Wyniki egzaminu

Nowy egzamin
Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik farmaceutyczny
  • Kwalifikacja: MED.09 - Sporządzanie i wytwarzanie produktów leczniczych oraz prowadzenie obrotu produktami leczniczymi, wyrobami medycznymi, suplementami diety i środkami spożywczymi specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz innymi produktami dopuszczonymi do obrotu w aptece
  • Data rozpoczęcia: 17 grudnia 2025 22:19
  • Data zakończenia: 17 grudnia 2025 22:31

Egzamin zdany!

Wynik: 32/40 punktów (80,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Facebook
X.com
LinkedIn
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Podczas wytrawiania Convallariae maialis herba wodą uzyskuje się w sposób prawidłowy

A. wywar
B. nalewka
C. napar
D. macerat
Generalnie odpowiedzi jak odwar, macerat czy nalewka są zupełnie innymi metodami i nie pasują do konwalii majowej. Odwar to długie gotowanie, które może zniszczyć niektóre ważne składniki, szczególnie te wrażliwe na wysoką temperaturę. W kontekście naparu, dzięki krótszemu czasowi kontaktu z wodą, można zachować więcej aktywnych substancji, co czyni go lepszym wyborem. Macerat natomiast, to moczenie w zimnej wodzie przez dłuższy czas i nie jest polecany do roślin, które potrzebują wysokiej temperatury. Nalewka używa alkoholu jako rozpuszczalnika, co zmienia skład chemiczny i nie nadaje się do ekstrakcji wodnej. Dobrze jest pamiętać, że złe stosowanie tych metod może dać niską skuteczność lub nawet być szkodliwe, więc ważne jest, by dobrze zrozumieć rośliny i użyć właściwej metody.
Pytanie 2

Tinctura Adonidis vemalis titrata to nalewka, która stosowana w formie kropli jest

A. jako środek uspokajający
B. jako środek przeciwarytmiczny
C. w przypadku niewydolności serca
D. w celu zwiększenia ciśnienia krwi
Tinctura Adonidis vemalis titrata, znana również jako nalewka z adonisa, jest stosowana przede wszystkim jako środek wspomagający w leczeniu niewydolności serca. Substancje czynne zawarte w tej nalewce, takie jak glikozydy nasercowe, mają zdolność do zwiększania siły skurczów mięśnia sercowego, co przekłada się na poprawę hemodynamiki u pacjentów dotkniętych niewydolnością serca. Przykładowo, w praktyce klinicznej pacjenci z przewlekłą niewydolnością serca mogą korzystać z tej nalewki w połączeniu z innymi lekami, aby zoptymalizować leczenie i poprawić jakość życia. Warto dodać, że stosowanie nalewki powinno odbywać się pod ścisłą kontrolą lekarza, aby uniknąć ewentualnych działań niepożądanych związanych z interakcjami z innymi lekami oraz z nadmiernym dawkowaniem. Standardy terapeutyczne zalecają regularną kontrolę stanu pacjenta oraz dostosowanie dawkowania w zależności od jego reakcji na leczenie.
Pytanie 3

Aby uniknąć powikłań wynikających z antybiotykoterapii, należy podczas jej stosowania podawać pacjentom preparaty

A. z dużą zawartością błonnika
B. wysokoektrolitowe
C. probiotyczne
D. ubogoresztkowe
Odpowiedź 'probiotyczne' jest prawidłowa, ponieważ stosowanie probiotyków podczas antybiotykoterapii ma na celu wspieranie zdrowia mikroflory jelitowej, która jest często zaburzona w wyniku działania antybiotyków. Antybiotyki są skuteczne w zwalczaniu bakterii patogennych, ale mogą również eliminować korzystne bakterie w jelitach, co prowadzi do powikłań takich jak biegunka, dysbioza, a nawet infekcje grzybicze. Probiotyki, czyli żywe mikroorganizmy, które przynoszą korzyści zdrowotne, mogą pomóc w odbudowie tej flory. W praktyce, suplementacja probiotyków może obejmować takie szczepy jak Lactobacillus czy Bifidobacterium, które wykazują działanie ochronne i wspomagające procesy trawienne. Standardy medyczne rekomendują ich stosowanie, zwłaszcza u pacjentów przyjmujących antybiotyki długoterminowo lub tych, którzy mają zwiększone ryzyko wystąpienia powikłań. Regularne monitorowanie stanu mikroflory jelitowej oraz dostosowywanie dawki probiotyków do potrzeb pacjenta to kluczowe działania w praktyce klinicznej.
Pytanie 4

Mieszanka ziołowa o nazwie "BRONCHIAL" składa się z: Althaeae radix, Plantaginis Lanceolatae folium, Tiliae inflorescentia. Jest ona wykorzystywana w terapiach

A. w regulacji metabolizmu cukrów.
B. stanów skurczowych w rejonie jamy brzusznej.
C. nieżytów górnych dróg oddechowych, szczególnie w przypadku przeziębień z towarzyszącym kaszlem.
D. ostrych oraz przewlekłych zapaleń błony śluzowej.
Odpowiedź nr 3 jest poprawna, ponieważ mieszanka ziołowa "BRONCHIAL" zawiera składniki aktywne, które mają właściwości łagodzące objawy nieżytów górnych dróg oddechowych. Althaeae radix (korzeń prawoślazu) działa jako środek mukolityczny, ułatwiając odkrztuszanie i zmniejszając podrażnienie błony śluzowej. Plantaginis Lanceolatae folium (liść babki lancetowatej) wykazuje działanie przeciwzapalne i może łagodzić kaszel, natomiast Tiliae inflorescentia (kwiat lipy) przyczynia się do poprawy ogólnego stanu zdrowia podczas infekcji, wykazując działanie napotne. Tego typu ziołowe preparaty są zalecane w praktyce klinicznej, zwłaszcza w okresie przeziębień, kiedy często występują objawy kaszlu i podrażnienia gardła. Warto również zwrócić uwagę na ich stosowanie w medycynie naturalnej, gdzie coraz większą rolę odgrywają terapie oparte na składnikach roślinnych.
Pytanie 5

Jaką postać ma lek przygotowany według podanej receptury?

Rp.
Zinci oxidi            3,0
Ureae                  2,0
Aquae                 15,0
Vaselini albi       
Lanolini     aa ad    100,0
M.f.
A. emulsja do użytku zewnętrznego.
B. maść zawiesina.
C. zawiesina do użytku zewnętrznego.
D. maść wielofazowa.
Wybierając inne odpowiedzi, można napotkać istotne nieporozumienia dotyczące klasyfikacji i właściwości form farmaceutycznych. Zawiesina do użytku zewnętrznego nie jest odpowiednia, gdyż nie zawiera fazy lipidowej, a jej zastosowanie koncentruje się na dostarczaniu substancji czynnych w formie cząsteczek zawieszonych w cieczy. Emulsje do użytku zewnętrznego, mimo że łączą składniki wodne i olejowe, różnią się od maści wielofazowych, ponieważ ich stabilność i właściwości emolientowe są inne. Maści wielofazowe charakteryzują się unikalną strukturą, gdzie każda faza pełni odmienną funkcję, co nie jest przypadku emulsji. W przypadku maści zawiesinowych, ich właściwości są oparte na rozproszeniu cząstek stałych w fazie ciągłej, co również nie pasuje do opisanego składu. Typowe błędy myślowe obejmują mylenie tych terminów z powodu ich podobieństw, co prowadzi do nieprawidłowego doboru leku w praktyce klinicznej. Zrozumienie tych różnic jest kluczowe dla farmaceutów oraz specjalistów ochrony zdrowia, gdyż niewłaściwy wybór formy farmaceutycznej może skutkować nieefektywnością terapii oraz ryzykiem działań niepożądanych.
Pytanie 6

W jaki sposób personel apteki szpitalnej powinien zareagować na przeterminowany lek w formie kropli do użytku wewnętrznego?

