Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik elektryk
  • Kwalifikacja: ELE.02 - Montaż, uruchamianie i konserwacja instalacji, maszyn i urządzeń elektrycznych
  • Data rozpoczęcia: 17 grudnia 2025 15:39
  • Data zakończenia: 17 grudnia 2025 16:23

Egzamin zdany!

Wynik: 23/40 punktów (57,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Jak długo maksymalnie może trwać samoczynne wyłączenie zasilania w obwodzie odbiorczym z napięciem przemiennym 230 V i prądem obciążenia do 32 A, w sieci TN, spełniający wymagania dotyczące ochrony przed dotykiem pośrednim?

A. 0,2 sekundy
B. 0,4 sekundy
C. 1 sekundę
D. 5 sekund
Podawana maksymalna wartość czasu samoczynnego wyłączenia zasilania w obwodzie odbiorczym o napięciu 230 V i prądzie do 32 A w sieci TN wynosząca 5 sekund, 1 sekundę czy 0,2 sekundy jest niezgodna z obowiązującymi standardami ochrony elektrycznej, co może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji. Różne wartości czasowe dla samoczynnego wyłączenia mają swoje uzasadnienie w kontekście skuteczności ochrony przed dotykiem pośrednim, a czas 0,4 sekundy został ustalony jako maksymalny, po to aby zapewnić minimalizację ryzyka porażenia prądem w przypadku awarii. Czas 5 sekund jest zdecydowanie zbyt długi i nie zapewnia odpowiedniego poziomu ochrony, zwłaszcza w sytuacjach, gdy człowiek ma kontakt z uszkodzonym urządzeniem lub przewodem. Z kolei 1 sekunda, choć jest znacznie krótsza, również nie spełnia wymaganych norm w kontekście niektórych zastosowań, gdzie szybka reakcja jest kluczowa. Odpowiedzi 0,2 sekundy mogą wydawać się bardziej bezpieczne, jednak nie są zgodne z określoną normą, a ich zastosowanie w realnych warunkach użytkowania mogłoby prowadzić do fałszywych alarmów i niepotrzebnych wyłączeń, co w praktyce zakłócałoby funkcjonowanie urządzeń. Niezrozumienie zasad bezpieczeństwa elektrycznego, jak również wymagań normatywnych, prowadzi do nieprawidłowych decyzji i zagrożeń w codziennym użytkowaniu instalacji elektrycznych.

Pytanie 2

Które wyprowadzenia czujnika kontroli i zaniku faz należy włączyć szeregowo z cewką stycznika zgodnie z przedstawionymi schematami z jego instrukcji fabrycznej?

Ilustracja do pytania
A. 1 i 7
B. 4 i 8
C. 7 i 8
D. 1 i 4
Odpowiedź 7 i 8 jest prawidłowa, ponieważ zgodnie z przedstawionymi schematami w instrukcji fabrycznej, te wyprowadzenia czujnika kontroli i zaniku faz są zaprojektowane do szeregowego połączenia z cewką stycznika. W praktyce oznacza to, że czujnik monitoruje obecność wszystkich faz w układzie. W przypadku zaniku jednej z faz, obwód jest otwierany, co skutkuje deaktywacją cewki stycznika i wyłączeniem silnika. Takie rozwiązanie jest zgodne z najlepszymi praktykami w zakresie automatyki przemysłowej, gdzie ochrona silników przed pracą w warunkach braku fazy jest kluczowa dla ich żywotności i bezpieczeństwa operacyjnego. Zastosowanie czujników zaniku faz w układach zasilania nie tylko zabezpiecza urządzenia przed uszkodzeniami, ale również zwiększa efektywność operacyjną całego systemu, zapewniając ciągłość pracy. Warto zaznaczyć, że zgodność z normami bezpieczeństwa, takimi jak IEC 60204-1, staje się niezbędna w projektowaniu takich układów, aby spełniały one wymogi dotyczące bezpieczeństwa i niezawodności.

Pytanie 3

Na podstawie tabeli określ znamionowy prąd wyłącznika nadprądowego do zabezpieczenia jednofazowego obwodu oświetlenia złożonego z dwunastu lamp 2×36 W z kompensacją mocy biernej.

Ilustracja do pytania
A. 13 A
B. 4 A
C. 6 A
D. 10 A
Wybór 6 A, 13 A lub 4 A jako prądu znamionowego wyłącznika nadprądowego do zabezpieczenia obwodu oświetlenia złożonego z dwunastu lamp 2×36 W jest błędny z kilku powodów. Przede wszystkim, odpowiedni dobór wyłączników nadprądowych powinien opierać się na obliczeniach dotyczących całkowitej mocy obwodu oraz przewidywanego prądu roboczego. Prąd znamionowy 6 A jest zbyt niski, aby wytrzymać obciążenie 864 W, co stwarza ryzyko wyzwolenia wyłącznika w normalnych warunkach pracy, prowadząc do niepotrzebnych przerw w zasilaniu. Z kolei prąd 13 A, mimo że może wydawać się adekwatny, nie uwzględnia odpowiednich praktyk doboru, które sugerują, aby prąd znamionowy wyłącznika był nieprzekraczający 125% obliczonego prądu roboczego w celu stworzenia dodatkowego marginesu bezpieczeństwa. Prąd 4 A jest wprost nieadekwatny do obliczonej mocy obwodu, co może prowadzić do sytuacji, w której wyłącznik będzie nieustannie się załączał. Właściwe podejście do doboru wyłączników nadprądowych powinno uwzględniać nie tylko obliczenia teoretyczne, ale także praktyczne aspekty eksploatacji, takie jak zmiany obciążenia czy wpływ mocy biernej na wydajność obwodu. Dlatego kluczowe jest stosowanie wyłączników, które spełniają normy oraz zapewniają bezpieczeństwo i niezawodność instalacji elektrycznej.

Pytanie 4

Kabel oznaczony symbolem DYd 750 jest wykonany z

A. linki pokrytej polwinitem
B. drutu pokrytego gumą
C. drutu pokrytego polwinitem
D. linki pokrytej gumą
Przewód oznaczony symbolem DYd 750 wykonany jest z drutu izolowanego polwinitem, co oznacza, że jego główną funkcją jest zapewnienie odpowiedniej elastyczności oraz odporności na różne czynniki zewnętrzne. Polwinit to rodzaj materiału izolacyjnego, który jest szeroko stosowany w przemyśle elektrotechnicznym ze względu na swoje właściwości dielektryczne oraz odporność na działanie wilgoci i chemikaliów. Przewody tego typu są powszechnie używane w instalacjach elektrycznych, w tym w budownictwie oraz w różnych urządzeniach elektrotechnicznych. Dzięki zastosowaniu drutu, przewód charakteryzuje się lepszą przewodnością elektryczną w porównaniu do linki, co czyni go bardziej efektywnym w aplikacjach wymagających stałego połączenia elektrycznego. W standardach branżowych, takich jak PN-EN 60228, przewody tego typu są klasyfikowane jako posiadające wyspecyfikowane właściwości użytkowe, co czyni je odpowiednimi do różnych zastosowań, w tym zasilania w obiektach przemysłowych oraz mieszkalnych.

Pytanie 5

Elektronarzędzie przedstawione na rysunku jest stosowane przy wykonywaniu instalacji elektrycznej

Ilustracja do pytania
A. podtynkowej.
B. natynkowej.
C. prefabrykowanej.
D. prowadzonej w tynku.
Odpowiedź 'podtynkowej' jest poprawna, ponieważ elektronarzędzie przedstawione na rysunku to frezarka do rowków, która jest kluczowym narzędziem w instalacjach elektrycznych podtynkowych. Umożliwia ono precyzyjne wykonywanie bruzd w murach, gdzie następnie kable elektryczne są układane pod tynkiem. Taki sposób instalacji jest zgodny z najlepszymi praktykami budowlanymi, które zalecają ukrywanie przewodów dla zapewnienia estetyki i bezpieczeństwa. Instalacje podtynkowe chronią kable przed uszkodzeniami mechanicznymi oraz eliminują ryzyko zwarcia spowodowanego wystawieniem przewodów na działanie czynników zewnętrznych. W przypadku zastosowań w obiektach mieszkalnych, standardy budowlane, takie jak PN-IEC 60364, podkreślają znaczenie odpowiedniej izolacji oraz układania instalacji w sposób, który minimalizuje ryzyko uszkodzeń i ułatwia przyszłe prace konserwacyjne.

