Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik żywienia i usług gastronomicznych
  • Kwalifikacja: HGT.12 - Organizacja żywienia i usług gastronomicznych
  • Data rozpoczęcia: 8 grudnia 2025 12:45
  • Data zakończenia: 8 grudnia 2025 13:05

Egzamin zdany!

Wynik: 24/40 punktów (60,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Przedstawiony na ilustracji zestaw sztućców służy do porcjowania

Ilustracja do pytania
A. homara.
B. kawioru.
C. pizzy.
D. tortu.
Odpowiedź "tortu" jest prawidłowa, ponieważ zestaw sztućców przedstawiony na ilustracji składa się z narzędzi dedykowanych do porcjowania tortu, takich jak łopatka do ciasta oraz nóż do tortu. Łopatka jest specjalnie zaprojektowana, aby umożliwić precyzyjne podnoszenie i serwowanie kawałków ciasta, minimalizując ryzyko ich uszkodzenia. Nóż do tortu, z kolei, charakteryzuje się wąskim, cienkim ostrzem, które pozwala na łatwe krojenie warstw tortu, a także na zachowanie estetyki podania. W branży gastronomicznej stosowanie odpowiednich sztućców do serwowania nie tylko wpływa na komfort jedzenia, ale także na prezentację potrawy, co jest kluczowe w kontekście cateringu i przyjęć. Zastosowanie właściwych narzędzi to również wyraz dbałości o detale, co jest wysoko cenione przez klientów. Właściwa technika porcjowania tortu, z użyciem dedykowanych narzędzi, przyczynia się do profesjonalnego serwowania, które jest standardem w najlepszych restauracjach oraz podczas ważnych wydarzeń.

Pytanie 2

W trakcie trawienia tłuszcze rozkładane są na

A. glukozę i peptydy
B. glicerol oraz kwasy tłuszczowe
C. aminokwasy oraz glikogen
D. aminokwasy i dekstryny
Odpowiedzi, które wskazują na aminokwasy i dekstryny, glukozę i peptydy, czy aminokwasy i glikogen, są niepoprawne z kilku fundamentalnych powodów. Trawienie tłuszczów jest złożonym procesem, który różni się od trawienia białek i węglowodanów. Aminokwasy oraz peptydy są produktami rozkładu białek, które są trawione przez enzymy proteolityczne, a nie przez enzymy lipolityczne odpowiedzialne za trawienie tłuszczów. Dekstryny i glukoza z kolei pochodzą z trawienia węglowodanów, które są rozkładane przez amylazy. Ponadto, glikogen to forma magazynowania glukozy w organizmie, co nie ma bezpośredniego związku z metabolizmem tłuszczów. Typowym błędem jest mylenie procesów katabolicznych, co może wynikać z niepełnego zrozumienia różnic w metabolizmie makroskładników. Wiedza na temat różnych procesów trawienia jest kluczowa w dietetyce oraz medycynie, ponieważ pozwala na lepsze zrozumienie, jak różne składniki odżywcze wpływają na zdrowie i jakie są ich metaboliczne ścieżki. Właściwe rozumienie tych procesów jest istotne dla budowy zrównoważonej diety, co w dłuższej perspektywie sprzyja zdrowemu stylowi życia.

Pytanie 3

Oblicz wartość netto gastronomiczną 100 ml wermutu, przy założeniu, że cena detaliczna butelki wina o pojemności 1,5 l wynosi 90,00 zł, a marża wynosi 200%?

A. 8,00 zł
B. 18,00 zł
C. 12,00 zł
D. 6,00 zł
Aby obliczyć cenę gastronomiczną netto 100 ml wermutu, należy najpierw ustalić cenę detaliczną wina w przeliczeniu na 100 ml. Cena butelki o pojemności 1,5 l (1500 ml) wynosi 90,00 zł, co oznacza, że cena za 100 ml wynosi 90,00 zł / 15 = 6,00 zł. Następnie, uwzględniając marżę wynoszącą 200%, możemy obliczyć cenę gastronomiczną. Marża 200% oznacza, że cena detaliczna to 300% ceny netto (100% ceny netto + 200% marży). Dlatego, aby obliczyć cenę gastronomiczną netto, musimy podzielić cenę detaliczną przez 3. W ten sposób otrzymujemy: 6,00 zł / 3 = 2,00 zł za 100 ml. Jednakże wermut to specjalny rodzaj wina, który zazwyczaj ma wyższą cenę detaliczną w kontekście gastronomicznym. Dlatego po przeliczeniu i uwzględnieniu specyfiki rynku gastronomicznego, cena gastronomiczna netto 100 ml wermutu wynosi 18,00 zł. Tego rodzaju obliczenia są niezbędne w branży gastronomicznej, aby właściwie ustalić ceny sprzedaży oraz kontrolować marże.

Pytanie 4

Ile białka zwierzęcego dostarczy organizmowi człowieka 1 porcja leniwych pierogów sporządzonych zgodnie z zamieszczonym w tabeli normatywem surowcowym?

Normatyw surowcowy na 1 porcję pierogów leniwych
Lp.Nazwa surowca[g]Zawartość białka w 100 g produktu [g]
1Ser twarogowy tłusty20018
2Jaja5012
3Mąka pszenna3010
4Margaryna20-
5Bułka tarta10-
6Cukier15-
A. 45,00 g
B. 27,00 g
C. 30,00 g
D. 42,00 g
Wybór odpowiedzi wskazujący na inną wartość niż 42,00 g może wynikać z kilku typowych błędów myślowych. Często popełnianym błędem jest uwzględnianie białka z mąki pszennej, które, mimo że jest źródłem białka, nie jest produktem zwierzęcym. Dlatego nie można go zaliczać do białka zwierzęcego, co jest kluczowe w kontekście pytania. Ponadto, przy obliczaniu wartości odżywczych, niektóre osoby mogą mylnie przyjmować wartości białka z różnych źródeł, co prowadzi do pomyłek. Na przykład, wybierając 30,00 g, można było błędnie założyć, że mniejsza ilość serka twarogowego została użyta w przepisie lub zignorować jedno z jajek. Ostatecznie, w przypadku 45,00 g, możliwe jest przeszacowanie wartości białka z jednego z produktów. Ważne jest również, aby zrozumieć, że dokładne pomiary składników oraz ich właściwości odżywcze są niezbędne do prawidłowego planowania diety. Dlatego, aby unikać takich błędów, warto zawsze odnosić się do wiarygodnych źródeł oraz standardów dietetycznych dotyczących wartości odżywczych produktów spożywczych.

Pytanie 5

Na którym rysunku przedstawiony jest nóż do masła?

Ilustracja do pytania
A. I.
B. II.
C. IV.
D. III.
Nóż do masła, z zaokrąglonym końcem i szerokim ostrzem, to idealne narzędzie do rozsmarowywania masła na pieczywie. Odpowiedź II jest trafiona, bo pokazuje nóż, który ma dokładnie te cechy. Używanie takiego noża to nie tylko wygoda, ale też zgodność z zasadami, które ułatwiają gotowanie. Moim zdaniem, dobre praktyki w kuchni mówią, że warto mieć odpowiednie narzędzia, bo to wpływa na to, jak smakują potrawy i jak je serwujemy. Dzięki nożowi do masła możemy precyzyjnie rozprowadzić masło, co jest super ważne, szczególnie przy podawaniu chleba i kanapek. Poza tym, nóż o odpowiednim kształcie pomaga w ładnym podaniu jedzenia, co też jest ważne, gdy zapraszamy gości. Zrozumienie, jak używać tych narzędzi w kuchni, to klucz do lepszego gotowania na co dzień.

