Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik elektryk
  • Kwalifikacja: ELE.02 - Montaż, uruchamianie i konserwacja instalacji, maszyn i urządzeń elektrycznych
  • Data rozpoczęcia: 11 grudnia 2025 21:40
  • Data zakończenia: 11 grudnia 2025 21:52

Egzamin zdany!

Wynik: 34/40 punktów (85,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Jakiego przyrządu należy użyć, aby zmierzyć moc bierną w obwodzie?

A. Watomierza
B. Reflektometru
C. Waromierza
D. Woltomierza
Waromierz to specjalistyczne urządzenie pomiarowe, które służy do pomiaru mocy biernej w układach elektrycznych. Moc bierna jest kluczowym pojęciem w systemach prądu przemiennego, szczególnie w kontekście obciążeń indukcyjnych i pojemnościowych. W odróżnieniu od mocy czynnej, która jest wykorzystywana do wykonania pracy, moc bierna nie przyczynia się do rzeczywistego zużycia energii, ale jest niezbędna do utrzymania pola elektromagnetycznego w takich urządzeniach jak silniki czy transformatory. Przykład zastosowania waromierza można znaleźć w analizie układów zasilania w przemyśle, gdzie istotne jest monitorowanie i optymalizacja zużycia energii. Użycie waromierza pozwala na dokładne określenie ilości mocy biernej w instalacji, co jest ważne dla poprawnej regulacji oraz zminimalizowania strat energetycznych, zgodnie z normami IEC 62053. Praktycznie, pomiary te są często wykorzystywane w celu obliczenia współczynnika mocy, który jest niezbędny dla oceny efektywności energetycznej układów elektrycznych.

Pytanie 2

Na której ilustracji przedstawiono symbol graficzny rozłącznika?

Ilustracja do pytania
A. Na ilustracji IV.
B. Na ilustracji III.
C. Na ilustracji II.
D. Na ilustracji I.
Symbol graficzny rozłącznika, zaprezentowany na ilustracji II, jest kluczowym elementem schematów elektrycznych. Rozłączniki służą do przerywania obwodów elektrycznych w celu zapewnienia bezpieczeństwa podczas konserwacji lub napraw. Oznaczenie rozłącznika składa się z dwóch równoległych linii, które reprezentują przewody, oraz kółka, które wskazuje punkt styku, gdzie następuje rozłączenie obwodu. Zrozumienie tych symboli jest niezbędne dla projektowania i analizy obwodów elektrycznych. Przykładem zastosowania rozłączników jest ich wykorzystanie w systemach zasilania awaryjnego, gdzie pozwalają na szybkie wyłączenie zasilania w przypadku awarii. Zgodnie z normą IEC 60617, symbole graficzne muszą być jednolite i zrozumiałe, co zapewnia efektywną komunikację między inżynierami a technikami. Dlatego znajomość tych symboli jest nie tylko praktyczna, ale i konieczna w pracy zawodowej inżyniera elektryka.

Pytanie 3

Które z wymienionych urządzeń elektrycznych jest pokazane na ilustracji?

Ilustracja do pytania
A. Transformator.
B. Wzbudnik indukcyjny.
C. Elektromagnes.
D. Dławik magnetyczny.
Transformator jest kluczowym urządzeniem elektrycznym, które służy do zmiany poziomu napięcia w systemach energetycznych. Na ilustracji widać, że transformator składa się z dwóch cewek – pierwotnej i wtórnej – nawiniętych na wspólnym rdzeniu magnetycznym, co jest typowym rozwiązaniem w tych urządzeniach. Dzięki zasadzie indukcji elektromagnetycznej transformator może efektywnie przenosić energię elektryczną między obwodami, co jest kluczowe w systemach przesyłowych energii. Na przykład, transformatory są niezbędne do podwyższania napięcia w stacjach transformacyjnych, co ogranicza straty energii w trakcie przesyłania jej na dużą odległość. Dobrą praktyką jest regularne przeprowadzanie konserwacji transformatorów oraz monitorowanie ich stanu, aby zapewnić niezawodność i efektywność ich działania. W branży energetycznej obowiązują normy takie jak IEC 60076, które regulują wszystkie aspekty projektowania, budowy i eksploatacji transformatorów.

Pytanie 4

W której ze stref wskazanych na rysunku należy zainstalować łącznik oświetlenia głównego pomieszczenia?

Ilustracja do pytania
A. SH-s (2)
B. SP-d (1)
C. SH-s (1)
D. SP-d (2)
Wybierając inne strefy, takie jak SP-d (1), SH-s (2) czy SH-s (1), można napotkać na kilka istotnych problemów związanych z ergonomią oraz funkcjonalnością. Instalacja łącznika oświetlenia głównego w strefie SP-d (1) może prowadzić do sytuacji, w której użytkownik musiałby przemieszczać się dalej od drzwi wejściowych, aby włączyć światło, co znacznie obniża komfort użytkowania. Również strefa SH-s (2) jest nieodpowiednia, ponieważ jest zlokalizowana nieopodal strefy, która może być bardziej odizolowana od głównej drogi dostępu. W przypadku strefy SH-s (1) sytuacja jest podobna, ponieważ miejsce to nie zapewnia wygodnego i szybkiego dostępu do łącznika. Błędem myślowym jest zakładanie, że jakakolwiek lokalizacja, która nie znajduje się bezpośrednio przy wejściu, jest wystarczająca. Tego rodzaju podejście nie uwzględnia, iż łączniki powinny być umiejscowione w miejscach maksymalnie komfortowych dla użytkowników, co nie jest spełnione w tych przypadkach. Niewłaściwe umiejscowienie łącznika może również prowadzić do niebezpiecznych sytuacji, gdyż do pomieszczenia wejść można w nocy, a brak światła na początku drogi wprowadza ryzyko potknięć i upadków. Dlatego tak ważne jest przestrzeganie standardów i zasad dobrego projektowania, które nakazują umieszczanie łączników oświetleniowych w najwygodniejszych i najbezpieczniejszych lokalizacjach.

Pytanie 5

W układzie przedstawionym na rysunku, po podłączeniu odbiornika, zadziałał wyłącznik różnicowoprądowy. Przyczyną tego jest

Ilustracja do pytania
A. pojawienie się napięcia na części metalowej normalnie nie przewodzącej.
B. nieprawidłowe połączenie przewodu neutralnego i ochronnego.
C. dotyk bezpośredni przewodu pod napięciem.
D. zwarcie między przewodem neutralnym i ochronnym.
Nieprawidłowe połączenie przewodu neutralnego (N) z przewodem ochronnym (PE) jest kluczowym czynnikiem, który spowodował zadziałanie wyłącznika różnicowoprądowego. W momencie, gdy te dwa przewody są połączone, wyłącznik różnicowoprądowy wykrywa różnicę w prądzie, co prowadzi do jego zadziałania w celu ochrony użytkowników przed porażeniem prądem. Przykładowo, w przypadku instalacji elektrycznych w budynkach mieszkalnych, zaleca się stosowanie wyłączników różnicowoprądowych w obwodach zasilających gniazda, co zwiększa bezpieczeństwo użytkowników. W praktyce, aby zapewnić prawidłowe działanie wyłączników, konieczne jest przestrzeganie standardów, takich jak norma PN-EN 61008-1, która określa wymagania dla różnicowoprądowych wyłączników nadprądowych. Dobre praktyki obejmują regularne testowanie tych urządzeń, aby upewnić się, że działają prawidłowo i mogą skutecznie chronić przed zagrożeniami elektrycznymi.

