Wyniki egzaminu

Nowy egzamin

Informacje o egzaminie:

Zawód: Technik elektryk
Kwalifikacja: ELE.05 - Eksploatacja maszyn, urządzeń i instalacji elektrycznych
Data rozpoczęcia: 8 grudnia 2025 10:47
Data zakończenia: 8 grudnia 2025 11:15

Egzamin zdany!

Wynik: 30/40 punktów (75,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!

Facebook

X.com

Szczegółowe wyniki:

Pytanie 1

Aby zapobiec przegrzewaniu uzwojeń silnika indukcyjnego, nie powinno się długotrwale

A. przekraczać prądu znamionowego

B. zmniejszać współczynnika mocy

C. zwiększać oporu wirnika

D. obniżać poślizgu

Przekraczanie prądu znamionowego silnika indukcyjnego prowadzi do jego przegrzewania, co może skutkować uszkodzeniem izolacji uzwojeń oraz skróceniem żywotności urządzenia. Prąd znamionowy to maksymalny prąd, który silnik może pobierać w normalnych warunkach pracy, zgodnie z jego specyfikacją. Przekroczenie tej wartości, na przykład podczas przeciążenia lub przy zbyt małym napięciu zasilającym, powoduje wzrost temperatury uzwojeń, co z kolei prowadzi do zwiększenia strat cieplnych i ryzyka awarii. W praktyce, zastosowanie odpowiednich zabezpieczeń, takich jak wyłączniki silnikowe lub przekaźniki termiczne, jest kluczowe dla ochrony silników przed skutkami przeciążeń. Dodatkowo, regularne monitorowanie stanu technicznego silnika oraz jego parametrów pracy, zgodnie z normą PN-EN 60034, pozwala na wczesne wykrywanie problemów i podejmowanie działań zapobiegawczych. Z tego względu, przy projektowaniu systemów zasilania należy uwzględnić odpowiednie marginesy dla prądu znamionowego, aby zapewnić długotrwałą i bezawaryjną pracę silników indukcyjnych.

Pytanie 2

Korzystając z danych zamieszczonych w tabeli wyznacz, wartość rezystancji jednej żyły przewodu YDY 3×2,5 mm² o długości 100 m.

Dane techniczne przewodu YDY
Ilość i przekrój znamionowy żył	Grubość znamionowa izolacji	Max. rezystancja żył	Orientacyjna masa przewodu o długości 1 km
mm²	mm	Ω/km	kg/km
2x1	0,8	18,1	81
2x1,5	0,8	12,1	97
2x2,5	0,8	7,41	125
2x4	0,9	4,61	176
2x6	0,9	3,08	228
3x1	0,9	18,1	96
3x1,5	0,9	12,1	116
3x2,5	0,9	7,41	153

A. 741,0 Ω

B. 74,10 Ω

C. 0,741 Ω

D. 7,410 Ω

No, tu trzeba przyznać, że coś poszło nie tak. Jak wybierasz 7,410 Ω czy 741,0 Ω, to widać, że jest tu jakiś zgrzyt z rozumieniem obliczeń. Te odpowiedzi pewnie wynikają z błędnego przeliczenia jednostek albo pomylenia długości z rezystancją. Przewód o długości 100 m wymaga, żeby przeliczyć rezystancję na 1 km, a nie brać to na sztywno. Na przykład, 7,410 Ω to rezystancja na 1 km, a to nie zadziała w Twoim przypadku. Podobnie 74,10 Ω to już całkiem złe obliczenia. W inżynierii elektrycznej takie błędy mogą prowadzić do większych strat energii, co z kolei może spowodować przegrzewanie się przewodów i inne problemy. Chociaż może się wydawać to skomplikowane, poprawne obliczenie rezystancji jest naprawdę ważne, żeby wszystko działało jak należy.

Pytanie 3

Grzałka jednofazowa o mocy 4 kW jest zasilana przewodem o długości 10 m i przekroju 1,5 mm2. W jaki sposób zmienią się straty mocy w przewodzie zasilającym, jeśli jego przekrój zostanie zwiększony do 2,5 mm2?

A. Spadną o 40%

B. Wzrosną o 100%

C. Spadną o 100%

D. Wzrosną o 40%

Wybór odpowiedzi, że straty mocy w przewodzie zwiększą się, może wynikać z nieprawidłowego zrozumienia zasad dotyczących przewodzenia prądu oraz strat energii. Istnieje powszechne przekonanie, że większy przekrój przewodu powinien prowadzić do większych strat, co jest błędne. W rzeczywistości, mniejszy opór przewodów o większym przekroju powoduje, że natężenie prądu wpływa na straty mocy zgodnie z wzorem P = I²R. Przykładowo, przy stałym natężeniu, zmniejszenie oporu poprzez zwiększenie przekroju przewodu prowadzi do znacznego zmniejszenia strat energii, a nie ich wzrostu. Takie nieprawidłowe myślenie może wynikać z braku zrozumienia, jak zależność natężenia prądu i oporu wpływa na straty mocy. W przemyśle elektrotechnicznym oraz budowlanym, wybór przewodów powinien być oparty na analizie obciążeń oraz wymagań dotyczących efektywności energetycznej. Praktyka pokazuje, że stosowanie przewodów o większym przekroju jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa oraz redukcji strat energii. Ignorowanie tego aspektu może prowadzić do niepotrzebnych kosztów związanych z energią, a także przyczyniać się do zwiększenia ryzyka przegrzania przewodów, co w skrajnych przypadkach może prowadzić do pożaru. W związku z tym, bardzo ważne jest, aby przy wyborze przewodów kierować się zasadami efektywności energetycznej, co jest zgodne z aktualnymi normami i standardami branżowymi.

Pytanie 4

Jakimi drutami nawojowymi można nawinąć uszkodzony transformator, aby zachował swoje parametry elektryczne, jeśli nie ma się drutu o takim samym polu przekroju poprzecznego jak pierwotny?

A. O średnicy dwa razy mniejszej, połączonymi równolegle

B. O przekroju dwa razy mniejszym, połączonymi równolegle

C. O przekroju dwa razy mniejszym, połączonymi szeregowo

D. O średnicy dwa razy mniejszej, połączonymi szeregowo

Podczas analizy nieprawidłowych odpowiedzi warto zauważyć, że łączenie drutów o mniejszej średnicy szeregowo prowadzi do wzrostu całkowitej oporności, co w przypadku transformatora jest niekorzystne. Zwiększona oporność zmniejsza przepływ prądu, a tym samym powoduje spadek wydajności transformatora. W rezultacie, transformator może nie działać w optymalnych warunkach, co prowadzi do przegrzewania, a w skrajnych przypadkach do uszkodzeń. Z kolei stosowanie drutów o średnicy dwa razy mniejszej, połączonych równolegle, umożliwia zredukowanie oporności, co jest kluczowe dla efektywności działania. Dodatkowo, dobór drutów o polu przekroju poprzecznym, które jest dwa razy mniejsze, w połączeniu szeregowym, a nie równoległym, mógłby doprowadzić do nierównomiernego rozkładu prądów w zwojach, co jest niepożądane w kontekście równowagi elektromagnetycznej transformatora. Kluczowym błędem myślowym, który prowadzi do nieprawidłowych wniosków, jest nie uwzględnienie wpływu oporności na przepływ prądu oraz zniekształceń, jakie mogą wystąpić w wyniku niewłaściwego połączenia. W kontekście norm branżowych, w praktykach rewitalizacji transformatorów stosuje się przede wszystkim złote zasady dotyczące zachowania równowagi parametrów elektrycznych i mechanicznych, co jest absolutnie kluczowe dla długotrwałego działania i bezpieczeństwa urządzeń.

Pytanie 5

Który z podanych przewodów nie jest stosowany jako przewód fazowy w instalacjach trójfazowych?

