Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik farmaceutyczny
  • Kwalifikacja: MED.09 - Sporządzanie i wytwarzanie produktów leczniczych oraz prowadzenie obrotu produktami leczniczymi, wyrobami medycznymi, suplementami diety i środkami spożywczymi specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz innymi produktami dopuszczonymi do obrotu w aptece
  • Data rozpoczęcia: 18 grudnia 2025 16:25
  • Data zakończenia: 18 grudnia 2025 16:47

Egzamin zdany!

Wynik: 30/40 punktów (75,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Substancjami dezynfekującymi, które działają przeciwbakteryjnie poprzez uwalnianie tlenu, są

A. chloramina T oraz jodyna
B. fiolet gencjany oraz riwanol
C. nadmanganian potasu i nadtlenek wodoru
D. azotan srebra i formaldehyd
Chociaż chloramina T i jodyna są znane jako środki dezynfekujące, ich działanie nie polega na uwalnianiu tlenu w procesie odkażania. Chloramina T jest połączeniem chloru i amoniaku, która działa głównie poprzez dezaktywację białek w komórkach drobnoustrojów, co sprawia, że nie jest skuteczna w kontekście uwalniania tlenu, a raczej w inaktywacji mikroorganizmów poprzez mechanizmy chemiczne. Jodyna z kolei, będąca roztworem jodu, ma silne właściwości bakteriobójcze, ale działa na zasadzie utleniania i nie uwalnia tlenu w procesie dezynfekcji, co różni ją od odpowiedzi na pytanie. Fiolet gencjany i riwanol również nie spełniają kryteriów odkażania poprzez uwalnianie tlenu. Fiolet gencjany ma właściwości barwiące oraz antyseptyczne, jednak jego mechanizm działania oparty jest na hamowaniu rozwoju bakterii, a nie na utlenianiu. Riwanol, stosowany w medycynie głównie jako środek przeciwbakteryjny, działa poprzez interakcje z enzymami w komórkach drobnoustrojów, a nie przez generowanie tlenu. Azotan srebra i formaldehyd mają swoje zastosowania, ale ich działanie również nie opiera się na uwalnianiu tlenu. Azotan srebra jest stosowany w leczeniu ran i infekcji, a formaldehyd jest szeroko stosowany jako środek konserwujący. Oba te związki działają poprzez inne mechanizmy, takie jak denaturacja białek czy eliminacja komórek, a nie poprzez utlenianie związane z uwalnianiem tlenu. Typowe błędy myślowe prowadzące do nieporozumień w tym kontekście obejmują mylenie różnych mechanizmów działania środków dezynfekcyjnych oraz brak zrozumienia chemicznych właściwości substancji, co może prowadzić do błędnych wniosków o efektywności i zastosowaniu tych związków w praktyce medycznej.

Pytanie 2

Co oznacza symbol ZK umieszczony w polu recepty Uprawnienia dodatkowe?

A. Kobiety nieubezpieczone w trakcie ciąży, porodu lub połogu
B. Zasłużony Honorowy Dawca Przeszczepu
C. Wojskowy Inwalida
D. Wojenny Inwalida
Symbol ZK wpisany w polu recepty Uprawnienia dodatkowe oznacza \"Zasłużony Honorowy Dawca Przeszczepu\". Osoby z tym statusem mają prawo do różnych ulg i przywilejów w dostępie do świadczeń zdrowotnych. Zasłużeni Honorowi Dawcy Przeszczepu to osoby, które oddały krew lub organy, przyczyniając się do ratowania życia innych. W praktyce, na receptach dla tych pacjentów mogą być stosowane specjalne oznaczenia, co ułatwia pracownikom służby zdrowia identyfikację ich uprawnień. W systemie ochrony zdrowia w Polsce, taki symbol jest istotny, ponieważ daje dostęp do bezpłatnych leków oraz innych świadczeń medycznych, co ma na celu wynagrodzenie za ich altruistyczny czyn. Dobrą praktyką jest regularne aktualizowanie informacji na temat uprawnień pacjentów w systemach informatycznych, co wspiera efektywność i jakość usług medycznych świadczonych w Polsce."

Pytanie 3

Jakie badanie przeprowadza się za pomocą aparatu koszyczkowego?

A. odporności granulatów i granulek na ścieranie
B. uwalniania substancji czynnej z systemów transdermalnych
C. uwalniania substancji czynnej ze stałych postaci leku
D. czasu całkowitej deformacji czopków lipofilowych
Aparat koszyczkowy, znany również jako aparatura do badania uwalniania substancji czynnej, jest kluczowym narzędziem w ocenie wydajności farmaceutycznej stałych postaci leku. Poprawna odpowiedź dotycząca uwalniania substancji czynnej ze stałych postaci leku odnosi się do standardu, jakim jest badanie profilu uwalniania. W praktyce, aparaty te są wykorzystywane w badaniach mających na celu określenie tempa i stopnia, w jakim substancja czynna jest zwalniana z formy leku, co jest niezbędne przy projektowaniu i optymalizacji formulacji farmaceutycznych. Przykładem zastosowania jest badanie tabletek o przedłużonym działaniu, gdzie istotne jest, aby substancja czynna była uwalniana w odpowiednim tempie, zapewniając skuteczność terapeutyczną i minimalizując działania niepożądane. Normy i wytyczne, takie jak te wydawane przez Farmakopee i Międzynarodową Organizację Normalizacyjną (ISO), podkreślają znaczenie dokładności oraz powtarzalności wyników tego typu badań, co podkreśla rolę aparatu koszyczkowego w zapewnieniu jakości produktów farmaceutycznych.

Pytanie 4

Jakie jest stężenie kwasu salicylowego w przygotowanym leku według podanej receptury, jeśli spirytus salicylowy to 2,0% roztwór etanolowo-wodny kwasu salicylowego?

Rp.

Resorcinoli2,0
Spir. salicylati
Spir. camphorati     aa ad 50,0
M.f. sol.
D.S. Na skórę
A. 0,50%
B. 1,02%
C. 0,48%
D. 0,96%
W leku recepturowym stężenie kwasu salicylowego wynosi 0,96%. To dobrze obliczone, bo opiera się na masie kwasu w spirytusie salicylowym oraz całkowitej masie leku. Obliczanie stężenia substancji czynnej w farmacji to coś, co jest naprawdę kluczowe, bo wpływa na to, jak działają leki i czy są bezpieczne. Przy robieniu leków ważne jest, żeby mieć dokładne dane i przestrzegać standardów, żeby wszystko się zgadzało z zaleceniami terapeutycznymi. Z kwasem salicylowym, który pomaga przy bólu i stanach zapalnych, dobre obliczenie stężenia ma bezpośrednie znaczenie dla jego działania. Normy, jak Farmakopea Polska, mówią dokładnie, jak powinny wyglądać przygotowania roztworów, co pozwala na zapewnienie jakości i bezpieczeństwa leków. To jest istotne, żeby pacjenci dostawali leki o odpowiednich stężeniach, bo to zwiększa skuteczność terapii.

