Wyniki egzaminu

Nowy egzamin

Informacje o egzaminie:

Zawód: Technik farmaceutyczny
Kwalifikacja: MED.09 - Sporządzanie i wytwarzanie produktów leczniczych oraz prowadzenie obrotu produktami leczniczymi, wyrobami medycznymi, suplementami diety i środkami spożywczymi specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz innymi produktami dopuszczonymi do obrotu w aptece
Data rozpoczęcia: 26 grudnia 2025 21:38
Data zakończenia: 26 grudnia 2025 21:52

Egzamin zdany!

Wynik: 25/40 punktów (62,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!

Facebook

X.com

Szczegółowe wyniki:

Pytanie 1

Które z poniższych przyporządkowań zwrotu łacińskiego do jego polskiego znaczenia jest poprawne?

A. ad usum externum – do użytku wewnętrznego

B. recipe – recepta

C. ana partes aequales – w równych częściach do

D. divide in partes aequales – podziel na równe części

Ta odpowiedź, czyli „divide in partes aequales”, znaczy „podziel na równe części” i to jest jak najbardziej prawidłowe. Ten łaciński zwrot ma sporo zastosowań, zwłaszcza w matematyce. Na przykład, w geometrii często musimy dzielić różne figury na równe części, a ten termin bardzo to ładnie opisuje. Można to też zauważyć w nauczaniu matematyki, gdzie nauczyciele mogą przy okazji tłumaczyć uczniom, czym jest symetria i proporcje, używając tego zwrotu. A nawet w kuchni, gdy mówimy o dzieleniu składników na równe porcje, też się przydaje! Ogólnie znajomość takich terminów jest ważna w wielu dziedzinach, nawet w medycynie, gdzie musimy precyzyjnie dawkować leki, żeby wszystko było w porządku.

Pytanie 2

Aby stworzyć układ dyspersyjny z dwóch niedopuszczających mieszania się faz ciekłych, wykorzystuje się proces

A. zawieszania

B. mikronizacji

C. rozpuszczania

D. emulgowania

Emulgowanie to proces, który polega na tworzeniu układów dyspersyjnych składających się z dwóch niemieszających się faz ciekłych, takich jak olej i woda. Podczas emulgowania jedna faza jest rozproszona w drugiej, co prowadzi do powstania emulsji. Przykłady zastosowania emulgowania obejmują produkcję kosmetyków, żywności (np. majonez) oraz farmaceutyków. Kluczowym aspektem tego procesu jest zastosowanie emulgatorów, które stabilizują emulsję, zapobiegając koalescencji kropli fazy rozproszonej. W branży kosmetycznej wykorzystuje się na przykład emulgatory oparte na lipidach, które poprawiają właściwości nawilżające produktów. Emulgowanie jest również istotne w przemyśle chemicznym, gdzie odpowiednie emulsje mogą wpływać na właściwości reologiczne oraz stabilność formulacji. Stosowanie odpowiednich technik emulgowania, takich jak homogenizacja czy ultradźwięki, pozwala na uzyskanie emulsji o pożądanej wielkości kropli, co jest kluczowe dla ich jakości i funkcjonalności.

Pytanie 3

Ammonii bituminosulfonas, powszechnie używany, czynny składnik różnych form terapeutycznych, to

A. balsam pochodzenia roślinnego o działaniu łagodzącym

B. destylat z łupków skalnych o działaniu antyseptycznym

C. substancja w postaci proszku o działaniu grzybobójczym

D. czynnik nawadniający regulujący procesy łuszczenia skóry głowy

Ammonii bituminosulfonas, znany również jako amoniowy bituminosulfonian, jest substancją pochodzącą z destylacji łupków skalnych, która ma właściwości antyseptyczne. Jego zastosowanie w dermatologii oraz w leczeniu chorób skóry jest szerokie, ponieważ skutecznie wspomaga procesy gojenia oraz zapobiega infekcjom bakteryjnym i grzybiczym. W kontekście leczenia chorób takich jak łuszczyca czy egzema, amoniowy bituminosulfonian działa poprzez redukcję stanów zapalnych i poprawę ogólnego stanu skóry. W praktyce, stosowany jest w różnych preparatach farmaceutycznych, takich jak maści, kremy czy płyny do kąpieli, które są rekomendowane przez dermatologów. Warto również zauważyć, że substancja ta jest zgodna z aktualnymi standardami i dobrymi praktykami w zakresie farmakoterapii, co potwierdza jej efektywność i bezpieczeństwo stosowania w dermatologii.

Pytanie 4

Gotową postać leku o nazwie linimentum powinno się umieścić

A. w butelce z ciemnego szkła

B. w kapsułce ze skrobi

C. w pojemniku polipropylenowym

D. w papierowej torbie

Wybór niewłaściwego opakowania dla linimentum, takiego jak pudełko polipropylenowe, kapsułka skrobiowa czy papierowa torebka, może prowadzić do poważnych konsekwencji dla jakości i bezpieczeństwa leku. Pudełka polipropylenowe, choć mogą być stosowane do przechowywania niektórych produktów farmaceutycznych, nie oferują odpowiedniej ochrony przed światłem, co jest kluczowe dla zachowania stabilności wielu substancji czynnych w linimentach. Przechowywanie leku w kapsułkach skrobiowych jest w ogóle nieodpowiednie, ponieważ kapsułki te są zaprojektowane do stosowania doustnego, a nie aplikacji na skórę. Ponadto, skrobia może wchodzić w interakcje z substancjami czynnymi, co mogłoby prowadzić do obniżenia ich skuteczności. Użycie papierowej torebki również nie jest zalecane, gdyż nie zapewnia ona odpowiedniej bariery ochronnej przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi, takimi jak wilgoć lub światło, które mogą wpłynąć na jakość leku. W praktyce, planując przechowywanie leków, istotne jest przestrzeganie zasad dobrej praktyki farmaceutycznej oraz norm dotyczących pakowania, aby zminimalizować ryzyko degradacji i zapewnić pacjentom bezpieczeństwo oraz skuteczność terapii.

Pytanie 5

Etykieta dotycząca substancji o silnym działaniu (wykaz A) przedstawia

A. biały tekst na czarnym tle z białą ramką

B. biały tekst na czarnym tle z czerwoną ramką

C. czerwony tekst na białym tle z czerwoną ramką

D. czerwony tekst na czarnym tle z czerwoną ramką

Wybór błędnych odpowiedzi może prowadzić do poważnych nieporozumień dotyczących klasyfikacji substancji silnie działających. Przykładowo, biały napis na czarnym tle z czerwoną obwódką może sugerować inne kategorie niebezpieczeństwa, co wprowadza w błąd osoby, które powinny być świadome zagrożeń. Czerwony napis na białym tle lub czarnym tle otoczony czerwoną obwódką również nie spełniają wymogów dotyczących oznakowania, ponieważ ich kolorystyka oraz kompozycja nie są zgodne z obowiązującymi standardami. Takie podejście może wynikać z niedostatecznej wiedzy na temat regulacji dotyczących etykietowania substancji chemicznych. Typowym błędem myślowym jest założenie, że każdy intensywny kolor, taki jak czerwień, jest zawsze związany z niebezpieczeństwem, podczas gdy zasady oznakowania są bardziej złożone i precyzyjnie określone. Niezrozumienie tych zasad może prowadzić do poważnych konsekwencji w pracy z substancjami chemicznymi, gdzie prawidłowa identyfikacja zagrożeń jest kluczowa dla zachowania bezpieczeństwa i zdrowia osób pracujących z tymi substancjami.

Pytanie 6

Jakie etykiety powinny być dołączone do opakowania leku przygotowanego według poniższej recepty?

