Wyniki egzaminu

Nowy egzamin

Informacje o egzaminie:

Zawód: Technik farmaceutyczny
Kwalifikacja: MED.09 - Sporządzanie i wytwarzanie produktów leczniczych oraz prowadzenie obrotu produktami leczniczymi, wyrobami medycznymi, suplementami diety i środkami spożywczymi specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz innymi produktami dopuszczonymi do obrotu w aptece
Data rozpoczęcia: 22 grudnia 2025 10:23
Data zakończenia: 22 grudnia 2025 11:53

Egzamin niezdany

Wynik: 5/40 punktów (12,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Udostępnij swój wynik

Facebook

X.com

Szczegółowe wyniki:

Pytanie 1

Wskaż roślinny surowiec, który wpływa na obniżenie poziomu cholesterolu we krwi?

A. Cynara scolymus

B. Salvia officinalis

C. Rheum palmatum

D. Achillea millefoiium

Rheum palmatum, znany jako rzewień, jest rośliną, która choć ma swoje zalety, nie jest bezpośrednio związana z obniżaniem poziomu cholesterolu. Rzewień stosowany jest głównie jako środek przeczyszczający i nie ma potwierdzonego działania na profil lipidowy w organizmie. Natomiast Salvia officinalis, czyli szałwia, jest ceniona za swoje właściwości przeciwzapalne i przeciwdrobnoustrojowe, ale również nie ma wystarczających dowodów na wpływ na cholesterol. W przypadku Achillea millefolium, znanej jako krwawnik, jej zastosowanie koncentruje się na właściwościach wspomagających krążenie krwi i działaniu przeciwbólowym, co czyni ją mniej odpowiednią w kontekście regulacji poziomu cholesterolu. Ponadto, wybór niewłaściwych roślinnych suplementów może prowadzić do błędnych przekonań na temat ich rzeczywistej skuteczności. To z kolei może skutkować zaniedbaniem bardziej sprawdzonych metod zarządzania cholesterolami, takich jak zmiana diety, wprowadzenie aktywności fizycznej czy stosowanie leków przepisanych przez lekarza. Warto pamiętać, że suplementy roślinne powinny być stosowane jako uzupełnienie zdrowego stylu życia, a nie jako ich substytut, co podkreśla znaczenie holistycznego podejścia do zdrowia.

Pytanie 2

Jednoczesne użycie amoksycyliny i doksycykliny może osłabić działanie amoksycyliny, ponieważ

A. oba leki mają identyczny mechanizm działania

B. amoksycylina działa bakteriobójczo, doksycyklina natomiast bakteriostatycznie

C. amoksycylina wypiera doksycyklinę z wiązania z albuminami

D. doksycyklina ogranicza wchłanianie amoksycyliny z układu pokarmowego

Wybór odpowiedzi sugerujący, że doksycyklina zmniejsza wchłanianie amoksycyliny z przewodu pokarmowego jest nieprawidłowy, ponieważ oba leki nie wpływają na siebie w taki sposób. Amoksycylina jest dobrze wchłaniana z przewodu pokarmowego, a jej biodostępność nie jest znacząco obniżana przez obecność doksycykliny. Ponadto, stwierdzenie, że amoksycylina wypiera doksycyklinę z połączenia z albuminami, również jest mylące, ponieważ oba leki nie konkurują bezpośrednio o wiązanie z białkami osocza w sposób, który mógłby wpływać na ich działanie kliniczne. Ostatnie odpowiedzi sugerujące, że oba leki mają ten sam mechanizm działania są błędne, ponieważ amoksycylina działa bakteriobójczo, podczas gdy doksycyklina działa bakteriostatycznie. Zrozumienie tych różnic jest kluczowe, ponieważ stosowanie antybiotyków o odmiennych mechanizmach działania może prowadzić do zmniejszenia skuteczności terapii oraz zwiększenia ryzyka oporności na leki. W praktyce klinicznej ważne jest, aby lekarze byli świadomi tych interakcji i mechanizmów działania leków, co pomaga w racjonalnym doborze terapii oraz minimalizowaniu potencjalnych działań niepożądanych w leczeniu zakażeń.

Pytanie 3

Oblicz koszt sporządzenia w aptece leku recepturowego zapisanego na przedstawionej recepcie (bez podatku VAT i marży detalicznej)

Ceny surowców za 1.0 g są następujące:

– Codeini phosphas           18,24 zł
– Pini sirupus                0,03 zł
– Aqua purificata            0,01 zł

Cena opakowania za 1szt.:

– butelka 125ml 0,56 zł

Rp
Codeini phosphatis          0,1
Pini sirupi                    10,0
Aquae pur.                100,0
M.f. mixt.
S. 3 x dz. łyżeczkę

Fragment Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 31 marca 2008 r. w sprawie (...) wysokości opłaty ryczałtowej za leki (...) recepturowe, ilości leku recepturowego, którego dotyczy opłata ryczałtowa (...) (Dz. U. 08. 56. 341)

§ 1. Ustala się wykaz leków, które mogą być traktowane jako surowce farmaceutyczne przy sporządzaniu leków recepturowych, stanowiący załącznik do rozporządzenia.

§ 2. Opłata ryczałtowa za lek podstawowy wynosi 3,20 zł.

§ 3. Opłata ryczałtowa za lek recepturowy wynosi 5 zł.

§ 4. 1. Opłata ryczałtowa, o której mowa w § 3, dotyczy:

1) proszków dzielonych do 20 szt.;
2) proszków niedzielonych (prostych i złożonych) do 80 g;
3) substancji stosowanych przy oznaczaniu krzywej cukrowej do 100 g;
4) czopków, globulek, pręcików do 12 szt.;
5) roztworów, mikstur, zawiesin, emulsji do 250 g;
6) płynnych leków do stosowania zewnętrznego (jeżeli zawierają spirytus, ilość spirytusu w przeliczeniu na spirytus 95% nie może przekroczyć 100 g) do 500 g;
7) maści, kremów, mazideł, past do 100 g;
8) kropli do użytku wewnętrznego do 40 g;
9) mieszanek ziołowych do 100 g;
10) pigułek do 30 szt.;
11) klein do 500 g;
12) kropli do oczu i uszu oraz maści ocznych sporządzanych w warunkach aseptycznych do 10 g.

2. Opłata ryczałtowa, o której mowa w § 3, dotyczy również postaci i ilości leków, o których mowa w ust. 1 pkt 1, 2, 5, 6 i 7 oraz w pkt. 6 w odniesieniu do leków recepturowych sporządzanych w warunkach aseptycznych.

§ 5. Koszt sporządzenia w aptece leku recepturowego obejmuje:

1) wartość użytych surowców farmaceutycznych dopuszczonych do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub zamieszczonych w Farmakopei Polskiej lub Farmakopei Europejskiej, w tym leków gotowych;
(...)
2) wartość opakowań;
3) koszt wykonania leku recepturowego (taksa laborum).(...)

§ 6. Koszt wykonania leku recepturowego ustala się w zależności od postaci leku i wynosi:

1) 12,33 zł - dla postaci leków wymienionych w § 4 ust. 1 pkt. 1 - 11;
2) 24,66 zł - dla postaci leków wymienionych w § 4 ust. 1 pkt 12.

§ 8. Do kosztu sporządzenia leku recepturowego dolicza się marżę detaliczną w wysokości 25%.

A. 3,68 zł

B. 16,01 zł

C. 5,00 zł

D. 28,34 zł

Podczas analizowania kosztu sporządzenia leku recepturowego, niektóre błędne odpowiedzi mogą wynikać z nieporozumienia dotyczącego składników wchodzących w skład całkowitego kosztu. Na przykład, podanie kwoty 5,00 zł ignoruje istotne elementy, takie jak taksa recepturowa, która jest kluczowym składnikiem w procesie wyceny leku. Ujęcie tylko wartości surowców i opakowania prowadzi do rażąco niedoszacowanej kwoty, co jest fundamentalnym błędem w rozumieniu kosztów produkcji leków. Z kolei odpowiedzi w wysokości 3,68 zł oraz 28,34 zł ujawniają inne nieporozumienia: pierwsza z tych wartości nie uwzględnia taksy ani pełnej wartości surowców, natomiast druga raczej sugeruje błędne dodawanie lub pomyłkę w obliczeniach. W kontekście farmaceutycznym, kluczowe jest, aby farmaceuci rozumieli nie tylko wartość surowców, ale także związane z nimi taksy oraz inne opłaty, które są standardem w branży. Zrozumienie tych zasad jest niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania apteki oraz zapewnienia zgodności z przepisami prawa. Ważne jest, aby nie tylko znać zasady wyceny, ale także umieć je poprawnie zastosować w praktyce, co zapewnia właściwe podejście do pacjentów i odpowiedzialność zawodową.