A. zwrócić do hurtowni
B. dać pacjentowi
C. przekazać do utylizacji
D. wyrzucić do odpadów ogólnych
Przekazywanie przeterminowanych leków do utylizacji jest kluczowym elementem procedur zarządzania farmaceutyką w placówkach medycznych. Zgodnie z wytycznymi Światowej Organizacji Zdrowia oraz lokalnymi przepisami dotyczącymi gospodarowania odpadami medycznymi, leki, które utraciły swoją datę ważności, nie mogą być stosowane ani wydawane pacjentom, ponieważ mogą nie być już skuteczne, a w niektórych przypadkach mogą nawet być szkodliwe. Utylizacja takich produktów zapewnia, że nie trafią one do obiegu i nie będą narażać zdrowia pacjentów. Przykładem dobrych praktyk w tym zakresie jest współpraca z certyfikowanymi firmami zajmującymi się utylizacją odpadów farmaceutycznych, które stosują odpowiednie metody, takie jak spalanie czy unieszkodliwianie poprzez współspalanie w piecach przemysłowych, co minimalizuje ryzyko zanieczyszczenia środowiska. Regularne audyty i szkolenia dla personelu apteki szpitalnej w zakresie utylizacji odpadów medycznych są niezbędne dla zapewnienia zgodności z obowiązującymi normami.
Pytanie 7

Który z substancji stosowanych w farmacji oznacza Adeps lanae?

A. Wosk pszczeli
B. Smalec wieprzowy
C. Olbrot
D. Lanolina
Adeps lanae to nazwa łacińska dla lanoliny, która jest naturalnym woskiem pozyskiwanym z wełny owiec. Lanolina jest szeroko stosowana w farmaceutyce jako emolient, co oznacza, że działa nawilżająco i zabezpieczająco na skórę. Jej właściwości sprawiają, że jest popularnym składnikiem maści, kremów oraz balsamów, zwłaszcza w produktach przeznaczonych do pielęgnacji skóry suchej i wrażliwej. Dzięki zdolności do tworzenia bariery ochronnej, lanolina pomaga w utrzymaniu odpowiedniego poziomu nawilżenia, co jest kluczowe w wielu terapiach dermatologicznych. Dodatkowo, lanolina ma zdolność do wchłaniania wody, co potęguje jej właściwości nawilżające. W praktyce farmaceutycznej, jej zastosowanie znajduje potwierdzenie w licznych normach dotyczących jakości składników aktywnych w formulacjach kosmetycznych i farmaceutycznych, co czyni ją istotnym surowcem w branży. Tak więc, znajomość tej substancji oraz jej właściwości ma kluczowe znaczenie dla każdego specjalisty z zakresu farmacji i kosmetologii.
Pytanie 8

Jakie właściwości mają pochodne kwasu salicylowego?

A. przeciwwirusowe
B. zapierające
C. przeciwbólowe
D. uspokajające
Kwas salicylowy, główny składnik pochodnych salicylanów, wykazuje silne działanie przeciwbólowe, co czyni go kluczowym lekiem w terapii bólu różnego pochodzenia. Jego działanie polega na hamowaniu enzymów cyklooksygenazy (COX), co z kolei zmniejsza produkcję prostaglandyn – substancji chemicznych odpowiedzialnych za powstawanie bólu i stanów zapalnych. Pochodne kwasu salicylowego, takie jak aspiryna, są powszechnie stosowane w medycynie w celu łagodzenia bólów głowy, bólu mięśni, a także w leczeniu stanów zapalnych, takich jak zapalenie stawów. Dodatkowo, ich właściwości przeciwbólowe są często wykorzystywane w terapii chorób sercowo-naczyniowych, gdyż aspiryna stosowana w niskich dawkach wykazuje działanie przeciwzakrzepowe. Standardy dotyczące stosowania takich leków sugerują ich stosowanie w prewencji i leczeniu bólu oraz w strategiach terapeutycznych w celu poprawy jakości życia pacjentów. Znajomość właściwości farmakologicznych tych związków jest istotna dla praktyków medycznych, aby móc efektywnie dobierać leki do indywidualnych potrzeb pacjentów.
Pytanie 9

Po ukończeniu 2-letniego stażu zawodowego technik farmaceutyczny ma prawo do samodzielnego wykonania

A. maści z neomycyną
B. płynu wieloelektrolitowego
C. kropli do oczu z siarczanem atropiny
D. rozcieńczenia perhydrolu
Maść z neomycyną to preparat, który technicy farmaceutyczni mogą samodzielnie przygotować po odbyciu 2-letniej praktyki zawodowej, ponieważ jej wytwarzanie wpisuje się w zakres ich kompetencji oraz umiejętności nabytych w trakcie nauki. Neomycyna jest antybiotykiem stosowanym w leczeniu infekcji bakteryjnych, a jej zastosowanie w postaci maści jest powszechne w dermatologii oraz w leczeniu ran. Przygotowując maść, technik farmaceutyczny wykonuje kilka kluczowych czynności, od ważenia surowców, przez ich mieszanie, aż po pakowanie finalnego produktu. Dobrą praktyką wytwarzania leków (GMP) wymaga, aby każdy etap był odpowiednio udokumentowany, co zapewnia jakość i bezpieczeństwo preparatu. Współpraca z farmaceutą w tym procesie jest istotna, ponieważ to farmaceuta odpowiada za zatwierdzenie składu oraz wskazania do stosowania. W kontekście maści z neomycyną, jej zastosowanie w praktyce klinicznej obejmuje leczenie zmian skórnych, co czyni ją istotnym narzędziem w arsenale terapeutycznym. Zrozumienie właściwości składników aktywnych oraz ich interakcji z pacjentem jest kluczowe w pracy technika farmaceutycznego.
Pytanie 10

Analiza opierająca się na pomiarach wzrostu temperatury ciała królików, po podaniu jałowego roztworu substancji testowanej do żyły brzeżnej ucha, pozwala na identyfikację

A. mykobakterii
B. mykoplazm
C. histaminy
D. pirogenów
Odpowiedź, którą zaznaczyłeś, czyli pirogeny, jest trafna. Te substancje powodują wzrost temperatury ciała, głównie przez aktywację układu odpornościowego. Jeśli weźmiemy pod uwagę badania na królikach, to wstrzyknięcie pirogenów uruchamia różne mediatory zapalne, a to z kolei podnosi temperaturę ciała. Jest to ciekawe, bo pirogeny mogą pochodzić z zewnątrz, jak bakterie i ich toksyny, ale też są wytwarzane przez sam organizm. Z punktu widzenia praktycznego, takie badanie ma sens w diagnostyce infekcji, bo można przyjrzeć się, jak organizm reaguje po podaniu tych substancji. Warto też pamiętać, że takie procedury są ściśle regulowane, co zapewnia zwierzętom odpowiednie warunki. Dlatego znajomość pirogenów i ich wpływu na organizm jest naprawdę istotna, zwłaszcza w weterynarii, farmacjologii i przy badaniach nowych leków.
Pytanie 11

Co oznacza symbol DN umieszczony w polu recepty Uprawnienia dodatkowe?