Rp.
Lini olei
Aquae Calcis aa 50,0
M.f. emulsio

A. Sygnaturę koloru pomarańczowego i etykietę Trucizna.

B. Sygnaturę koloru pomarańczowego i etykietę Zmieszać przed użyciem.

C. Sygnaturę koloru białego i etykietę Trucizna.

D. Sygnaturę koloru białego i etykietę Zmieszać przed użyciem.

Odpowiedź jest prawidłowa, ponieważ zgodnie z przepisami dotyczącymi oznakowania leków w Polsce, leki przeznaczone do użytku zewnętrznego, takie jak emulsje, powinny być oznaczone sygnaturą koloru pomarańczowego. Emulsja to substancja, która łączy dwa niemieszające się ze sobą płyny, w tym przypadku olej lniany i wodę wapienną, co wskazuje na konieczność ich zmieszania przed użyciem. Etykieta 'Zmieszać przed użyciem' jest zatem kluczowa, by zapewnić właściwe przygotowanie leku przez pacjenta. W praktyce farmaceutycznej istotne jest, aby pacjent miał pełne zrozumienie sposobu przygotowania leku, co może wpłynąć na skuteczność terapii. Niezastosowanie się do tych zaleceń może prowadzić do nieprawidłowego działania leku, co podkreśla wagę precyzyjnego oznakowania. Dodatkowo, zgodnie z dobrą praktyką farmaceutyczną, każda recepta powinna być dokładnie analizowana pod kątem potrzeb pacjenta oraz zastosowania leku, co pozwala na minimalizację ryzyka błędów w farmakoterapii.

Pytanie 7

Której formy leku dotyczy opis zamieszczony w FP X?

Są stałymi postaciami leku przeznaczonymi do stosowania miejscowego. Mają kształt cylindryczny lub stożkowaty i zawierają jedną lub kilka substancji czynnych występujących samodzielnie bądź rozpuszczonych lub rozproszonych w odpowiednim podłożu, które może rozpuszczać się lub topić w temperaturze ciała. Stosowane do cewki moczowej i do ran są jałowe.

A. Suppositoria.

B. Ovula vaginalia.

C. Tamponae medicatae.

D. Styli.

Wybór odpowiedzi, która nie odnosi się do postaci leku 'Styli', może prowadzić do poważnych nieporozumień dotyczących zastosowania i właściwości różnych postaci farmaceutycznych. Odpowiedzi takie jak 'Tamponae medicatae', 'Suppositoria' oraz 'Ovula vaginalia' wskazują na inne formy leków, które nie są prawidłowe w kontekście przedstawionego opisu. Tamponae medicatae to formy stosowane w leczeniu miejscowym, ale ich struktura i zastosowanie różnią się od pręcików, ponieważ są one zaprojektowane z myślą o wchłanianiu substancji leczniczych i nie mają cylindrycznego kształtu, co ogranicza ich użycie w podawaniu leków do cewki moczowej. Suppositoria, czyli czopki doodbytnicze, są przeznaczone do wprowadzenia do odbytnicy i mają na celu miejscowe działanie w tym obszarze – ich forma i rozpuszczanie są dostosowane do innego układu anatomicznego. Z kolei ovula vaginalia to globulki dopochwowe, które mają zgoła inne przeznaczenie i mechanizm działania. Ich użycie w cewce moczowej byłoby nieefektywne, a także niewłaściwe z punktu widzenia farmakologii. Zrozumienie różnic w aplikacji i działaniu tych postaci leku jest kluczowe, aby prawidłowo stosować terapie farmakologiczne i unikać błędów, które mogą wpłynąć na zdrowie pacjenta.

Pytanie 8

Preparaty w formie tabletek o przedłużonym działaniu wykorzystywane są w leczeniu

A. ostrych stanów otolaryngologicznych

B. nadciśnienia

C. łuszczycy

D. przewlekłych zaparć

Leki w postaci tabletek o przedłużonym uwalnianiu są często stosowane w terapii nadciśnienia tętniczego. Ich główną zaletą jest zdolność do stopniowego uwalniania substancji czynnej, co umożliwia utrzymanie stabilnego poziomu leku we krwi przez dłuższy czas. Dzięki temu pacjenci mogą przyjmować mniejszą liczbę dawek w ciągu dnia, co zwiększa ich adherencję do leczenia oraz minimalizuje ryzyko działań niepożądanych związanych z nagłymi fluktuacjami stężenia leku. Na przykład, leki takie jak amlodipina czy losartan są dostępne w formie preparatów o przedłużonym uwalnianiu, co czyni je szczególnie wygodnymi dla pacjentów. Stosowanie tych leków w długoterminowej terapii nadciśnienia jest zgodne z wytycznymi światowych organizacji zdrowia, które podkreślają znaczenie stabilizacji ciśnienia tętniczego w celu zapobiegania powikłaniom sercowo-naczyniowym.

Pytanie 9

Jakie właściwości posiadają estry kwasu izowalerianowego?

A. Secretolyticum

B. Sedativum

C. Analepticum

D. Mydriaticum

Estry kwasu izowalerianowego wykazują działanie sedatywne, co oznacza, że mają zdolność do uspokajania i zmniejszania pobudliwości układu nerwowego. Działanie to jest szczególnie ważne w terapii stanów lękowych, nerwicowych oraz w leczeniu zaburzeń snu. Estry te są często stosowane w preparatach roślinnych i lekach, które mają na celu łagodzenie napięcia nerwowego oraz poprawę jakości snu. W praktyce klinicznej, substancje zawierające estry kwasu izowalerianowego są wykorzystywane jako naturalne środki uspokajające, co sprawia, że są popularne w medycynie alternatywnej oraz w farmakoterapii pacjentów z objawami stresu. Zgodnie z wytycznymi terapeutycznymi, stosowanie tych estrów powinno odbywać się pod kontrolą specjalisty, aby zminimalizować ryzyko ewentualnych działań niepożądanych oraz uzależnienia, co jest ważnym elementem w dobrą praktyką kliniczną.

Pytanie 10

Ile gramów bromku amonu należy użyć do sporządzenia 200,0 g 10 % roztworu soli Erlenmeyera?

Skład soli Erlenmeyera:

 NaBr            2,0
 KBr             2,0
 NH4Br           1,0

A. 2,0 g

B. 10,0 g

C. 4,0 g

D. 8,0 g

Wybierając odpowiedzi, które wskazują na inne wartości gramowe, można zauważyć szereg nieprawidłowych założeń dotyczących obliczeń masy składnika w roztworze. Ważne jest, aby zrozumieć, że procent masy roztworu odnosi się do całkowitej masy substancji rozpuszczonej w danym roztworze. W tym przypadku 10% roztworu oznacza, że 10% masy całkowitej musi być zajmowane przez sól. Dla 200,0 g roztworu, 10% to 20,0 g. Przyjęcie błędnych wartości, takich jak 2,0 g, 8,0 g czy 10,0 g, wynika z nieprawidłowego zrozumienia proporcji składników w soli Erlenmeyera, która zawiera NH4Br w określonym udziale masowym. Użytkownicy mogą mieć tendencję do przeliczania wartości na podstawie innych, błędnych wzorów, co prowadzi do rozszerzenia obliczeń na inne składniki, zamiast skupić się na poszczególnych proporcjach. Kluczowe jest zrozumienie składu i proporcji substancji w roztworze, aby uniknąć typowych błędów koncepcyjnych, które mogą prowadzić do nieodpowiednich stężeń w praktykach laboratoryjnych. Ponadto, takie nieprawidłowe podejścia mogą skutkować nieefektywnością procesów chemicznych, co z kolei wpływa na jakość wyników eksperymentalnych, a także na bezpieczeństwo osób pracujących w laboratoriach.