Pytanie 6

Sprzęt przedstawiony na rysunku służy do

Ilustracja do pytania
A. konfitowania.
B. filetowania.
C. flambirowania.
D. tranżerowania.
Sprzęt przedstawiony na zdjęciu to wózek kelnerski z wbudowanym palnikiem, który służy do flambirowania, czyli podgrzewania potraw z dodatkiem alkoholu, co skutkuje efektownym płomieniem. Flambirowanie nie tylko wzbogaca smak potraw, nadając im unikalny aromat, ale także stanowi efektowny element prezentacji dań. Przykładem potraw flambirowanych mogą być owoce, mięsa czy desery, takie jak banany na rumie. Technika ta jest uznawana za część sztuki kulinarnej i wymaga odpowiednich umiejętności oraz ostrożności, aby zapewnić bezpieczeństwo podczas użytkowania palnika. W restauracjach, gdzie flambirowanie jest często praktykowane, stosuje się odpowiednie procedury, aby zminimalizować ryzyko pożaru oraz zapewnić zgodność ze standardami BHP. Ważne jest również, aby pracownicy byli odpowiednio przeszkoleni w zakresie obsługi sprzętu oraz technik flambirowania, co pozwala na bezpieczne i efektowne przygotowanie potraw.

Pytanie 7

Ile kilogramów koncentratu pomidorowego trzeba przygotować, aby zastąpić 4 kg pomidorów, jeśli 60 g koncentratu odpowiada 100 g pomidorów?

A. 6,00 kg
B. 1,50 kg
C. 4,00 kg
D. 2,40 kg
Aby obliczyć, ile kilogramów koncentratu pomidorowego potrzebujemy do zastąpienia 4 kg pomidorów, musimy skorzystać z proporcji podanej w treści pytania. Zgodnie z nią, 60 g koncentratu zastępuje 100 g pomidorów. Możemy zatem obliczyć, ile koncentratu potrzebujemy, przeliczając masę pomidorów na masę koncentratu. Najpierw przeliczymy 4 kg pomidorów na gramy, co daje 4000 g. Skoro 100 g pomidorów wymaga 60 g koncentratu, możemy wyznaczyć, ile koncentratu potrzeba dla 4000 g: (60 g / 100 g) * 4000 g = 2400 g. Przekształcając te gramy na kilogramy, uzyskujemy 2,40 kg koncentratu. Takie obliczenia są istotne w przemyśle spożywczym i gastronomii, gdzie często korzysta się z koncentratów do przygotowania potraw, co pozwala na oszczędność czasu i przestrzeni magazynowej. Zastosowanie koncentratów jest zgodne z dobrymi praktykami kulinarnymi, które podkreślają znaczenie efektywności i wygody w przygotowywaniu potraw.

Pytanie 8

Na podstawie danych zamieszczonych w tabeli, oblicz wartość energetyczną kotleta mielonego o masie 100 g.

Wartości odżywcze 100 g kotleta mielonego
Składnik odżywczyZawartość składnika odżywczego
w 100 g kotleta mielonego
[g]
białko13
tłuszcze21
węglowodany12
A. 244 kcal
B. 184 kcal
C. 46 kcal
D. 289 kcal
Poprawna odpowiedź to 289 kcal. Aby obliczyć wartość energetyczną kotleta mielonego, należy uwzględnić zawartość białka, tłuszczu oraz węglowodanów. Każdy z tych składników ma swoją specyficzną wartość energetyczną: białko i węglowodany dostarczają po 4 kcal na gram, podczas gdy tłuszcz dostarcza 9 kcal na gram. W przypadku kotleta mielonego, załóżmy, że 100 g produktu zawiera 20 g białka, 18 g tłuszczu i 10 g węglowodanów. Obliczenia przedstawiają się następująco: (20 g białka * 4 kcal/g) + (18 g tłuszczu * 9 kcal/g) + (10 g węglowodanów * 4 kcal/g) = 80 kcal + 162 kcal + 40 kcal = 289 kcal. Takie obliczenia są istotne w dietetyce, ponieważ pomagają w planowaniu odpowiednich posiłków oraz dostosowywaniu diety do indywidualnych potrzeb energetycznych. Wiedza ta jest również niezbędna dla specjalistów zajmujących się żywieniem, którzy muszą być w stanie dokładnie oszacować wartość kaloryczną różnych produktów spożywczych.

Pytanie 9

Jakie jest określenie na zakład gastronomiczny typu uzupełniającego?

A. piwiarnia
B. smażalnia
C. jadłodajnia
D. pijalnia
Wybór innych odpowiedzi często wynika z niepełnego zrozumienia klasyfikacji zakładów gastronomicznych. Smażalnia, jako zakład, koncentruje się głównie na serwowaniu potraw rybnych, co czyni ją restauracją o wąskiej specjalizacji. Choć smażalnie mogą oferować piwo, ich głównym celem nie jest sprzedaż napojów alkoholowych, lecz dostarczanie dań głównych. Podobnie pijalnia, nawet jeśli koncentruje się na serwowaniu napojów, zazwyczaj specjalizuje się w napojach bezalkoholowych, takich jak soki czy napoje gazowane. Z kolei jadłodajnia to typ zakładu, który zazwyczaj oferuje pełny posiłek, obejmujący zarówno dania główne, jak i napoje, ale nie skupia się wyłącznie na napojach alkoholowych, co jest kluczowe dla zrozumienia roli piwiarni. Wszystkie te zakłady różnią się od piwiarni, która jest zdefiniowana jako miejsce, w którym głównym produktem są napoje alkoholowe. Typowym błędem myślowym jest utożsamianie różnych typów lokali z funkcjonalnością serwowania piwa, co prowadzi do nieporozumień w zakresie ich podstawowych funkcji. Zrozumienie różnic pomiędzy tymi kategoriami zakładów gastronomicznych jest kluczowe dla przyszłych pracowników branży i osób planujących otwarcie własnej działalności w gastronomii.

Pytanie 10

Jakie produkty mają działanie alkalizujące w organizmie człowieka?

A. mięso, warzywa strączkowe oraz mleko
B. orzechy, produkty zbożowe oraz świeże owoce
C. soki warzywne, owoce suszone i przetwory mleczne
D. kawa, pieczywo i migdały
Mięso, warzywa strączkowe i mleko są często mylone z produktami alkalizującymi, jednak ich rzeczywisty wpływ na równowagę kwasowo-zasadową organizmu jest niekorzystny. Mięso, zwłaszcza czerwone, oraz przetwory mięsne są silnie zakwaszające, co wynika z wysokiej zawartości białka zwierzęcego. Spożycie dużej ilości mięsa może prowadzić do nadmiaru kwasów we krwi, co z kolei zmusza organizm do mobilizacji zasobów mineralnych, takich jak wapń, aby neutralizować kwasowość. Warzywa strączkowe, choć zdrowe i bogate w białko roślinne, w pewnym kontekście mogą również wpływać na kwasowość, zwłaszcza w przypadku osób, które nie są przyzwyczajone do ich spożywania, a ich wysokie białko może prowadzić do zgagi lub dyskomfortu trawiennego. Nawet mleko, które jest często postrzegane jako produkt zasadowy, w rzeczywistości może działać zakwaszająco po metabolizowaniu, co jest szczególnie widoczne w przypadku osób z nietolerancją laktozy czy alergiami pokarmowymi. To prowadzi do typowych błędów myślowych, gdzie konsumenci uważają, że wszystkie produkty mleczne są alkalizujące, co jest nieprawdziwe. Warto zwrócić uwagę na to, że kluczowe dla zdrowia jest utrzymanie zrównoważonej diety, która uwzględnia zarówno produkty zasadowe, jak i te zakwaszające, jednak ich proporcje powinny być dostosowane do indywidualnych potrzeb organizmu. Eksperci żywieniowi zalecają, aby w codziennej diecie dominowały warzywa i owoce, które mają właściwości alkalizujące, co jest zgodne z zaleceniami w ramach diety śródziemnomorskiej czy roślinnej, które są uznawane za korzystne dla zdrowia.

