Wyniki egzaminu

Nowy egzamin

Informacje o egzaminie:

Zawód: Technik farmaceutyczny
Kwalifikacja: MED.09 - Sporządzanie i wytwarzanie produktów leczniczych oraz prowadzenie obrotu produktami leczniczymi, wyrobami medycznymi, suplementami diety i środkami spożywczymi specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz innymi produktami dopuszczonymi do obrotu w aptece
Data rozpoczęcia: 29 grudnia 2025 07:24
Data zakończenia: 29 grudnia 2025 07:41

Egzamin zdany!

Wynik: 32/40 punktów (80,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!

Facebook

X.com

Szczegółowe wyniki:

Pytanie 1

Co należy zrobić, gdy preparat z substancją odurzającą w aptece stracił ważność, zgodnie z obowiązującymi przepisami?

A. poinformować wojewódzkiego inspektora farmaceutycznego

B. przekazać produkt leczniczy do utylizacji

C. działać według wytycznych dotyczących przeterminowanych antybiotyków

D. powiadomić głównego inspektora farmaceutycznego

Zawiadomienie wojewódzkiego inspektora farmaceutycznego o przeterminowaniu preparatu zawierającego środek odurzający jest zgodne z obowiązującymi przepisami prawa farmaceutycznego. W Polsce, zgodnie z ustawą o przeciwdziałaniu narkomanii oraz regulacjami dotyczącymi obrotu substancjami kontrolowanymi, każda apteka jest zobowiązana do zgłaszania takich incydentów. W przypadku przeterminowania substancji odurzających, kluczowe jest nie tylko ich odpowiednie zabezpieczenie, ale także poinformowanie odpowiednich organów, aby zapewnić przestrzeganie przepisów dotyczących bezpieczeństwa publicznego. Praktyka ta ma na celu zminimalizowanie ryzyka, jakie przeterminowane leki mogą stanowić dla pacjentów oraz środowiska. Właściwe postępowanie w takich sytuacjach jest niezbędne dla utrzymania standardów jakości i bezpieczeństwa w farmacji, co jest zgodne z zasadami Dobrej Praktyki Farmaceutycznej (GxP).

Pytanie 2

Do kategorii inhibitorów pompy protonowej - IPP należy

A. ranitydyna

B. misoprostol

C. omeprazol

D. cymetydyna

Omeprazol jest jednym z najczęściej stosowanych inhibitorów pompy protonowej (IPP), które działają poprzez hamowanie enzymu H+/K+ ATPazy w komórkach okładzinowych żołądka. Dzięki temu zmniejsza się wydzielanie kwasu solnego, co jest szczególnie istotne w leczeniu chorób takich jak choroba refluksowa przełyku, wrzody żołądka oraz zespół Zollingera-Ellisona. Przykładem zastosowania omeprazolu jest profilaktyka i leczenie wrzodów żołądka związanych z terapią niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi (NLPZ). Omeprazol jest zalecany na podstawie wytycznych takich jak te opublikowane przez American Gastroenterological Association, które podkreślają jego skuteczność i bezpieczeństwo w długoterminowym stosowaniu. Warto również zwrócić uwagę na możliwość interakcji z innymi lekami, co wymaga staranności w ich przepisywaniu, a także na znaczenie monitorowania pacjentów w trakcie terapii, aby optymalizować dawki i unikać działań niepożądanych.

Pytanie 3

Po zrealizowaniu recepty są one przechowywane w aptece w tzw. "archiwum aptecznym" przez czas

A. 3 lata

B. 5 lat

C. 1 rok

D. 10 lat

Recepty, jak już je zrealizujemy, są trzymane w aptece w tzw. 'archiwum aptecznym' przez 5 lat. To wszystko jest zgodne z przepisami prawa farmaceutycznego. Dlaczego ten czas jest taki ważny? Chodzi o to, żeby móc sprawdzić, co się działo z realizacją recepty. W praktyce, te 5 lat daje pełen obraz i pozwala na ewentualne kontrole czy skargi pacjentów. Przykładowo, jeżeli pacjent ma jakieś zastrzeżenia do leku, apteka może zajrzeć do archiwum i zobaczyć, czy wszystko było ok. Jak dla mnie, to jest fajne podejście, bo daje jasność i zabezpieczenie zarówno dla pacjentów, jak i aptek, które muszą przestrzegać przepisów. Dodatkowo, regularne przeglądanie dokumentacji to dobra praktyka, która poprawia zarządzanie w aptekach.

Pytanie 4

W przypadku doustnego zatrucia kwasem solnym lub octowym, co należy zrobić?

A. spożyć roztwór kwasu

B. przyjąć dużą ilość wody

C. wywołać wymioty

D. wypić roztwór zasady

Wywoływanie wymiotów w przypadku zatrucia kwasami to nie jest dobry pomysł. To może przynieść poważne szkody przełykowi i jamie ustnej, bo kiedy wymiotujesz, kwas wraca do przełyku i może powodować chemiczne oparzenia. W przypadku zatruć kwasami, lepiej unikać działań, które mogą pogorszyć sytuację. Picie roztworu kwasu to zupełnie zły pomysł; dodatkowy kwas tylko zwiększy jego obecność w organizmie i może być jeszcze gorsze. Użycie zasad, takich jak soda oczyszczona, też nie jest mądre, bo może dojść do reakcji, które wytwarzają ciepło i gazy, co tylko zwiększa ryzyko. Często spotykane błędy w myśleniu polegają na tym, że myślimy, że możemy 'zneutralizować' kwas w łatwy sposób, a w rzeczywistości jest to niebezpieczne. W takich przypadkach, najważniejsze to jak najszybciej szukać pomocy medycznej i stosować zasady pierwszej pomocy, czyli pić dużo wody, a nie wywoływać wymiotów czy stosować inne chemiczne substancje.

Pytanie 5

Allertec oraz Zyrtec to marki leku przeciwhistaminowego zaliczanego do II generacji, którego międzynarodowa nazwa to

A. terfenadyna

B. loratydyna

C. cetirizyna

D. feksofenadyna

Cetirizyna, będąca substancją aktywną zawartą w lekach takich jak Allertec i Zyrtec, jest jednym z najczęściej stosowanych leków przeciwhistaminowych drugiej generacji. Działa poprzez blokowanie receptorów H1, co skutkuje zmniejszeniem objawów alergicznych, takich jak katar sienny, pokrzywka czy swędzenie. Cetirizyna jest preferowana w leczeniu ze względu na jej skuteczność oraz stosunkowo niski profil działań niepożądanych w porównaniu do starszych leków przeciwhistaminowych. W praktyce, pacjenci często sięgają po cetirizynę podczas sezonowych alergii, a także w przypadku reakcji alergicznych na pokarmy czy leki. Zgodnie z wytycznymi Europejskiej Agencji Leków, cetirizyna może być stosowana zarówno u dorosłych, jak i dzieci powyżej 6. roku życia. Ważnym aspektem jej stosowania jest fakt, że w przypadku długotrwałego leczenia wykazuje mniejsze ryzyko wystąpienia sedacji, co czyni ją bezpiecznym wyborem dla osób prowadzących aktywny styl życia. Z tego względu, cetirizyna znajduje szerokie zastosowanie w praktyce klinicznej.