Pytanie 5

U osoby poszkodowanej zaobserwowano nagłe zatrzymanie oddechu oraz krążenia. W trakcie resuscytacji, aż do momentu przybycia służb medycznych, powinno się wykonywać 30 uciśnięć klatki piersiowej oraz

A. 1 wdmuchnięcie powietrza
B. 3 wdmuchnięcia powietrza
C. 4 wdmuchnięcia powietrza
D. 2 wdmuchnięcia powietrza
W przypadku nagłego zatrzymania oddechu i krążenia, kluczowe jest stosowanie się do wytycznych Europejskiej Rady Resuscytacji (ERC), które sugerują, aby podczas resuscytacji przeprowadzać 30 uciśnięć klatki piersiowej, a następnie 2 wdmuchnięcia powietrza. Takie proporcje 30:2 są uznawane za najbardziej efektywne w kontekście przywracania krążenia i wentylacji, co jest niezbędne do zapewnienia dostępu tlenu do mózgu i innych organów. Praktycznym zastosowaniem tych zasad jest sytuacja, gdy jesteśmy świadkami nagłego zatrzymania akcji serca – wówczas należy niezwłocznie przystąpić do resuscytacji, aby zwiększyć szansę na przeżycie poszkodowanego. Wdmuchnięcia powietrza powinny być wykonane poprzez szczelne zamknięcie ust ratownika na ustach poszkodowanego, a następnie dostarczenie 2 oddechów o objętości 500-600 ml, co odpowiada jednemu pełnemu oddechowi. Takie postępowanie jest zgodne z aktualnymi wytycznymi i znacząco poprawia skuteczność resuscytacji.

Pytanie 6

Roztwór olejowy przeznaczony do iniekcji powinien być podawany

A. dordzeniowo
B. donaczyniowo
C. domięśniowo
D. dosercowo
Prawidłowa odpowiedź to podanie płynu do wstrzykiwań w postaci roztworu olejowego domięśniowo. Roztwory olejowe są często stosowane w terapii, ponieważ pozwalają na stopniowe uwalnianie substancji czynnej do organizmu. Ta droga podania charakteryzuje się lepszą biodostępnością oraz spowolnionym wchłanianiem, co jest istotne w przypadku leków, które wymagają dłuższego działania. Domięśniowe wstrzyknięcie zapewnia również większą powierzchnię absorpcyjną oraz umożliwia wprowadzenie większej objętości płynu, co bywa korzystne w przypadku niektórych terapii. Przykładem mogą być leki hormonalne, takie jak testosteron czy progesteron, które często są podawane w formie olejowych roztworów właśnie tą drogą. Ponadto, standardy medyczne, takie jak wytyczne Światowej Organizacji Zdrowia, podkreślają znaczenie prawidłowego podania leków w celu minimalizacji działań niepożądanych oraz maksymalizacji ich skuteczności.

Pytanie 7

Jakiej z poniższych informacji dotyczących dorosłego pacjenta nie musi zawierać poprawnie wystawiona recepta, na której przynajmniej jeden z zapisanych leków jest objęty obniżoną odpłatnością?

A. Adresu.
B. Imienia.
C. Wieku.
D. Numeru Pesel.
Wiek pacjenta nie jest wymogiem formalnym przy wystawianiu recepty dla osób pełnoletnich. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, recepta musi zawierać dane identyfikacyjne pacjenta, takie jak imię, nazwisko, adres oraz numer PESEL, jednak wiek nie jest konieczny. W praktyce, lekarze i farmaceuci kierują się zasadą, że pełnoletniość pacjenta, definiowana jako ukończenie 18. roku życia, jest wystarczająca do założenia, że pacjent jest w pełni zdolny do podejmowania decyzji zdrowotnych. W związku z tym, nie ma potrzeby dokumentowania wieku pacjenta na recepcie. Przykład zastosowania tego przepisu można znaleźć w codziennej praktyce medycznej, gdzie lekarze koncentrują się na innych, kluczowych informacjach, które mają wpływ na proces leczenia. Wiedza na temat tego, jakie dane są obligatoryjne, pozwala na sprawniejsze zarządzanie dokumentacją medyczną i unikanie zbędnych błędów, co jest zgodne z zasadami efektywnej organizacji procesu wystawiania recept.

Pytanie 8

Przesłanką do wprowadzenia terapii potrójnej, która obejmuje pantoprazol, metronidazol oraz amoksycylinę, jest

A. zakażenie Helicobacter pylori
B. kiła
C. angina
D. rzekomobłoniaste zapalenie jelita grubego
Zakażenie Helicobacter pylori jest wskazaniem do zastosowania terapii potrójnej z użyciem pantoprazolu, metronidazolu oraz amoksycyliny. Taka terapia jest standardem w eradykacji H. pylori, gdyż pantoprazol, jako inhibitor pompy protonowej, zmniejsza wydzielanie kwasu żołądkowego, co sprzyja działaniu antybiotyków. Metronidazol i amoksycylina działają synergistycznie, eliminując bakterie i minimalizując ryzyko oporności. Zastosowanie takiej kombinacji jest zgodne z wytycznymi Światowej Organizacji Zdrowia oraz lokalnymi standardami leczenia chorób układu pokarmowego, które zalecają terapię potrójną jako podstawową metodę w przypadku stwierdzenia zakażenia H. pylori. W praktyce klinicznej istotne jest także monitorowanie skuteczności terapii oraz ewentualnych działań niepożądanych, co podnosi jakość opieki nad pacjentem.

Pytanie 9

Wskaż odpowiednią grupę izotonicznych roztworów, które są używane do wytwarzania kropli do oczu?

A. Roztwór azotanu potasu, kwasu borowego, glukozy
B. Roztwór kwasu borowego, chlorku potasu, gliceryny
C. Roztwór azotanu potasu, kwasu ortofosforowego, chlorku potasu
D. Roztwór chlorku sodu, azotanu srebra, glukozy
Wiele składników chemicznych, które pojawiły się w nieprawidłowych odpowiedziach, nie spełnia kryteriów dotyczących roztworów izotonicznych stosowanych w okulistyce. Roztwór chlorku sodu, azotanu srebra, glukozy, choć zawiera glukozę, to jednak chlorek sodu i azotan srebra mogą prowadzić do podrażnień oka. Chlorek sodu w wysokich stężeniach działa drażniąco, co czyni go niewłaściwym wyborem do aplikacji w okolicach oczu. Azotan srebra, mimo swoich właściwości antyseptycznych, jest substancją, która jest stosunkowo drażniąca i nieodpowiednia do stosowania w postaci kropli do oczu. Z kolei zaproponowany roztwór azotanu potasu, kwasu ortofosforowego i chlorku potasu również nie jest odpowiedni, ponieważ kwas ortofosforowy to substancja mogąca zmieniać pH roztworu, co może prowadzić do podrażnienia. W kontekście roztworów do oczu, istotne jest, aby utrzymać stabilne pH oraz odpowiednią osmolarność, co zapewnia komfort stosowania. Błędne koncepcje w tych odpowiedziach polegają na braku zrozumienia roli pH oraz osmolarności w zdrowiu oczu oraz ich wpływu na komfort użytkowania. Należy pamiętać, że substancje stosowane w preparatach do oczu muszą być kompatybilne z naturalnym środowiskiem oka, aby uniknąć skutków ubocznych, takich jak pieczenie, zaczerwienienie czy uszkodzenia tkanki. Dlatego poprawny dobór składników roztworu jest kluczowy dla bezpieczeństwa i skuteczności terapii okularowej.

Pytanie 10

Co należy zrobić w sytuacji zauważenia ognia podczas pracy w aptece?

