostały odebrane przez pacjenta w ciągu 7 dni od daty ich wykonania, muszą być usunięte w sposób bezpieczny dla zdrowia publicznego oraz środowiska. Utylizacja leków jest kluczowym elementem zarządzania farmaceutyką, aby uniknąć ich przypadkowego spożycia oraz zapobiec ich negatywnemu wpływowi na środowisko. Przykładem praktycznym może być przekazanie niewykorzystanych leków do wyspecjalizowanych placówek zajmujących się ich utylizacją, które działają zgodnie z regulacjami i normami określonymi przez odpowiednie organy. Wiele aptek i placówek zdrowia stosuje procedury zapewniające prawidłową utylizację, co jest zgodne z dobrą praktyką farmaceutyczną i obowiązkami wynikającymi z ustawy o przeciwdziałaniu nadużywaniu substancji czynnych. Wiedza na temat właściwego postępowania z niewykorzystanymi lekami jest istotna dla każdego farmaceuty oraz personelu medycznego, co przyczynia się do bezpieczeństwa pacjentów oraz ochrony środowiska.

Pytanie 29

W czasie intensywnego pylenia drzew w aptece rośnie sprzedaż

A. inhibitorów pompy protonowej
B. antybiotyków β-laktamowych
C. niesteroidowych środków przeciwzapalnych
D. antagonistów receptora histaminowego H1

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Antagoniści receptora histaminowego H1, znani również jako leki przeciwhistaminowe, są kluczowymi preparatami stosowanymi w leczeniu objawów alergii, takich jak katar sienny, pokrzywka i inne reakcje alergiczne. W okresie wzmożonego pylenia drzew, które występuje sezonowo, znacznie wzrasta zapotrzebowanie na te leki w aptekach. Preparaty te działają poprzez blokowanie działania histaminy, substancji chemicznej uwalnianej w organizmie podczas reakcji alergicznej. Przykłady popularnych antagonistów H1 to ceteryzyna i loratadyna, które skutecznie łagodzą objawy takie jak swędzenie, katar czy łzawienie oczu. W praktyce klinicznej, leki te są często pierwszym wyborem w terapii alergii, ponieważ są dostępne bez recepty i wykazują dobrą tolerancję, co czyni je bezpiecznymi dla pacjentów. Stosowanie antagonistów H1 podczas sezonu pylenia drzew jest zgodne z wytycznymi wielu towarzystw alergologicznych, które rekomendują ich stosowanie jako podstawowej formy terapii objawowej.

Pytanie 30

Jakie jest synonimiczne określenie leku przeciwhistaminowego, którego nazwa międzynarodowa to dimenhydrynat, używanego w przypadku choroby lokomocyjnej?

A. Fenistil
B. Aviomarin
C. Diphergan
D. Phenergan

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Aviomarin to nazwa handlowa leku, którego substancją czynną jest dimenhydrynat, stosowany powszechnie w leczeniu choroby lokomocyjnej. Dimenhydrynat jest lekiem przeciwhistaminowym, który działa poprzez blokowanie receptorów histaminowych H1, co skutecznie łagodzi objawy związane z nudnościami i wymiotami. Jego zastosowanie w terapii choroby lokomocyjnej jest potwierdzone licznymi badaniami klinicznymi, które wykazały skuteczność tego leku w zapobieganiu nieprzyjemnym dolegliwościom podczas podróży. Przykładowo, osoby, które regularnie podróżują samochodem, samolotem czy statkiem, mogą skorzystać z Aviomarinu, aby uniknąć dyskomfortu. Dobrą praktyką jest przyjmowanie leku na około 30-60 minut przed podróżą, co zwiększa jego skuteczność. Ważne jest również, aby pacjenci, którzy przyjmują inne leki lub mają schorzenia przewlekłe, skonsultowali się z lekarzem przed jego użyciem, aby uniknąć interakcji i działań niepożądanych.