Pytanie 4

Inhibitory 3-hydroksy-3-metyloglutarylokoenzymu A, wykorzystywane do hamowania biosyntezy cholesterolu w wątrobie, to

A. metyloksantyny

B. kwasy żółciowe

C. fibraty

D. statyny

Inhibitory reduktazy 3-hydroksy-3-metyloglutarylokoenzymu A (HMG-CoA) są kluczowym narzędziem w terapii obniżającej poziom cholesterolu we krwi. Statyny, jako grupa leków, działają poprzez hamowanie enzymu HMG-CoA reduktazy, co prowadzi do zmniejszenia produkcji cholesterolu w wątrobie. To z kolei skutkuje zwiększeniem liczby receptorów LDL na powierzchni komórek wątrobowych, co sprzyja wychwytywaniu lipoprotein o niskiej gęstości z krwi. Przykładowe leki z tej grupy to atorwastatyna i simwastatyna, które są powszechnie stosowane w praktyce klinicznej. Obniżenie poziomu LDL cholesterolu jest istotne w prewencji chorób sercowo-naczyniowych, co potwierdzają liczne badania kliniczne wskazujące na redukcję ryzyka zawałów serca oraz udarów mózgu. Standardy leczenia dyslipidemii, opracowane przez towarzystwa kardiologiczne, zalecają stosowanie statyn jako pierwszej linii terapii u pacjentów z wysokim ryzykiem sercowo-naczyniowym, co świadczy o ich znaczeniu w terapii.

Pytanie 5

W aptece, przygotowując leki do oczu, można wyjałowić za pomocą nasyconej pary wodnej pod ciśnieniem (autoklaw)

A. wodę oraz wodne roztwory substancji termostabilnych

B. podłoża maściowe, substancje lecznicze i tuby

C. roztwory olejowe oraz sprzęt potrzebny do sporządzenia leku

D. parafinę ciekłą oraz butelki do płynów i kropli

Odpowiedź dotycząca wyjaławiania wody i wodnych roztworów substancji termostabilnych za pomocą autoklawu jest poprawna, ponieważ ten proces skutecznie eliminuje mikroorganizmy dzięki zastosowaniu wysokiej temperatury i ciśnienia. Woda oraz jej roztwory są kluczowymi składnikami w aptece, szczególnie w produkcji leków do oczu, gdzie sterylność jest priorytetem. Autoklawowanie, zgodnie z normami Farmakopei, wymaga użycia nasyconej pary wodnej w temperaturze co najmniej 121°C przez co najmniej 15 minut, co zapewnia wysoką efektywność w eliminacji patogenów. Przykładem zastosowania tej metody jest przygotowanie roztworów do kropli ocznych, gdzie nieprzestrzeganie zasad sterylności mogłoby prowadzić do poważnych powikłań zdrowotnych. Właściwe wyjaławianie zgodnie z dobrą praktyką wytwarzania (GMP) jest niezbędne, aby zapewnić bezpieczeństwo i skuteczność produktów farmaceutycznych.

Pytanie 6

Absorbcyjne właściwości maści są uzależnione od składników zawartych w podłożu

A. lanoliny

B. wazeliny

C. parafiny stałej

D. parafiny ciekłej

Lanolina, będąca naturalnym emolientem, posiada wyjątkowe właściwości absorbcyjne, które są kluczowe w kontekście formulacji maści. Jej unikalna budowa chemiczna pozwala na efektywne wiązanie wody, co wspomaga nawilżenie naskórka. Dzięki temu lanolina jest często wykorzystywana w preparatach dermatologicznych i kosmetycznych, gdzie pożądane jest długotrwałe nawilżenie oraz ochrona skóry. Ponadto, lanolina działa jako środek wspomagający przenikanie substancji czynnych w głąb skóry, co zwiększa ich efektywność terapeutyczną. W praktyce, maści zawierające lanolinę są stosowane w leczeniu ran, oparzeń czy podrażnień, a także w kosmetykach dla dzieci. Warto zaznaczyć, że zgodnie z zaleceniami farmaceutycznymi, stosowanie lanoliny powinno odbywać się w odpowiednich proporcjach, aby zbalansować jej właściwości i zapewnić skuteczność preparatu.

Pytanie 7

Na podstawie przepisów farmakopealnych, oblicz ilość etanolu 96°, zawartego w leku przygotowanym według podanej recepty.

Rp.
Spir. formici            10,0
Spir. camphorati   aa    20,0
Ethanoli 96°
M.f.sol.

Spirytus kamforowy wg FP
Camphora             10,0 cz.
Ethanolum 96°        65,0 cz.
Aqua purificata      25,0 cz.

Spirytus mrówczany wg FP
Acidum formicum      1,25 cz.
Ethanolum 96°        70,0 cz.
Aqua purificata     28,75 cz.

A. 20,0 g

B. 27,0 g

C. 40,0 g

D. 50,0 g

Wybór innych ilości etanolu wskazuje na błędne podejście do obliczeń związanych z recepturą. W przypadku odpowiedzi sugerujących wartości mniejsze niż 40,0 g, można zauważyć, że użytkownik prawdopodobnie zignorował kluczowe źródła etanolu. Przykładowo, odpowiedzi takie jak 27,0 g i 20,0 g omijają istotność spirytusów kamforowego i mrówczanowego, które dostarczają dodatkowych ilości etanolu. To niepełne uwzględnienie wszystkich składników leku skutkuje zaniżeniem całkowitej ilości etanolu. Ponadto, odpowiedzi wykraczające powyżej 40,0 g mogą wynikać z błędnej interpretacji proporcji oraz niewłaściwego zrozumienia receptury. W praktyce farmaceutycznej kluczowe jest ścisłe przestrzeganie przepisów farmakopealnych, które definiują precyzyjne zasady dotyczące obliczeń. Złamanie tych zasad może prowadzić do poważnych konsekwencji, takich jak zmniejszenie skuteczności leku, wprowadzenie zanieczyszczeń czy ryzyko działań niepożądanych. Warto zatem zwrócić szczególną uwagę na każdy składnik receptury, aby uniknąć mylnych wyników i zapewnić bezpieczeństwo pacjentów.

Pytanie 8

Na kim spoczywa obowiązek przechowywania próbek archiwalnych leku?

A. hurtowni farmaceutycznej

B. wojewódzkim inspektorze farmaceutycznym

C. aptece lub punkcie aptecznym

D. wytwórcy produktu leczniczego

Wytwórca produktu leczniczego jest zobowiązany do przechowywania próbki archiwalnej leku zgodnie z wymaganiami prawa farmaceutycznego. Przechowywanie próbek archiwalnych ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia jakości i bezpieczeństwa stosowania leków. W przypadku wystąpienia jakichkolwiek nieprawidłowości, takich jak działania niepożądane lub problemy z jakością, archiwalne próbki mogą być wykorzystane do przeprowadzenia analizy i identyfikacji potencjalnych przyczyn. Zgodnie z wytycznymi Europejskiej Agencji Leków (EMA) oraz krajowymi regulacjami, wytwórcy są zobowiązani do przechowywania próbek przez określony czas po zakończeniu serii produkcyjnej, co zazwyczaj wynosi co najmniej pięć lat. Dobre praktyki wytwarzania (GMP) wskazują na konieczność dokumentowania wszystkich działań związanych z próbami archiwalnymi, co zapewnia transparentność i możliwość audytów. Przechowywanie próbek archiwalnych jest również istotne w kontekście ewentualnych badań klinicznych oraz monitorowania skutków ubocznych, co podkreśla odpowiedzialność wytwórcy za jakość i bezpieczeństwo swoich produktów.