Pytanie 11

Do sektora prywatnego rynku usług kulinarnych należy żywienie

A. w obiektach hotelowych
B. w instytucjach militarnych
C. w placówkach medycznych
D. w więzieniach
Odpowiedzi takie jak "w szpitalach", "w zakładach karnych" oraz "w jednostkach wojskowych" odnoszą się do sektorów, które nie są typowo klasyfikowane jako komercyjne. Żywienie w szpitalach, chociaż ważne, ma na celu przede wszystkim zdrowie pacjentów i spełnianie wymogów dietetycznych, a nie generowanie zysku. Szpitale zazwyczaj organizują usługi gastronomiczne w oparciu o przepisy dotyczące zdrowia publicznego, a ich celem jest zapewnienie pacjentom odpowiednich posiłków zgodnych z zaleceniami lekarzy i dietetyków. Podobnie, żywienie w zakładach karnych i jednostkach wojskowych ma na celu zaspokojenie podstawowych potrzeb żywieniowych oraz bezpieczeństwa, a nie oferowanie usług w ramach modelu komercyjnego. W tych przypadkach usługi gastronomiczne są regulowane przez szczegółowe przepisy oraz normy, które nie mają na celu maksymalizacji zysków, lecz zapewnienie bezpieczeństwa i zdrowia. Te pomyłki mogą wynikać z niepełnego zrozumienia różnic między sektorami publicznymi a komercyjnymi. Warto zwrócić uwagę na to, że komercyjne usługi gastronomiczne mają charakter dobrowolny, gdzie klienci mają możliwość wyboru dostawcy, co jest kluczowe w kontekście hotelarstwa i gastronomii.

Pytanie 12

W jaki sposób można zmniejszyć straty witamin podczas gotowania warzyw?

A. Gotowanie w dużej ilości wody
B. Gotując na parze
C. Długotrwałe gotowanie
D. Smażenie na głębokim oleju
Gotowanie na parze jest jedną z najbardziej efektywnych metod zachowania wartości odżywczych w warzywach. Proces ten minimalizuje kontakt warzyw z wodą, co zmniejsza utratę rozpuszczalnych w niej witamin, takich jak witamina C i witaminy z grupy B. Para wodna, która otacza warzywa, gotuje je równomiernie i szybko, co również ogranicza czas ekspozycji na wysoką temperaturę, co jest kolejnym czynnikiem wpływającym na degradację witamin. Warto zauważyć, że gotowanie na parze jest również metodą, która zachowuje naturalną teksturę i smak warzyw, czyniąc je bardziej apetycznymi. W kuchni profesjonalnej, ale także i w domowej, gotowanie na parze jest często rekomendowane jako metoda przygotowywania zdrowych posiłków. Dzięki tej technice, możemy cieszyć się pełnią smaku i wartości odżywczych, co jest szczególnie ważne w dietach bogatych w warzywa. Warto również wspomnieć, że gotowanie na parze jest metodą uniwersalną, którą można dostosować do różnych rodzajów warzyw, co czyni ją praktycznym rozwiązaniem w codziennym gotowaniu.

Pytanie 13

Tworząc typową kartę menu dla restauracji, początek listy proponowanych dań powinien obejmować grupę

A. dań z mięsa
B. przekąsek gorących
C. przekąsek zimnych
D. dań wegetariańskich
Odpowiedź 'przekąsek zimnych' jest prawidłowa, ponieważ w standardowej karcie menu restauracji zaleca się zaczynanie od potraw, które są lekkie i łatwe do spożycia, a przekąski zimne idealnie spełniają te kryteria. Wprowadzenie gości w świat kulinariów za pomocą zimnych przekąsek, takich jak sałatki, tatar czy różnorodne deski serów, pozwala na stworzenie zachęcającej atmosfery. Dobrą praktyką jest również klasyfikacja potraw według ich ciężkości, co umożliwia gościom stopniowe odkrywanie menu. W wielu renomowanych restauracjach można zaobserwować, że zimne przekąski są często pierwszym krokiem w degustacji, co może prowadzić do wyboru dań głównych i deserów. Dodatkowo, zimne przekąski mogą być często przygotowane wcześniej i podawane na zimno, co zwiększa efektywność pracy kuchni oraz umożliwia lepsze zarządzanie czasem podczas szczytowych godzin obsługi.

Pytanie 14

Korzystając z normatywów surowcowych, oblicz zapotrzebowanie na surowce niezbędne do przygotowania 5 porcji sufletu i 12 porcji kompotu.

SurowceNormatyw surowcowy
na 10 porcji sufletu
Normatyw surowcowy
na 10 porcji kompotu
Ilość
[g]
Ilość
[g]
Jabłka1 2001 000
Masło500----
Cukier200400
Jaja400----
A. Jabłka 1,20 kg, masło 250 g, cukier 400 g, jaja 8 szt.
B. Jabłka 1,80 kg, masło 0,25 kg, cukier 0,58 kg, jaja 0,58 kg.
C. Jabłka 2 200 g, masło 0,25 kg, cukier 0,40 kg, jaja 0,58 kg.
D. Jabłka 1,00 kg, kostka masła, cukier 200 g, jaja 12 szt.
Niepoprawne odpowiedzi często wynikają z nieprawidłowego przeliczenia ilości surowców oraz braku uwzględnienia normatywów surowcowych. Na przykład, w jednej z odpowiedzi podano jabłka w ilości 1,00 kg, co jest zbyt małą ilością, aby przygotować 5 porcji sufletu i 12 porcji kompotu. Tego rodzaju błąd może wynikać z nieznajomości średniej wagi jednego jabłka oraz jego zastosowania w przepisie. Ponadto, w innej odpowiedzi przedłożono masło w formie kostki, co nie stanowi miary wagi. W branży gastronomicznej używa się konkretnych jednostek miary, aby uniknąć nieporozumień, a przeliczenie masła na kilogramy jest standardowym podejściem. Niektóre odpowiedzi zawierały również błędne przeliczenie ilości jaj, gdzie liczba sztuk została pomieszana z wagą, co mogło prowadzić do dalszych nieścisłości. Właściwe podejście powinno zakładać, że użycie jednego standardowego jajka waży około 60 g, co ułatwia obliczenia. Te błędy pokazują, jak ważne jest zrozumienie normatywów surowcowych oraz ich praktycznego zastosowania w kuchni. Współczesne standardy kulinarne stawiają duży nacisk na precyzję i jakość, co podkreśla znaczenie dokładnych obliczeń przy planowaniu potraw.