A. Osoby bez ubezpieczenia do osiągnięcia 18. roku życia
B. Nieubezpieczone kobiety w czasie ciąży, porodu lub połogu
C. Inwalida militarny
D. Wojenny inwalida
Symbol DN w polu recepty oznacza osoby nieubezpieczone do ukończenia 18 roku życia. To ważna informacja, gdyż pozwala lekarzom i farmaceutom zrozumieć, że recepta jest wystawiana dla pacjentów, którzy nie mają żadnych ubezpieczeń zdrowotnych. W polskim systemie ochrony zdrowia dzieci i młodzież do 18 roku życia są zazwyczaj objęci obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym, co czyni ten symbol istotnym narzędziem w identyfikacji pacjentów, którzy mogą potrzebować szczególnego traktowania. Przykładami zastosowania tego symbolu są sytuacje, w których rodzice, którzy nie mogą z różnych powodów ubezpieczyć swoich dzieci, będą musieli skorzystać z opieki zdrowotnej, a lekarze będą mogli dostosować swoje podejście do tych pacjentów. Warto podkreślić, że zgodnie z przepisami prawa, lekarze powinni być świadomi tego symbolu, aby odpowiednio dokumentować przypadki pacjentów oraz stosować się do dobrych praktyk w zakresie wystawiania recept.
Pytanie 12

Jakie są objawy niedoboru cholekaciferolu?

A. zwiększona krzepliwość
B. ślepota zmierzchowa
C. krzywica u dzieci oraz rozmiękanie kości u dorosłych
D. zwyrodnienie mięśni
Cholekalcyferol, znany jako witamina D3, odgrywa kluczową rolę w metabolizmie wapnia i fosforu, co jest niezbędne dla utrzymania zdrowych kości. Niedobór tej witaminy prowadzi do poważnych zaburzeń w mineralizacji kości. U dzieci może to skutkować krzywicą, schorzeniem objawiającym się deformacjami kości, bólem oraz osłabieniem mięśni. U dorosłych niedobór cholekalcyferolu przyczynia się do osteomalacji, czyli rozmiękania kości, co może prowadzić do zwiększonego ryzyka złamań. Praktyczne zalecenia dotyczące zapobiegania niedoborom obejmują zwiększenie ekspozycji na słońce, spożywanie produktów bogatych w witaminę D oraz suplementację, zwłaszcza w grupach wysokiego ryzyka, takich jak osoby starsze czy te z ograniczonym dostępem do światła słonecznego. Utrzymanie odpowiedniego poziomu witaminy D w organizmie jest zgodne z zaleceniami Światowej Organizacji Zdrowia, która podkreśla znaczenie tej witaminy dla zdrowia publicznego.
Pytanie 13

Ichtamol według FP X otrzymuje się

A. z nacinanych na gorąco pni Myroxylon balsamum
B. z świeżych wątrób wątłusza
C. przez destylację łupków bitumicznych
D. poprzez nacięcie pnia oraz gałęzi Acacia senegal
Ichtamol, znany również jako amoniak węgla, jest substancją organiczną pozyskiwaną z łupków bitumicznych poprzez proces destylacji. Taki proces pozwala na oddzielenie cennych frakcji ropopochodnych, które mają zastosowanie w medycynie oraz kosmetyce. Ichtamol jest szeroko stosowany w dermatologii ze względu na swoje właściwości przeciwzapalne, przeciwbakteryjne oraz keratolityczne. W praktyce klinicznej, może być stosowany w leczeniu trądziku, egzemy oraz łuszczycy. Jako składnik mazideł, pomaga w oczyszczaniu i regeneracji skóry. W branży produkcyjnej, ichtamol jest również używany w formułacjach kosmetyków, w tym szamponach i maściach. Zgodność z FP X oznacza, że produkty zawierające ichtamol muszą spełniać określone standardy jakości i skuteczności, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w farmacji i biotechnologii.
Pytanie 14

Lekarz przepisał preparat Klindacin T - 1 op. a 15 g, a w polu oznaczonym "Data realizacji od dnia" wpisał znak "X". Termin realizacji recepty od daty jej wystawienia nie może być dłuższy niż

KLINDACIN T, 10 mg/g, żel
Clindamycinum

Skład leku
1 g żelu zawiera:
substancję czynną: klindamycyna 10 mg (w postaci klindamycyny fosforanu)
substancje pomocnicze: glikol propylenowy, alkohol izopropylowy, woda oczyszczona, hydroksypropyloceluloza, sodu wodorotlenek.
Opakowania
Tuba zawierająca 15 g lub 30 g żelu, umieszczona w tekturowym pudełku.
A. 7 dni.
B. 90 dni.
C. 120 dni.
D. 30 dni.
Wybór niewłaściwego terminu realizacji recepty może wynikać z nieporozumienia dotyczącego przepisów regulujących wydawanie leków na receptę. Odpowiedzi takie jak 7 dni czy 120 dni nie są zgodne z aktualnymi regulacjami prawnymi. Przykładowo, termin 7 dni mógłby być stosowany w kontekście recept awaryjnych, jednak dla większości leków, w tym Klindacin T, nie ma takiego ograniczenia czasowego. Z kolei odpowiedź 120 dni może być mylona z terminami realizacji recept na leki kontrolowane, które mogą mieć dłuższe okresy ważności, ale nie jest to standardowa praktyka dla leków, które nie są objęte rygorystycznymi regulacjami. Osoby udzielające takich odpowiedzi mogą mylić pojęcia związane z różnymi kategoriami leków oraz ich przepisami. Ważne jest, aby zrozumieć, że każdy rodzaj leku ma przypisany określony czas realizacji, który jest ściśle uregulowany przez prawo. W praktyce powinno się zwracać uwagę na szczegóły widoczne na recepcie, a także edukować pacjentów o tych zasadach, aby uniknąć nieporozumień. Znajomość terminów realizacji recept jest kluczowa zarówno dla lekarzy, jak i farmaceutów, gdyż pozwala to na efektywną obsługę pacjentów oraz minimalizację problemów związanych z lekami niedostępnymi po upływie terminu realizacji.
Pytanie 15