Pytanie 6

W terapii objawów związanych z przewlekłą niewydolnością żylną kończyn dolnych zaleca się zastosowanie

A. ditranolu

B. dimetikonu

C. diosminy

D. dorzolamidu

Diosmina jest substancją czynną o działaniu flebotropowym, co oznacza, że może poprawić funkcjonowanie żył oraz zwiększyć ich elastyczność. W przypadku przewlekłej niewydolności żylnej kończyn dolnych, diosmina działa na kilka sposobów: zmniejsza przepuszczalność naczyń, co obniża ryzyko powstawania obrzęków, a także poprawia mikrokrążenie. Zastosowanie diosminy jest zgodne z aktualnymi standardami leczenia chorób żylnych, co potwierdzają liczne badania kliniczne. Przykładem praktycznego zastosowania diosminy może być stosowanie jej w terapii pacjentów z objawami takimi jak ból, dyskomfort czy obrzęki kończyn dolnych. Dawkowanie tej substancji jest często dostosowywane do indywidualnych potrzeb pacjenta, a jej działanie może być zauważalne już po kilku tygodniach stosowania. Ponadto, diosmina jest często stosowana w połączeniu z innymi metodami leczenia, takimi jak kompresjoterapia, co zwiększa jej efektywność.

Pytanie 7

Lanolina jest wykorzystywana w składzie czopków jako

A. główny składnik nośnika

B. rozpuszczalnik

C. emulgator

D. substancja wypełniająca

Lanolina, znana również jako wosk owczy, jest naturalnym produktem tłuszczowym pozyskiwanym z wełny owiec. Jej zastosowanie w recepturze czopków jako emulgatora jest kluczowe dla zapewnienia stabilności i jednorodności formulacji. Emulgatory są substancjami, które pozwalają na połączenie dwóch faz, takich jak woda i olej, co jest istotne w przypadku czopków, które muszą być jednocześnie skuteczne i łatwe do aplikacji. Lanolina tworzy z lipidami w czopkach emulsje, które poprawiają wchłanianie aktywnych substancji czynnych przez błony śluzowe. Dodatkowo, lanolina działa jako środek nawilżający, co zwiększa komfort stosowania preparatu. W przemyśle farmaceutycznym stosuje się ją zgodnie z normami jakości, takimi jak GMP (Good Manufacturing Practice), co zapewnia bezpieczeństwo i efektywność produktów. W praktyce, czopki zawierające lanolinę mogą być wykorzystywane w terapii, takich jak leczenie hemoroidów czy bólów menstruacyjnych, gdzie kluczowe jest szybkie działanie i dobre wchłanianie.

Pytanie 8

Jakie substancje pełnią rolę korrigens w procesie przygotowywania mieszanek?

A. czwartorzędowe związki amoniowe

B. syropy

C. nipaginy

D. pochodne celulozy

Syropy są powszechnie stosowane jako corrigens smaku w przemyśle spożywczym. Pełnią one funkcję nie tylko poprawiającą smak, ale także wpływają na teksturę oraz stabilność produktów. Przykładem mogą być syropy owocowe, które dodawane są do napojów, deserów i przetworów, aby zwiększyć ich słodkość oraz nadać charakterystyczny aromat. Wybór odpowiedniego syropu zależy od pożądanej profilu smakowego oraz zastosowania końcowego produktu. Standardy branżowe, takie jak HACCP (Analiza Zagrożeń i Krytyczne Punkty Kontroli), podkreślają znaczenie jakości składników używanych w produkcji, dlatego syropy muszą spełniać określone normy czystości i bezpieczeństwa. Użycie syropów w mieszankach smakowych jest uzasadnione ich zdolnością do łatwego rozpuszczania oraz mieszania z innymi składnikami, co czyni je efektywnym narzędziem w kreowaniu pożądanych smaków.

Pytanie 9

Methylis salicyiatis unguentum (FP VI), gdy jest stosowany zewnętrznie, posiada właściwości

A. przeciwzapalne

B. przeciwkrwotoczne

C. przeciwbiegunkowe

D. gojące rany

Salicylan metylu to substancja czynna, która wykazuje silne działanie przeciwzapalne, co czyni ją szczególnie przydatną w terapii stanów zapalnych skóry oraz bólów mięśniowych i stawowych. Jako ester kwasu salicylowego, salicylan metylu działa poprzez hamowanie enzymów prostaglandynowych, co prowadzi do zmniejszenia objawów zapalnych. W praktyce, maści zawierające tę substancję są często stosowane w leczeniu zapalnych chorób skóry, takich jak łuszczyca czy egzema, a także w rehabilitacji pacjentów z urazami sportowymi. Dodatkowo, salicylan metylu jest używany w preparatach przeciwbólowych, co jest zgodne z wytycznymi dotyczącymi leczenia bólu stosowanymi w medycynie. Wiedza o działaniu salicylanu metylu jest kluczowa w kontekście jego zastosowania w terapii, ponieważ pozwala na efektywne dobieranie metod leczenia zgodnych z aktualnymi standardami i praktykami medycznymi.

Pytanie 10

Producent produktu leczniczego zobowiązany jest do przechowywania próbki archiwalnej

A. przez okres 1 roku po upływie ustalonego terminu ważności, nie krócej jednak niż 3 lata

B. przez 5 lat od daty wytworzenia

C. przez 2 lata po upływie ustalonego terminu ważności

D. do określonego terminu ważności danej partii leku

Wybór odpowiedzi dotyczącej przechowywania próbki archiwalnej leku do ustalonego terminu ważności danej serii leku jest mylny, ponieważ nie uwzględnia kluczowych wymagań regulacyjnych dotyczących trwałości produktów leczniczych. Ustalony termin ważności jest datą, do której produkt powinien zachować swoje właściwości jakościowe, jednak nie oznacza to, że nie ma potrzeby przechowywania próbki po upływie tego terminu. W praktyce, wiele leków może być przedmiotem dalszych badań po upływie terminu ważności, dlatego kluczowe jest, aby próbki archiwalne były dostępne przez określony czas, celem analizy. Ponadto, odpowiedź wskazująca na przechowywanie próbek przez 2 lata ponad termin ważności nie jest zgodna z normami, które w prosty sposób nakładają dłuższe wymagania. Podobnie, twierdzenie, że próbki powinny być przechowywane przez 5 lat od daty produkcji, nie jest zgodne z wytycznymi. W rzeczywistości, celem archiwizacji jest nie tylko zapewnienie dostępu do próbek, ale również zbadanie ich właściwości w kontekście bezpieczeństwa i skuteczności, co wymaga konkretnego, ściśle określonego okresu przechowywania, który w tym przypadku wynosi minimum 1 rok po upływie terminu ważności, a nie mniej niż 3 lata, co jest zgodne z najlepszymi praktykami branżowymi.

Pytanie 11

W jakiej formie stosuje się metamizol sodowy?

