Wyniki egzaminu

Nowy egzamin

Informacje o egzaminie:

Zawód: Technik elektryk
Kwalifikacja: ELE.05 - Eksploatacja maszyn, urządzeń i instalacji elektrycznych
Data rozpoczęcia: 27 grudnia 2025 17:27
Data zakończenia: 27 grudnia 2025 17:37

Egzamin zdany!

Wynik: 39/40 punktów (97,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!

Facebook

X.com

Szczegółowe wyniki:

Pytanie 1

Jaki jest maksymalny czas automatycznego wyłączenia zasilania w celu zapewnienia ochrony przed porażeniem elektrycznym w przypadku awarii w obwodach odbiorczych o prądzie nominalnym I < 32 A w jednofazowym układzie sieciowym TN przy napięciu 230 V?

A. 0,2 s

B. 0,1 s

C. 0,4 s

D. 5,0 s

Maksymalny czas samoczynnego wyłączenia zasilania w przypadku uszkodzenia w obwodach odbiorczych o prądzie znamionowym I < 32 A w układzie sieciowym TN jednofazowym przy napięciu 230 V wynosi 0,4 s. Zgodnie z normą PN-EN 61140, czas wyłączenia zasilania w przypadku wystąpienia uszkodzenia izolacji jest kluczowy dla zapewnienia ochrony przeciwporażeniowej. W obwodach jednofazowych z prądem znamionowym niższym niż 32 A wymóg ten został określony jako 0,4 s, co ma na celu minimalizację ryzyka porażenia prądem w przypadku awarii. Przykładem zastosowania tej zasady może być instalacja elektryczna w domach mieszkalnych, gdzie zabezpieczenia, takie jak wyłączniki różnicowoprądowe (RCD), muszą działać w określonym czasie, by zapewnić bezpieczeństwo użytkowników. Długotrwałe wystawienie na działanie prądu może prowadzić do poważnych obrażeń, dlatego tak ważne jest przestrzeganie tych norm. W praktyce oznacza to, że w przypadku uszkodzenia urządzenia lub przewodów, odcięcie zasilania musi nastąpić w krótkim czasie, aby zminimalizować ryzyko dla użytkowników.

Pytanie 2

Który z jednofazowych wyłączników nadprądowych zapewnia odpowiednią ochronę przed porażeniem przy impedancji pętli zwarcia Z = 4,2 Ω?

A. C10

B. B10

C. C16

D. B16

Wybór C10, B16 czy C16 jako odpowiedzi na pytanie o wyłącznik nadprądowy spełniający warunki ochrony przeciwporażeniowej w przypadku impedancji pętli zwarcia Z = 4,2 Ω jest nieprawidłowy z kilku powodów. Wyłączniki oznaczone literą C są przystosowane do ochrony obwodów z większymi prądami rozruchowymi, co czyni je mniej odpowiednimi w kontekście ochrony przed porażeniem, szczególnie w obwodach, gdzie występuje duża różnorodność obciążeń. Przykładowo, C10 przy prądzie znamionowym 10 A, w przypadku zwarcia może nie zadziałać w odpowiednio szybkim czasie, co może prowadzić do zagrożenia dla bezpieczeństwa. Z kolei B16 charakteryzuje się prądem znamionowym 16 A, co również jest niewłaściwym doborem, gdyż w przypadku pętli zwarcia o impedancji 4,2 Ω, może generować prąd zwarciowy, który przekroczy granice działania wyłącznika, co skutkuje opóźnieniem w zadziałaniu i ryzykiem uszkodzenia instalacji. Warto przypomnieć, że zgodnie z normami PN-EN 60898, wyłączniki nadprądowe powinny być dobierane w taki sposób, aby zapewniały nie tylko ochronę przed przeciążeniami, ale również skuteczną ochronę przed porażeniem elektrycznym. Użycie niewłaściwego typu wyłącznika może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji, w których użytkownicy są narażeni na ryzyko porażenia prądem, a także do uszkodzenia sprzętu elektrycznego. Dlatego kluczowe jest, aby podczas doboru wyłączników uwzględniać zarówno ich charakterystykę, jak i konkretne warunki, w jakich będą pracować.

Pytanie 3

Podczas pracy z urządzeniami elektrycznymi na wysokościach, jakiego środka ochrony indywidualnej należy użyć?

A. Rękawice ochronne

B. Uprząż ochronna

C. Kask ochronny

D. Buty robocze

Uprząż ochronna jest kluczowym elementem zabezpieczenia podczas pracy na wysokościach, szczególnie w przypadku pracy z urządzeniami elektrycznymi. Główne zadanie uprzęży to zapewnienie bezpieczeństwa użytkownikowi przez zapobieganie upadkom z wysokości. Praca na wysokościach wiąże się z ryzykiem, które może prowadzić do poważnych obrażeń lub nawet śmierci. Dlatego przestrzeganie norm BHP i stosowanie odpowiednich środków ochrony indywidualnej jest absolutnie niezbędne. Standardy w branży elektrycznej, takie jak normy EN 361, dokładnie określają wymagania dotyczące uprzęży, w tym ich wytrzymałość oraz sposób użycia. Ważne jest, aby uprzęże były prawidłowo dopasowane i regularnie kontrolowane pod kątem uszkodzeń. Dodatkowo, w kontekście pracy z elektryką, warto zwrócić uwagę na to, aby uprząż nie zawierała metalowych elementów, które mogłyby przewodzić prąd. Moim zdaniem, stosowanie uprzęży ochronnych to nie tylko wymóg prawny, ale przede wszystkim kwestia odpowiedzialności za własne życie i zdrowie.

Pytanie 4

Którą z poniższych czynności pracownik ma prawo wykonać bez zlecenia osób nadzorujących jego pracę?

A. Zamiana izolatora na linii napowietrznej nn

B. Renowacja rozdzielnicy po likwidacji pożaru

C. Zlokalizowanie uszkodzeń w linii kablowej nn

D. Gaszenie pożaru urządzenia elektrycznego

Gaszenie pożaru urządzenia elektrycznego jest jedyną czynnością, którą pracownik może wykonać bez wcześniejszego polecenia osób dozorujących, gdyż w sytuacjach awaryjnych priorytetem jest ochrona życia oraz mienia. Standardy BHP wskazują, że w razie pożaru, każdy pracownik ma prawo i obowiązek podjąć działania mające na celu jego ugaszenie, o ile to możliwe i bezpieczne. W praktyce, jeśli pracownik zauważy pożar, powinien niezwłocznie podjąć próbę ugaszenia go przy użyciu odpowiednich środków gaśniczych, takich jak gaśnice lub urządzenia automatycznego gaszenia. Tego rodzaju działanie jest zgodne z zasadą „zatrzymaj ogień, zanim on się rozprzestrzeni”, co jest kluczowe w minimalizowaniu szkód i zagrożeń. Zwracając uwagę na procedury zawarte w przepisach, takich jak Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie ochrony przeciwpożarowej, można zauważyć, że pracownicy są odpowiednio szkoleni i przygotowani do działania w sytuacjach kryzysowych.

Pytanie 5

Jakie urządzenie powinno być użyte do zasilania obwodu SELV z sieci 230 V, 50 Hz?