Pytanie 9

Klarin - preparat zawierający ekstrakt z Borówki czernicy (Vaccinium myrtillus) ma działanie

A. obniżające ciśnienie tętnicze

B. uszczelniające naczynia włosowate

C. mające działanie przeciwwymiotne

D. obniżające stężenie cholesterolu

Wybór odpowiedzi dotyczącej obniżania poziomu cholesterolu jest błędny, ponieważ borówka czernica nie zawiera substancji aktywnych, które wykazywałyby taką specyfikę działania. Cholesterol jest lipidowym związkiem, którego metabolizm jest regulowany głównie przez wątrobę oraz dietę, a skuteczne obniżenie jego poziomu wymaga zastosowania odpowiednich środków farmakologicznych, takich jak statyny, które wpływają na enzymy odpowiedzialne za jego syntezę. Przypisanie właściwości obniżających cholesterol borówce czernicy jest wynikiem nieporozumienia, które może wynikać z ogólnej wiedzy o zdrowotnych właściwościach owoców, jednakże nie opiera się na dowodach naukowych. Podobnie, przypisanie borówce działania obniżającego ciśnienie krwi jest także nietrafione. Preparaty na bazie borówki czernicy nie wykazują właściwości hipotensyjnych. Warto zauważyć, że obniżenie ciśnienia wymaga ścisłej regulacji układu krążenia, co osiągają leki z grupy inhibitorów ACE czy beta-blokerów. Ponadto, błędne jest również przypisanie borówce czernicy działania przeciwwymiotnego. Leki przeciwwymiotne działają na receptory w mózgu, a borówka czernica nie ma na to wpływu. Wnioskując, nieprawidłowe przypisanie borówki czernicy do powyższych działań wynika z błędnej interpretacji jej właściwości, co podkreśla znaczenie posiadania rzetelnej wiedzy na temat składników aktywnych stosowanych w preparatach i ich rzeczywistych działań w organizmie.

Pytanie 10

Aby przygotować lek zgodnie z zamieszczoną receptą, należy użyć

Rp.
Lini olei
Aquae Calcis   aa   20,0
M.f. emulsio

A. butelki z zamknięciem.

B. moździerza z pistlem.

C. parownicy i pistla.

D. zlewki i bagietki.

Odpowiedź "butelki z zamknięciem" jest poprawna, ponieważ kluczowym elementem w procesie sporządzania emulsji jest zapewnienie odpowiednich warunków do zmieszania substancji. Emulsję przygotowuje się poprzez intensywne wytrząsanie składników, co wymaga zastosowania pojemnika, który skutecznie zablokuje kontakt zawartości z otoczeniem. Butelki z zamknięciem umożliwiają osiągnięcie jednolitej struktury emulsji, co jest kluczowe dla jej stabilności i właściwości użytkowych. Preparaty takie jak emulsje muszą być jednolite, aby ich działanie było efektywne; stosowanie butelki z zamknięciem przyspiesza proces mieszania i ogranicza ryzyko zanieczyszczenia. W praktyce farmaceutycznej ważne jest, aby przestrzegać standardów dotyczących przygotowania preparatów, co nie tylko zwiększa bezpieczeństwo pacjentów, ale również zapewnia skuteczność terapeutyczną. Dodatkowo, dobór odpowiednich narzędzi i technik przy sporządzaniu leków jest zgodny z zaleceniami farmakopei, co podkreśla znaczenie precyzji w przygotowaniu emulsji.

Pytanie 11

Ile gramów nystatyny 6 312 j.m./mg trzeba odważyć do wykonania leku recepturowego (nie uwzględniając strat technologicznych)?

Rp.
Nystatini             150 000 j.m.
Lactosi                        0,4
Cacao olei                     q.s
M.f.glob.vag.
D.t.d.  No 12

A. 0,946 g

B. 0,735 g

C. 0,023 g

D. 0,285 g

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Poprawna odpowiedź to 0,285 g, co jest wynikiem dokładnego przeliczenia potrzebnej ilości nystatyny do sporządzenia 12 czopków. Obliczenia zaczynamy od ustalenia, że każdy czopek wymaga określonej liczby jednostek miar nystatyny. W przypadku nystatyny, mamy 6 312 j.m./mg. Aby obliczyć całkowitą ilość jednostek miar potrzebnych do 12 czopków, mnożymy liczbę jednostek na czopek przez liczbę czopków, co daje 75 744 j.m. Następnie, aby ustalić, ile miligramów leku jest potrzebne, dzielimy tę liczbę przez ilość jednostek w jednym miligramie, czyli 6 312 j.m./mg, co daje 12 mg. Przeliczając miligramy na gramy, dzielimy przez 1000, co daje 0,012 g. Jednakże, biorąc pod uwagę sprzedawaną postać nystatyny, odpowiednia ilość to 0,285 g. Znajomość dokładnych procedur obliczeń jest kluczowa w farmacji i sporządzaniu leków recepturowych, aby uniknąć pomyłek w dawkowaniu, które mogą prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych. W praktyce, przestrzeganie dobrych praktyk podczas sporządzania leków oraz dokładne obliczenia są kluczowe dla bezpieczeństwa pacjentów.

Pytanie 12

Omeprazol oraz lansoprazol to substancje wykorzystywane w terapii choroby wrzodowej. Ich mechanizm działania polega na

A. selektywnym działaniu osłaniającym obszar wrzodowy

B. działaniu antagonistycznym wobec receptorów histaminowych H2

C. zwiększaniu pH soku żołądkowego

D. blokowaniu aktywności pompy protonowej w żołądku

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Omeprazol i lansoprazol to inhibitory pompy protonowej (IPP), które działają poprzez bezpośrednie hamowanie enzymu odpowiedzialnego za wydzielanie kwasu solnego w komórkach okładzinowych żołądka. W praktyce oznacza to, że zmniejszają one produkcję kwasu, co ma kluczowe znaczenie w leczeniu choroby wrzodowej oraz innych stanów związanych z nadmiernym wydzielaniem kwasu, takich jak refluks żołądkowo-przełykowy. Dzięki temu, stosując te leki, można skutecznie przyspieszyć gojenie się wrzodów oraz złagodzić objawy bólowe. Standardowe protokoły leczenia wskazują na stosowanie IPP jako pierwszej linii terapii w przypadkach choroby wrzodowej, biorąc pod uwagę ich skuteczność i profil bezpieczeństwa. Warto podkreślić, że długotrwałe stosowanie tych leków wiąże się z pewnymi ryzykami, takimi jak niedobory witamin i mineralów, co wymaga monitorowania pacjentów oraz czasami dodatkowej suplementacji. Zrozumienie mechanizmu działania omeprazolu i lansoprazolu jest kluczowe dla odpowiedniego zastosowania w praktyce klinicznej.

Pytanie 13

Wskaź, z jakiego źródła można uzyskać informacje o kategorii dostępności leku, który został dopuszczony do obrotu?

A. Farmakopea Polska X

B. Urzędowy Wykaz Produktów Leczniczych

C. Ustawa Prawo Farmaceutyczne

D. Leki Współczesnej Terapii

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Urzędowy Wykaz Produktów Leczniczych (UWPL) jest kluczowym dokumentem w polskim systemie farmaceutycznym, który zawiera szczegółowe informacje na temat wszystkich produktów leczniczych dopuszczonych do obrotu na terenie Polski. To źródło jest podstawowym narzędziem dla farmaceutów, lekarzy oraz innych specjalistów zdrowia, którzy potrzebują aktualnych danych o dostępności leków oraz ich wskazaniach, przeciwwskazaniach i działaniach niepożądanych. UWPL jest regularnie aktualizowany, co w praktyce oznacza, że specjaliści mogą mieć pewność, iż korzystają z najnowszych informacji. Praktyczne zastosowanie UWPL obejmuje m.in. prowadzenie odpowiednich strategii terapeutycznych na podstawie dostępnych leków, a także pomoc w podejmowaniu decyzji dotyczących ordynacji leków. Znajomość tego wykazu jest niezbędna w codziennej praktyce farmaceutycznej oraz klinicznej, aby zapewnić pacjentom właściwą i bezpieczną terapię.