A. Przewód L3

B. Przewód L2

C. Przewód N

D. Przewód L1

W instalacjach trójfazowych przewód neutralny (N) pełni kluczową rolę w zrównoważeniu obciążenia i zapewnieniu stabilności systemu. Przewód neutralny jest odpowiedzialny za powrót prądu do źródła i wyrównanie potencjałów między fazami. W standardowych systemach trójfazowych, oznaczonych jako L1, L2, L3, przewody te są wykorzystywane jako przewody fazowe, które prowadzą prąd do odbiorników. Przewód neutralny nie przenosi prądu w sposób ciągły, ale umożliwia jego powrót w sytuacjach asymetrii obciążenia. Może być też wykorzystywany do podłączenia niektórych urządzeń jednofazowych w instalacjach trójfazowych. Dzięki temu system całkowicie funkcjonuje stabilnie, a użytkownicy mogą korzystać z zasilania w sposób bezpieczny i efektywny. Zrozumienie funkcji przewodu neutralnego jest kluczowe dla prawidłowej eksploatacji i konserwacji systemów elektrycznych, co jest niezbędne dla każdego technika elektryka.

Pytanie 6

Jaką czynność powinno się wykonać podczas pomiaru rezystancji uzwojeń stojana oraz rezystancji izolacji silnika trójfazowego w celu zlokalizowania uszkodzeń?

A. Podłączyć napięcie zasilające

B. Obciążyć silnik momentem znamionowym

C. Zewrzeć zaciski silnika z zaciskiem ochronnym

D. Otworzyć łącznik załączający silnik

Jak dla mnie, otwarcie łącznika przed pomiarem rezystancji uzwojeń w silniku trójfazowym to bardzo ważny krok. Dzięki temu unikamy poważnych uszkodzeń sprzętu, a także dbamy o swoje bezpieczeństwo podczas testów. Kiedy łącznik jest otwarty, można spokojnie zmierzyć rezystancję uzwojeń, co jest kluczowe, żeby ocenić stan ich izolacji i wychwycić ewentualne zwarcia międzyzwojowe. Warto wiedzieć, że takie praktyki są potwierdzone przez normy jak IEC 60034-1, które mocno podkreślają, że trzeba mieć bezpieczny dostęp do obwodów przed rozpoczęciem pomiarów. Otwarcie łącznika to także zabezpieczenie przed przypadkowym uruchomieniem silnika, co mogłoby prowadzić do nieprzyjemnych sytuacji. Pamiętaj, żeby używać odpowiednich narzędzi, jak megohmometr, do pomiaru rezystancji izolacji. To pozwoli uzyskać dokładne wyniki i ocenić stan izolacji. Regularne przeglądy silników w zakładach przemysłowych to najlepszy sposób na wczesne wykrywanie usterek i lepsze zarządzanie kosztami eksploatacji.

Pytanie 7

Jaka jest podstawowa funkcja wyłącznika różnicowoprądowego?

A. Regulacja napięcia wyjściowego

B. Ochrona przed przeciążeniem obwodu

C. Przekształcenie prądu przemiennego na stały

D. Ochrona przed porażeniem poprzez wykrycie różnicy prądów w przewodach

Wyłącznik różnicowoprądowy jest kluczowym elementem systemów ochrony elektrycznej, którego głównym zadaniem jest zapobieganie porażeniom prądem elektrycznym. Działa on na zasadzie wykrywania różnicy pomiędzy prądem wpływającym a wypływającym z urządzenia lub instalacji. Jeśli taka różnica zostanie wykryta, oznacza to, że część prądu gdzieś 'ucieka', co może sugerować uszkodzenie izolacji lub kontakt prądu z osobą. W praktyce wyłącznik różnicowoprądowy automatycznie odłącza zasilanie w momencie wykrycia tego typu anomalii, minimalizując ryzyko porażenia. To urządzenie jest szeroko stosowane w instalacjach domowych i przemysłowych, zapewniając dodatkową warstwę ochrony w miejscach, gdzie mogą występować uszkodzenia izolacji lub wilgoć. Warto pamiętać, że nie zastępuje on standardowych zabezpieczeń nadprądowych, ale uzupełnia je, oferując ochronę przed skutkami niekontrolowanego przepływu prądu do ziemi. W kontekście bezpieczeństwa użytkownika wyłącznik różnicowoprądowy jest nieocenionym narzędziem, które powinno być standardem w każdej nowoczesnej instalacji elektrycznej.

Pytanie 8

Jaką wkładkę topikową należy zastosować zamiast przepalonej wkładki oznaczonej WTS 10A, aby nie zagrażać działaniu ochrony przeciwporażeniowej w przypadku uszkodzenia?

A. WTS o prądzie 10 A

B. WTS o wyższym prądzie znamionowym

C. WTZ o prądzie 10 A

D. WTZ o wyższym prądzie znamionowym

Wybór wkładki topikowej WTS o prądzie 10 A jest prawidłowy, ponieważ ta wkładka jest zaprojektowana do użycia w obwodach chronionych przez zabezpieczenia przeciwporażeniowe. Wkładki typu WTS, czyli wkładki szybkie, zapewniają skuteczną ochronę przed zwarciami i przeciążeniami, a ich zastosowanie w obwodach z zabezpieczeniami różnicowymi jest zgodne z wymaganiami normy PN-EN 60947-3. Utrzymanie tego samego prądu znamionowego (10 A) jest kluczowe, aby nie zakłócić działania istniejących zabezpieczeń. W przypadku zmniejszenia prądu znamionowego, może to prowadzić do nieprzewidywalnych wyłączeń, a zwiększenie prądu może narazić układ na ryzyko uszkodzenia. W praktyce, jeśli w danym obwodzie zastosujemy wkładkę o innym prądzie znamionowym, może to prowadzić do nieprawidłowego działania urządzeń, a w najgorszym przypadku do utraty ochrony przeciwporażeniowej. Dlatego kluczowe jest, aby dobierać wkładki zgodnie z ich oznaczeniem oraz wymaganiami projektu elektrycznego.

Pytanie 9

Trójfazowy silnik indukcyjny, obciążony połową swojej mocy znamionowej, działa z prędkością n = 1450 obr/min. W pewnym momencie doszło do spadku prędkości obrotowej, co spowodowało charakterystyczne "buczenie" silnika. Jakie mogły być przyczyny tego zakłócenia w pracy silnika?

A. Odłączenie przewodu ochronnego od zacisku PE

B. Podwojony moment obciążenia

C. Kilku procentowy wzrost napięcia zasilania

D. Brak napięcia w jednej z faz

Zanik napięcia w jednej z faz silnika indukcyjnego trójfazowego prowadzi do nierównomiernego przepływu prądu w uzwojeniach, co skutkuje spadkiem momentu obrotowego oraz zwiększeniem prędkości ślizgu. Silnik, zamiast stabilnie pracować, zaczyna generować wibracje i dźwięki, co objawia się charakterystycznym "buczeniem". W przypadku pracy z obciążeniem wynoszącym połowę mocy znamionowej, silnik może być w stanie tolerować pewne zakłócenia, ale zanik napięcia w jednej fazie jest krytycznym problemem. Przykładowo, w przemyśle, awarie zasilania w jednej fazie mogą prowadzić do uszkodzeń silników oraz innych komponentów systemu, dlatego ważne jest stosowanie zabezpieczeń, takich jak wyłączniki różnicowoprądowe oraz monitoring jakości zasilania. Aby poprawić niezawodność systemów elektrycznych, stosuje się również układy równoważące obciążenia międzyfazowe. Stosując te zasady, można znacząco zwiększyć bezpieczeństwo i efektywność pracy silników.