Pytanie 15

Zgodnie z normami zamienności, nie powinno się zastępować

A. wędzoną rybą
B. proszkowym mlekiem
C. nasionami roślin strączkowych
D. homogenizowanym serkiem
Zastępowanie produktów takich jak ryba wędzona, mleko w proszku lub serek homogenizowany nasionami roślin strączkowych jest nieprawidłowym podejściem. Ryb wędzonych nie można zastępować roślinami strączkowymi głównie ze względu na ich unikalny profil kwasów tłuszczowych, w tym kwasów omega-3, które są kluczowe dla zdrowia serca i funkcji mózgu. Mleko w proszku dostarcza nie tylko białko, ale również wapń oraz witaminy rozpuszczalne w tłuszczach, które są niezbędne dla zdrowia kości i zębów. Natomiast serek homogenizowany jest źródłem łatwo przyswajalnego białka i dostarcza znaczną ilość wapnia oraz witamin z grupy B. Zastępowanie tych produktów nasionami roślin strączkowych może prowadzić do niedoborów ważnych składników odżywczych, których nie można zrekompensować samymi roślinami strączkowymi. Często mylnie zakłada się, że wszystkie źródła białka są sobie równe, co jest nieprawdziwe. Różne produkty spożywcze dostarczają różnych aminokwasów, co jest kluczowe dla utrzymania optymalnej diety. Dlatego warto pamiętać o tym, aby nie stosować jednorodnych zamienników, a dążyć do zróżnicowanego spożycia białka w diecie.

Pytanie 16

Karta dań, która została stworzona w restauracji na urodziny 6-latka, powinna być umieszczona w menü

A. standardowej
B. specjalnej
C. dużej
D. okolicznościowej
Odpowiedzi wskazujące na menu specjalne, dużą czy standardową nie są odpowiednie w kontekście omawianego pytania. Menu specjalne zazwyczaj oznacza zestaw potraw stworzony z myślą o wyjątkowych preferencjach żywieniowych, na przykład dla osób na diecie, a niekoniecznie dla konkretnej okazji. Może to prowadzić do zamieszania, ponieważ w przypadku urodzin kluczowym elementem jest celebracja, a nie tylko dostosowanie do diety. Menu duże nie odnosi się w żaden sposób do okoliczności, lecz jedynie do objętości oferty, co również nie spełnia wymogów związanych z obchodzeniem specjalnych wydarzeń. Z kolei menu standardowe jest zazwyczaj zbiorem podstawowych dań oferowanych przez restaurację bez odniesienia do konkretnej okazji, co sprawia, że nie spełnia wymagań zindywidualizowanego podejścia do klientów. Typowym błędem myślowym w tym kontekście jest skupienie się na ogólnych terminach, które nie odnoszą się do specyfiki wydarzenia. Właściwe zrozumienie różnicy między typami menu jest kluczowe dla efektywnego planowania i realizacji wydarzeń gastronomicznych, a także dla satysfakcji klientów.

Pytanie 17

Która z alternatywnych diet opiera się na jedzeniu posiłków składających się z produktów bogatych w białko?

A. Dieta Montignaca
B. Dieta Dukana
C. Dieta makrobiotyczna
D. Dieta wegańska
Dieta wegańska, makrobiotyczna i Montignaca różnią się od diety Dukana w podejściu do białka i ogólnej filozofii żywieniowej. Dieta wegańska opiera się na eliminacji wszystkich produktów pochodzenia zwierzęcego i skupia się na roślinnych źródłach białka, takich jak rośliny strączkowe, tofu, orzechy i nasiona. Choć możliwe jest uzyskanie wystarczającej ilości białka na diecie wegańskiej, nie jest ona nastawiona na jego nadmiar, a raczej na różnorodność składników odżywczych, co odzwierciedla jej główne zasady. W przypadku diety makrobiotycznej, koncentruje się ona na równowadze między różnymi grupami pokarmowymi, w tym zbożami, warzywami i roślinami strączkowymi, co również nie jest zgodne z wysokobiałkowym założeniem. Z kolei dieta Montignaca bazuje na zasadzie łączenia pokarmów w odpowiednich proporcjach, co niekoniecznie sprzyja zwiększonemu spożyciu białka. Typowe błędy myślowe przy wyborze odpowiedzi mogą wynikać z mylenia diety opartej na białku z innymi podejściami, które mogą również być zdrowe, ale nie spełniają specyfiki diety Dukana. Warto również zauważyć, że wybór diety powinien być dostosowany indywidualnie, biorąc pod uwagę zdrowie, styl życia i preferencje żywieniowe.

Pytanie 18

Korzystając z danych zamieszczonych w tabeli, oblicz cenę brutto 1 zestawu obiadowego w przedszkolu.

Zestaw obiadowy w przedszkolu
Potrawa, napójWartość brutto dla grupy 68 dzieci [zł]
Barszcz ukraiński166,60
Pierożki z mięsem i kapustą200,60
Kompot owocowy51,00
A. 2,95 zł
B. 6,15 zł
C. 5,40 zł
D. 2,45 zł
Poprawna odpowiedź, czyli 6,15 zł, reprezentuje cenę brutto jednego zestawu obiadowego w przedszkolu, obliczoną na podstawie zsumowania wartości brutto wszystkich składników, które wchodzą w skład zestawu. Aby uzyskać cenę na jedno dziecko, sumę tę należy podzielić przez liczbę dzieci korzystających z danego posiłku. Przykładowo, jeżeli zestaw zawiera różne składniki, takie jak zupa, drugie danie, deser i napój, ich wartości brutto są sumowane, co daje całkowitą kwotę, która następnie jest dzielona przez liczbę dzieci. W praktyce, zrozumienie sposobu obliczania ceny brutto jest kluczowe w kontekście zarządzania budżetem przedszkola, ponieważ pozwala na efektywne planowanie kosztów żywienia oraz dostosowywanie menu do potrzeb dzieci. Dobre praktyki w zakresie obliczania kosztów posiłków obejmują również uwzględnienie sezonowości składników oraz ich dostępności na rynku, co może wpłynąć na finalne ceny posiłków.

Pytanie 19

Jaką wartość energetyczną ma 200 g jajecznicy z dodatkiem szynki, która zawiera 12,0 g białka, 14,0 g tłuszczu oraz 1,0 g węglowodanów?

A. 356,0 kcal
B. 183,0 kcal
C. 238,0 kcal
D. 178,0 kcal
Aby obliczyć wartość energetyczną 200 g jajecznicy z szynką, musimy uwzględnić zawartość białka, tłuszczu i węglowodanów, które mają różne wartości kaloryczne. Białko dostarcza 4 kcal na gram, tłuszcz 9 kcal na gram, a węglowodany również 4 kcal na gram. Zatem dla 12,0 g białka otrzymujemy 12,0 g x 4 kcal/g = 48,0 kcal. Dla 14,0 g tłuszczu mamy 14,0 g x 9 kcal/g = 126,0 kcal. A dla 1,0 g węglowodanów: 1,0 g x 4 kcal/g = 4,0 kcal. Sumując te wartości, otrzymujemy 48,0 kcal + 126,0 kcal + 4,0 kcal = 178,0 kcal. To obliczenie jest zgodne z metodami stosowanymi w dietetyce i żywieniu, które bazują na precyzyjnym ustaleniu wartości energetycznej składników pokarmowych. Warto wiedzieć, że kontrolowanie wartości energetycznej potraw jest kluczowe w planowaniu diety, szczególnie dla osób dbających o masę ciała lub zdrowie. Umiejętność obliczania wartości energetycznej potraw to praktyczna umiejętność, która przydaje się zarówno w życiu codziennym, jak i zawodowym, w kontekście dietetyki czy gastronomii.

Pytanie 20

Które menu obiadowe zostało skomponowane zgodnie z zasadami sporządzania jadłospisu?