Pytanie 14

Urządzenie zwane wiskozymetrem wykorzystuje się do określenia

A. lepkości

B. skręcalności optycznej

C. gęstości

D. współczynnika załamania światła

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Wiskozymetr jest urządzeniem służącym do pomiaru lepkości cieczy, co jest niezwykle istotne w wielu dziedzinach przemysłowych oraz naukowych. Lepkość opisuje opór cieczy na ściskanie, a także na przemieszczanie się. Wiskozymetr może być wykorzystywany w różnych branżach, takich jak przemysł spożywczy, farmaceutyczny, chemiczny czy petrochemiczny. Przykładowo, w przemyśle spożywczym pomiar lepkości jest kluczowy w procesach produkcji sosów, syropów czy napojów, gdzie odpowiednia konsystencja ma istotny wpływ na jakość końcowego produktu. Standardy takie jak ASTM D445 dostarczają metodologii pomiaru lepkości, co zapewnia wiarygodność i porównywalność wyników w różnych laboratoriach. Dzięki zastosowaniu wiskozymetrów, inżynierowie mogą optymalizować procesy produkcyjne, poprawiać jakość produktów oraz prowadzić badania nad nowymi substancjami i ich właściwościami. Dodatkowo, zrozumienie lepkości cieczy pozwala na lepsze projektowanie systemów transportowych, takich jak rurociągi, gdzie niskie lub wysokie wartości lepkości mogą znacząco wpływać na efektywność transportu cieczy."

Pytanie 15

Po zmieszaniu roztworów fenobarbitalu sodowego oraz chlorowodorku papaweryny dochodzi do wytrącenia osadu, ponieważ substancją, która ma niską rozpuszczalność w wodzie, jest

A. powstała sól

B. zasada - papaweryna

C. kwas - fenobarbital

D. produkt reakcji rozkładu

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Papaweryna, będąca alkaloidem, w warunkach reakcji z fenobarbitalem sodowym może tworzyć trudno rozpuszczalne sole, co prowadzi do wytrącania osadu. Zasada, jaką jest papaweryna, ma ograniczoną rozpuszczalność w wodzie, co jest kluczowym aspektem w procesach farmaceutycznych. W praktyce, zjawisko to jest istotne przy przygotowywaniu roztworów leków, zwłaszcza w kontekście ich stabilności oraz biodostępności. W sytuacjach, gdy substancje czynne nie rozpuszczają się w danym medium, konieczne jest przeanalizowanie warunków ich podania oraz potencjalnych interakcji z innymi składnikami. Dobre praktyki laboratoryjne zalecają monitorowanie rozpuszczalności substancji w różnych pH, co pomoże w optymalizacji formulacji wymaganych w terapii. Przykładem zastosowania może być przygotowanie złożonych preparatów zawierających zarówno fenobarbital, jak i papawerynę, gdzie kluczowe będzie zapewnienie ich odpowiedniej biodostępności oraz minimalizacja ryzyka wytrącania osadów, co jest zgodne z wytycznymi European Pharmacopoeia.

Pytanie 16

Preparaty insuliny powinny być w aptece przechowywane w temperaturze

A. od 16 do 20 °C

B. poniżej 0 °C

C. od 2 do 8 °C

D. od 9 do 15 °C

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Insuliny to bardzo wrażliwe biologicznie leki, które łatwo ulegają dezaktywacji pod wpływem nieodpowiednich warunków przechowywania. Prawidłowa temperatura dla preparatów insuliny w aptece to przedział od 2 do 8 °C – taka informacja figuruje w każdej porządnej ChPL (Charakterystyce Produktu Leczniczego) i w wytycznych farmaceutycznych. Chłodzenie w tej temperaturze hamuje procesy degradacji białek i ogranicza denaturację, ale jednocześnie nie dopuszcza do zamarznięcia, co byłoby równie niebezpieczne. Spotkałem się nieraz z sytuacjami w aptece, gdzie ktoś przez nieuwagę przetrzymał insulinę poza lodówką i niestety jej skuteczność mogła mocno spaść. Jakakolwiek ekspozycja na temperatury powyżej 8 °C przez dłuższy czas skutkuje utratą aktywności i lepszy wtedy lek zutylizować niż ryzykować podanie pacjentowi. Co ciekawe, insulinę można przez krótki czas przechowywać w temperaturze pokojowej (np. po rozpoczęciu opakowania), ale magazynowanie w aptece zawsze powinno odbywać się w lodówce farmaceutycznej, nigdy w zamrażarce. To, moim zdaniem, jedna z tych rzeczy, które warto mieć w głowie – bezpieczeństwo pacjenta zależy tu dosłownie od kilku stopni różnicy.

Pytanie 17

W jakiej formie stosuje się witaminę A?

A. systemów transdermalnych, drażetek

B. proszków dzielonych, kropli

C. kapsułek, kropli

D. kapsułek, systemów transdermalnych

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Wybór kapsułek i kropli jako formy podawania witaminy A jest zgodny z najlepszymi praktykami w zakresie suplementacji tej niezwykle ważnej witaminy. Kapsułki zapewniają łatwe i precyzyjne dawkowanie, co jest kluczowe dla skuteczności leczenia oraz minimalizacji ryzyka przedawkowania. Z kolei krople, zwłaszcza w postaci oleju, umożliwiają lepszą absorpcję witaminy A, która jest witaminą rozpuszczalną w tłuszczach. Przykładem zastosowania jest suplementacja witaminy A u pacjentów z niedoborem, co może wpływać na poprawę zdrowia oczu, funkcji immunologicznych oraz stanu skóry. Witamina A odgrywa również kluczową rolę w procesie widzenia, a jej niedobór może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, takich jak kurza ślepota. W kontekście standardów, suplementy diety powinny być zgodne z regulacjami dotyczącymi bezpieczeństwa oraz jakości, co jest zapewnione poprzez odpowiednie badania i certyfikacje. Odpowiednie formy podania witaminy A, takie jak kapsułki i krople, są powszechnie uznawane za skuteczne i bezpieczne.

Pytanie 18

Instrukcja sporządzania syropu prostego znajduje się w Farmakopei Polskiej XI w sekcji

A. tekstów podstawowych

B. monografii szczegółowych

C. monografii narodowych

D. monografii ogólnych

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź, że sposób przygotowania syropu prostego znajduje się w monografiach narodowych, jest prawidłowa, ponieważ monografie te zawierają szczegółowe przepisy i metody przygotowania substancji farmaceutycznych zgodnych z lokalnymi standardami i wymaganiami. W Polskiej Farmakopei XI monografie narodowe obejmują preparaty, które są specyficzne dla danego kraju, z uwzględnieniem jego tradycji i praktyk. Przykładem zastosowania tej wiedzy w praktyce farmaceutycznej może być przygotowanie syropu prostego w aptece, które wymaga znajomości specyfikacji oraz wymagań jakościowych zawartych w tych dokumentach. Monografie narodowe są istotnym źródłem informacji, które gwarantują, że przygotowywane leki będą zgodne z aktualnymi standardami, co jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa i skuteczności terapii. Ponadto, znajomość tych monografii pozwala farmaceutom na efektywne dostosowanie procesów produkcyjnych do lokalnych regulacji, co jest częścią dobrych praktyk produkcyjnych (GMP).

Pytanie 19

Jakie zastosowanie ma roztwór wodorowęglanu sodu w infuzji dożylnej?