A. zalać palące się miejsce alkoholem etylowym
B. powiadomić kierownika apteki i czekać na jego przybycie
C. niezwłocznie odciąć dostawę energii elektrycznej
D. wywołać panikę i uciekać z miejsca, gdzie jest ogień
Odpowiedź polegająca na niezwłocznym odcięciu dopływu energii elektrycznej w przypadku zauważenia ognia w aptece jest prawidłowa i wynika z fundamentalnych zasad bezpieczeństwa pożarowego. W sytuacji pożarowej, odcięcie źródła energii elektrycznej może zapobiec dalszemu rozprzestrzenieniu się ognia, zwłaszcza jeżeli jego źródłem są urządzenia elektryczne, które mogą dodatkowo iskrzyć i powodować eksplozje. Przykładowo, w aptekach często znajdują się różnego rodzaju urządzenia takie jak lodówki do przechowywania leków wymagających niskich temperatur, a ich awaria w wyniku pożaru może prowadzić do poważnych zagrożeń. Kolejnym aspektem jest to, że w sytuacjach wysokiego ryzyka niezbędne jest szybkie podejmowanie decyzji, które mogą uratować życie i zdrowie pracowników oraz pacjentów. Działania zgodne z procedurami BHP i normami przeciwpożarowymi, takimi jak NFPA (National Fire Protection Association), podkreślają znaczenie szybkiego reagowania i minimalizowania ryzyka w sytuacjach kryzysowych. W związku z tym, znajomość i przestrzeganie tych zasad jest kluczowe dla bezpieczeństwa w aptece.

Pytanie 11

Ciecze, które się ze sobą nie mieszają, są składnikiem, który występuje zawsze

A. w emulsji
B. w nalewce
C. w zawiesinie
D. w maści
Maści to półstałe preparaty, które działają trochę inaczej. Mogą mieć składniki, które rozpuszczają się w wodzie lub w oleju, ale nie można ich nazywać emulsjami. Zwykle maść ma jedną fazę olejową i jedną wodną, więc nie wszystko tutaj się nie miesza. A co do zawiesin, to są to cząstki stałe w cieczy, więc mają całkiem inną strukturę niż emulsje. Nalewki to z kolei roztwory alkoholowe i generalnie nie mają do czynienia z ciałami, które się nie mieszają, bo to są po prostu substancje rozpuszczone w rozpuszczalniku. Mylenie tych pojęć to spory błąd, bo każda z tych grup ma swoją specyfikę, co jest ważne w praktyce, zwłaszcza w farmacji czy kosmetykach.

Pytanie 12

Co należy zrobić z lekiem z wykazu B, który znajduje się w aptece i ma termin ważności kończący się 30.11.2013, w dniu 01.12.2013?

A. Przekazać do utylizacji
B. Odesłać do producenta
C. Odesłać do hurtowni
D. Przekazać do organu nadzoru farmaceutycznego
Fajnie, że wiesz, jak ważne jest przekazywanie leków do utylizacji. Jak masz lek, który skończył ważność, to powinieneś się nim zająć przed upływem terminu. Utylizacja takich leków to istotna sprawa, bo nie tylko dbamy o zdrowie pacjentów, ale też o środowisko. Jak apteki i placówki medyczne nie mają odpowiednich procedur, to mogą sporo namieszać. W praktyce to powinno wyglądać tak, że leki, które nie nadają się do użycia, pakowane są w dobre pojemniki, a transport do utylizacji musi być zgodny z normami. Trzeba pamiętać o przepisach, zarówno krajowych, jak i unijnych, które mówią, jak powinno się postępować z takimi odpadami medycznymi. To naprawdę ważne, żebyśmy wszyscy byli tego świadomi.

Pytanie 13

Kto podejmuje decyzję o wstrzymaniu obrotu lekiem lub wyrobem medycznym na terytorium całego kraju?

A. Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny
B. Główny Inspektor Sanitarny
C. Minister Zdrowia
D. Główny Inspektor Farmaceutyczny
Główny Inspektor Farmaceutyczny (GIF) jest kluczowym organem administracji publicznej, który odpowiada za nadzór nad obrotem produktami leczniczymi oraz wyrobami medycznymi. Jego kompetencje obejmują podejmowanie decyzji dotyczących wstrzymywania obrotu produktami, gdy zachowanie ich bezpieczeństwa lub skuteczności budzi wątpliwości. Na przykład, w sytuacji, gdy pojawiają się doniesienia o poważnych działaniach niepożądanych związanych z danym lekiem, GIF ma prawo natychmiast podjąć decyzję o jego wycofaniu z rynku, aby chronić zdrowie publiczne. W Polsce, decyzje podejmowane przez Głównego Inspektora Farmaceutycznego są zgodne z regulacjami prawa farmaceutycznego oraz normami międzynarodowymi, co zapewnia spójność i bezpieczeństwo obrotu produktami leczniczymi. Działania GIF są nie tylko zdefiniowane w polskim prawodawstwie, ale również są zgodne z wytycznymi Europejskiej Agencji Leków (EMA), co podkreśla znaczenie tej instytucji w utrzymaniu wysokich standardów ochrony zdrowia obywateli.

Pytanie 14

Jakie są objawy niedoboru cholekaciferolu?

A. zwyrodnienie mięśni
B. zwiększona krzepliwość
C. krzywica u dzieci oraz rozmiękanie kości u dorosłych
D. ślepota zmierzchowa
Cholekalcyferol, znany jako witamina D3, odgrywa kluczową rolę w metabolizmie wapnia i fosforu, co jest niezbędne dla utrzymania zdrowych kości. Niedobór tej witaminy prowadzi do poważnych zaburzeń w mineralizacji kości. U dzieci może to skutkować krzywicą, schorzeniem objawiającym się deformacjami kości, bólem oraz osłabieniem mięśni. U dorosłych niedobór cholekalcyferolu przyczynia się do osteomalacji, czyli rozmiękania kości, co może prowadzić do zwiększonego ryzyka złamań. Praktyczne zalecenia dotyczące zapobiegania niedoborom obejmują zwiększenie ekspozycji na słońce, spożywanie produktów bogatych w witaminę D oraz suplementację, zwłaszcza w grupach wysokiego ryzyka, takich jak osoby starsze czy te z ograniczonym dostępem do światła słonecznego. Utrzymanie odpowiedniego poziomu witaminy D w organizmie jest zgodne z zaleceniami Światowej Organizacji Zdrowia, która podkreśla znaczenie tej witaminy dla zdrowia publicznego.

Pytanie 15

Jakiego koloru sygnaturę należy dołączyć do opakowania leku przygotowanego według recepty?

Rp.
Zinci oxidi               8,0
Talci                    10,0
Glyceroli                 5,0
3,0% Sol. Acidi borici   15,0
Aquae                 ad 50,0
M.f. …………

A. białym i etykietę przed użyciem zmieszać.
B. pomarańczowym i etykietę przed użyciem zmieszać.
C. pomarańczowym i etykietę lek oczny.
D. białym i etykietę trucizna.
Odpowiedź pomarańczowym i etykietę przed użyciem zmieszać jest prawidłowa, ponieważ zgodnie z normami farmaceutycznymi, leki do użytku zewnętrznego, takie jak zawiesiny, powinny być oznaczane sygnaturą w kolorze pomarańczowym. Taki kolor sygnatury informuje o konieczności szczególnej ostrożności i wskazuje na specyfikę przygotowania leku. W przypadku zawiesin, które mogą zawierać nierozpuszczalne składniki, takie jak tlenek cynku czy talk, konieczne jest ich dokładne wymieszanie przed zastosowaniem, aby zapewnić homogeniczność i skuteczność aplikacji. Etykieta „przed użyciem zmieszać” jest zatem kluczowa, aby użytkownik mógł prawidłowo przygotować lek, co jest zgodne z zasadami dobrej praktyki farmaceutycznej. Umożliwia to również uniknięcie potencjalnych działań niepożądanych, które mogą wynikać z nieprawidłowego stosowania leku. W praktyce, takie oznaczenia są fundamentalne dla bezpieczeństwa pacjentów oraz efektywności terapii lekowej.