Pytanie 31

Jeśli producent wskazał, że preparat powinien być przechowywany w temperaturze pokojowej, to zgodnie z normami farmakopealnymi, powinien on być trzymany w temperaturze

A. 15 do 25 °C
B. 5 do 5°C
C. nie wyższej niż 20 °C
D. nie wyższej niż 2 °C

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź 15 do 25 °C jest prawidłowa, ponieważ zgodnie z europejskimi standardami farmakopealnymi, preparaty przechowywane w temperaturze pokojowej powinny znajdować się w tym właśnie zakresie. Temperatura pokojowa jest definicją stosowaną w kontekście przechowywania leków, która zapewnia ich stabilność oraz skuteczność. Preparaty farmaceutyczne, takie jak maści, roztwory czy tabletki, mogą ulegać degradacji lub zmniejszeniu efektywności w skrajnych warunkach temperaturowych. Dlatego przestrzeganie tego zakresu temperatury jest kluczowe w praktyce farmaceutycznej. Na przykład, leki przechowywane w temperaturach niższych niż 15 °C mogą nie wytwarzać pożądanych efektów terapeutycznych, a zbyt wysoka temperatura może prowadzić do ich rozkładu chemicznego. Dbanie o odpowiednie warunki przechowywania to także element odpowiedzialności producentów oraz farmaceutów, co jest potwierdzane przez normy ISO oraz zalecenia WHO.

Pytanie 32

Która forma leków jest przeznaczona wyłącznie do stosowania wewnętrznego?

A. Maści.
B. Mieszanki recepturowe.
C. Proszki niedzielone.
D. Krople.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Mieszanki recepturowe są preparatami stosowanymi wyłącznie do użytku wewnętrznego, co oznacza, że są przeznaczone do przyjmowania przez pacjenta w formie doustnej. Zawierają one składniki aktywne i inne substancje, które są łączone w odpowiednich proporcjach zgodnie z indywidualnymi potrzebami pacjenta. Takie leki są często przygotowywane w aptekach na podstawie recepty od lekarza. Przykłady zastosowania obejmują mieszanki uspokajające, przeciwbólowe czy też leki na problemy żołądkowe. Właściwe przygotowanie mieszanki recepturowej wymaga ścisłego przestrzegania standardów farmaceutycznych, aby zapewnić bezpieczeństwo i skuteczność terapii. Dobrą praktyką jest również dokumentowanie wszystkich składników oraz stosowanych procedur, co pozwala na późniejsze odtworzenie receptury i zapewnienie jakości leku.

Pytanie 33

Jakie zasady przechowywania oraz zalecenia dla pacjenta powinny być doradzane przy wydawaniu leku w formie mieszanki?

A. Przechowywać w chłodnym miejscu, zużyć w ciągu 30 dni
B. Przechowywać w temperaturze pokojowej, zużyć w ciągu 14 dni
C. Przechowywać w temperaturze pokojowej, nie mieszać przed użyciem, zużyć w ciągu 20 dni
D. Przechowywać w chłodnym miejscu, zmieszać przed użyciem, zużyć w ciągu 7 dni

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź wskazująca na przechowywanie leku w chłodnym miejscu, konieczność zmieszania przed użyciem oraz zużycie w ciągu 7 dni jest zgodna z wytycznymi dotyczącymi przechowywania leków. Leki w postaci mieszanki często mają składniki, które mogą być wrażliwe na temperaturę, co wpływa na ich stabilność i skuteczność. W przechowywaniu leków w niskiej temperaturze, z reguły w zakresie 2-8°C, można zapobiec degradacji substancji czynnych oraz reakcji chemicznych, które mogą wpłynąć na ich działanie terapeutyczne. Zmieszanie leku przed użyciem jest kluczowe, ponieważ składniki mogą wymagać równomiernego wymieszania, aby zapewnić ich skuteczność, a także właściwe dawkowanie. Zużycie leku w ciągu 7 dni po otwarciu lub przygotowaniu jest zalecane, aby zminimalizować ryzyko kontaminacji mikrobiologicznej oraz utraty skuteczności. Stosowanie się do tych zasad jest zgodne z dobrą praktyką farmaceutyczną i zapewnia bezpieczeństwo pacjenta.

Pytanie 34

Spis leków objętych refundacją nie zawiera danych dotyczących

A. wysokości limitu dofinansowania
B. kosztów wytworzenia leku
C. zakresu wskazań objętych dofinansowaniem
D. ceny sprzedaży detalicznej

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Koszty producenta leku nie są uwzględniane w wykazie refundowanych leków, ponieważ ten dokument ma na celu informowanie pacjentów oraz specjalistów medycznych o dostępności i warunkach finansowania konkretnych terapii. Wykaz ten zawiera informacje o wysokości limitu finansowania oraz cenach detalicznych, które są istotne dla pacjentów i placówek medycznych. Przykładowo, jeśli lek jest refundowany w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ), informacje o jego cenie detalicznej oraz o limicie finansowania są kluczowe, aby pacjenci mogli zrozumieć, jakie koszty będą musieli ponieść. Koszty producenta, które mogą się różnić w zależności od strategii cenowej firmy oraz umów z dystrybutorami, nie mają wpływu na decyzje o refundacji i nie są istotne dla pacjentów. W praktyce, znajomość wykazu refundowanych leków oraz jego interpretacja pozwala na lepsze zarządzanie kosztami leczenia i podejmowanie świadomych decyzji zdrowotnych, co jest kluczowe w kontekście ograniczonych zasobów finansowych w systemie ochrony zdrowia.