A. w insertach, kapsułkach

B. w maściach, nanokapsułkach

C. w postaci tabletek, roztworu do wstrzykiwań

D. jako aerozol do inhalacji, czopki

Metamizol sodowy, znany również jako pyralgina, jest lekiem o działaniu przeciwbólowym, przeciwgorączkowym i przeciwzapalnym. Stosuje się go w postaci tabletek oraz roztworów do wstrzykiwań, co pozwala na elastyczne dopasowanie formy podania do potrzeb pacjenta. Tabletki są najczęściej stosowane w leczeniu bólu o umiarkowanym natężeniu oraz w wysokiej gorączce, gdy inne leki nie przynoszą ulgi. Roztwór do wstrzykiwań jest z kolei używany w sytuacjach wymagających szybkiego działania leku, np. w przypadku silnego bólu lub w warunkach szpitalnych, gdzie lek podawany jest dożylnie. Dodatkowo, metamizol sodowy cechuje się stosunkowo niskim ryzykiem działań niepożądanych w porównaniu do innych leków przeciwbólowych, co czyni go bezpiecznym wyborem w wielu klinicznych przypadkach. Warto również zaznaczyć, że zgodnie z aktualnymi standardami leczenia, stosowanie metamizolu powinno być ściśle kontrolowane i ograniczone do określonych wskazań, aby uniknąć potencjalnych zagrożeń zdrowotnych.

Pytanie 12

Leki podawane w postaci kapsułek dojelitowych to między innymi preparaty, które

A. ulegają rozkładowi w zasadowym pH

B. nie ulegają rozkładowi w żołądku

C. drażnią błonę śluzową żołądka

D. wchłaniają się w żołądku

Kwestie związane z wchłanianiem substancji czynnych w żołądku i ich wpływem na błonę śluzową są kluczowe w kontekście farmakologii. W rzeczywistości, odpowiedzi wskazujące na wchłanianie w żołądku oraz drażnienie błony śluzowej są sprzeczne z podstawowymi zasadami projektowania form farmaceutycznych. Leki w postaci kapsułek dojelitowych są tworzone z myślą o unikaniu wczesnego wchłaniania w kwaśnym środowisku żołądka, co jest szczególnie istotne dla substancji, które mogą być inaktywowane przez kwasy. Dla wielu substancji czynnych drażnienie błony śluzowej żołądka wynika z ich właściwości chemicznych, co czyni ich podawanie w formie kapsułkowej o wiele bardziej korzystnym. Odpowiedzi sugerujące, że leki ulegają rozkładowi w zasadowym pH, mogą prowadzić do nieporozumień dotyczących mechanizmów działania i wchłaniania. Kapsułki dojelitowe zapobiegają rozkładowi substancji czynnych w niekorzystnym środowisku, co jest szczególnie istotne dla leków wymagających aktywności w jelitach. Zrozumienie tych mechanizmów jest kluczowe dla skutecznego leczenia oraz unikania działań niepożądanych, co w praktyce klinicznej ma ogromne znaczenie.

Pytanie 13

Który z leków wymaga przechowywania w chłodni?

A. Kapsułki z tranem

B. Maść z witaminą A

C. Szczepionka przeciw grypie

D. Syrop prawoślazowy

Szczepionka przeciw grypie wymaga przechowywania w lodówce w temperaturze od 2 do 8 stopni Celsjusza, ponieważ jest to produkt biologiczny, który może stracić swoje właściwości immunologiczne w wyższych temperaturach. Zachowanie odpowiedniej temperatury jest kluczowe dla skuteczności szczepionki, ponieważ ciepło może prowadzić do denaturacji białek oraz zmniejszenia aktywności antygenów. W praktyce oznacza to, że osoby odpowiedzialne za przechowywanie i transport szczepionek powinny stosować się do wytycznych określonych przez Światową Organizację Zdrowia oraz lokalne przepisy sanitarno-epidemiologiczne. Przykładem mogą być mobilne punkty szczepień, które muszą być wyposażone w lodówki przenośne, aby zapewnić odpowiednią temperaturę podczas transportu. Dodatkowo, wszelkie nieprawidłowości w przechowywaniu mogą prowadzić do konieczności powtórzenia szczepienia, co wiąże się z dodatkowymi kosztami i obciążeniem dla systemu ochrony zdrowia.

Pytanie 14

Nie należy stosować gaśnicy do gaszenia urządzenia elektrycznego w przypadku pożaru:

A. halonowej

B. proszkowej

C. pianowej

D. tetrowej

Gaśnica pianowa jest niewłaściwym narzędziem do gaszenia urządzeń elektrycznych, ponieważ wodna baza piany może prowadzić do przewodzenia prądu, co stanowi poważne zagrożenie porażenia elektrycznego zarówno dla osoby gaszącej, jak i dla osób znajdujących się w pobliżu. Zgodnie z normami bezpieczeństwa, do gaszenia urządzeń zasilanych prądem należy używać gaśnic, które nie przewodzą prądu, takich jak gaśnice proszkowe, halonowe lub dwutlenkowe. Przykładem prawidłowego użycia gaśnicy proszkowej byłoby gaszenie krótkiego spięcia w urządzeniach biurowych, gdzie zastosowanie gaśnicy z wodą mogłoby spowodować dalsze uszkodzenia lub nawet zapalenie się otoczenia. W praktyce, w sytuacjach zagrożenia związanym z urządzeniami elektrycznymi, kluczowe jest, aby mieć odpowiednią gaśnicę pod ręką oraz znać zasady jej prawidłowego wykorzystania, co jest zgodne z procedurami BHP oraz przepisami prawa przeciwpożarowego.

Pytanie 15

Jakiej formy leku wymagane jest spełnienie kryterium apirogenności?

A. Kroplom do uszu

B. Płynom do wlewów

C. Roztworom doustnym

D. Preparatom na rany

Płyny do wlewów są specyficzną postacią leku, dla której stawia się wymóg apirogenności, co oznacza, że muszą być wolne od substancji, które mogłyby wywołać gorączkę po ich wprowadzeniu do organizmu. Apiragenność jest szczególnie kluczowa w przypadku produktów, które są podawane bezpośrednio do krwiobiegu, ponieważ nawet niewielka ilość endotoksyn bakteryjnych może prowadzić do poważnych reakcji niepożądanych, takich jak sepsa. W praktyce oznacza to, że procesy produkcji i kontroli jakości płynów infuzyjnych muszą być ściśle monitorowane zgodnie z normami GMP (Dobrą Praktyką Wytwarzania). Przykładem mogą być roztwory elektrolitowe, stosowane w sytuacjach nagłych, które muszą mieć potwierdzoną apirogenność, aby zapewnić bezpieczeństwo pacjentów. Dodatkowo, badania sterylności i analizy mikrobiologiczne są kluczowe w zapewnieniu jakości tych produktów. Warto również zauważyć, że standardy europejskie oraz wytyczne WHO precyzują, jakie metody powinny być stosowane w celu weryfikacji apirogenności tych produktów.

Pytanie 16

W jakiej formie stosuje się olej rycynowy?