Pytanie 10

Przedstawione w tabeli wyniki pomiarów rezystancji uzwojeń i izolacji silnika trójfazowego wskazują na

Pomiar między zaciskami silnika	Rezystancja
U1 – U2	32 Ω
V1 – V2	32 Ω
W1 – W2	32 Ω
U1 – V1	0
V1 – W1	5 MΩ
U1– W1	5 MΩ
U1 – PE	0
V1 – PE	0
W1 – PE	5 MΩ

A. zwarcie międzyzwojowe w uzwojeniu W1 — W2

B. uszkodzoną izolację w uzwojeniach U1 — U2 oraz V1 — V2

C. przerwę w uzwojeniu U1 — U2

D. zwarcie między uzwojeniami U1 — U2 oraz W1 - W2

Wybrałeś odpowiedź mówiącą o uszkodzonej izolacji w uzwojeniach U1 — U2 oraz V1 — V2, i to jest akurat słuszne. Wyniki pomiarów rezystancji pokazują wyraźne anomalie. Na przykład, rezystancja izolacji między uzwojeniem U1 a V1 wynosi 0 Ω, co jasno wskazuje, że izolacji tam nie ma. Prowadzi to do potencjalnego zagrożenia dla bezpieczeństwa zarówno urządzenia, jak i użytkowników. Z mojej perspektywy, dobrze jest pamiętać, że normy branżowe, jak IEC 60034 dotyczące silników elektrycznych, mówią, że odpowiednie wartości rezystancji są kluczowe dla bezpieczeństwa i niezawodności silnika. Regularne pomiary rezystancji izolacji powinny być częścią rutyny konserwacji, żeby móc wcześnie wykrywać problemy i unikać awarii. Dbanie o tę izolację jest naprawdę istotne, bo jej uszkodzenie może prowadzić do zwarcia, co może zrujnować silnik i inne elementy systemu zasilania. W praktyce, ważne jest, żeby trzymać się pewnych procedur pomiarowych i konserwacyjnych – to naprawdę fundament, by działać zgodnie z najlepszymi praktykami.

Pytanie 11

Aby uzyskać widoczną przerwę w obwodzie elektrycznym, należy użyć

A. stycznika

B. odłącznika

C. wyłącznika

D. przekaźnika

Odłącznik to urządzenie wykorzystywane do zapewnienia widocznej przerwy w obwodzie elektrycznym, co jest kluczowe z punktu widzenia bezpieczeństwa. Jego głównym zadaniem jest umożliwienie całkowitego odłączenia obwodu od źródła zasilania, co pozwala na bezpieczne przeprowadzanie prac konserwacyjnych lub naprawczych. W odróżnieniu od innych urządzeń, takich jak wyłącznik czy stycznik, odłącznik oferuje mechaniczną przerwę w obwodzie, która jest wizualnie dostępna, co pozwala operatorowi na jednoznaczne stwierdzenie, że dany układ jest odłączony od zasilania. Stosowanie odłączników jest zgodne z normami, takimi jak IEC 60947, które określają wymagania dotyczące urządzeń rozdzielczych. Przykładowe zastosowania odłączników to instalacje przemysłowe oraz systemy energetyczne, gdzie nieodzowne jest zapewnienie bezpieczeństwa pracowników podczas interwencji w obwodach elektrycznych.

Pytanie 12

Jaką czynność powinno się wykonać w trakcie oględzin urządzenia napędowego z silnikiem pierścieniowym podczas jego pracy?

A. Ocena stanu pierścieni ślizgowych

B. Sprawdzenie połączeń elementów urządzenia

C. Ocena stanu szczotek i szczotkotrzymaczy

D. Sprawdzenie poziomu drgań

Sprawdzenie poziomu drgań jest kluczowym elementem oceny stanu technicznego urządzenia napędowego z silnikiem pierścieniowym. Drgania mogą być wskaźnikiem wielu problemów, takich jak niewyważenie wirnika, luzy w łożyskach czy nieprawidłowe ustawienie osi. Monitorowanie drgań podczas pracy urządzenia pozwala na wczesne wykrycie tych problemów i podjęcie działań naprawczych, co może znacznie wydłużyć żywotność maszyny. W praktyce, stosuje się różne metody pomiaru drgań, w tym analizatory drgań, które mogą dostarczyć szczegółowych informacji na temat amplitudy, częstotliwości oraz charakterystyki drgań. Zgodnie z normami ISO 10816, ocena drgań powinna być wykonywana regularnie, a wyniki należy porównywać z wartościami granicznymi, aby określić stan techniczny urządzenia. Dobra praktyka w branży mechanicznej zaleca prowadzenie dokumentacji pomiarów, co umożliwia śledzenie zmian w czasie i diagnozowanie potencjalnych usterek.

Pytanie 13

Jaki sprzęt gaśniczy powinien zostać użyty do gaszenia pożaru w rozdzielnicy elektrycznej, której nie można odłączyć od zasilania?

A. Gaśnicę płynową

B. Tłumicę

C. Hydronetkę

D. Gaśnicę proszkową

Gaśnica proszkowa jest najskuteczniejszym narzędziem do gaszenia pożarów, które mają miejsce w obszarze rozdzielnic elektrycznych, zwłaszcza gdy nie można ich wyłączyć spod napięcia. Działa na zasadzie przerwania reakcji chemicznej, a jej proszek gaśniczy skutecznie tłumi ogień, nie przewodząc prądu elektrycznego. W przypadku pożaru rozdzielnicy elektrycznej, klasyfikowanego jako pożar klasy C, gaśnice proszkowe są rekomendowane przez normy PN-EN 2 oraz PN-EN 3, które określają środki gaśnicze odpowiednie do różnych rodzajów pożarów. Użycie gaśnicy proszkowej nie tylko minimalizuje ryzyko porażenia prądem, ale także nie powoduje uszkodzeń sprzętu elektrycznego, co jest kluczowe w przypadkach, gdy urządzenia muszą pozostać w ruchu. Przykłady zastosowania obejmują sytuacje w zakładach przemysłowych, gdzie pożar rozdzielnicy może prowadzić do poważnych strat materialnych, a zastosowanie odpowiednich środków gaśniczych jest kluczowe dla szybkiej reakcji oraz minimalizacji strat.

Pytanie 14

Która z podanych przyczyn prowadzi do włączenia przekaźnika Buchholtza w celu odłączenia transformatora?

A. Przerwa w uzwojeniu pierwotnym

B. Przerwa w uziemieniu neutralnego punktu

C. Niesymetryczne obciążenie transformatora

D. Zwarcie pomiędzy uzwojeniem pierwotnym a wtórnym

Zwarcie między uzwojeniem pierwotnym a wtórnym transformatora jest jednym z najpoważniejszych zagrożeń, które mogą prowadzić do uszkodzenia urządzenia. Przekaźnik Buchholtza działa jako ochrona transformatora przed skutkami zwarcia, gdyż monitoruje przepływ oleju w transformatorze. W przypadku zwarcia, dochodzi do nagłego wzrostu temperatury i ciśnienia, co powoduje ruch oleju, a to z kolei uruchamia przekaźnik. Odpowiedź na to pytanie odnosi się do podstawowych zasad ochrony urządzeń elektrycznych. Działanie przekaźnika Buchholtza jest zgodne z normami IEC 60214, które określają wymagania dla transformatorów olejowych. W praktyce, stosowanie przekaźników Buchholtza pozwala na wczesne wykrywanie problemów oraz minimalizowanie ryzyka poważnych awarii, co jest kluczowe dla zapewnienia ciągłości pracy systemów energetycznych. W przypadku zadziałania przekaźnika, operator jednostki powinien niezwłocznie przeprowadzić diagnostykę w celu ustalenia przyczyny i podjąć odpowiednie działania naprawcze.

Pytanie 15

Aby zidentyfikować miejsce o zwiększonej temperaturze obudów silników w wersji przeciwwybuchowej, przeprowadza się pomiary temperatury ich obudowy. W którym miejscu pomiar temperatury nie powinien być wykonywany?

A. Na końcu obudowy od strony napędowej

B. W okolicy pokrywy wentylatora

C. W centrum obudowy w rejonie skrzynki zaciskowej

D. Na tarczy łożyskowej, od strony napędowej blisko pokrywy łożyskowej

Pomiar temperatury silników w wykonaniu przeciwwybuchowym jest kluczowy dla zapewnienia bezpieczeństwa ich użytkowania. Zlokalizowanie odpowiedniego miejsca do pomiaru ma ogromne znaczenie, a obszar w pobliżu pokrywy wentylatora jest jednym z tych miejsc, które należy unikać. Wentylatory mają tendencję do generowania dodatkowego ciepła w wyniku tarcia oraz niewłaściwego przepływu powietrza, co może prowadzić do błędnych odczytów temperatury. Zamiast tego, pomiary powinny być wykonywane w miejscach, gdzie temperatura obudowy silnika jest bardziej stabilna i reprezentatywna dla jego ogólnej pracy. Przykładem dobrych praktyk jest pomiar w pobliżu skrzynki zaciskowej, gdzie zazwyczaj nie występują dodatkowe czynniki wpływające na wyniki. Stosowanie się do tych zasad jest zgodne z normami takimi jak IEC 60079, które regulują kwestie bezpieczeństwa w obszarach zagrożonych wybuchem. Wspierają one zrozumienie, jak ważne jest prawidłowe lokalizowanie miejsc do pomiarów, aby uniknąć fałszywych alarmów i zapewnić bezpieczeństwo operacji.