Pytanie 6

Na którym rysunku przedstawiono żarówkę z trzonkiem GU10?

Ilustracja do pytania
A. C.
B. D.
C. A.
D. B.
Żarówka z trzonkiem GU10 jest popularnym rozwiązaniem w oświetleniu, szczególnie w zastosowaniach domowych i komercyjnych. Trzonek GU10 ma charakterystyczne bolce, które umożliwiają łatwe i szybkie mocowanie żarówki w oprawie. W przypadku żarówki oznaczonej jako B na zdjęciu, widoczny jest podwójny bolec, co jednoznacznie wskazuje na typ GU10. Tego rodzaju żarówki są często stosowane w reflektorach sufitowych oraz oświetleniu akcentującym, co czyni je idealnym wyborem do różnych aranżacji wnętrz. Warto również zauważyć, że żarówki GU10 dostępne są w różnych wersjach, zarówno LED, jak i halogenowych, co daje większą elastyczność w doborze źródła światła odpowiedniego do danej przestrzeni. W kontekście dobrych praktyk, należy zawsze upewnić się, że dobieramy właściwe źródło światła do odpowiedniej oprawy, aby zapewnić optymalne warunki oświetleniowe oraz minimalizować ryzyko uszkodzenia sprzętu.

Pytanie 7

Jaką maksymalną rezystancję uziemienia należy zastosować dla odbiornika w sieci TT, aby wyłącznik różnicowoprądowy o prądzie różnicowym 300 mA zapewniał skuteczną ochronę przed porażeniem w przypadku uszkodzenia izolacji, przy założeniu, że dopuszczalne napięcie dotykowe wynosi 50 V?

A. 6,0 Ω
B. 1,3 Ω
C. 766,7 Ω
D. 166,7 Ω
Wybór wartości różnych rezystancji uziemienia, takich jak 766,7 Ω, 6,0 Ω czy 1,3 Ω, wskazuje na nieporozumienie dotyczące zasadności obliczeń i norm bezpieczeństwa związanych z instalacjami elektrycznymi. Wartość 766,7 Ω jest zbyt wysoka, co oznacza, że w przypadku uszkodzenia izolacji, prąd różnicowy nie zostanie skutecznie odłączony, co stwarza ryzyko porażenia. Z kolei 6,0 Ω i 1,3 Ω są nieadekwatne w kontekście wymaganej maksymalnej rezystancji dla wyłącznika różnicowoprądowego o tak dużym prądzie różnicowym. W praktyce, zbyt niska rezystancja może prowadzić do nieprawidłowego działania systemu ochrony i fałszywych wyzwalań, co jest nie do przyjęcia w instalacjach elektrycznych. Właściwe zrozumienie tego zagadnienia wymaga znajomości wzorów na obliczanie rezystancji uziemienia oraz znajomości zależności między napięciem dotykowym, prądem różnicowym i rezystancją. Każda z tych wartości odgrywa kluczową rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa instalacji, a ich niewłaściwe dobieranie może prowadzić do nr. 1 zagrożeń w elektryczności, jakim jest porażenie prądem. Wartości rezystancji powinny być starannie dobierane zgodnie z zaleceniami norm, a ich zrozumienie jest niezbędne dla każdego inżyniera zajmującego się projektowaniem i wdrażaniem instalacji elektrycznych.

Pytanie 8

Który z poniższych przewodów powinien być użyty do zasilania ruchomego odbiornika w II klasie ochronności z sieci jednofazowej?

A. H05VV-K 3×1,5
B. H05VV-U 2×1,5
C. H03VVH2-F 2×0,75
D. H03VV-F 3×0,75
Wybór przewodów H03VV-F 3×0,75, H05VV-K 3×1,5 oraz H05VV-U 2×1,5 do zasilenia ruchomego odbiornika wykonane w II klasie ochronności nie jest odpowiedni z kilku powodów. Przewód H03VV-F, chociaż elastyczny, jest przewodem o trzech żyłach, co sugeruje możliwość uziemienia, co nie jest zgodne z zasadami dotyczącymi urządzeń w II klasie ochronności. II klasa nie wymaga dodatkowej żyły uziemiającej, a zatem użycie przewodu z uziemieniem może prowadzić do niepotrzebnych komplikacji w instalacji elektrycznej. Przewód H05VV-K, pomimo że oferuje dobry poziom elastyczności, ma również dodatkową żyłę, co jest zbędne dla urządzeń tej klasy ochronności. Zastosowanie przewodów z uziemieniem w przypadkach, gdzie nie jest to wymagane, może prowadzić do nieprawidłowego podłączenia oraz zwiększać ryzyko uszkodzenia sprzętu. Natomiast H05VV-U, będący przewodem sztywnym, nie jest zalecany do aplikacji ruchomych, ponieważ jego konstrukcja ogranicza elastyczność, co jest kluczowe w przypadku sprzętu, który może być często przestawiany. Wybór niewłaściwego przewodu do zasilania ruchomych odbiorników może skutkować nieefektywną pracą urządzenia, a w najgorszym przypadku stwarzać zagrożenie dla użytkownika oraz dla samego sprzętu, gdyż niektóre przewody mogą nie wytrzymać obciążeń mechanicznych czy niekorzystnych warunków środowiskowych.

Pytanie 9

Jakie minimalne napięcie znamionowe może posiadać izolacja przewodów używanych w sieci trójfazowej o niskim napięciu 230/400 V?

A. 300/500 V
B. 100/100 V
C. 450/750 V
D. 300/300 V
Izolacja przewodów stosowanych w sieciach trójfazowych niskiego napięcia, takich jak 230/400 V, powinna spełniać określone normy dotyczące napięcia znamionowego. Odpowiedź 300/500 V jest prawidłowa, ponieważ zapewnia odpowiedni margines bezpieczeństwa i wytrzymałość na napięcia krótkotrwałe, które mogą wystąpić w wyniku zakłóceń lub przepięć. Przykładowo, przewody o izolacji 300/500 V są powszechnie stosowane w instalacjach domowych oraz przemysłowych, gdzie wymagane jest zabezpieczenie przed zwarciami i innymi problemami elektrycznymi. Zgodnie z normą PN-EN 60228, przewody te muszą być odporne na wysokie temperatury oraz działanie substancji chemicznych, co czyni je idealnym wyborem do różnorodnych zastosowań. W praktyce, dobór odpowiedniej izolacji ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa i efektywności systemów elektrycznych, dlatego ważne jest, aby stosować przewody zgodne z wymaganiami dotyczącymi napięcia znamionowego, zapewniając tym samym wysoką jakość instalacji elektrycznych.

Pytanie 10

Podaj rodzaj i miejsce uszkodzenia w trójfazowym silniku indukcyjnym o uzwojeniach połączonych w gwiazdę, jeżeli wyniki pomiarów rezystancji jego uzwojeń przedstawione są w tabeli.

Rezystancja między zaciskamiWartość
U - V20,0 Ω
V - W15,0 Ω
W - U15,0 Ω
A. Przerwa w uzwojeniu fazy W
B. Przerwa w uzwojeniu fazy V
C. Zwarcie międzyzwojowe w fazie V
D. Zwarcie międzyzwojowe w fazie W
Wybór odpowiedzi związanych z przerwami w uzwojeniach fazy V lub W oraz zwarciami międzyzwojowymi w fazie V jest błędny. Kluczowym aspektem, który należy wziąć pod uwagę przy analizie pomiarów rezystancji uzwojeń, jest to, że przerywanie jednego z uzwojeń skutkuje brakiem możliwości zasilania danej fazy, co objawia się znacznym spadkiem wartości rezystancji, a nie wyraźnym różnicowaniem między poszczególnymi uzwojeniami. Odpowiedzi te mogą prowadzić do błędnych wniosków, gdyż nie uwzględniają fundamentalnych zasad działania silników indukcyjnych, gdzie zwarcie międzyzwojowe w fazie W wskazuje na fakt, że występuje tam wewnętrzne uszkodzenie, które skutkuje zmniejszeniem rezystancji. Ignorowanie takich różnic może prowadzić do niepoprawnej analizy stanu silnika, co z kolei skutkuje nieadekwatnym podejściem do diagnostyki. W praktyce, zdiagnozowanie uszkodzeń w silnikach indukcyjnych wymaga starannego podejścia oraz znajomości specyfikacji technicznych, które definiują normy operacyjne dla urządzeń. Wartości rezystancji uzwojeń powinny być monitorowane regularnie, aby wykrywać wszelkie anomalie, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w zarządzaniu konserwacją i diagnostyką urządzeń elektrycznych.