Pytanie 16

Dawka maksymalna dobowa chlorowodorku efedryny podanego doustnie wynosi 0,15 g. Jaką maksymalną ilość chlorowodorku efedryny należy wpisać w miejsce "X" w przedstawionej recepcie, jeżeli lek jest przeznaczony dla trzyletniego dziecka? Do obliczeń zastosuj wzór Younga:

Dd = wiek dziecka(lata)
wiek dziecka(lata) + 12
 · Maksymalna dawka dla dorosłych (wg FP)
Rp.
Ephedrini hydrochloridi  X
Aquae                       5,0
Thymi sirupi ad           120,0
M.f. Mixt.
S. 2 x dz. łyżeczkę (6,0 g) dla dziecka lat 3
A. 0,300 g
B. 0,100 g
C. 0,030 g
D. 0,150 g
Wybór innej odpowiedzi niż 0,300 g może wynikać z kilku nieporozumień dotyczących dawkowania chlorowodorku efedryny. Odpowiedzi takie jak 0,100 g czy 0,150 g mogą sugerować niepełne zrozumienie zasad obliczania dawek leków u dzieci. Często zdarza się, że osoby podejmujące próbę obliczeń nie biorą pod uwagę, że maksymalna dawka dla dzieci może być wyższa niż te wartości. Zastosowanie niewłaściwego przelicznika, np. zbyt małej ilości miligramów na kilogram masy ciała, prowadzi do błędnych obliczeń, co może skutkować nieodpowiednim dawkowanie leku. Ponadto, pominięcie kontekstu klinicznego, w jakim lek jest stosowany, może zaburzyć ocenę rzeczywistej dawki potrzebnej pacjentowi. Zachowanie ostrożności w przypadku dawek dla dzieci jest kluczowe, z uwagi na ich szczególną wrażliwość na leki, dlatego warto korzystać z dostępnych narzędzi oraz zaleceń medycznych, aby obliczenia były jak najbardziej precyzyjne. Prowadzi to do sytuacji, w której lekarz, kierując się tylko ogólnymi zasadami, może zalecić niewłaściwą dawkę, co stwarza ryzyko dla pacjenta. Ważne jest, aby zawsze konsultować się z dokumentacją medyczną oraz zaleceniami dotyczącymi dawkowania, aby uniknąć potencjalnie niebezpiecznych pomyłek w leczeniu.

Pytanie 17

Jakie jest podłoże maści z tlenkiem cynku (Zinci oxidi unguentum)?

A. Vaselinum album
B. Unguentum simplex
C. Unguentum leniens
D. Vaselinum hydrophylicum
Wybór niewłaściwego podłoża dla maści z tlenkiem cynku może prowadzić do nieefektywnego działania lub, co gorsza, do podrażnień skóry. Odpowiedzi takie jak Unguentum leniens, Unguentum simplex czy Vaselinum album nie są odpowiednie, ponieważ nie spełniają wymagań dotyczących rozpuszczalności i wchłaniania substancji czynnych. Unguentum leniens, czyli maść łagodząca, opiera się na innych komponentach, które mogą nie zapewniać optymalnego wchłaniania tlenku cynku. Jego właściwości mogą być zatem niewystarczające w kontekście wymaganych działań terapeutycznych. Unguentum simplex to maść nie zawierająca substancji czynnych, która służy więcej jako nośnik niż jako podłoże do działania terapeutycznego. Vaselinum album, czyli wazelina biała, jest substancją o dużej gęstości i mało przepuszczalną, co utrudnia przenikanie substancji czynnej w głąb skóry, przez co tlenek cynku mógłby nie zrealizować swojego potencjalnego działania. Takie pomyłki są często skutkiem mylenia funkcji różnych podłoży, co może wynikać z braku zrozumienia ich właściwości fizykochemicznych. Wybór podłoża powinien opierać się na analizie właściwości składników aktywnych oraz oczekiwań dotyczących efektów terapeutycznych, co jest istotne w kontekście stosowania maści w dermatologii.

Pytanie 18

Nalewka sporządzana z kwiatów głogu, uzyskiwana przez siedmiodniowe macerowanie mieszanki etanolu z wodą, to

A. Capsici tinctura
B. Chinae tinctura
C. Convallariae majalis tinctura
D. Crataegi tinctura
Crataegi tinctura, czyli nalewka z kwiatostanu głogu, jest wytwarzana poprzez macerację kwiatów głogu (Crataegus spp.) w mieszaninie etanolu i wody przez okres siedmiu dni. Ta nalewka jest ceniona w fitoterapii ze względu na swoje właściwości wspomagające układ sercowo-naczyniowy. Głóg wykazuje działanie tonizujące na serce, poprawiające jego wydolność oraz korzystnie wpływające na ukrwienie. W praktyce, Crataegi tinctura jest często stosowana w przypadkach łagodnych zaburzeń krążenia, takich jak dławica piersiowa czy nadciśnienie tętnicze. Takie zastosowanie wpisuje się w standardy dobrej praktyki w fitoterapii, które podkreślają znaczenie stosowania naturalnych preparatów na bazie roślin w celu poprawy funkcji serca. Warto również dodać, że nalewka ta może być stosowana w połączeniu z innymi ziołami o podobnym działaniu, co zwiększa jej efektywność.

Pytanie 19

W aptece, podczas realizacji recept, kluczowe jest posiadanie:

A. Bez recepty (magazyn współpracujący z polską grupą farmaceutyczną)
B. Preparat ziołowy (Herbapol)
C. Spis leków objętych refundacją
D. Czasopismo farmaceutyczne
Wykaz leków refundowanych jest kluczowym narzędziem w pracy farmaceutycznej, szczególnie przy wydawaniu leków na receptę. Zawiera informacje o lekach, które są objęte refundacją przez Narodowy Fundusz Zdrowia, co jest istotne zarówno dla pacjentów, jak i farmaceutów. Znajomość tego wykazu pozwala farmaceutom na prawidłowe informowanie pacjentów o dostępnych opcjach leczenia oraz ich kosztach. Przykładowo, jeśli pacjent przynosi receptę na lek, który znajduje się w wykazie, farmaceuta może go wypisać po odpowiedniej weryfikacji, co nie tylko przyspiesza proces, ale również eliminuje błędy związane z niewłaściwym wydawaniem leków. Standardy dobrej praktyki w aptece nakładają na farmaceutów obowiązek posiadania aktualnej wiedzy na temat leków refundowanych, aby móc skutecznie doradzać pacjentom i wykonywać swoje obowiązki z należytą starannością.

Pytanie 20

Który z poniższych leków lub materiałów medycznych powinien być przechowywany w chłodni?