Pytanie 16

Przygotowując miejsce do przeprowadzenia badań odbiorczych trójfazowego silnika indukcyjnego o parametrach: U_N = 230/400 V, P_N = 4 kW, należy, oprócz inspekcji oraz oceny stanu izolacji uzwojeń, uwzględnić między innymi wykonanie pomiarów

A. drgań

B. rezystancji uzwojeń

C. charakterystyki stanu jałowego

D. izolacji łożysk

Pomiar rezystancji uzwojeń trójfazowego silnika indukcyjnego jest kluczowy dla oceny jego stanu technicznego. Rezystancja uzwojeń pozwala na ocenę ich integralności oraz wykrycie potencjalnych uszkodzeń, takich jak zwarcia czy przerwy. W praktyce, pomiar ten jest często realizowany przy użyciu omomierza, a wartości rezystancji powinny być zgodne z danymi producenta. Niekiedy, po dokonaniu pomiaru, porównuje się wyniki z normami zawartymi w dokumentacji technicznej silnika. Dobrą praktyką jest także wykonywanie pomiarów rezystancji w różnych warunkach temperaturowych, ponieważ wpływ temperatury na rezystancję może być znaczący. Warto dodać, że w przypadku silników wykonanych z materiałów o wysokiej przewodności, takich jak miedź, rezystancja powinna być minimalna, co świadczy o ich dobrej kondycji. Regularne pomiary rezystancji uzwojeń mogą również pomóc w planowaniu działań konserwacyjnych oraz przewidywaniu potencjalnych awarii, co jest zgodne z zasadami zarządzania majątkiem technicznym.

Pytanie 17

Które z poniższych wymagań nie jest konieczne do spełnienia przy wprowadzaniu do użytku po remoncie urządzenia napędowego z silnikiem trójfazowym P_n = 15 kW, U_n = 400 V (Δ), f_n = 50 Hz?

A. Wyniki testów technicznych urządzenia są zadowalające

B. Silnik jest wyposażony w przełącznik gwiazda-trójkąt

C. Moc silnika jest odpowiednia do wymagań napędzanego sprzętu

D. Urządzenie spełnia kryteria efektywnego zużycia energii

Analizując pozostałe odpowiedzi, można zauważyć, że spełnienie warunku dotyczącego racjonalnego zużycia energii jest kluczowe w kontekście nowoczesnych standardów eksploatacji urządzeń elektrycznych. Wymóg ten odnosi się do efektywności energetycznej i ma na celu nie tylko oszczędność kosztów, ale także minimalizację wpływu na środowisko. W związku z tym, każda instalacja powinna być zaprojektowana w taki sposób, aby zużycie energii było jak najniższe, co ma istotne znaczenie w czasach rosnącej świadomości ekologicznej. Wyniki badań technicznych urządzenia, które powinny być zadowalające, są kolejnym istotnym elementem procedury przyjmowania urządzenia do eksploatacji. Regularne badania techniczne składają się na proces zapewnienia bezpieczeństwa operacyjnego i wydajności urządzenia, co jest kluczowe dla zminimalizowania ryzyka awarii oraz zapewnienia ciągłości produkcji. Ostatni warunek, czyli dopasowanie mocy silnika do potrzeb napędzanego urządzenia, jest kluczowy dla jego efektywności. Niedopasowanie może prowadzić do nieefektywnego działania, co skutkuje nadmiernym zużyciem energii, a także może przyspieszyć zużycie silnika, co w dłuższym czasie wymagać będzie kosztownych napraw lub wymian. Wszystkie te elementy są integralne przy przyjmowaniu urządzeń do eksploatacji, dlatego ich spełnienie jest niezwykle istotne dla zapewnienia prawidłowego funkcjonowania oraz długowieczności urządzeń.

Pytanie 18

Zmierzone parametry rezystancji cewki stycznika umiejscowionej w obwodzie sterującym silnikiem wynoszą 0 Ω. Na tej podstawie można wnioskować, że

A. przewód fazowy jest odłączony

B. przewód neutralny jest odłączony

C. cewka stycznika jest uszkodzona

D. cewka stycznika działa prawidłowo

Pomiar rezystancji cewki stycznika wynoszący 0 Ω wskazuje na zwarcie w obwodzie, co sugeruje, że cewka stycznika jest uszkodzona. W normalnych warunkach cewka powinna mieć określoną rezystancję, zazwyczaj w zakresie od kilku omów do kilkuset omów, w zależności od specyfikacji. Cewki styczników są projektowane tak, aby w momencie włączenia generować pole magnetyczne, które uruchamia mechanizm zamykający styki. Zwarcie może być skutkiem zniszczenia izolacji lub uszkodzenia uzwojenia. Przykładem zastosowania tej wiedzy jest diagnostyka w układach sterowania silnikami, gdzie uszkodzone cewki mogą prowadzić do awarii całego systemu. W takich sytuacjach zgodnie z najlepszymi praktykami należy wymieniać uszkodzone komponenty, aby zapewnić niezawodność i bezpieczeństwo operacji, a także unikać potencjalnych zagrożeń elektrycznych. Zrozumienie tego zjawiska jest kluczowe dla techników i inżynierów pracujących w dziedzinie automatyki i elektrotechniki.

Pytanie 19

Jakiego z wymienionych przyrządów należy użyć wraz z watomierzem, aby obliczyć współczynnik mocy urządzenia elektrycznego zasilanego prądem sinusoidalnym?

A. Woltomierza

B. Waromierza

C. Amperomierza

D. Częstościomierza

Amperomierz, woltomierz i częstościomierz to urządzenia pomiarowe, które, choć mają swoje zastosowania, nie są wystarczające do precyzyjnego określenia współczynnika mocy w obwodach prądu sinusoidalnego. Amperomierz mierzy natężenie prądu w obwodzie, co jest ważne, ale samodzielny pomiar nie dostarcza informacji o fazie prądu w stosunku do napięcia. W przypadku pomiaru mocy, kluczowe znaczenie ma określenie nie tylko wartości prądu, ale również jego relacji do napięcia, co nie jest możliwe bez urządzenia mierzącego różnicę fazową, jakim jest waromierz. Woltomierz, z kolei, mierzy napięcie w obwodzie, co także jest istotne, ale jego zastosowanie w obliczeniach mocy wymaga dodatkowego kontekstu fazowego. Częstościomierz mierzy częstotliwość sygnału, co nie ma bezpośredniego wpływu na obliczanie mocy czynnej czy współczynnika mocy. Typowym błędem w myśleniu o pomiarach mocy jest przekonanie, że wystarczy znać wartości prądu i napięcia, aby obliczyć moc, ignorując istotne aspekty związane z fazą sygnałów. Dlatego, aby uzyskać dokładne dane dotyczące współczynnika mocy, konieczne jest użycie waromierza w parze z watomierzem, co pozwala na pełne zrozumienie efektywności energetycznej danego urządzenia elektrycznego.

Pytanie 20

W jaki sposób zareaguje trójfazowy silnik indukcyjny obciążony momentem znamionowym po podłączeniu zasilania, jeśli jeden z fazowych przewodów zasilających został odłączony od zacisku silnika?