Pytanie 11

Jakiej kategorii urządzeń elektrycznych dotyczą przekładniki pomiarowe?

A. Do indukcyjnych sprzęgieł dwukierunkowych
B. Do prądnic tachometrycznych
C. Do wzmacniaczy maszynowych
D. Do transformatorów
Przekładniki pomiarowe są urządzeniami elektrycznymi, które zaliczają się do grupy transformatorów. Ich głównym zadaniem jest przekształcanie wysokich wartości prądu lub napięcia na niższe, co umożliwia ich bezpieczne i precyzyjne pomiary. Przekładniki pomiarowe są niezwykle istotne w systemach elektroenergetycznych, gdzie zapewniają ciągłość i dokładność pomiarów w stacjach transformatorowych oraz w rozdzielniach. Na przykład, przekładniki prądowe mogą być używane do monitorowania prądu w liniach przesyłowych, co pozwala na wczesne wykrywanie nieprawidłowości oraz optymalizację działania systemów. W kontekście standardów, przekładniki są zgodne z normami IEC 61869, które regulują wymagania dotyczące ich konstrukcji i testowania. Dzięki temu inżynierowie mogą być pewni, że stosowane urządzenia spełniają określone kryteria jakości i bezpieczeństwa. Zrozumienie roli przekładników pomiarowych w systemach energetycznych jest kluczowe dla każdego specjalisty w dziedzinie elektrotechniki.

Pytanie 12

Którą funkcję pomiarową powinien posiadać miernik, aby można było wyznaczyć impedancję pętli zwarcia w układzie przedstawionym na schemacie?

Ilustracja do pytania
A. ZL-L
B. ZL-PE(RCD)
C. ZL-PE
D. ZL-N
Odpowiedź ZL-PE(RCD) jest prawidłowa, ponieważ pomiar impedancji pętli zwarcia powinien uwzględniać zarówno przewód fazowy (L), jak i przewód ochronny (PE), a dodatkowo obecność wyłącznika różnicowoprądowego (RCD), który może wpływać na wynik pomiaru. W praktyce, aby uzyskać wiarygodne wyniki, konieczne jest zastosowanie funkcji, która uwzględnia te warunki. Pomiar impedancji pętli zwarcia ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia bezpieczeństwa elektrycznego i powinien być wykonywany zgodnie z obowiązującymi normami, takimi jak PN-EN 61010 czy PN-HD 60364. Użycie funkcji ZL-PE(RCD) pozwala na dokładne określenie wartości impedancji, co jest istotne w kontekście doboru odpowiednich zabezpieczeń oraz weryfikacji poprawności instalacji. Dzięki temu można zminimalizować ryzyko porażenia prądem oraz zapewnić prawidłowe działanie systemów ochronnych, co jest szczególnie ważne w obiektach użyteczności publicznej oraz w instalacjach przemysłowych.

Pytanie 13

Z instrukcji obsługi przedstawionego na rysunku miernika wynika, że przed pomiarem rezystancji należy wyzerować omomierz. W tym celu należy przełącznikiem funkcji wybrać pomiar rezystancji i ustawić wskazówkę na 0 Ω przy pomocy pokrętła oznaczonego cyfrą

Ilustracja do pytania
A. 2 przy zwartych przewodach pomiarowych.
B. 2 przy odłączonych przewodach pomiarowych.
C. 1 przy odłączonych przewodach pomiarowych.
D. 1 przy zwartych przewodach pomiarowych.
Wybór niewłaściwej odpowiedzi wynika często z niepełnego zrozumienia zasad działania omomierza oraz błędnych założeń dotyczących pomiarów rezystancji. Użycie pokrętła oznaczonego cyfrą 1 przy odłączonych przewodach pomiarowych jest nieprawidłowe, ponieważ w tej sytuacji omomierz nie będzie miał możliwości zredukowania wpływu oporności przewodów na wynik pomiaru. Z tego powodu wskazanie na 0 Ω nie będzie dokładne, co prowadzi do błędnych danych. Z kolei, ustawienie pokrętła na cyfrę 2 przy odłączonych przewodach także nie jest zasadne; miernik nie jest w stanie przeprowadzić zerowania, gdy przewody są odłączone, ponieważ nie ma obwodu, który mógłby zostać zwartym. Posiadanie wiedzy na temat procesu kalibracji omomierza jest kluczowe w kontekście zapewnienia wysokiej jakości pomiarów. W branży elektrycznej, gdzie precyzja jest kluczowa, pominięcie tego kroku może prowadzić do poważnych konsekwencji w analizie układów. Istotne jest także zrozumienie, że każdy pomiar rezystancji powinien być przeprowadzany w odpowiednich warunkach, a nieprawidłowe przygotowanie urządzenia do pomiaru może skutkować zafałszowaniem wyników, co jest nieakceptowalne w praktyce inżynierskiej.

Pytanie 14

Który z wymienionych typów instalacji elektrycznych jest używany w lokalach mieszkalnych?

A. W listwach przypodłogowych
B. W kanałach podłogowych
C. Prowadzona na drabinkach
D. Wykonana przewodami szynowymi
Wybór listw przypodłogowych jako rodzaju instalacji elektrycznej stosowanej w pomieszczeniach mieszkalnych jest jak najbardziej trafny. Listwy przypodłogowe są popularnym rozwiązaniem, ponieważ łączą w sobie funkcje estetyczne i użytkowe. Umożliwiają one ukrycie przewodów elektrycznych, co przyczynia się do uporządkowanego wyglądu wnętrza. W praktyce, listwy te mogą być wyposażone w gniazda zasilające, co zwiększa ich funkcjonalność, a także zapewnia łatwy dostęp do energii elektrycznej w pobliżu ścian, gdzie najczęściej znajdują się urządzenia elektryczne. Zgodnie z normami, instalacje elektryczne w pomieszczeniach mieszkalnych powinny być wykonywane z zachowaniem odpowiednich środków bezpieczeństwa oraz zgodnie z lokalnymi przepisami budowlanymi. Użycie listw przypodłogowych w tym kontekście jest zgodne z zasadami ergonomii i praktyczności. Dodatkowo, wykorzystanie tego rozwiązania pozwala na łatwiejszą konserwację i ewentualne modyfikacje instalacji bez konieczności przeprowadzania skomplikowanych prac budowlanych.

Pytanie 15

Zgodnie z normą PN-IEC 664-1 dotyczącą klasyfikacji instalacji, minimalna wytrzymałość udarowa urządzeń 230/400 V w I kategorii powinna wynosić

A. 2,5 kV
B. 4,0 kV
C. 1,5 kV
D. 6,0 kV
Odpowiedź 1,5 kV to absolutnie trafny wybór, bo odpowiada normie PN-IEC 664-1, która mówi o tym, jakie wymagania powinny spełniać urządzenia elektryczne w instalacjach niskonapięciowych. Kategoria I, na którą to pytanie wskazuje, dotyczy obwodów narażonych na różne niekorzystne warunki, więc ta wartość 1,5 kV naprawdę działa jako solidna ochrona przed przepięciami, na przykład z powodu uderzeń piorunów. To kluczowe z punktu widzenia bezpieczeństwa i trwałości naszych instalacji. W praktyce, używając urządzeń o tej wytrzymałości w budynkach, zmniejszamy ryzyko uszkodzeń sprzętu, a to sprawia, że wszystko działa stabilniej. Nie bez powodu zgodność z normami jest istotna; wpływa na efektywność i żywotność naszych urządzeń oraz pozwala uniknąć niepotrzebnych kosztów napraw czy wymiany sprzętu.