Pytanie 11

Sporządzanie powinno odbywać się w warunkach aseptycznych

A. krople do stosowania wewnętrznego

B. puder w płynie

C. krople do uszu

D. maść zawierająca antybiotyk

Maść z antybiotykiem powinna być sporządzana w warunkach aseptycznych, ponieważ ma to kluczowe znaczenie dla zapewnienia jej skuteczności oraz bezpieczeństwa dla pacjenta. Aseptyka odnosi się do praktyk mających na celu eliminację drobnoustrojów z otoczenia, co jest szczególnie istotne w przypadku produktów medycznych, które mają kontakt z ranami lub uszkodzoną skórą. Wytwarzanie maści w aseptycznych warunkach minimalizuje ryzyko zakażeń oraz kontaminacji, co może prowadzić do poważnych powikłań zdrowotnych. Przykładem dobrych praktyk w tej dziedzinie jest stosowanie odpowiednich środków ochrony osobistej, dezynfekcja powierzchni roboczych oraz używanie narzędzi jednorazowych lub starannie sterylizowanych. Aseptyczne przygotowanie maści z antybiotykiem jest również zgodne z wytycznymi stawianymi przez standardy farmaceutyczne, które określają procedury wytwarzania leków, aby zapewnić ich jakość oraz efektywność. Ponadto, wytwarzanie takich preparatów w aseptycznych warunkach wspiera ich długotrwałe przechowywanie oraz bezpieczeństwo stosowania, co jest niezbędne w leczeniu infekcji.

Pytanie 12

Mak lekarski (Papaver somniferum) zawiera substancję papawerynę, która wykazuje działanie

A. przeczyszczające

B. uspokajające

C. spazmolityczne

D. miolityczne

Miolityczne działanie papaweryny, które często mylone jest z działaniem przeczyszczającym lub uspokajającym, jest specyficzne dla rozluźnienia mięśni gładkich. W rzeczywistości, nie ma podstaw do klasyfikacji papaweryny jako środka przeczyszczającego, ponieważ jej mechanizm działania nie polega na stymulacji perystaltyki jelit, co charakteryzuje leki o działaniu przeczyszczającym. Zamiast tego, papaweryna rozluźnia mięśnie w obrębie przewodu pokarmowego, co może prowadzić do ulgi w przypadku skurczów, ale nie przyspiesza procesu trawienia ani nie zwiększa wydalania. Z kolei działanie uspokajające, które mogłoby sugerować, że papaweryna wpływa na ośrodkowy układ nerwowy, jest również mylnym założeniem. Papaweryna działa głównie na mięśnie gładkie, a nie na ośrodkowy układ nerwowy, dlatego nie wywołuje efektów typowych dla substancji uspokajających, takich jak relaksacja psychiczna czy senność. Tego rodzaju nieporozumienia mogą wynikać z niepełnego zrozumienia mechanizmu działania leków oraz ich wpływu na organizm. Dlatego ważne jest, aby dokładnie analizować mechanizmy działania substancji czynnych przed ich stosowaniem, aby unikać nieporozumień i podjąć właściwe decyzje terapeutyczne.

Pytanie 13

Gdzie znajdują się zestawienia dawek leków w Farmakopei Polskiej IX?

A. w I tomie

B. w II suplemencie

C. w I suplemencie

D. w II tomie

Wybór odpowiedzi z innymi tomami czy suplementami Farmakopei Polskiej nie jest trafiony. Niestety, nie znajdziemy tam Tabel dawek substancji leczniczych. I tom rzeczywiście daje nam ogólne info o zasadach farmakologicznych i definicjach, ale tabele dawkowania są w II tomie. Suplementy mogą być ciekawe, ale to nie one są głównym źródłem standardowych dawek. Często ludzie mylą zawartość suplementów z tym, co jest w podstawowych tomach, a to może prowadzić do nieporozumień w praktyce. Jak ktoś chce się dowiedzieć o dawkowaniu, powinien sięgać po najnowsze wersje tomów głównych, bo to właśnie one są wiarygodnym źródłem informacji. Można powiedzieć, że dobre zrozumienie struktury Farmakopei to klucz do zapewnienia bezpieczeństwa pacjentów i efektywności terapii.

Pytanie 14

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, do czego zobowiązany jest technik farmaceutyczny przy sprzedaży leków na receptę?

A. Sprzedaży leków wyłącznie bez recepty, co jest niezgodne z zakresem obowiązków technika farmaceutycznego

B. Sprawdzenia poprawności recepty i tożsamości pacjenta

C. Zalecenia pacjentowi dawkowania według własnej wiedzy, co jest niezgodne z przepisami, gdyż dawkowanie powinno być zgodne z zaleceniami lekarza

D. Podania leku bez naliczania podatku VAT, co jest błędne, ponieważ VAT jest ustalany przepisami podatkowymi

Technik farmaceutyczny pełni ważną rolę w aptece, szczególnie w kontekście sprzedaży leków na receptę. Zgodnie z przepisami, technik jest zobowiązany do sprawdzenia poprawności recepty oraz tożsamości pacjenta. Jest to kluczowe, aby zapewnić, że lek jest wydawany właściwej osobie i zgodnie z zaleceniami lekarza. Poprawność recepty obejmuje weryfikację, czy recepta jest ważna, czy jest poprawnie wypełniona oraz czy nie ma błędów, które mogłyby wpłynąć na bezpieczeństwo pacjenta. Dodatkowo, technik musi upewnić się, że osoba odbierająca lek jest tą samą, dla której recepta została wystawiona. W praktyce oznacza to, że technik może poprosić o dokument tożsamości, aby zweryfikować tożsamość pacjenta. To działanie ma na celu zapobieżenie nadużyciom oraz zapewnienie, że leki są stosowane zgodnie z przeznaczeniem. Taki proces gwarantuje bezpieczeństwo pacjentów i zgodność z przepisami prawnymi, a także chroni aptekę przed odpowiedzialnością prawną. Ważne jest, aby każdy technik farmaceutyczny był dobrze zaznajomiony z tymi procedurami i stosował je w swojej codziennej pracy.

Pytanie 15

Leki recepturowe 1, 2, 3, 4 powinny być sporządzone odpowiednio w postaci:

1
 Rp.
 Aquae Calcis                50,0
 Lini olei                   50,0
 M.f. ..........

2
 Rp.
 Aminophyllini                 0,06
 Cacao olei                    q.s.
 M.f. ..........

3
 Rp.
 Ephedrini hydrochloridi          0,1
 0,9% Sol. Natrii chloridi       20,0
 M.f. ..........

4
 Rp.
 Calcii carbonatis                  2,0
 Magnesii oxidi                     1,0
 Gummi arabici mucilaginis         10,0
 Aquae                             40,0
 M.f. ..........

A. 1 – Suspensio, 2 – Suppositoria, 3 – Emulsio, 4 – Solutio

B. 1 – Linimentum, 2 – Suppositoria, 3 – Guttae, 4 – Suspensio

C. 1 – Linimentum, 2 – Suspensio, 3 – Solutio, 4 – Emulsio

D. 1 – Solutio, 2 – Suspensio, 3 - Guttae, 4 – Emulsio

Pojawiające się błędy w odpowiedziach wynikają z nieznajomości klasyfikacji form leków oraz ich specyficznych zastosowań. W przypadku przedstawionych odpowiedzi, wiele z nich myli formy farmaceutyczne i ich przeznaczenie. Na przykład, klasyfikowanie leku jako suspensji, kiedy jest on w rzeczywistości linimentem, może prowadzić do poważnych konsekwencji terapeutycznych. Linimentum to forma leku, która ma specyficzne właściwości, jak działanie rozgrzewające lub chłodzące na skórę, co jest kluczowe w kontekście terapii bólowych. Z kolei suppositoria mają zastosowanie wyłącznie w przypadku aplikacji doodbytniczej, co wyklucza ich stosowanie w innych formach, jak emulsje czy zawiesiny. Typowe błędy myślowe to również mylenie kropli z innymi formami leku, co skutkuje niewłaściwym doborem formy podania, a tym samym zmniejszeniem skuteczności terapii. Farmaceuci i lekarze korzystają z precyzyjnych klasyfikacji, aby zapewnić pacjentom odpowiednie leczenie, dlatego zrozumienie różnic między tymi formami jest niezbędne. Oparcie się na niepoprawnych klasyfikacjach prowadzi do niezamierzonych powikłań w terapii, co może negatywnie wpłynąć na zdrowie pacjentów. W praktyce farmaceutycznej niezwykle istotne jest stosowanie się do dobrych praktyk przy sporządzaniu leków recepturowych, co obejmuje zrozumienie właściwości poszczególnych form leków oraz ich zastosowania klinicznego.