A. Zacznie wirować w kierunku przeciwnym do spodziewanego

B. Rozbiegnie się

C. Nie uruchomi się

D. Zacznie obracać się z prędkością trzykrotnie niższą od znamionowej

Trójfazowy silnik indukcyjny wymaga zasilania we wszystkich trzech fazach, aby mógł prawidłowo funkcjonować. Gdy jeden z przewodów fazowych jest odłączony, silnik nie otrzymuje wystarczającej ilości energii do wytworzenia obrotowego pola magnetycznego, co jest kluczowe dla jego działania. W rezultacie silnik nie uruchomi się, co jest zgodne z zasadami działania maszyn elektrycznych. Przykładem zastosowania tej wiedzy może być sytuacja w zakładzie produkcyjnym, gdzie przed uruchomieniem maszyn należy upewnić się, że wszystkie połączenia elektryczne są prawidłowe i że silniki są zasilane w sposób zapewniający ich pełną funkcjonalność. Ignorowanie tego aspektu może prowadzić do uszkodzenia sprzętu oraz przestojów w produkcji, co podkreśla znaczenie przestrzegania standardów bezpieczeństwa i efektywności operacyjnej. W praktyce, przy projektowaniu układów zasilania, często stosuje się zabezpieczenia przeciążeniowe i monitoring parametrów sieci, aby uniknąć takich sytuacji.

Pytanie 21

W instalacji jednofazowej o częstotliwości 50 Hz oraz napięciu znamionowym 230 V, wartość napięcia pomiędzy przewodem fazowym a przewodem neutralnym nie powinna wynosić

A. mniej niż 213 V

B. mniej niż 230 V

C. więcej niż 243 V

D. więcej niż 253 V

'Większa niż 253 V' to faktycznie dobra odpowiedź. W instalacjach jednofazowych, gdzie mamy napięcie 230 V i częstotliwość 50 Hz, napięcie między fazą a neutralnym musi się mieścić w określonym zakresie. Z tego co pamiętam, normy mówią, że odchylenia napięcia mogą wynosić +/- 10%. W takim przypadku dolna granica to 207 V, a górna to 253 V. Jak widzisz, wszystko powyżej 253 V to już sporo za dużo. I to może być niebezpieczne dla urządzeń elektrycznych, mogą się przegrzewać i psuć. Dlatego w projektowaniu instalacji warto używać zabezpieczeń, jak wyłączniki nadprądowe czy ograniczniki przepięć, żeby chronić system. Monitorowanie napięcia to kluczowa sprawa, żeby wszystko działało długo i bezpiecznie.

Pytanie 22

Jaki jest maksymalny czas automatycznego wyłączenia zasilania w celu zapewnienia ochrony przed porażeniem elektrycznym w przypadku awarii w obwodach odbiorczych o prądzie nominalnym I < 32 A w jednofazowym układzie sieciowym TN przy napięciu 230 V?

A. 5,0 s

B. 0,4 s

C. 0,1 s

D. 0,2 s

Maksymalny czas samoczynnego wyłączenia zasilania w przypadku uszkodzenia w obwodach odbiorczych o prądzie znamionowym I < 32 A w układzie sieciowym TN jednofazowym przy napięciu 230 V wynosi 0,4 s. Zgodnie z normą PN-EN 61140, czas wyłączenia zasilania w przypadku wystąpienia uszkodzenia izolacji jest kluczowy dla zapewnienia ochrony przeciwporażeniowej. W obwodach jednofazowych z prądem znamionowym niższym niż 32 A wymóg ten został określony jako 0,4 s, co ma na celu minimalizację ryzyka porażenia prądem w przypadku awarii. Przykładem zastosowania tej zasady może być instalacja elektryczna w domach mieszkalnych, gdzie zabezpieczenia, takie jak wyłączniki różnicowoprądowe (RCD), muszą działać w określonym czasie, by zapewnić bezpieczeństwo użytkowników. Długotrwałe wystawienie na działanie prądu może prowadzić do poważnych obrażeń, dlatego tak ważne jest przestrzeganie tych norm. W praktyce oznacza to, że w przypadku uszkodzenia urządzenia lub przewodów, odcięcie zasilania musi nastąpić w krótkim czasie, aby zminimalizować ryzyko dla użytkowników.

Pytanie 23

Który z poniższych kabli nadaje się do realizacji instalacji siłowej osadzonej w tynku w konfiguracji sieci TN-S?

A. YDYżo 5x2,5 mm2

B. YADY 3x4 mm2

C. YStY 5xl mm2

D. YSLY 3x2,5 mm2

Wybór przewodów YADY 3x4 mm2, YSLY 3x2,5 mm2 oraz YStY 5xl mm2 na instalację siłową w układzie TN-S niesie za sobą szereg nieprawidłowych koncepcji. Przewód YADY, mimo że ma większy przekrój, jest przeznaczony głównie do instalacji sygnalizacyjnych i telekomunikacyjnych, co nie spełnia wymogów dla instalacji siłowej. YSLY to przewód ekranowany, którego zastosowanie w takim układzie jest ograniczone i niewłaściwe dla zasilania, ponieważ nie zapewnia odpowiedniej ochrony przed przeciążeniem i zwarciem. Z kolei YStY to przewód z żyłami aluminiowymi, który w kontekście instalacji siłowych nie jest zalecany, ponieważ aluminium ma gorsze właściwości przewodzenia prądu oraz może prowadzić do problemów z połączeniami, co w efekcie zwiększa ryzyko awarii. Wybór niewłaściwego przewodu do instalacji siłowych może skutkować przegrzewaniem się przewodów oraz stwarzać zagrożenie dla bezpieczeństwa użytkowników. Dlatego kluczowe jest, aby do instalacji siłowych stosować przewody zgodne z normami oraz dobrymi praktykami branżowymi, co pozwala na zapewnienie zarówno efektywności, jak i bezpieczeństwa systemu elektrycznego.

Pytanie 24

Jakie są maksymalne dopuszczalne odchylenia napięcia zasilającego dla elektrycznych urządzeń napędowych?

A. 7,5% Un

B. 5,0% Un

C. 2,5% Un

D. 10,0% Un

Wybór innych wartości maksymalnych dopuszczalnych odchyleń napięcia, takich jak 2,5% Un, 7,5% Un czy 10,0% Un, prowadzi do nieporozumień związanych z funkcjonowaniem elektrycznych urządzeń napędowych. Odchylenie 2,5% Un jest zbyt restrykcyjne, co może powodować problemy w sytuacjach, gdy napięcie zasilania ulega naturalnym fluktuacjom, na przykład w wyniku obciążeń sieci lub zmian w warunkach operacyjnych. Z kolei odchylenia 7,5% Un i 10,0% Un mogą wprowadzać istotne ryzyka dla efektywności i bezpieczeństwa urządzeń. Zbyt wysokie odchylenie napięcia może spowodować, że urządzenia będą pracować w niewłaściwy sposób, co prowadzi do nadmiernego zużycia energii, a także zwiększa ryzyko awarii. Należy pamiętać, że zbyt duże wahania napięcia mogą prowadzić do uszkodzeń izolacji, co w dłuższej perspektywie może skutkować poważnymi kosztami naprawy oraz przestoju w produkcji. W kontekście inżynierii elektrycznej, kluczowe jest przestrzeganie ustalonych norm, aby zapewnić optymalne warunki pracy urządzeń oraz ich długowieczność. Niewłaściwe podejście do kwestii dopuszczalnych odchyleń napięcia może prowadzić do błędnych wniosków i potencjalnych zagrożeń dla systemu zasilania.

Pytanie 25

Aby przeprowadzić pomiar rezystancji metodą techniczną, należy przygotować

A. mostek Thomsona

B. mostek Wheatstone'a

C. amperomierz i woltomierz

D. omomierz oraz woltomierz

Prawidłowa odpowiedź to wykorzystanie amperomierza i woltomierza do pomiaru rezystancji metodą techniczną. Pomiar rezystancji w tym przypadku opiera się na zasadzie Ohma, według której rezystancja (R) jest równa napięciu (U) podzielonemu przez natężenie prądu (I), czyli R = U/I. Amperomierz służy do pomiaru natężenia prądu płynącego przez obwód, natomiast woltomierz mierzy spadek napięcia na rezystorze. Dzięki temu można uzyskać dokładne wartości rezystancji, które są istotne w różnych zastosowaniach, od projektowania obwodów elektronicznych po diagnostykę sprzętu elektrycznego. Zastosowanie tej metody pomiarowej jest zgodne z dobrymi praktykami inżynieryjnymi, ponieważ zapewnia dokładność i wiarygodność wyników. Warto również zaznaczyć, że metody techniczne pomiaru rezystancji powinny być stosowane w odpowiednich warunkach, aby uniknąć błędów pomiarowych, takich jak zakłócenia elektromagnetyczne czy niewłaściwe ustawienia urządzeń pomiarowych.