A. per rectum w formie czopków

B. per os w formie emulsji

C. per rectum w formie wlewu

D. per os w formie tabletek

Wybór oleju rycynowego w postaci czopków lub wlewu do podawania per rectum, choć teoretycznie możliwy, nie jest najbardziej efektywną metodą jego zastosowania. Czopki działają lokalnie i są stosowane głównie w celu uzyskania szybkiego efektu przeczyszczającego w przypadku problemów z defekacją. Jednak olej rycynowy wykazuje swoje właściwości przede wszystkim po podaniu doustnym, gdzie jego mechanizm działania opiera się na stymulacji jelit. Ponadto, administracja oleju rycynowego w formie tabletek nie jest praktyczna ani powszechnie akceptowana, ponieważ substancja czynna nie jest wystarczająco rozpuszczalna w wodzie, co może prowadzić do obniżonej biodostępności i efektywności terapeutycznej. Złożoność emulsji, która łączy właściwości oleju z wodą, zwiększa jego przyswajalność, co czyni ją preferowaną metodą aplikacji. W zastosowaniach per os, istotne jest także monitorowanie reakcji organizmu na lek, aby uniknąć działań niepożądanych. Wybierając niewłaściwą formę podania, można nie tylko osłabić działanie terapeutyczne, ale również narażać pacjenta na nieprzyjemne skutki uboczne. Prawidłowe zrozumienie mechanizmu działania oleju rycynowego oraz metod jego aplikacji jest kluczowe dla skutecznego i bezpiecznego leczenia.

Pytanie 17

W wodnym roztworze substancje o odczynie zasadowym (pH>7) dają

A. bromek amonowy

B. chlorowodorek papaweryny

C. fenobarbital sodowy

D. kwas askorbinowy

Papaweryna, amonowy bromek oraz witamina C to substancje, które mają różne właściwości chemiczne i nie wykazują zasadowego odczynu w roztworze wodnym. Papaweryna, będąca alkaloidem, ma pH bliskie neutralnemu, co oznacza, że nie wpływa na podwyższenie pH roztworu. W przypadku amonowego bromku, jest to sól amonowa, która w roztworze wykazuje lekko zasadowy odczyn, jednak nie jest to zgodne z definicją zasadowego pH, które powinno być wyraźnie przekroczone. Witamina C, znana jako kwas askorbinowy, jest silnym kwasem organicznym i ma pH znacznie poniżej 7, co czyni ją nieodpowiednią w kontekście zasadowości. Typowe błędy myślowe prowadzące do pomyłek w tym zagadnieniu mogą wynikać z nieporozumienia dotyczącego charakterystyki substancji chemicznych oraz ich zachowania w wodnym roztworze. Właściwa znajomość chemii tych związków jest kluczowa dla skutecznego ich wykorzystania w farmakoterapii oraz przemysłach związanych z chemią i farmakologią. Przygotowanie leków musi być zgodne z normami, takimi jak Good Manufacturing Practices (GMP), co zapewnia ich odpowiednią jakość i bezpieczeństwo stosowania.

Pytanie 18

Wskaźnik goryczy odnosi się do substancji pochodzenia roślinnego, które zawierają

A. polisacharydy

B. saponiny

C. sekoirydoidy

D. garbniki

Oznaczanie wskaźnika goryczy w substancjach roślinnych jest ściśle związane z obecnością sekoirydoidów, które są grupą związków chemicznych z rodziny glikozydów. Sekoirydoidy wykazują właściwości gorzkie, co czyni je istotnymi w kontekście oceny jakości roślin wykorzystywanych w przemyśle farmaceutycznym, kosmetycznym oraz spożywczym. Przykładowo, sekoirydoidy są obecne w wielu roślinach, takich jak wrotycz, o których wiadomo, że są stosowane w ziołolecznictwie. Oznaczanie goryczy jest ważne nie tylko dla określenia walorów smakowych, ale także dla oceniania potencjalnych właściwości zdrowotnych, ponieważ gorzkie składniki często wskazują na aktywność biologiczną. W praktyce, standardy farmakopealne oraz normy jakościowe w branży ziołowej wymagają dokładnego oznaczania goryczy, co może pomóc w standaryzacji produktów oraz zapewnieniu ich skuteczności.

Pytanie 19

Jakie działanie występuje przy równoczesnym zastosowaniu paracetamolu oraz tramadolu?

A. antagonizm czynnościowy

B. antagonizm kompetycyjny

C. synergizm hiperaddycyjny

D. synergizm addycyjny

Synergizm hiperaddycyjny to zjawisko, w którym działanie dwóch substancji jest silniejsze niż suma ich indywidualnych efektów. W przypadku paracetamolu i tramadolu, ich kombinacja prowadzi do wzrostu efektów analgetycznych, co jest szczególnie istotne w terapii bólu, gdzie skojarzenie leków może umożliwić uzyskanie lepszej kontroli bólu przy niższych dawkach każdego z nich. Paracetamol działa przede wszystkim w ośrodkowym układzie nerwowym, zmniejszając odczucie bólu, natomiast tramadol ma działanie zarówno opioidowe, jak i wpływa na neuroprzekaźniki, co potęguje efekt przeciwbólowy. W praktyce klinicznej, stosowanie tej kombinacji może być korzystne w leczeniu pacjentów z umiarkowanym lub silnym bólem, gdzie pojedynczy lek może być niewystarczający. Ważne jest, aby lekarze stosowali takie kombinacje zgodnie z wytycznymi, które sugerują odpowiednie dawkowanie oraz monitorowanie pacjentów w celu minimalizacji ryzyka działań niepożądanych.

Pytanie 20

Neosine (Inosinum pranobexum) to preparat o właściwościach

A. immunostymulujących i przeciwwirusowych

B. przeciwbólowych oraz przeciwzapalnych

C. uspokajających

D. antydepresyjnych

Neosine (Inosinum pranobexum) jest lekiem, który działa immunostymulująco oraz przeciwwirusowo. Jego głównym mechanizmem działania jest wspieranie układu odpornościowego, co jest szczególnie istotne w przypadkach zakażeń wirusowych. Neosine wykazuje aktywność w odniesieniu do wirusów, takich jak wirus grypy, wirus opryszczki czy wirus cytomegalii. Przykładowo, w praktyce klinicznej, Neosine może być stosowany w leczeniu wirusowego zapalenia wątroby oraz w przypadku opryszczki, gdzie wspomaga odporność organizmu na ataki wirusów. Dodatkowo, badania wykazały, że stosowanie Neosine może przyspieszyć proces powrotu do zdrowia po infekcjach wirusowych. Dlatego, na podstawie jego właściwości, Neosine jest cennym narzędziem w terapii chorób wirusowych, a jego działanie immunostymulujące oraz przeciwwirusowe są dobrze udokumentowane w literaturze medycznej. Stosowanie Neosine powinno być zgodne z zaleceniami lekarzy oraz przy uwzględnieniu możliwych interakcji z innymi lekami.