A. Falownikiem

B. Dzielnikiem napięcia

C. Transformatorem bezpieczeństwa

D. Autotransformatorem

Transformatory bezpieczeństwa to naprawdę ważne urządzenia, które używamy do zasilania obwodów SELV, czyli tych, które są bezpieczne w użytkowaniu. Dzięki nim możemy korzystać z energii elektrycznej w miejscach, gdzie jest ryzyko kontaktu z wodą czy innymi przewodzącymi substancjami. Ich główną rolą jest izolować niskonapięciowy obwód od sieci energetycznej, co zdecydowanie zmniejsza ryzyko porażenia prądem. Dobrze to widać w praktyce — na przykład, w oświetleniu ogrodowym, łazienkach czy w systemach alarmowych. Zgodnie z normą PN-EN 61558, transformatory te muszą spełniać różne wymogi dotyczące izolacji i zabezpieczeń przed przeciążeniem. W sumie, stosowanie transformatorów bezpieczeństwa tam, gdzie liczy się bezpieczeństwo, to dobra praktyka, którą warto stosować.

Pytanie 6

Co oznacza symbol IP44 w kontekście ochrony urządzeń elektrycznych?

A. Ochronę przed ciałami stałymi większymi niż 1 mm oraz przed bryzgami wody z dowolnego kierunku

B. Ochronę przed pełnym zanurzeniem w wodzie

C. Ochronę przed pyłem oraz działaniem pary wodnej

D. Ochronę przed bezpośrednim działaniem promieni słonecznych

Symbol IP44 w kontekście ochrony urządzeń elektrycznych oznacza, że urządzenie jest zabezpieczone przed ciałami stałymi o średnicy większej niż 1 mm oraz przed bryzgami wody z dowolnego kierunku. Jest to standardowy sposób klasyfikacji stopnia ochrony zapewnianej przez obudowy urządzeń elektrycznych, określany przez normę IEC 60529. Pierwsza cyfra '4' oznacza, że urządzenie jest chronione przed cząstkami stałymi większymi niż 1 mm, co jest istotne w kontekście ochrony przed kurzem, pyłem czy nawet niewielkimi owadami. Druga cyfra '4' wskazuje na ochronę przed wodą bryzgającą z dowolnego kierunku, co jest istotne w środowiskach, gdzie urządzenie może być narażone na deszcz lub inne źródła wilgoci, ale nie jest przewidziane do zanurzenia. Tego rodzaju ochrona jest szczególnie ważna w przypadku instalacji zewnętrznych lub w miejscach o podwyższonej wilgotności, gdzie niezawodność sprzętu elektrycznego jest kluczowa dla bezpieczeństwa i ciągłości pracy. W praktyce, wybór odpowiedniej klasy IP pozwala na dostosowanie urządzenia do specyficznych warunków pracy, zapewniając jego długowieczność i niezawodność, co jest zgodne z dobrymi praktykami branżowymi.

Pytanie 7

W tabeli przedstawiono wyniki pomiarów napięć między przewodami w sieci typu TN-C-S. Jakie uszkodzenie występuje w instalacji?

L1-N	240 V
L2-N	240 V
L3-N	240 V
PEN-N	0 V
PEN-PE	10 V

A. Brak ciągłości przewodu PE

B. Zwarcie między fazami L1-L2

C. Uszkodzenie przewodu N

D. Przebicie izolacji między L1-N

Brak ciągłości przewodu PE w instalacjach TN-C-S jest kluczowym problemem, który może prowadzić do poważnych zagrożeń dla bezpieczeństwa. W sieci TN-C-S przewód PEN pełni podwójną rolę: przewodu neutralnego oraz ochronnego. Przykładowo, w sytuacji, gdy napięcie między przewodem PEN a PE wynosi 10 V, wskazuje to na brak ciągłości w przewodzie PE. W idealnych warunkach napięcie to powinno wynosić 0 V, co oznacza, że przewód ochronny jest prawidłowo uziemiony i pełni swoją funkcję zabezpieczającą. W przypadku braku ciągłości przewodu PE, istnieje ryzyko, że metalowe obudowy urządzeń mogą stać się naładowane, co stwarza niebezpieczeństwo porażenia prądem. W praktyce, wszelkie prace w instalacjach elektrycznych powinny być prowadzone zgodnie z normami, takimi jak PN-IEC 60364, które podkreślają znaczenie prawidłowego uziemienia i ochrony przeciwporażeniowej. Regularne pomiary i inspekcje mogą pomóc w identyfikacji takich problemów, co jest zgodne z zaleceniami zawartymi w dokumentach branżowych.

Pytanie 8

Poniżej przedstawiono wybrane parametry silnika trójfazowego. Jakie zakresy cewek prądowych oraz napięciowych watomierzy powinny być dobrane, aby w układzie Arona zmierzyć moc pobieraną przez silnik zasilany napięciem 3×400 V, 50 Hz i pracujący z obciążeniem znamionowym przy połączeniu w gwiazdę?

Silnik 3~ Typ IE2-90S-4 S1
1,1 kW 3,2/1,8 A Izol. F
IP 55 1420 obr/min cosφ 0,75
230/400 V 50 Hz

A. In = 1 A, Un = 400 V

B. In = 1 A, Un = 200 V

C. In = 2 A, Un = 400 V

D. In = 2 A, Un = 200 V

Odpowiedź In = 2 A, Un = 400 V jest poprawna, ponieważ silnik zasilany jest napięciem 3×400 V i ma znamionowy prąd 3,2 A. Przy połączeniu w gwiazdę prąd w każdej fazie silnika wynosi Iz = 3,2 A, co oznacza, że wybierając zakres prądowy, wartość 2 A jest najbardziej odpowiednia, gdyż w praktyce przy pomiarach można zastosować urządzenia o wyższych zakresach. W przypadku napięcia, wybór 400 V jest również adekwatny, ponieważ to napięcie odpowiada zasilaniu silnika. Warto zwrócić uwagę, że stosowanie watomierzy z zakresami dostosowanymi do rzeczywistych parametrów pracy urządzeń jest kluczowe dla uzyskania dokładnych wyników pomiarów. Przykładem zastosowania takiej konfiguracji może być monitorowanie efektywności energetycznej silników w przemyśle, co pozwala na optymalizację zużycia energii oraz minimalizację strat. Dobrą praktyką w takich zastosowaniach jest również regularne kalibrowanie sprzętu pomiarowego oraz stosowanie urządzeń zgodnych z normami IEC 61010, co zapewnia bezpieczeństwo oraz dokładność pomiarów.