Pytanie 35

W Oficjalnym Wykazie Leków zatwierdzonych na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej można znaleźć informacje dotyczące

A. wielkości refundacji
B. ceny detalicznej
C. kategorii dostępności
D. grupy ryczałtowej

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
W Urzędowym Wykazie Produktów Leczniczych znajduje się szczegółowa informacja na temat kategorii dostępności. Kategoria dostępności wskazuje, w jaki sposób dany produkt leczniczy może być nabywany przez pacjentów oraz jakie są wymagania dotyczące jego wydawania. W Polsce wyróżniamy kilka kategorii, takich jak produkty dostępne bez recepty, produkty wydawane na receptę oraz te, które są stosowane w ramach programów lekowych. Przykładowo, leki dostępne bez recepty są łatwiej dostępne dla pacjentów, co sprzyja samodzielnemu leczeniu w przypadku drobnych dolegliwości. Zrozumienie kategorii dostępności jest kluczowe dla farmaceutów i pracowników ochrony zdrowia, ponieważ pozwala na prawidłowe doradzenie pacjentowi i zapewnienie mu odpowiedniej dostępności do niezbędnych leków. Dodatkowo, znajomość tych kategorii jest istotna w kontekście przepisów dotyczących refundacji leków oraz zarządzania produktami leczniczymi w aptekach.

Pytanie 36

Oblicz masę wodorowęglanu sodu (m.cz. - 84 g/mol), która jest wymagana do przygotowania 100 mL roztworu wodorowęglanu sodu o stężeniu 0,5 mol/L?

A. 1,75 g
B. 8,40 g
C. 4,20 g
D. 2,12 g

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Aby policzyć, ile wodorowęglanu sodu potrzebujesz do zrobienia roztworu o stężeniu 0,5 mol/L w objętości 100 mL, to musisz skorzystać z tego wzoru: masa = stężenie × objętość × masa molowa. Więc w naszym przypadku, to wygląda tak: masa = 0,5 mol/L × 0,1 L × 84 g/mol = 4,20 g. To oznacza, że żeby przygotować 100 mL takiego roztworu, musisz dokładnie odważyć 4,20 g tej substancji. Przydatność takich obliczeń w laboratoriach chemicznych jest ogromna, bo precyzja w robieniu roztworów jest kluczowa, jeśli chcesz, żeby wyniki twoich eksperymentów były wiarygodne. W pracy z roztworami chemicznymi ważne jest, żeby trzymać się standardów laboratoryjnych, takich jak ISO 9001, które mówią o tym, jak ważna jest dokładność i powtarzalność procedur. Takie umiejętności są nie tylko przydatne w naukach przyrodniczych, ale także w różnych dziedzinach przemysłowych, gdzie kontrola jakości ma ogromne znaczenie.

Pytanie 37

Aby uniknąć wydostania się balsamu peruwiańskiego z podłoża czopkowego opartego na oleju kakaowym, balsam peruwiański należy

A. rozpuścić w gorącej lanolinie
B. zmieszać z mielonym talkiem
C. wymieszać z olejem rycynowym
D. rozpuścić w etanolu 96%

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Wymieszanie balsamu peruwiańskiego z olejem rycynowym jest najskuteczniejszym sposobem zapobiegania jego wydzieleniu się z podłoża czopkowego opartego na oleju kakaowym. Olej rycynowy działa jako doskonały środek emulgujący, który zmniejsza lepkość i zwiększa stabilność formuły. Dzięki temu balsam peruwiański, będący substancją o silnych właściwościach leczniczych, zostaje równomiernie rozprowadzony w czopku, co zapewnia jego efektywne działanie terapeutyczne. W praktyce, kluczowe jest, aby substancje czynne nie ulegały separacji w czasie przechowywania lub po podaniu, co może prowadzić do obniżenia skuteczności leczenia. W branży farmaceutycznej, takie podejście jest zgodne z dobrymi praktykami w zakresie formułowania leków, gdzie istotne jest zachowanie stabilności i biodostępności substancji terapeutycznych. Z uwagi na właściwości oleju rycynowego, wiele produktów farmaceutycznych, takich jak maści i czopki, korzysta z jego zdolności do przedłużania uwalniania substancji czynnych, co sprzyja lepszemu wchłanianiu i skuteczności leczenia.