Pytanie 21

Dawka maksymalna dobowa chlorowodorku efedryny podanego doustnie wynosi 0,15 g. Jaką maksymalną ilość chlorowodorku efedryny należy wpisać w miejsce "X" w przedstawionej recepcie, jeżeli lek jest przeznaczony dla trzyletniego dziecka? Do obliczeń zastosuj wzór Younga:

Dd = wiek dziecka(lata)
wiek dziecka(lata) + 12 · Maksymalna dawka dla dorosłych (wg FP)

Rp.
 Ephedrini hydrochloridi  X
 Aquae                       5,0
 Thymi sirupi ad           120,0
 M.f. Mixt.
 S. 2 x dz. łyżeczkę (6,0 g) dla dziecka lat 3

A. 0,300 g

B. 0,150 g

C. 0,030 g

D. 0,100 g

Wybór innej odpowiedzi niż 0,300 g może wynikać z kilku nieporozumień dotyczących dawkowania chlorowodorku efedryny. Odpowiedzi takie jak 0,100 g czy 0,150 g mogą sugerować niepełne zrozumienie zasad obliczania dawek leków u dzieci. Często zdarza się, że osoby podejmujące próbę obliczeń nie biorą pod uwagę, że maksymalna dawka dla dzieci może być wyższa niż te wartości. Zastosowanie niewłaściwego przelicznika, np. zbyt małej ilości miligramów na kilogram masy ciała, prowadzi do błędnych obliczeń, co może skutkować nieodpowiednim dawkowanie leku. Ponadto, pominięcie kontekstu klinicznego, w jakim lek jest stosowany, może zaburzyć ocenę rzeczywistej dawki potrzebnej pacjentowi. Zachowanie ostrożności w przypadku dawek dla dzieci jest kluczowe, z uwagi na ich szczególną wrażliwość na leki, dlatego warto korzystać z dostępnych narzędzi oraz zaleceń medycznych, aby obliczenia były jak najbardziej precyzyjne. Prowadzi to do sytuacji, w której lekarz, kierując się tylko ogólnymi zasadami, może zalecić niewłaściwą dawkę, co stwarza ryzyko dla pacjenta. Ważne jest, aby zawsze konsultować się z dokumentacją medyczną oraz zaleceniami dotyczącymi dawkowania, aby uniknąć potencjalnie niebezpiecznych pomyłek w leczeniu.

Pytanie 22

Proces biotransformacji leku, który prowadzi do zredukowania jego aktywności farmakologicznej?

A. jest przyspieszany przez konwertazę angiotensynową

B. jest przyspieszany przez reninę

C. zachodzi przeważnie w wątrobie

D. odbywa się jedynie w punkcie uchwytu

Biotransformacja leku to dość ważny proces, który sprawia, że substancje czynne stają się metabolitami, a to często pomaga w ich usunięciu z organizmu. W głównej mierze dzieje się to w wątrobie, gdzie enzymy, jak cytochrom P450, mają spore znaczenie, bo modyfikują chemię leków. Dzięki biotransformacji zmienia się aktywność wielu substancji, co jest fajne, bo zapobiega ich gromadzeniu się i ewentualnej toksyczności. Na przykład, paracetamol, czyli popularny lek przeciwbólowy, przekształca się w wątrobie do form nieaktywnych, co sprawia, że jest bezpieczniej wydalany. Moim zdaniem, rozumienie biotransformacji jest kluczowe w farmakologii, bo to pozwala lepiej dobrać dawkowanie i przewidzieć interakcje między różnymi lekami. Ta wiedza ma praktyczne zastosowanie w projektowaniu leków oraz w terapii celowanej, gdzie ważne jest, jak długo lek będzie działał w organizmie.

Pytanie 23

Wskaż lek, który może wpływać negatywnie na zdolności psychiczne i fizyczne, co może utrudniać prowadzenie pojazdów?

A. Zofran (ondansetron)

B. Vitaminum B1 (tiamina)

C. Clexane (enoksaparyna)

D. Promazin (promazyna)

Promazin (promazyna) jest lekiem przeciwpsychotycznym należącym do grupy leków neuroleptycznych, który działa poprzez blokowanie receptorów dopaminowych w mózgu. Działanie to może prowadzić do sedacji oraz zmniejszenia sprawności psychicznej i fizycznej pacjenta, co w konsekwencji utrudnia prowadzenie pojazdów. Ze względu na swoje właściwości, promazyna jest stosowana w leczeniu zaburzeń psychotycznych oraz w stanach lękowych, jednak jej działanie uspokajające może być problematyczne w kontekście czynności wymagających pełnej koncentracji. Standardy dotyczące prowadzenia pojazdów zalecają, aby osoby przyjmujące leki o działaniu uspokajającym były szczególnie ostrożne, ponieważ mogą one wpływać na czas reakcji, zdolność oceny sytuacji oraz koordynację ruchową. Przykłady zastosowań promazyny obejmują leczenie pacjentów z schizofrenią, a także w terapii krótkoterminowej w przypadku ciężkich stanów lękowych. W takich sytuacjach lekarze często zalecają unikanie prowadzenia pojazdów do czasu ustabilizowania się stanu zdrowia pacjenta oraz dostosowania dawki leku.

Pytanie 24

Jaką substancją jest bizmutu zasadowy galusan?

A. gencjana

B. dermatol

C. sól gorzka

D. sól emska

Dermatol, znany również jako bizmutu zasadowy galusan, jest organicznym związkiem chemicznym stosowanym przede wszystkim w dermatologii. Jego właściwości przeciwzapalne i ochronne sprawiają, że jest on szeroko stosowany w leczeniu stanów zapalnych skóry, takich jak trądzik, oparzenia oraz podrażnienia. Dermatol działa także jako środek adsorbujący, co oznacza, że może wchłaniać nadmiar sebum i inne nieczystości, co czyni go skutecznym składnikiem w preparatach do pielęgnacji skóry tłustej. W kontekście standardów branżowych, dermatol musi spełniać normy jakości i czystości określone przez organy regulacyjne, takie jak FDA, co zapewnia jego bezpieczeństwo oraz efektywność w zastosowaniach medycznych. W kosmetologii dermatol jest często wykorzystywany w formulacjach maści i kremów, co potwierdza jego znaczenie w praktyce dermatologicznej i kosmetycznej.

Pytanie 25

Glibenklamid (Euclamid) to doustny środek przeciwcukrzycowy, będący pochodną sulfonylomocznika, który:

A. zwiększa wydzielanie insuliny z komórek beta wysp Langerhansa przy osłabionej ich funkcji

B. hamuje absorpcję glukozy z układu pokarmowego i zwiększa jej wykorzystanie przez tkankę obwodową

C. przyspiesza konwersję glukozy w glikogen

D. stymuluje aktywność komórek beta wysp Langerhansa w przypadku całkowitej ich niewydolności

Jeśli ktoś myśli, że glibenklamid może pobudzać komórki beta w sytuacji, gdy te nie produkują insuliny, to jest w błędzie. Glibenklamid działa tylko wtedy, kiedy te komórki jeszcze mają jakąś sprawność, więc w przypadku całkowitej ich niewydolności nie zadziała. To ważna rzecz, którą trzeba znać. Co do odpowiedzi mówiących, że ten lek przyspiesza przekształcenie glukozy w glikogen, to też jest błąd. Glibenklamid przede wszystkim zwiększa wydzielanie insuliny, a nie wpływa bezpośrednio na metabolizm glukozy w wątrobie. I jeszcze jedno – glibenklamid nie hamuje wchłaniania glukozy w jelitach, bo to już zadanie dla innych leków, jak inhibitory SGLT2. Często mylimy mechanizmy działania różnych grup leków i wydaje nam się, że jeden lek może mieć takie same właściwości jak inny. Dlatego tak ważne jest, żeby mieć dobrą wiedzę o lekach i ich działaniu w kontekście leczenia cukrzycy.

