Wyniki egzaminu

Nowy egzamin

Informacje o egzaminie:

Zawód: Technik farmaceutyczny
Kwalifikacja: MED.09 - Sporządzanie i wytwarzanie produktów leczniczych oraz prowadzenie obrotu produktami leczniczymi, wyrobami medycznymi, suplementami diety i środkami spożywczymi specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz innymi produktami dopuszczonymi do obrotu w aptece
Data rozpoczęcia: 19 grudnia 2025 13:29
Data zakończenia: 19 grudnia 2025 13:36

Egzamin zdany!

Wynik: 36/40 punktów (90,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!

Facebook

X.com

Szczegółowe wyniki:

Pytanie 1

Jakie urządzenie nadaje się do przygotowania odwaru z korzenia kozłka lekarskiego?

A. infuzorka

B. autoklaw

C. czopkarka

D. kapsułkarka

Infuzorka jest urządzeniem zaprojektowanym specjalnie do przygotowywania naparów oraz odwarów z ziół, w tym korzenia kozłka lekarskiego. Proces infuzji polega na ekstrakcji substancji czynnych z roślin, co odbywa się poprzez zalewanie ich gorącą wodą. Infuzorka zapewnia optymalną temperaturę i czas ekstrakcji, co jest kluczowe dla uzyskania jak najwyższej jakości odwaru. Korzeń kozłka lekarskiego, znany ze swoich właściwości uspokajających i wspomagających sen, wymaga odpowiedniego przygotowania, aby wydobyć jego pełny potencjał terapeutyczny. Przykładowo, zgodnie z zaleceniami wytwórców ziół, powinno się używać infuzorek o regulowanej temperaturze, co pozwala na uniknięcie zbyt wysokich temperatur, które mogą niszczyć delikatne składniki aktywne. Dobrą praktyką jest także monitorowanie czasu infuzji, co pozwala na uzyskanie optymalnego stężenia ekstraktu. Warto podkreślić, że stosowanie infuzorek może znacząco poprawić jakość i skuteczność przygotowywanych naparów ziołowych.

Pytanie 2

Benzodiazepiny pochodne, takie jak temazepam (Signopam), mają jakie działanie?

A. psychoanaleptyczne

B. nootropowe

C. przeciwdepresyjne

D. anksjolityczne

Temazepam, jako pochodna benzodiazepiny, jest lekiem o działaniu anksjolitycznym, co oznacza, że jego głównym celem jest łagodzenie objawów lęku i napięcia. Działa poprzez wzmacnianie efektu neuroprzekaźnika GABA (kwasu gamma-aminomasłowego), który pełni kluczową rolę w hamowaniu aktywności neuronów w mózgu. Praktyczne zastosowanie temazepamu obejmuje leczenie zaburzeń snu oraz stanów lękowych, co jest szczególnie istotne w kontekście pacjentów cierpiących na chroniczne problemy ze snem. W ramach terapii, temazepam jest często przepisywany na krótki okres, aby zminimalizować ryzyko uzależnienia oraz tolerancji. W praktyce klinicznej ważne jest również monitorowanie pacjentów w celu oceny skuteczności oraz ewentualnych działań niepożądanych. Zgodnie z wytycznymi medycznymi, benzodiazepiny powinny być stosowane z ostrożnością i zawsze w połączeniu z psychoterapią, co zwiększa efektywność leczenia i sprzyja długotrwałym efektom terapeutycznym.

Pytanie 3

Jakie jest podłoże maści z tlenkiem cynku (Zinci oxidi unguentum)?

A. Unguentum leniens

B. Unguentum simplex

C. Vaselinum hydrophylicum

D. Vaselinum album

Vaselinum hydrophylicum, czyli wazelina hydrofilowa, stanowi odpowiednie podłoże dla maści z tlenkiem cynku, ponieważ ma doskonałe właściwości emolientowe oraz jest dobrze tolerowane przez skórę. Dzięki swojej hydrofilowej naturze, wazelina ta sprzyja rozpuszczaniu substancji czynnych, takich jak tlenek cynku, co pozwala na skuteczną aplikację i działanie terapeutyczne. Tlenek cynku, znany ze swoich właściwości kojących i przeciwzapalnych, jest powszechnie stosowany w dermatologii do leczenia podrażnień, odparzeń oraz w stanach zapalnych skóry. W połączeniu z wazeliną hydrofilową, tlenek cynku może być skutecznie wchłaniany przez skórę, a jednocześnie tworzy barierę ochronną, która zabezpiecza skórę przed dalszymi podrażnieniami. Warto zaznaczyć, że w praktyce kosmetycznej i farmaceutycznej, wybór odpowiedniego podłoża ma kluczowe znaczenie dla skuteczności preparatu, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w zakresie formulacji kosmetyków i farmaceutyków.

Pytanie 4

Fenoloftaleina używana jako wskaźnik pH w środowisku kwasowym przybiera postać

A. jasnoróżowofioletowej.

B. żółtej.

C. bezbarwnej.

D. pomarańczowej.

Fenoloftaleina jest powszechnie stosowanym wskaźnikiem pH w chemii analitycznej, która zmienia kolor w odpowiedzi na zmiany pH roztworu. W roztworach kwaśnych, takich jak roztwory o pH poniżej 8, fenoloftaleina jest bezbarwna. Jest to związane z jej strukturą chemiczną, która w środowisku kwaśnym nie ulega protonacji, co oznacza, że nie tworzy formy, która miałaby kolor. W praktyce fenoloftaleina jest często używana w titracji kwasów i zasad, co sprawia, że jej zrozumienie jest kluczowe dla chemików. Przy zmianie pH powyżej 8 fenoloftaleina staje się różowa, co jest oznaczane jako zmiana koloru. Zastosowanie fenoloftaleiny w analizie chemicznej jest zgodne z zasadami dobrej praktyki laboratoryjnej, a jej użycie w titracji pozwala na precyzyjne określenie punktu końcowego reakcji, co jest istotne w wielu zastosowaniach przemysłowych i badawczych.

Pytanie 5

Która z wymienionych pozycji pozwala na znalezienie informacji w sytuacji niepewności, czy dany lek wchodzi w interakcje z innym lekiem podawanym jednocześnie?

A. Farmakopea Polska

B. Hurtownia Farmaceutyczna

C. Leki Współczesnej Terapii

D. Baza BLOZ

Leki Współczesnej Terapii to zasób, który zawiera szczegółowe informacje na temat interakcji między lekami, co czyni go kluczowym narzędziem w praktyce farmaceutycznej. To publikacja, która często jest aktualizowana i zawiera analizy dotyczące bezpieczeństwa i skuteczności terapii. Gdy farmaceuta lub lekarz ma wątpliwości co do potencjalnych interakcji między lekami, Leki Współczesnej Terapii mogą dostarczyć rzetelnych danych na temat mechanizmów i skutków wspólnego stosowania, co jest niezwykle istotne w kontekście bezpieczeństwa pacjentów. Przykładowo, jeżeli pacjent przyjmuje lek przeciwdepresyjny i zostaje mu przepisany lek przeciwbólowy, konsultacja w Lekach Współczesnej Terapii pozwoli na ocenę, czy takie połączenie może prowadzić do zwiększenia ryzyka działań niepożądanych czy osłabienia działania jednego z leków. Takie podejście jest zgodne z najlepszymi praktykami w zakresie farmakoterapii i zarządzania lekami.