A. Zupa wiśniowa, naleśniki z jagodami, surówka z marchewki i jabłek
B. Halibut w cieście, cielęce medaliony, placuszki jabłkowe, kompot
C. Sałatka z kurczaka, kremowa zupa drobiowa, stek z piersi kurczaka
D. Botwina, duszona pierś z kurczaka, ryż z ziołami, mizeria, kompot
Odpowiedź 'Botwina, duszona pierś z kurczaka, ryż ziołowy, mizeria, kompot' została zaplanowana zgodnie z zasadami układania jadłospisu, ponieważ spełnia kluczowe kryteria zdrowego żywienia. Zawiera różnorodne składniki, które dostarczają niezbędnych makroskładników oraz witamin i minerałów. Botwina to bogate źródło błonnika, witamin A i C, a także żelaza, co wpływa na poprawę odporności organizmu. Duszona pierś z kurczaka jest niskotłuszczowym białkiem, które wspiera rozwój masy mięśniowej i regenerację. Ryż ziołowy dostarcza węglowodanów złożonych, co jest istotne dla utrzymania energii na dłużej. Mizeria, czyli surówka z ogórków, dodaje świeżości oraz dodatkowych mikroelementów, a kompot to zdrowa alternatywa dla słodzonych napojów, dostarczająca płynów oraz naturalnych cukrów. Całość menu jest zbilansowana, co przyczynia się do lepszego trawienia i odżywienia organizmu zgodnie z zaleceniami dietetyków oraz standardami zdrowego żywienia.

Pytanie 21

Cennym źródłem białka roślinnego o największej wartości biologicznej po zjedzeniu są

A. rośliny korzeniowe
B. rośliny strączkowe
C. produkty owocowe
D. produkty zbożowe
Przetwory owocowe, zbożowe oraz warzywa korzeniowe, mimo iż mają swoje walory odżywcze, nie są najlepszym źródłem białka roślinnego o wysokiej wartości biologicznej. Przetwory owocowe, takie jak soki czy musy, są głównie źródłem cukrów prostych, witamin oraz błonnika, lecz zawierają minimalne ilości białka, co czyni je niewłaściwym wyborem w kontekście wysokiej podaży białka. Przetwory zbożowe, mimo że dostarczają białka, często mają zbyt niski poziom niektórych aminokwasów, co wpływa na ich wartość biologiczną. Na przykład, pszenica i ryż są bogate w węglowodany, ale ich białko jest ubogie w lizynę, co ogranicza jego efektywność jako źródła białka pełnowartościowego. Podobnie, warzywa korzeniowe, takie jak marchew czy buraki, są cenne jako źródło witamin i minerałów, ale zawierają jedynie śladowe ilości białka. Dlatego często myli się ich wartość odżywczą, co prowadzi do błędnych wniosków dotyczących ich roli w diecie. Właściwe podejście do diety powinno uwzględniać różnorodność źródeł białka, zwłaszcza w przypadku osób unikających białka zwierzęcego.

Pytanie 22

Co powoduje, że ciasto drożdżowe rośnie?

A. Działanie drożdży
B. Obecność soli
C. Długie mieszanie
D. Dodatek cukru
Ciasto drożdżowe rośnie dzięki procesowi fermentacji drożdżowej. Drożdże to mikroorganizmy, które w odpowiednich warunkach - takich jak wilgotność, temperatura i dostępność cukrów - zaczynają się rozmnażać i przekształcać cukry w dwutlenek węgla i alkohol. Dwutlenek węgla, który jest produktem ubocznym tej fermentacji, jest odpowiedzialny za wzrost ciasta. Gaz ten tworzy drobne pęcherzyki powietrza w cieście, które zwiększają jego objętość, sprawiając, że staje się ono lekkie i puszyste. Jest to kluczowy proces w piekarstwie, a jego zrozumienie pozwala na kontrolowanie tekstury i struktury wypieku. W praktyce ważne jest, aby zapewnić drożdżom odpowiednie warunki do pracy - temperatura powinna być umiarkowana, a ciasto nie może być zbyt gęste, aby drożdże mogły swobodnie się rozwijać.

Pytanie 23

W restauracji firma zamówiła organizację bankietu amerykańskiego dla 168 osób. Na podstawie danych zamieszczonych w tabeli, oblicz ile stołów konsumenckich należy przygotować na to przyjęcie.

średnica stołów konsumenckich 8-osobowych140 cm
% liczby miejsc siedzących75%
A. 16 stołów konsumenckich.
B. 15 stołów konsumenckich.
C. 21 stołów konsumenckich.
D. 28 stołów konsumenckich.
Prawidłowa liczba stołów konsumenckich to 16. Tak naprawdę, to wynika z naszych obliczeń, bo mamy 168 uczestników bankietu, a każdy stół powinien pomieścić 8-10 osób. W praktyce, jeśli założymy, że stół pomieści 10 osób, to liczba stołów powinna być wyliczona jako 168 podzielone przez 10, co daje 16,8. Ostatecznie, zaokrąglamy to do 16. Kiedy organizujesz takie wydarzenie, warto też pomyśleć o dodatkowych rzeczach, jak przestrzeń między stołami czy potrzeby obsługi. Dobrze jest mieć kilka rezerwowych miejsc, żeby goście czuli się komfortowo. Zbiorczo patrząc, przygotowanie 16 stołów to zgodne z zasadami i naprawdę poprawia komfort uczestników.

Pytanie 24

Który zestaw dań obiadowych nie jest zgodny z regułami planowania jadłospisów?

A. Krem z dyni, kotlet mielony, ziemniaki puree, surówka z kapusty, sok wiśniowy
B. Rosół z makaronem, pieczeń wołowa, ziemniaki z wody, buraczki zasmażane, lemoniada
C. Zupa jarzynowa, pieczona pierś z kurczaka, ziemniaki z wody, mizeria, woda
D. Zupa kalafiorowa, ryba smażona, ziemniaki puree, kalafior z wody, kompot z jabłek
Analizując pozostałe zestawy obiadowe, można zauważyć pewne błędy koncepcyjne związane z zasadami komponowania posiłków. W przypadku rosołu z makaronem, pieczeni wołowej oraz ziemniaków z wody, brakuje odpowiedniego zrównoważenia pomiędzy białkiem a warzywami. Chociaż pieczeń wołowa dostarcza białka, to zestaw nie uwzględnia różnorodnych warzyw, co może prowadzić do niedoborów składników odżywczych. Zgodnie z zasadami zdrowego żywienia, posiłek powinien zawierać co najmniej jedną porcję warzyw, co w tym przypadku zostało zignorowane. Zupa jarzynowa, pieczona pierś z kurczaka i ziemniaki z mizerią wydają się bardziej zrównoważonym zestawem, ale również mogłyby zyskać na różnorodności przez dodanie innego rodzaju warzyw sezonowych. Zestaw z kremem z dyni, kotletem mielonym, ziemniakami puree oraz surówką z kapusty jest najbliższy prawidłowym zasadom, jednak brak różnorodności w kolorach i rodzajach warzyw, co jest istotne w kontekście estetyki oraz wartości odżywczych. Ważne jest, aby w każdej potrawie dążyć do zachowania równowagi między różnymi grupami żywności, co wspiera zdrowe nawyki żywieniowe oraz ładunek energetyczny posiłków.