Pytanie 6

Na którym rysunku przedstawiono układ zasilania lampy rtęciowej?

Ilustracja do pytania
A. A.
B. C.
C. B.
D. D.
Wybór innej odpowiedzi może wynikać z nieporozumień dotyczących budowy i działania układu zasilania lamp rtęciowych. Schematy przedstawione w odpowiedziach A, C i D nie zawierają kluczowych elementów, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania lampy rtęciowej. Na przykład, odpowiedź A może przedstawiać układ zasilania, który nie ma dławika, co jest fundamentalnym błędem, gdyż dławik jest niezbędny do ograniczenia prądu i zapewnienia stabilności działania lampy. W przypadku odpowiedzi C, zamiast kondensatora, mogłyby znajdować się inne komponenty, co nie tylko zmienia funkcjonalność układu, ale także prowadzi do ryzyka uszkodzenia lampy. Z kolei odpowiedź D, jeśli zawiera inne źródło zasilania, może wprowadzać w błąd co do zasady działania lamp rtęciowych. Kluczowym błędem myślowym przy wyborze niepoprawnych odpowiedzi jest niewłaściwe zrozumienie roli dławika i kondensatora w układzie, które są niezbędne do zapewnienia odpowiednich warunków pracy lampek rtęciowych. W praktycznych zastosowaniach, ignorowanie tych elementów może prowadzić do awarii, co podkreśla znaczenie znajomości poprawnych schematów zasilania w kontekście bezpieczeństwa elektrycznego oraz efektywności energetycznej.

Pytanie 7

Prędkość obrotowa silnika w układzie przedstawionym na schemacie regulowana jest przez zmianę wartości

Ilustracja do pytania
A. napięcia twornika.
B. prądu wzbudzenia.
C. częstotliwości napięcia zasilania.
D. rezystancji obwodu twornika.
Odpowiedź 'napięcia twornika' jest poprawna, ponieważ regulacja prędkości obrotowej silnika elektrycznego w układzie z twornikiem opiera się na zmianach napięcia przyłożonego do twornika. W silnikach prądu stałego, na przykład w silnikach komutatorowych, zmiana napięcia na tworniku wpływa na moment obrotowy oraz prędkość obrotową. Wysokość napięcia kontroluje ilość energii dostarczanej do silnika, co bezpośrednio wpływa na jego wydajność oraz prędkość obrotową. W praktyce, regulacja napięcia twornika jest powszechnie stosowana w zastosowaniach przemysłowych, takich jak napędy elektryczne w maszynach i robotach, gdzie precyzyjna kontrola prędkości jest kluczowa. Dobrą praktyką jest stosowanie układów automatycznej regulacji napięcia, które zapewniają stabilność pracy silnika w różnych warunkach obciążenia, co jest zgodne z normami i standardami w dziedzinie automatyki i robotyki.

Pytanie 8

Symbol graficzny urządzenia AGD - suszarki, przedstawiono na rysunku

Ilustracja do pytania
A. C.
B. B.
C. A.
D. D.
Symbol graficzny D, przedstawiający suszarkę do ubrań, jest zgodny z ustalonymi standardami oznaczeń stosowanymi w branży AGD. Suszarka, jako urządzenie do obróbki tkanin, ma charakterystyczny symbol, który pozwala na jednoznaczne zidentyfikowanie jej funkcji. W kontekście praktycznym, znajomość takich oznaczeń jest kluczowa dla użytkowników, którzy chcą rozpoznać urządzenia w sklepie lub w instrukcji obsługi. Również, w sytuacjach awaryjnych, szybka identyfikacja urządzeń może przyczynić się do efektywnego działania. Warto również zaznaczyć, że zgodność z normami, takimi jak IEC 60417, pozwala na standaryzację i ułatwienie użytkownikom rozpoznawania różnych urządzeń, co jest szczególnie ważne w kontekście międzynarodowym, gdzie różne kraje mogą mieć swoje lokalne symbole. Wiedza o tym, jak wygląda symbol graficzny suszarki, jest niezbędna dla każdego, kto korzysta z urządzeń AGD, a znajomość klasyfikacji tych symboli zdecydowanie ułatwia ich używanie i zarządzanie domowymi obowiązkami.

Pytanie 9

Kabel oznaczony symbolem DYd 750 jest wykonany z

A. drutu pokrytego gumą
B. drutu pokrytego polwinitem
C. linki pokrytej polwinitem
D. linki pokrytej gumą
Przewód oznaczony symbolem DYd 750 wykonany jest z drutu izolowanego polwinitem, co oznacza, że jego główną funkcją jest zapewnienie odpowiedniej elastyczności oraz odporności na różne czynniki zewnętrzne. Polwinit to rodzaj materiału izolacyjnego, który jest szeroko stosowany w przemyśle elektrotechnicznym ze względu na swoje właściwości dielektryczne oraz odporność na działanie wilgoci i chemikaliów. Przewody tego typu są powszechnie używane w instalacjach elektrycznych, w tym w budownictwie oraz w różnych urządzeniach elektrotechnicznych. Dzięki zastosowaniu drutu, przewód charakteryzuje się lepszą przewodnością elektryczną w porównaniu do linki, co czyni go bardziej efektywnym w aplikacjach wymagających stałego połączenia elektrycznego. W standardach branżowych, takich jak PN-EN 60228, przewody tego typu są klasyfikowane jako posiadające wyspecyfikowane właściwości użytkowe, co czyni je odpowiednimi do różnych zastosowań, w tym zasilania w obiektach przemysłowych oraz mieszkalnych.

Pytanie 10

Złącze wtykowe przedstawione na rysunku przeznaczone jest do zastosowań w obszarach zagrożonych

Ilustracja do pytania
A. wyziewami żrącymi.
B. wybuchem pyłu.
C. wzrostem temperatury.
D. nadmierną wilgotnością.
Złącze wtykowe z oznaczeniem "Ex" jest przeznaczone do pracy w obszarach, gdzie istnieje ryzyko wystąpienia atmosfer wybuchowych, w tym wybuchu pyłu. Zgodnie z normami IECEx oraz ATEX, sprzęt oznaczony jako Ex musi spełniać rygorystyczne wymagania dotyczące bezpieczeństwa, aby zminimalizować ryzyko zapłonu. W obszarach przemysłowych, takich jak przemysł farmaceutyczny, chemiczny czy energetyczny, złącza te są niezbędne do zapewnienia bezpiecznej pracy. Przykłady zastosowań to instalacje elektryczne w silosach, gdzie mogą zbierać się drobne cząstki materiałów sypkich, co stwarza zagrożenie wybuchem. Wybór odpowiednich komponentów z certyfikacją Ex jest kluczowy dla ochrony pracowników i mienia, dlatego znajomość oznaczeń oraz standardów jest niezbędna w branży przemysłowej.

Pytanie 11

Co może być przyczyną usterki na przedstawionym schemacie, jeżeli: żarówka E2 świeci się, a żarówka E1 nie świeci się, obie żarówki są sprawne, zmierzone napięcie U12 = 228 V, oprawy E1 i E2 są sprawne?