A. Bactigras (jałowy opatrunek)
B. Chlorprothixen (chlorprotyksen)
C. Humalog (insulina lispro)
D. Klarmin (klarytromycyna)
Humalog, zawierający insulinę lispro, jest lekiem stosowanym w leczeniu cukrzycy, który wymaga przechowywania w lodówce. Insulina jest białkiem, które jest wrażliwe na temperaturę, a jej niewłaściwe przechowywanie może prowadzić do degradacji, co z kolei zmniejsza jej skuteczność. Zgodnie z zaleceniami producentów oraz standardami przechowywania leków, insulina powinna być przechowywana w temperaturze od 2°C do 8°C. Ważne jest także, aby nie zamrażać insuliny, ponieważ może to prowadzić do nieodwracalnych zmian w strukturze białkowej. W praktyce, pacjenci często przechowują nieużywaną insulinę w lodówce, a otwartą insulinę można przechowywać w temperaturze pokojowej przez określony czas, ale należy unikać wysokich temperatur i ekspozycji na światło. Przechowywanie insuliny zgodnie z zaleceniami jest kluczowe dla zapewnienia jej skuteczności i bezpieczeństwa terapeutycznego.

Pytanie 21

Lejek wykonany z szkła spiekanego (Schotta) stosuje się do

A. przesiewania
B. dekantacji
C. sączenia
D. klarowania
Lejek z warstwą ze szkła spiekanego, znany także jako lejek szklany, jest powszechnie stosowany w laboratoriach chemicznych do procesu sączenia. Jego budowa i materiał, z którego jest wykonany, umożliwiają skuteczne separowanie cieczy od ciał stałych. Szkło spiekane ma porowatą strukturę, co sprawia, że jest idealne do filtracji, a jego chemiczna odporność na wiele reagentów chemicznych sprawia, że jest preferowany w wielu zastosowaniach laboratoryjnych. W praktyce, podczas eksperymentów, można używać lejka do oddzielania osadu od cieczy po reakcjach chemicznych, co jest kluczowe w uzyskiwaniu czystych produktów. Dobrą praktyką jest używanie lejka w połączeniu z papierowymi filtrami, co zwiększa efektywność procesu. Warto również zauważyć, że lejek ze szkła spiekanego jest zgodny z normami bezpieczeństwa chemicznego i może być używany w laboratoriach zajmujących się różnorodnymi reakcjami chemicznymi, co czyni go wszechstronnym narzędziem w pracy laboratoryjnej.

Pytanie 22

W terapii objawów związanych z przewlekłą niewydolnością żylną kończyn dolnych zaleca się zastosowanie

A. diosminy
B. dimetikonu
C. ditranolu
D. dorzolamidu
Diosmina jest substancją czynną o działaniu flebotropowym, co oznacza, że może poprawić funkcjonowanie żył oraz zwiększyć ich elastyczność. W przypadku przewlekłej niewydolności żylnej kończyn dolnych, diosmina działa na kilka sposobów: zmniejsza przepuszczalność naczyń, co obniża ryzyko powstawania obrzęków, a także poprawia mikrokrążenie. Zastosowanie diosminy jest zgodne z aktualnymi standardami leczenia chorób żylnych, co potwierdzają liczne badania kliniczne. Przykładem praktycznego zastosowania diosminy może być stosowanie jej w terapii pacjentów z objawami takimi jak ból, dyskomfort czy obrzęki kończyn dolnych. Dawkowanie tej substancji jest często dostosowywane do indywidualnych potrzeb pacjenta, a jej działanie może być zauważalne już po kilku tygodniach stosowania. Ponadto, diosmina jest często stosowana w połączeniu z innymi metodami leczenia, takimi jak kompresjoterapia, co zwiększa jej efektywność.

Pytanie 23

Fenoloftaleina, wykorzystywana jako wskaźnik w alkacymetrii, w roztworze zasadowym zmienia kolor na

A. malinową
B. pomarańczową
C. żółtą
D. niebieską
Fenoloftaleina jest organicznym związkiem chemicznym, który pełni rolę wskaźnika pH, szczególnie w titracji zasadowej. W roztworach zasadowych fenoloftaleina zmienia kolor na malinowy, co jest wynikiem zmiany pH, w którym zaczyna dominować forma zjonizowana. Fenoloftaleina jest bezbarwna w pH poniżej około 8,2, a przy pH wyższym od 10 przybiera intensywny malinowy odcień. W praktyce, wskaźnik ten jest szeroko stosowany w laboratoriach chemicznych do oceny odczynu roztworów alkalicznych. W analizach alkacymetrycznych, poprawne odczytanie koloru wskaźnika jest kluczowe dla uzyskania dokładnych wyników. Dodatkowo, fenoloftaleina znajduje zastosowanie w przemyśle, gdzie monitorowanie pH jest istotne dla jakości produktów. Warto również zwrócić uwagę na to, że jej stosowanie jest zgodne z zaleceniami standardów analitycznych, takich jak ISO, co potwierdza jej wiarygodność jako narzędzia pomiarowego w chemii.

Pytanie 24

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia, jak należy przechowywać gotowe leki z grupy środków odurzających?

A. w odpowiednio zabezpieczonym pomieszczeniu w zamkniętej metalowej szafie lub kasecie, przymocowanej w sposób trwały do ściany lub podłogi
B. w oddzielnej, zamykanej szafce obok silnie działających substancji
C. w odpowiednio zabezpieczonym pomieszczeniu na wyznaczonych półkach
D. w specjalnie wydzielonym miejscu, do którego pacjent nie ma dostępu
Odpowiednio zabezpieczone pomieszczenie, w którym znajdują się leki gotowe z grupy środków odurzających, powinno być wyposażone w zamkniętą metalową szafę lub kasetę, przymocowaną w sposób trwały do ściany lub podłogi. Tego rodzaju zabezpieczenia są zgodne z normami bezpieczeństwa, które mają na celu minimalizację ryzyka nieautoryzowanego dostępu do substancji mogących być nadużywane. W praktyce oznacza to, że dostęp do tych leków powinni mieć jedynie uprawnieni pracownicy, co jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa zarówno pacjentów, jak i personelu. W odpowiednich regulacjach, takich jak Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii, określono ścisłe wymagania dotyczące przechowywania leków odurzających. Używanie metalowych, zamykanych szaf, które są trwale przymocowane, zapewnia dodatkową ochronę przed kradzieżą i niewłaściwym użyciem. Przykładowo, w placówkach medycznych, gdzie przechowuje się takie leki, często stosuje się również systemy monitorowania dostępu, aby jeszcze bardziej zwiększyć poziom bezpieczeństwa. Właściwe przechowywanie to nie tylko kwestia zgodności z prawem, ale również troska o zdrowie pacjentów oraz bezpieczeństwo całego środowiska medycznego.

Pytanie 25

Jakie substancje mają właściwości higroskopijne?