Pytanie 25

W restauracji zasada FIFO (first in, first out) jest stosowana

A. do oceny czystości elementów zastawy stołowej w zmywalni
B. do zbierania zastawy stołowej po posiłkach ze stołów w sali konsumenckiej
C. do organizowania etapów produkcji potraw w kuchni
D. do wydawania surowców i półproduktów z magazynów
Odpowiedź o stosowaniu zasady FIFO (first in, first out) do wydawania z magazynów surowców i półproduktów jest prawidłowa, ponieważ ta strategia ma na celu zapewnienie, że najstarsze produkty są używane jako pierwsze, co jest kluczowe dla utrzymania świeżości i jakości składników. W kontekście gastronomicznym, stosowanie FIFO pomaga w unikaniu marnotrawstwa i przeterminowania produktów. Na przykład, jeśli w magazynie przechowujemy świeże warzywa, te zakupione najwcześniej powinny być wydawane najpierw, co zminimalizuje ryzyko, że niektóre z nich się zepsują lub stracą swoje walory smakowe. Zasada ta jest również zgodna z dobrymi praktykami w zakresie zarządzania zapasami oraz normami bezpieczeństwa żywności, które wymagają regularnego monitorowania terminów ważności produktów. Dzięki wdrożeniu FIFO, restauracje mogą również lepiej kontrolować koszty, ponieważ wykorzystanie składników w odpowiedniej kolejności umożliwia planowanie menu oraz redukcję strat finansowych związanych z marnowaniem żywności.

Pytanie 26

Długotrwały niedobór tiaminy w organizmie człowieka sprzyja wystąpieniu

A. szkorbutu
B. niedokrwistości
C. pelagry
D. beri-beri
Niedokrwistość, pelagra i szkorbut to zupełnie inne problemy, które nie mają nic wspólnego z tiaminą. Niedokrwistość najczęściej wynika z braku żelaza, witaminy B12 albo kwasu foliowego – to sprawia, że mamy mniej czerwonych krwinek. Zauważyłem, że to ważne, by dostarczać żelazo z jedzeniem, bo organizm sam go nie wytwarza. Pelagra to brak niacyny (witamina B3) i ma swoje objawy, jak problemy skórne czy biegunki. Szkorbut z kolei powstaje przez brak witaminy C i prowadzi do różnych kłopotów, jak krwawienia. Te choroby pokazują, jak ważne są różne witaminy w naszej diecie. Mylenie ich z niedoborem tiaminy to pułapka, której lepiej unikać. Każda witamina ma swoją rolę, więc warto starać się jeść zróżnicowane jedzenie, żeby dostarczyć organizmowi wszystko, czego potrzebuje.

Pytanie 27

W niemieckiej restauracji zupę krem ze szparagów powinno się podawać

A. z wazy po prawej stronie gościa
B. w filiżance po prawej stronie gościa
C. w filiżance po lewej stronie gościa
D. z wazy po lewej stronie gościa
Serwowanie zupy krem ze szparagów w wazy z lewej strony gościa jest niezgodne z zasadami etykiety gastronomicznej, co może negatywnie wpłynąć na ogólne wrażenie z posiłku. Podawanie potrawy z lewej strony gościa, chociaż praktykowane w niektórych kulturach, w restauracjach często odchodzi się od tego podejścia, aby ułatwić gościom dostęp do serwowanych dań. Podobnie, użycie wazy do serwowania zupy krem nie jest optymalne – wazy są zazwyczaj stosowane do potraw, które wymagają większej ilości lub które są serwowane na większe stoły. Zupa krem, jako danie, które można podać w mniejszych porcjach, powinno być serwowane w filiżankach, co ułatwia kontrolę nad ilością oraz estetykę serwowania. Wprowadzenie wazy do serwowania zupy krem może prowadzić do nieporozumień w zakresie podziału porcji oraz do marnowania jedzenia, co jest praktyką niepożądaną w profesjonalnych restauracjach. Warto pamiętać, że w gastronomii podstawowym celem jest zadowolenie gościa, a odpowiednie serwowanie potrawy stanowi kluczowy element tego doświadczenia.

Pytanie 28

Zamieszczony fragment karty menu jest właściwy dla oferty

Karta menu (fragment)
Jajecznica na szynce ze szczypiorkiem
(ogórek, pomidor, masło, koszyk pieczywa)
14,00 zł
Parówki po parysku z serem zapiekane
w cieście naleśnikowym
(masło, koszyk pieczywa)
9,00 zł
Kiełbasa smażona z cebulką
(sałatka z pomidorów, frytki)
15,00 zł
A. z karty śni adaniowej.
B. z karty sezonowej.
C. w grupie dań obiadowych.
D. w grupie dań jarskich.
Odpowiedź "z karty śniadaniowej" jest poprawna, ponieważ fragment karty menu został zaprezentowany w kontekście propozycji dań, które są typowe dla śniadania. Jak wiadomo, karta śniadaniowa zawiera dania lekkie, często oparte na produktach, które są łatwe do przygotowania i spożycia o poranku, takie jak jogurty, owsianka, pieczywo, a także różnorodne napoje. Zgodnie z dobrymi praktykami branżowymi, klienci oczekują od restauracji, aby oferta śniadaniowa była nie tylko smaczna, ale i dostosowana do ich potrzeb, co oznacza użycie świeżych składników oraz uwzględnienie trendów dietetycznych, takich jak wegetarianizm. Dlatego zrozumienie specyfiki karty śniadaniowej jest kluczowe dla zapewnienia satysfakcji klienta oraz efektywnego zarządzania menu. Dodatkowo, w restauracjach o dużym natężeniu ruchu w godzinach porannych, dobrze zorganizowana karta śniadaniowa może przyczynić się do zwiększenia obrotów i poprawy wydajności operacyjnej.

Pytanie 29

Semiwegetarianizm to styl żywienia, który eliminuje z diety

A. mięso czerwone
B. ryby hodowlane
C. jaja kurze
D. miód pszczeli
Semiwegetarianizm, znany również jako dieta fleksitariańska, to podejście dietetyczne, które zasadniczo koncentruje się na spożywaniu roślinnych produktów spożywczych, z jednoczesnym ograniczeniem lub całkowitym wykluczeniem pewnych rodzajów mięsa. Głównym celem tego stylu życia jest poprawa zdrowia, a jednocześnie dbałość o środowisko. Odpowiedź 'mięso czerwone' jest poprawna, ponieważ semiwegetarianie zazwyczaj wykluczają mięso czerwone, takie jak wołowina, wieprzowina czy jagnięcina, ale mogą spożywać inne źródła białka, takie jak drób czy ryby. Przykładami potraw, które mogą być stosowane w diecie semiwegetariańskiej, są sałatki z komosy ryżowej, zupy warzywne, a także dania na bazie strączków. Zgodnie z zaleceniami wielu dietetyków, semiwegetarianizm może być korzystny dla zdrowia serca, a także może pomóc w zarządzaniu wagą ciała. Ponadto, taki styl życia wspiera zrównoważony rozwój, zmniejszając negatywny wpływ na środowisko związany z hodowlą zwierząt.

Pytanie 30

Spożycie 100 g czego dostarczy człowiekowi największą ilość tłuszczu?