Pytanie 26

Korzystając z tabeli, w której zamieszczono dopuszczalne wartości obciążalności prądowej długotrwałej, dobierz przekrój przewodów jednożyłowych typu DY do wykonania trójfazowego obwodu instalacji mieszkaniowej ułożonej w rurach. Obwód ma zasilać odbiorniki energii elektrycznej o łącznej mocy znamionowej 16 kVA przy napięciu znamionowym 400 V.

	Przekrój przewodu mm²	Jeden lub kilka przewodów 1-żyłowych ułożonych w rurze		Przewody płaszczowe, rurowe, wtynkowe		Przewody gołe
	Przekrój przewodu mm²	Żyła Cu, A	Żyła Al., A	Żyła Cu, A	Żyła Al, A	Żyła Cu, A	Żyła Al, A
A.	1,0	11	-	15	-	19	-
B.	1,5	15	-	18	-	24	-
C.	2,5	20	15	26	20	32	26
D.	4,0	25	20	34	27	42	33

A. A.

B. D.

C. C.

D. B.

Odpowiedź D jest poprawna, ponieważ została oparta na właściwych obliczeniach. Aby dobrać odpowiedni przekrój przewodów jednożyłowych typu DY, należy najpierw obliczyć prąd obciążenia obwodu trójfazowego. Moc znamionowa wynosząca 16 kVA przy napięciu 400 V prowadzi do obliczenia prądu obciążenia jako 16 kVA / (√3 * 400 V) co daje około 23.09 A. Z tabeli obciążalności prądowej wynika, że przewód o przekroju 4 mm² ma obciążalność 25 A, co przewyższa wymaganą wartość prądu. W praktyce, stosowanie odpowiednich przekrojów przewodów jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa i niezawodności instalacji elektrycznych. Przewody o niewłaściwym przekroju mogą się przegrzewać, co może prowadzić do uszkodzeń, a nawet pożaru. W zainstalowanych systemach elektrycznych zaleca się także stosowanie kabelków o zapasie mocy, co pozwala na przyszłe rozbudowy instalacji oraz może pomóc w uniknięciu potencjalnych problemów.

Pytanie 27

Jak, w przybliżeniu, zmieni się moc wydobywana przez grzejnik elektryczny, jeśli jego spiralę grzejną skróci się o połowę, a napięcie zasilania pozostanie niezmienione?

A. Zmniejszy się dwukrotnie

B. Zmniejszy się czterokrotnie

C. Zwiększy się czterokrotnie

D. Zwiększy się dwukrotnie

Odpowiedź jest prawidłowa, ponieważ moc wydzielana przez grzejnik elektryczny jest proporcjonalna do kwadratu napięcia zasilania i odwrotnie proporcjonalna do długości spirali grzejnej. Kiedy skracamy spiralę grzejną o połowę, jej rezystancja maleje, co powoduje, że prąd płynący przez nią wzrasta, przy niezmienionym napięciu. Zgodnie z prawem Ohma, moc P można wyrazić jako P = U²/R, gdzie U to napięcie, a R to rezystancja. Skrócenie spirali grzejnika o połowę wpływa na zmniejszenie rezystancji o połowę, co z kolei powoduje, że moc wydzielana przez grzejnik wzrasta dwukrotnie. Przykładowo, w zastosowaniach przemysłowych, gdy grzejniki są wykorzystywane do podgrzewania cieczy, zwiększenie mocy o 100% może znacząco wpłynąć na efektywność procesu grzewczego, co jest zgodne z zasadami optymalizacji energetycznej.

Pytanie 28

Jakie kroki należy podjąć, gdy całkowita wartość spadków napięć w systemie TN-S pomiędzy złączem ZKP a najodleglejszym gniazdem odbiorczym wynosi 9 V, w sieci elektrycznej o napięciu 230 V?

A. Zwiększyć średnicę przewodów kabla WLZ

B. Pozostawić instalację zasilającą bez zmian

C. Zmniejszyć średnicę przewodów kabla WLZ

D. Zwiększyć średnicę przewodów w instalacji wewnętrznej

Dobrze, że to przemyślałeś. Myśl, że zwiększenie przekroju przewodów to zawsze dobry pomysł, nie do końca jest słuszne. W tym przypadku, spadek napięcia na poziomie 9 V w instalacji 230 V jest w dopuszczalnym zakresie, więc nie trzeba nic zmieniać. Zwiększenie kabli może przecież wprowadzić dodatkowe koszty, a także sprawić, że cała instalacja będzie cięższa i większa. A jeśli chodzi o zmniejszanie przekroju żył kabla WLZ, to totalnie nie ma sensu, bo to może prowadzić do jeszcze większych strat napięcia i przegrzewania. Więc generalnie, jeśli wszystko jest w normie, nic nie rób, nie ma co komplikować życia bez potrzeby. Pamiętaj, że dokładne obliczenia i znajomość norm, takich jak PN-IEC 60364, to klucz do robienia dobrych decyzji przy projektowaniu instalacji elektrycznych.

Pytanie 29

W którym z poniższych miejsc podczas pracy z urządzeniami elektrycznymi nie wolno stosować izolacji stanowiska jako zabezpieczenia przed dotykiem pośrednim?

A. Plac budowy

B. Warsztat sprzętu RTV

C. Laboratorium

D. Pracownia szkolna

W laboratorium, warsztacie sprzętu RTV oraz pracowni szkolnej istnieją znacznie lepsze warunki do stosowania izolacji jako formy ochrony przed dotykiem pośrednim. W laboratorium, gdzie prace są przeprowadzane w kontrolowanym środowisku, możliwość zastosowania odpowiednich materiałów izolacyjnych jest większa. Laboratoria często są wyposażone w sprzęt pomiarowy i zabezpieczenia, które zmniejszają ryzyko wystąpienia niebezpiecznych sytuacji związanych z prądem elektrycznym. W warsztacie sprzętu RTV, gdzie korzysta się z mniejszych napięć, izolacja może być skuteczną metodą zabezpieczenia, szczególnie w przypadku pracy z urządzeniami o niewielkiej mocy. Natomiast w pracowni szkolnej, gdzie nauka o bezpieczeństwie elektrycznym jest kluczowa, izolacja staje się jednym z podstawowych sposobów ochrony, a nauczyciele mają obowiązek edukacji uczniów na temat właściwego stosowania takich rozwiązań. Typowym błędem jest założenie, że izolacja wystarczy wszędzie, podczas gdy każde środowisko pracy ma swoje specyficzne wymagania i ryzyka, co podkreśla znaczenie analizy ryzyka oraz wdrażania odpowiednich norm i praktyk w zależności od miejsca pracy. Zgodność z normami bezpieczeństwa, takimi jak PN-IEC 61140, jest kluczowa, a prawidłowa ocena ryzyka w różnych środowiskach może znacząco wpłynąć na skuteczność zastosowanych środków ochrony.

Pytanie 30

Jaką wartość prądu znamionowego powinien posiadać wyłącznik instalacyjny nadprądowy typu B, aby zabezpieczyć grzejnik jednofazowy o parametrach U_N = 230 V oraz P_y = 2,4 kW przed zwarciem?

A. 10A

B. 20A

C. 16A

D. 6A

Wybór wyłącznika instalacyjnego nadprądowego o charakterystyce typu B do zabezpieczenia grzejnika jednofazowego o parametrach U<sub>N</sub> = 230 V i P<sub>y</sub> = 2,4 kW jest kluczowy dla prawidłowego działania instalacji elektrycznej. Obliczając wartość prądu znamionowego, korzystamy ze wzoru: I = P / U, gdzie P to moc grzejnika, a U to napięcie zasilania. Zatem I = 2400 W / 230 V = 10,43 A. Wyłącznik nadprądowy powinien mieć wartość prądu znamionowego większą od prądu obliczonego, co w praktyce oznacza, że dla tego zastosowania odpowiedni będzie wyłącznik 16A, który pozwoli na swobodne działanie urządzenia, nie wyzwalając w normalnych warunkach pracy. Wyłączniki instalacyjne charakteryzujące się typem B są przeznaczone do ochrony obwodów zawierających urządzenia o charakterze rezystancyjnym, co jest typowe dla grzejników. Użycie wyłącznika o odpowiedniej charakterystyce minimalizuje ryzyko uszkodzeń instalacji elektrycznej oraz pożarów. W praktyce oznacza to, że dobór 16A jest zgodny z obowiązującymi normami, co wpływa na bezpieczeństwo i wiarygodność całej instalacji.