Pytanie 6

Jednoczesne użycie amoksycyliny i doksycykliny może osłabić działanie amoksycyliny, ponieważ

A. amoksycylina działa bakteriobójczo, doksycyklina natomiast bakteriostatycznie

B. amoksycylina wypiera doksycyklinę z wiązania z albuminami

C. doksycyklina ogranicza wchłanianie amoksycyliny z układu pokarmowego

D. oba leki mają identyczny mechanizm działania

Odpowiedź wskazująca, że amoksycylina działa bakteriobójczo, a doksycyklina bakteriostatycznie, jest zgodna z mechanizmami działania tych antybiotyków. Amoksycylina, należąca do grupy penicylin, skutecznie zabija bakterie poprzez hamowanie syntezy ich ściany komórkowej. Działa najlepiej na bakterie dzielące się, co czyni ją skuteczną w leczeniu zakażeń wywołanych przez wrażliwe mikroorganizmy. Natomiast doksycyklina, będąca lekiem z grupy tetracyklin, działa poprzez hamowanie syntezy białek w komórkach bakterii, co skutkuje ich zatrzymaniem w rozwoju, ale nie ich zabiciem. W sytuacjach, gdzie oba leki są stosowane równocześnie, ich różne mechanizmy działania mogą prowadzić do antagonizmu, ograniczając skuteczność amoksycyliny. Z tego powodu, świadomość o tych różnych właściwościach jest kluczowa w praktyce klinicznej, umożliwiając lekarzom optymalne dobieranie terapii antybiotykowej, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w farmakoterapii i medycynie opartej na dowodach.

Pytanie 7

Który z poniższych składników jest powszechnie stosowany jako konserwant w preparatach farmaceutycznych?

A. Gliceryna

B. Chlorek benzalkoniowy

C. Woda destylowana

D. Mikrokrystaliczna celuloza

Woda destylowana, choć jest powszechnie używana w przemyśle farmaceutycznym, nie pełni funkcji konserwanta. Jej główną rolą jest rozpuszczanie substancji czynnych oraz pomoc w tworzeniu jednorodnych roztworów. Woda destylowana jest oczyszczona z zanieczyszczeń, jednak sama w sobie nie zapewnia ochrony przed mikroorganizmami, co sprawia, że nie jest stosowana jako konserwant. Mikrokrystaliczna celuloza, z kolei, jest używana głównie jako środek wypełniający i zagęszczający w tabletkach i kapsułkach. Jest to substancja pochodzenia roślinnego, która pomaga w utrzymaniu struktury i formy tabletek, ale nie posiada właściwości konserwujących. Nie zapobiega rozwojowi mikroorganizmów, co wyklucza ją z tej roli. Gliceryna natomiast ma właściwości nawilżające i jest często stosowana jako środek zmiękczający w kosmetykach i lekach. Choć może mieć pewne działanie ochronne poprzez zmniejszanie aktywności wody, nie jest wystarczająco skuteczna, aby być uznawana za konserwant w preparatach farmaceutycznych. Wybór odpowiednich konserwantów jest kluczowy dla zapewnienia trwałości produktów farmaceutycznych, a ich właściwy dobór opiera się na zrozumieniu ich chemicznych i biologicznych właściwości.

Pytanie 8

Jakie są zasady dotyczące wydawania leków refundowanych zapisanych na recepcie, z wyjątkiem antybiotyków i form iniekcji?

A. Leki refundowane wydaje się w pełnych opakowaniach bez względu na ilość

B. Leki refundowane wydaje się w podzielonych opakowaniach

C. Leki refundowane wydaje się w pełnych opakowaniach w ilości maksymalnie zbliżonej do tej zapisanej na recepcie

D. Leki refundowane należy wydawać w pełnych opakowaniach w ilości przekraczającej tę, która została podana przez lekarza na recepcie

Wydawanie leków refundowanych zgodnie z zapisami na receptach jest kluczowym elementem procesu farmaceutycznego. Prawidłowa odpowiedź wskazuje, że leki te powinny być wydawane w pełnych opakowaniach w ilości maksymalnie zbliżonej do tej, która została zapisana przez lekarza. To podejście ma na celu zapewnienie pacjentowi odpowiedniej ilości leku, a jednocześnie minimalizowanie ryzyka nadmiarowego wydawania, co mogłoby prowadzić do marnotrawienia zasobów publicznych. Przykładowo, jeśli lekarz przepisał pacjentowi 30 tabletek leku, farmaceuta powinien wydać jedno pełne opakowanie, które mieści tę ilość lub zbliżoną, ale nie więcej niż to, co jest wskazane na recepcie. Taka praktyka jest zgodna z zaleceniami Narodowego Funduszu Zdrowia, który podkreśla znaczenie precyzyjnego przestrzegania zapisów na receptach dla utrzymania efektywności systemu refundacji i ochrony zdrowia publicznego. Warto dodać, że w przypadku leków refundowanych istnieje również potrzeba monitorowania ich stosowania przez pacjentów, co dodatkowo uzasadnia ściślejsze trzymanie się zapisów na recepcie.

Pytanie 9

Aby poprawić niezgodność w leku recepturowym o wskazanym składzie, należy

Rp.
Codeini phosphatis                             0,6
Kalii iodidi                                  10,0
Aquae purificatae                       ad   100,0
M.f.sol.

A. zamienić potasu j odek na j od.

B. dołączyć do opakowania leku recepturowego z osadem etykietę "przed użyciem zmieszać".

C. zamienić wodę na 2% Sol. Methylcellulosi.

D. zastosować rozdzielenie składników na dwa leki recepturowe: potasu jodek w postaci roztworu, kodeiny fosforan w postaci proszków dzielonych.

Odpowiedź wskazująca na zastosowanie rozdzielenia składników na dwa leki recepturowe jest poprawna, ponieważ w przypadku interakcji między jodkiem potasu a fosforanem kodeiny, istnieje ryzyko wytrącenia osadu, co może negatywnie wpłynąć na skuteczność leku oraz jego bezpieczeństwo. Podczas przygotowywania leków recepturowych kluczowe jest unikanie niezgodności chemicznych, które mogą prowadzić do niepożądanych reakcji. W praktyce stosuje się tę metodę, aby zapewnić pacjentowi lepszą jakość terapii, a także zwiększyć stabilność leków. Wydanie jodku potasu w postaci roztworu oraz kodeiny fosforanu w postaci proszków dzielonych jest zgodne z zasadami farmakoterapii, które wskazują na konieczność minimalizacji ryzyka interakcji między składnikami. Tego rodzaju podejście jest nie tylko zgodne z zasadami Dobrej Praktyki Wytwarzania (GMP), ale także zapewnia optymalizację skuteczności terapeutycznej.

Pytanie 10

Na bazie fragmentu XI Farmakopei wylicz ilość wazeliny białej koniecznej do przygotowania 15,0 g maści majerankowej.

PRZYGOTOWANIE

Majoranae herba                 2,0 cz.
Ethanolum (96 per centum)       1,0 cz.
Vaselinum album                10,0 cz.

Ziele majeranku średnio rozdrobnione, zwilżyć etanolem, po 1 h dodać stopionej wazeliny i ogrzewać na łaźni wodnej do ulotnienia się zapachu etanolu. Całość na ciepło wycisnąć przez tkaninę.