Pytanie 16

Niedobór jakich substancji może prowadzić do niedokrwistości megaloblastycznej?

A. witaminy B1 i C

B. witaminy B12 i kwasu foliowego

C. witaminy D i kwasu foliowego

D. witaminy K i D

Niedokrwistość megaloblastyczna jest zaburzeniem krwi, które wynika z nieprawidłowej produkcji czerwonych krwinek w szpiku kostnym. Głównymi przyczynami są niedobory witamin B12 i kwasu foliowego, które odgrywają kluczową rolę w procesie syntezy DNA oraz podziale komórek. Witamina B12, znana również jako kobalamina, jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego oraz produkcji czerwonych krwinek. Kwas foliowy (witamina B9) również jest niezbędny w tym procesie, a jego brak prowadzi do powstawania megaloblastów - nieprawidłowych, dużych komórek krwi. W praktyce, dawki tych witamin są często kontrolowane u pacjentów z chorobami przewlekłymi lub stosujących diety wegańskie, które mogą wykluczać naturalne źródła tych składników. W związku z tym rutynowe badania krwi i suplementacja witamin są standardowymi praktykami w celu zapobiegania lub leczenia niedokrwistości megaloblastycznej, co może mieć istotny wpływ na ogólny stan zdrowia pacjenta.

Pytanie 17

Jak należy postąpić, gdy klient apteki straci przytomność?

A. obserwować zachowanie poszkodowanego, a następnie wezwać pogotowie ratunkowe

B. sprawdzić oddech i krążenie, ułożyć w pozycji bocznej, wezwać służby ratunkowe

C. wezwać służby ratunkowe, podać krople nasercowe oraz wodę do picia

D. wykonać sztuczne oddychanie i pośredni masaż serca, a następnie wezwać pogotowie

Udzielenie pierwszej pomocy klientowi apteki, który stracił przytomność, powinno zaczynać się od sprawdzenia podstawowych parametrów życiowych, takich jak oddychanie i krążenie. Jest to kluczowe, aby ocenić stan poszkodowanego i podjąć odpowiednie działania. Jeśli osoba nie oddycha, konieczne jest natychmiastowe rozpoczęcie sztucznego oddychania oraz pośredniego masażu serca, co jest zgodne z wytycznymi Europejskiej Rady Resuscytacji. Ułożenie poszkodowanego w pozycji bocznej jest ważne, aby zapewnić drożność dróg oddechowych oraz zminimalizować ryzyko zachłyśnięcia, zwłaszcza jeśli osoba jest nieprzytomna. Wezwanie służb ratowniczych to kluczowy krok, który zapewnia, że profesjonalna pomoc dotrze na czas. Dobrze przeszkolony personel apteki powinien być zaznajomiony z tymi procedurami, aby działać sprawnie i skutecznie w sytuacjach kryzysowych. W praktyce, każdy pracownik apteki powinien uczestniczyć w regularnych szkoleniach z zakresu pierwszej pomocy, co podnosi poziom bezpieczeństwa i gotowości na wypadek nagłych sytuacji.

Pytanie 18

Która z wymienionych roślinnych substancji jest kluczowa do uzyskania Tormentillae tinctura?

Wygląd: gęsta, czarnobrunatna ciecz.
Rozpuszczalność: substancja miesza się z wodą i glicerolem, trudno rozpuszczalna w etanolu (96%), olejach tłustych i ciekłej parafinie. Substancja tworzy jednolite mieszaniny z lanoliną i z parafiną miękką.

A. Kłącze pięciornika.

B. Korzeń pierwiosnka.

C. Kłącze perzu.

D. Korzeń prawoślazu.

Kłącze pięciornika (Potentilla erecta) jest kluczowym składnikiem do produkcji Tormentillae tinctura, znanej z właściwości ściągających i przeciwzapalnych. Nalewka ta jest często stosowana w ziołolecznictwie do łagodzenia biegunek oraz stanów zapalnych błony śluzowej jelit. Wytwarzanie nalewki z pięciornika opiera się na maceracji kłącza w alkoholu, co pozwala na wydobycie cennych substancji czynnych, takich jak garbniki, flawonoidy oraz kwasy organiczne. Dobrą praktyką w farmacji roślinnej jest stosowanie roślin certyfikowanych, aby zapewnić jakość i skuteczność końcowego produktu. Pięciornik, ze względu na swoje właściwości, jest elementem wielu tradycyjnych receptur, a jego użycie w nalewkach i ekstraktach rośnie w popularności, co świadczy o jego znaczeniu w nowoczesnej fitoterapii.

Pytanie 19

Które substancje wykazują efekt synergistyczny?

A. morfina oraz nalokson

B. paracetamol i tramadol

C. pilokarpina i atropina

D. dekstrometorfan oraz bromheksyna

Paracetamol i tramadol wykazują działanie synergistyczne, co oznacza, że ich połączenie prowadzi do bardziej efektywnego łagodzenia bólu niż stosowanie każdego z tych leków osobno. Paracetamol działa głównie w ośrodkowym układzie nerwowym, blokując syntezę prostaglandyn, co prowadzi do zmniejszenia odczuwania bólu i obniżenia gorączki. Z kolei tramadol jest lekiem opioidowym, który działa na receptory opioidowe oraz hamuje wychwyt zwrotny serotoniny i noradrenaliny, co dodatkowo potęguje jego działanie przeciwbólowe. Przykłady zastosowania takiego połączenia leków można znaleźć w terapii przewlekłego bólu, gdzie zaleca się ich wspólne stosowanie dla uzyskania lepszego efektu analgetycznego przy jednoczesnym zmniejszeniu ryzyka działań niepożądanych związanych z wyższymi dawkami jednego z leków. W praktyce klinicznej, takie podejście jest zgodne z wytycznymi leczenia bólu, które sugerują multimodalne podejście, polegające na łączeniu różnych mechanizmów działania leków przeciwbólowych, co może prowadzić do lepszej kontroli bólu i poprawy jakości życia pacjentów.

Pytanie 20

Urządzenie, którego dotyczy poniższy opis:

Elementami urządzenia są: matryca o różnym kształcie (jedno- lub wielootworowa), lejek dozujący oraz stemple; ma zastosowanie w przemyśle farmaceutycznym, chemicznym i spożywczym.