A. Absinthi tinctura
B. Pini sirupus compositus
C. Camphorae spiritus
D. Belladonnae extractum siccum
Belladonnae extractum siccum, czyli suchy ekstrakt z pokrzyku wilczej jagody, wykazuje właściwości higroskopijne, co oznacza, że ma zdolność do absorbowania wilgoci z otoczenia. Higroskopijność jest istotna w farmacji i przemyśle kosmetycznym, ponieważ wpływa na stabilność i trwałość produktów. W praktyce, substancje higroskopijne mogą zmieniać swoje właściwości w wyniku wchłaniania wody, co może prowadzić do zmniejszenia skuteczności leku lub kosmetyku. W związku z tym, podczas formulacji produktów zawierających Belladonnae extractum siccum, należy zapewnić odpowiednie warunki przechowywania oraz zabezpieczenia przed wilgocią. Warto również zauważyć, że substancje higroskopijne często są dodawane do różnych preparatów w celu poprawy ich stabilności, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w branży farmaceutycznej. Przykładem mogą być postacie leku, takie jak tabletki czy proszki, które muszą być odpowiednio pakowane, aby zminimalizować ich kontakt z wilgocią.

Pytanie 26

Jaka jest zawartość kwasu salicylowego w maści przygotowanej według podanej recepty?

Rp.
Acidi salicylici                            10,0
2,0% Sol. Acidi borici
Vaselini albi
Lanolini                           aa       30,0
M.f.ung.
S. Zewnętrznie
A. 0,6%
B. 3,0%
C. 10,0%
D. 0,3%
Odpowiedź 10,0% jest właściwa, jednak z uwagi na brak danych dotyczących masy roztworu kwasu borowego, nie możemy jednoznacznie stwierdzić, jakie stężenie kwasu salicylowego uzyskamy. W praktyce, stężenie w maściach jest kluczowym czynnikiem wpływającym na ich skuteczność terapeutyczną. W przypadku kwasu salicylowego, jego stężenie powinno być dostosowane do wskazania, np. stężenie 5-10% stosuje się przy leczeniu brodawek, a niższe stężenia w preparatach przeznaczonych do pielęgnacji skóry. Warto zauważyć, że podczas sporządzania maści farmaceutycznych, należy ściśle przestrzegać receptur i standardów jakości, takich jak Farmakopea Polska, co zapewnia nie tylko skuteczność, ale i bezpieczeństwo stosowania. Dodatkowo, dobrym zwyczajem jest dokumentowanie wszystkich użytych składników oraz ich mas, aby móc później dokonać analizy skuteczności i odpowiednio dostosować stężenia.

Pytanie 27

Który z kodów dodatkowych uprawnień zdrowotnych pacjentki odnosi się do kobiet w czasie ciąży, porodu lub połogu, które nie mają obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu?

A. DN
B. CN
C. BW
D. PO
Odpowiedź CN jest poprawna, ponieważ odnosi się do kodu uprawnień dodatkowych pacjenta, który dotyczy kobiet w trakcie ciąży, porodu lub połogu, a które nie są objęte obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym z innego tytułu. Zgodnie z przepisami prawa, kobiety w ciąży mają prawo do specjalnych świadczeń zdrowotnych, w tym do opieki prenatalnej oraz postnatalnej. Kod CN przyznaje dodatkowe uprawnienia do korzystania z tych świadczeń, co jest szczególnie ważne w sytuacjach, gdy standardowe ubezpieczenie nie pokrywa kosztów związanych z opieką nad matką i dzieckiem. Przykładowo, kobieta, która nie jest objęta ubezpieczeniem zdrowotnym, może skorzystać z porady ginekologicznej lub położniczej, co jest kluczowe dla zapewnienia zdrowia jej oraz noworodka. Dobrą praktyką jest, aby wszystkie placówki medyczne były świadome tego kodu, aby mogły skutecznie informować pacjentki o ich prawach i dostępnych usługach.

Pytanie 28

Wskaźnik goryczy określa się dla

A. liścia prawoślazu
B. kory kruszyny
C. liścia bobrka
D. kory dębu
Wybór kory dębu, liścia prawoślazu i kory kruszyny jako źródeł wskaźnika goryczy jest niezbyt trafny z kilku powodów. Kora dębu, mimo że jest używana w medycynie, to nie ma zbyt wiele wspólnego z goryczką. Raczej znana jest z działania ściągającego i przeciwzapalnego, więc bardziej przydaje się w leczeniu problemów skórnych niż w kontekście goryczy. Z kolei liść prawoślazu jest super, bo ma właściwości łagodzące i nawilżające, świetny przy problemach z oddechem, ale też nie jest gorzki. Kora kruszyny z kolei, choć znana z działania przeczyszczającego, też nie jest żadnym źródłem goryczy w sensie smakowym. Takie błędne wybory mogą brać się z mylnych skojarzeń, które nie uwzględniają kluczowych info o realnych właściwościach roślin. Zrozumienie, co wpływa na smak i zapach roślin, jest naprawdę ważne, zwłaszcza jak chodzi o produkcję i wykorzystywanie ziół w kuchni i medycynie. Jak się nie rozumie różnic między działaniem różnych części roślin, można łatwo pomylić się przy stosowaniu ziół, co potem negatywnie wpływa na skuteczność terapii oraz jakość potraw.

Pytanie 29

Który z leków jest wykorzystywany w terapii cukrzycy typu I?

A. Gliklazyd
B. metformina
C. Insulina
D. Glimepiryd
Gliklazyd, metformina oraz glimepiryd to leki, które są stosowane głównie w leczeniu cukrzycy typu II, a ich mechanizmy działania różnią się od insuliny. Gliklazyd i glimepiryd to leki z grupy pochodnych sulfonylomocznika, które pobudzają trzustkę do wydzielania insuliny. Ich działanie opiera się na stymulacji komórek beta trzustki, co czyni je nieodpowiednimi dla pacjentów z cukrzycą typu I, gdzie trzustka nie produkuje insuliny. Metformina natomiast działa poprzez zwiększenie wrażliwości tkanek na insulinę i zmniejszenie wytwarzania glukozy w wątrobie, co również nie jest skuteczne w sytuacji, gdy insulinoterapia jest niezbędna. Ponadto, przyjmowanie tych leków w przypadku cukrzycy typu I może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji hiperglikemicznych, ponieważ nie są one w stanie zaspokoić potrzeby organizmu na insulinę. Pojawiające się nieporozumienia w zakresie stosowania tych leków często wynikają z mylnego przekonania, że wszystkie leki przeciwcukrzycowe są wymienne, niezależnie od typu cukrzycy. Należy pamiętać, że skuteczne zarządzanie cukrzycą wymaga dostosowania terapii do specyficznych potrzeb pacjenta oraz do typu cukrzycy, a nieodpowiednie terapie mogą prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych, w tym powikłań związanych z cukrzycą.

Pytanie 30

Preparat roślinny o podanym składzie jest zalecany w:

Skład preparatu
Valerianae radix25 części
Melissae folium25 części
Lupuli strobulus15 części
Lavandualae flos15 części
Ethanolum 474q/l200 części
A. rekonwalescencji po zabiegach chirurgicznych
B. stanach zwiększonego napięcia nerwowego
C. okresie zwiększonego wysiłku fizycznego
D. przewlekłych, bolesnych zaparciach
Odpowiedź dotycząca stanów zwiększonego napięcia nerwowego jest poprawna, ponieważ skład preparatu zawiera składniki ziołowe znane ze swoich właściwości uspokajających. Korzeń kozłka, liść melisy, szyszki chmielu oraz kwiat lawendy są powszechnie stosowane w fitoterapii jako naturalne środki łagodzące stres i napięcie nerwowe. Korzeń kozłka, na przykład, jest uznawany za środek wspomagający sen i redukujący lęk, co czyni go idealnym na stany związane z napięciem. Liść melisy jest z kolei ceniony za działanie relaksacyjne, a szyszki chmielu wykorzystywane są w leczeniu problemów z zasypianiem. Kwiat lawendy ma udowodnione działanie uspokajające, a jego aromat jest często stosowany w aromaterapii w celu zmniejszenia uczucia niepokoju. W przypadku osób zmagających się z napięciem nerwowym, taki preparat może przynieść ulgę, a jego składniki są zgodne z zasadami zdrowego stylu życia i medycyny naturalnej, promując holistyczne podejście do zdrowia.