Pytanie 26

Na płytkę chromatograficzną naniesiono próbkę wyciągu z nieznanej substancji roślinnej. Po rozwinięciu chromatogramu oceniono, że droga migracji ekstraktu wyniosła 8 cm, natomiast czoło fazy ruchomej przebyło od linii startu dystans 20 cm. Ustal, na podstawie współczynnika opóźnienia Rf, z której substancji roślinnej przygotowano badany wyciąg.

Nazwa substancji czynnejWspółczynnik opóźnienia Rf
(stosunek drogi migracji substancji chromatografowanej do drogi przebytej przez czoło fazy ruchomej)
Reina0,3
Salicyna0,4
Hiperozyd0,65
Kumaryna0,8

A. Z ziela dziurawca.

B. Z kory wierzby.

C. Z korzenia rzewienia.

D. Z ziela nostrzyka.

Poprawna odpowiedź wskazuje, że wyciąg został przygotowany z kory wierzby, co jest zgodne z obliczonym współczynnikiem Rf wynoszącym 0,4. wg dostępnej tabeli substancji roślinnych, salicylina, znajdująca się w korze wierzby, jest znana ze swoich właściwości przeciwbólowych i przeciwzapalnych. W praktyce, to potwierdzenie, że kora wierzby zawiera składniki aktywne, które mogą być wykorzystywane w medycynie naturalnej, a także w preparatach farmaceutycznych. Salicylina działa jako prolek, który w organizmie przekształca się w kwas salicylowy, znany z działania przeciwzapalnego. Obliczenie współczynnika Rf jest kluczowym elementem analizy chromatograficznej, który pozwala na identyfikację substancji na podstawie ich zachowania w danej fazie ruchomej. Takie metody są stosowane w laboratoriach analitycznych do oceny składu chemicznego roślin oraz do badania ich potencjalnych zastosowań terapeutycznych.

Pytanie 27

Przechowywanie w temperaturze od +2 °C do +8 °C dotyczy

A. kropli do uszu

B. szczepionek i insulin

C. podłoży maściowych

D. maści do oczu

Szczepionki i insuliny powinny być przechowywane w ściśle kontrolowanym zakresie temperatur od +2 °C do +8 °C, aby zapewnić ich skuteczność i bezpieczeństwo. W tym zakresie temperatury zachowane są właściwe właściwości farmakologiczne preparatów, co ma kluczowe znaczenie dla ich działania. Szczepionki, które są biopreparatami, mogą stracić swoje właściwości, jeśli zostaną wystawione na działanie temperatury poza tym zakresem, co prowadzi do ich inaktywacji lub zredukowanej immunogenności. Insuliny również wymagają odpowiednich warunków przechowywania, aby utrzymać stabilność ich składu chemicznego i farmakologicznego. W praktyce, placówki medyczne powinny stosować lodówki przystosowane do przechowywania leków, które są regularnie monitorowane pod kątem temperatury. Dzięki temu można uniknąć strat związanych z niewłaściwym przechowywaniem, co ma bezpośredni wpływ na zdrowie pacjentów i efektywność terapii.

Pytanie 28

Efekt pierwszego przejścia odnosi się do leków podawanych w sposób

A. doodbytniczy

B. doustny

C. pozajelitowy

D. podjęzykowy

Efekt pierwszego przejścia odnosi się do zjawiska, w którym substancja czynna leku podawanego doustnie jest metabolizowana przez wątrobę przed dotarciem do krążenia ogólnego. To zjawisko ma kluczowe znaczenie w farmakologii, ponieważ wpływa na biodostępność leku, a tym samym jego skuteczność terapeutyczną. Na przykład, leki takie jak morfina czy nitrogliceryna mają znaczący efekt pierwszego przejścia, co powoduje, że ich stosowanie drogą doustną może być mniej efektywne w porównaniu do podania dożylnego. W praktyce, dla pacjentów, którzy wymagają szybkiego działania leku, preferowane są drogi podania omijające efekt pierwszego przejścia, takie jak podanie dożylne czy podjęzykowe. To zjawisko jest istotne w kontekście projektowania schematu leczenia oraz doboru odpowiednich form farmaceutycznych, co jest zgodne z aktualnymi standardami w farmakoterapii.

Pytanie 29

Jakie formy leku są dostępne w aptece pod nazwą Acidum ascorbinicum?

A. drażetek, kropli do użytku wewnętrznego

B. substancji do receptury, kropli do użytku zewnętrznego

C. kapsułkach, systemach TTS

D. w maściach, roztworach, syropach

Drażetki oraz krople do użytku wewnętrznego to jedne z najczęściej stosowanych postaci farmaceutycznych kwasu askorbinowego, znanego również jako witamina C. Drażetki pozwalają na precyzyjne dawkowanie substancji czynnej, co jest istotne w terapii chorób związanych z niedoborem witaminy C, takich jak szkorbut. Krople do użytku wewnętrznego umożliwiają szybką absorpcję substancji aktywnej, co przekłada się na szybki efekt terapeutyczny. W przypadku kwasu askorbinowego, jego działanie przeciwutleniające oraz wspomagające układ odpornościowy są szeroko doceniane. Warto zauważyć, że zgodnie z dobrymi praktykami w farmacji, postacie leku powinny odpowiadać potrzebom pacjenta, co czyni drażetki i krople idealnym rozwiązaniem dla osób, które preferują łatwe w użyciu formy doustne. Kwas askorbinowy w takich postaciach można stosować zarówno profilaktycznie, jak i terapeutycznie, co podkreśla jego wszechstronność w codziennej terapii medycznej.

Pytanie 30

Wskaź leki z grupy antagonistów receptora H2, które są wykorzystywane w terapii wrzodów żołądka?

A. Mizoprostol

B. Metoklopramid

C. Sukralfat

D. Famotydyna

Famotydyna jest lekiem z grupy antagonistów receptora H2, który jest szeroko stosowany w leczeniu choroby wrzodowej żołądka oraz w terapii dolegliwości związanych z nadmiernym wydzielaniem kwasu żołądkowego. Działa poprzez blokowanie receptorów H2, co prowadzi do zmniejszenia produkcji kwasu solnego w żołądku. W praktyce klinicznej famotydyna jest często wybierana ze względu na swoją skuteczność oraz korzystny profil bezpieczeństwa. Przykładem zastosowania famotydyny może być leczenie wrzodów trawiennych, gdzie jest stosowana w celu przyspieszenia gojenia się owrzodzeń oraz łagodzenia objawów refluksu żołądkowo-przełykowego. Zgodnie z wytycznymi klinicznymi, leczenie antagonistami H2, takimi jak famotydyna, może być stosowane jako terapia pierwszego rzutu w przypadkach umiarkowanych do ciężkich objawów nadkwaśności. Ważne jest, aby pacjenci byli monitorowani pod kątem skutków ubocznych oraz interakcji z innymi lekami, co jest częścią dobrych praktyk w farmakoterapii.