Pytanie 31

Aby zabezpieczyć silnik o parametrach znamionowych podanych poniżej, należy dobrać wyłącznik silnikowy według oznaczenia producenta

Silnik 3~ Typ MAS063-2BA90-Z
0,25 kW 0,69 A Izol. F
IP 54 2755 obr/min cosφ 0,81
400 V (Y) 50 Hz

A. PKZM01 – 0,63

B. PKZM01 – 1

C. MMS-32S – 1,6A

D. MMS-32S – 4A

Wybór wyłącznika silnikowego PKZM01 – 1 jest poprawny, ponieważ jego znamionowy prąd 1 A jest zgodny z wymaganiami silnika o mocy 0,25 kW i prądzie znamionowym 0,69 A. Wyłączniki silnikowe powinny być dobierane na podstawie prądu znamionowego silnika, co w tym przypadku oznacza, że wymagany prąd roboczy wyłącznika powinien być nieco wyższy niż prąd znamionowy silnika, aby zapewnić odpowiednią ochronę. PKZM01 – 1, przy prądzie 1 A, zapewnia odpowiedni margines bezpieczeństwa, co jest zgodne z dobrymi praktykami w branży. Dodatkowo, wyłączniki serii PKZ są wyposażone w funkcję zabezpieczenia przeciążeniowego i zwarciowego, co czyni je odpowiednim wyborem do ochrony silników. W przypadku awarii, wyłącznik ten zadziała szybko, chroniąc zarówno silnik, jak i podłączone instalacje. Wykorzystując wyłączniki zgodne z normami IEC 60947-4-1, można być pewnym ich niezawodności i efektywności działania.

Pytanie 32

Jaki parametr transformatora zmieni się, gdy podczas jego przezwajania w uzwojeniu wtórnym użyto drutu nawojowego o mniejszej średnicy?

A. Przekładnia zwojowa

B. Przekładnia napięciowa

C. Straty w rdzeniu

D. Straty w uzwojeniu

Analizując inne odpowiedzi, można zauważyć, że straty w rdzeniu nie ulegają zmianie przy zmianie średnicy drutu uzwojenia wtórnego. Straty w rdzeniu transformatora są ściśle związane z jego konstrukcją, materiałem oraz częstotliwością, przy której pracuje transformator. Wybór drutu do uzwojenia nie wpływa na te parametry, więc odpowiedź dotycząca strat w rdzeniu jest niepoprawna. Ponadto, przekładnia zwojowa oraz przekładnia napięciowa to pojęcia, które odnoszą się do stosunku liczby zwojów w uzwojeniach transformatora oraz napięć na tych uzwojeniach. Zmiana średnicy drutu w uzwojeniu wtórnym nie wpływa bezpośrednio na przekładnię zwojową ani napięciową, o ile liczba zwojów pozostaje taka sama. Przekładnia zwojowa jest funkcją liczby zwojów w uzwojeniach pierwotnym i wtórnym, a nie ich średnicy. Jakiekolwiek błędne myślenie w tym zakresie może prowadzić do nieporozumień dotyczących działania transformatorów. W praktyce, konstruktorzy transformatorów powinni mieć na uwadze rozważenie wszystkich parametrów, aby zminimalizować straty energetyczne i zwiększyć efektywność działania, co jest zgodne z dobrymi praktykami inżynieryjnymi i normami branżowymi.

Pytanie 33

Jakie zadania przy aktywnych urządzeniach elektrycznych można zrealizować bez zlecenia?

A. Przeprowadzane przy użyciu spawania oraz wymagające pracy z otwartym źródłem ognia

B. Dotyczące konserwacji bądź napraw urządzeń, które są całkowicie lub częściowo pod napięciem

C. Realizowane w sytuacjach stwarzających szczególne niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia osób

D. Dotyczące ratowania życia lub zdrowia osób

Odpowiedź związana z ratowaniem zdrowia lub życia ludzkiego jest poprawna, ponieważ w sytuacjach nagłych, takich jak wypadki czy inne niebezpieczeństwa, działania podejmowane w celu ochrony życia i zdrowia osób są priorytetowe. Zgodnie z przepisami prawa pracy oraz normami BHP, w przypadkach zagrożenia zdrowia lub życia ludzkiego, pracownicy mają prawo i obowiązek podejmować natychmiastowe działania ratunkowe, nawet jeśli wiąże się to z pracami przy czynnych urządzeniach elektrycznych. Na przykład, gdy osoba zostaje porażona prądem, każdy świadek zdarzenia powinien jak najszybciej odciąć zasilanie i udzielić pierwszej pomocy. Takie podejście jest zgodne z wytycznymi dotyczącymi bezpieczeństwa pracy, które nakładają na pracowników obowiązek reagowania na sytuacje kryzysowe bez czekania na formalne instrukcje. W praktyce, to może oznaczać konieczność szybkiego działania, co jest kluczowe dla zapobiegania poważnym obrażeniom lub śmierci.

Pytanie 34

Podczas przeglądu silnika elektrycznego stwierdzono nieprawidłowe działanie łożysk. Jakie mogą być tego skutki?

A. Zwiększenie poziomu hałasu

B. Zmniejszenie częstotliwości prądu

C. Zmniejszenie napięcia zasilania

D. Zmniejszenie momentu obrotowego

Nieprawidłowe działanie łożysk w silniku elektrycznym często prowadzi do zwiększenia poziomu hałasu. W praktyce, kiedy łożyska są uszkodzone lub zużyte, mogą generować dźwięki takie jak szumy, stukoty czy metaliczne odgłosy. Hałas ten jest wynikiem zwiększonego tarcia oraz nieprawidłowego ruchu elementów łożyska, co jest bezpośrednim skutkiem mechanicznych nieprawidłowości. W branży technicznej powszechnie uznaje się, że regularne monitorowanie poziomu hałasu jest istotnym elementem diagnostyki stanu technicznego łożysk. Moim zdaniem, to zwiększenie hałasu jest jednym z najbardziej oczywistych sygnałów, że coś niedobrego dzieje się z łożyskami. Dlatego też, standardy utrzymania maszyn, takie jak TPM (Total Productive Maintenance), kładą duży nacisk na regularne przeglądy i konserwację łożysk, by zapobiec poważniejszym awariom. Uwzględniając te praktyki, można znacznie wydłużyć żywotność maszyn i uniknąć kosztownych napraw czy przestojów produkcyjnych.

Pytanie 35

Który z podanych łączników chroni przewody w systemach elektrycznych przed skutkami zwarć?

A. Przekaźnik termiczny

B. Odłącznik

C. Stycznik

D. Wyłącznik nadprądowy

Wyłącznik nadprądowy jest kluczowym elementem zabezpieczeń w instalacjach elektrycznych, którego głównym zadaniem jest ochrona przewodów przed skutkami zwarć oraz przeciążeń. Działa na zasadzie automatycznego przerwania obwodu, gdy prąd przekroczy określoną wartość nominalną. Dzięki temu minimalizuje ryzyko uszkodzenia instalacji oraz pożaru. W praktyce, wyłączniki nadprądowe są stosowane w różnych typach instalacji, od domowych po przemysłowe. Przykładem mogą być obwody zasilające urządzenia, które mogą generować nagłe skoki prądu, takie jak silniki elektryczne. Zgodnie z normą PN-EN 60898-1, wyłączniki nadprądowe powinny być dobierane w zależności od charakterystyki obciążenia oraz rodzaju zabezpieczanego obwodu, co zapewnia ich skuteczność i niezawodność w działaniu. Warto również wspomnieć, że stosowanie wyłączników nadprądowych jest częścią dobrych praktyk w zakresie projektowania instalacji elektrycznych, co znacząco przyczynia się do bezpieczeństwa użytkowania.