Pytanie 9

Przed dokonaniem pomiarów rezystancji izolacji w elektrycznej instalacji oświetleniowej należy odciąć zasilanie, zdemontować ochronniki przeciwprzepięciowe oraz

A. otworzyć łączniki instalacyjne i wykręcić źródła światła

B. zamknąć łączniki instalacyjne i wykręcić źródła światła

C. otworzyć łączniki instalacyjne i wkręcić źródła światła

D. zamknąć łączniki instalacyjne i wkręcić źródła światła

Zamknięcie łączników instalacyjnych oraz wykręcenie źródeł światła przed przeprowadzeniem pomiarów rezystancji izolacji jest kluczowym krokiem mającym na celu zapewnienie bezpieczeństwa oraz dokładności pomiarów. W przypadku otwartych łączników, istnieje ryzyko, że zwarcie może wystąpić, co może prowadzić do uszkodzeń urządzeń pomiarowych oraz stwarzać niebezpieczeństwo dla osoby wykonującej pomiar. Wykręcenie źródeł światła pozwala na minimalizację ryzyka wprowadzenia dodatkowych elementów do obwodu, które mogłyby zakłócić pomiar. Zgodnie z obowiązującymi normami, takimi jak PN-IEC 60364, zaleca się, aby przed przeprowadzeniem jakichkolwiek pomiarów elektrycznych najpierw odłączyć zasilanie oraz przygotować instalację w sposób gwarantujący bezpieczeństwo. Przykładowo, w przypadku instalacji oświetleniowej, wykręcenie źródeł światła nie tylko redukuje ryzyko, ale również umożliwia dokładniejsze pomiary rezystancji izolacji, co jest kluczowe dla oceny stanu technicznego instalacji i jej zgodności z obowiązującymi przepisami.

Pytanie 10

Jakie jest minimalne natężenie prądu wymagane do pomiaru ciągłości przewodu ochronnego?

A. 100 mA

B. 500 mA

C. 400 mA

D. 200 mA

Wiesz, że minimalna wartość prądu do pomiaru ciągłości przewodów ochronnych wynosi 200 mA? To jak najbardziej zgodne z normami, m.in. IEC 60364 i wytycznymi Polskiego Komitetu Normalizacyjnego. Dzięki takiemu prądowi możesz skutecznie sprawdzić, czy nie ma żadnych przerw albo uszkodzeń w przewodach ochronnych. To mega ważne, bo takie usterki mogą prowadzić do niebezpiecznych sytuacji w instalacjach elektrycznych. Jak masz odpowiednie mierniki, jak multitesty, to łatwo możesz to wszystko sprawdzić. Na przykład w zakładach przemysłowych, gdzie przewody mogą być narażone na różne uszkodzenia, to 200 mA jest wręcz niezbędne, żeby zapewnić bezpieczeństwo. Pomiary te są kluczowe dla niezawodności instalacji i zapobiegają zagrożeniom związanym z prądem.

Pytanie 11

W tabeli zamieszczono wyniki okresowych pomiarów impedancji pętli zwarcia instalacji elektrycznej budynku mieszkalnego wykonanej w układzie TN-S. Która z przyczyn może odpowiadać za zwiększoną wartość Z_S w sypialni?

Pomiar impedancji pętli zwarcia obwodów gniazd jednofazowych zabezpieczonych wyłącznikami nadprądowymi B16
Pomieszczenie:	Salon	Sypialnia	Kuchnia	Przedpokój	Łazienka
Wartość Zs:	2,32 Ω	6,84 Ω	1,72 Ω	1,39 Ω	2,55 Ω

A. Poluzowany przewód liniowy zasilający gniazda w mierzonym obwodzie.

B. Brak ciągłości przewodu ochronnego w mierzonym obwodzie.

C. Brak ciągłości przewodu neutralnego w mierzonym obwodzie.

D. Niewłaściwie dobrany wyłącznik nadprądowy dla mierzonego obwodu.

Odpowiedź wskazująca na poluzowany przewód liniowy zasilający gniazda w mierzonym obwodzie jest prawidłowa, ponieważ poluzowanie to prowadzi do wzrostu rezystancji w obwodzie, co z kolei prowadzi do zwiększenia wartości impedancji pętli zwarcia (ZS). W systemach elektrycznych, takich jak TN-S, ciągłość przewodów zasilających jest kluczowa dla zapewnienia bezpieczeństwa i efektywności instalacji. Poluzowany przewód może powodować niestabilne połączenia, co skutkuje nieprawidłowym działaniem urządzeń oraz może stwarzać zagrożenie pożarowe. W praktyce, aby zminimalizować ryzyko, należy regularnie kontrolować i testować wszystkie połączenia elektryczne, zgodnie z normami PN-IEC 60364, które podkreślają znaczenie właściwego montażu oraz konserwacji instalacji elektrycznych. Dobre praktyki obejmują także stosowanie narzędzi do pomiaru impedancji oraz odpowiednich technik diagnostycznych, aby wcześnie wykrywać problemy z połączeniami.

Pytanie 12

Na podstawie informacji przedstawionych na zamieszczonym na rysunku ekranie urządzenia pomiarowego oceń stan techniczny wyłącznika różnicowoprądowego 40 A/0,03 A.

A. Aparat jest sprawny, właściwa wartość prądu zadziałania.

B. Aparat jest uszkodzony, zbyt duża wartość rezystancji przewodu ochronnego RE.

C. Aparat jest uszkodzony, niewłaściwa wartość prądu zadziałania.

D. Aparat jest sprawny, miernik ustawiono w nieodpowiedni dla badanego RCD tryb.

Odpowiedź, że aparat jest uszkodzony z powodu niewłaściwej wartości prądu zadziałania, jest prawidłowa, ponieważ wyświetlacz urządzenia pomiarowego pokazuje wartość 9.0 mA, co jest znacznie wyższe niż dopuszczalne maksimum 30 mA dla wyłącznika różnicowoprądowego o parametrach 40 A/0,03 A. Normy PN-EN 61008 oraz PN-EN 61009 precyzują, że wyłączniki różnicowoprądowe powinny zadziałać w przedziale 15 mA do 30 mA w celu skutecznej ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym. Niewłaściwe działanie wyłącznika może prowadzić do poważnych zagrożeń, w tym do porażenia prądem lub pożaru. W praktyce, regularne testowanie wyłączników różnicowoprądowych jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa instalacji elektrycznych, a brak ich odpowiedniego działania może być sygnałem, że urządzenie wymaga wymiany. Takie testy powinny być przeprowadzane zgodnie z zaleceniami producentów oraz obowiązującymi przepisami, a wyniki powinny być dokumentowane, co stanowi istotny element zarządzania bezpieczeństwem w obiektach budowlanych.

Pytanie 13

W tabeli zestawiono wyniki pomiarów rezystancji izolacji różnych instalacji elektrycznych, przeprowadzonych podczas prób odbiorczych. Która z instalacji znajduje się w złym stanie technicznym, wykluczającym jej eksploatację?

	Instalacja	Rezystancja izolacji, MΩ
A.	SELV	0,9
B.	FELV	0,9
C.	230 V/400 V	1,5
D.	400 V/ 690 V	1,2

A. B.

B. A.

C. D.

D. C.

Odpowiedź B jest prawidłowa, ponieważ wskazuje na instalację elektryczną, której rezystancja izolacji wynosi 0,9 MΩ, co jest poniżej minimalnej dopuszczalnej wartości 1 MΩ, określonej przez normy IEC 60364 dotyczące instalacji elektrycznych. Wartość ta jest kluczowa dla zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników oraz prawidłowego funkcjonowania instalacji. Niska rezystancja izolacji może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji, takich jak porażenie prądem czy zwarcia, co czyni eksploatację tej instalacji niebezpieczną. Praktycznie, docelowe standardy w przemyśle elektrycznym zalecają regularne pomiary rezystancji izolacji, aby wczesne wykrycie problemów mogło zapobiec poważnym awariom. Wymagania dotyczące rezystancji izolacji różnią się w zależności od rodzaju instalacji, jednak zasada pozostaje ta sama – wartości poniżej 1 MΩ są uznawane za niedopuszczalne w kontekście bezpieczeństwa. Dlatego instalacja oznaczona jako B nie powinna być eksploatowana, co podkreśla znaczenie regularnych inspekcji technicznych i przestrzegania norm branżowych.