A. Kapsułkarka.

B. Drażownica.

C. Granulator.

D. Tabletkarka.

Granulator, kapsułkarka oraz drażownica to urządzenia, które mają różne funkcje i zastosowania w przemyśle farmaceutycznym. Granulator służy do wytwarzania granulatów, które są formą pośrednią w produkcji tabletek, jednak nie jest to urządzenie odpowiednie do bezpośredniego wytwarzania tabletek. Granulacja jest procesem kluczowym, ale to tabletkarka przeprowadza finalne formowanie produktu. Kapsułkarka z kolei jest odpowiedzialna za napełnianie kapsułek, a nie za tworzenie twardych tabletek – to zupełnie inny proces, który wymaga innego typu surowców i technologii. Drażownica, choć może wydawać się podobna, jest przeznaczona do pokrywania rdzeni tabletek lub granulatów słodką powłoką, co jest stosowane głównie w produkcji pastylek do ssania. Typowym błędem w myśleniu jest utożsamianie tych różnych procesów, co prowadzi do nieporozumień w zakresie technologii produkcji farmaceutycznej. Każde z tych urządzeń ma swoje specyficzne zastosowanie i nie może być stosowane zamiennie, co jest kluczowe dla zachowania standardów jakości i efektywności produkcji. Zrozumienie różnic między tymi maszynami jest niezbędne dla zapewnienia skuteczności procesów produkcyjnych i przestrzegania norm branżowych.

Pytanie 21

Preparaty zawierające chlorowodorek metforminy powinny być stosowane ze względu na ryzyko zaburzeń żołądkowo-jelitowych

A. 30 minut przed posiłkiem

B. tuż przed snem

C. najwcześniej 3 godziny po posiłku

D. w trakcie lub tuż po posiłku

Przyjmowanie metforminy chlorowodorek w niewłaściwy sposób może prowadzić do nieefektywnej kontroli poziomu glukozy oraz zwiększonego ryzyka działań niepożądanych. Odpowiedzi sugerujące przyjmowanie leku na czczo, przed snem, czy z opóźnieniem po posiłku, są niezgodne z zaleceniami klinicznymi. Przyjmowanie metforminy bezpośrednio przed snem może prowadzić do wahań poziomu glukozy w nocy, co jest zjawiskiem niepożądanym, zwłaszcza u pacjentów z cukrzycą. Z kolei podawanie leku pół godziny przed posiłkiem również nie jest zalecane, ponieważ może zwiększyć ryzyko wystąpienia działań niepożądanych, zwłaszcza zaburzeń żołądkowo-jelitowych, które są znanym skutkiem ubocznym metforminy. Ostatecznie, zalecenie by nie przyjmować metforminy wcześniej niż 3 godziny po posiłku jest także nieprawidłowe, ponieważ takie podejście może prowadzić do opóźnienia w działaniu leku, co jest niekorzystne dla pacjentów, którzy potrzebują szybkiej kontroli glikemii po jedzeniu. Ważne jest, aby pacjenci edukowali się na temat właściwego stosowania leków, co ma kluczowe znaczenie dla skuteczności terapii oraz minimalizacji działań niepożądanych.

Pytanie 22

Jakie substancje mają właściwości higroskopijne?

A. Pini sirupus compositus

B. Camphorae spiritus

C. Belladonnae extractum siccum

D. Absinthi tinctura

Camphorae spiritus, czyli spiritus kamforowy, jest substancją o działaniu rozgrzewającym i stosowaną głównie w preparatach do masażu oraz jako środek łagodzący objawy przeziębienia. Jednakże, nie wykazuje on właściwości higroskopijnych, co oznacza, że nie ma zdolności do absorbowania wilgoci z otoczenia. To może prowadzić do mylnych wniosków, gdyż wiele osób może sądzić, że każdy składnik farmaceutyczny powinien posiadać tę cechę. Belladonnae extractum siccum różni się od spiritus kamforowego, ponieważ jego właściwości są związane z chemicznymi składnikami obecnymi w roślinie, które mają zdolności do absorpcji wilgoci. Pini sirupus compositus, czyli syrop sosnowy, jest preparatem stosowanym w farmacji, ale jego charakterystyka nie obejmuje higroskopijności. Może on mieć inne właściwości zdrowotne, takie jak działanie wykrztuśne, ale nie ma związku z absorpcją wilgoci. Z kolei absinthi tinctura, czyli nalewka z bylicy, jest używana w medycynie naturalnej, ale również nie ma właściwości higroskopijnych. W praktyce, umiejętność rozróżnienia tych właściwości jest kluczowa w procesie formulacji i przechowywania leków. Dlatego ważne jest, aby zrozumieć, że nie każdy składnik aktywny jest tym samym, a ich właściwości muszą być dokładnie analizowane, aby zapewnić skuteczność oraz bezpieczeństwo produktów farmaceutycznych.

Pytanie 23

Benzodiazepiny (np. klonazepam) wykorzystuje się jako leki

A. immunosupresyjne

B. tyreostatyczne

C. przeciwpadaczkowe

D. przeciwcukrzycowe

Benzodiazepiny, takie jak klonazepam, są klasyfikowane jako leki przeciwpadaczkowe ze względu na ich zdolność do modulowania aktywności neuronów w mózgu. Działają poprzez zwiększanie efektu neuroprzekaźnika GABA, co prowadzi do hamowania nadmiernej aktywności neuronalnej, charakterystycznej dla napadów padaczkowych. Klonazepam jest często stosowany w leczeniu różnych form padaczki, zwłaszcza u pacjentów, którzy nie reagują na inne leki. Podobnie, benzodiazepiny mogą być stosowane w terapii stanów lękowych, co podkreśla ich wszechstronność. W praktyce klinicznej, lekarze zwracają uwagę na potencjalne skutki uboczne, takie jak uzależnienie i tolerancja, co sprawia, że ich stosowanie powinno być ściśle monitorowane i ograniczone do niezbędnego czasu leczenia. W kontekście najlepszych praktyk, leczenie padaczki wymaga indywidualnego podejścia, a lekarze często łączą terapię farmakologiczną z innymi metodami, takimi jak terapia behawioralna czy zmiany stylu życia, aby zwiększyć efektywność leczenia oraz poprawić jakość życia pacjentów.

Pytanie 24

Oblicz całkowitą ilość leku, którą przyjmie dziecko o wadze 20 kg podczas leczenia infekcji górnych dróg oddechowych, zakładając, że leczenie będzie prowadzone zgodnie z ulotką.

Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta

SUMAMED forte, 200 mg/5 ml, proszek do sporządzania zawiesiny doustnej
Azithromycinium

Jak stosować lek Sumamed forte
W zakażeniach górnych i dolnych dróg oddechowych, zapaleniu ucha środkowego, zakażeniach skóry i tkanek miękkich (z wyjątkiem rumienia wędrującego) całkowita dawka wynosi 30 mg/kg mc., czyli 10 mg/kg mc. raz na dobę przez 3 dni.

A. 900 mg

B. 600 mg

C. 300 mg

D. 1800 mg

Odpowiedź 600 mg to strzał w dziesiątkę. Z ulotki leku wynika, że dla dziecka ważącego 20 kg dawka wynosi 10 mg na kilogram, czyli musimy pomnożyć masę ciała przez dawkę. Wychodzi z tego 20 kg razy 10 mg na kg, co daje 200 mg na dzień. Ponieważ leczenie trwa 3 dni, całkowita dawka to 200 mg na dzień razy 3, co daje 600 mg. To standardowa procedura w pediatrii, bo trzeba dostosować dawkę do wagi pacjenta. Złe dawkowanie może nie tylko być nieskuteczne, ale też zaszkodzić. Lekarze na co dzień korzystają z takich obliczeń, więc pamiętajmy, żeby zawsze sprawdzić ulotki, bo to ma ogromne znaczenie dla bezpieczeństwa dzieci.