A. w przypadku odwodnienia w czasie operacji

B. w terapii zasadowicy metabolicznej

C. w leczeniu obrzęków sercowych

D. w terapii kwasicy metabolicznej

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Roztwór wodorowęglanu sodu naprawdę ma szerokie zastosowanie w medycynie, szczególnie przy leczeniu kwasicy metabolicznej. Działa jak taki zasadowy środek, który pomaga unormować nadmiar kwasów w organizmie. Kwasica metaboliczna to dość poważny problem, bo wtedy pH krwi spada przez nadprodukcję kwasów lub przez to, że nerki nie są w stanie ich skutecznie usunąć. Podanie tego roztworu może pomóc przywrócić równowagę kwasowo-zasadową, co jest niezbędne dla pacjentów z tymi problemami. Przykład? Można to zobaczyć u pacjentów z ciężką niewydolnością nerek, którzy często mają z tym kłopot. Ważne, żeby przy infuzji monitorować poziom elektrolitów i pH krwi, bo można wtedy uniknąć niechcianych komplikacji, jak na przykład alkaloza metaboliczna. Warto też mieć na uwadze, że wodorowęglan sodu może być stosowany przy przedawkowaniu niektórych leków, na przykład metanolu czy salicylanów. To pokazuje, jak uniwersalne jest jego działanie w praktyce klinicznej.

Pytanie 20

Aby przygotować lek według recepty i informacji w ramce, należy użyć

Zazwyczaj, jeżeli nie przepisano inaczej, z 1 cz. surowca przyrządza się 10 cz. odwaru lub naparu, bądź 20 cz. maceratu. Dla surowców silnie działających powinna być podana masa surowca i wody. Jeżeli nie podano inaczej, z 1 cz. tych surowców należy przyrządzić 100 cz. naparu lub odwaru.

Rp. 
 Lini seminis mac. 150,0

A. 15,0 g korzenia prawoślazu.

B. 7,5 g nasienia lnu.

C. 7,5 g korzenia prawoślazu.

D. 15,0 g nasienia lnu.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Poprawna odpowiedź to 7,5 g nasienia lnu, co wynika z zasad proporcyjnego przygotowania maceratu. Zgodnie z przyjętymi standardami, gdy nie zaznaczono inaczej, stosuje się proporcję 1 część surowca na 20 części maceratu. W przypadku recepty, która wskazuje na przygotowanie 150,0 g maceratu z nasienia lnu, należy obliczyć odpowiednią ilość surowca. W tym przypadku: 150,0 g podzielone przez 20 daje 7,5 g nasienia lnu. Tego typu proporcje są kluczowe w farmacji recepturowej, ponieważ zapewniają prawidłowe stężenie substancji czynnej w gotowym produkcie. W praktyce, niewłaściwe zastosowanie proporcji może prowadzić do obniżenia skuteczności leku lub nawet do wystąpienia działań niepożądanych. Dlatego istotne jest, aby zawsze stosować się do zapisów recepturowych oraz standardów jakości, takich jak Farmakopea Polska, która dostarcza szczegółowych wytycznych dotyczących sporządzania leków recepturowych. Wiedza ta ma zastosowanie nie tylko w aptekach, ale również w laboratoriach farmaceutycznych, gdzie precyzyjne odmierzanie składników jest fundamentem produkcji bezpiecznych i skutecznych leków.

Pytanie 21

Gdzie można znaleźć spis substancji przypisanych do grupy II-P?

A. w Załączniku do Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii

B. w Farmakopei Polskiej X

C. w Urzędowym Wykazie Produktów Leczniczych Dopuszczonych do Obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej

D. w Charakterystyce produktu leczniczego

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź wskazująca, że wykaz substancji należących do grupy II-P znajduje się w Załączniku do Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, jest poprawna, ponieważ ustawa ta reguluje kwestie związane z klasyfikacją i kontrolą substancji psychoaktywnych w Polsce. Grupa II-P obejmuje substancje, których użycie wiąże się z ryzykiem uzależnienia oraz potencjalnymi skutkami zdrowotnymi. Przykładowo, substancje takie jak niektóre opioidy są klasyfikowane w tej grupie, co ma istotne znaczenie w kontekście terapii bólu oraz zapobiegania nadużyciom. Zrozumienie klasyfikacji substancji jest kluczowe dla specjalistów w dziedzinie zdrowia, farmacji oraz prawa, którzy muszą przestrzegać przepisów dotyczących ich przepisywania i dystrybucji. Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii, jako akt prawny, stanowi fundament dla działań mających na celu ochronę zdrowia publicznego oraz kontrolowanie substancji, które mogą być nadużywane.

Pytanie 22

Termin "substancja jest rozpuszczalna we wrzącej wodzie, słabo rozpuszczalna w wodzie oraz w etanolu 96% v/v" sugeruje, że aby przygotować 100g wodnego roztworu tej substancji, należy ją rozpuścić

A. we wrzącej wodzie i po schłodzeniu uzupełnić wodą do 100,0g

B. w 99,0g wody o temperaturze pokojowej

C. w małej ilości etanolu 96% v/v i uzupełnić do 100,0g wodą

D. w mieszance wody i etanolu 96% v/v (1:1) w temperaturze pokojowej

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź nr 3 jest prawidłowa, ponieważ rozpuszczalność substancji we wrzącej wodzie zapewnia maksymalne rozpuszczenie, co jest kluczowe dla osiągnięcia odpowiedniego stężenia w roztworze. Substancje, które są trudnorozpuszczalne w wodzie w temperaturze pokojowej wymagają wyższej temperatury, aby zwiększyć energię kinetyczną cząsteczek, co sprzyja ich rozpuszczaniu. W praktyce chemicznej, gdy tworzymy roztwory, ważne jest, by najpierw rozpuścić substancję w odpowiednim rozpuszczalniku, a następnie dopełnić wodą do żądanej masy. Przykład zastosowania tej wiedzy można znaleźć w przygotowywaniu leków, gdzie precyzyjne przygotowanie roztworów jest kluczowe dla ich skuteczności. Przygotowując roztwór, dobrze jest również pamiętać o zachowaniu standardów, takich jak zgodność z farmakopeą, co zapewnia bezpieczeństwo i efektywność przygotowywanych roztworów. Dodatkowo, w przypadku substancji, które są rozpuszczalne w podwyższonej temperaturze, warto również monitorować czas oraz temperaturę rozpuszczania, aby uniknąć degradacji substancji czynnej.

Pytanie 23

Przy wytwarzaniu kropli do oczu, w celu sterylizacji, roztwór substancji wrażliwej na temperaturę powinien być przefiltrowany przez membranowy filtr o nominalnej średnicy porów

A. 0,22 um

B. 0,65 um

C. 0,25 mm

D. 0,47 mm

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź 0,22 µm jest trafiona, bo to właśnie ta wielkość porów filtrów jest zalecana do aseptycznego przesączania roztworów farmaceutycznych, w tym kropli do oczu. Takie filtry idealnie nadają się do usuwania drobnych zakażeń, czyli mikroorganizmów, co jest mega ważne dla bezpieczeństwa i skuteczności preparatów, które podajemy ludziom. W branży farmaceutycznej to normalka, że używa się filtrów 0,22 µm, szczególnie przy produkcji sterylnych roztworów. Weźmy na przykład roztwory do infuzji czy krople do oczu. Tu zakażenia mikrobiologiczne mogą naprawdę zaszkodzić pacjentom. Z tego, co wiem, w Farmakopei podkreśla się, że filtrowanie przez odpowiednie membrany to kluczowy krok, bo dzięki temu mamy pewność, że ostateczny produkt jest wolny od patogenów oraz niechcianych cząstek, co jest strasznie ważne, żeby leki były jakościowe i bezpieczne.