A. 10,0 g

B. 15,0 g

C. 12,5 g

D. 11,5 g

Odpowiedź 15,0 g jest poprawna, ponieważ do sporządzenia 15,0 g maści majerankowej potrzebna jest dokładnie taka sama ilość wazeliny białej. Zgodnie z przepisem w Farmakopei XI, wazelina biała jest składnikiem, który nie ulega zmianie masy podczas przygotowywania maści, ponieważ etanol odparowuje, a ziele majeranku jest usuwane. W tym przypadku, wazelina biała stanowi 10,0 części z 13,0 części wszystkich komponentów. Proporcje te są kluczowe do zrozumienia, jak obliczać ilości składników, aby uzyskać pożądaną masę końcowego produktu. W praktyce farmaceutycznej, umiejętność obliczania odpowiednich ilości składników jest niezbędna, aby zapewnić skuteczność i bezpieczeństwo leku. Wazelinę białą stosuje się także w innych preparatach maściowych, co czyni to obliczeniem niezwykle praktycznym w codziennej pracy farmaceuty.

Pytanie 11

Czym jest walsartan?

A. inhibitorem konwertazy angiotensyny

B. inhibitorem monoaminooksydazy

C. antagonistą receptorów histaminowych H1

D. antagonistą receptora angiotensyny II

Walsartan jest lekiem należącym do grupy antagonistów receptora angiotensyny II (ARBs), który wykazuje działanie przeciwnadciśnieniowe poprzez blokowanie receptorów AT1 dla angiotensyny II. Angiotensyna II jest hormonem, który prowadzi do skurczu naczyń krwionośnych oraz zwiększa wydzielanie aldosteronu, co prowadzi do zatrzymywania wody i sodu w organizmie. Blokując działanie tego hormonu, walsartan skutecznie obniża ciśnienie krwi oraz zmniejsza obciążenie serca. W klinicznej praktyce walsartan jest często stosowany w terapii nadciśnienia tętniczego oraz niewydolności serca, co czyni go istotnym elementem leczenia. Liczne badania wykazały, że stosowanie ARBs, w tym walsartanu, może prowadzić do redukcji ryzyka incydentów sercowo-naczyniowych i poprawy jakości życia pacjentów. Dodatkowo, walsartan jest często wybierany ze względu na korzystny profil działań niepożądanych w porównaniu do innych leków przeciwnadciśnieniowych, co podkreśla jego znaczenie w standardach terapii nadciśnienia.

Pytanie 12

Jakie interakcje mogą prowadzić do zaburzeń koncentracji oraz koordynacji, gdy są jednocześnie stosowane?

A. antybiotyki β-laktamowe oraz antybiotyki aminoglikozydowe

B. diazepam i alkohol etylowy

C. antybiotyki tetracyklinowe oraz mleko

D. kwas acetylosalicylowy oraz witamina C

Odpowiedź dotycząca interakcji między diazepamem a alkoholem etylowym jest poprawna z kilku kluczowych powodów. Diazepam, będący lekiem z grupy benzodiazepin, działa jako środek uspokajający, a jego działanie potęguje alkohol, który również ma właściwości depresyjne na centralny układ nerwowy. Połączenie tych dwóch substancji może prowadzić do znacznego nasilenia działań niepożądanych, takich jak zaburzenia koncentracji, koordynacji ruchowej oraz osłabienie refleksów. Takie interakcje są dobrze udokumentowane w literaturze medycznej i są uznawane za istotny temat w kontekście bezpieczeństwa farmakoterapii. W praktyce, lekarze przestrzegają pacjentów przed łączeniem tych substancji, aby uniknąć ryzyka poważnych skutków ubocznych, takich jak upadki, wypadki oraz zwiększone ryzyko depresji oddechowej. W związku z tym, kliniczne wytyczne oraz najlepsze praktyki w dziedzinie farmakologii podkreślają konieczność unikania takich niebezpiecznych kombinacji. Wiedza o interakcjach lekowych jest kluczowa dla zapewnienia bezpieczeństwa pacjentów w terapii farmakologicznej.

Pytanie 13

Informacji Przed użyciem należy unikać umieszczania na opakowaniu, które zawiera

A. emulsio

B. unguentum

C. suspensio

D. mixtura

Odpowiedź 'unguentum' jest prawidłowa, ponieważ unguenta, czyli maści, są preparatami, które są stosowane na skórę, a ich składniki aktywne często wymagają stałego stanu i nie powinny być mieszane przed użyciem. W przypadku unguentum ważne jest, aby zachować ich jednolitą konsystencję i właściwości fizykochemiczne, co jest kluczowe dla skuteczności terapeutycznej. Przykłady zastosowania unguentum obejmują maści stosowane w dermatologii, gdzie kluczowe jest, aby składniki aktywne były równomiernie rozprowadzone i nie ulegały separacji. Przestrzeganie standardów takich jak Farmakopea, która określa wymagania dotyczące formulacji i przechowywania takich preparatów, jest istotne dla zapewnienia bezpieczeństwa i efektywności terapii. W praktyce, niewłaściwe przygotowanie unguentum, takie jak mieszanie przed użyciem, może prowadzić do zmiany ich właściwości i obniżenia skuteczności, co może być szkodliwe dla pacjentów.

Pytanie 14

Jakiej formy leku wymagane jest spełnienie kryterium apirogenności?

A. Płynom do wlewów

B. Preparatom na rany

C. Kroplom do uszu

D. Roztworom doustnym

Płyny do wlewów są specyficzną postacią leku, dla której stawia się wymóg apirogenności, co oznacza, że muszą być wolne od substancji, które mogłyby wywołać gorączkę po ich wprowadzeniu do organizmu. Apiragenność jest szczególnie kluczowa w przypadku produktów, które są podawane bezpośrednio do krwiobiegu, ponieważ nawet niewielka ilość endotoksyn bakteryjnych może prowadzić do poważnych reakcji niepożądanych, takich jak sepsa. W praktyce oznacza to, że procesy produkcji i kontroli jakości płynów infuzyjnych muszą być ściśle monitorowane zgodnie z normami GMP (Dobrą Praktyką Wytwarzania). Przykładem mogą być roztwory elektrolitowe, stosowane w sytuacjach nagłych, które muszą mieć potwierdzoną apirogenność, aby zapewnić bezpieczeństwo pacjentów. Dodatkowo, badania sterylności i analizy mikrobiologiczne są kluczowe w zapewnieniu jakości tych produktów. Warto również zauważyć, że standardy europejskie oraz wytyczne WHO precyzują, jakie metody powinny być stosowane w celu weryfikacji apirogenności tych produktów.

Pytanie 15

Który ze składników maści recepturowej według zamieszczonej recepty odpowiada za zwiększenie zdolności emulgowania wody?

Rp.
3% Sol. Acidi borici        2,0
Zinci oxidi
Talci               aa      5,0
Cholesteroli                1,0
Paraffini solidi           20,0
Paraffini liquidi          35,0
M.f. ung.
S. Zewnętrznie

A. Parafina stała.

B. Talk.

C. Cholesterol.

D. Parafina ciekła.

Cholesterol jest kluczowym składnikiem podłoża maściowego, który odgrywa istotną rolę w procesie emulgowania wody, co jest niezbędne do tworzenia stabilnych emulsji wodno-tłuszczowych. Emulsje te są powszechnie stosowane w farmacji i kosmetykach, ponieważ umożliwiają łączenie składników, które normalnie się nie mieszają, jak woda i oleje. Cholesterol działa jako emulgator, stabilizując emulsje dzięki swoim właściwościom surfaktantu, co pozwala na uzyskanie pożądanej konsystencji i efektów terapeutycznych. Przykładem zastosowania cholesterolu w recepturze może być tworzenie maści, które muszą zawierać zarówno składniki hydrosolubilne, jak i lipofilowe, aby skutecznie działać na skórę. W praktyce farmaceutycznej, znajomość roli cholesterolu w emulgowaniu jest kluczowa, ponieważ niewłaściwy dobór składników emulgujących może prowadzić do nieefektywnych preparatów, co jest niezgodne z dobrymi praktykami produkcji. Dlatego, zrozumienie funkcji cholesterolu oraz jego właściwości jest niezbędne dla skutecznego formulowania leków, które będą spełniać wymagania jakościowe oraz terapeutyczne.