Pytanie 25

Najmniejsza ilość leku, która wywołuje reakcję ze strony organizmu po jego podaniu w określonej formie, określana jest mianem dawki

A. jednorazową

B. maksymalną

C. dobową

D. minimalną

Odpowiedź 'minimalną' jest poprawna, ponieważ odnosi się do najmniejszej ilości substancji leczniczej, która jest wystarczająca do wywołania reakcji farmakologicznej w organizmie. Dawka minimalna jest kluczowa w terapii, zwłaszcza przy określaniu skuteczności leku oraz jego bezpieczeństwa. W praktyce klinicznej ustalenie dawki minimalnej pozwala uniknąć efektów ubocznych związanych z nadmiernym podawaniem leków. Na przykład, w przypadku leków przeciwbólowych, znajomość dawki minimalnej pozwala na efektywne zarządzanie bólem bez ryzyka toksyczności. Dawkowanie powinno być zawsze zgodne z aktualnymi wytycznymi i standardami, takimi jak zalecenia Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) czy lokalnych instytucji zdrowotnych, które wskazują na optymalne dawki w kontekście różnych schorzeń. Ponadto, każdy pacjent jest inny, dlatego dawki minimalne mogą się różnić w zależności od indywidualnych cech pacjenta, takich jak wiek, waga ciała, stan zdrowia czy współistniejące choroby. Zrozumienie tego pojęcia jest niezbędne dla farmaceutów i lekarzy, aby skutecznie prowadzić leczenie i monitorować reakcje pacjentów na leczenie.

Pytanie 26

Zjawisko, w którym leki konkurują o ten sam receptor, nazywa się antagonizmem

A. fizjologiczny

B. czynnościowy

C. kompetycyjny

D. chemiczny

Interakcja leków określana jako antagonizm kompetycyjny odnosi się do sytuacji, w której dwa lub więcej ligandów rywalizuje o ten sam receptor, co prowadzi do hamowania działania jednego z nich. Antagonizm kompetycyjny jest szczególnie istotny w farmakologii, gdyż pozwala na precyzyjne dostosowanie efektu terapeutycznego poprzez kontrolowanie stężenia leku. Przykładem mogą być leki beta-blokujące, które konkurują z adrenaliną o receptory beta-adrenergiczne. Zmniejszając dostępność adrenaliny do receptorów, beta-blokery mogą skutecznie obniżać ciśnienie krwi oraz zmniejszać częstość akcji serca. W praktyce klinicznej zrozumienie mechanizmów antagonistycznych jest kluczowe dla unikania niepożądanych interakcji lekowych oraz optymalizacji schematów terapeutycznych. Znajomość antagonizmu kompetycyjnego jest również istotna w kontekście rozwoju nowych leków, gdzie projektuje się cząsteczki mogące skutecznie rywalizować z endogennymi ligandami w celu osiągnięcia pożądanych efektów terapeutycznych.

Pytanie 27

Leki o działaniu inotropowym dodatnim podnoszą

A. moc skurczu mięśnia sercowego

B. napięcie sercowego mięśnia

C. szybkość przewodzenia w sercu

D. częstotliwość skurczów serca

Wybór odpowiedzi dotyczącej częstości skurczu mięśnia sercowego jest nieprecyzyjny, ponieważ leki inotropowe dodatnio nie wpływają bezpośrednio na częstotliwość skurczów, lecz na ich siłę. Zwiększenie częstości skurczu to efekt działania leków o charakterze chronotropowym, które oddziałują na węzeł zatokowy serca, co jest zupełnie inną klasyfikacją. Napięcie mięśnia sercowego nie jest bezpośrednio związane z działaniem inotropowym, lecz odnosi się do siły, z jaką mięsień sercowy jest w stanie skurczyć się w odpowiedzi na bodźce. W przypadku szybkości przewodzenia, leki inotropowe dodatnio również nie mają dominującego wpływu, ponieważ ich działanie koncentruje się na mechanizmach skurczu, a nie na propagacji impulsów elektrycznych w sercu. W praktyce klinicznej, mylenie pojęć z zakresu farmakologii kardiologicznej może prowadzić do niewłaściwego doboru terapii, co z kolei wpływa na efektywność leczenia. Dlatego istotne jest, aby zrozumieć różnice pomiędzy działaniami inotropowymi, chronotropowymi i dromotropowymi, aby prawidłowo stosować leki w kontekście chorób serca i zapewnić pacjentom optymalną opiekę.

Pytanie 28

Fenoloftaleina, wykorzystywana jako wskaźnik w alkacymetrii, w roztworze zasadowym zmienia kolor na

A. żółtą

B. pomarańczową

C. niebieską

D. malinową

Fenoloftaleina jest organicznym związkiem chemicznym, który pełni rolę wskaźnika pH, szczególnie w titracji zasadowej. W roztworach zasadowych fenoloftaleina zmienia kolor na malinowy, co jest wynikiem zmiany pH, w którym zaczyna dominować forma zjonizowana. Fenoloftaleina jest bezbarwna w pH poniżej około 8,2, a przy pH wyższym od 10 przybiera intensywny malinowy odcień. W praktyce, wskaźnik ten jest szeroko stosowany w laboratoriach chemicznych do oceny odczynu roztworów alkalicznych. W analizach alkacymetrycznych, poprawne odczytanie koloru wskaźnika jest kluczowe dla uzyskania dokładnych wyników. Dodatkowo, fenoloftaleina znajduje zastosowanie w przemyśle, gdzie monitorowanie pH jest istotne dla jakości produktów. Warto również zwrócić uwagę na to, że jej stosowanie jest zgodne z zaleceniami standardów analitycznych, takich jak ISO, co potwierdza jej wiarygodność jako narzędzia pomiarowego w chemii.

Pytanie 29

Które źródła zawierają dane o odpowiednikach leków przepisanych na recepty bez oznaczenia "n.z" (nie zamieniać)?

A. Receptura apteczna; Leki współczesnej terapii

B. Wykaz leków refundowanych. Urzędowy wykaz leków

C. Farmacja Polska; Pharmindex

D. Miesięcznik farmaceutyczny; Farmakopea VI

Inne odpowiedzi, takie jak Miesięcznik farmaceutyczny czy Farmakopea VI, choć są wartościowymi źródłami informacji w dziedzinie farmacji, nie są skierowane bezpośrednio na temat zamienników leków z adnotacją "n.z". Miesięcznik farmaceutyczny zawiera artykuły i badania dotyczące różnych aspektów farmacji, ale nie jest systematycznym wykazem leków ani ich odpowiedników. Farmakopea VI dostarcza szczegółowych informacji o standardach jakości leków, ale również nie koncentruje się na konkretnych odpowiednikach leków na receptę. Receptura apteczna oraz Leki współczesnej terapii również nie są odpowiednimi źródłami w kontekście zamienników leków, ponieważ pierwsza skupia się na metodach przygotowywania leków w aptece, a druga na nowoczesnych terapiach bez konkretnego odniesienia do zamienników. Używanie tych materiałów jako źródeł do ustalania możliwości zamiany leków może prowadzić do błędnych interpretacji, co nie jest zgodne z dobrymi praktykami farmaceutycznymi. Kluczowe jest, aby farmaceuci polegali na aktualnych wykazach refundacyjnych w celu podejmowania decyzji o zamiennikach leków, co zapewnia zgodność z regulacjami prawnymi i bezpieczeństwo pacjentów.