Pytanie 24

Białe lub przezroczyste medium stosowane do utwardzania maści, pozyskiwane z ropy naftowej, to

A. olbrot

B. parafina stała

C. euceryna

D. plastibase

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Parafina stała jest białym lub bezbarwnym podłożem, które jest wykorzystywane do utwardzania maści i innych preparatów farmaceutycznych oraz kosmetycznych. Otrzymywana jest z ropy naftowej i charakteryzuje się doskonałymi właściwościami emulgującymi, co czyni ją idealnym składnikiem w formulacjach maści. Parafina stała, w odróżnieniu od innych podłoży, takich jak euceryna czy plastibase, zapewnia lepszą stabilność i trwałość gotowych produktów, co jest kluczowe w kontekście przechowywania i użytkowania. Dzięki swoim właściwościom, parafina stała jest często stosowana w produktach do pielęgnacji skóry, w tym maściach ochronnych, emulsjach, a także w preparatach medycznych. W branży kosmetycznej i farmaceutycznej, stosowanie parafiny zgodnie z określonymi standardami, takimi jak GMP (Dobre Praktyki Wytwarzania), zapewnia bezpieczeństwo i skuteczność końcowych produktów. Jej zdolność do tworzenia okluzyjnej warstwy na skórze sprawia, że jest niezwykle ceniona w preparatach mających na celu nawilżenie i regenerację, co dodatkowo potwierdza jej znaczenie w różnych zastosowaniach praktycznych.

Pytanie 25

Jakie leki są uznawane za pierwszego wyboru w terapii chorób reumatoidalnych?

A. leki zwiotczające mięśnie

B. niesteroidowe leki przeciwzapalne

C. opioidowe środki przeciwbólowe

D. preparaty do znieczulenia ogólnego

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) stanowią podstawę w leczeniu chorób reumatoidalnych, ponieważ działają poprzez hamowanie enzymów cyklooksygenazy (COX), co prowadzi do zmniejszenia produkcji prostaglandyn. Prostaglandyny są związkami, które odgrywają kluczową rolę w procesach zapalnych i bólowych. W praktyce, NLPZ, takie jak ibuprofen czy diklofenak, są szeroko stosowane w leczeniu chorób takich jak reumatoidalne zapalenie stawów, gdzie ich działanie przeciwbólowe i przeciwzapalne przynosi ulgę pacjentom. Ponadto, stosowanie NLPZ jest zgodne z wytycznymi wielu towarzystw medycznych, które rekomendują je jako leki I-go rzutu w terapii bólów związanych z chorobami reumatoidalnymi. Warto również zauważyć, że podczas stosowania NLPZ należy monitorować pacjentów pod kątem potencjalnych działań niepożądanych, takich jak problemy z układem pokarmowym czy sercowo-naczyniowym. Dodatkowo, zaleca się indywidualizację dawki na podstawie ciężkości choroby oraz reakcji pacjenta na leczenie.

Pytanie 26

Korzystając z danych z tabeli, oblicz ilość etanolu o stężeniu 96% v/v, potrzebną do przygotowania leku według zamieszczonej recepty.

Etanol% v/v% m/m
75,067,84
96,093,84
Rp.
Resorcinioli               1,0
Ethanoli 75°           ad 50,0
M.f.sol.

A. 34,51

B. 35,42

C. 31,64

D. 36,14

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Obliczenie ilości etanolu o stężeniu 96% v/v, który należy wykorzystać do przygotowania leku, wymaga zrozumienia zasad dotyczących stężeń i proporcji. W twoim przypadku, aby uzyskać 50 g etanolu o stężeniu 75% v/v, musimy najpierw przeliczyć to na masę. Etanol 75% ma masę równą 67,84% m/m, co oznacza, że w 50 g leku znajduje się 33,92 g etanolu. W tej sytuacji używamy wzoru do obliczenia objętości etanolu 96%: V1 = (C2 * V2) / C1, gdzie C1 to stężenie etanolu 96%, C2 to stężenie etanolu 75%, a V2 to objętość leku. Po podstawieniu i rozwiązaniu równania otrzymujemy, że potrzebujemy 35,42 g etanolu 96%. Tego typu obliczenia są kluczowe w farmacji, ponieważ mają wpływ na skuteczność i bezpieczeństwo leku. W praktyce stosuje się podobne obliczenia, aby precyzyjnie przygotować różne roztwory o określonych stężeniach, co jest niezbędne w codziennym funkcjonowaniu aptek i laboratoriów.

Pytanie 27

Kiedy należy stosować wymóg apirogenności?

A. kroplom do uszu

B. preparatom na rany

C. płynom do wlewów

D. roztworom doustnym

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Płyny do wlewów są stosowane w kontekście terapii infuzyjnej, gdzie ich apirogenność jest kluczowym wymogiem. Oznacza to, że te preparaty muszą być wolne od substancji, które mogą wywołać gorączkę lub inne reakcje immunologiczne. W praktyce klinicznej, każdy płyn infuzyjny, w tym roztwory elektrolitów, glukozy czy składników odżywczych, musi być poddany rygorystycznym testom apirogenności, aby zapewnić bezpieczeństwo pacjenta. Przykładem może być roztwór soli fizjologicznej stosowany w nawadnianiu pacjentów. Standardy branżowe, takie jak ISO 13485, wymagają, by produkty medyczne, w tym płyny do wlewów, były wytwarzane zgodnie z określonymi normami jakości, co obejmuje kontrolę zanieczyszczeń i testy apirogenności. W kontekście terapii, konsekwencje zastosowania płynów, które nie spełniają tych wymogów, mogą być poważne, w tym wystąpienie reakcji pyrogennych, które mogą zagrażać życiu pacjenta. Dlatego tak istotne jest, aby wszystkie płyny infuzyjne były odpowiednio testowane i certyfikowane.

Pytanie 28

Allopurinol działa zapobiegawczo

A. niewydolności wątroby

B. osteoporozie

C. dnie moczanowej

D. nadczynności tarczycy

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Allopurinol jest lekiem stosowanym w terapii dny moczanowej, której podstawową przyczyną jest nadmiar kwasu moczowego we krwi. Działanie allopurynolu polega na hamowaniu enzymu ksantynooksydazy, co prowadzi do zmniejszenia produkcji kwasu moczowego. W wyniku tego, obniża się jego stężenie we krwi oraz w płynach stawowych, co skutkuje zmniejszeniem ryzyka wystąpienia ataków dny moczanowej oraz powikłań związanych z chorobą, takich jak uszkodzenia stawów czy nefropatia moczanowa. Przykładowo, pacjenci z przewlekłą dną moczanową korzystają z terapii allopurynolem, aby uniknąć nawrotów bolesnych ataków zapalnych. Zgodnie z wytycznymi American College of Rheumatology, w przypadku pacjentów z dną moczanową, którzy doświadczają częstych ataków, stosowanie allopurynolu jest zalecane jako podstawowe leczenie zapobiegawcze. Dodatkowo, warto podkreślić, że monitorowanie poziomu kwasu moczowego w terapii allopurynolem jest kluczowe dla oceny skuteczności leczenia oraz dostosowania dawki leku.

Pytanie 29

Co oznacza synergizm addycyjny?

A. brak skutków ubocznych stosowanych leków

B. pozytywny wpływ leków na organizm

C. sumowanie działania leków w organizmie

D. intensywne działanie leków

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Synergizm addycyjny odnosi się do sytuacji, w której dwa lub więcej leków działają razem w sposób, który prowadzi do sumowania się ich efektów terapeutycznych. W praktyce oznacza to, że łącząc leki o różnych mechanizmach działania, można osiągnąć większą skuteczność leczenia w porównaniu do stosowania każdego z nich osobno. Na przykład, w terapii bólu, stosując analgetyki o różnych mechanizmach działania, można uzyskać lepszą kontrolę nad objawami. W neurologii często łączy się leki przeciwpadaczkowe, takie jak lamotrygina i kwas walproinowy, aby wzmocnić ich działanie przeciwdrgawkowe. Stosowanie synergizmu addycyjnego jest zgodne z najnowszymi wytycznymi klinicznymi, które podkreślają znaczenie indywidualizacji terapii oraz podejścia wielolekowego w leczeniu złożonych schorzeń, takich jak choroby przewlekłe. Oprócz korzyści terapeutycznych, ważne jest także monitorowanie pacjentów na bieżąco, aby unikać potencjalnych działań niepożądanych wynikających z interakcji między lekami.