Pytanie 14

Która z poniższych okoliczności wymaga przeprowadzenia pomiarów kontrolnych w instalacji elektrycznej niskiego napięcia?

A. Zadziałanie wyłącznika różnicowoprądowego

B. Zmiana rodzaju źródeł światła w oprawach oświetleniowych

C. Rozbudowanie instalacji

D. Zadziałanie zabezpieczenia przedlicznikowego

Rozbudowa instalacji elektrycznej niskiego napięcia wiąże się z koniecznością przeprowadzenia pomiarów kontrolnych, aby zapewnić zgodność z obowiązującymi normami oraz bezpieczeństwo użytkowników. Zgodnie z normą PN-IEC 60364, każde zmiany w instalacji, takie jak jej rozbudowa, wymagają weryfikacji parametrów technicznych, jak rezystancja izolacji, ciągłość przewodów ochronnych oraz sprawność urządzeń zabezpieczających. Przykładowo, dodanie nowych obwodów może wpływać na działanie istniejących zabezpieczeń, co w konsekwencji może prowadzić do ich nieprawidłowego funkcjonowania. Dlatego przed oddaniem rozbudowanej instalacji do eksploatacji, konieczne jest przeprowadzenie pomiarów kontrolnych, aby potwierdzić, że instalacja spełnia wymogi bezpieczeństwa i użytkowania. Dodatkowo, takie pomiary mogą pomóc w identyfikacji potencjalnych problemów, które mogą wystąpić w przyszłości, co jest kluczowe dla utrzymania wysokiego standardu bezpieczeństwa.

Pytanie 15

Jaki stopień ochrony powinny mieć oprawy oświetleniowe w silnie zapylonych pomieszczeniach?

A. IP3X

B. IP4X

C. IP5X

D. IP2X

Stopień ochrony IP5X oznacza, że oprawa oświetleniowa jest pyłoszczelna, co jest kluczowe w pomieszczeniach mocno zapylonych. Oznaczenie IP (Ingress Protection) jest standardem międzynarodowym, który określa poziom ochrony urządzeń elektrycznych przed ciałami stałymi oraz cieczami. W przypadku IP5X urządzenie jest całkowicie chronione przed pyłem, co zapewnia jego niezawodność i długowieczność w trudnych warunkach. Przykładem zastosowania IP5X mogą być zakłady przemysłowe, magazyny, czy strefy produkcyjne, gdzie obecność pyłów może wpływać na działanie oświetlenia. Stosowanie opraw oświetleniowych z tym stopniem ochrony minimalizuje ryzyko uszkodzenia komponentów elektrycznych i zwiększa bezpieczeństwo pracy. Dodatkowo, zastosowanie opraw oświetleniowych z wysokim stopniem ochrony jest zgodne z normami takimi jak EN 60529, które regulują wymagania dotyczące stopni ochrony w sprzęcie elektrycznym. W praktyce, wybierając oświetlenie do zapylonych pomieszczeń, warto zawsze kierować się tymi standardami, aby zapewnić zarówno efektywność, jak i bezpieczeństwo działania urządzeń.

Pytanie 16

Który z poniższych rodzajów silników wyróżnia się najlepszą kontrolą prędkości obrotowej poprzez modyfikację wartości napięcia zasilającego?

A. Asynchroniczny klatkowy

B. Asynchroniczny pierścieniowy

C. Synchroniczny jawnobiegunowy

D. Prądu stałego

Silniki prądu stałego charakteryzują się doskonałą regulacją prędkości obrotowej, co czyni je idealnym wyborem w aplikacjach wymagających precyzyjnego sterowania. Dzięki prostocie zmiany napięcia zasilającego, można łatwo dostosować prędkość obrotową silnika do konkretnego zadania. Przykłady zastosowania obejmują napędy w robotyce, gdzie wymagana jest zmienna prędkość w zależności od zadań do wykonania, czy też w wentylatorach, gdzie regulacja obrotów wpływa na efektywność energetyczną. W przemyśle, silniki prądu stałego są wykorzystywane w maszynach takich jak dźwigi czy taśmociągi, gdzie precyzyjne zarządzanie prędkością jest kluczowe dla bezpieczeństwa i efektywności procesu. Dobre praktyki wskazują na wykorzystanie kontrolerów PWM (Pulse Width Modulation) do efektywnej regulacji napięcia oraz ograniczenia strat energii. Warto również zauważyć, że silniki te są bardziej odpowiednie do zadań, gdzie wymagana jest często zmiana kierunku obrotów, co również wpływa na ich popularność w różnorodnych aplikacjach.

Pytanie 17

Jak wpłynie na wartość mocy generowanej przez elektryczny grzejnik, jeśli długość jego spirali grzejnej zostanie skrócona o 50%, a napięcie zasilające pozostanie niezmienne?

A. Zwiększy się dwukrotnie

B. Zmniejszy się czterokrotnie

C. Zwiększy się czterokrotnie

D. Zmniejszy się dwukrotnie

Gdy skracasz długość spirali grzejnej w grzejniku elektrycznym o połowę, to ma to spory wpływ na opór elektryczny. Zgodnie z prawem Ohma, im krótszy przewodnik, tym jego opór jest mniejszy. Więc jak długość spirali zmniejszamy, mamy też mniejszy opór, co automatycznie zwiększa naszą moc. Wzór na moc grzejnika to P = U²/R, więc jak R spada o połowę, to P rośnie dwa razy, zakładając, że napięcie U zostaje takie samo. Na przykład, jeśli miałeś grzejnik na 1000 W, to po skróceniu spirali do 2000 W to już nie taka niespodzianka. Tego typu zmiany są istotne, bo prowadzą do lepszej efektywności energetycznej i lepszego używania nowoczesnych materiałów w grzejnikach. Takie rozwiązania pozwalają na szybsze nagrzewanie pomieszczeń, co jest mega praktyczne w codziennym użytkowaniu.

Pytanie 18

Jak często należy przeprowadzać oględziny domowej instalacji elektrycznej?

A. 12 miesięcy

B. 60 miesięcy

C. 35 miesięcy

D. 24 miesiące

Oględziny domowej instalacji elektrycznej powinno się robić co 60 miesięcy. To, co mówią polskie normy, jak PN-IEC 60364, jest dość jasne. Regularne przeglądy są mega ważne, bo zapewniają bezpieczeństwo użytkowników i sprawiają, że instalacja działa bez problemów. W ciągu tych pięciu lat warto, żeby właściciele domów robili dokładne inspekcje. To znaczy, że powinno się nie tylko patrzeć na to, jak wygląda instalacja, ale też zmierzyć najważniejsze parametry elektryczne. Można na przykład sprawdzić przewody, gniazdka, wyłączniki, a także zobaczyć, czy zabezpieczenia działają, jak powinny. Z własnego doświadczenia wiem, że regularne przeglądy mogą zapobiegają awariom i pomagają zaoszczędzić na rachunkach za prąd, co w obecnych czasach ma znaczenie. Ciekawe, że przepisy mogą się różnić, zwłaszcza w budynkach publicznych, gdzie te zasady są często bardziej restrykcyjne.