Pytanie 16

Na podstawie zależności napięcia na zaciskach akumulatora od prądu i czasu rozładowywania przedstawionych na rysunku wskaż wartość napięcia akumulatora o pojemności C = 100 Ah, który przez 30 minut był obciążony prądem o wartości 60 A.

Ilustracja do pytania
A. 12,4 V
B. 12,0 V
C. 11,3 V
D. 11,0 V
No więc, odpowiedź 12,0 V jest jak najbardziej trafna. Można to zobaczyć, analizując wykres, który pokazuje, jak napięcie akumulatora zmienia się w zależności od prądu i czasu rozładowywania. Jak obciążamy akumulator prądem 60 A przez 30 minut, to napięcie wynosi właśnie 12,0 V, co jest zgodne z tym, co powinno być zgodnie z normami. Wartość ta pokazuje, że akumulator działa tak, jak się tego spodziewaliśmy. Moim zdaniem, zrozumienie tej zależności jest mega ważne, zwłaszcza przy projektowaniu systemów zasilania dla różnych urządzeń. No i w odnawialnej energii, gdzie pojemność akumulatora ma ogromny wpływ na wydajność. Fajnie też wiedzieć, że w praktyce, jak np. w systemach fotowoltaicznych czy zasilaniu awaryjnym, znajomość charakterystyki rozładowania akumulatorów pomaga w ich optymalnym wykorzystaniu oraz w wydłużeniu żywotności przez unikanie nadmiernego rozładowania.

Pytanie 17

Jakie akcesoria, oprócz szczypiec, trzeba pobrać z magazynu, aby zasilić zamontowany plafon sufitowy, kiedy instalacja została wykonana przewodami YDYp?

A. Lutownicę, wiertarkę, ściągacz izolacji
B. Wiertarkę, lutownicę, wkrętak
C. Ściągacz izolacji, nóż monterski, wkrętak
D. Nóż monterski, wiertarkę, ściągacz izolacji
Odpowiedź, która wskazuje na konieczność użycia ściągacza izolacji, noża monterskiego i wkrętaka, jest prawidłowa, ponieważ te narzędzia są kluczowe w procesie podłączania plafonu sufitowego do instalacji elektrycznej. Ściągacz izolacji pozwala na dokładne usunięcie izolacji z końców przewodów YDYp, co jest niezbędne do ich prawidłowego połączenia. Nóż monterski jest przydatny do precyzyjnego cięcia przewodów oraz do ogólnych prac związanych z instalacją. Wkrętak natomiast jest podstawowym narzędziem do mocowania plafonu do sufitu, co wymaga użycia odpowiednich śrub. W kontekście praktyki instalacyjnej, ważne jest, aby przestrzegać standardów BHP oraz zasad dotyczących instalacji elektrycznych, co zwiększa bezpieczeństwo i funkcjonalność wykonanej pracy. Dobre praktyki obejmują również upewnienie się, że zasilanie jest wyłączone przed przystąpieniem do jakichkolwiek prac elektrycznych, co minimalizuje ryzyko porażenia prądem.

Pytanie 18

Którą funkcję pomiarową powinien posiadać miernik, aby można było wyznaczyć impedancję pętli zwarcia w układzie przedstawionym na schemacie?

Ilustracja do pytania
A. Z L-N
B. Z L-L
C. Z L-PE(RCD)
D. Z L-PE
Pomiar impedancji pętli zwarcia w instalacjach elektrycznych jest kluczowy dla oceny ich bezpieczeństwa. Odpowiedź "Z L-PE(RCD)" jest prawidłowa, ponieważ umożliwia przeprowadzenie pomiaru w sytuacji, gdy w układzie obecny jest wyłącznik różnicowoprądowy (RCD). RCD mają na celu ochronę przed porażeniem prądem elektrycznym, jednak ich obecność może wpłynąć na wyniki pomiarów impedancji w standardowych konfiguracjach. Wykorzystanie pomiaru "Z L-PE(RCD)" zapewnia, że wyniki będą dokładne, co jest niezbędne dla prawidłowego doboru zabezpieczeń. Zgodnie z normą PN-EN 61557-1, każdy system elektryczny powinien być testowany pod kątem skuteczności działania zabezpieczeń, a pomiar impedancji pętli zwarcia jest integralnym elementem tych testów. Przykładem praktycznym może być wykonanie pomiarów w instalacjach domowych, gdzie RCD są powszechnie stosowane, co wymaga zastosowania odpowiednich technik pomiarowych. Tylko poprzez właściwe pomiary można zagwarantować bezpieczeństwo użytkowników oraz prawidłowe działanie systemu ochrony.

Pytanie 19

Podczas wymiany uszkodzonego gniazdka w instalacji powierzchniowej prowadzonej w rurach karbowanych zauważono, że na skutek poluzowania zacisku izolacja jednego z przewodów na odcinku kilku centymetrów straciła elastyczność oraz zmieniła barwę. Jak należy przeprowadzić naprawę tego uszkodzenia?

A. Wymienić uszkodzony przewód na nowy o identycznej średnicy
B. Nałożyć koszulkę termokurczliwą na uszkodzoną część izolacji przewodu
C. Wymienić wszystkie przewody na nowe o większej średnicy
D. Zaizolować uszkodzoną część izolacji przewodu taśmą
Wybór wymiany uszkodzonego przewodu na nowy o takim samym przekroju jest najlepszym rozwiązaniem w tej sytuacji. Uszkodzenia izolacji przewodów mogą prowadzić do poważnych konsekwencji, takich jak zwarcia, przegrzewanie się lub nawet pożary. Przewody elektryczne muszą być w pełni sprawne, aby zapewnić bezpieczeństwo i prawidłowe działanie instalacji. Wymiana na przewód o takim samym przekroju gwarantuje, że nie dojdzie do przeciążenia obwodu, co mogłoby wystąpić w przypadku zastosowania przewodu o większym przekroju. Zgodnie z normami PN-IEC 60364, przewody powinny być dobrane do obciążenia, a ich izolacja musi być nienaruszona. Praktyka wymiany przewodów na nowe jest zgodna z dobrymi praktykami branżowymi, które zalecają stosowanie materiałów wysokiej jakości oraz przestrzeganie zasad BHP podczas pracy z instalacjami elektrycznymi.

Pytanie 20

W trakcie korzystania z instalacji elektrycznej często dochodzi do zadziałania wyłącznika różnicowoprądowego. Jakie mogą być przyczyny tej usterki?

A. Użycie wyłącznika o zbyt długim czasie reakcji
B. Częściowe zwarcie w instalacji elektrycznej pomiędzy przewodem L a PE
C. Zwarcie w instalacji elektrycznej pomiędzy przewodem L a N
D. Wykorzystywanie urządzeń o zbyt dużej mocy
Długi czas działania wyłącznika nie jest główną przyczyną częstego zadziałania RCD. Wyłączniki różnicowoprądowe są tak skonstruowane, żeby działały w określonym czasie, kiedy wykryją problemy z prądem upływowym. Więc długi czas zadziałania bardziej może dotyczyć innych zabezpieczeń, jak wyłączniki nadprądowe, które mają swoje własne parametry. Zwarcie między przewodem L a N w ogóle nie powoduje zadziałania RCD, bo nie wytwarza prądu upływowego do ziemi, co jest kluczowe do aktywacji RCD. Również używanie urządzeń o zbyt dużej mocy nie ma związku, bo RCD nie reaguje na przeciążenie, tylko na różnice w prądzie. Często błędne rozumowanie prowadzi do mylenia funkcji różnych zabezpieczeń elektrycznych i braku połączenia między rodzajem zwarcia a reakcją RCD, co może prowadzić do niewłaściwej diagnostyki i realnych zagrożeń.

Pytanie 21

Jaki rodzaj złączki stosowanej w instalacjach elektrycznych przedstawiono na rysunku?