Pytanie 30

Antybiotyki z grupy aminoglikozydów stanowią istotną kategorię leków. W ich skład wchodzą

A. spiramycyna i gentamycyna

B. linkomycyna i azytromycyna

C. cefaklor i spektynomycyna

D. streptomycyna i amikacyna

Linkomycyna i azytromycyna to antybiotyki z zupełnie innych klas, które nie mają związku z aminoglikozydami. Linkomycyna, będąca antybiotykiem z grupy linkozamidów, działa poprzez inhibicję syntezy białek, ale jej mechanizm działania oraz spektrum aktywności różni się od aminoglikozydów. Jest skuteczna przeciwko niektórym bakteriom Gram-dodatnim, takim jak Staphylococcus oraz Streptococcus, jednak nie ma zastosowania w leczeniu zakażeń wywołanych przez Gram-ujemne bakterie, dla których aminoglikozydy są kluczowe. Azytromycyna, z kolei, to makrolid, który również działa poprzez inhibicję syntezy białek, ale ma inne mechanizmy i wskazania kliniczne. Cefaklor i spektynomycyna to dodatkowo zupełnie inne grupy antybiotyków. Cefaklor, jako antybiotyk beta-laktamowy, działa przeciwko wielu bakteriom Gram-dodatnim i niektórym Gram-ujemnym, natomiast spektynomycyna jest antybiotykiem stosowanym głównie w leczeniu zakażeń wywołanych przez Chlamydia trachomatis. Spiramycyna, choć również działa na bakterie Gram-dodatnie, nie jest aminoglikozydem, a jej zastosowanie ogranicza się do zakażeń wirusowych i niektórych przypadków toksoplazmozy. Błąd w ocenie rodzajów antybiotyków często wynika z nieznajomości ich klasyfikacji i mechanizmu działania, co może prowadzić do niewłaściwego wyboru leczenia i zwiększonego ryzyka powikłań.

Pytanie 31

Na opakowaniu, które zawiera, nie powinno się umieszczać informacji Przed użyciem zmieszaćnie należy

A. unguentum

B. suspensio

C. mixtura

D. emulsio

Odpowiedź 'unguentum' jest prawidłowa, ponieważ preparaty w postaci maści (unguenta) są zazwyczaj jednofazowe i mają na celu nawilżenie oraz ochronę skóry. W przypadku tego typu preparatów, przed użyciem nie powinno się ich mieszać, gdyż ich właściwości są ustalone na etapie formulacji, co zapewnia optymalną stabilność i skuteczność. Mieszanie takiej substancji może prowadzić do zmiany jej właściwości fizycznych i chemicznych, co przekłada się na obniżenie skuteczności terapeutycznej. Przykładowo, maści stosowane w dermatologii często zawierają substancje czynne, które współdziałają z bazą maści, tworząc synergiczne efekty w leczeniu schorzeń skórnych. Zgodnie z dobrymi praktykami farmaceutycznymi, należy zawsze stosować się do instrukcji producenta zawartych na opakowaniu, aby uniknąć potencjalnych interakcji oraz zapewnić maksymalną efektywność preparatu.

Pytanie 32

Klarin - preparat zawierający ekstrakt z Borówki czernicy (Vaccinium myrtillus) ma działanie

A. obniżające ciśnienie tętnicze

B. mające działanie przeciwwymiotne

C. obniżające stężenie cholesterolu

D. uszczelniające naczynia włosowate

Preparat Klarin, zawierający wyciąg z Borówki czernicy (Vaccinium myrtillus), wykazuje działanie uszczelniające naczynia kapilarne, co jest potwierdzone jego właściwościami farmakologicznymi. Owoce borówki czernicy są bogate w antocyjany, naturalne barwniki roślinne, które mają zdolność do wzmacniania ścian naczyń krwionośnych oraz poprawy ich elastyczności. Dzięki temu, stosowanie preparatów opartych na borówce czernicy jest zalecane w przypadku problemów z krążeniem, a także w terapii stanów zapalnych naczyń. W praktyce, osoby z predyspozycjami do żylaków, hemoroidów czy obrzęków kończyn mogą korzystać z tego typu preparatów, aby wspierać zdrowie układu krwionośnego. Dodatkowo, badania naukowe potwierdzają, że antocyjany mają również działanie przeciwutleniające, co może przyczynić się do ochrony komórek przed stresem oksydacyjnym, a tym samym do poprawy ogólnego stanu zdrowia. W kontekście standardów farmaceutycznych, preparaty te powinny być stosowane jako część holistycznego podejścia do zdrowia, łącząc je z odpowiednią dietą i aktywnością fizyczną.

Pytanie 33

Na recepcie, dla Zasłużonego Dawcy Przeszczepu, w miejscu oznaczonym dodatkowymi uprawnieniami znajduje się symbol

A. IW

B. PO

C. ZK

D. IB

Odpowiedzi IB, PO i IW wskazują na inne kategorie uprawnień, które nie są właściwe w kontekście Zasłużonego Dawcy Przeszczepu. Symbol IB odnosi się do osób z niepełnosprawnością, co może prowadzić do nieporozumień w przypadku pacjentów, którzy nie są dawcami, ale korzystają z różnych form wsparcia. PO jest symbolem uprawnień dla osób, które spełniają określone warunki zdrowotne, ale nie są bezpośrednio związane z dawstwem narządów. IW z kolei dotyczy osób, które wymagają szczególnej opieki medycznej. Te symboliki mogą być mylone przez pacjentów oraz lekarzy, co prowadzi do błędów w interpretacji przepisów i przyznawaniu uprawnień. W praktyce, nieznajomość odpowiednich symboli może skutkować brakiem dostępu do przysługujących świadczeń zdrowotnych, co może negatywnie wpłynąć na jakość życia pacjentów. Kluczowe jest, aby każdy pracownik służby zdrowia był dobrze obeznany z tymi oznaczeniami, aby skutecznie wspierać pacjentów w korzystaniu z przysługujących im praw. Takie błędy mogą również wpływać na dokumentację medyczną i procedury administracyjne, co z kolei może prowadzić do długofalowych problemów w systemie ochrony zdrowia.

Pytanie 34

Zgodnie z wytycznymi Farmakopei, zalecaną metodą uzyskiwania substancji leczniczych z Althaeae radix jest

A. percolatio

B. przygotowanie infusum

C. przygotowanie decoctum

D. maceratio

Maceracja, czyli maceratio, to fajna metoda, która polega na moczeniu surowca w zimnej lub letniej wodzie przez dłuższy czas. Dzięki temu można wydobyć z niego wartościowe składniki, a przy tym uniknąć wysokiej temperatury. W przypadku korzenia ślazu, czyli Althaeae radix, ta metoda jest wręcz polecana. Wiesz czemu? Ponieważ pomaga zachować wrażliwe składniki, takie jak polisacharydy, które mają właściwości łagodzące. Także dzięki maceracji otrzymujemy ekstrakt, który ma dużo aktywnych substancji, co jest bardzo ważne w farmakoterapii, zwłaszcza przy leczeniu schorzeń oddechowych. A co najlepsze, ta metoda jest zgodna z wytycznymi Farmakopei, które potwierdzają, że jest skuteczna i bezpieczna. Macerację można wykorzystać na przykład przy robieniu syropów czy nalewek, gdzie ważne jest, żeby zachować jak najwyższą jakość składników aktywnych. Więc ogólnie, maceracja to super technika, która naprawdę odpowiada na potrzeby pacjentów.

Pytanie 35

Po otrzymaniu preparatu insuliny "Insulinum Mixtard 30 HM Penfill" należy przechować lek

A. w zamkniętej szafce

B. na półce w aptece

C. w lodówce o temp. od 2 do 8°C

D. w sejfie

Odpowiedź 'w lodówce o temp. od 2 do 8°C' jest prawidłowa, ponieważ insulina, w tym preparat 'Insulinum Mixtard 30 HM Penfill', wymaga przechowywania w odpowiednich warunkach temperaturowych, aby zachować swoją skuteczność i stabilność. Zgodnie z zaleceniami producentów oraz standardami przechowywania leków, insulina powinna być trzymana w chłodnym miejscu, najlepiej w lodówce, gdzie temperatura jest utrzymywana w przedziale 2-8°C. W takich warunkach insulina może zachować swoje właściwości przez dłuższy czas, co jest kluczowe dla pacjentów z cukrzycą, którzy polegają na tym leku w codziennym leczeniu. Na przykład, jeśli insulina zostanie wystawiona na działanie wyższych temperatur, istnieje ryzyko denaturacji białek, co prowadzi do zmniejszenia jej działania. Z tego względu, aby zapewnić optymalne warunki przechowywania, warto zainwestować w specjalnie przystosowane lodówki do przechowywania leków lub stosować przenośne torby chłodnicze podczas transportu insuliny. Warto także regularnie sprawdzać temperaturę w lodówce oraz unikać umieszczania leku blisko ścianek, gdzie temperatura może być niższa.