Pytanie 16

Jakie jest inne określenie kotrimoksazolu - środka chemioterapeutycznego?

A. Sulfasalazin

B. Dermazin

C. Biseptol

D. Argosulfan

Biseptol to po prostu nazwa handlowa kotrimoksazolu, który jest mieszanką dwóch substancji: sulfametoksazolu i trimetoprimu. Ten lek działa przeciwbakteryjnie i radzi sobie z różnymi infekcjami wywołanymi przez bakterie, które są wrażliwe na te składniki. Używa się go w przypadku zakażeń dróg oddechowych i układu moczowego, a także w niektórych zapaleniach płuc. Co ciekawe, dzięki działaniu przeciwzapalnemu, można go też stosować w chorobach jak toxoplazmoza. Ważne jest, aby dobrze dawkować Biseptol i obserwować, czy nie występują jakieś efekty uboczne, jak alergie czy problemy z krwią. Lekarze w praktyce często kierują się zaleceniami różnych towarzystw medycznych, które wskazują, że kotrimoksazol to dobra opcja w terapii bakteryjnych infekcji, zwłaszcza gdy inne antybiotyki nie działają.

Pytanie 17

Co oznacza skrót POChP?

A. przytarczyc

B. płuc

C. prostaty

D. pleców

Skrót POChP oznacza przewlekłą obturacyjną chorobę płuc, która jest jedną z najczęstszych chorób układu oddechowego. Charakteryzuje się postępującym ograniczeniem przepływu powietrza, co prowadzi do trudności w oddychaniu. POChP jest najczęściej spowodowana długotrwałym narażeniem na substancje drażniące, takie jak dym tytoniowy, zanieczyszczenia powietrza czy substancje chemiczne. W praktyce klinicznej rozpoznanie POChP opiera się na objawach takich jak przewlekły kaszel, duszność oraz nadmierne wydzielanie śluzu. Diagnostyka opiera się na spirometrii, która mierzy objętość powietrza wydychanego przez pacjenta oraz czas tego wydychania. Leczenie POChP obejmuje stosowanie bronchodilatatorów, które pomagają rozszerzać drogi oddechowe, a w bardziej zaawansowanych przypadkach stosuje się sterydy wziewne oraz terapie tlenowe. Ważne jest również rzucenie palenia oraz rehabilitacja oddechowa, co znacząco poprawia jakość życia pacjentów. Zarządzanie chorobą powinno być ukierunkowane na zmniejszenie objawów oraz poprawę wydolności fizycznej pacjentów.

Pytanie 18

Która z wymienionych roślinnych substancji jest kluczowa do uzyskania Tormentillae tinctura?

Wygląd: gęsta, czarnobrunatna ciecz.
Rozpuszczalność: substancja miesza się z wodą i glicerolem, trudno rozpuszczalna w etanolu (96%), olejach tłustych i ciekłej parafinie. Substancja tworzy jednolite mieszaniny z lanoliną i z parafiną miękką.

A. Korzeń pierwiosnka.

B. Kłącze pięciornika.

C. Kłącze perzu.

D. Korzeń prawoślazu.

Kłącze pięciornika (Potentilla erecta) jest kluczowym składnikiem do produkcji Tormentillae tinctura, znanej z właściwości ściągających i przeciwzapalnych. Nalewka ta jest często stosowana w ziołolecznictwie do łagodzenia biegunek oraz stanów zapalnych błony śluzowej jelit. Wytwarzanie nalewki z pięciornika opiera się na maceracji kłącza w alkoholu, co pozwala na wydobycie cennych substancji czynnych, takich jak garbniki, flawonoidy oraz kwasy organiczne. Dobrą praktyką w farmacji roślinnej jest stosowanie roślin certyfikowanych, aby zapewnić jakość i skuteczność końcowego produktu. Pięciornik, ze względu na swoje właściwości, jest elementem wielu tradycyjnych receptur, a jego użycie w nalewkach i ekstraktach rośnie w popularności, co świadczy o jego znaczeniu w nowoczesnej fitoterapii.

Pytanie 19

Jak odbywa się pozyskiwanie ichtiolu?

A. Przez destylację łupków bitumicznych

B. Z nacinanych na gorąco pni Myroxylon balsamum

C. Ze świeżych wątrób wątłusza

D. Przez nacięcie pnia oraz gałęzi Acacia senegal

Otrzymywanie ichtiolu przez destylację łupków bitumicznych jest procesem, który opiera się na technologii przetwarzania surowców naturalnych. Łupki bitumiczne są osadami skalnymi bogatymi w organiczne substancje, które przy odpowiednich warunkach temperatury i ciśnienia mogą być poddawane procesowi destylacji. W wyniku tego procesu wydobywane są różne frakcje, w tym ichtiol. Jest on szeroko stosowany w medycynie, głównie jako środek przeciwzapalny i antyseptyczny, a także w dermatologii do leczenia chorób skóry, takich jak łuszczyca czy egzema. Dzięki swoim właściwościom, ichtiol jest cenionym składnikiem w wielu preparatach farmaceutycznych i kosmetycznych. Przemysł chemiczny korzysta z ichtiolu również w produkcji nawozów oraz jako składnika w procesach produkcyjnych, co czyni go wartościowym surowcem w różnych branżach. W kontekście standardów jakości, proces pozyskiwania ichtiolu musi spełniać określone normy, aby zapewnić jego skuteczność i bezpieczeństwo stosowania.

Pytanie 20

Jaką ilość jodu należy użyć do przygotowania 250,0 g płynu Lugola według podanego przepisu farmakopealnego?

IODI SOLUTIO AQUOSA

Przygotowanie
Kalii iodidum    2,0
Iodum            1,0
Aqua purificata 97,0

A. 2,50 g

B. 0,97 g

C. 2,58 g

D. 1,00 g

Odpowiedź 2,50 g jest prawidłowa, ponieważ zgodnie z przepisem farmakopealnym na przygotowanie 100 g płynu Lugola potrzebne jest 1 g jodu. W sytuacji, gdy przygotowujemy 250 g płynu, ilość jodu musi być proporcjonalnie zwiększona. Wykonując obliczenia: \n\n1 g jodu / 100 g płynu = x g jodu / 250 g płynu \n\nZ tego wynika, że x = (1 g * 250 g) / 100 g = 2,5 g jodu. \n\nTakie obliczenia są typowe w farmacji, gdzie dokładność i precyzja są kluczowe w przygotowywaniu roztworów. Płyn Lugola, stosowany w medycynie m.in. jako środek antyseptyczny oraz źródło jodu, wymaga staranności w przygotowaniu. Zachowanie właściwych proporcji nie tylko zapewnia skuteczność preparatu, ale również bezpieczeństwo jego stosowania. Warto również pamiętać, że zgodność z recepturą farmakopealną jest fundamentem praktyki farmaceutycznej, co podkreśla znaczenie zrozumienia zasad przygotowywania leków.