Pytanie 19

Symbol zabezpieczenia instalacji elektrycznej, pokazany na rysunku, odnosi się do wyłącznika

A. silnikowego.

B. różnicowoprądowego.

C. nadprądowego.

D. bezpiecznikowego.

Wyłącznik różnicowoprądowy, oznaczony na rysunku, to kluczowy element zabezpieczeń w instalacjach elektrycznych, którego fundamentalnym zadaniem jest ochrona przed porażeniem prądem elektrycznym. Jego działanie opiera się na detekcji różnicy prądów płynących przez przewody fazowy i neutralny. W sytuacji, gdy dochodzi do wycieku prądu, na przykład w przypadku uszkodzenia izolacji, wyłącznik natychmiast reaguje, odłączając zasilanie w obwodzie. Stosowanie wyłączników różnicowoprądowych jest zgodne z normami PN-EN 61008 oraz PN-EN 61009, które regulują kwestie dotyczące ochrony przed porażeniem elektrycznym w instalacjach niskonapięciowych. Zastosowanie tych urządzeń w miejscach o zwiększonym ryzyku, jak łazienki czy kuchnie, jest nie tylko zalecane, ale często wymagane przez przepisy budowlane oraz normy dotyczące bezpieczeństwa. Warto również zauważyć, że wyłączniki różnicowoprądowe mogą być stosowane w połączeniu z innymi zabezpieczeniami, co zwiększa poziom ochrony w instalacjach elektrycznych.

Pytanie 20

Wkładki topikowe, jak przedstawiona na ilustracji, przeznaczone są do zabezpieczania

A. urządzeń energoelektronicznych przed skutkami zwarć i przeciążeń.

B. przewodów elektrycznych przed skutkami zwarć i przeciążeń.

C. urządzeń energoelektronicznych wyłącznie przed skutkami przeciążeń.

D. przewodów elektrycznych wyłącznie przed skutkami zwarć.

Wkładki topikowe są kluczowymi elementami ochrony elektrycznej, które zapobiegają uszkodzeniom przewodów elektrycznych w wyniku przeciążeń i zwarć. Kiedy prąd przepływający przez obwód przekracza bezpieczny poziom, wkładka topikowa ulega przepaleniu, co przerywa obwód i chroni przed dalszymi szkodami. Jest to istotne w kontekście norm ochrony elektrycznej, takich jak PN-EN 60269, które określają wymagania dotyczące zabezpieczeń przed przeciążeniem i zwarciem. W praktyce wkładki topikowe są powszechnie stosowane w rozdzielniach elektrycznych oraz w instalacjach przemysłowych, gdzie odpowiednia ochrona przewodów jest niezbędna do zapewnienia bezpieczeństwa pracy oraz ochrony urządzeń. Dzięki zastosowaniu wkładek topikowych, użytkownicy mogą mieć pewność, że ich instalacje są zabezpieczone przed niebezpiecznymi sytuacjami, co jest kluczowe dla minimalizacji ryzyka pożaru i awarii sprzętu.

Pytanie 21

Jaką wartość prądu znamionowego powinien posiadać wyłącznik instalacyjny nadprądowy typu B, aby zabezpieczyć grzejnik jednofazowy o parametrach U_N = 230 V oraz P_y = 2,4 kW przed zwarciem?

A. 20A

B. 16A

C. 10A

D. 6A

Wybór wyłącznika instalacyjnego nadprądowego o charakterystyce typu B do zabezpieczenia grzejnika jednofazowego o parametrach U<sub>N</sub> = 230 V i P<sub>y</sub> = 2,4 kW jest kluczowy dla prawidłowego działania instalacji elektrycznej. Obliczając wartość prądu znamionowego, korzystamy ze wzoru: I = P / U, gdzie P to moc grzejnika, a U to napięcie zasilania. Zatem I = 2400 W / 230 V = 10,43 A. Wyłącznik nadprądowy powinien mieć wartość prądu znamionowego większą od prądu obliczonego, co w praktyce oznacza, że dla tego zastosowania odpowiedni będzie wyłącznik 16A, który pozwoli na swobodne działanie urządzenia, nie wyzwalając w normalnych warunkach pracy. Wyłączniki instalacyjne charakteryzujące się typem B są przeznaczone do ochrony obwodów zawierających urządzenia o charakterze rezystancyjnym, co jest typowe dla grzejników. Użycie wyłącznika o odpowiedniej charakterystyce minimalizuje ryzyko uszkodzeń instalacji elektrycznej oraz pożarów. W praktyce oznacza to, że dobór 16A jest zgodny z obowiązującymi normami, co wpływa na bezpieczeństwo i wiarygodność całej instalacji.

Pytanie 22

Który z podanych przewodów jest przeznaczony do instalacji wtynkowej?

A. OMYp

B. YADYn

C. LYg

D. YDYt

Odpowiedź YDYt jest poprawna, ponieważ ten typ przewodu jest specjalnie zaprojektowany do instalacji wtynkowych. Przewody YDYt są izolowane i osłonięte, co czyni je odpowiednimi do układania w ścianach oraz innych strukturach budowlanych. Zbudowane z miedzi, posiadają wielowarstwową izolację, która chroni je przed uszkodzeniami mechanicznymi oraz wpływem niekorzystnych warunków atmosferycznych, co jest kluczowe w kontekście ich zastosowania w budynkach. Przewody te są zgodne z normami PN-IEC 60227, co potwierdza ich wysoką jakość oraz bezpieczeństwo użytkowania. Przykładem zastosowania YDYt może być instalacja oświetlenia w pomieszczeniach biurowych, gdzie przewody te są układane w ścianach, co zapewnia estetykę oraz bezpieczeństwo. Warto również zaznaczyć, że przewody te są dostępne w różnych przekrojach, co pozwala na dopasowanie do specyficznych wymagań instalacyjnych.

Pytanie 23

Jakie urządzenie gaśnicze powinno być użyte do gaszenia pożaru w rozdzielnicy elektrycznej, której nie można odłączyć od zasilania?

A. Hydronetkę.

B. Gaśnicę proszkową.

C. Tłumicę.

D. Gaśnicę cieczy.

Gaśnice proszkowe są skutecznym narzędziem do gaszenia pożarów klasy C, które obejmują gazy palne oraz pożary elektryczne. W przypadku pożaru rozdzielnicy elektrycznej, której nie można wyłączyć spod napięcia, stosowanie gaśnicy proszkowej jest zalecane ze względu na jej właściwości. Proszek gaśniczy, najczęściej bazujący na wodorofosforanie amonu, skutecznie tłumi płomienie, nie przewodząc prądu, co czyni go bezpiecznym w kontakcie z urządzeniami pod napięciem. Przykładowo, w sytuacji awaryjnej, gdy nie można zredukować napięcia elektrycznego, użycie gaśnicy proszkowej pozwala na szybkie i efektywne działanie, minimalizując ryzyko porażenia prądem. W praktyce, standardy bezpieczeństwa, takie jak normy NFPA i EN 3, jasno wskazują, że gaśnice proszkowe powinny być używane w takich sytuacjach, co czyni je najlepszym wyborem w kontekście ochrony przeciwpożarowej w obiektach z instalacjami elektrycznymi.