Pytanie 36

Która z wymienionych pozycji pozwala na znalezienie informacji w sytuacji niepewności, czy dany lek wchodzi w interakcje z innym lekiem podawanym jednocześnie?

A. Farmakopea Polska

B. Leki Współczesnej Terapii

C. Hurtownia Farmaceutyczna

D. Baza BLOZ

Leki Współczesnej Terapii to zasób, który zawiera szczegółowe informacje na temat interakcji między lekami, co czyni go kluczowym narzędziem w praktyce farmaceutycznej. To publikacja, która często jest aktualizowana i zawiera analizy dotyczące bezpieczeństwa i skuteczności terapii. Gdy farmaceuta lub lekarz ma wątpliwości co do potencjalnych interakcji między lekami, Leki Współczesnej Terapii mogą dostarczyć rzetelnych danych na temat mechanizmów i skutków wspólnego stosowania, co jest niezwykle istotne w kontekście bezpieczeństwa pacjentów. Przykładowo, jeżeli pacjent przyjmuje lek przeciwdepresyjny i zostaje mu przepisany lek przeciwbólowy, konsultacja w Lekach Współczesnej Terapii pozwoli na ocenę, czy takie połączenie może prowadzić do zwiększenia ryzyka działań niepożądanych czy osłabienia działania jednego z leków. Takie podejście jest zgodne z najlepszymi praktykami w zakresie farmakoterapii i zarządzania lekami.

Pytanie 37

Który z wymienionych surowców farmaceutycznych pochodzi z procesu rafinacji ropy naftowej?

A. Ichtiol

B. Olbrot

C. Parafina stała

D. Olej wątłuszowy

Parafina stała jest produktem rafinacji ropy naftowej, co czyni ją ważnym surowcem w przemyśle farmaceutycznym oraz kosmetycznym. W procesie rafinacji ropy naftowej wydobywane są różne frakcje, z których параfina stanowi jedną z lżejszych, wytwarzanych głównie z węglowodorów. Dzięki swoim właściwościom chemicznym, parafina stała znajduje szerokie zastosowanie jako składnik maści, kremów i innych preparatów farmaceutycznych, gdzie działa jako substancja emulgująca i nawilżająca. Jest również wykorzystywana w formułach do produkcji świec, a w przemyśle kosmetycznym jako baza dla produktów do pielęgnacji skóry, co potwierdza jej ważność w standardach jakości. Wybierając parafinę, producenci muszą przestrzegać norm bezpieczeństwa oraz jakości, takich jak Farmakopea Europejska, aby zapewnić bezpieczeństwo i skuteczność końcowych produktów leczniczych.

Pytanie 38

Która z substancji farmakologicznych znajduje zastosowanie w produktach podawanych "per rectum"?

A. Metoprololum

B. Amoksycyllinum

C. Pyralginum

D. Doksycyclinum

Amoksycyllinum jest antybiotykiem z grupy penicylin, stosowanym głównie w leczeniu infekcji bakteryjnych. Jego forma podania jest zazwyczaj doustna lub dożylna, co wynika z potrzeby osiągnięcia odpowiedniego stężenia leku we krwi w celu efektywnego zwalczania patogenów. Podawanie go 'per rectum' nie jest standardową praktyką, gdyż może prowadzić do niewłaściwego wchłaniania oraz suboptymalnych wyników terapeutycznych. Doksycyclinum, należące do grupy tetracyklin, również nie jest podawane w formie doodbytniczej, ponieważ jego działanie terapeutyczne opiera się na wchłanianiu z układu pokarmowego, a stosowanie go 'per rectum' może zmniejszać jego skuteczność. Metoprolol, beta-bloker, jest stosowany w terapii nadciśnienia tętniczego oraz chorób serca, jednak jego podawanie 'per rectum' nie ma uzasadnienia klinicznego, ponieważ nie jest to droga, która zapewnia optymalne wchłanianie leku. W przypadku tych trzech substancji, kluczowym błędem myślowym jest przypisanie im zastosowania doodbytniczego bez zrozumienia mechanizmów działania i właściwości farmakokinetycznych. Zrozumienie, które leki mogą być podawane tą drogą, wymaga wiedzy na temat farmakologii oraz praktyki klinicznej związanej z każdą substancją czynnikową.

Pytanie 39

Jakie urządzenie powinno być użyte do dezynfekcji tlenku cynku za pomocą suchego, gorącego powietrza w temperaturze 170 °C przez 90 minut, w celu przygotowania proszków do zastosowań zewnętrznych?

A. Sterylizator powietrzny

B. Lampę UV

C. Szafkę Hansena

D. Autoklaw

Sterylizator powietrzny jest odpowiednim urządzeniem do wyjaławiania tlenku cynku suchym, gorącym powietrzem w temperaturze 170 °C przez 90 minut. Tego typu urządzenia są projektowane z myślą o zapewnieniu skutecznej dezynfekcji materiałów i narzędzi, które nie mogą być poddawane działaniu pary wodnej lub substancji chemicznych. Proces wyjaławiania w sterylizatorze powietrznym wykorzystuje wysoką temperaturę, co pozwala na eliminację wszystkich form mikroorganizmów, w tym bakteri i wirusów. Sterylizacja powietrzem jest szczególnie przydatna w branży farmaceutycznej i kosmetycznej, gdzie czystość i bezpieczeństwo produktów są kluczowe. W praktyce, zastosowanie sterylizatora powietrznego w procesie produkcji proszków do użytku zewnętrznego, takich jak tlenek cynku, gwarantuje, że końcowy produkt będzie wolny od zanieczyszczeń mikrobiologicznych, co jest niezbędne dla jego skuteczności i bezpieczeństwa. W ramach dobrych praktyk laboratoriów, należy również regularnie kalibrować i serwisować sterylizatory, aby zapewnić ich optymalne działanie i zgodność z normami sanitarno-epidemiologicznymi.

Pytanie 40

Która z wymienionych substancji ulega szybkiemu procesowi utleniania pod wpływem światła i wymaga szczególnej ochrony przed jego dostępem w trakcie przechowywania?

A. Furosemid

B. Epinefryna

C. Metamizol

D. Mannitol

Epinefryna, znana również jako adrenalina, jest substancją, która ulega szybkiemu utlenianiu pod wpływem światła, co czyni ją szczególnie wrażliwą na działanie promieniowania UV. W praktyce oznacza to, że należy ją przechowywać w szczelnie zamkniętych, ciemnych pojemnikach, aby zminimalizować jej kontakt ze światłem. Utlenianie epinefryny prowadzi do degradacji jej właściwości farmakologicznych, co może wpływać na skuteczność leczenia. Przykładem praktycznym jest potrzeba stosowania epinefryny w stanach nagłych, takich jak reakcje anafilaktyczne, gdzie jej działanie musi być natychmiastowe. Właściwe przechowywanie tego leku, zgodne z zaleceniami farmaceutycznymi oraz standardami dobrej praktyki w aptece, ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia jego skuteczności. Dodatkowo, świadomość dotycząca właściwego zarządzania substancjami wrażliwymi na światło jest istotna dla wszystkich pracowników służby zdrowia, aby zapewnić bezpieczeństwo pacjentów i skuteczność terapii.

Rozpocznij nowy egzamin

Powrót do strony głównej