Łaciński termin "antidiarrhoica" w polskim tłumaczeniu odnosi się do działania

A. przeczyszczającego
B. przeciwkaszlowego
C. przeciwbiegunkowego
D. rozkurczowego
Odpowiedzi, które wskazują na działanie rozkurczowe, przeciwkaszlowe oraz przeczyszczające, są nieprawidłowe i wynikają z mylnych skojarzeń dotyczących funkcji leków. Leki rozkurczowe, jak sama nazwa wskazuje, działają na rozluźnienie mięśni gładkich, co jest szczególnie użyteczne w leczeniu skurczów jelit czy bólu brzucha, ale nie ma żadnego bezpośredniego związku z kontrolowaniem biegunki. Przykłady takich leków to drotaweryna, która zmniejsza napięcie mięśni gładkich, ale nie redukuje objawów biegunki. W kontekście leków przeciwkaszlowych, ich działanie skupia się na tłumieniu odruchu kaszlowego, co jest zupełnie innym zagadnieniem i nie ma zastosowania w przypadku biegunek. Przeciwbiegunkowe leki są odpowiednie, gdy celem jest zahamowanie biegunki, natomiast leki przeczyszczające działają w przeciwnym kierunku, stymulując ruchy jelit w celu ułatwienia wypróżnienia. Te pomyłki mogą wynikać z ogólnego niezrozumienia terminologii farmakologicznej oraz ich odmiennych mechanizmów działania. Lekarze i farmaceuci muszą być dobrze zaznajomieni z różnymi typami leków i ich zastosowaniami, aby nie wprowadzać pacjentów w błąd w diagnostyce i leczeniu.
Pytanie 16

Przy przygotowywaniu leku w formie saturacji, należy właściwie wybrać opakowanie, które powinno posiadać (uwaga: pytanie może być niejednoznaczne)

A. pojemność odpowiadającą objętości leku
B. etykietę z napisem "Trucizna"
C. pojemność odpowiednio większą niż objętość leku
D. etykietę z napisem "Zmieszać przed użyciem"
Wiesz, wybór niewłaściwej pojemności opakowania leku to serio poważny temat. Jak opakowanie ma tę samą objętość co lek, to może być kiepsko, bo nie myślimy o różnych rzeczach, które mogą się zdarzyć, jak np. pianotwórstwo czy rozprężanie cieczy. Etykietowanie takiego opakowania jako 'Trucizna' też jest nie w porządku, bo dobrze jest jasno oznaczać leki zgodnie z dobrymi praktykami farmaceutycznymi. Nalepka 'Zmieszać przed użyciem' to jedna sprawa, ale sama w sobie nie rozwiązuje problemu z pojemnością. W praktyce, brak dodatkowej przestrzeni w pojemniku to nie tylko kłopoty z mieszaniem, ale i większe ryzyko kontaminacji. Wydaje mi się, że farmaceuci powinni mieć tego świadomość, bo niepoprawne przygotowanie leków może mieć poważne następstwa zdrowotne. Dbając o jakość i bezpieczeństwo w farmacji, trzeba zwracać uwagę na każdy szczegół, w tym na dobór pojemności opakowań.
Pytanie 17

Do produkcji maści o działaniu głębokim (maści endodermalne) wykorzystuje się

A. wazelinę białą oraz lanolinę bezwodną
B. smalec wieprzowy i lanolinę bezwodną
C. ciekłą parafinę oraz smalec wieprzowy
D. oleje utwardzone i wazelinę żółtą
Smalec wieprzowy i lanolina bezwodna są uznawane za składniki kluczowe w produkcji maści o działaniu głębokim, znanych jako maści endodermalne. Smalec wieprzowy, ze względu na swoje właściwości emolientowe, skutecznie nawilża skórę i tworzy na jej powierzchni warstwę ochronną, co sprzyja lepszemu wnikaniu substancji czynnych do głębszych warstw tkanek. Lanolina bezwodna dodatkowo wzmacnia tę funkcję, działając jako środek okluzyjny, który zatrzymuje wilgoć i wspomaga transport substancji terapeutycznych przez warstwę rogową naskórka. W praktyce maści te są stosowane w leczeniu stanów zapalnych, bólu mięśniowego oraz w terapii schorzeń dermatologicznych, gdzie potrzeba głębszego działania na tkanki. Warto zaznaczyć, że dobór odpowiednich składników zgodny jest z zasadami formulacji farmaceutycznych, co wspiera efektywność terapeutyczną oraz bezpieczeństwo stosowania produktu.
Pytanie 18

Który z roślinnych surowców ma właściwości moczopędne i dostarcza organizmowi jony sodu, potasu, magnezu oraz krzemu?

A. Betulae Folium
B. Hyperici herba
C. Violae tricoloris herba
D. Equiseti herba
Wybór błędnej odpowiedzi może wynikać z mylnego postrzegania właściwości innych surowców roślinnych. Violae tricoloris herba, czyli fiołek trójbarwny, jest znany przede wszystkim z właściwości przeciwzapalnych i oczyszczających, ale nie ma wyraźnego działania moczopędnego ani nie zapewnia znaczących ilości jonów sodu, potasu czy magnezu. Z kolei Betulae Folium, czyli liść brzozy, jest rzeczywiście moczopędny, jednak nie wzbogaca znacząco organizmu w jony magnezu czy krzemu w porównaniu do skrzypu polnego. Hyperici herba, czyli ziele dziurawca, ma właściwości lecznicze, ale jego działanie nie jest skierowane na układ moczowy, a raczej na poprawę nastroju i łagodzenie objawów depresyjnych. Często popełnianym błędem jest niewłaściwe kojarzenie roślin z ich działaniami na podstawie jedynie niepełnych informacji. Ważne jest, aby przy wyborze roślin leczniczych kierować się ich sprawdzonymi właściwościami oraz dowodami naukowymi. Ignorowanie tych aspektów może prowadzić do błędnych wniosków i wyborów terapeutycznych, które mogą nie przynieść oczekiwanych efektów zdrowotnych.
Pytanie 19

Jaka powinna być dzienna dawka fenobarbitalu sodu dla pacjenta przyjmującego lek sporządzony według załączonej recepty, jeśli waga 1 łyżki stołowej wynosi 15,0 g?

Rp.
Phenobarbitali natrici       1,0
Metamizoli natrici           5,0
Aquae                ad    150,0
M.f. sol.
D.S. 3 x dziennie 1 łyżkę stołową
A. 0,15 g
B. 0,50 g
C. 0,30 g
D. 0,10 g
Twoja odpowiedź jest poprawna, ponieważ prawidłowo obliczyłeś dawkę dobową sodu fenobarbitalu. Aby uzyskać dzienną dawkę tego leku, najpierw musimy ustalić, ile substancji czynnej znajduje się w jednej łyżce stołowej leku. Z recepty wynika, że w 150 g roztworu znajduje się 1 g sodu fenobarbitalu. Skoro jedna łyżka stołowa leku waży 15 g, to obliczamy ilość substancji czynnej w tej ilości: (1 g / 150 g) * 15 g = 0,1 g. Ponieważ pacjent przyjmuje 3 łyżki stołowe dziennie, łączna dawka wynosi 0,1 g * 3 = 0,3 g. Świadomość prawidłowego dawkowania jest kluczowa w praktyce medycznej, aby zapewnić skuteczność terapii oraz minimalizować ryzyko działań niepożądanych. Prawidłowe obliczenia dawkowania pomagają uniknąć poważnych konsekwencji zdrowotnych, co jest szczególnie istotne w kontekście farmakoterapii lekami o wąskim indeksie terapeutycznym, takimi jak fenobarbital.
Pytanie 20

Allertec oraz Zyrtec to marki leku przeciwhistaminowego zaliczanego do II generacji, którego międzynarodowa nazwa to