Ilustracja do pytania
A. Uszkodzony przewód pomiędzy W1 a S191B10
B. Uszkodzony przewód pomiędzy W3 a E1
C. Uszkodzone przewody pomiędzy W2 a W3
D. Uszkodzone przewody pomiędzy W1 a W2
Odpowiedź wskazująca na uszkodzony przewód pomiędzy W3 a E1 jest poprawna, ponieważ analizując sytuację, w której żarówka E2 świeci, a E1 nie, można wywnioskować, że obwód dostarczający prąd do E1 jest przerwany. Pomimo iż napięcie U12 wynosi 228 V, co sugeruje prawidłowe działanie obwodu pomiędzy W1 a W2, to brak świecenia żarówki E1 wskazuje na problem w dalszej części obwodu. W przypadku, gdyby przewody pomiędzy W1 a W2 lub W2 a W3 były uszkodzone, to również E2 nie mogłoby świecić. Praktyczne zastosowanie tej wiedzy odnosi się do diagnostyki usterek w instalacjach elektrycznych, gdzie kluczowym krokiem jest analiza obwodów oraz sprawdzanie, w którym miejscu prąd nie dociera do założonych punktów. W obiektach przemysłowych oraz mieszkalnych, stosowanie schematów połączeń i przeprowadzanie pomiarów napięcia jest niezbędne dla efektywnej diagnostyki i konserwacji. Zgodnie z normami bezpieczeństwa, każdy elektryk powinien być w stanie szybko zidentyfikować potencjalne problemy w obwodach, co prowadzi do oszczędności czasu oraz zasobów.

Pytanie 12

W przypadku instalacji elektrycznej o parametrach U0 = 230 V i Ia= 100 A, Zs = 3,1 Ω (ZsIa < U0), działającej w systemie TN-C, dodatkowa ochrona przed porażeniem prądem elektrycznym nie jest efektywna, ponieważ

A. rezystancja uziemienia jest zbyt niska
B. rezystancja izolacji miejsca pracy jest zbyt duża
C. impedancja pętli zwarcia jest zbyt wysoka
D. impedancja sieci zasilającej jest zbyt niska
Impedancja pętli zwarcia jest kluczowym parametrem w systemach elektrycznych, szczególnie w układach TN-C. W przypadku, gdy impedancja pętli zwarcia jest zbyt duża, może to prowadzić do niewystarczającego prądu zwarciowego, co z kolei wpływa na czas zadziałania zabezpieczeń. W układach TN-C przy wartościach U<sub>0</sub> = 230 V oraz I<sub>a</sub> = 100 A, impedancja pętli zwarcia powinna być na tyle niska, aby zapewnić skuteczne wyłączenie w przypadku zwarcia. W praktyce, jeśli impedancja pętli zwarcia przekracza określone wartości, na przykład zgodnie z normą PN-EN 60364, czas reakcji wyłączników automatycznych może być zbyt długi, co stwarza potencjalne zagrożenie dla bezpieczeństwa użytkowników. Dlatego właściwe pomiary impedancji pętli zwarcia są niezbędne w każdym projekcie instalacji elektrycznej, aby upewnić się, że system będzie dostatecznie chronił przed porażeniem prądem elektrycznym. W przypadku wykrycia zbyt dużej impedancji, zaleca się poprawę uziemienia oraz optymalizację konfiguracji instalacji, aby zwiększyć skuteczność zabezpieczeń.

Pytanie 13

W jakim układzie sieciowym znajduje się bezpiecznik iskiernikowy podłączony pomiędzy punkt neutralny strony wtórnej transformatora, który zasila ten układ, a uziom roboczy?

A. TN-S
B. IT
C. TT
D. TN-C
Wybory układów TN-S, TN-C oraz TT wskazują na niepełne zrozumienie zasad działania systemów elektroenergetycznych. W układzie TN-S, punkt neutralny jest uziemiony, co oznacza, że w razie uszkodzenia izolacji, prąd zwarciowy przepływa bezpośrednio do ziemi, co zwiększa ryzyko porażenia prądem. Nie ma w nim miejsca na dodatkowy bezpiecznik iskiernikowy, ponieważ jest on niekompatybilny z zasadą bezpośredniego uziemienia. Podobnie w przypadku TN-C, gdzie neutralny i ochronny przewód są połączone, ryzyko uszkodzenia izolacji jest wysokie, a wprowadzenie iskiernika w tym układzie byłoby zbędne i niewłaściwe. Układ TT również zakłada, że punkt neutralny jest uziemiony, a zatem straciłby sens użycie bezpiecznika iskiernikowego, ponieważ nie zapewnia on właściwej izolacji i bezpieczeństwa. Zrozumienie różnic między tymi systemami jest kluczowe dla prawidłowego projektowania instalacji elektrycznych, gdzie odpowiedni dobór układu ma wpływ na bezpieczeństwo i niezawodność dostaw energii elektrycznej. W praktyce, błędne podejście do klasyfikacji układów może prowadzić do poważnych konsekwencji, zarówno finansowych, jak i zdrowotnych.

Pytanie 14

Który element stosowany do sterowania w domowej instalacji elektrycznej przedstawiono na rysunku?

Ilustracja do pytania
A. Regulator oświetlenia.
B. Sterownik rolet.
C. Przekaźnik priorytetowy.
D. Przekaźnik bistabilny.
Przekaźnik priorytetowy, który został przedstawiony na rysunku, jest kluczowym elementem w nowoczesnych systemach automatyki budynkowej. Oznaczenie "PR-612" jednoznacznie wskazuje na ten typ urządzenia, które jest zaprojektowane do zarządzania priorytetami w zasilaniu różnych obwodów elektrycznych. W praktyce przekaźniki priorytetowe są wykorzystywane w sytuacjach, gdzie istnieje potrzeba zarządzania zasilaniem w sposób inteligentny, na przykład w przypadku awarii zasilania lub w celu oszczędności energii. Działają one na zasadzie automatycznego przełączania źródła zasilania na urządzenia o wyższym priorytecie, co zapewnia ciągłość pracy najważniejszych systemów w budynku. Zastosowanie przekaźników priorytetowych jest zgodne z normami EN 61000-3-2 dotyczącymi ograniczeń emisji harmonicznych dla urządzeń elektrycznych oraz IEC 61131-2, która reguluje normy dla urządzeń automatyki. Dzięki zastosowaniu tych elementów, można tworzyć bardziej efektywne i bezpieczne systemy zarządzania energią w budynkach.

Pytanie 15

Który typ silnika elektrycznego najczęściej stosuje się w urządzeniach gospodarstwa domowego?

A. Silnik indukcyjny jednofazowy
B. Silnik synchroniczny trójfazowy
C. Silnik liniowy
D. Silnik krokowy
Silniki indukcyjne jednofazowe są najczęściej stosowane w urządzeniach gospodarstwa domowego ze względu na ich prostotę konstrukcji, niezawodność oraz stosunkowo niskie koszty produkcji. Jednofazowe silniki indukcyjne działają w oparciu o zasadę indukcji elektromagnetycznej, gdzie prąd zmienny przepływający przez uzwojenie stojana wytwarza pole magnetyczne, które indukuje prąd w wirniku. To z kolei generuje siłę napędową, która wprawia wirnik w ruch obrotowy. Tego typu silniki są powszechnie stosowane w urządzeniach takich jak pralki, lodówki, wentylatory czy miksery. Ich zaletą jest brak szczotek komutatora, co eliminuje problem iskrzenia i konieczność częstej konserwacji. Dzięki swojej prostocie, silniki te charakteryzują się długą żywotnością i są odporne na przeciążenia. Ponadto są stosunkowo ciche i energooszczędne, co czyni je idealnym wyborem do zastosowań domowych. Standardy przemysłowe i dobre praktyki również preferują użycie jednofazowych silników indukcyjnych w kontekście urządzeń gospodarstwa domowego, podkreślając ich efektywność i trwałość.