Pytanie 21

Jakie jest poprawne dopasowanie znaczeń między językiem łacińskim a polskim?

A. divide in partes aequales - podziel na części

B. misce da signaturam - zmieszaj, oznacz

C. ad scatulam - do butelki z ciemnego szkła

D. ad usum extemum - do użytku wewnętrznego

Niepoprawne odpowiedzi opierają się na błędnych tłumaczeniach oraz zrozumieniu terminologii łacińskiej. "Divide in partes aequales" tłumaczy się jako "podziel na części", co może sugerować podział substancji, ale nie jest zgodne z kontekstem farmaceutycznym, w którym kluczowe jest mieszanie i oznaczanie składników. Kolejny błąd to "ad usum extemum", które oznacza "do użytku wewnętrznego", lecz nie odnosi się bezpośrednio do procesu przygotowania leków, a raczej do ich przeznaczenia. To może prowadzić do nieporozumień w zakresie stosowania leków, gdyż użytkownik może błędnie zrozumieć, że taki środek jest przeznaczony do użytku wewnętrznego bez odpowiedniego przygotowania. Z kolei "ad scatulam" oznacza "do butelki z ciemnego szkła", co może sugerować sposób przechowywania, a nie przygotowania, co jest kluczowe dla recepturowych preparatów farmaceutycznych. Błędy te wynikają z braku zrozumienia, jak terminologia łacińska odnosi się do praktyki farmaceutycznej oraz znaczenia właściwego oznaczania i mieszania substancji. Użytkownicy powinni zwracać uwagę na kontekst, w jakim stosowane są poszczególne terminy, aby uniknąć nieporozumień w pracy z lekami, co jest kluczowe w zapewnieniu bezpieczeństwa pacjentów oraz zgodności z regulacjami prawnymi.

Pytanie 22

W aptece minął termin ważności określonego leku. Co należy zrobić z przeterminowanym lekiem?

A. odesłać do producenta

B. zwrocić do hurtowni farmaceutycznej

C. przekazać podmiotowi odpowiedzialnemu

D. przekazać do utylizacji

Przekazanie przeterminowanego leku do utylizacji jest kluczowym działaniem w kontekście ochrony zdrowia publicznego oraz środowiska. Leki, które przekroczyły datę ważności, mogą stracić swoje właściwości terapeutyczne, co może prowadzić do ich nieefektywności w leczeniu pacjentów. Ponadto, nieodpowiednie przechowywanie lub niekontrolowane usuwanie takich substancji może prowadzić do zanieczyszczenia środowiska i negatywnych skutków dla zdrowia ludzi i zwierząt. W Polsce, zgodnie z przepisami prawnymi, każda apteka ma obowiązek przekazywania przeterminowanych leków do utylizacji, co jest zgodne z ustawą o odpadach oraz regulacjami dotyczącymi gospodarki odpadami medycznymi. Utylizacja leków powinna być realizowana przez uprawnione zakłady, które zajmują się ich neutralizacją w sposób bezpieczny i zgodny z przepisami. Przykładem dobrej praktyki może być organizowanie dni otwartych, podczas których pacjenci mogą oddawać przeterminowane leki do aptek, co wspiera edukację społeczną w zakresie odpowiedzialnego zarządzania lekami.

Pytanie 23

Aby otrzymać preparat z surowca śluzowego, należy zastosować proces

A. perkolacji

B. maceracji

C. ekstrakcji alkoholem

D. ekstrakcji na gorąco

Maceracja to proces, który polega na zanurzeniu surowca roślinnego w cieczy, najczęściej w wodzie lub alkoholu, w celu wydobycia z niego substancji czynnych. Jest to technika szczególnie skuteczna w przypadku surowców śluzowych, które charakteryzują się dużą zawartością polisacharydów, białek czy związków bioaktywnych. Przykładem zastosowania maceracji jest przygotowanie syropów z ziół, gdzie długotrwałe moczenie pozwala na skuteczną ekstrakcję składników aktywnych. Dobrze przeprowadzona maceracja zapewnia, że substancje czynne są wydobywane w optymalny sposób, co jest kluczowe dla jakości preparatu. Ważne jest również, aby proces maceracji odbywał się w kontrolowanych warunkach, co ogranicza ryzyko denaturacji składników czy ich degradacji. W praktyce, standardy produkcji farmaceutycznej i kosmetycznej określają, że maceracja powinna być przeprowadzana zgodnie z regulacjami GMP, co zapewnia bezpieczeństwo i skuteczność finalnych produktów.

Pytanie 24

Proces biotransformacji leku, który prowadzi do zredukowania jego aktywności farmakologicznej?

A. jest przyspieszany przez konwertazę angiotensynową

B. zachodzi przeważnie w wątrobie

C. odbywa się jedynie w punkcie uchwytu

D. jest przyspieszany przez reninę

Biotransformacja leku to dość ważny proces, który sprawia, że substancje czynne stają się metabolitami, a to często pomaga w ich usunięciu z organizmu. W głównej mierze dzieje się to w wątrobie, gdzie enzymy, jak cytochrom P450, mają spore znaczenie, bo modyfikują chemię leków. Dzięki biotransformacji zmienia się aktywność wielu substancji, co jest fajne, bo zapobiega ich gromadzeniu się i ewentualnej toksyczności. Na przykład, paracetamol, czyli popularny lek przeciwbólowy, przekształca się w wątrobie do form nieaktywnych, co sprawia, że jest bezpieczniej wydalany. Moim zdaniem, rozumienie biotransformacji jest kluczowe w farmakologii, bo to pozwala lepiej dobrać dawkowanie i przewidzieć interakcje między różnymi lekami. Ta wiedza ma praktyczne zastosowanie w projektowaniu leków oraz w terapii celowanej, gdzie ważne jest, jak długo lek będzie działał w organizmie.

Pytanie 25

Który z wymienionych olejów posiada najsilniejsze właściwości przeczyszczające?

A. Ricini oleum

B. Lini oleum

C. Jecoris aselli oleum

D. Rapae oleum

Ricini oleum, czyli olej rycynowy, jest znanym środkiem przeczyszczającym, który działa poprzez stymulację motoryki jelit. Substancje czynne zawarte w oleju rycynowym, głównie rycynoleinian, działają drażniąco na błonę śluzową jelit, co prowadzi do zwiększenia perystaltyki i przyspieszenia wydalania treści pokarmowej. W praktyce, olej rycynowy może być stosowany w leczeniu zaparć lub jako środek przeczyszczający przed zabiegami chirurgicznymi. Warto jednak pamiętać, że należy go stosować z ostrożnością, ponieważ nadmierne dawkowanie może prowadzić do skurczów jelit oraz odwodnienia. Standardowe dawkowanie to zazwyczaj 15-30 ml oleju rycynowego, a jego efekty mogą być odczuwalne już po 2-6 godzinach od spożycia. Dobrym zwyczajem jest także konsultacja z lekarzem przed rozpoczęciem kuracji, aby upewnić się, że nie ma przeciwwskazań do stosowania oleju rycynowego w danym przypadku.