A. feksofenadyna
B. terfenadyna
C. cetirizyna
D. loratydyna
Loratydyna, feksofenadyna i terfenadyna to również leki przeciwhistaminowe, ale mają różne profile działania i zastosowanie. Loratydyna jest lekiem drugiej generacji, ale nie ma powiązania z nazwami handlowymi Allertec i Zyrtec, co może prowadzić do nieporozumień. Jej działanie jest podobne do cetirizyny, jednak jest uznawana za mniej skuteczną w łagodzeniu niektórych objawów alergicznych, takich jak katar sienny, zwłaszcza w przypadku cięższych reakcji alergicznych. Feksofenadyna to kolejny lek drugiej generacji, który jest znany z minimalnych działań sedacyjnych, lecz również nie jest powiązany z wymienionymi nazwami handlowymi. Z kolei terfenadyna, mimo że była stosowana jako lek przeciwhistaminowy, została wycofana z rynku w wielu krajach z powodu ryzyka poważnych działań niepożądanych, takich jak arytmia serca. Wybierając lek przeciwhistaminowy, niezwykle ważne jest zrozumienie właściwości danego leku oraz jego zastosowania klinicznego. Prawidłowe podejście do terapii alergii powinno opierać się na znajomości substancji czynnych i ich efektów terapeutycznych oraz bezpieczeństwa, co jest kluczowe dla zapewnienia skutecznego i bezpiecznego leczenia pacjentów.
Pytanie 21

Informacji Przed użyciem należy unikać umieszczania na opakowaniu, które zawiera

A. emulsio
B. unguentum
C. mixtura
D. suspensio
Odpowiedź 'unguentum' jest prawidłowa, ponieważ unguenta, czyli maści, są preparatami, które są stosowane na skórę, a ich składniki aktywne często wymagają stałego stanu i nie powinny być mieszane przed użyciem. W przypadku unguentum ważne jest, aby zachować ich jednolitą konsystencję i właściwości fizykochemiczne, co jest kluczowe dla skuteczności terapeutycznej. Przykłady zastosowania unguentum obejmują maści stosowane w dermatologii, gdzie kluczowe jest, aby składniki aktywne były równomiernie rozprowadzone i nie ulegały separacji. Przestrzeganie standardów takich jak Farmakopea, która określa wymagania dotyczące formulacji i przechowywania takich preparatów, jest istotne dla zapewnienia bezpieczeństwa i efektywności terapii. W praktyce, niewłaściwe przygotowanie unguentum, takie jak mieszanie przed użyciem, może prowadzić do zmiany ich właściwości i obniżenia skuteczności, co może być szkodliwe dla pacjentów.
Pytanie 22

Gdzie najczęściej zachodzi proces biotransformacji leków w organizmie?

A. w nerkach, pod działaniem specyficznych enzymów
B. w tkankach, pod wpływem enzymów tkankowych
C. w wątrobie, pod wpływem enzymów mikrosomalnych
D. we krwi, pod wpływem enzymów krwi
Proces biotransformacji leków, znany również jako metabolizm, jest kluczowym etapem w farmakokinetyce substancji czynnych. Najczęściej zachodzi on w wątrobie, gdzie enzymy mikrosomalne, głównie z rodziny cytochromu P450, odgrywają dominującą rolę. Te enzymy uczestniczą w różnych reakcjach, takich jak hydroksylacja, oksydacja oraz redukcja, co prowadzi do przekształcenia substancji lipofilnych w bardziej hydrosolubne metabolity, które są łatwiejsze do wydalenia z organizmu. Zrozumienie tego procesu jest kluczowe dla projektowania leków, ponieważ właściwości farmakokinetyczne związków należących do różnych grup terapeutycznych mogą się znacznie różnić w zależności od ich metabolizmu w wątrobie. Przykładem mogą być leki przeciwbólowe, takie jak paracetamol, który w nadmiarze może prowadzić do uszkodzenia wątroby, co podkreśla znaczenie biotransformacji i jej wpływu na bezpieczeństwo farmakoterapii. Ponadto, wiedza o metabolizmie leków pozwala na przewidywanie interakcji między różnymi substancjami czynnymi, co ma istotne znaczenie w praktyce klinicznej i doborze terapii.
Pytanie 23

Antybiotyki z grupy aminoglikozydów stanowią istotną kategorię leków. W ich skład wchodzą

A. spiramycyna i gentamycyna
B. cefaklor i spektynomycyna
C. linkomycyna i azytromycyna
D. streptomycyna i amikacyna
Aminoglikozydy to klasa antybiotyków, które działają poprzez inhibicję syntezy białek bakteryjnych. Streptomycyna i amikacyna to dwa kluczowe przedstawiciele tej grupy, stosowane w leczeniu zakażeń wywołanych przez bakterie Gram-ujemne oraz niektóre Gram-dodatnie. Streptomycyna jest szczególnie skuteczna w terapii gruźlicy oraz niektórych zakażeń przenoszonych przez zwierzęta, takich jak tularemia. Amikacyna, z drugiej strony, jest często wybierana w przypadku zakażeń szpitalnych wywołanych przez szczepy oporne na inne antybiotyki, w tym inne aminoglikozydy. Stosowanie aminoglikozydów wiąże się z monitorowaniem ich stężenia we krwi ze względu na potencjalną nefrotoksyczność i ototoksyczność. W praktyce klinicznej, stosowanie aminoglikozydów powinno być zgodne z wytycznymi, które uwzględniają skuteczność przeciwko patogenom oraz ryzyko działań niepożądanych. Właściwe dobieranie antybiotyków jest kluczowe w kontekście antybiotykooporności, co jest obecnie jednym z najważniejszych wyzwań w terapii zakażeń.
Pytanie 24

Aby zapobiec efektowi pierwszego przejścia, substancję leczniczą należy aplikować w formie

A. tabletki niepowlekanej
B. zawiesiny doustnej
C. systemu transdermalnego
D. tabletki dojelitowej
Systemy transdermalne są jedną z najbardziej efektywnych metod podawania substancji leczniczych, które mogą zminimalizować efekt pierwszego przejścia. Efekt pierwszego przejścia odnosi się do metabolizmu substancji czynnej w wątrobie po jej wchłonięciu z przewodu pokarmowego, co może znacznie ograniczyć jej biodostępność. Przy zastosowaniu systemu transdermalnego, substancja jest wchłaniana bezpośrednio przez skórę do krwiobiegu, co omija procesy metaboliczne zachodzące w wątrobie. Przykłady zastosowania systemów transdermalnych obejmują leki przeciwbólowe, takie jak fentanyl, oraz hormony, jak estrogeny w terapii hormonalnej. Dzięki tej metodzie można uzyskać bardziej stabilne stężenie leku we krwi oraz zmniejszyć ryzyko działań niepożądanych. W kontekście standardów branżowych, systemy transdermalne są zgodne z wymaganiami FDA oraz EMA, które podkreślają znaczenie biodostępności i efektywności terapeutycznej leków.
Pytanie 25

Która z wymienionych substancji występuje w formie gęstej cieczy?