Pytanie 16

Jaką minimalną wartość powinno mieć napięcie probiercze miernika używanego do pomiaru rezystancji izolacji w instalacji elektrycznej pracującej pod napięciem 230/400 V?

A. 500 V
B. 250 V
C. 1 000 V
D. 2 500 V
Minimalna wartość napięcia probierczego miernika używanego do pomiaru rezystancji izolacji w instalacjach elektrycznych o napięciu 230/400 V powinna wynosić 500 V. Taka wartość jest zgodna z międzynarodowymi standardami, takimi jak IEC 61557, które określają wymagania dotyczące pomiaru rezystancji izolacji. Przy napięciu probierczym wynoszącym 500 V, można skutecznie ocenić stan izolacji przewodów oraz innych elementów instalacji, co jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników. Pomiar przy tym napięciu pozwala na wykrycie potencjalnych uszkodzeń izolacji, które mogą prowadzić do zwarć czy porażenia prądem. W praktyce, testowanie izolacji w instalacjach elektrycznych wykonywane jest regularnie, szczególnie przed oddaniem do użytkowania nowych instalacji oraz podczas przeglądów okresowych. Użycie napięcia 500 V zapewnia odpowiednią reprezentatywność stanu izolacji, co jest istotne dla dalszej eksploatacji i bezpieczeństwa całej instalacji elektrycznej.

Pytanie 17

Miernik rezystancji włączony do układu jak na rysunku służy do

Ilustracja do pytania
A. sprawdzenia ciągłości przewodu miejscowego połączenia wyrównawczego.
B. pomiaru rezystancji uziemienia.
C. sprawdzenia ciągłości przewodu głównego połączenia wyrównawczego.
D. pomiaru impedancji pętli zwarciowej.
Miernik rezystancji, podłączony w opisany sposób, rzeczywiście służy do sprawdzenia ciągłości przewodu głównego połączenia wyrównawczego. Jest to kluczowy element w zapewnieniu bezpieczeństwa instalacji elektrycznych. Zgodnie z polskimi normami oraz przepisami dotyczącymi instalacji, ciągłość przewodów ochronnych jest niezbędna dla prawidłowego funkcjonowania systemów ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym. Mierzenie ciągłości polega na sprawdzeniu, czy nie ma przerw w obwodzie ochronnym, co mogłoby prowadzić do niebezpiecznych sytuacji, takich jak porażenie prądem. Przykładowo, w przypadku awarii instalacji, jeżeli przewód ochronny jest przerwany, prąd może nie mieć innej drogi powrotnej do ziemi, co zwiększa ryzyko porażenia prądem. W praktyce, przed rozpoczęciem jakichkolwiek prac elektrycznych, technicy powinni zawsze wykonywać takie pomiary, aby upewnić się, że instalacja jest w dobrym stanie. Właściwe przeprowadzenie takich testów jest zgodne z zasadami BHP oraz normami PN-IEC 60364, które regulują zasady projektowania i eksploatacji instalacji elektrycznych.

Pytanie 18

Rysunek przedstawia schemat lampy z układem zapłonowym. Jaka to lampa?

Ilustracja do pytania
A. Fluorescencyjna.
B. Rtęciowa wysokoprężna.
C. Żarowa.
D. Sodowa niskoprężna.
Lampa rtęciowa wysokoprężna, jak sugeruje poprawna odpowiedź, charakteryzuje się specyficznym układem zapłonowym, który obejmuje dławik, kondensator oraz elektrody. Te elementy są kluczowe dla prawidłowego działania lampy, ponieważ dławik stabilizuje prąd i napięcie, a kondensator wspomaga zapłon, co jest istotne w przypadku lamp o dużym napięciu. Lampy te znajdują szerokie zastosowanie, szczególnie w oświetleniu ulicznym, gdzie ich wysoka wydajność świetlna oraz długi czas eksploatacji są niezwykle cenne. Warto również zauważyć, że lampy rtęciowe wysokoprężne emitują światło o charakterystycznym niebieskawym odcieniu, co sprawia, że są popularne w przestrzeniach przemysłowych i na zewnątrz. W kontekście standardów, zgodność z normami IEC 61167 i IEC 62035 zapewnia wysoką jakość i niezawodność tych źródeł światła, co czyni je odpowiednim wyborem dla wielu zastosowań komercyjnych i publicznych.

Pytanie 19

Na rysunku przedstawiono stosowaną w instalacjach elektrycznych złączkę

Ilustracja do pytania
A. samozaciskową.
B. śrubową.
C. gwintową.
D. skrętną.
Złączka skrętna, przedstawiona na rysunku, jest jednym z najczęściej stosowanych elementów w instalacjach elektrycznych, szczególnie w celu łączenia przewodów. Jej główną zaletą jest prostota użycia, ponieważ do jej montażu nie są wymagane żadne narzędzia, co znacząco przyspiesza proces instalacji. Skręcenie przewodów w złączce skrętnej umożliwia stabilne i trwałe połączenie, które jest w stanie wytrzymać znaczne obciążenia elektryczne. Dodatkowo, zastosowanie metalowego sprężynującego elementu, który dysponuje odpowiednim naciskiem, zapewnia doskonały kontakt elektryczny oraz minimalizuje ryzyko przegrzania się połączenia. W praktyce złączki skrętne znajdują zastosowanie nie tylko w instalacjach domowych, ale także w przemyśle, gdzie niezawodność połączeń jest kluczowa. Standardy branżowe, takie jak IEC 60947-1, podkreślają znaczenie stosowania odpowiednich złączek w zależności od zastosowania i wymagań technicznych, co czyni złączkę skrętną rozwiązaniem, które spełnia te normy.

Pytanie 20

Na której ilustracji przedstawiono symbol graficzny przewodu neutralnego?

Ilustracja do pytania
A. Na ilustracji 4.
B. Na ilustracji 1.
C. Na ilustracji 2.
D. Na ilustracji 3.
Symbol graficzny przewodu neutralnego, oznaczony jako linia z kropką na końcu, jest kluczowym elementem w instalacjach elektrycznych. Na ilustracji 1 widzimy ten symbol, co potwierdza jego zgodność z międzynarodowymi standardami, takimi jak IEC 60446, które regulują oznaczanie przewodów i kolorów w systemach elektroenergetycznych. Przewód neutralny odgrywa ważną rolę w systemie elektrycznym, odpowiedzialny za zamknięcie obwodu i zapewnienie równowagi w instalacji. W praktyce, poprawne zidentyfikowanie przewodu neutralnego jest niezwykle istotne, aby uniknąć błędów w podłączaniu urządzeń oraz zapewnić bezpieczeństwo użytkowników. Wiedza o tym, jak rozpoznać symbol przewodu neutralnego, wspiera właściwe wykonywanie instalacji elektrycznych i konserwacji, co jest zgodne z najlepszymi praktykami branżowymi. Dodatkowo, zrozumienie ról poszczególnych przewodów w obwodzie elektrycznym, takich jak przewód fazowy oraz przewód ochronny, przyczynia się do tworzenia bezpiecznych i efektywnych instalacji.

Pytanie 21

Jakie urządzenie powinno zastąpić bezpieczniki topikowe 25 A, które chronią obwody silnika trójfazowego?