Ilustracja do pytania
A. Gwintową.
B. Skrętną.
C. Samozaciskową.
D. Śrubową.
Odpowiedź "Samozaciskową" jest poprawna, ponieważ przedstawiona złączka instalacyjna rzeczywiście jest złączką samozaciskową. Złączki tego typu charakteryzują się prostym mechanizmem, który umożliwia szybkie i wygodne połączenie przewodów bez konieczności używania narzędzi. Wystarczy włożyć przewód do otworu zaciskowego, a mechanizm samozaciskowy automatycznie zaciska przewód, co zapewnia stabilne połączenie. Tego rodzaju złączki są powszechnie stosowane w instalacjach elektrycznych, ponieważ przyspieszają proces montażu oraz eliminują ryzyko niewłaściwego użycia narzędzi, które mogą uszkodzić przewody. Złączki samozaciskowe znajdują zastosowanie w różnych obszarach, od instalacji domowych po przemysłowe systemy elektryczne. Warto zaznaczyć, że ich stosowanie jest zgodne z zasadami bezpieczeństwa, ponieważ zapewniają one solidne połączenia, które są niezbędne dla bezpiecznego funkcjonowania instalacji elektrycznych.

Pytanie 22

Który układ połączeń watomierza jest zgodny z przedstawionym schematem pomiarowym?

Ilustracja do pytania
A. B.
B. C.
C. A.
D. D.
Niepoprawne odpowiedzi pokazują, jakie błędy można zrobić, gdy interpretujemy schematy połączeń watomierzy. Na przykład w odpowiedzi A przewód L jest źle podłączony, więc pomiar prądu nie będzie miał sensu. Może się to wziąć z mylnego przekonania, że w obwodzie można zmierzyć napięcie, gdy przewód prądowy jest pominięty. Z kolei schemat B może oznaczać, że przewody zostały pomieszane, co jest typowym błędem u osób, które nie mają dużego doświadczenia. Tego typu pomyłki mogą prowadzić do odczytów, które nie pokazują prawdziwego zużycia energii. Z kolei odpowiedź D ilustruje zupełnie błędne połączenie, gdzie zarówno L, jak i N są podłączone w nieodpowiedni sposób, co uniemożliwia prawidłowe pomiary. W praktyce ważne jest, żeby znać podstawowe zasady działania watomierzy i jak je prawidłowo podłączać, bo to ma kluczowe znaczenie dla dokładności pomiarów i norm w instalacjach elektrycznych. Złe połączenia mogą doprowadzić do poważnych konsekwencji, jak uszkodzenie urządzeń czy zagrożenie dla osób obsługujących instalację, więc warto znać zasady, żeby uniknąć problemów związanych z bezpieczeństwem i wydajnością energetyczną.

Pytanie 23

Jakie oznaczenie powinno być umieszczone na puszce instalacyjnej, która ma być użyta do połączenia uszkodzonego przewodu YDYo 5x4 mm2 w obszarze myjni samochodowej?

A. IP54 4x4 mm2
B. IP45 5x6 mm2
C. IP43 5x4 mm2
D. IP56 5x4 mm2
Prawidłowa odpowiedź, IP56 5x4 mm2, odnosi się do odpowiednich standardów ochrony przed pyłem i wodą, które są kluczowe w środowisku myjni samochodowych. Oznaczenie IP56 wskazuje na wysoką odporność na kurz oraz możliwość ochrony przed silnymi strumieniami wody, co jest istotne w kontekście pracy w mokrym środowisku. W przypadku połączeń elektrycznych w takich miejscach, szczególnie przy przewodach o przekroju 5x4 mm2, ważne jest, aby wybrać elementy spełniające normy bezpieczeństwa. W praktyce, zastosowanie puszki z oznaczeniem IP56 zapewnia, że instalacja będzie chroniona przed niekorzystnymi warunkami zewnętrznymi, co przekłada się na dłuższą żywotność komponentów oraz mniejsze ryzyko awarii. Standardy takie jak IEC 60529 definiują klasyfikację ochrony, co pozwala na dobór odpowiednich materiałów w zależności od specyfiki danego miejsca. W przypadku myjni, wytrzymałość na działanie wody oraz odporność na pył są niezbędne dla zapewnienia niezawodności i bezpieczeństwa eksploatacji urządzeń elektrycznych.

Pytanie 24

Symbol graficzny przedstawiony na rysunku oznacza w instalacjach elektrycznych

Ilustracja do pytania
A. połączenie elektryczne z korpusem, obudową (masą).
B. przewód ochronny uziemiony.
C. przewód ochronny nieuziemiony.
D. skrzyżowanie przewodów bez połączenia elektrycznego.
Ten symbol na rysunku to naprawdę ważna rzecz, jeśli chodzi o instalacje elektryczne. Oznacza on połączenie elektryczne z korpusem, czyli masą. Takie połączenia są niezbędne dla bezpieczeństwa, bo dobrze uziemione urządzenia chronią nas przed porażeniem prądem, zwłaszcza jak coś pójdzie nie tak. W Polsce mamy konkretne normy, które mówią, że takie połączenia trzeba stosować, a zwłaszcza w urządzeniach, które mogą być niebezpieczne. Przykład? Urządzenia przemysłowe! Każde z nich musi być uziemione, żeby było bezpiecznie w trakcie pracy. Jak coś jest źle podłączone, to mogą się zdarzyć naprawdę groźne sytuacje, jak przepięcia czy porażenia prądem. Dlatego tak ważne jest, żeby wiedzieć, co oznaczają te symbole i stosować je w każdym projekcie elektrycznym. To nie tylko dobrze, to wręcz konieczność w tej branży.

Pytanie 25

Co powoduje zwęglenie izolacji na końcu przewodu fazowego blisko zacisku w puszce rozgałęźnej?

A. Poluzowanie śruby mocującej w puszce
B. Zbyt wysoka wartość prądu długotrwałego
C. Zbyt mały przekrój użytego przewodu
D. Wzrost napięcia zasilającego spowodowany przepięciem
Poluzowanie się śruby dociskowej w puszce rozgałęźnej jest jedną z najczęstszych przyczyn zwęglenia izolacji na końcu przewodu fazowego. Kiedy śruba mocująca luzuje się, może to prowadzić do niewłaściwego kontaktu elektrycznego, co powoduje wzrost oporu na styku. W wyniku tego oporu generowane jest ciepło, które może spalić izolację przewodu, prowadząc do zwęglenia. Praktyczne przykłady wskazują, że regularne przeglądy instalacji elektrycznych oraz zastosowanie odpowiednich narzędzi do prawidłowego dokręcania połączeń są niezbędne dla zapewnienia bezpieczeństwa. W standardach branżowych, takich jak PN-IEC 60364, zwraca się uwagę na konieczność stosowania wysokiej jakości materiałów oraz odpowiednich technik montażu, aby zminimalizować ryzyko wystąpienia takich problemów. Dobrą praktyką jest także oznaczanie i dokumentowanie przeprowadzonych kontroli oraz konserwacji połączeń, co sprzyja długoterminowemu bezpieczeństwu użytkowania instalacji elektrycznej.

Pytanie 26

Która z poniższych czynności nie jest częścią badań wyłączników różnicowoprądowych w układzie trójfazowym?

A. Pomiar czasu oraz prądu różnicowego, przy którym wyłącznik zadziała
B. Weryfikacja działania przycisku testowego
C. Sprawdzenie kolejności faz sieci zasilającej
D. Weryfikacja poprawności podłączenia do sieci
Wybór odpowiedzi "Sprawdzenie kolejności faz sieci zasilającej" jest prawidłowy, ponieważ ta czynność nie jest częścią badań trójfazowych wyłączników różnicowoprądowych. Trójfazowe wyłączniki różnicowoprądowe są urządzeniami zabezpieczającymi, które mają na celu ochronę ludzi przed porażeniem prądem elektrycznym oraz zapobieganie pożarom spowodowanym zwarciami. W ramach standardowych badań tych wyłączników koncentrujemy się na ich działaniu w odpowiedzi na upływności prądów do ziemi oraz testowaniu ich funkcji detekcji. Przykładowo, badania obejmują sprawdzenie zadziałania przycisku testującego, co pozwala zweryfikować, czy wyłącznik działa poprawnie w warunkach awaryjnych. Ponadto, pomiar czasu i różnicowego prądu zadziałania wyłącznika jest kluczowy dla oceny jego efektywności. Zgodnie z normą PN-EN 61008-1, zachowanie wyłączników różnicowoprądowych w odpowiedzi na różne poziomy prądów upływowych jest istotne w kontekście ich działania, dlatego czynności te są niezbędne w procesie testowym. Kolejność faz w sieci zasilającej nie wpływa na działanie wyłącznika różnicowoprądowego, dlatego nie jest brana pod uwagę w tych badaniach.