Pytanie 36

W jakim układzie sieciowym wyłączniki różnicowoprądowe nie mogą być używane jako elementy ochrony przed porażeniem w przypadku awarii?

A. IT

B. TN-C

C. TN-S

D. TT

Odpowiedź TN-C jest poprawna, ponieważ w tym układzie sieciowym nie można stosować wyłączników różnicowoprądowych (WRP) jako elementów ochrony przeciwporażeniowej. W systemie TN-C, gdzie neutralny przewód (N) oraz ochronny przewód (PE) są połączone w jeden przewód (PEN), istnieje ryzyko, że WRP nie zadziała w przypadku uszkodzenia. Dzieje się tak, ponieważ wszelkie prądy upływowe mogą być zrównoważone przez prąd neutralny i nie będą rejestrowane przez wyłącznik. Przykładowo, w instalacjach przemysłowych lub budowlanych z układem TN-C, zastosowanie WRP może prowadzić do sytuacji, w których osoba dotykająca części metalowe staje się narażona na porażenie prądem, ponieważ WRP nie wykryje niewielkich różnic prądowych. Dobrymi praktykami w systemach TN-C są stosowanie dodatkowych środków ochrony, takich jak zabezpieczenia przez izolację oraz odpowiednie uziemienie, które mogą zminimalizować ryzyko porażenia. Zgodnie z normą PN-IEC 60364, zaleca się użycie układów TN-S lub TT, gdzie separacja przewodów PE i N pozwala na skuteczne działanie WRP.

Pytanie 37

Podczas diagnostyki silnika elektrycznego stwierdzono, że uzwojenie stojana ma obniżoną rezystancję izolacji. Jakie działania należy podjąć?

A. Przeprowadzić osuszanie uzwojenia lub wymienić izolację

B. Zwiększyć częstotliwość napięcia zasilającego

C. Zmniejszyć prąd wzbudzenia

D. Zastosować dodatkowe uziemienie

Obniżona rezystancja izolacji w uzwojeniu stojana silnika elektrycznego jest poważnym problemem, który może prowadzić do awarii silnika lub nawet zagrożenia bezpieczeństwa. Jednym z podstawowych działań, które należy podjąć, jest osuszanie uzwojenia. Proces ten ma na celu usunięcie wilgoci, która często jest przyczyną obniżonej rezystancji izolacji. Osuszanie można przeprowadzić za pomocą specjalnych urządzeń grzewczych lub wykorzystując energię elektryczną do podgrzania uzwojeń. Jeśli osuszanie nie przynosi oczekiwanych rezultatów, konieczna może być wymiana izolacji na nową, co jest bardziej skomplikowanym i kosztownym procesem. Współczesne normy i dobre praktyki branżowe zalecają regularne monitorowanie stanu izolacji oraz stosowanie materiałów o wysokiej odporności na wilgoć i temperaturę. Dzięki temu można zminimalizować ryzyko wystąpienia tego typu problemów i zapewnić niezawodną pracę urządzeń elektrycznych. Ważne jest, aby wszelkie prace naprawcze były wykonywane zgodnie z wytycznymi producenta oraz normami bezpieczeństwa, co zapewnia długą i bezawaryjną pracę silnika elektrycznego.

Pytanie 38

Która z poniższych opcji najprawdopodobniej prowadzi do obniżenia prędkości obrotowej silnika indukcyjnego pod obciążeniem?

A. Nierównomierna szczelina powietrzna w silniku

B. Wyższa częstotliwość napięcia zasilającego

C. Niewłaściwe wyważenie wirnika silnika

D. Przerwa w jednym z fazowych przewodów zasilających

Przerwa w jednym z fazowych przewodów zasilających jest najczęstszą przyczyną zmniejszenia prędkości obrotowej obciążonego silnika indukcyjnego. Taki stan rzeczy prowadzi do nierównomiernego zasilania silnika, co skutkuje nieodpowiednim momentem obrotowym oraz destabilizacją pracy maszyny. W przypadku silników trójfazowych, przerwa w jednej z faz powoduje, że silnik nie może osiągnąć pełnej prędkości obrotowej, co prowadzi do nadmiernego nagrzewania oraz potencjalnego uszkodzenia wirnika. Praktycznie, operatorzy maszyn powinni regularnie kontrolować linie zasilające oraz stosować odpowiednie zabezpieczenia, takie jak wyłączniki różnicowoprądowe, które mogą zapobiec awariom w wyniku przerwy w zasilaniu. Ważne jest również, aby przeprowadzać okresowe inspekcje stanu kabli oraz złączek, co jest zgodne z normami branżowymi, takimi jak IEC 60204-1 dotycząca bezpieczeństwa urządzeń elektrycznych.

Pytanie 39

Jaką maksymalną wartość prądu ustawioną na przekaźniku termobimetalowym można zastosować w obwodzie zasilania silnika asynchronicznego o parametrach znamionowych U_N = 400 V, P_N = 0,37 kW, I = 1,05 A, n = 2710 l/min, aby zapewnić skuteczną ochronę przed przeciążeniem?

A. It = 1,33 A

B. It = 0,88 A

C. It = 1,05 A

D. It = 1,15 A

Odpowiedź It = 1,15 A jest prawidłowa, ponieważ przekaźniki termobimetalowe są stosowane do zabezpieczania silników elektrycznych przed przeciążeniem. W przypadku silnika o mocy 0,37 kW i prądzie znamionowym 1,05 A, kluczowe jest, aby wartość prądu zadziałania przekaźnika była odpowiednio wyższa od prądu znamionowego, jednak nie możemy jej ustawić zbyt wysoko, aby nie narazić silnika na przeciążenie. Ustalenie wartości na 1,15 A zapewnia odpowiedni margines, który pozwala na chwilowe przeciążenia, ale jednocześnie chroni silnik przed długotrwałym działaniem w warunkach przeciążenia. W praktyce, przekaźniki termobimetalowe są często ustawiane na wartości 1,1-1,2-krotności prądu znamionowego, co odpowiada normom bezpieczeństwa i wydajności. Stosując taką wartość, możemy zminimalizować ryzyko uszkodzenia silnika oraz zwiększyć jego trwałość i niezawodność. Przykładem zastosowania mogą być układy zasilania silników w przemysłowych aplikacjach, gdzie kontrola prądu jest kluczowa dla zachowania efektywności operacyjnej.

Pytanie 40

Jakie są minimalne wymagania, oprócz odpowiedniego wykształcenia, które powinna spełniać osoba odpowiedzialna za przeprowadzanie pomiarów odbiorczych instalacji elektrycznej w budynku mieszkalnym?

A. Świadectwo kwalifikacyjne w zakresie E + pomiary

B. Wyłącznie świadectwo kwalifikacyjne w zakresie D

C. Świadectwo kwalifikacyjne w zakresie E + D + pomiary

D. Jedynie świadectwo kwalifikacyjne w zakresie E

Osoba wykonująca pomiary odbiorcze instalacji elektrycznej w budynku mieszkalnym powinna posiadać świadectwo kwalifikacyjne w zakresie E, które uprawnia do eksploatacji urządzeń, instalacji i sieci elektrycznych. Dodatkowo, ważnym elementem jest posiadanie wiedzy oraz umiejętności praktycznych w zakresie przeprowadzania pomiarów. Wiedza ta obejmuje znajomość metod pomiarowych, zasad ich wykonywania oraz interpretacji wyników. Pomiary odbiorcze są kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa i niezawodności instalacji elektrycznej. Na przykład, pomiar rezystancji izolacji pozwala na ocenę stanu zabezpieczeń przed porażeniem elektrycznym, co jest szczególnie istotne w domowych instalacjach. Standardy branżowe, takie jak PN-EN 60204-1, podkreślają znaczenie takich pomiarów dla zapewnienia zgodności z normami bezpieczeństwa. Z tego powodu posiadanie świadectwa kwalifikacyjnego w zakresie E wraz z umiejętnością wykonywania pomiarów jest niezbędne do efektywnego i bezpiecznego wykonywania prac w tej dziedzinie.

Rozpocznij nowy egzamin

Powrót do strony głównej