Pytanie 24

Jakiego rodzaju wyłączników RCD należy użyć do zabezpieczenia instalacji elektrycznej obwodu gniazd jednofazowych w pracowni komputerowej, gdzie znajdują się 15 zestawów komputerowych?

A. 25/2/030-AC

B. 25/4/300-A

C. 25/4/030-AC

D. 25/2/030-A

Wybranie wyłącznika RCD 25/2/030-A do zabezpieczenia obwodu gniazd jednofazowych w pracowni komputerowej jest właściwym wyborem, biorąc pod uwagę wymagania bezpieczeństwa oraz specyfikę użytkowania. Typ 25/2/030-A oznacza, że jest to wyłącznik różnicowoprądowy o prądzie znamionowym 30 mA, co jest standardem zalecanym do ochrony osób przed porażeniem prądem elektrycznym, szczególnie w miejscach narażonych na kontakt z wodą. W pracowni komputerowej, gdzie znajdują się urządzenia elektroniczne, a także potencjalnie wilgotne warunki, jest to kluczowe. Zastosowanie wyłącznika o prądzie różnicowym 30 mA jest zgodne z normą PN-EN 61008, która zaleca stosowanie tego typu zabezpieczeń w instalacjach z gniazdami użytkowymi. Dodatkowo, 25/2/030-A charakteryzuje się niskim prądem zadziałania, co zapewnia szybką reakcję w przypadku wykrycia upływu prądu, minimalizując ryzyko porażenia. Przykład zastosowania to sytuacja, w której pracownik korzysta z komputera, a w wyniku uszkodzenia przewodu zasilającego występuje przepływ prądu do ziemi – RCD natychmiast zareaguje, odcinając zasilanie.

Pytanie 25

W trakcie naprawy części instalacji elektrycznej zasilającej silnik indukcyjny, uszkodzone przewody aluminiowe zamieniono na przewody H07V-R o przekroju żyły 50 mm². Jaki powinien być minimalny przekrój przewodu PE, aby warunek samoczynnego wyłączenia zasilania został spełniony?

A. 50 mm2

B. 35 mm2

C. 25 mm2

D. 20 mm2

Odpowiedź 25 mm2 jest poprawna, ponieważ zgodnie z normami PN-IEC 60364-5-54, minimalny przekrój przewodu ochronnego (PE) powinien być co najmniej równy 1,5 mm2 dla instalacji o maksymalnym prądzie znamionowym do 32 A. W przypadku instalacji z przewodami zasilającymi o znacznych przekrojach, takich jak 50 mm2 w przypadku przewodów H07V-R, wymagana jest zasada, że przekrój przewodu PE powinien wynosić co najmniej 50% przekroju przewodu fazowego w przypadku aluminium lub 25% w przypadku miedzi. Tutaj mamy do czynienia z przewodami aluminiowymi, więc obliczając 50% z 50 mm2, otrzymujemy 25 mm2. Taki przekrój zapewnia odpowiednią zdolność przewodu PE do przewodzenia prądu w przypadku awarii, co jest kluczowe dla ochrony ludzi oraz urządzeń. Przykładem zastosowania tej zasady może być instalacja elektryczna w przemyśle, gdzie wymagania bezpieczeństwa są szczególnie restrykcyjne.

Pytanie 26

Jakim skrótem określa się w obowiązujących normach odnoszących się do instalacji elektrycznych systemy ochrony od piorunów?

A. SPD

B. LPL

C. LPS

D. SPZ

Odpowiedź 'LPS' oznacza 'Lightning Protection System', co w języku polskim można przetłumaczyć jako 'system ochrony odgromowej'. Jest to termin określający zestaw rozwiązań technicznych mających na celu zabezpieczenie obiektów przed skutkami wyładowań atmosferycznych. W kontekście aktualnych norm, takich jak norma PN-EN 62305, systemy LPS są projektowane i instalowane w celu minimalizacji ryzyka uszkodzeń strukturalnych oraz zapewnienia bezpieczeństwa ludzi i mienia. Przykładem zastosowania LPS może być budynek użyteczności publicznej, gdzie zainstalowane są przewody odgromowe, złącza uziemiające oraz elementy ochrony wewnętrznej, które współpracują w celu skutecznego odprowadzania energii odgromowej w sposób kontrolowany. Dodatkowo, zgodność z normami międzynarodowymi, takimi jak IEC 62305, zapewnia, że systemy te wykonane są zgodnie z najlepszymi praktykami inżynieryjnymi, co zwiększa ich efektywność oraz bezpieczeństwo eksploatacji.

Pytanie 27

Która z poniższych czynności nie jest częścią badań eksploatacyjnych silnika elektrycznego?

A. Pomiar napięcia zasilającego

B. Pomiar rezystancji uzwojeń stojana

C. Weryfikacja stanu ochrony przeciwporażeniowej

D. Przeprowadzenie próbnego rozruchu urządzenia

Pomiar napięcia zasilania nie należy do badań eksploatacyjnych silnika elektrycznego, ponieważ jest to czynność raczej związana z kontrolą źródła zasilania, a nie diagnostyką samego silnika. W kontekście eksploatacji silników elektrycznych, kluczowe jest zrozumienie, że badania eksploatacyjne koncentrują się na ocenie stanu technicznego komponentów silnika, takich jak uzwojenia, izolacja czy mechanika. Pomiar rezystancji uzwojeń stojana oraz sprawdzenie stanu ochrony przeciwporażeniowej są kluczowe dla bezpieczeństwa i efektywności pracy silnika. Rozruch próbny urządzenia jest niezbędny do oceny jego działania w rzeczywistych warunkach. Przykładowo, w przemyśle, regularne badania eksploatacyjne pozwalają na wczesne wykrycie potencjalnych awarii, co zmniejsza ryzyko przestojów i zwiększa efektywność operacyjną.

Pytanie 28

Na podstawie wyników pomiarów zamieszczonych w przedstawionej tabeli określ uszkodzenie występujące w instalacji.

Pomiar napięcia między przewodem PE i drugim punktem instalacji
Drugi punkt pomiaru:	Przewód fazowy L	Przewód neutralny N	Metalowa rura CO	Metalowa rura gazowa	Metalowa wanna łazienkowa
Drugi punkt pomiaru:	232 V	0 V	51 V	49 V	0 V
Wynik:	232 V	0 V	51 V	49 V	0 V

A. Zwarcie między przewodem neutralnym i fazowym.

B. Uszkodzone połączenia wyrównawcze miejscowe.

C. Przebicie izolacji przewodu fazowego do metalowych rur.

D. Uszkodzona izolacja przewodu neutralnego w pobliżu wanny.

Poprawna odpowiedź wskazuje na uszkodzone połączenia wyrównawcze miejscowe, co jest zgodne z wynikami pomiarów. W przypadku, gdy napięcie na metalowych elementach instalacji, takich jak rury, wynosi 51 V i 49 V w stosunku do przewodu ochronnego PE, sugeruje to, że połączenia wyrównawcze nie funkcjonują prawidłowo. W dobrze zaprojektowanej instalacji elektrycznej, wszystkie metalowe elementy powinny być podłączone do systemu uziemiającego, co pozwala na równomierne rozłożenie potencjału elektrycznego. Uszkodzenie połączeń wyrównawczych może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji, takich jak porażenie prądem elektrycznym, a także stanowi naruszenie norm bezpieczeństwa określonych w Polskich Normach (PN) oraz Dyrektywie Niskonapięciowej. W praktyce, regularne kontrole i pomiary instalacji elektrycznych są kluczowe, aby zapewnić bezpieczeństwo użytkowników oraz zgodność z obowiązującymi normami. Wykonana analiza wskazuje na konieczność przeprowadzania napraw w celu przywrócenia prawidłowego działania systemu ochrony przeciwporażeniowej.