A. S193B25
B. S191B25
C. S191C25
D. S193C25
Wybór wyłączników S193B25, S191C25 oraz S191B25 do zastąpienia bezpieczników topikowych 25 A w obwodach silnika trójfazowego jest niewłaściwy z kilku powodów. Wyłącznik S193B25, mimo że posiada odpowiedni prąd nominalny, charakteryzuje się inną charakterystyką, co może prowadzić do niewłaściwej reakcji na przeciążenia i zwarcia, nie zapewniając odpowiedniej ochrony dla silnika. Z kolei S191C25 i S191B25 to wyłączniki o charakterystyce B, co oznacza, że ich reakcja na przeciążenia jest zbyt wolna w porównaniu do wymagań dla silników trójfazowych. Silniki te mogą w momencie rozruchu pobierać znacznie wyższy prąd, co powoduje, że wyłączniki o charakterystyce B mogą nie zadziałać w odpowiednim czasie, co prowadzi do ich uszkodzenia. Ponadto, zastosowanie wyłączników o niewłaściwych charakterystykach może skutkować niebezpiecznymi sytuacjami, w tym pożarami lub uszkodzeniem instalacji elektrycznej. Istotnym aspektem jest również fakt, że niektóre z tych wyłączników mogą nie spełniać norm IEC dotyczących ochrony obwodów silnikowych, co zwiększa ryzyko eksploatacyjne. Ważne jest, aby przy wyborze wyłączników kierować się nie tylko prądem nominalnym, ale także ich charakterystyką oraz przeznaczeniem do konkretnego zastosowania, co jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa i niezawodności instalacji elektrycznych.

Pytanie 22

Zgodnie z danymi przestawionymi w tabeli dobierz minimalny przekrój przewodu miedzianego jednożyłowego do wykonania jednofazowej natynkowej instalacji o napięciu 230 V, zasilającej piec rezystancyjny o mocy 5 000 W.

Ilustracja do pytania
A. 6 mm2
B. 2,5 mm2
C. 4 mm2
D. 1,5 mm2
Wybór przewodu miedzianego 2,5 mm2 do zasilania pieca rezystancyjnego o mocy 5000 W przy napięciu 230 V jest jak najbardziej na miejscu. Obliczenia wskazują, że prąd będzie wynosił około 21,74 A, a przewód 2,5 mm2 bez problemu to wytrzyma, bo wg normy PN-IEC 60364 może prowadzić do 25 A. Dzięki temu mamy fajny zapas, a to zawsze dobrze, bo unikamy ryzyka przegrzania się przewodów. Jak wiadomo, przegrzanie to nie żarty – może to prowadzić do ich uszkodzenia albo nawet pożaru. Warto też pamiętać, że przy instalacji natynkowej trzeba odpowiednio zabezpieczyć przewody przed uszkodzeniami mechanicznymi i wpływem czynnika zewnętrznego, co jest całkiem standardem w branży. Oczywiście, dobrym pomysłem jest też zainstalowanie odpowiednich bezpieczników, żeby ochraniały nas przed przeciążeniem. Ogólnie rzecz biorąc, dobrze dobrany przekrój przewodu to klucz do bezpieczeństwa i sprawności całej instalacji elektrycznej.

Pytanie 23

Który z przedstawionych na rysunkach przewodów należy użyć do montażu obwodów zasilających jednofazowej instalacji elektrycznej w układzie TN-S?

Ilustracja do pytania
A. A.
B. D.
C. B.
D. C.
Wybór niepoprawnej odpowiedzi może wynikać z niepełnego zrozumienia zasad dotyczących kolorów przewodów w instalacjach elektrycznych. Przewody fazowe, neutralne i ochronne muszą być starannie oznaczone, aby uniknąć ryzyka błędnych połączeń, które mogą prowadzić do poważnych zagrożeń. Odpowiedzi A, B i D mogą sugerować inne kolory lub kombinacje, które nie spełniają wymogów normatywnych. Na przykład, użycie koloru czarnego dla przewodu fazowego w układzie TN-S jest niewłaściwe, ponieważ może prowadzić do pomyłek w identyfikacji obwodów. W praktyce, brak znajomości tych zasad może skutkować nieprawidłowym montażem, a co za tym idzie, nieefektywnym działaniem urządzeń oraz zwiększoną podatnością na awarie. Kolejnym typowym błędem jest mylenie przewodu neutralnego z ochronnym, co jest szczególnie niebezpieczne, ponieważ przewód ochronny ma na celu zabezpieczenie przed porażeniem elektrycznym, a jego niewłaściwe zastosowanie może prowadzić do tragicznych skutków. Podstawową zasadą w projektowaniu i wykonawstwie instalacji elektrycznych powinna być ścisła zgodność z normami, co nie tylko zwiększa bezpieczeństwo, ale również wpływa na trwałość i niezawodność całego systemu. Dlatego tak ważne jest, aby przed podjęciem decyzji o wyborze przewodów, dokładnie zapoznać się z obowiązującymi standardami i praktykami branżowymi.

Pytanie 24

Ogranicznik przepięć klasy D, który można zainstalować w systemie elektrycznym o maksymalnym napięciu 1000 V, instaluje się w

A. niskonapięciowych liniach elektroenergetycznych.
B. rozgałęzieniach systemu elektrycznego w budynku oraz w rozdzielnicach dla mieszkań.
C. gniazdach elektrycznych, puszkach w instalacji oraz bezpośrednio w urządzeniach.
D. złączach oraz miejscach, gdzie instalacja wchodzi do budynku z systemem piorunochronnym, zasilanego z linii napowietrznej.
Ograniczniki przepięć klasy D są zaprojektowane do montażu w miejscach, gdzie mogą wystąpić nagłe wzrosty napięcia, na przykład w gniazdach wtyczkowych, puszkach instalacyjnych oraz w bezpośrednich aplikacjach w urządzeniach. Ich głównym zadaniem jest ochrona wrażliwych komponentów elektronicznych przed skutkami przepięć, które mogą pojawić się w wyniku wyładowań atmosferycznych, włączania i wyłączania obciążeń czy zakłóceń w sieci elektrycznej. W praktyce oznacza to, że ich instalacja w gniazdach jest kluczowa, gdyż tam najczęściej podłączane są urządzenia wymagające ochrony, takie jak komputery, telewizory czy sprzęt audio. Aby zapewnić skuteczność działania ograniczników, należy je montować jak najbliżej miejsc, w których są używane urządzenia, co minimalizuje długość połączeń i potencjalne straty związane z przewodnictwem. Zgodność z normami PN-IEC 61643-11 oraz PN-EN 60950-1 podkreśla znaczenie ich stosowania w instalacjach niskiego napięcia.

Pytanie 25

Który z przyrządów służy do bezpośredniego pomiaru współczynnika mocy?

Ilustracja do pytania
A. B.
B. A.
C. C.
D. D.
Odpowiedź C jest prawidłowa, ponieważ watomierz jest specjalistycznym przyrządem pomiarowym, który umożliwia bezpośredni pomiar mocy czynnej w obwodach elektrycznych. W kontekście współczynnika mocy, który jest kluczowym parametrem w systemach prądu przemiennego, watomierz pozwala na precyzyjne określenie wartości mocy czynnej, co jest niezbędne do obliczenia współczynnika mocy (cosφ). W praktyce, stosując wzór: cosφ = P/S, gdzie P to moc czynna, a S to moc pozorna, można z łatwością ustalić współczynnik mocy. Użycie watomierza jest nieocenione w zastosowaniach takich jak optymalizacja zużycia energii w instalacjach elektrycznych, co pozwala na identyfikację strat energii i poprawę efektywności energetycznej. Współczesne standardy, takie jak IEC 61557, podkreślają znaczenie pomiarów współczynnika mocy dla zapewnienia efektywności systemów zasilania oraz jakości energii elektrycznej.