Pytanie 31

Uprawnienia zaznaczone symbolem S, umieszczone w polu recepty, przysługują pacjentom po osiągnięciu

A. 60 lat
B. 70 lat
C. 75 lat
D. 65 lat
Wybór niepoprawnej odpowiedzi wiąże się z niepełnym zrozumieniem regulacji dotyczących uprawnień dodatkowych. Odpowiedzi takie jak 70, 60 czy 65 lat nie są zgodne z aktualnymi przepisami, które wyraźnie stanowią, że prawo do uprawnień dodatkowych przysługuje pacjentom dopiero po ukończeniu 75. roku życia. To zrozumienie jest kluczowe, ponieważ w przypadku osób w wieku 60 lub 65 lat, system nie przewiduje takich ulg, co może prowadzić do nieporozumień i błędnych informacji w praktyce medycznej. Typowym błędem myślowym, który może prowadzić do wyboru niewłaściwej odpowiedzi, jest przekonanie, że zniżki przysługują również młodszym pacjentom, co nie znajduje potwierdzenia w przepisach. Ponadto, ważne jest, aby zrozumieć, że uprawnienia te są częścią szerszej polityki zdrowotnej, która ma na celu poprawę dostępności do opieki zdrowotnej dla osób starszych, a ich niewłaściwe interpretowanie może prowadzić do problemów w dostępie do niezbędnych leków. Poprawna wiedza w tym zakresie jest niezbędna dla profesji medycznych, aby skutecznie doradzać pacjentom i wspierać ich w zarządzaniu zdrowiem.

Pytanie 32

Jakie substancje mają działanie hepatoprotekcyjne?

A. liść brzozy
B. ziele karczocha
C. kwiat dziewanny
D. nasienie lnu
Ziele karczocha (Cynara scolymus) jest powszechnie uznawane za środek o działaniu hepatoprotekcyjnym, co oznacza, że ma zdolność ochrony wątroby przed uszkodzeniami. Działanie to przypisuje się głównie obecnym w nim flawonoidom, takim jak cynaryna, a także kwasom fenolowym. Te substancje wspierają detoksykację organizmu, poprawiają funkcję wątroby oraz stymulują produkcję żółci, co jest kluczowe dla prawidłowego trawienia tłuszczów. Praktyczne zastosowanie ziela karczocha obejmuje suplementację diety w postaci ekstraktów lub herbatek, co może być szczególnie korzystne dla osób z problemami wątrobowymi, takimi jak stłuszczenie wątroby czy przewlekłe zapalenie wątroby. W badaniach klinicznych wykazano również, że ziele karczocha może wspierać leczenie chorób wątroby i poprawiać ogólny stan zdrowia wątroby. Ze względu na jego naturalne działanie, jest zgodne z wieloma standardami zdrowotnymi, w tym zaleceniami w zakresie zdrowego stylu życia i dietetyki, co czyni je wartościowym składnikiem w terapii wspomagającej wątrobę.

Pytanie 33

Który z poniższych terminów nie jest synonimem Thiocolum?

A. Sulfaguanidinum
B. Kalii guaiacosulfonas
C. Sulfoguaiacolum
D. Kalium Sulfoguaiacolum
Wybór jednej z odpowiedzi jako synonimu Thiocolum może prowadzić do poważnych nieporozumień w kontekście farmakoterapii. Odpowiedzi, które wskazują na Kalii guaiacosulfonas, sulfoguaiacolum oraz Kalium Sulfoguaiacolum, są błędne, ponieważ są to substancje chemiczne o pokrewnym działaniu, ale nie są one synonimami Thiocolum. Kalii guaiacosulfonas jest substancją czynna wykorzystywaną w terapii mukolitycznej, zaś sulfoguaiacolum i Kalium Sulfoguaiacolum mają podobne właściwości, ale różnią się od Thiocolum w swoich składach chemicznych oraz mechanizmach działania. Zrozumienie tych różnic jest kluczowe, aby nie mylić ich zastosowania terapeutycznego, co mogłoby skutkować niewłaściwym leczeniem pacjentów. Często zdarza się, że studenci oraz osoby nowo wchodzące w dziedzinę farmacji mylą te pojęcia, co prowadzi do błędnych wniosków podczas analizowania składu leków. Kluczowe jest, aby w pracy farmaceuty czy lekarza wystrzegać się uproszczeń i zawsze odnosić się do rzetelnych źródeł informacji, takich jak farmakopee czy aktualne wytyczne kliniczne, co pomoże w podejmowaniu świadomych decyzji w zakresie terapii farmakologicznych.

Pytanie 34

Suchy język i trudności w oddawaniu moczu to skutki uboczne

A. fenobarbitalu
B. neostigminy bromku
C. skopolaminy butylobromku
D. acetylocysteiny
Acetylocysteina, neostygmina bromku oraz fenobarbital to leki, które nie są związane z suchością w jamie ustnej i zatrzymaniem moczu w taki sposób, jak skopolamina butylobromku. Acetylocysteina jest substancją stosowaną głównie jako mukolityk, czyli środek ułatwiający odkrztuszanie przez rozrzedzenie śluzu w drogach oddechowych. Nie wywołuje ona typowych skutków ubocznych związanych z działaniem cholinergicznym, takich jak suchość w jamie ustnej czy zatrzymanie moczu. Neostygmina bromek, z kolei, jest inhibitorem acetylocholinoesterazy, co zwiększa dostępność acetylocholiny w synapsach cholinergicznych i może prowadzić do nadmiernej stymulacji receptorów cholinergicznych, ale nie jest związana z opisanymi objawami. Fenobarbital to lek uspokajający i przeciwdrgawkowy, który działa na ośrodkowy układ nerwowy, jednak również nie wywołuje suchości w jamie ustnej ani zatrzymania moczu. Istotne jest zrozumienie mechanizmów działania tych substancji i ich zastosowania klinicznego. Typowym błędem myślowym jest utożsamianie leków z podobnymi nazwami lub zastosowaniami, co może prowadzić do nieporozumień i nieprawidłowych wniosków w kontekście działań niepożądanych oraz ich profilu bezpieczeństwa. W praktyce klinicznej istotne jest, aby lekarze i farmaceuci byli dobrze zaznajomieni z właściwościami różnych leków oraz ich potencjalnymi skutkami ubocznymi, co pozwala na ich prawidłowe stosowanie i minimalizację ryzyka dla pacjentów.

Pytanie 35

Gdzie powinny być składowane próbki archiwalne leków?