Pytanie 31

Leki o działaniu inotropowym dodatnim podnoszą

A. moc skurczu mięśnia sercowego

B. częstotliwość skurczów serca

C. napięcie sercowego mięśnia

D. szybkość przewodzenia w sercu

Leki działające inotropowo dodatnio mają na celu zwiększenie siły skurczu mięśnia sercowego, co jest kluczowe w leczeniu stanów takich jak niewydolność serca. Działanie inotropowe dodatnie polega na zwiększeniu dostępności wapnia w komórkach mięśnia sercowego, co przekłada się na silniejsze skurcze. Przykłady takich leków to digoksyna oraz niektóre katecholaminy, takie jak dobutamina. W praktyce klinicznej, leki te stosuje się w sytuacjach wymagających poprawy wydolności serca, zwłaszcza w przypadkach związanych z obniżonym rzutem serca. Umożliwiają one pacjentom funkcjonowanie z lepszą tolerancją wysiłku oraz zmniejszają objawy związane z zastoinową niewydolnością serca, co jest zgodne z zaleceniami aktualnych wytycznych dotyczących terapii niewydolności serca. Działanie tych leków jest szczególnie istotne w kontekście standardów opieki nad pacjentami z chorobami serca, gdzie celem jest poprawa jakości życia oraz wydolności fizycznej pacjentów.

Pytanie 32

Jeśli producent wskazał, że preparat powinien być przechowywany w temperaturze pokojowej, to zgodnie z normami farmakopealnymi, powinien on być trzymany w temperaturze

A. nie wyższej niż 20 °C

B. 15 do 25 °C

C. nie wyższej niż 2 °C

D. 5 do 5°C

Odpowiedź 15 do 25 °C jest prawidłowa, ponieważ zgodnie z europejskimi standardami farmakopealnymi, preparaty przechowywane w temperaturze pokojowej powinny znajdować się w tym właśnie zakresie. Temperatura pokojowa jest definicją stosowaną w kontekście przechowywania leków, która zapewnia ich stabilność oraz skuteczność. Preparaty farmaceutyczne, takie jak maści, roztwory czy tabletki, mogą ulegać degradacji lub zmniejszeniu efektywności w skrajnych warunkach temperaturowych. Dlatego przestrzeganie tego zakresu temperatury jest kluczowe w praktyce farmaceutycznej. Na przykład, leki przechowywane w temperaturach niższych niż 15 °C mogą nie wytwarzać pożądanych efektów terapeutycznych, a zbyt wysoka temperatura może prowadzić do ich rozkładu chemicznego. Dbanie o odpowiednie warunki przechowywania to także element odpowiedzialności producentów oraz farmaceutów, co jest potwierdzane przez normy ISO oraz zalecenia WHO.

Pytanie 33

"Spirytusy lecznicze" to mieszanki

A. etanolu o stężeniu 95°

B. substancji leczniczej w etanolu do 40°

C. substancji leczniczej w etanolu o stężeniu powyżej 40°

D. etanolu o stężeniu 70°

Odpowiedź 'substancji leczniczej w etanolu o stężeniu powyżej 40°' jest poprawna, ponieważ spirytusy lecznicze są definiowane jako roztwory, które wykorzystują etanol jako rozpuszczalnik dla substancji czynnych. Stężenie powyżej 40° jest kluczowe, ponieważ etanol w takiej koncentracji działa jako skuteczny środek konserwujący i rozpuszczający, co umożliwia ekstrakcję substancji leczniczych z roślin lub innych źródeł. Przykładem zastosowania spirytusów leczniczych może być produkcja nalewki, gdzie zioła są macerowane w etanolu, co pozwala na uwolnienie ich aktywnych składników. Takie roztwory są powszechnie stosowane w medycynie naturalnej oraz w farmaceutykach, a ich przygotowywanie i stosowanie powinno odbywać się zgodnie z określonymi standardami jakości, aby zapewnić bezpieczeństwo i skuteczność. Dobrym przykładem jest stosowanie nalewki z dziewanny, która w odpowiedniej koncentracji etanolu może być stosowana w leczeniu schorzeń górnych dróg oddechowych oraz jako środek wspomagający w terapii kaszlu. Warto również zaznaczyć, że spirytusy lecznicze powinny być stosowane zgodnie z zaleceniami specjalistów medycznych oraz w odpowiednich dawkach, aby maksymalizować ich korzystny wpływ na zdrowie.

Pytanie 34

Mikser recepturowy wykorzystywany jest do przygotowywania

A. emulsji oraz roztworów wodnych

B. maści oraz proszków

C. maści i czopków

D. maści oraz roztworów wodnych

Mikser recepturowy to naprawdę ważne urządzenie w przemyśle farmaceutycznym i kosmetycznym. Używa się go do robienia różnych form leków, takich jak maści i czopki. Maści, to w sumie półstałe preparaty z substancjami czynnymi, które rozpuszczają się w oleju albo wodzie i są nakładane na skórę. Dzięki mikserowi wszystko się łączy tak, jak trzeba, co jest mega ważne, żeby uzyskać stabilną emulsję. Czopki są stałymi lekami, które też muszą być dobrze wymieszane, żeby substancje czynne rozkładały się równomiernie i działały skutecznie. Mikser pomaga w uzyskaniu jednorodnej masy, co jest kluczowe dla ich działania w organizmie. Pamiętaj, że są też standardy jakości, jak Good Manufacturing Practice (GMP), które nakładają wymogi na używanie odpowiednich urządzeń, aby zapewnić bezpieczeństwo i skuteczność produktów. Także, korzystanie z miksera w tych procesach jest nie tylko wskazane, ale wręcz konieczne.

Pytanie 35

Preparaty zawierające chlorowodorek metforminy powinny być stosowane ze względu na ryzyko zaburzeń żołądkowo-jelitowych

A. 30 minut przed posiłkiem

B. najwcześniej 3 godziny po posiłku

C. tuż przed snem

D. w trakcie lub tuż po posiłku

Preparaty zawierające metforminy chlorowodorek są zalecane do przyjmowania podczas lub bezpośrednio po posiłku ze względu na ich właściwości farmakokinetyczne oraz potencjalne działania niepożądane, w tym zaburzenia żołądkowo-jelitowe. Metformina działa, zmniejszając wątrobowe wytwarzanie glukozy oraz zwiększając wrażliwość tkanek na insulinę. Podawanie leku z jedzeniem minimalizuje ryzyko wystąpienia działań niepożądanych, takich jak nudności, wymioty czy ból brzucha, które mogą wystąpić w wyniku podania leku na czczo. Dobre praktyki w leczeniu cukrzycy typu 2 wskazują na konieczność monitorowania tolerancji pacjenta na metforminę, a także regularne oceny funkcji nerek przed rozpoczęciem oraz w trakcie terapii. Dodatkowo, przyjmowanie metforminy w trakcie posiłku poprawia jej wchłanianie oraz pozwala na lepszą kontrolę poziomu glukozy we krwi, co jest kluczowe w terapii cukrzycy.