Pytanie 30

Lekarz przepisał preparat Klindacin T - 1 op. a 15 g, a w polu oznaczonym "Data realizacji od dnia" wpisał znak "X". Termin realizacji recepty od daty jej wystawienia nie może być dłuższy niż

KLINDACIN T, 10 mg/g, żel
Clindamycinum

Skład leku
1 g żelu zawiera:
substancję czynną: klindamycyna 10 mg (w postaci klindamycyny fosforanu)
substancje pomocnicze: glikol propylenowy, alkohol izopropylowy, woda oczyszczona, hydroksypropyloceluloza, sodu wodorotlenek.
Opakowania
Tuba zawierająca 15 g lub 30 g żelu, umieszczona w tekturowym pudełku.

A. 30 dni.

B. 7 dni.

C. 90 dni.

D. 120 dni.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź 30 dni jest prawidłowa, ponieważ zgodnie z przepisami prawa farmaceutycznego w Polsce, okres realizacji recepty na leki, które nie są kontrolowane, wynosi 30 dni od daty jej wystawienia. Klindacin T, jako preparat dostępny na receptę, podlega tym samym regulacjom. Warto zwrócić uwagę, że symbol 'X' w polu 'Data realizacji od dnia' nie wpływa na standardowy termin realizacji recepty. Lekarze mogą stosować ten symbol, aby zaznaczyć niestandardowe podejście do daty realizacji, ale nie zmienia to ogólnego obowiązującego terminu. W praktyce oznacza to, że pacjent ma 30 dni na zrealizowanie recepty, co jest istotne dla planowania wizyt w aptece oraz organizacji leczenia. Znajomość tych przepisów jest kluczowa dla farmaceutów i lekarzy, gdyż pozwala na prawidłowe informowanie pacjentów o dostępnych terminach oraz skutkuje zmniejszeniem liczby niewłaściwie zrealizowanych recept. Warto także zaznaczyć, że w przypadku leków kontrolowanych, terminy te mogą być inne i powinny być dokładnie przestrzegane, aby uniknąć problemów prawnych.

Pytanie 31

W terapii nadciśnienia tętniczego wykorzystuje się leki, które blokują receptory dla

A. acetylocholiny

B. dopaminy

C. serotoniny

D. angiotensyny

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Leki ARB, inaczej nazywane blokatorami receptorów angiotensyny, są naprawdę istotne w walce z nadciśnieniem. Angiotensyna II, to taki składnik, który powoduje zwężanie naczyń krwionośnych i przez to podwyższa ciśnienie krwi. Kiedy stosujesz leki takie jak losartan czy walsartan, to one blokują te receptory, co prowadzi do rozszerzenia naczyń i w efekcie obniżenia ciśnienia. To się przydaje, zwłaszcza u osób z sercem, które nie do końca działa tak jak powinno, albo u cukrzyków, bo tam kontrola ciśnienia jest naprawdę istotna, żeby uniknąć różnych powikłań. Warto też wiedzieć, że ARB są często zalecane jako pierwszy wybór w terapii nadciśnienia, zwłaszcza dla pacjentów w grupie ryzyka. Dodatkowo, te leki mogą korzystnie wpływać na serce i naczynia, co jest ważne dla zdrowych nerek i zmniejsza ryzyko udarów.

Pytanie 32

Jakie właściwości ma ekstrakt pozyskiwany z korzeni hakorośli rozesłanej (Harpagophytum procumbens)?

A. Redukcja produkcji kwasu solnego w żołądku

B. Częściowe zmniejszenie apetytu

C. Uśmierzanie bólów reumatycznych

D. Podwyższanie poziomu kwasu moczowego w krwi

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Ekstrakt z korzenia hakorośli rozesłanej (Harpagophytum procumbens) jest znany przede wszystkim ze swoich właściwości przeciwbólowych i przeciwzapalnych, co czyni go środkiem stosowanym w łagodzeniu bólów reumatycznych. Działa on poprzez hamowanie syntezy mediatorów zapalnych, takich jak prostaglandyny, co prowadzi do zmniejszenia stanu zapalnego w stawach oraz redukcji odczuwanego bólu. W praktyce, preparaty z tego ekstraktu są często zalecane pacjentom z chorobami zwyrodnieniowymi stawów, a także w przypadku dolegliwości związanych z artretyzmem. Ponadto, badania kliniczne potwierdzają skuteczność hakorośli w poprawie funkcji ruchowej u osób cierpiących na bóle stawowe, co może przyczynić się do poprawy jakości życia. Ważne jest, aby pacjenci stosujący ten ekstrakt robili to zgodnie z zaleceniami lekarzy oraz na podstawie odpowiednich badań, co jest zgodne z aktualnymi standardami terapii bólu. Warto również podkreślić, że efekty działania hakorośli mogą być wspierane przez zbilansowaną dietę oraz regularną aktywność fizyczną, co jest standardem w rehabilitacji pacjentów z dolegliwościami reumatycznymi.

Pytanie 33

Aby zapobiec powstaniu niezgodności recepturowej przy sporządzaniu leku według zamieszczonej recepty należy

Rp.

Pepsini2,5

Acidi hydrochloridi dil.3,0

Aquaad 120,0

M.f. mixt.

D.S. 3 x dziennie łyżkę stołową

przed jedzeniem

A. połączyć składniki we właściwej kolejności

B. zmienić ilości składników

C. dodać właściwe substancje pomocnicze

D. wykonać dwa leki

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Aby zapobiec powstaniu niezgodności recepturowej przy sporządzaniu leku, kluczowe jest przestrzeganie odpowiedniej kolejności dodawania składników. W przypadku sporządzania leku według recepty, każdy składnik odgrywa istotną rolę w końcowej formie leku, a ich kolejność ma bezpośredni wpływ na skuteczność i bezpieczeństwo produktu. Na przykład, w przypadku mieszania Pepsini i Acidum hydrochloridum dilutum z wodą, najpierw należy połączyć składniki w zalecanej kolejności, aby zapewnić, że każdy z nich jest odpowiednio rozpuszczony i zintegrowany w końcowym preparacie. Niezastosowanie się do tej zasady może prowadzić do nieprawidłowych reakcji chemicznych, które mogą zmienić właściwości leku, a w konsekwencji jego działanie. Zgodność z normami i dobrymi praktykami, takimi jak te określone w farmakopea, jest niezbędna, aby zapewnić jakość i bezpieczeństwo sporządzanych leków. Dodatkowo, przestrzeganie właściwej kolejności gwarantuje, że wszystkie składniki są używane w odpowiednich proporcjach, co jest kluczowe dla uzyskania pożądanego efektu terapeutycznego.

Pytanie 34

Ile jodu potrzeba do przygotowania 250,0 g Płynu Lugola według przepisu farmakopealnego?

IODI SOLUTIO AQUOSA

PRZYGOTOWANIE
Kalii iodidum      2,0
Iodum              1,0
Aqua purificata   97,0

A. 2,58 g

B. 0,97 g

C. 1,00 g

D. 2,50 g

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź 2,50 g jest poprawna, ponieważ wynika z zastosowania proporcji w przygotowaniu Płynu Lugola. W standardowych praktykach farmakopealnych na 100 g tego płynu przypada 1 g jodu, co oznacza, że w 250 g płynu potrzebujemy pięciokrotnie więcej jodu. Obliczenia opierają się na prostym przeliczeniu: 1 g jodu na 100 g płynu, co skalujemy do 250 g, uzyskując 2,50 g jodu. Przygotowywanie Płynu Lugola z właściwą ilością jodu jest kluczowe w farmacji, ponieważ nieprawidłowe proporcje mogą wpływać na skuteczność terapeutyczną oraz bezpieczeństwo stosowania. Zastosowanie tego rozwiązania jest powszechne w farmacji i medycynie, gdzie precyzyjne formuły są niezbędne dla zachowania jakości. Dodatkowo, znajomość takich proporcji jest istotna także w kontekście produkcji i kontroli jakości leków.

Pytanie 35

Jakie urządzenie wykorzystuje się do pomiaru współczynnika załamania światła?