Pytanie 26

Flozyny to preparaty

A. przeciwdziałające wrzodom

B. obniżające ciśnienie krwi

C. przeciwdziałające cukrzycy

D. zabijające bakterie

Flozyny to leki przeciwcukrzycowe, które są stosowane w terapii cukrzycy, aby regulować poziom glukozy we krwi. Działają poprzez zwiększenie wydzielania insuliny przez trzustkę, co z kolei pomaga w obniżeniu stężenia glukozy we krwi. Jednym z najczęściej stosowanych flozyn jest empagliflozyna, która należy do grupy inhibitorów SGLT-2. Leki te są szczególnie przydatne u pacjentów z cukrzycą typu 2, ponieważ nie tylko poprawiają kontrolę glikemii, ale również mają korzystny wpływ na funkcję serca i nerek. Dowody kliniczne wskazują, że stosowanie flozyn zmniejsza ryzyko hospitalizacji z powodu niewydolności serca oraz poprawia wyniki w zakresie przewlekłej choroby nerek. Dodatkowo, flozyny mogą promować utratę masy ciała, co jest korzystne dla wielu pacjentów z cukrzycą, którzy borykają się z nadwagą. W związku z powyższym, stosowanie flozyn wyróżnia się na tle innych grup leków stosowanych w cukrzycy, oferując kompleksowe podejście do leczenia tej choroby.

Pytanie 27

Neosine (Inosinum pranobexum) to preparat o właściwościach

A. antydepresyjnych

B. przeciwbólowych oraz przeciwzapalnych

C. immunostymulujących i przeciwwirusowych

D. uspokajających

Neosine (Inosinum pranobexum) jest lekiem, który działa immunostymulująco oraz przeciwwirusowo. Jego głównym mechanizmem działania jest wspieranie układu odpornościowego, co jest szczególnie istotne w przypadkach zakażeń wirusowych. Neosine wykazuje aktywność w odniesieniu do wirusów, takich jak wirus grypy, wirus opryszczki czy wirus cytomegalii. Przykładowo, w praktyce klinicznej, Neosine może być stosowany w leczeniu wirusowego zapalenia wątroby oraz w przypadku opryszczki, gdzie wspomaga odporność organizmu na ataki wirusów. Dodatkowo, badania wykazały, że stosowanie Neosine może przyspieszyć proces powrotu do zdrowia po infekcjach wirusowych. Dlatego, na podstawie jego właściwości, Neosine jest cennym narzędziem w terapii chorób wirusowych, a jego działanie immunostymulujące oraz przeciwwirusowe są dobrze udokumentowane w literaturze medycznej. Stosowanie Neosine powinno być zgodne z zaleceniami lekarzy oraz przy uwzględnieniu możliwych interakcji z innymi lekami.

Pytanie 28

Na podstawie podanego fragmentu FP XI, wyznacz ilość etanolu 96% (v/v) wymaganą do przygotowania leku zgodnie z receptą.

% (v/v)% (m/m)ρ20 (kg/m3)% (v/v)% (m/m)ρ20 (kg/m3)
31,726,06960,0596,093,84807,42
31,826,15959,9297,796,36800,24
80,073,48859,2797,896,51799,80
Rp.
Tannini                      5,0
Acidi salicylici             1,0
Ethanoli 80% (v/v)    ad    50,0
M.f.sol.

D.S. zewnętrznie

A. 34,45 g

B. 33,50 g

C. 39,15 g

D. 38,07 g

Twoja odpowiedź jest poprawna! Aby obliczyć ilość etanolu 96% (v/v) potrzebną do sporządzenia leku, najpierw musimy wyznaczyć masę etanolu 80% (v/v) w 50 g roztworu, przy czym warto pamiętać, że masa czystego etanolu jest kluczowa dla dalszych obliczeń. Po ustaleniu masy etanolu w roztworze 80% wykorzystujemy gęstość etanolu oraz jego stężenie, aby przeliczyć na odpowiednią ilość etanolu 96%. Stosowanie etanolu o różnych stężeniach jest powszechną praktyką w farmacji, ponieważ różne preparaty wymagają precyzyjnego dostosowania składników. Dobre praktyki farmaceutyczne wymagają nie tylko znajomości obliczeń, ale również umiejętności pracy z różnymi roztworami i ich przeliczeniami w celu uzyskania pożądanej skuteczności leku, co jest niezwykle ważne w kontekście bezpieczeństwa pacjentów i jakości leków. W przyszłości, przy sporządzaniu innych receptur, zwracaj uwagę na podobne procesy obliczeniowe, aby uzyskać dokładne i wartościowe rezultaty.

Pytanie 29

Który z kodów dodatkowych uprawnień zdrowotnych pacjentki odnosi się do kobiet w czasie ciąży, porodu lub połogu, które nie mają obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu?

A. BW

B. CN

C. PO

D. DN

Odpowiedź CN jest poprawna, ponieważ odnosi się do kodu uprawnień dodatkowych pacjenta, który dotyczy kobiet w trakcie ciąży, porodu lub połogu, a które nie są objęte obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym z innego tytułu. Zgodnie z przepisami prawa, kobiety w ciąży mają prawo do specjalnych świadczeń zdrowotnych, w tym do opieki prenatalnej oraz postnatalnej. Kod CN przyznaje dodatkowe uprawnienia do korzystania z tych świadczeń, co jest szczególnie ważne w sytuacjach, gdy standardowe ubezpieczenie nie pokrywa kosztów związanych z opieką nad matką i dzieckiem. Przykładowo, kobieta, która nie jest objęta ubezpieczeniem zdrowotnym, może skorzystać z porady ginekologicznej lub położniczej, co jest kluczowe dla zapewnienia zdrowia jej oraz noworodka. Dobrą praktyką jest, aby wszystkie placówki medyczne były świadome tego kodu, aby mogły skutecznie informować pacjentki o ich prawach i dostępnych usługach.

Pytanie 30

Do kategorii inhibitorów pompy protonowej - IPP należy

A. ranitydyna

B. cymetydyna

C. misoprostol

D. omeprazol

Omeprazol jest jednym z najczęściej stosowanych inhibitorów pompy protonowej (IPP), które działają poprzez hamowanie enzymu H+/K+ ATPazy w komórkach okładzinowych żołądka. Dzięki temu zmniejsza się wydzielanie kwasu solnego, co jest szczególnie istotne w leczeniu chorób takich jak choroba refluksowa przełyku, wrzody żołądka oraz zespół Zollingera-Ellisona. Przykładem zastosowania omeprazolu jest profilaktyka i leczenie wrzodów żołądka związanych z terapią niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi (NLPZ). Omeprazol jest zalecany na podstawie wytycznych takich jak te opublikowane przez American Gastroenterological Association, które podkreślają jego skuteczność i bezpieczeństwo w długoterminowym stosowaniu. Warto również zwrócić uwagę na możliwość interakcji z innymi lekami, co wymaga staranności w ich przepisywaniu, a także na znaczenie monitorowania pacjentów w trakcie terapii, aby optymalizować dawki i unikać działań niepożądanych.