Pytanie 26

Które czynności powinien wykonać elektryk, posiadający uprawnienia do eksploatacji urządzeń i instalacji do 1 kV, przed wymianą uszkodzonego wyłącznika nadprądowego B16 w obwodzie gniazd wtyczkowych, aby nie pozbawić zasilania płyty grzewczej i piekarnika?

Ilustracja do pytania
A. Wyłączyć rozłącznik izolacyjny FR 304 32 A i wyłącznik nadprądowy S304 B16.
B. Wyłączyć wszystkie wyłączniki nadprądowe.
C. Wyłączyć wyłącznik różnicowoprądowy P312 B25A.
D. Wyłączyć wszystkie wyłączniki różnicowoprądowe.
Wyłączenie wszystkich wyłączników różnicowoprądowych lub nadprądowych przed wymianą uszkodzonego wyłącznika nadprądowego B16 może prowadzić do niezamierzonych konsekwencji. Wybierając tę opcję, wprowadza się ryzyko, że zasilanie w całym obwodzie zostanie przerwane, co może być nieodpowiednie w sytuacji, gdy inne urządzenia, takie jak płyta grzewcza czy piekarnik, również są zasilane z tej samej instalacji. Wyłączając wszystkie wyłączniki, nie tylko ryzykuje się utratę zasilania w lokalach, ale także narusza się zasady efektywności energetycznej i dobrych praktyk przy pracy z instalacjami elektrycznymi. Ponadto, wyłączanie wszystkich wyłączników jest nieefektywne i czasochłonne, co w praktyce staje się uciążliwe, zwłaszcza w obiektach komercyjnych, gdzie ciągłość zasilania jest kluczowa. W kontekście ochrony przeciwporażeniowej, wyłącznik różnicowoprądowy powinien być regularnie testowany, a jego wyłączenie powinno być uzasadnione potrzebą konserwacji lub naprawy tylko w określonych obwodach. Z tego powodu, nieprzemyślane wyłączenie wszystkich zabezpieczeń narusza zasady bezpieczeństwa i efektywności w zarządzaniu instalacjami elektrycznymi.

Pytanie 27

Który rodzaj maszyny wirującej przedstawiono na rysunku?

Ilustracja do pytania
A. Synchroniczną z biegunami utajonymi.
B. Synchroniczną jawnobiegunową.
C. Indukcyjną klatkową.
D. Komutatorową prądu przemiennego.
Maszyna przedstawiona na rysunku to synchroniczna maszyna jawnobiegunowa, co można zauważyć dzięki wyraźnym biegunom magnetycznym oznaczonym jako S i N. W takich maszynach, w przeciwieństwie do maszyn z biegunami utajonymi, bieguny są wyraźnie widoczne na wirniku. W kontekście zastosowań, maszyny synchroniczne jawnobiegunowe są powszechnie wykorzystywane w energetyce, na przykład w generatorach prądu przemiennego w elektrowniach. Ich główną zaletą jest możliwość utrzymania stałej prędkości obrotowej niezależnie od obciążenia, co czyni je idealnymi do zastosowań wymagających wysokiej stabilności. Dodatkowo, maszyny te cechują się wysoką sprawnością i zdolnością do pracy w szerokim zakresie prędkości, co sprawia, że są wykorzystywane w aplikacjach takich jak napędy elektryczne w transporcie czy w przemyśle. Wiedza na temat maszyn synchronicznych jawnobiegunowych jest kluczowa dla inżynierów zajmujących się projektowaniem systemów energetycznych, ponieważ ich zrozumienie pozwala na efektywne wykorzystanie takich maszyn w różnych konfiguracjach sieciowych.

Pytanie 28

W instalacji zasilanej napięciem 400/230 V obwód chroniony jest przez wyłącznik nadprądowy typu S-303 CLS6-C10/3. Jaką maksymalną moc można zastosować dla klimatyzatora trójfazowego w tej instalacji?

A. 3,9 kW
B. 5,9 kW
C. 6,9 kW
D. 9,6 kW
Odpowiedź 6,9 kW jest prawidłowa, ponieważ maksymalna moc, jaką można zainstalować w obwodzie chronionym przez wyłącznik nadprądowy typu S-303 CLS6-C10/3, jest określona przez jego prąd znamionowy. W przypadku tego wyłącznika, prąd znamionowy wynosi 10 A. W systemach trójfazowych, całkowita moc jest obliczana ze wzoru P = √3 × U × I, gdzie U to napięcie międzyfazowe (400 V), a I to prąd wyłącznika (10 A). Obliczając, otrzymujemy P = √3 × 400 V × 10 A ≈ 6,93 kW, co zaokrąglamy do 6,9 kW. W praktyce oznacza to, że zainstalowanie klimatyzatora o tej mocy będzie zgodne z przepisami i zapewni bezpieczeństwo instalacji elektroenergetycznej, a także będzie zgodne z normami PN-IEC 60364. Ważne jest, aby przy doborze urządzeń zawsze uwzględniać parametry wyłączników oraz ich charakterystykę, aby uniknąć przeciążenia instalacji.

Pytanie 29

Stosując kryterium obciążalności prądowej, dobierz na podstawie tabeli minimalny przekrój przewodu do zasilenia grzejnika elektrycznego o danych: PN = 4,6 kW, UN = 230 V.

S, mm21,01,52,54,06,0
Idd, A1519243242
A. 4,0 mm2
B. 2,5 mm2
C. 6,0 mm2
D. 1,5 mm2
Dobra robota z wybraniem przekroju przewodu 2,5 mm²! Z tego co pamiętam, taki przekrój jest ok, gdy chodzi o obciążalność prądową. Kiedy obliczamy prąd dla grzejnika elektrycznego 4,6 kW przy 230 V, to wychodzi nam około 20 A. Jak spojrzysz na tabelę obciążalności przewodów, to zobaczysz, że 2,5 mm² spokojnie wytrzyma do 24 A, co oznacza, że jest to bezpieczny wybór. Moim zdaniem, dobrze dobrany przekrój przewodu to klucz do efektywnej pracy urządzenia i bezpieczeństwa naszych instalacji. Taki przekrój jest także często używany w instalacjach oświetleniowych czy przy zasilaniu urządzeń o podobnych parametrach. Zawsze warto mieć na uwadze tabele obciążalności i normy, jak PN-IEC 60364 – to pomoże uniknąć problemów w przyszłości.

Pytanie 30

Jaką minimalną wartość prądu powinno mieć wykonanie pomiaru ciągłości elektrycznej przewodów ochronnych w głównych i dodatkowych połączeniach wyrównawczych oraz przewodów czynnych w przypadku obwodów odbiorczych typu pierścieniowego?

A. 500 mA
B. 100 mA
C. 150 mA
D. 200 mA
Pomiar ciągłości elektrycznej przewodów ochronnych jest kluczowym aspektem zapewnienia bezpieczeństwa instalacji elektrycznych. W przypadku połączeń wyrównawczych oraz pierścieniowych obwodów odbiorczych, zastosowanie prądu o wartości co najmniej 200 mA jest zgodne z normami oraz dobrymi praktykami branżowymi. Użycie takiej wartości prądu pozwala na dokładne sprawdzenie ciągłości przewodów ochronnych, co jest niezbędne do zapewnienia właściwego działania systemu ochrony przeciwporażeniowej. W praktyce oznacza to, że w przypadku wykrycia jakiejkolwiek przerwy w przewodach ochronnych, prąd o tej wartości będzie w stanie wywołać odpowiednią reakcję w zabezpieczeniach, takich jak wyłączniki różnicowoprądowe. Taki pomiar powinien być przeprowadzany regularnie w ramach przeglądów okresowych instalacji elektrycznych, aby zminimalizować ryzyko uszkodzeń i zagrożeń dla użytkowników. Warto również podkreślić, że zgodnie z normą PN-EN 61557-4, pomiary te powinny być wykonywane przez wykwalifikowany personel z użyciem odpowiedniego sprzętu pomiarowego.