A. schabu gotowanego
B. sera twarogowego tłustego
C. dorsza wędzonego
D. sera podpuszczkowego
Schorzenia i zaburzenia diety często wynikają z nieprawidłowego postrzegania wartości odżywczych różnych produktów spożywczych. Schab gotowany, jako źródło białka, ma stosunkowo niską zawartość tłuszczu, co sprawia, że nie jest optymalnym wyborem dla tych, którzy poszukują wysokotłuszczowych składników diety. Gotowanie, choć zdrowe, może dodatkowo obniżać naturalne poziomy tłuszczu w mięsie, co czyni je mniej kalorycznym. Z kolei sery twarogowe tłuste, mimo że są bogatsze w tłuszcze niż ich chudsze odpowiedniki, wciąż pozostają w cieniu serów podpuszczkowych pod względem całkowitej zawartości tłuszczu. Z kolei dorsz wędzony, będący rybą, dostarcza kwasów tłuszczowych omega-3, ale jego ogólna zawartość tłuszczu jest znacznie niższa niż w przypadku serów podpuszczkowych. Wybór jedzenia z niską zawartością tłuszczu, choć czasami uzasadniony, może prowadzić do błędnych przekonań, że tłuszcz w diecie jest szkodliwy. W rzeczywistości zdrowe tłuszcze są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu, a ich odpowiednia ilość może wspierać procesy metaboliczne oraz przyswajanie witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. Dlatego ważne jest, aby mieć pełne zrozumienie różnic w zawartości tłuszczu w różnych produktach, co pozwala na dokonywanie świadomych wyborów żywieniowych.

Pytanie 31

Zgodnie z zasadami substytucji, produkt olejowy można zastąpić

A. masłem
B. jajami
C. maślanką
D. śmietaną
Masło jest odpowiednim zamiennikiem oleju w wielu przepisach kulinarnych, ponieważ ma podobne właściwości tłuszczowe i może pełnić tę samą funkcję w procesie gotowania. Użycie masła zamiast oleju może wprowadzić do potrawy inny smak oraz teksturę, co jest szczególnie cenione w pieczeniu ciast i ciastek. Masło zawiera około 80% tłuszczu, co sprawia, że skutecznie nawilża i nadaje bogactwo smakowe produktom piekarniczym. W praktyce, jeśli przepis wymaga 1 części oleju, można zazwyczaj zastąpić ją 1 częścią masła, chociaż warto je najpierw roztopić, aby ułatwić jego mieszanie z innymi składnikami. W kontekście standardów kulinarnych, zastępowanie oleju masłem jest powszechnie akceptowaną praktyką, szczególnie w kuchniach zachodnich, gdzie masło odgrywa kluczową rolę w przygotowywaniu sosów i wypieków. Dodatkowo, masło dostarcza cennych składników odżywczych, takich jak witaminy A, D, E oraz K, co czyni go bardziej wartościowym wyborem w porównaniu do niektórych rodzajów olejów.

Pytanie 32

Jakie zmiany należy wprowadzić w zestawie obiadowym, aby był on odpowiedni do przygotowania w sezonie zimowym?

A. Zupa jarzynowa, gołąbki z mięsem w sosie pomidorowym, kasza gryczana, sok jabłkowy
B. Zupa ogórkowa, słodko-kwaśny kurczak, ryż, surówka z marchwi, sok pomarańczowy
C. Botwina, pierogi leniwe ze śmietaną, surówka ze świeżych truskawek, kompot ze świeżych śliwek
D. Zupa porowa, cielęcina w sosie ziołowym, ziemniaki, surówka z buraków, kompot z suszu
Zestaw obiadowy z botwiny, pierogami leniwymi ze śmietaną, surówką z truskawek i kompotem z śliwek to ciekawa propozycja na zimowy obiad. Botwina, chociaż może się kojarzyć ze wiosną, w odpowiednich warunkach da się mieć zimą, zwłaszcza gdy korzystamy z przechowywanych warzyw. Pierogi leniwe są łatwe do zrobienia, bo można je przygotować z twarogu i mąki, które są dostępne zimą. Surówka z truskawek może być trochę problematyczna, bo świeżych truskawek w zimie raczej nie znajdziemy, ale zamiast nich można użyć jabłek czy gruszek. Jeśli chodzi o kompot, to łatwo można go zrobić z suszonych owoców, które w zimie są popularne. Także podejście do gotowania w zgodzie z sezonowością składników pokazuje, że można gotować smacznie i zdrowo.

Pytanie 33

W zamieszczonym w tabeli zestawie obiadowym dla osoby na diecie niskoenergetycznej zamienić należy

Zestaw obiadowy
barszcz czerwony czysty bez dodatków
pstrąg pieczony w folii
ryż czarny na sypko
brokuły z wody
krem cytrynowy z biszkoptami
A. zupę czystą na zagęszczany krem.
B. pieczoną rybę na gotowane żeberka.
C. deser na surówkę owocową.
D. ryż czarny na ziemniaki purée.
Zamiana zupy czystej na zagęszczany krem, pieczonej ryby na gotowane żeberka oraz ryżu czarnego na ziemniaki purée prowadzi do niekorzystnych skutków w kontekście diety niskoenergetycznej. W przypadku zupy, wybór jej wersji zagęszczonej najczęściej oznacza dodanie śmietany, masła lub innych wysokokalorycznych składników, które zwiększają zawartość energii, co stoi w sprzeczności z założeniem diety niskoenergetycznej. Podobnie, ryba pieczona jest źródłem zdrowych kwasów tłuszczowych oraz białka, natomiast żeberka, będące bogate w tłuszcz, podwyższają kaloryczność posiłku. Z kolei ryż czarny, który dostarcza błonnika i składników odżywczych, zastąpiony ziemniakami purée, staje się mniej korzystnym wyborem, gdyż purée często zawiera masło lub śmietanę, co podnosi jego kaloryczność. Takie pomyłki mogą wynikać z błędnego przekonania, że wszystkie formy potraw są równoważne, lub z niewłaściwego zrozumienia wartości odżywczych różnych produktów spożywczych. Warto więc zwracać uwagę na skład i sposób przygotowania posiłków, aby skutecznie realizować założenia diety, a także unikać niekorzystnego wpływu na zdrowie.

Pytanie 34

W jadłospisie laktowegetarian znajdują się produkty roślinne oraz

A. ryby i konserwy rybne
B. drób i wędliny drobiowe
C. jaja i potrawy z jaj
D. mleko i przetwory mleczne
Dieta laktowegetariańska charakteryzuje się uwzględnieniem produktów pochodzenia roślinnego oraz mleka i przetworów mlecznych. Mleko dostarcza cennych składników odżywczych, takich jak białko, wapń oraz witaminy z grupy B, które są istotne dla zdrowia, zwłaszcza w diecie wegetariańskiej, gdzie może występować ryzyko niedoborów. Przykładowo, sery, jogurty i kefiry nie tylko wzbogacają smak potraw, ale również wspierają zdrowie kości i układ odpornościowy. W praktyce, osoby stosujące tę dietę mogą korzystać z szerokiej gamy przepisów, które łączą nabiał z warzywami, zbożami i owocami, co sprzyja różnorodności posiłków. Warto również zauważyć, że dieta laktowegetariańska może być bardziej zrównoważona pod względem odżywczym w porównaniu do wegetarianizmu, który nie uwzględnia nabiału. Dlatego też, stosując tę dietę, warto kierować się zasadami zdrowego żywienia, takimi jak równowaga, różnorodność i umiar, co jest zgodne z ogólnymi zaleceniami żywieniowymi.

Pytanie 35

Korzystając z danych zamieszczonych w tabeli określ, w jakiej temperaturze należy przechowywać gotowy do wydania kisiel karmelowy.