Pytanie 31

Morfina jest zaliczana do pochodnych

A. tetracenu

B. fenantrenu

C. izochinoliny

D. antracenu

Morfina to alkaloid, a pochodzi z opium. Jej struktura chemiczna to tak naprawdę pochodna fenantrenu, który jest węglowodorem aromatycznym z trzema pierścieniami benzenowymi w szeregu. To właśnie ta struktura jest podstawą dla sporej liczby związków biologicznych, w tym opiatów. Morfina ma bardzo silne działanie przeciwbólowe i jest kluczowa w terapii bólu, co czyni ją ważnym lekiem, zwłaszcza w przypadkach silnych bólów u pacjentów z nowotworami czy w opiece paliatywnej. Zrozumienie, że morfina pochodzi od fenantrenu, to istotna sprawa dla farmaceutów i osób pracujących w ochronie zdrowia, bo wpływa na to, jak te substancje są klasyfikowane oraz jak można je stosować w leczeniu. Dodatkowo, wiedza o chemicznym pochodzeniu morfiny jest istotna, gdy mówimy o badaniach nad opioidami i ich potencjalnym uzależniającym działaniem.

Pytanie 32

Jakie jest powikłanie potencjalnie zagrażające życiu po zastosowaniu penicyliny?

A. wstrząs anafilaktyczny

B. zmiana koloru skóry

C. trwała biegunka

D. methemoglobinemia

Wstrząs anafilaktyczny jest poważnym, potencjalnie zagrażającym życiu powikłaniem, które może wystąpić w odpowiedzi na podanie penicyliny, szczególnie u pacjentów z alergią na ten antybiotyk. Mechanizm tego zjawiska opiera się na natychmiastowej reakcji immunologicznej, w której organizm reaguje na alergen, wydzielając dużą ilość histaminy i innych mediatorów zapalnych. Objawy wstrząsu anafilaktycznego mogą obejmować trudności w oddychaniu, obrzęk gardła, szybkie tętno, a nawet utratę przytomności. Kluczowe jest, aby personel medyczny był w stanie szybko rozpoznać te objawy i wdrożyć odpowiednie działania, takie jak podanie adrenaliny, co jest standardem w przypadku anafilaksji. Właściwe procedury postępowania zgodnie z wytycznymi American Academy of Allergy, Asthma & Immunology (AAAAI) są niezbędne do minimalizacji ryzyka i zapewnienia pacjentom bezpieczeństwa. Zrozumienie mechanizmów anafilaksji oraz szybkiej reakcji jest kluczowe w praktyce klinicznej, aby skutecznie zarządzać potencjalnymi powikłaniami związanymi z leczeniem antybiotykami.

Pytanie 33

Do kategorii statyn - leków blokujących produkcję cholesterolu w wątrobie zaliczają się

A. Lipo-Merz i Grofibrat

B. Gevilon i Lipostat

C. Cardilan i Ouestran

D. Zocor i Mevacor

Zocor (symwastatyna) i Mevacor (lowastatyna) to leki z grupy statyn, które hamują syntezę cholesterolu w wątrobie, co prowadzi do obniżenia poziomu cholesterolu LDL i całkowitego cholesterolu we krwi. Działanie tych leków opiera się na blokowaniu enzymu HMG-CoA reduktazy, kluczowego w biosyntezie cholesterolu. Ich stosowanie jest szczególnie zalecane u pacjentów z hipercholesterolemią oraz w profilaktyce chorób sercowo-naczyniowych. Wytyczne European Society of Cardiology oraz American Heart Association zalecają wprowadzenie statyn jako podstawowego leczenia w przypadku wysokiego ryzyka wystąpienia chorób serca. Przykładowo, u pacjentów z miażdżycą, statyny są stosowane w celu redukcji ryzyka incydentów sercowo-naczyniowych, takich jak zawał serca czy udar mózgu. Dodatkowo, badania kliniczne wykazały, że długoterminowe stosowanie Zocoru i Mevacoru może prowadzić do poprawy rokowania u pacjentów z chorobami układu krążenia poprzez stabilizację blaszek miażdżycowych oraz zmniejszenie stanu zapalnego. Zastosowanie tych leków w praktyce medycznej opiera się na ich udowodnionej skuteczności oraz dobrym profilu bezpieczeństwa.

Pytanie 34

Przy przygotowywaniu wyciągu wodnego (maceratu) należy unikać rozdrobnienia

A. korzenia kozłka.

B. liści mięty pieprzowej.

C. nasion lnu.

D. ziele krwawnika.

Nasiona lnu są cennym surowcem w fitoterapii, jednak aby uzyskać wyciąg wodny (macerat), nie należy ich rozdrabniać. Powód jest prosty: nasiona lnu zawierają dużą ilość olejów, które mogą się uwalniać podczas rozdrabniania. To zjawisko prowadzi do zmniejszenia efektywności ekstrakcji substancji czynnych, a także do pogorszenia jakości uzyskanego ekstraktu. W przypadku nasion lnu, najlepiej jest używać ich w całości, aby zachować pełnię ich właściwości. Stosując całe nasiona, możemy również lepiej kontrolować proces maceracji, co sprzyja uzyskaniu stabilnego i efektywnego wyciągu. Dobrą praktyką jest przygotowywanie maceratu w sposób, który nie narusza struktury nasion, na przykład poprzez ich namaczanie w zimnej wodzie przez dłuższy czas. Taki zabieg pozwala na delikatną ekstrakcję substancji aktywnych, takich jak lignany i błonnik, które mają korzystny wpływ na organizm, wspierając pracę układu trawiennego oraz działając przeciwzapalnie.

Pytanie 35

Omeprazol oraz lansoprazol to substancje wykorzystywane w terapii choroby wrzodowej. Ich mechanizm działania polega na

A. działaniu antagonistycznym wobec receptorów histaminowych H2

B. zwiększaniu pH soku żołądkowego

C. blokowaniu aktywności pompy protonowej w żołądku

D. selektywnym działaniu osłaniającym obszar wrzodowy

Omeprazol i lansoprazol to inhibitory pompy protonowej (IPP), które działają poprzez bezpośrednie hamowanie enzymu odpowiedzialnego za wydzielanie kwasu solnego w komórkach okładzinowych żołądka. W praktyce oznacza to, że zmniejszają one produkcję kwasu, co ma kluczowe znaczenie w leczeniu choroby wrzodowej oraz innych stanów związanych z nadmiernym wydzielaniem kwasu, takich jak refluks żołądkowo-przełykowy. Dzięki temu, stosując te leki, można skutecznie przyspieszyć gojenie się wrzodów oraz złagodzić objawy bólowe. Standardowe protokoły leczenia wskazują na stosowanie IPP jako pierwszej linii terapii w przypadkach choroby wrzodowej, biorąc pod uwagę ich skuteczność i profil bezpieczeństwa. Warto podkreślić, że długotrwałe stosowanie tych leków wiąże się z pewnymi ryzykami, takimi jak niedobory witamin i mineralów, co wymaga monitorowania pacjentów oraz czasami dodatkowej suplementacji. Zrozumienie mechanizmu działania omeprazolu i lansoprazolu jest kluczowe dla odpowiedniego zastosowania w praktyce klinicznej.