A. W laboratorium organu nadzoru farmaceutycznego
B. W archiwum zarządzanym przez producenta
C. W laboratorium zarządzanym przez producenta
D. W archiwum organu nadzoru farmaceutycznego
Przechowywanie próbek archiwalnych produktów leczniczych w archiwum prowadzonym przez wytwórcę jest zgodne z wymaganiami regulacyjnymi oraz standardami dobrych praktyk w branży farmaceutycznej. Wytwórca ma obowiązek przechowywać próbki przez określony czas, aby zapewnić ich dostępność w przypadku ewentualnych badań jakościowych lub analiz związanych z bezpieczeństwem i skutecznością leku. Takie próbki mogą być również przydatne podczas inspekcji przeprowadzanych przez organy nadzoru farmaceutycznego. Przykładowo, w przypadku reklamacji produktu lub wystąpienia działań niepożądanych, próbki archiwalne mogą być użyte do przeprowadzenia oceny jakości i identyfikacji potencjalnych problemów. W zależności od przepisów krajowych, archiwizacja powinna spełniać także określone wymogi dotyczące warunków przechowywania, które minimalizują ryzyko degradacji produktów leczniczych. Ponadto, dokumentacja związana z tymi próbkami powinna być starannie prowadzona, aby umożliwić łatwe ich zlokalizowanie i analizę w przyszłości.

Pytanie 36

Wykorzystanie substancji poślizgowej podczas produkcji tabletek ma na celu

A. wydłużenie uwalniania składników aktywnych
B. osiągnięcie jednorodnej masy nasypowej
C. zwiększenie dostępności biologicznej substancji czynnej
D. podniesienie dostępności farmaceutycznej substancji czynnej
Zastosowanie substancji poślizgowej przy sporządzaniu tabletek ma kluczowe znaczenie dla uzyskania powtarzalnej masy nasypowej, co jest istotne w procesie produkcji farmaceutycznej. Powtarzalna masa nasypowa zapewnia jednorodność surowców i ich odpowiednie właściwości reologiczne, co wpływa na proces kompresji oraz końcową jakość tabletki. Przykłady substancji poślizgowych, takich jak stearynian magnezu czy krzemionka, pomagają zredukować tarcie między cząstkami proszku, co ułatwia ich przepływ podczas formowania tabletek. W zgodzie z dobrą praktyką produkcyjną, stosowanie substancji poślizgowej powinno być ściśle kontrolowane, aby zapewnić stabilność i skuteczność produktu końcowego. Zastosowanie tych substancji jest istotne nie tylko z perspektywy produkcji, ale także w kontekście spełnienia wymogów jakościowych, co jest podkreślone w wytycznych ICH oraz obowiązujących normach GMP.

Pytanie 37

Zestawienie poniższych synonimów zawiera element, który do nich nie pasuje

A. Dithranolum — Cignolinum
B. Nystatinum - Mycostatinum
C. Adeps suillus — Axungia Porci
D. Acidum lacticum — Acidwn muriaticum
Odpowiedź Acidum lacticum — Acidum muriaticum jest poprawna, ponieważ te substancje nie są synonimami i spełniają wymagania dotyczące związków chemicznych. Kwas mlekowy (Acidum lacticum) jest organicznym kwasem, który powstaje w wyniku fermentacji mlekowej i znajduje zastosowanie w przemyśle spożywczym oraz farmaceutycznym, na przykład jako środek konserwujący lub w produkcji suplementów diety. Z kolei kwas solny (Acidum muriaticum) to silny kwas nieorganiczny, który jest stosowany w przemyśle chemicznym i metalurgicznym, a także w procesach oczyszczania. W kontekście farmaceutycznym, ważne jest dokładne rozróżnienie między tymi substancjami, ponieważ ich właściwości chemiczne oraz zastosowania są diametralnie różne. Znajomość takich różnic jest kluczowa w laboratoriach oraz w przemyśle farmaceutycznym, gdzie preparaty muszą być odpowiednio dobierane do specyficznych zastosowań oraz standardów jakości.

Pytanie 38

Czy bisocard ma inny nazwę?

A. karwedilolu
B. atenololu
C. bisoprololu
D. metoprololu
Bisocard to nazwa handlowa bisoprololu, selektywnego beta-blokera, który jest szeroko stosowany w leczeniu nadciśnienia tętniczego oraz niewydolności serca. Bisoprolol działa poprzez blokowanie receptorów beta-1 w sercu, co prowadzi do spadku częstości akcji serca oraz obniżenia ciśnienia krwi. Zastosowanie bisoprololu jest szczególnie wskazane u pacjentów z chorobami układu sercowo-naczyniowego, ponieważ poprawia on wydolność serca oraz jakość życia. W praktyce klinicznej bisoprolol może być stosowany jako część terapii skojarzonej z innymi lekami, takimi jak diuretyki czy inhibitory ACE. Standardy leczenia nadciśnienia tętniczego rekomendują stosowanie beta-blokerów jako jednej z opcji terapeutycznych, co potwierdzają liczne badania kliniczne. Zrozumienie działania bisoprololu oraz jego zastosowania w praktyce medycznej jest kluczowe dla skutecznego zarządzania chorobami układu krążenia.

Pytanie 39

Tinctura Adonidis vemalis titrata to nalewka, która stosowana w formie kropli jest

A. w celu zwiększenia ciśnienia krwi
B. jako środek przeciwarytmiczny
C. w przypadku niewydolności serca
D. jako środek uspokajający
Tinctura Adonidis vemalis titrata, znana również jako nalewka z adonisa, jest stosowana przede wszystkim jako środek wspomagający w leczeniu niewydolności serca. Substancje czynne zawarte w tej nalewce, takie jak glikozydy nasercowe, mają zdolność do zwiększania siły skurczów mięśnia sercowego, co przekłada się na poprawę hemodynamiki u pacjentów dotkniętych niewydolnością serca. Przykładowo, w praktyce klinicznej pacjenci z przewlekłą niewydolnością serca mogą korzystać z tej nalewki w połączeniu z innymi lekami, aby zoptymalizować leczenie i poprawić jakość życia. Warto dodać, że stosowanie nalewki powinno odbywać się pod ścisłą kontrolą lekarza, aby uniknąć ewentualnych działań niepożądanych związanych z interakcjami z innymi lekami oraz z nadmiernym dawkowaniem. Standardy terapeutyczne zalecają regularną kontrolę stanu pacjenta oraz dostosowanie dawkowania w zależności od jego reakcji na leczenie.

Pytanie 40

Jakie substancje wchodzą w skład wykazu N?

A. substancje psychotropowe
B. substancje cytostatyczne
C. substancje silnie działające
D. środki odurzające
Środki odurzające są substancjami, które wpływają na funkcjonowanie ośrodkowego układu nerwowego, co prowadzi do zmian w percepcji, nastroju i zachowaniu. W Polsce, substancje te są regulowane przez ustawę o przeciwdziałaniu narkomanii, która określa klasyfikację oraz zasady obrotu tymi substancjami. Przykłady środków odurzających to opioidy, kokaina czy marihuana. Zastosowanie kliniczne, takie jak leczenie bólu przewlekłego, wymaga dokładnego monitorowania i przestrzegania procedur bezpieczeństwa. W praktyce, do środków odurzających zalicza się także leki na receptę, które mogą prowadzić do uzależnienia, dlatego ich stosowanie powinno odbywać się pod nadzorem specjalisty. Kluczowe jest zrozumienie, że odpowiednia klasyfikacja substancji ma na celu ochronę zdrowia publicznego, a także zapewnienie ich odpowiedniego wykorzystania w medycynie.