Pytanie 31

Aby ocenić efektywność ochrony przez automatyczne odcięcie zasilania w systemie TN instalacji elektrycznej, konieczne jest

A. zweryfikowanie ciągłości połączeń w instalacji
B. wykonanie pomiaru rezystancji uziemienia
C. określenie czasu oraz prądu zadziałania wyłącznika RCD
D. przeprowadzenie pomiarów impedancji pętli zwarcia
Pomiar impedancji pętli zwarcia jest kluczowym działaniem w ocenie skuteczności ochrony przed porażeniem elektrycznym w systemie TN. Zgodnie z normą PN-EN 61230, impedancja pętli zwarcia wpływa na czas zadziałania zabezpieczeń, co jest istotne dla bezpieczeństwa instalacji. W przypadku zwarcia, niższa impedancja oznacza, że prąd zwarciowy będzie wyższy, co z kolei przyspiesza działanie wyłączników automatycznych. Praktycznie, przeprowadzając pomiar, możemy określić, czy wartości impedancji mieszczą się w dopuszczalnych normach, co pozwala na weryfikację, czy zabezpieczenia zadziałają w wystarczająco krótkim czasie, aby zminimalizować ryzyko porażenia użytkowników. Takie pomiary są również wymagane podczas odbiorów instalacji elektrycznych, aby zapewnić zgodność z normami oraz bezpieczeństwo użytkowników.

Pytanie 32

Który zestaw narzędzi, oprócz przymiaru kreskowego i młotka należy wybrać do montażu instalacji natynkowej w rurach PCV?

Nóż monterski
Poziomnica
Wkrętarka
Obcinaczki
Wiertarka
Nóż monterski
Piłka do cięcia
Wkrętak
Obcinaczki
Wiertarka
Cęgi do izolacji
Poziomnica
Wkrętarka
Obcinaczki
Lutownica
Cęgi do izolacji
Poziomnica
Wkrętarka
Płaskoszczypcy
Wiertarka
A.B.C.D.
A. D.
B. A.
C. B.
D. C.
Wybór zestawu B jako odpowiedzi prawidłowej jest uzasadniony, ponieważ do montażu instalacji natynkowej w rurach PCV niezbędne są odpowiednie narzędzia do cięcia, łączenia i mocowania rur. Zestaw B zawiera piłkę do cięcia, która jest kluczowa do precyzyjnego przycinania rur PCV do wymaganej długości. Przykładowo, podczas instalacji rur konieczne jest dostosowanie ich długości do wymagań konkretnego projektu, a użycie odpowiedniej piły zapewnia czyste i równomierne krawędzie, co jest istotne dla prawidłowego montażu. Dodatkowo, zestaw ten zawiera wkrętak, który jest niezbędny do mocowania uchwytów lub innych elementów instalacji oraz obcinaczki, które są pomocne w precyzyjnym łączeniu elementów rur. W praktyce, stosując zestaw B, można zrealizować projekt zgodnie z najlepszymi praktykami w branży, które podkreślają znaczenie użycia odpowiednich narzędzi dla uzyskania trwałej i bezpiecznej instalacji. Warto również pamiętać o standardach dotyczących montażu instalacji elektrycznych, które wymagają odpowiednich narzędzi i technik, aby zapewnić bezpieczeństwo i efektywność działania systemu.

Pytanie 33

Na rysunku przedstawiono oprawę oświetleniową

Ilustracja do pytania
A. wewnętrzną do lampy sodowej.
B. lampy przenośnej warsztatowej.
C. wewnętrzną do lampy punktowej.
D. lampy biurowej z odbłyśnikiem.
Oprawa oświetleniowa, która została przedstawiona na rysunku, charakteryzuje się cechami typowymi dla lamp przenośnych warsztatowych. Takie lampy są projektowane w sposób zapewniający odporność na uszkodzenia mechaniczne, co jest kluczowe w środowisku roboczym, gdzie mogą być narażone na upadki lub uderzenia. Dodatkowo, zastosowanie materiałów odpornych na wilgoć jest istotnym aspektem, który pozwala na używanie tych lamp w trudniejszych warunkach, na przykład w warsztatach lub podczas prac na zewnątrz. Kabel zasilający w tego typu lampach jest zazwyczaj wydłużony, co umożliwia elastyczne ustawienie lampy w różnych lokalizacjach. Warto zwrócić uwagę na standardy bezpieczeństwa, takie jak IP (Ingress Protection), które definiują poziom ochrony przed ciałami stałymi oraz cieczy. Dobre praktyki w zakresie użytkowania lamp przenośnych obejmują również regularne sprawdzanie stanu technicznego, co zapewnia ich długotrwałość i bezpieczeństwo użytkowania.

Pytanie 34

Podaj skuteczność świetlną źródła światła o etykiecie przedstawionej na rysunku.

Ilustracja do pytania
A. 81,4 lm/W
B. 206,9 lm/W
C. 14,5 lm/W
D. 1 180,0 lm/W
Skuteczność świetlna, określana jako stosunek strumienia świetlnego (lm) do mocy elektrycznej (W), jest kluczowym parametrem oceny efektywności źródeł światła. W opisanym przypadku źródło światła wykazuje strumień świetlny wynoszący 1180 lumenów oraz moc równą 14,5 W. Obliczając skuteczność świetlną, dzielimy strumień świetlny przez moc: 1180 lm / 14,5 W, co daje 81,4 lm/W. W praktyce, wysoka skuteczność świetlna oznacza, że źródło światła dostarcza więcej światła przy mniejszym zużyciu energii, co przekłada się na niższe rachunki za energię oraz mniejszy wpływ na środowisko. Tego typu obliczenia są istotne przy projektowaniu systemów oświetleniowych, gdzie należy brać pod uwagę zarówno efektywność energetyczną jak i komfort użytkowania. Przykładem zastosowania jest wybór oświetlenia LED, które zazwyczaj charakteryzuje się wyższą skutecznością świetlną w porównaniu do tradycyjnych żarówek, co jest zgodne z normami efektywności energetycznej obowiązującymi w wielu krajach.

Pytanie 35

Który z podanych symboli oznacza urządzenie, którym należy zastąpić element instalacji elektrycznej przedstawiony na rysunku?

Ilustracja do pytania
A. SM 320 230-2z
B. CF16-25/2/003
C. S 191 B20
D. FAZ B10/1
Odpowiedź "S 191 B20" jest poprawna, ponieważ idealnie odpowiada charakterystyce urządzenia widocznego na zdjęciu. Na rysunku przedstawiono aparat nadprądowy z oznaczeniem "L 20A", co wskazuje, że mamy do czynienia z wyłącznikiem automatycznym o charakterystyce B i prądzie znamionowym 20A. W kontekście stosowania w instalacjach elektrycznych, wyłączniki automatyczne o charakterystyce B są powszechnie używane do ochrony obwodów z urządzeniami elektrycznymi, które nie mają dużych prądów rozruchowych. Przykładem zastosowania wyłączników B20 są obwody oświetleniowe, gniazdka elektryczne oraz obwody z małymi silnikami. Ważne jest, aby dobierać urządzenia zabezpieczające zgodnie z ich oznaczeniem, co pomaga uniknąć przeciążeń oraz zapewnia bezpieczeństwo użytkowników. Zgodnie z normą PN-EN 60898, wyłączniki te oferują niezawodne zabezpieczenie przed skutkami zjawisk takich jak zwarcia czy przeciążenia, co czyni je niezbędnym elementem każdej instalacji elektrycznej.