Pytanie 27

Dokonując oględzin powykonawczych zabezpieczeń w instalacji elektrycznej przedstawionej na schemacie można stwierdzić, że zamieniono miejscami bezpieczniki

Ilustracja do pytania
A. B3 z B2
B. B1 z B4
C. B1 z B2
D. B2 z B4
Odpowiedź B1 z B2 jest prawidłowa, ponieważ analiza schematu instalacji elektrycznej wyraźnie wskazuje na zamianę miejscami tych dwóch bezpieczników. Bezpiecznik B1, który ma wartość nominalną 10A, powinien być umieszczony na początku instalacji, gdzie jego zadaniem jest ochrona całego obwodu przed przeciążeniem. Z kolei bezpiecznik B2, o wartości 25A, jest przeznaczony do zabezpieczania obwodów o większym poborze mocy. Przełożenie tych miejsc prowadzi do nieodpowiedniego zabezpieczenia, co jest sprzeczne z normami bezpieczeństwa, takimi jak PN-IEC 60364, które wymagają, aby zabezpieczenia były dobierane na podstawie charakterystyki obwodów oraz urządzeń, które mają chronić. Właściwe umiejscowienie bezpieczników jest kluczowe dla zachowania bezpieczeństwa użytkowników oraz ochrony instalacji. W praktyce, niewłaściwe dobranie wartości bezpieczników może prowadzić do ich nadmiernego przepalania lub wręcz do uszkodzenia urządzeń podłączonych do instalacji, co generuje dodatkowe koszty napraw i obniża komfort użytkowania.

Pytanie 28

Oprawa oświetleniowa oznaczona przedstawionym symbolem graficznym należy do klasy oświetlenia

Ilustracja do pytania
A. bezpośredniego.
B. przeważnie bezpośredniego.
C. przeważnie pośredniego.
D. pośredniego.
Zrozumienie klasyfikacji oświetlenia jest kluczowe dla prawidłowego zastosowania w praktyce, a błędna interpretacja może prowadzić do niewłaściwego doboru opraw oświetleniowych. Odpowiedzi sugerujące, że oprawa ta należy do kategorii oświetlenia bezpośredniego są mylące, ponieważ oświetlenie bezpośrednie charakteryzuje się tym, że światło jest emitowane bezpośrednio na powierzchnię użytkową, co zazwyczaj prowadzi do silnego kontrastu i może powodować olśnienia. W praktyce, takie podejście może być korzystne w sytuacjach wymagających intensywnego oświetlenia, jak w przypadku precyzyjnych prac ręcznych, jednak w wielu środowiskach, gdzie komfort i estetyka są równie ważne, może być niewłaściwe. Ponadto, odpowiedzi wskazujące na przeważnie bezpośrednie oświetlenie nie uwzględniają faktu, że oświetlenie pośrednie zapewnia bardziej równomierne rozproszenie światła, co minimalizuje cienie i poprawia ogólną widoczność. Typowe błędne myślenie dotyczy także klasyfikacji w kontekście zastosowania — oprawy, które kierują światło głównie w dół, często wzbogacają przestrzeń o efekt estetyczny, co jest istotne w architekturze wnętrz. Dlatego kluczowe jest, aby przy doborze opraw oświetleniowych uwzględniać nie tylko ich funkcjonalność, ale także wpływ na atmosferę i użytkowanie przestrzeni.

Pytanie 29

Działanie którego środka ochrony przeciwporażeniowej w instalacji elektrycznej o napięciu znamionowym 230 V, pozwala ocenić miernik przedstawiony na rysunku?

Ilustracja do pytania
A. Połączeń wyrównawczych.
B. Izolacji roboczej.
C. Zasilania napięciem bezpiecznym.
D. Samoczynnego wyłączenia zasilania.
Udzielając odpowiedzi na to pytanie, można było się posługiwać różnymi pojęciami związanymi z bezpieczeństwem elektrycznym, jednak niektóre z nich mogą wprowadzać w błąd. Zasilanie napięciem bezpiecznym odnosi się do systemów, które wykorzystują niższe napięcia w celu zminimalizowania ryzyka porażenia, jednak nie jest to związane z pomiarem izolacji, którego celem jest ochrona przed porażeniem w instalacjach o napięciu 230 V. Połączenia wyrównawcze są istotne w kontekście ochrony przed porażeniem, ale ich ocena wymaga innego rodzaju pomiarów, takich jak pomiar oporności połączeń. Samoczynne wyłączenie zasilania to mechanizm zabezpieczający, który działa w przypadku wykrycia nieprawidłowości w instalacji, ale także nie jest bezpośrednio związany z pomiarem izolacji roboczej. Typowym błędem jest mylenie tych pojęć i pomijanie istotności pomiarów rezystancji izolacji w kontekście bezpieczeństwa energetycznego. W rzeczywistości, zrozumienie funkcji izolacji roboczej oraz jej roli w ochronie przed porażeniem elektrycznym jest kluczowe dla każdego, kto pracuje z systemami elektrycznymi, a nieprawidłowe zrozumienie tych zagadnień może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji podczas eksploatacji instalacji.

Pytanie 30

Do jakiej kategorii urządzeń elektrycznych należą linie napowietrzne i kablowe?

A. Odbiorczych
B. Wytwórczych
C. Pomocniczych
D. Przesyłowych
Linie napowietrzne i kablowe zaliczają się do grupy urządzeń przesyłowych, ponieważ ich główną funkcją jest transport energii elektrycznej na znaczną odległość, co jest kluczowe dla zasilania odbiorców końcowych oraz dla stabilności systemu energetycznego. Przesył energii elektrycznej odbywa się z wykorzystaniem linii napowietrznych, które są powszechnie stosowane w terenach wiejskich oraz w obszarach, gdzie nie ma potrzeby zakupu droższych kabli. Dobre praktyki w zakresie przesyłu energii elektrycznej zakładają minimalizację strat, które mogą występować w trakcie transportu, co jest istotne dla efektywności energetycznej. Przykładowo, zastosowanie linii wysokiego napięcia pozwala na przesyłanie dużych mocy przy mniejszych stratach. W kontekście standardów, linie przesyłowe powinny spełniać normy określone przez Międzynarodową Komisję Elektrotechniczną (IEC) oraz krajowe regulacje dotyczące jakości i bezpieczeństwa. W praktyce oznacza to, że projektując systemy przesyłowe, inżynierowie muszą uwzględniać nie tylko parametry techniczne, ale również aspekt ochrony środowiska oraz wpływ na otoczenie.

Pytanie 31

W układzie jak na rysunku po załączeniu wskazówka watomierza W1 wychyliła się w lewą stronę. Po zamianie zacisków napięciowych watomierz wskazał moc 350 W. Jaka jest całkowita moc pobierana przez odbiornik, jeśli watomierz W2 wskazuje 800 W?