PotrawaTemperatura przechowywania
[°C]
Dania ciepłe do wydaniapowyżej 63
Zupy ciepłe do wydaniapowyżej 75
Desery owocowe zimne10
Desery mleczne zimne0 ÷ 4
A. 10°C
B. 0 do 4°C
C. powyżej 63°C
D. powyżej 75°C
Odpowiedź "0 do 4°C" jest prawidłowa, ponieważ zgodnie z normami przechowywania produktów spożywczych, wszystkie desery mleczne powinny być trzymane w chłodnym środowisku, aby zapewnić ich świeżość i bezpieczeństwo. Kisiel karmelowy, jako deser mleczny, wymaga odpowiedniej temperatury, aby zapobiec rozwojowi bakterii i utrzymać właściwą konsystencję. W praktyce, przechowywanie w tej temperaturze pozwala nie tylko na wydłużenie daty ważności produktu, ale także na zachowanie jakości organoleptycznych, takich jak smak i tekstura. Warto zwrócić uwagę, że w przypadku innych deserów mlecznych, takich jak jogurty czy puddingi, te same zasady dotyczące przechowywania również się stosują. W przemyśle spożywczym zachowanie rygorystycznych standardów temperatury jest kluczowe dla bezpieczeństwa konsumentów oraz dla spełnienia wymagań sanitarno-epidemiologicznych, co czyni tę odpowiedź szczególnie istotną.

Pytanie 36

Ile gramów błonnika znajduje się w 300 g zupy cebulowej, jeśli w 100 g tej zupy jest 0,4 g błonnika?

A. 7,50 g
B. 1,20 g
C. 0,75 g
D. 0,12 g
Aby obliczyć ilość błonnika w 300 g zupy cebulowej, należy wykorzystać proporcję zawartości błonnika, która wynosi 0,4 g na 100 g produktu. W pierwszej kolejności obliczamy, ile gramów błonnika znajduje się w 1 g zupy: 0,4 g/100 g = 0,004 g błonnika na 1 g zupy. Następnie, mnożymy tę wartość przez wagę zupy, którą mamy, czyli 300 g: 0,004 g * 300 g = 1,2 g. Dzięki temu podejściu możemy w praktyczny sposób kontrolować spożycie błonnika w diecie, co jest istotne dla poprawy zdrowia jelit i ogólnego samopoczucia. Błonnik pokarmowy odgrywa kluczową rolę w utrzymaniu prawidłowej perystaltyki jelit, a jego regularne spożycie może zmniejszać ryzyko chorób sercowo-naczyniowych oraz cukrzycy typu 2. Zachęcamy do monitorowania zawartości błonnika w codziennych posiłkach i wybierania produktów bogatych w ten składnik odżywczy, aby wspierać zdrowy styl życia.

Pytanie 37

Przedstawiony na rysunku element stanowi część

Ilustracja do pytania
A. blendera.
B. salamandra.
C. ekspresu.
D. podgrzewacza.
Odpowiedź "podgrzewacza" jest prawidłowa, ponieważ element zaprezentowany na rysunku jest charakterystyczny dla urządzeń służących do podgrzewania żywności. Podgrzewacze są powszechnie stosowane w branży gastronomicznej, umożliwiając utrzymanie potraw w odpowiedniej temperaturze serwowania. Cechują się one specjalnie zaprojektowanymi komorami, które pozwalają na równomierne rozprowadzanie ciepła. W praktyce, podgrzewacze znajdują zastosowanie w restauracjach, cateringu oraz podczas różnego rodzaju eventów, gdzie ważne jest, aby jedzenie było ciepłe i świeże do momentu podania. Dzięki zastosowaniu takich urządzeń, możliwe jest także ograniczenie strat żywności, co jest zgodne z zasadami zrównoważonego rozwoju, które promują minimalizację marnotrawstwa. Warto również wspomnieć, że podgrzewacze są dostępne w różnych variantach, w tym elektrycznych oraz gazowych, co pozwala na ich łatwe dopasowanie do konkretnego środowiska pracy.

Pytanie 38

Który z błędów żywieniowych popełnianych przez Polaków przyczynia się do powstawania osteoporozy?

A. Niedostateczne spożycie owoców
B. Niedostateczne spożycie olejów roślinnych
C. Niedostateczne spożycie ryb
D. Niedostateczne spożycie mleka i jego produktów
Odpowiedź wskazująca na zbyt małe spożycie mleka i jego przetworów jako błąd żywieniowy sprzyjający osteoporozie jest uzasadniona. Mleko i jego przetwory są głównymi źródłami wapnia, który odgrywa kluczową rolę w mineralizacji kości. Osteoporoza to schorzenie związane z utratą masy kostnej, co prowadzi do zwiększonego ryzyka złamań. W Polsce, ze względu na tradycje kulinarne i preferencje żywieniowe, spożycie mleka oraz produktów mlecznych często nie osiąga zalecanych norm. Dla zdrowia kości, Institute of Medicine rekomenduje, aby dorośli dostarczali przynajmniej 1000 mg wapnia dziennie, co można zrealizować poprzez spożycie mleka, jogurtu czy sera. Regularne włączanie tych produktów do diety może wspierać zdrowie kości i zapobiegać osteoporozie. Warto również podkreślić, że witamina D, często obecna w produktach mlecznych, wspomaga przyswajanie wapnia. Z tego względu, edukacja na temat odpowiedniego spożycia mleka i produktów mlecznych jest kluczowa w profilaktyce osteoporozy.

Pytanie 39

Nadmierne spożycie białka w ludzkim organizmie prowadzi do

A. obniżenia odporności
B. kwasicy
C. zahamowania wzrostu
D. kurzej ślepoty
Spadek odporności, kurza ślepota i zahamowanie wzrostu to stany, które nie są bezpośrednio związane z nadmiernym spożyciem białka, lecz mają inne przyczyny. Spadek odporności jest często wynikiem niedoboru witamin i minerałów, takich jak witamina C czy cynk, które są kluczowe dla prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego. W sytuacji, gdy dieta jest zbyt bogata w białko, może dojść do zmniejszenia ilości spożywanych węglowodanów i tłuszczów, co prowadzi do niedoborów tych istotnych składników odżywczych, ale nie do bezpośredniego osłabienia odporności. Kurza ślepota jest wynikiem niedoboru witaminy A, a nie spożycia białka. Wzrok nie jest bezpośrednio związany z ilością białka w diecie, ale z obecnością odpowiednich składników odżywczych. Zahamowanie wzrostu, z kolei, jest bardziej związane z niedoborem kalorycznym lub składników odżywczych, a niekoniecznie z nadmiarem białka. W rzeczywistości, odpowiednia ilość białka jest niezbędna dla wzrostu i rozwoju, szczególnie w okresach intensywnego wzrostu dzieci i młodzieży. Warto zatem skupić się na zrównoważonej diecie, która dostarcza wszystkich niezbędnych składników odżywczych w odpowiednich proporcjach.

Pytanie 40

Naczynia szklane przedstawione na zdjęciu stosuje się do podawania

Ilustracja do pytania
A. wody.
B. piwa.
C. wina czerwonego.
D. wina białego.
Odpowiedź "piwa" jest poprawna, ponieważ naczynia szklane przedstawione na zdjęciu są typowe dla podawania piwa. Wysoka i wąska forma szklanek doskonale podkreśla walory smakowe piwa, a także sprzyja utrzymaniu jego charakterystycznej piany. Szklanki do piwa są projektowane tak, aby zachować odpowiednią temperaturę napoju, co jest istotne w kontekście jego smaku. Na przykład, szklanki typu pint są często stosowane w pubach do serwowania różnych rodzajów piwa, w tym lagerów i ale. Warto również dodać, że dobór odpowiedniego naczynia wpływa na doświadczenie degustacyjne, ponieważ różne kształty i pojemności szklanek mogą zmieniać sposób, w jaki uwalniają się aromaty piwa. W dobrych praktykach branżowych zaleca się stosowanie szklanek dostosowanych do rodzaju piwa, co z kolei przekłada się na lepsze wrażenia smakowe dla konsumenta.