Pytanie 36

Które oznaczenie literowe ma przewód o przekroju przedstawionym na rysunku?

Ilustracja do pytania
A. LgY
B. DY
C. YDY
D. YDYp
Odpowiedź YDY jest poprawna, ponieważ oznaczenie to dotyczy przewodów miedzianych, które są izolowane polwinitiem i posiadają ekran zewnętrzny. Przewody te znajdują zastosowanie w instalacjach elektrycznych, gdzie wymagane jest zabezpieczenie przed zakłóceniami elektromagnetycznymi oraz ochrona przed wpływem warunków atmosferycznych. W praktyce, przewody YDY są często stosowane w budynkach mieszkalnych i użyteczności publicznej do zasilania urządzeń elektrycznych, a także w obiektach przemysłowych. Dzięki zastosowaniu ekranu, przewody te charakteryzują się wysoką odpornością na zakłócenia, co jest kluczowe dla utrzymania stabilności i jakości sygnałów. Oznaczenie to jest zgodne z normami PN-EN 50525-2-51, które określają wymagania dla przewodów w instalacjach niskiego napięcia. Znajomość tych oznaczeń jest niezbędna dla każdej osoby zajmującej się projektowaniem lub wykonawstwem instalacji elektrycznych.

Pytanie 37

Jakie oznaczenie literowe odnosi się do przewodu przeznaczonego do zasilania mobilnych odbiorników?

A. LY
B. YAKY
C. YDY
D. OMY
Oznaczenie OMY dotyczy przewodów przeznaczonych do zasilania odbiorników przenośnych, takich jak urządzenia elektryczne wykorzystywane w budownictwie, na eventach czy w przemyśle. Przewody te charakteryzują się elastycznością, co umożliwia ich łatwe dopasowanie do różnych warunków pracy. Zazwyczaj są wykonane z miękkiego PVC, co sprawia, że są odporne na uszkodzenia mechaniczne oraz wpływ warunków atmosferycznych. OMY posiadają także odpowiednie zabezpieczenia przed przeciążeniem oraz zwarciem, co jest kluczowe w kontekście użytkowania mobilnego. W praktyce przewody te są wykorzystywane w takich aplikacjach jak zasilanie narzędzi elektrycznych, oświetlenia scenicznego czy innych urządzeń wymagających mobilności. Dobrą praktyką jest przestrzeganie norm IEC 60227 oraz PN-HD 60364, które regulują kwestie bezpieczeństwa i wydajności przewodów elektrycznych w kontekście ich zastosowań przenośnych.

Pytanie 38

Jaka maksymalna wartość impedancji pętli zwarcia jest dopuszczalna w trójfazowym obwodzie elektrycznym o napięciu nominalnym 230/400 V, aby zapewnić skuteczną ochronę przed porażeniem w przypadku uszkodzenia izolacji, jeżeli wiadomo, że zasilanie tego obwodu ma odłączyć instalacyjny wyłącznik nadprądowy B20?

A. 2,3 Ω
B. 3,8 Ω
C. 4,0 Ω
D. 6,6 Ω
Odpowiedź 2,3 Ω jest prawidłowa, ponieważ w trójfazowym obwodzie elektrycznym o napięciu 230/400 V ochrona przeciwporażeniowa polega na szybkim wyłączeniu zasilania w przypadku uszkodzenia izolacji. Zgodnie z normą PN-EN 61140, maksymalna wartość impedancji pętli zwarcia, przy której może działać wyłącznik nadprądowy B20, wynosi 2,3 Ω. Wyłącznik B20 w typowych zastosowaniach ma czas zadziałania do 0,4 sekundy w przypadku zwarcia doziemnego, co oznacza, że impedancja pętli zwarcia nie powinna przekraczać tej wartości, aby zapewnić wystarczająco szybkie wyłączenie zasilania. W praktyce, aby system ochrony był skuteczny, wartość ta jest kluczowa, gdyż wpływa na bezpieczeństwo osób oraz urządzeń. Przykładowo, w instalacjach budowlanych i przemysłowych, pomiar impedancji pętli zwarcia powinien być regularnie wykonywany, aby upewnić się, że nie przekracza dopuszczalnych norm, co pomoże uniknąć niebezpiecznych sytuacji związanych z porażeniem prądem. Dodatkowo, przestrzeganie norm i wytycznych ochrony przeciwporażeniowej jest niezbędne do zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników systemów elektrycznych.

Pytanie 39

Co oznacza przeciążenie instalacji elektrycznej?

A. Bezpośrednim połączeniu ze sobą dwóch faz w instalacji
B. Przekroczeniu wartości prądu znamionowego danej instalacji
C. Nagłym wzroście napięcia elektrycznego w sieci, który przekracza wartość znamionową
D. Pojawieniu się w instalacji fali przepięciowej spowodowanej wyładowaniem atmosferycznym
Przeciążenie instalacji elektrycznej to nic innego jak przekroczenie prądu, który jest dla niej bezpieczny. Kiedy podłącza się za dużo urządzeń do jednego obwodu, przewody mogą się strasznie nagrzewać, co nie jest dobre. Standardy jak PN-HD 60364-5-52 mówią, że trzeba to wszystko dobrze zaplanować i wymierzyć, żeby zapewnić bezpieczeństwo użytkownikom i żeby instalacja długo działała. Jak się projektuje instalacje elektryczne, to warto pomyśleć o przewidywanych obciążeniach i zastosować odpowiednie zabezpieczenia, na przykład wyłączniki nadprądowe. Znajomość tych rzeczy jest istotna, nie tylko przy projektowaniu, ale też kiedy trzeba naprawiać coś, co już działa, bo może to pomóc w diagnozowaniu różnych problemów.

Pytanie 40

Którego miernika należy użyć do pomiaru natężenia oświetlenia w pomieszczeniu biurowym?

Ilustracja do pytania
A. D.
B. A.
C. C.
D. B.
Luksomierz to specjalistyczne urządzenie zaprojektowane do pomiaru natężenia oświetlenia, co czyni go idealnym narzędziem do oceny warunków oświetleniowych w pomieszczeniach biurowych. Pomiar natężenia oświetlenia jest kluczowy, aby zagwarantować odpowiednią ergonomię i komfort pracy. Standardy, takie jak PN-EN 12464-1, zalecają minimalne poziomy oświetlenia w różnych typach pomieszczeń, co podkreśla znaczenie tego pomiaru w kontekście zdrowia i wydajności pracowników. Używając luksomierza, można z łatwością określić, czy oświetlenie spełnia wymagania norm dotyczących natężenia oświetlenia, umożliwiając wprowadzenie odpowiednich korekt w celu poprawy warunków pracy. Praktyczne zastosowania luksomierza obejmują także monitorowanie zmian w oświetleniu w ciągu dnia czy ocenę efektywności różnych źródeł światła, co jest nieocenione w projektowaniu przestrzeni biurowych i utrzymaniu zgodności z regulacjami budowlanymi.