A. Cerezinum
B. Cetaceum
C. Ichthammolum
D. Cholesterolum
Ichthammolum, znany również jako amonowy siarczek, to substancja stosowana w medycynie ze względu na swoje właściwości przeciwzapalne i antyseptyczne. W postaci gęstej cieczy, ichthammol jest szeroko stosowany w dermatologii, szczególnie w leczeniu chorób skórnych, takich jak egzema, łuszczyca czy trądzik. Jego gęsta konsystencja sprzyja długotrwałemu działaniu na skórę, co jest kluczowe w terapiach wymagających stopniowego uwalniania substancji czynnej. Ichthammol jest również stosowany w preparatach na bazie maści, gdzie jego właściwości terapeutyczne są połączone z innymi składnikami, co zwiększa skuteczność leczenia. W kontekście standardów branżowych, stosowanie ichthammolu powinno być zgodne z wytycznymi dotyczącymi jakości i bezpieczeństwa produktów farmaceutycznych, co zapewnia pacjentom wysoką jakość terapii i minimalizuje ryzyko działań niepożądanych.
Pytanie 26

Opisz preparat, który może być podawany człowiekowi lub zwierzęciu w celu leczenia, diagnostyki lub profilaktyki:

A. substancji pomocniczej
B. surowca farmaceutycznego
C. substancji leczniczej
D. produktu leczniczego
Odpowiedź "produkt leczniczy" jest poprawna, ponieważ definicja przedstawiona w pytaniu dokładnie odnosi się do kategorii produktów, które są stosowane w medycynie. Produkty lecznicze są substancjami lub mieszankami substancji, które mają na celu leczenie, łagodzenie objawów, diagnozowanie chorób lub zapobieganie ich występowaniu. Kluczowym elementem jest ich przeznaczenie do bezpośredniego podania zarówno ludziom, jak i zwierzętom, co odróżnia je od innych kategorii, takich jak surowce farmaceutyczne, które są używane głównie w procesie produkcji leków. Przykłady produktów leczniczych obejmują leki na receptę, szczepionki czy leki dostępne bez recepty, które są regulowane przez odpowiednie instytucje, takie jak Europejska Agencja Leków (EMA) lub Amerykańska Agencja Żywności i Leków (FDA). Zrozumienie tej definicji jest kluczowe dla każdego, kto pracuje w branży farmaceutycznej, ponieważ klasyfikacja i regulacje dotyczące produktów leczniczych odgrywają fundamentalną rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa i skuteczności terapii.
Pytanie 27

Podczas odbioru i etykietowania leków w aptece należy przede wszystkim kierować się

A. brakiem uszkodzeń na opakowaniu oraz mocą jego działania
B. nazwą, serią, terminem ważności oraz zgodnością z zapisami na fakturze
C. rozmiarem opakowania preparatu
D. mocą farmakologiczną leku
Podczas przyjmowania i metkowaniu leków w aptece szczególnie istotne jest kierowanie się nazwą leku, numerem serii, datą ważności oraz zgodnością z zapisem na fakturze. Nazwa leku jest kluczowa, ponieważ identyfikuje substancję czynna oraz jej producenta, co jest niezbędne do zapewnienia właściwej terapii pacjenta. Numer serii pozwala na śledzenie partii produktu, co jest ważne w kontekście ewentualnych działań korekcyjnych w przypadku stwierdzenia wad produkcyjnych. Data ważności gwarantuje, że lek jest stosowany w swoim okresie przydatności, co jest kluczowe dla zachowania jego skuteczności i bezpieczeństwa. Z kolei zgodność z zapisem na fakturze to element zabezpieczający przed pomyłkami w przyjmowaniu towaru, co jest zgodne z praktykami zarządzania jakością w aptekach, takimi jak systemy HACCP. Przykładowo, podczas odbioru leków, farmaceuta powinien zweryfikować wszystkie te elementy, aby uniknąć ryzyka podania pacjentowi przeterminowanego lub niewłaściwego leku, co mogłoby prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych.
Pytanie 28

Jakie łacińskie słowo oznaczające zawiesinę jest zapisywane na receptach w postaci skrótu?

A. seat.
B. spir.
C. susp.
D. supp.
Odpowiedź 'susp.' jest poprawna, ponieważ jest to skrót od łacińskiego terminu 'suspensio', który odnosi się do zawiesiny. Zawiesiny to preparaty farmaceutyczne, w których substancje czynne są rozproszone w cieczy, jednak nie rozpuszczają się w niej, co odróżnia je od roztworów. W praktyce, zawiesiny znajdują zastosowanie w medycynie, na przykład w postaci syropów czy emulsji, gdzie celem jest poprawa dostępności terapeutycznej substancji. Dobrą praktyką w aptece jest odpowiednie oznaczanie recept, aby uniknąć pomyłek w farmakoterapii. Użycie skrótu 'susp.' na recepcie informuje farmaceutów o konieczności przygotowania zawiesiny, co jest istotne dla zachowania skuteczności leku, zwłaszcza w przypadku substancji o niskiej rozpuszczalności. Ponadto, zawiesiny muszą być odpowiednio przechowywane i wstrząsane przed użyciem, aby zapewnić równomierne rozprowadzenie substancji czynnej, co również powinno być jasno zaznaczone w recepturze. Wiedza o tych aspektach jest kluczowa dla zachowania standardów jakości w farmacji.
Pytanie 29

Nipagina A stanowi synonim parahydroksybenzoesanu

A. amylu
B. metylu
C. propylu
D. etyliu
Zrozumienie, że nipagina A jest synonimem parahydroksybenzoesanu etylu, jest kluczowe w kontekście zastosowań chemicznych i przemysłowych. Wybór odpowiedzi dotyczących amylu, metylu i propylu może prowadzić do pomyłek związanych z nomenklaturą chemiczną. Amyl, metyl i propyl to inne alkilowe grupy, które mogą tworzyć różne estry kwasu p-hydroksybenzoesowego, jednak każdy z nich ma inne właściwości chemiczne i różne zastosowania. Na przykład, parahydroksybenzoesan metylu jest często stosowany jako konserwant, ale jego działanie i skuteczność nie są identyczne z działaniem parahydroksybenzoesanu etylu. Użytkownicy mogą mylnie zakładać, że wszystkie te substancje mają takie same funkcje, co jest nieprawdziwe. Ważne jest, aby zrozumieć, że różne estry mają różne profile działania, co wpływa na ich praktyczne zastosowanie w przemyśle spożywczym i kosmetycznym. Wybierając niewłaściwą odpowiedź, można nieświadomie zignorować istotne różnice w działaniu chemicznym substancji, co może prowadzić do nieefektywności w zastosowaniach przemysłowych oraz potencjalnych problemów z bezpieczeństwem produktów. Warto zatem zwracać uwagę na dokładność terminologii chemicznej, aby podejmować prawidłowe decyzje oparte na wiedzy o właściwościach specyficznych związków chemicznych.
Pytanie 30

Jak nazywa się kwas mlekowy w języku polskim?

A. kwas mlekowy
B. kwas mrówkowy
C. kwas solny
D. kwas winowy
Kwas mlekowy, znany również jako kwas 2-hydroksypropanowy, jest organicznym kwasem dwuatomowym, który powstaje w wyniku fermentacji mlekowej. Jego wzór chemiczny to C3H6O3. Kwas mlekowy odgrywa kluczową rolę w wielu procesach biochemicznych, szczególnie w metabolizmie energetycznym komórek. W ludzkim ciele jest produktem ubocznym anaerobowej glikolizy, co oznacza, że jest generowany w warunkach niskiej dostępności tlenu. Przykładem zastosowania kwasu mlekowego jest przemysł spożywczy, gdzie służy jako środek konserwujący oraz poprawiający smak i teksturę produktów, takich jak jogurty czy kiszonki. Ponadto, kwas mlekowy znalazł zastosowanie w kosmetykach, gdzie występuje jako składnik nawilżający i złuszczający. Jego właściwości sprawiają, że jest również istotnym związkiem w przemyśle farmaceutycznym i biotechnologicznym, gdzie służy jako substrat w produkcji różnych związków organicznych oraz leków.
Pytanie 31

Jakie działania są zabronione w kontekście promocji produktów farmaceutycznych?