Pytanie 36

Przeciwwskazaniem do zastosowania substancji roślinnej takiej jak Frangulae cortex, która zawiera związki antrachinonowe, jest

A. wysypka

B. zaparcie

C. ciąża

D. gorączka

Ciąża jest jednym z kluczowych przeciwwskazań do stosowania substancji roślinnej, takiej jak Frangulae cortex, która zawiera związki antrachinonowe. Te związki mają działanie przeczyszczające i stymulujące perystaltykę jelit, co może prowadzić do niepożądanych skutków zdrowotnych u kobiet w ciąży. W trakcie ciąży układ hormonalny oraz fizjologia kobiety się zmieniają, co zwiększa ryzyko wystąpienia skurczów macicy oraz potencjalnych problemów z ciążą, takich jak przedwczesne porody. Dlatego stosowanie preparatów z Frangulae cortex w tym okresie powinno być unikanie. W praktyce, lekarze i farmaceuci podkreślają znaczenie świadomego podejścia do stosowania ziół oraz suplementów, szczególnie w sytuacjach, gdy pacjentki są w ciąży, aby zminimalizować ryzyko i chronić zdrowie matki oraz dziecka. Alternatywne metody łagodzenia zaparć w ciąży mogą obejmować dietę bogatą w błonnik oraz odpowiednią ilość płynów, co powinno być zawsze konsultowane z lekarzem.

Pytanie 37

W jakim urządzeniu przeprowadza się proces sterylizacji?

A. roztworu glukozy w wodzie

B. ciekłej parafiny

C. streptomycyny

D. tlenku cynku

Wybór innych substancji jako materiałów do sterylizacji w autoklawie jest nieprawidłowy. Parafina ciekła, która jest stosowana głównie w kosmetykach i jako medium do przechowywania próbek histopatologicznych, nie nadaje się do procesu sterylizacji. Ze względu na jej właściwości chemiczne, parafina nie ulega degradacji pod wpływem pary wodnej. Podobnie, streptomycyna, będąca antybiotykiem, nie jest substancją, którą należy sterylizować w autoklawie, ponieważ sama jest stosowana w leczeniu zakażeń bakteryjnych, a jej struktura mogłaby ulec zniszczeniu w wyniku ekstremalnych warunków temperaturowych i ciśnieniowych. W przypadku tlenku cynku, który jest używany w wielu zastosowaniach medycznych i przemysłowych, jego stosowanie w kontekście sterylizacji w autoklawie może być mylące. Tlenek cynku nie jest substancją, która wymaga takiego procesu do dezynfekcji. Te błędne wybory często wynikają z niewłaściwego zrozumienia, że nie wszystkie substancje chemiczne mogą być poddawane procesom wysokotemperaturowym i wysokociśnieniowym, co może prowadzić do ich degradacji lub straty aktywności. Zrozumienie specyfiki każdej z substancji oraz ich zastosowania jest kluczowe w kontekście sterylizacji, aby zapewnić bezpieczeństwo i skuteczność w laboratoriach oraz instytucjach medycznych.

Pytanie 38

Jakie urządzenie pozwala na określenie zawartości substancji, wykorzystując zależność pomiędzy stężeniem tej substancji w próbce a stopniem zabarwienia próbki w świetle widzialnym?

A. Refraktometr.

B. Kolorymetru.

C. Wiskozymetr.

D. Polarymetr.

Kolorymetr to urządzenie, które służy do pomiaru stężenia substancji w roztworze poprzez analizę intensywności zabarwienia próbki w świetle widzialnym. Zasada działania kolorymetru opiera się na prawie Beer-Lamberta, które wskazuje, że absorbancja światła przez roztwór jest proporcjonalna do stężenia substancji oraz długości drogi optycznej. Przykładowo, w laboratoriach chemicznych i biologicznych kolorymetry stosuje się do określenia stężenia barwników w wodzie, co jest istotne w monitorowaniu jakości wód oraz w analizach środowiskowych. Dobre praktyki w zakresie użytkowania kolorymetrów obejmują kalibrację urządzenia przed pomiarami oraz stosowanie standardowych roztworów odniesienia, co zapewnia dokładność wyników. W związku z rosnącym zainteresowaniem kontrolą jakości produktów, kolorymetria zyskuje na znaczeniu w różnych dziedzinach, takich jak przemysł spożywczy, farmaceutyczny czy kosmetyczny, gdzie precyzyjna analiza składu chemicznego jest kluczowa dla wytwarzania wysokiej jakości produktów.

Pytanie 39

Pod którym składem receptury leku powinno się umieścić notatkę Misce fiat emulsio?

Rp. Acidi salicylici 2,5 Mentholi 2,0 Spir. Vini 70% (v/v) 60,0 A.	Rp. Camphorae 2,5 Ichthammmoli 7,5 Lanolini 7,5 Vaselini flavi aa ad 50,0 B.
Rp. Paraffini liq. 40,0 4% Sol. Methylcellulosi 37,5 Aquae Menthae piperitae ad 100,0 C.	Rp. Calcii carbonatis 5,0 Magnesii oxidi 2,0 Gummi arab. mucil. 10,0 Aquae ad 50,0 D.

A. C.

B. B.

C. D.

D. A.

Odpowiedź C jest prawidłowa, ponieważ termin "Misce fiat emulsio" oznacza proces przygotowania emulsji, który polega na zmieszaniu dwóch niemieszających się cieczy. W składzie C znajdują się kluczowe składniki: Paraffinum liquidum, które działa jako faza olejowa, 4% Sol. Methylcellulosi, pełniący rolę emulgatora, oraz Aquae Menthae piperitae, czyli woda. Emulgatory są substancjami, które pozwalają na stabilizację emulsji poprzez zmniejszenie napięcia powierzchniowego między dwiema fazami. W praktyce farmaceutycznej umiejętność przygotowywania emulsji jest niezbędna, ponieważ wiele leków, szczególnie tych stosowanych w dermatologii, wymaga takiej formy podania, aby zapewnić odpowiednie właściwości wchłaniania oraz stabilności. Ponadto, zgodnie z Farmakopea, preparaty muszą być przygotowywane z zachowaniem odpowiednich standardów jakości i skuteczności. Właściwe dobieranie składników do emulsji jest kluczowe, aby osiągnąć pożądany efekt terapeutyczny, dlatego też znajomość zasad dotyczących przygotowania emulsji jest niezbędna dla każdego farmaceuty.

Pytanie 40

W jakiej formie leku wykorzystuje się metamizol sodowy?

A. Aerozolu wziewnego

B. Roztworu do wstrzykiwali

C. Insertu

D. Nanokapsułek

Wybór postaci leku jest kluczowy w kontekście farmakoterapii, a niektóre z proponowanych odpowiedzi wskazują na formy, które nie są powszechnie stosowane dla metamizolu sodowego. Insert, czyli forma leku stosowana do podawania doodbytniczego, nie jest odpowiednia dla metamizolu, ponieważ jego działanie przeciwbólowe i przeciwgorączkowe najlepiej manifestuje się poprzez bezpośrednie wprowadzenie do krwiobiegu. Aerozol wziewny, z drugiej strony, jest formą leku zaprojektowaną do stosowania w schorzeniach układu oddechowego, co również nie ma zastosowania w przypadku metamizolu, który działa głównie systemowo. Nanokapsułki są nowoczesnym podejściem w farmakologii, jednak nie są one standardową formą podawania dla tego leku, a ich zastosowanie ogranicza się do innych substancji czynnych, które wymagają zaawansowanego dostarczenia do komórek. Wybór niewłaściwego sposobu podawania leku, takiego jak te wymienione, może prowadzić do nieefektywnej terapii, złej absorpcji, a w konsekwencji do braku oczekiwanych efektów terapeutycznych. Kluczowym błędem jest zatem brak zrozumienia, w jaki sposób różne formy leków wpływają na ich farmakokinetykę i farmakodynamikę, co jest niezbędne do optymalizacji leczenia i poprawy wyników pacjentów.

Rozpocznij nowy egzamin

Powrót do strony głównej