Ilustracja do pytania
A. 800W
B. 350W
C. 450W
D. 1150W
Wybór odpowiedzi 350W, 800W lub 1150W może wynikać z błędnych założeń dotyczących interpretacji wskazań watomierzy. Pierwsza z tych wartości, 350W, odpowiada jedynie odczytowi watomierza W1 po zamianie zacisków, co nie odzwierciedla rzeczywistego całkowitego poboru energii przez odbiornik. Ignorowanie wskazań W2, które są kluczowe dla pełnej analizy mocy, prowadzi do niekompletnego obrazu sytuacji. Kolejna wartość – 800W, będąca wskazaniem watomierza W2, również jest myląca, ponieważ wskazuje na moc dostarczoną przez źródło, a nie na moc pobraną przez odbiornik. Ostatnia opcja, 1150W, jest sumą mocy wskazywanych przez oba watomierze bez uwzględniania ich charakterystyki, co prowadzi do fałszywego wniosku, że całkowita moc pobierana przez odbiornik wynosi tyle, ile suma odczytów, co jest błędne. W praktyce, przy pomiarach energii elektrycznej, konieczne jest rozumienie zasadów działania watomierzy, gdzie pomiar może wskazywać moc ujemną w przypadku niewłaściwego podłączenia. Ważne jest, aby zrozumieć, że moc dostarczana przez źródło i moc pobierana przez odbiorniki muszą być traktowane w kontekście całego układu, co pozwala na dokładne obliczenia i unikanie nieporozumień w analizie mocy w systemach elektrycznych.

Pytanie 32

Ogranicznik przepięć klasy D, który można zainstalować w systemie elektrycznym o maksymalnym napięciu 1000 V, instaluje się w

A. złączach oraz miejscach, gdzie instalacja wchodzi do budynku z systemem piorunochronnym, zasilanego z linii napowietrznej.
B. rozgałęzieniach systemu elektrycznego w budynku oraz w rozdzielnicach dla mieszkań.
C. gniazdach elektrycznych, puszkach w instalacji oraz bezpośrednio w urządzeniach.
D. niskonapięciowych liniach elektroenergetycznych.
Wybór montażu ogranicznika przepięć w rozgałęzieniach instalacji elektrycznej czy w rozdzielnicach nie jest optymalnym rozwiązaniem, gdyż te miejsca są zbyt daleko od rzeczywistych punktów użycia urządzeń, które wymagają ochrony. Oczywiście, ważne jest zabezpieczenie całej instalacji, ale ograniczniki powinny być stosowane tam, gdzie mogą efektywnie działać, czyli blisko urządzeń. Linia elektroenergetyczna niskiego napięcia to również niewłaściwe miejsce dla ograniczników klasy D, ponieważ ich zadaniem jest ochrona konkretnych urządzeń, a nie samej infrastruktury zasilającej. Wprowadzenie ich do gniazd wtyczkowych, puszek w instalacji czy urządzeń bezpośrednio zapewnia ochronę przed przepięciami w momencie ich wystąpienia, co jest kluczowe w kontekście współczesnych instalacji elektrycznych, które często zasilają wrażliwe na zakłócenia elektroniki. Instalowanie ograniczników w złączach i miejscach wprowadzenia instalacji do budynku, szczególnie w obiektach z instalacją piorunochronną, może nie zapewnić wystarczającej ochrony, gdyż wyładowania atmosferyczne mogą zjawiskowo obciążać instalację. Z tego względu przy planowaniu i wykonaniu instalacji elektrycznych kluczowe jest dobre rozumienie zasad działania ograniczników przepięć oraz ich prawidłowe umiejscowienie zgodnie z normami i zaleceniami branżowymi.

Pytanie 33

W prawidłowo działającej instalacji elektrycznej w kuchni wymieniono uszkodzone gniazdo wtykowe. Po uruchomieniu odbiornika zadziałał wyłącznik różnicowoprądowy. Jaki błąd wystąpił przy montażu gniazda?

A. Nie podłączono przewodu ochronnego
B. Nie podłączono przewodu neutralnego
C. Zamieniono zacisk przewodu ochronnego z neutralnym
D. Zamieniono zacisk przewodu fazowego z neutralnym
Brak podłączenia przewodu ochronnego jest jednym z najczęstszych błędów montażowych w instalacjach elektrycznych, jednak jego skutki mogą być nieco mniej dramatyczne niż zamiana przewodów. Przewód ochronny odgrywa kluczową rolę w bezpieczeństwie użytkowników, zapewniając ochronę przed porażeniem prądem elektrycznym. W przypadku jego nieobecności, nawet przy poprawnym podłączeniu przewodów fazowego i neutralnego, użytkownik może być narażony na niebezpieczeństwo w sytuacji awaryjnej. Mylne przekonanie o tym, że nie jest konieczne podłączenie przewodu ochronnego w gniazdach elektrycznych, prowadzi do sytuacji, w której urządzenia elektryczne mogą działać, ale nie są bezpieczne. Zamiana zacisku przewodu fazowego z neutralnym jest kolejnym nieprawidłowym podejściem, które nie tylko może skutkować uszkodzeniem sprzętu, ale również stwarza poważne zagrożenie dla użytkowników. W takich sytuacjach, gdy faza jest zamieniana z neutralnym, nieprawidłowe napięcie może pojawić się na gniazdach, co jest niebezpieczne dla podłączonych urządzeń. Warto również zauważyć, że niepodłączenie przewodu neutralnego w systemach jednofazowych może spowodować, że urządzenia nie będą działały poprawnie, ale niekoniecznie będą zagrażały bezpieczeństwu. Każdy z tych błędów jest wynikiem nierozumienia podstawowych zasad działania instalacji elektrycznych oraz zaniedbania norm bezpieczeństwa, co może prowadzić do poważnych konsekwencji zarówno dla użytkowników, jak i dla samej instalacji.

Pytanie 34

Które z narzędzi przedstawionych na ilustracji służy do obcinania kabli?

Ilustracja do pytania
A. C.
B. A.
C. B.
D. D.
Narzędzie oznaczone literą C. to szczypce do obcinania kabli, które są kluczowymi narzędziami w pracy z instalacjami elektrycznymi oraz w elektronice. Szczypce tego typu zostały zaprojektowane z myślą o precyzyjnym przecinaniu przewodów, co jest niezbędne w wielu aplikacjach, takich jak przygotowywanie kabli do podłączeń czy naprawy. Ich charakterystyczny kształt ostrzy umożliwia łatwe i efektywne cięcie, minimalizując ryzyko uszkodzenia wewnętrznych żył przewodów. W praktyce, używając tych szczypiec, można szybko przygotować przewody do dalszego montażu, co jest szczególnie ważne w kontekście pracy na budowie czy w serwisie. Zgodnie z normami branżowymi, stosowanie odpowiednich narzędzi do cięcia kabli, takich jak szczypce do obcinania, jest istotne dla zapewnienia bezpieczeństwa oraz jakości wykonania instalacji elektrycznych. Warto także pamiętać, że wybór odpowiednich narzędzi jest zgodny z zaleceniami producentów i organizacji takich jak IEC (Międzynarodowa Komisja Elektrotechniczna).

Pytanie 35

Który z poniższych sposobów ochrony przed porażeniem elektrycznym jest weryfikowany przez pomiar rezystancji pętli zwarcia w instalacji elektrycznej?

A. Samoczynne wyłączanie zasilania
B. Separacja elektryczna
C. Uziemienie ochronne
D. Umieszczenie części dostępnych poza zasięgiem ręki
Samoczynne wyłączanie zasilania jest jednym z kluczowych środków ochrony przeciwporażeniowej, który polega na szybkim odłączeniu zasilania w przypadku wykrycia zwarcia lub innego niebezpiecznego stanu w instalacji elektrycznej. Aby ocenić skuteczność tego systemu, przeprowadza się pomiar rezystancji pętli zwarcia, który pozwala określić, czy prąd zwarciowy jest wystarczająco niski, aby automatyczne wyłączniki mogły zareagować. Standardy, takie jak IEC 60364, określają wymagania dotyczące pomiarów rezystancji pętli, co jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników. Praktycznie, jeśli rezystancja pętli zwarcia jest zbyt wysoka, może to oznaczać, że samoczynne wyłączanie zasilania nie zadziała prawidłowo, co może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji. Dlatego regularne testowanie i konserwacja instalacji elektrycznych są niezbędne, aby zapewnić ich bezpieczeństwo i sprawność. Warto również zauważyć, że w przypadku braku odpowiednich przeciwwskazań, instalacje elektryczne powinny być projektowane tak, aby ułatwiały pomiar rezystancji pętli, co jest zgodne z najlepszymi praktykami inżynieryjnymi.