A. Spotkania - organizowane przez przedstawicieli handlowych lub medycznych, z osobami uprawnionymi do wypisywania recept.
B. Rozpowszechnianie informacji o produkcie leczniczym, skierowane do ogółu społeczeństwa.
C. Oferowanie lub obiecywanie korzyści w zamian za zakup leku.
D. Dostarczanie próbek produktów leczniczych bez opłat osobom uprawnionym do wypisywania recept.
Oferowanie lub obiecywanie korzyści w zamian za nabycie leku jest zabronione ze względu na kluczowe zasady etyki i odpowiedzialności w marketingu produktów leczniczych. Takie praktyki mogą prowadzić do konfliktu interesów, zniekształcać uczciwą konkurencję oraz mieć negatywny wpływ na podejmowanie decyzji przez lekarzy i pacjentów. Zgodnie z ustawodawstwem, w tym z dyrektywami UE oraz krajowymi regulacjami, reklama leków powinna być rzetelna, nie wprowadzać w błąd i nie wykorzystywać nieuzasadnionych zachęt. Przykładowo, w sytuacji, gdzie przedstawiciel handlowy oferuje lekarzowi korzyści finansowe za prescribing konkretnego leku, może to prowadzić do stosowania tego leku bez uzasadnienia medycznego, co jest nieetyczne i może zagrażać zdrowiu pacjentów. Praktyki te są regulowane przez lokalne i międzynarodowe standardy, takie jak Kodeks Etyczny dla Przedstawicieli Medycznych, które nakładają na nich obowiązek działania w interesie pacjentów i respektowania zasad przejrzystości.
Pytanie 32

W jakiej formie stosuje się metamizol sodowy?

A. w maściach, nanokapsułkach
B. jako aerozol do inhalacji, czopki
C. w insertach, kapsułkach
D. w postaci tabletek, roztworu do wstrzykiwań
Metamizol sodowy, znany również jako pyralgina, jest lekiem o działaniu przeciwbólowym, przeciwgorączkowym i przeciwzapalnym. Stosuje się go w postaci tabletek oraz roztworów do wstrzykiwań, co pozwala na elastyczne dopasowanie formy podania do potrzeb pacjenta. Tabletki są najczęściej stosowane w leczeniu bólu o umiarkowanym natężeniu oraz w wysokiej gorączce, gdy inne leki nie przynoszą ulgi. Roztwór do wstrzykiwań jest z kolei używany w sytuacjach wymagających szybkiego działania leku, np. w przypadku silnego bólu lub w warunkach szpitalnych, gdzie lek podawany jest dożylnie. Dodatkowo, metamizol sodowy cechuje się stosunkowo niskim ryzykiem działań niepożądanych w porównaniu do innych leków przeciwbólowych, co czyni go bezpiecznym wyborem w wielu klinicznych przypadkach. Warto również zaznaczyć, że zgodnie z aktualnymi standardami leczenia, stosowanie metamizolu powinno być ściśle kontrolowane i ograniczone do określonych wskazań, aby uniknąć potencjalnych zagrożeń zdrowotnych.
Pytanie 33

W czasie intensywnego pylenia drzew w aptece rośnie sprzedaż

A. inhibitorów pompy protonowej
B. antybiotyków β-laktamowych
C. niesteroidowych środków przeciwzapalnych
D. antagonistów receptora histaminowego H1
Antagoniści receptora histaminowego H1, znani również jako leki przeciwhistaminowe, są kluczowymi preparatami stosowanymi w leczeniu objawów alergii, takich jak katar sienny, pokrzywka i inne reakcje alergiczne. W okresie wzmożonego pylenia drzew, które występuje sezonowo, znacznie wzrasta zapotrzebowanie na te leki w aptekach. Preparaty te działają poprzez blokowanie działania histaminy, substancji chemicznej uwalnianej w organizmie podczas reakcji alergicznej. Przykłady popularnych antagonistów H1 to ceteryzyna i loratadyna, które skutecznie łagodzą objawy takie jak swędzenie, katar czy łzawienie oczu. W praktyce klinicznej, leki te są często pierwszym wyborem w terapii alergii, ponieważ są dostępne bez recepty i wykazują dobrą tolerancję, co czyni je bezpiecznymi dla pacjentów. Stosowanie antagonistów H1 podczas sezonu pylenia drzew jest zgodne z wytycznymi wielu towarzystw alergologicznych, które rekomendują ich stosowanie jako podstawowej formy terapii objawowej.
Pytanie 34

Zioła uzyskane przez połączenie określonych ilości odpowiednio rozdrobnionych składników roślinnych według przepisu farmakopealnego działają

PRZYGOTOWANIE
Valerianae radix                30,0 cz.
Crataegi folium cum flore       20,0 cz.
Melissae folium                 15,0 cz.
Lupuli flos                     15,0 cz.
Menthae piperitae folium        10,0 cz.
Matricariae flos                10,0 cz.
A. wykrztuśnie.
B. moczopędnie.
C. przeciwgorączkowo.
D. uspokajająco.
Odpowiedź "uspokajająco" jest poprawna, ponieważ mieszanka ziołowa zawiera składniki znane ze swoich właściwości relaksujących. Korzeń kozłka lekarskiego, który jest jednym z głównych składników, od wieków stosowany jest w medycynie naturalnej jako środek uspokajający i wspomagający sen. Dodatkowo, szyszki chmielu, również obecne w tej mieszance, są cenione za swoje działanie kojące na układ nerwowy, co czyni je efektywnym składnikiem w leczeniu stanów lękowych. Liść melisy i kwiat rumianku również wspierają relaksację i mają działanie uspokajające. W praktyce, zioła te często stosuje się w formie naparów, kapsułek czy ekstraktów, które są zgodne z wytycznymi farmakopealnymi, co zapewnia ich jakość i skuteczność. Takie ziołowe preparaty są szczególnie popularne w holistycznym podejściu do zdrowia, gdzie dąży się do naturalnych metod wspomagania organizmu.
Pytanie 35

Sapo viridis oznacza

A. mydło lecznicze
B. spirytus mydlany
C. spirytus kamforowy
D. mydło potasowe
Sapo viridis, czyli mydło potasowe, to fajny organiczny środek czyszczący, który powstaje z tłuszczów roślinnych i potasu. Ma świetne właściwości emulgujące i można go używać w różnych dziedzinach – od kosmetyków po przemysł. To mydło jest naprawdę doceniane za działanie nawilżające i łagodzące, co sprawia, że idealnie nadaje się do pielęgnacji skóry, zwłaszcza w naturalnych mydłach czy środkach czyszczących. W praktyce wiele standardów, jak ISO 16128 dla naturalnych składników kosmetyków, uważa mydło potasowe za ekologiczne, co dodaje mu wartości na rynku produktów bio. Dzięki świetnej rozpuszczalności w wodzie, mydło potasowe skutecznie usuwa różne zanieczyszczenia, dlatego jest popularnym wyborem do domowych środków czyszczących. Można je znaleźć w produktach do pielęgnacji skóry, w płynach do mycia naczyń, a nawet w naturalnych preparatach czyszczących.
Pytanie 36

Który z poniższych wyrobów medycznych jest uznawany za inwazyjny?