Pytanie 29

Inspekcje instalacji u odbiorców energii elektrycznej powinny być realizowane nie rzadziej niż co

A. miesiąc

B. 5 lat

C. 3 lata

D. rok

Odpowiedź "5 lat" jest zgodna z wymaganiami określonymi w polskich przepisach dotyczących eksploatacji i utrzymania instalacji elektrycznych. Zgodnie z normą PN-IEC 60364 oraz wytycznymi URE (Urząd Regulacji Energetyki), okresowe oględziny instalacji u odbiorców mocy powinny być przeprowadzane nie rzadziej niż co pięć lat. Taki cykl przeglądów ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa użytkowników, identyfikację potencjalnych usterek oraz utrzymanie instalacji w odpowiednim stanie technicznym. Przykładowo, regularne przeglądy mogą pomóc w wykryciu uszkodzeń izolacji kabli czy awarii zabezpieczeń, co w dłuższej perspektywie może zapobiec poważniejszym awariom oraz obniżyć ryzyko pożarów. W praktyce, wiele firm stosuje systemy zarządzania utrzymaniem ruchu, w których terminy przeglądów są udokumentowane i monitorowane, co sprzyja lepszemu zarządzaniu bezpieczeństwem energetycznym. Ostatnie badania pokazują, że zaniechanie regularnych przeglądów może prowadzić do wzrostu liczby awarii oraz zwiększenia kosztów napraw, dlatego przestrzeganie pięcioletniego cyklu przeglądów jest kluczowe.

Pytanie 30

Jakiego typu obudowę ma urządzenie elektryczne oznaczone na tabliczce znamionowej symbolem IP001?

A. Otwartą

B. Wodoszczelną

C. Głębinową

D. Zamkniętą

Obudowa oznaczona symbolem IP001 wskazuje, że urządzenie ma otwartą konstrukcję, co oznacza, że nie jest przystosowane do ochrony przed wnikaniem wody ani ciał stałych. W standardzie IP (Ingress Protection) pierwsza cyfra, w tym przypadku '0', oznacza brak ochrony przed ciałami stałymi, zaś druga cyfra, '1', oznacza ograniczoną ochronę przed wodą. W praktyce oznacza to, że urządzenie jest przeznaczone do zastosowania w suchych pomieszczeniach, gdzie nie ma ryzyka kontaktu z wodą. Tego typu obudowy są często stosowane w urządzeniach elektronicznych, które nie wymagają specjalnej ochrony, takich jak niektóre modele komputerów, sprzętu biurowego lub urządzeń domowych. Zrozumienie klasyfikacji IP jest kluczowe dla odpowiedniego doboru urządzeń do zastosowań w różnych warunkach otoczenia oraz dla zapewnienia ich długotrwałego i bezpiecznego działania.

Pytanie 31

Jakie dodatkowe urządzenie jest wymagane do funkcjonowania silnika indukcyjnego trójfazowego, zasilanego napięciem jednofazowym U = 230 V, f = 50 Hz?

A. Wyłącznik różnicowoprądowy

B. Opornik

C. Kondensator

D. Bezpiecznik silnikowy

Kondensator jest niezbędnym elementem dla silnika indukcyjnego trójfazowego zasilanego napięciem jednofazowym, ponieważ umożliwia on utworzenie sztucznego przesunięcia fazowego. Silnik indukcyjny trójfazowy wymaga trzech faz zasilania do prawidłowego działania, a zasilanie jednofazowe dostarcza tylko jedną. Dodanie kondensatora do obwodu silnika pozwala na wytworzenie dodatkowej fazy, co z kolei umożliwia rozwinięcie momentu obrotowego i rozpoczęcie pracy silnika. W praktyce zastosowanie kondensatorów jest powszechne w układach, gdzie konieczne jest zasilanie silników trójfazowych z jednofazowych źródeł energii, na przykład w małych warsztatach czy w domach jednorodzinnych. Warto również zaznaczyć, że przy doborze kondensatora należy kierować się jego pojemnością, która powinna być odpowiednia do konkretnego silnika, aby zapewnić optymalne parametry pracy oraz uniknąć uszkodzenia urządzenia. Dobre praktyki wskazują na konieczność stosowania kondensatorów o odpowiedniej klasie i znamionach, aby zapewnić długotrwałą i bezpieczną pracę silnika.

Pytanie 32

Jaką wartość powinien mieć prąd znamionowy bezpiecznika aparatowego zamontowanego w obwodzie uzwojenia pierwotnego transformatora jednofazowego, którego parametry to: U_1N = 230 V, U_2N = 13 V, używanego w ładowarce do akumulatorów, jeżeli przewidywany prąd obciążenia podczas ładowania akumulatorów wynosi 15 A?

A. 16 A

B. 10 A

C. 1 A

D. 6 A

Poprawna odpowiedź wynosi 1 A, co jest zgodne z wartością prądu znamionowego, jaką powinien mieć bezpiecznik aparaturowy zainstalowany w obwodzie uzwojenia pierwotnego transformatora jednofazowego. Wartość prądu znamionowego bezpiecznika określa maksymalny prąd, jaki może płynąć przez obwód przed wystąpieniem uszkodzenia lub awarii. W przypadku transformatora, który pracuje w charakterze ładowarki do akumulatorów, kluczowe jest, aby dobrać odpowiednią wartość prądu zabezpieczenia. W analizowanej sytuacji, przy napięciu 230 V na uzwojeniu pierwotnym i przewidywanym prądzie obciążenia 15 A na uzwojeniu wtórnym, istotne jest uwzględnienie współczynnika wydajności oraz strat mocy. Zgodnie z normami, przyjmuje się, aby wartość prądu znamionowego bezpiecznika była co najmniej 20-25% wyższa od prądu obciążenia. W praktyce często stosuje się bezpieczniki o wartości 1 A dla obwodów, w których prąd nie przekracza 15 A. Takie podejście ma na celu zapewnienie dodatkowego marginesu bezpieczeństwa oraz ochrony urządzenia. Wartości te są zgodne z normami IEC 60269 oraz IEC 60947, które zalecają dobór odpowiednich zabezpieczeń w zależności od charakterystyki obciążenia.

Pytanie 33

Jaką minimalną wartość rezystancji powinna mieć podłoga i ściany w izolowanym miejscu pracy z urządzeniami pracującymi na napięciu 400 V, aby zapewnić efektywną ochronę przeciwporażeniową przed dotykiem pośrednim?