Pytanie 36

Przy sprawdzaniu kabla wykonano dwie serie pomiarów rezystancji pomiędzy końcami żył na jednym końcu kabla. Na drugim końcu kabla w pierwszej serii zwarto wszystkie żyły ze sobą, a w drugiej serii żyły pozostały rozwarte. Wyniki pomiarów zapisano w tabeli. Jakie wnioski można wyciągnąć na podstawie tych wyników?

Ilustracja do pytania
A. Żyły a i b są zwarte ze sobą.
B. Żyły c i a są przerwane.
C. Żyły a i b są przerwane.
D. Żyły c i a są zwarte ze sobą.
Pomiary rezystancji mogą prowadzić do różnych błędów w wnioskowaniu, zwłaszcza jak się ich nie przeanalizuje odpowiednio. Na przykład, mówienie o przerwach w żyłach c i a czy a i b, to nie jest dobra sprawa. Pomiary mówią, że brak połączenia mamy tylko między a i c oraz b i c. Warto to zrozumieć jako brak elektrycznego połączenia, a nie jakiekolwiek inne założenie. Typowy błąd to myślenie, że jeśli rezystancja jest nieskończona, to żyły są przerwane. A to wprowadza w błąd. Nieskończona rezystancja tylko pokazuje, że nie ma połączenia między a i c oraz b. Natomiast a i b, mając skończoną rezystancję, są ze sobą zwarte. W praktyce każdy technik powinien wiedzieć, że interpretacja rezystancji to nie tylko teoria, ale też praktyka pomiarów. Dobre praktyki w diagnozowaniu usterek to konieczność dokładnych sprawdzeń i powtarzania pomiarów, żeby uniknąć fałszywych informacji, które mogą kosztować sporo w naprawach i konserwacji systemów elektrycznych.

Pytanie 37

W instrukcji technicznej dotyczącej instalacji elektrycznej przewód uziemiający jest oznaczony symbolem literowym

A. TE
B. CC
C. FPE
D. E
Nieprawidłowe odpowiedzi mogą wynikać z nieporozumień dotyczących symboliki używanej w dokumentacji elektrycznej. Odpowiedzi takie jak TE, E oraz FPE nie odnoszą się do przewodu wyrównawczego w kontekście ochrony przed porażeniem prądem. Symbol TE odpowiada zazwyczaj przewodom stosowanym w instalacjach telekomunikacyjnych, natomiast E najczęściej odnosi się do uziemienia, co nie jest tym samym co przewód wyrównawczy. Przewód uziemiający ma na celu zapewnienie bezpiecznego odprowadzenia prądu do ziemi, ale nie służy bezpośrednio do wyrównywania potencjałów. FPE z kolei może być mylone z przewodami stosowanymi w systemach ochrony przeciwprzepięciowej, które mają inną funkcję. Zrozumienie różnic między tymi symbolami jest kluczowe dla prawidłowego projektowania i implementacji systemów elektrycznych. Błędy myślowe związane z myleniem funkcji przewodów mogą prowadzić do niebezpiecznych sytuacji, w których instalacja nie spełnia wymogów bezpieczeństwa, co jest niezgodne z normami i dobrymi praktykami branżowymi. Właściwe stosowanie symboli oraz ich zrozumienie jest podstawą skutecznego i bezpiecznego projektowania instalacji elektrycznych.

Pytanie 38

Co oznacza przeciążenie instalacji elektrycznej?

A. Pojawieniu się w instalacji fali przepięciowej spowodowanej wyładowaniem atmosferycznym
B. Przekroczeniu wartości prądu znamionowego danej instalacji
C. Bezpośrednim połączeniu ze sobą dwóch faz w instalacji
D. Nagłym wzroście napięcia elektrycznego w sieci, który przekracza wartość znamionową
Wielu ludzi myli przeciążenie z innymi sprawami, co często prowadzi do nieporozumień, jeśli chodzi o bezpieczeństwo w elektryce. Na przykład, podłączenie dwóch faz razem to nie to samo co przeciążenie, ale może doprowadzić do poważnych awarii, jak zwarcia, które mogą zaszkodzić urządzeniom. Zjawisko fali przepięciowej po burzy to zupełnie co innego i dotyczy nagłych skoków napięcia, a nie prądu. Takie przepięcia mogą uszkodzić sprzęt, lecz nie mają nic wspólnego z przeciążeniem, które dotyczy prądu, a nie napięcia. Również nagłe zmiany napięcia w sieci nie są tym samym co przeciążenie, bo to drugie bierze się z zbyt dużego poboru prądu, a nie z jego napięcia. Zrozumienie tych różnic jest ważne dla tych, którzy projektują i dbają o instalacje elektryczne, żeby nie narażać się na ryzyko poważnych awarii i zagrożeń. Przy tworzeniu instalacji warto trzymać się norm jak PN-EN 61000, które mówią o obciążeniach prądowych oraz o tym, jak unikać przepięć.

Pytanie 39

Który z przedstawionych wyłączników nie zapewni skutecznej ochrony przeciwporażeniowej w obwodzie zasilanym z sieci TN-S 230/400 V, w którym zmierzona wartość impedancji zwarcia L-PE wynosi 1 Ω?

Ilustracja do pytania
A. A.
B. B.
C. C.
D. D.
Wybór wyłącznika z innych opcji jako rozwiązania problemu ochrony przeciwporażeniowej w obwodzie zasilanym z sieci TN-S może wynikać z błędnego zrozumienia funkcji i zastosowań poszczególnych typów wyłączników. Wiele osób może myśleć, że każdy wyłącznik różnicowoprądowy wystarczy, aby zapewnić pełną ochronę przed porażeniem, co jest mylnym przekonaniem. Wyłączniki różnicowoprądowe są zaprojektowane głównie do wykrywania upływności prądu, a nie do przerywania obwodu w przypadku zwarć lub przeciążeń. Zastosowanie wyłącznika, który nie ma odpowiednich parametrów do reagowania na sytuacje awaryjne, może prowadzić do sytuacji, w której nieprawidłowe działanie instalacji elektrycznej będzie miało poważne konsekwencje. W praktyce stosowanie wyłączników nadprądowych w połączeniu z różnicowoprądowymi pozwala na uzyskanie wyższej jakości ochrony. Należy pamiętać, że norma PN-EN 61008-1 określa wymagania dotyczące wyłączników różnicowoprądowych, a także ich zastosowanie w różnych instalacjach elektrycznych. Zrozumienie różnic i funkcji każdego z tych urządzeń jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa w instalacjach elektrycznych.

Pytanie 40

Jakie uszkodzenie nastąpiło w instalacji elektrycznej, dla której wyniki pomiarów rezystancji izolacji przedstawiono w tabeli?

Rezystancja izolacji, MΩ
Zmierzona międzyWymagana
L1 – L2L2 – L3L1 – L3L1 – PENL2 – PENL3 – PEN
2,101,051,101,401,300,991,00
A. Pogorszenie izolacji jednej z faz.
B. Jednofazowe bezimpedancyjne zwarcie doziemne.
C. Zwarcie międzyfazowe.
D. Przeciążenie jednej z faz.
Prawidłowa odpowiedź dotycząca pogorszenia izolacji jednej z faz jest oparta na wynikach pomiarów rezystancji izolacji, które jasno wskazują na problem z izolacją w fazie L3. Wartość rezystancji izolacji dla L3-PEN wynosi 0,99 MΩ, co jest poniżej minimalnej wymaganej wartości 1 MΩ w instalacjach elektrycznych zgodnie z normą PN-EN 60204-1. Oznacza to, że potencjalnie niebezpieczne napięcie może pojawić się na obudowach urządzeń podłączonych do tej fazy, co stwarza ryzyko porażenia prądem. W praktyce, regularne pomiary rezystancji izolacji są kluczowe dla utrzymania bezpieczeństwa instalacji elektrycznych. Przy wykrywaniu pogorszenia izolacji, należy podjąć działania naprawcze, takie jak wymiana uszkodzonego przewodu lub poprawa warunków izolacyjnych. Warto również pamiętać, że według normy IEC 60364-6, kontrola izolacji powinna być przeprowadzana cyklicznie, co pozwala na wczesne wykrywanie problemów i minimalizowanie ryzyka awarii.