A. Osmometr

B. Refraktometr

C. Spektrofotometr

D. Wiskozymetr

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Refraktometr to specjalistyczne urządzenie służące do pomiaru współczynnika załamania światła, co jest kluczowe w wielu dziedzinach nauki i przemysłu. Działa na zasadzie pomiaru kąta załamania promieni świetlnych, które przechodzą przez próbkę o znanym lub nieznanym współczynniku załamania. Dzięki temu narzędziu można określić skład chemiczny substancji, a także monitorować ich czystość i stężenie. Przykładowo, w przemyśle spożywczym refraktometry są wykorzystywane do pomiaru zawartości cukru w sokach owocowych. W laboratoriach chemicznych stosuje się je do analizy roztworów, co pozwala na dokładne określenie ich właściwości fizykochemicznych. Ponadto, refraktometria jest zgodna z standardami ISO, co czyni ją wiarygodną metodą analityczną. Warto również zaznaczyć, że refraktometry występują w różnych wersjach, w tym ręcznych i automatycznych, co zwiększa ich zastosowanie w różnych warunkach pracy.

Pytanie 36

Preparat roślinny o podanym składzie jest zalecany w:

Skład preparatu
Valerianae radix	25 części
Melissae folium	25 części
Lupuli strobulus	15 części
Lavandualae flos	15 części
Ethanolum 474q/l	200 części

A. przewlekłych, bolesnych zaparciach

B. stanach zwiększonego napięcia nerwowego

C. okresie zwiększonego wysiłku fizycznego

D. rekonwalescencji po zabiegach chirurgicznych

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź dotycząca stanów zwiększonego napięcia nerwowego jest poprawna, ponieważ skład preparatu zawiera składniki ziołowe znane ze swoich właściwości uspokajających. Korzeń kozłka, liść melisy, szyszki chmielu oraz kwiat lawendy są powszechnie stosowane w fitoterapii jako naturalne środki łagodzące stres i napięcie nerwowe. Korzeń kozłka, na przykład, jest uznawany za środek wspomagający sen i redukujący lęk, co czyni go idealnym na stany związane z napięciem. Liść melisy jest z kolei ceniony za działanie relaksacyjne, a szyszki chmielu wykorzystywane są w leczeniu problemów z zasypianiem. Kwiat lawendy ma udowodnione działanie uspokajające, a jego aromat jest często stosowany w aromaterapii w celu zmniejszenia uczucia niepokoju. W przypadku osób zmagających się z napięciem nerwowym, taki preparat może przynieść ulgę, a jego składniki są zgodne z zasadami zdrowego stylu życia i medycyny naturalnej, promując holistyczne podejście do zdrowia.

Pytanie 37

Aby stworzyć układ dyspersyjny z dwóch niedopuszczających mieszania się faz ciekłych, wykorzystuje się proces

A. rozpuszczania

B. zawieszania

C. mikronizacji

D. emulgowania

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Emulgowanie to proces, który polega na tworzeniu układów dyspersyjnych składających się z dwóch niemieszających się faz ciekłych, takich jak olej i woda. Podczas emulgowania jedna faza jest rozproszona w drugiej, co prowadzi do powstania emulsji. Przykłady zastosowania emulgowania obejmują produkcję kosmetyków, żywności (np. majonez) oraz farmaceutyków. Kluczowym aspektem tego procesu jest zastosowanie emulgatorów, które stabilizują emulsję, zapobiegając koalescencji kropli fazy rozproszonej. W branży kosmetycznej wykorzystuje się na przykład emulgatory oparte na lipidach, które poprawiają właściwości nawilżające produktów. Emulgowanie jest również istotne w przemyśle chemicznym, gdzie odpowiednie emulsje mogą wpływać na właściwości reologiczne oraz stabilność formulacji. Stosowanie odpowiednich technik emulgowania, takich jak homogenizacja czy ultradźwięki, pozwala na uzyskanie emulsji o pożądanej wielkości kropli, co jest kluczowe dla ich jakości i funkcjonalności.

Pytanie 38

Jaką cechę surowców roślinnych określa się wykorzystując metodę przesiewania przez sita?

A. Stopień rozdrobnienia.

B. Precyzja wymieszania.

C. Kolor.

D. Czystość.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Stopień rozdrobnienia surowców roślinnych jest kluczowym parametrem, który można określić poprzez metodę przesiewania przez sita. Proces ten polega na przeprowadzeniu materiału przez zestaw sit o różnych rozmiarach oczek, co pozwala na segregację cząstek według ich wielkości. Dzięki temu uzyskuje się dokładny obraz rozkładu frakcji, co jest istotne w wielu dziedzinach, takich jak przetwórstwo spożywcze, przemysł farmaceutyczny czy kosmetyczny. Na przykład w przemyśle spożywczym, kontrola stopnia rozdrobnienia składników mącznych jest niezbędna do uzyskania odpowiedniej tekstury produktów piekarskich. Standardy branżowe, takie jak ISO 3310, definiują metody przesiewania i umożliwiają uzyskanie powtarzalnych i wiarygodnych wyników. Użycie odpowiednich sit, zgodnych z normami, gwarantuje, że proces przesiewania jest dokładny i efektywny, co wpływa bezpośrednio na jakość finalnych produktów.

Pytanie 39

Do preparatów używanych w terapii guzków krwawniczych (hemoroidów) zalicza się

A. nalewka z pieprzu tureckiego

B. sproszkowany korzeń rzewienia

C. zawiesina antygenu powierzchniowego Vaccinum hepatitidis B

D. zawiesina składników komórkowych i produktów przemiany materii zabitych bakterii Escherichia coli

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Zawiesina składników komórkowych i produktów przemiany materii zabitych bakterii Escherichia coli, często stosowana w terapii guzków krwawniczych, jest znana jako preparat z grupy leków immunomodulujących. Dzięki zawartości czynników biologicznych, które stymulują lokalną odpowiedź immunologiczną, preparaty te mogą pomóc w łagodzeniu objawów hemoroidów, takich jak ból, świąd czy krwawienie. W praktyce, stosowanie takich preparatów może prowadzić do poprawy stanu zapalnego oraz regeneracji tkanek w obrębie odbytu. Warto podkreślić, że zastosowanie terapii opartych na E. coli jest zgodne z aktualnymi standardami w proktologii, które rekomendują takie metody jako uzupełnienie tradycyjnych terapii farmakologicznych. Przykłady zastosowania obejmują preparaty, które są administrowane w formie czopków lub maści, co umożliwia bezpośrednie działanie w miejscu problemu. To podejście nie tylko przynosi ulgę, ale także może wspierać proces gojenia poprzez zwiększenie ukrwienia i regenerację tkanki.

Pytanie 40

Wskaż odpowiednią grupę izotonicznych roztworów, które są używane do wytwarzania kropli do oczu?

A. Roztwór azotanu potasu, kwasu ortofosforowego, chlorku potasu

B. Roztwór chlorku sodu, azotanu srebra, glukozy

C. Roztwór kwasu borowego, chlorku potasu, gliceryny

D. Roztwór azotanu potasu, kwasu borowego, glukozy

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Roztwór azotanu potasu, kwasu borowego i glukozy jest uważany za właściwy zestaw roztworów izotonicznych stosowanych do sporządzania kropli do oczu, ponieważ zachowuje odpowiednią równowagę osmotyczną z płynami ustrojowymi, co jest kluczowe dla ochrony tkanek oka. Roztwory izotoniczne mają stężenie substancji rozpuszczonej porównywalne z płynami w organizmie, co zapobiega podrażnieniom oraz dyskomfortowi po aplikacji. Kwas borowy działa jako środek buforujący, stabilizując pH roztworu, co jest istotne dla utrzymania zdrowia tkanek oka. Glukoza dostarcza dodatkowej energii komórkom, co jest istotne w kontekście regeneracji i funkcjonowania tkanek oka. W praktyce, takie roztwory są wykorzystywane w preparatach do nawilżania i nawadniania oczu, co jest szczególnie ważne w przypadku pacjentów cierpiących na syndrom suchego oka, a także w kontekście ochrony oczu przy stosowaniu soczewek kontaktowych. Stąd, zastosowanie odpowiednich substancji w produkcie do oczu ma kluczowe znaczenie dla komfortu pacjenta oraz bezpieczeństwa stosowania.

Rozpocznij nowy egzamin

Powrót do strony głównej