Pytanie 38

Jakie substancje znajdują się w Oleum Jecoris Aselli?

A. Witaminy A, D, E, kwasy EPA i DHA
B. Witaminy A, D, E, kwasy ARA i BHA
C. Witaminy C, B, F, kwasy ARA i BHA
D. Witaminy C, B, F, kwasy EPA i DHA

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Oleum Jecoris Aselli, znane również jako tran wątrobowy dorsza, charakteryzuje się bogactwem witamin A, D i E oraz kwasami tłuszczowymi EPA i DHA. Witamina A jest kluczowa dla prawidłowego funkcjonowania wzroku oraz układu odpornościowego, witamina D odgrywa istotną rolę w metabolizmie wapnia i zdrowiu kości, a witamina E działa jako silny antyoksydant, zapobiegając uszkodzeniu komórek przez wolne rodniki. Kwas eikozapentaenowy (EPA) i kwas dokozaheksaenowy (DHA) są niezbędnymi kwasami tłuszczowymi, które wspierają zdrowie serca, funkcje mózgu oraz mają działanie przeciwzapalne. Uzupełnienie diety o Oleum Jecoris Aselli jest szczególnie polecane w kontekście prewencji chorób cywilizacyjnych, takich jak miażdżyca czy choroby neurodegeneracyjne, co podkreśla znaczenie tego preparatu w profilaktyce zdrowotnej.

Pytanie 39

Do przygotowania potrzebne są: substancja lecznicza (penicylina), strzykawka, igły, 3% jałowy roztwór cytrynianu sodu, butelka z ciemnego szkła oraz nakrętka z zakraplaczem

A. maści zawierającej penicylinę
B. kropli do oczu z penicyliną
C. kropli do stosowania wewnętrznego
D. iniekcji z penicyliną

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Krople do oczu z penicyliną wymagają precyzyjnego przygotowania, a przedstawione akcesoria i substancje są niezbędne do ich sporządzenia. Penicylina, jako substancja czynna, często jest stosowana w leczeniu infekcji bakteryjnych w postaci kropli do oczu, zwłaszcza w przypadku zakażeń spojówek. Jałowy roztwór cytrynianu sodu pełni rolę nośnika, stabilizując substancję aktywną oraz zapewniając odpowiednie pH, które jest istotne dla zachowania skuteczności penicyliny. Ciemne szkło butelki jest kluczowe, ponieważ chroni preparat przed szkodliwym działaniem światła, co może prowadzić do degradacji substancji czynnej. Zakraplacz umożliwia łatwe i precyzyjne dawkowanie. Dobrą praktyką jest również przestrzeganie zasad aseptyki podczas sporządzania tego typu preparatów, aby zminimalizować ryzyko zakażeń. Przygotowanie kropli do oczu z penicyliną powinno odbywać się zgodnie z wytycznymi farmakopei oraz obowiązującymi procedurami w aptekach i placówkach medycznych, co zapewnia bezpieczeństwo i skuteczność terapii.

Pytanie 40

Anaestheticum odnosi się do działania

A. łagodzącego ból.
B. usypiającego.
C. hamującego biegunkę.
D. znieczulającego.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź "znieczulające" jest prawidłowa, ponieważ termin "anaestheticum" odnosi się do substancji lub procedur, które powodują znieczulenie, czyli stan, w którym pacjent nie odczuwa bólu. Znieczulenie jest kluczowym elementem medycyny, stosowanym powszechnie w chirurgii oraz medycynie inwazyjnej. Znieczulenie ogólne oraz znieczulenie miejscowe są standardowymi praktykami w szpitalach na całym świecie. Przykładem zastosowania znieczulenia ogólnego jest operacja wymagająca pełnej nieświadomości pacjenta, natomiast znieczulenie miejscowe jest stosowane w procedurach takie jak ekstrakcja zębów, gdzie znieczulane są tylko ograniczone obszary ciała. W dobrze zorganizowanych placówkach medycznych stosuje się rygorystyczne protokoły w celu zapewnienia bezpieczeństwa pacjenta, a anestezjolodzy są odpowiedzialni za monitorowanie stanu pacjenta podczas całego zabiegu, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w tej dziedzinie. Zrozumienie tej terminologii jest kluczowe dla każdego specjalisty w obszarze ochrony zdrowia.