Pytanie 36

W jakim momencie powinno się przyjmować Acidum alendronicum?

A. Wieczorem, co najmniej pół godziny przed jedzeniem

B. Wieczorem, bezpośrednio po jedzeniu

C. Rano, bezpośrednio po jedzeniu

D. Rano, przynajmniej pół godziny przed jedzeniem

Acidum alendronicum, znane również jako alendronian sodu, jest lekiem stosowanym w leczeniu osteoporozy oraz innych schorzeń związanych z utratą masy kostnej. Zgodnie z zaleceniami, najkorzystniej jest przyjmować go rano, co najmniej pół godziny przed posiłkiem. Takie podejście ma kluczowe znaczenie, ponieważ alendronian wymaga odpowiednich warunków do absorpcji w przewodzie pokarmowym. Spożycie pokarmu, a zwłaszcza obecność wapnia, może znacząco obniżyć biodostępność leku, co skutkuje jego mniejszą skutecznością. Dobrą praktyką jest także popicie tabletki szklanką wody, co wspomaga jej przejście przez przełyk i minimalizuje ryzyko podrażnienia błony śluzowej. Użytkownicy powinni również unikać leżenia przez co najmniej 30 minut po zażyciu leku, aby zredukować ryzyko wystąpienia działań niepożądanych, takich jak zapalenie przełyku. Taka strategia maksymalizuje korzyści terapeutyczne i jest zgodna z zaleceniami zawartymi w literaturze medycznej.

Pytanie 37

Dokumentem, który potwierdza przyjęcie leków do stanu apteki, jest

A. specyfikacja z aptecznego programu komputerowego

B. faktura zakupu podpisana przez osobę uprawnioną

C. dokument wydania z magazynu hurtowni

D. potwierdzenie odbioru towaru przez kierownika

Faktura zakupu podpisana przez osobę upoważnioną jest kluczowym dokumentem potwierdzającym przyjęcie leków na stan apteki, ponieważ stanowi formalny dowód transakcji pomiędzy dostawcą a apteką. Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawnymi oraz standardami branżowymi, faktura musi być odpowiednio zarejestrowana i archiwizowana, co ułatwia kontrolę oraz audyty. Praktyczne zastosowanie tego dokumentu polega na tym, że zawiera ona szczegółowe informacje dotyczące zakupionych leków, takie jak ich nazwy, ilości oraz ceny, co jest niezbędne dla prawidłowego prowadzenia ewidencji stanu magazynowego. Dodatkowo, faktura stanowi podstawę do rozliczeń finansowych oraz może być wykorzystana w przypadku ewentualnych reklamacji. W związku z tym, jej poprawne wypełnienie oraz przechowywanie w systemie aptecznym jest niezbędne dla zapewnienia zgodności z przepisami prawa oraz dobrych praktyk w zarządzaniu apteką.

Pytanie 38

Przy przygotowywaniu syropu prostego, po rozpuszczeniu sacharozy w wodzie, podgrzaniu roztworu do wrzenia oraz dodaniu gorącej wody, technik farmaceutyczny powinien wykonać z powstałym syropem

A. przesączyć

B. zdekantować

C. odwirować

D. przecedzić

Przecedzenie syropu prostego po rozpuszczeniu sacharozy w wodzie to naprawdę istotny krok w produkcji. Chodzi głównie o to, żeby pozbyć się wszelkich zanieczyszczeń oraz cząstek, które się nie rozpuściły. Dzięki temu uzyskujemy klarowny i jednorodny roztwór, co jest super ważne w farmacji, gdzie normy dotyczące jakości są dość rygorystyczne. Jak to w praktyce wygląda? Po zagotowaniu roztworu technik farmaceutyczny powinien użyć filtru, żeby usunąć cząstki, które mogą wpływać na stabilność syropu. Dodatkowo przecedzenie jest zgodne z wytycznymi Dobrej Praktyki Wytwarzania (GMP), które akcentują wagę jakości zarówno surowców, jak i gotowych produktów. Niezależnie od tego, czy syrop ma być stosowany wewnętrznie, czy zewnętrznie, przejrzystość roztworu ma duże znaczenie dla skuteczności i jak pacjenci go odbierają.

Pytanie 39

W laboratorium farmaceutycznym technik farmaceutyczny zebrał narzędzia do sporządzenia leku recepturowego. Należą do nich: waga do proszków oraz waga do płynów z pełnym zestawem odważników, moździerz, pistel, zlewki, łyżeczki oraz butelka z szeroką szyjką o pojemności 100,0 z zakrętką. Jaką formę przyjmie przygotowany lek?

A. Mieszanki

B. Kropli

C. Pudru płynnego

D. Roztworu

Odpowiedź 'Pudru płynnego' jest poprawna, ponieważ w procesie przygotowania leku recepturowego technik farmaceutyczny wykorzystał utensylia typowe dla produkcji postaci proszkowych, z dodatkowym wskazaniem na formę 'płynnego'. Waga do proszków oraz moździerz i pistel sugerują, że substancje czynne mogą być rozdrabniane, co jest kluczowe w przypadku przygottowania pudrów. Z kolei składniki płynne mogą być dodawane do proszku w celu uzyskania odpowiedniej konsystencji. Puder płynny to forma leku, która ma na celu ułatwienie podawania leków trudnych do zażywania w inny sposób, dzięki czemu może być stosowany w pediatrii, geriatrze czy w przypadkach z dysfagią. Przykładem zastosowania pudrów płynnych są leki stosowane w leczeniu bólu, gdzie po rozpuszczeniu w wodzie lub innym płynie pacjent może łatwiej je przyjąć. Zgodnie z wytycznymi Dobrej Praktyki Wytwarzania (GMP), proces ten musi być przeprowadzany w odpowiednich warunkach sanitarnych, aby zapewnić jakość i bezpieczeństwo leku.

Pytanie 40

Który z leków moczopędnych należy do grupy oszczędzających potas?

A. Acetazolamid

B. Hydrochlorotiazyd

C. Spironolakton

D. Furosemid

Hydrochlorotiazyd to diuretyk tiazydowy, działa poprzez hamowanie wchłaniania sodu i chlorków w nerkach, co prowadzi do większego wydalania tych elektrolitów z wodą. Niestety, jednym z jego poważnych efektów ubocznych jest hipokaliemia, czyli spadek poziomu potasu w krwi. Dlatego nie możemy go uznać za oszczędzający potas. Z kolei furosemid, to diuretyk pętlowy, który działa na pętlę Henlego i też powoduje dużą utratę potasu, co może prowadzić do problemów z elektrolitami. Acetazolamid za to jest używany głównie w chorobie wysokościowej oraz jaskrze. Działa poprzez blokowanie anhydrazy węglanowej, co zmniejsza wchłanianie wodorowęglanów i sodu. W kontekście diuretyków nie jest on też oszczędzający potas. Często ludzie mylą różne grupy diuretyków, co może wynikać z ich podobnych zastosowań. Ważne jest, żeby znać mechanizm działania tych leków oraz ich specyfikę, żeby unikać niepożądanych efektów i stosować je w odpowiednich sytuacjach.

Rozpocznij nowy egzamin

Powrót do strony głównej