A. urządzenie do pomiaru poziomu glukozy
B. materiał gipsowy
C. tkanina opatrunkowa
D. cewnik
Cewnik jest klasyfikowany jako inwazyjny wyrób medyczny, ponieważ jego aplikacja wiąże się z wprowadzeniem go do wnętrza ciała pacjenta. Inwazyjność tego typu wyrobów polega na bezpośrednim oddziaływaniu na tkanki oraz narządy, co może wiązać się z ryzykiem powikłań, takich jak infekcje czy uszkodzenia tkanek. Cewniki są szeroko stosowane w medycynie, na przykład cewniki moczowe używane są do odprowadzania moczu u pacjentów, którzy nie mogą go wydalać samodzielnie. Cewniki dożylnie są stosowane do podawania leków lub płynów, co jest kluczowe w stanach nagłych lub podczas długotrwałej terapii. W stosowaniu cewników ważne jest przestrzeganie zasad aseptyki oraz procedur klinicznych, aby zminimalizować ryzyko zakażeń. Zgodnie z wytycznymi organizacji takich jak Światowa Organizacja Zdrowia (WHO), właściwe zarządzanie inwazyjnymi wyrobami medycznymi jest istotne dla bezpieczeństwa pacjenta oraz skuteczności terapii.
Pytanie 37

Która z wymienionych grup zawiera synonimy dla fioletu krystalicznego?

A. Macrogol, Methyleum, Gencjana
B. Macrogol, Methyleum, Cignolina
C. Metylorozanilina, Pyoctanina, Cignolina
D. Metylorozanilina, Pyoctanina, Gencjana
Odpowiedź "Metylorozanilina, Pyoctanina, Gencjana" jest prawidłowa, ponieważ wszystkie te substancje są uznawane za synonimy fioletu krystalicznego, który jest znanym barwnikiem stosowanym w różnych dziedzinach, takich jak mikroskopia, histologia oraz jako wskaźnik pH. Metylorozanilina to syntetyczny barwnik z grupy anilinowych, który często używany jest do barwienia komórek w preparatach histologicznych, co pozwala na lepszą ich wizualizację pod mikroskopem. Pyoctanina, znana również jako fiolet gencjanowy, jest stosowana w medycynie weterynaryjnej jako środek dezynfekujący oraz w leczeniu stanów zapalnych. Gencjana, z kolei, znajduje zastosowanie w chemii analitycznej oraz w preparatach do barwienia. Warto zaznaczyć, że poprawne rozpoznawanie i stosowanie tych barwników jest kluczowe w praktyce laboratoryjnej. Zgodnie z normami branżowymi, znajomość synonimów i właściwości tych substancji jest istotna dla zapewnienia precyzyjnych wyników badań oraz bezpieczeństwa pracy laboratoryjnej.
Pytanie 38

Jakie urządzenie wykorzystuje się do określania współczynnika załamania światła?

A. spektrofotometr
B. pehametr
C. refraktometr
D. osmometr
Refraktometr jest specjalistycznym przyrządem pomiarowym, który służy do pomiaru współczynnika załamania światła. Współczynnik ten jest kluczowy dla wielu zastosowań w naukach przyrodniczych i inżynieryjnych, w tym w analizach chemicznych, biologicznych oraz w kontroli jakości produktów. Refraktometr działa na zasadzie pomiaru kąta załamania światła przechodzącego przez próbkę, co pozwala na określenie jej stężenia lub czystości. Na przykład, w przemyśle spożywczym refraktometry są wykorzystywane do pomiaru zawartości cukru w sokach, co jest istotne dla utrzymania standardów jakości. W laboratoriach chemicznych refraktometr może być użyty do analizy roztworów, co umożliwia szybkie i dokładne określenie ich charakterystyki. Użytkowanie refraktometru jest zgodne z dobrymi praktykami laboratoryjnymi, w tym z normami ISO, co zapewnia wiarygodność i powtarzalność wyników pomiarów. Z tego powodu refraktometr jest niezastąpionym narzędziem w wielu dziedzinach nauki i przemysłu.
Pytanie 39

Który z komponentów leku, według zamieszczonej receptury, jest dodawany w ilości niezbędnej do osiągnięcia właściwego stopnia rozdrobnienia substancji stałych?

Rp.
Sulfuris
Resorcinoli   aa   2,0
Paraffini liq.     q.s.
Vaselini albi     35,0
M.f. ung.
A. Parafina ciekła.
B. Siarka.
C. Wazelina biała.
D. Rezorcynol.
Odpowiedź "Parafina ciekła" jest prawidłowa, ponieważ zgodnie z farmaceutycznymi standardami, ten składnik stosuje się w recepturach maści w celu uzyskania odpowiedniego stopnia rozdrobnienia substancji stałych. Skrót 'q.s.' oznacza 'quantum satis', co wskazuje na to, że ilość parafiny ciekłej powinna być dostosowana do osiągnięcia pożądanej konsystencji. Parafina ciekła, jako substancja o właściwościach emulgujących, wspomaga także rozpuszczanie i homogenizację innych składników, co jest kluczowe w procesie wytwarzania maści. W praktyce, dodatek parafiny ciekłej może również wpływać na stabilność preparatu oraz jego aplikację na skórę, poprawiając wchłanianie i bioavailability. Dlatego znajomość zastosowań parafiny ciekłej w formulacjach farmaceutycznych jest niezbędna dla farmaceutów i technologów w celu zapewnienia wysokiej jakości i skuteczności produktów leczniczych.
Pytanie 40

Jak należy przygotować odwar z korzenia kozłka?

A. w aparacie Soxhleta
B. w aparacie Derynga
C. w infuzorce
D. w maceratorze
Infuzor jest urządzeniem zaprojektowanym do przygotowywania naparów i odwarów, a jego zastosowanie w przypadku korzenia kozłka (Valeriana officinalis) jest szczególnie uzasadnione. Infuzor umożliwia efektywne wydobycie składników czynnych z surowca roślinnego poprzez kontrolowane podgrzewanie i macerację. Proces ten polega na zalaniu korzenia gorącą wodą, co sprzyja rozpuszczaniu substancji czynnych, takich jak kwasy fenolowe, terpeny i inne związki bioaktywne. Z uwagi na właściwości uspokajające i wspomagające sen, odwar z korzenia kozłka jest szeroko stosowany w fitoterapii. Standardy dotyczące przygotowywania takich wyciągów zalecają stosowanie infuzorów, ponieważ pozwalają one na uzyskanie wysokiej jakości preparatu, który zachowuje pełnię działania terapeutycznego. Dodatkowo, infuzory są łatwe w obsłudze i zapewniają odpowiednie warunki, takie jak temperatura i czas ekstrakcji, co jest kluczowe dla uzyskania pożądanych efektów.
Rozpocznij nowy egzamin
Powrót do strony głównej