A. 10kΩ

B. 75kΩ

C. 25kΩ

D. 50kΩ

Rezystancja ścian i podłogi w izolowanym stanowisku pracy z urządzeniami o napięciu 400 V powinna wynosić co najmniej 50 kΩ, aby zapewnić skuteczną ochronę przed dotykiem pośrednim. Wysoka wartość rezystancji jest kluczowa, ponieważ zmniejsza ryzyko przepływu prądu przez ciało człowieka w przypadku awarii izolacji. Zgodnie z normami IEC 60364 oraz PN-EN 61140, minimalna rezystancja ochronna dla urządzeń elektrycznych w takich warunkach powinna wynosić 50 kΩ. W praktyce, stosowanie takiej wartości rezystancji wpływa na zwiększenie bezpieczeństwa operatorów, zwłaszcza w środowiskach przemysłowych, gdzie ryzyko porażenia prądem jest wyższe. Przykładem może być zakład produkcyjny, w którym regularnie stosuje się urządzenia do pomiarów rezystancji w celu zapewnienia, że izolacja jest odpowiednia i nie zagraża pracownikom. Dobre praktyki obejmują także okresowe przeglądy instalacji elektrycznych oraz testowanie zabezpieczeń, co dodatkowo minimalizuje ryzyko awarii.

Pytanie 34

Które z poniższych działań nie są przypisane do zadań eksploatacyjnych osób obsługujących urządzenia elektryczne?

A. Monitorowanie urządzeń w trakcie pracy

B. Włączanie i wyłączanie urządzeń

C. Realizowanie przeglądów niewymagających demontażu

D. Przeprowadzanie oględzin wymagających demontażu

Dokonywanie oględzin wymagających demontażu nie jest czynnością, która wchodzi w zakres typowych zadań eksploatacyjnych pracowników obsługujących urządzenia elektryczne. Eksploatacja urządzeń elektrycznych skupia się głównie na ich bieżącym użytkowaniu, co obejmuje uruchamianie, zatrzymywanie oraz nadzorowanie pracy urządzeń. Przeglądy niewymagające demontażu są zazwyczaj efektywne i zgodne z praktykami, które ograniczają przestoje oraz zwiększają efektywność operacyjną. Oględziny, które wiążą się z demontażem, są zarezerwowane dla specjalistycznych prac, które powinny być przeprowadzane przez wykwalifikowanych techników w celu zapewnienia bezpieczeństwa i zgodności z normami, takimi jak PN-EN 60204-1, dotycząca bezpieczeństwa maszyn. Dlatego też, w kontekście eksploatacji, czynności te powinny być planowane w ramach konserwacji urządzeń, a nie codziennych zadań eksploatacyjnych. Przykładem może być okresowe przeglądanie silników elektrycznych, gdzie demontaż jest konieczny do sprawdzenia stanu uzwojeń, co jest kluczowe dla ich dalszej eksploatacji.

Pytanie 35

Jakie skutki spowoduje podłączenie baterii kondensatorów równolegle do końcówek silnika asynchronicznego?

A. Napięcie na końcówkach silnika się zmniejszy

B. Pobór mocy czynnej z sieci ulegnie zwiększeniu

C. Częstotliwość prądu w silniku wzrośnie

D. Pobór mocy biernej z sieci będzie mniejszy

Włączenie baterii kondensatorów równolegle do zacisków silnika asynchronicznego prowadzi do zmniejszenia poboru mocy biernej z sieci. Kondensatory wprowadzają do obwodu moc czynną, co kompensuje ubytek mocy biernej generowanej przez silnik. Silniki asynchroniczne, zwłaszcza te o dużych mocach, często wykazują znaczny pobór mocy biernej, co powoduje obciążenie sieci elektroenergetycznej. Dlatego wprowadzenie baterii kondensatorów nie tylko poprawia współczynnik mocy, ale także zwiększa efektywność energetyczną całego systemu. W praktyce zastosowanie kondensatorów do kompensacji mocy biernej jest szeroko stosowane w przemyśle, gdzie obciążenia są zmienne, a ich odpowiednia konfiguracja pozwala na znaczące oszczędności kosztów związanych z energią elektryczną oraz redukcję strat w sieci. Ponadto, zgodnie z normami IEC 61000, stabilizacja współczynnika mocy jest kluczowym elementem w celu poprawy jakości energii w systemach elektroenergetycznych.

Pytanie 36

Silnik prądu stałego w układzie szeregowym dysponuje parametrami: P_N = 8 kW, U_N = 440 V, I_N = 20 A, R_t = 0,5 ? (całkowita rezystancja twornika), R_W = 0,5 ? (rezystancja wzbudzenia). Jaką wartość powinna mieć całkowita rezystancja rozrusznika, jeśli prąd rozruchowy silnika ma wynosić dwa razy więcej niż prąd znamionowy?

A. 22 ?

B. 10 ?

C. 11 ?

D. 21 ?

Aby obliczyć całkowitą wartość rezystancji rozrusznika, należy najpierw zrozumieć, że przy rozruchu silnika prąd osiąga wartość dwukrotnie wyższą niż prąd znamionowy. W tym przypadku prąd rozruchowy wynosi 2 * I_N = 2 * 20 A = 40 A. Całkowita rezystancja układu, która pozwoli na osiągnięcie tego prądu przy napięciu znamionowym, może być obliczona za pomocą prawa Ohma: R = U / I. Podstawiając dane: R = 440 V / 40 A = 11 ?. Następnie, uwzględniając rezystancje twornika (R_t = 0,5 ?) oraz rezystancję wzbudzenia (R_W = 0,5 ?), możemy obliczyć całkowitą rezystancję rozrusznika jako: R_rozrusznika = R - (R_t + R_W) = 11 ? - 1 ? = 10 ?. Takie wyliczenie jest kluczowe przy projektowaniu obwodów rozruchowych i zapewnia, że silnik będzie uruchamiany w sposób bezpieczny i efektywny. W praktyce, prawidłowe dobranie rezystancji rozrusznika może znacznie wydłużyć żywotność sprzętu oraz zminimalizować ryzyko uszkodzeń.

Pytanie 37

W jakim układzie sieciowym wyłączniki różnicowoprądowe nie mogą być używane jako elementy ochrony przed porażeniem w przypadku awarii?

A. IT

B. TN-S

C. TN-C

D. TT

Odpowiedź TN-C jest poprawna, ponieważ w tym układzie sieciowym nie można stosować wyłączników różnicowoprądowych (WRP) jako elementów ochrony przeciwporażeniowej. W systemie TN-C, gdzie neutralny przewód (N) oraz ochronny przewód (PE) są połączone w jeden przewód (PEN), istnieje ryzyko, że WRP nie zadziała w przypadku uszkodzenia. Dzieje się tak, ponieważ wszelkie prądy upływowe mogą być zrównoważone przez prąd neutralny i nie będą rejestrowane przez wyłącznik. Przykładowo, w instalacjach przemysłowych lub budowlanych z układem TN-C, zastosowanie WRP może prowadzić do sytuacji, w których osoba dotykająca części metalowe staje się narażona na porażenie prądem, ponieważ WRP nie wykryje niewielkich różnic prądowych. Dobrymi praktykami w systemach TN-C są stosowanie dodatkowych środków ochrony, takich jak zabezpieczenia przez izolację oraz odpowiednie uziemienie, które mogą zminimalizować ryzyko porażenia. Zgodnie z normą PN-IEC 60364, zaleca się użycie układów TN-S lub TT, gdzie separacja przewodów PE i N pozwala na skuteczne działanie WRP.

Pytanie 38

W systemach z stycznikami kategorii użytkowania DC-6 mogą być wykorzystywane

A. świetlówki

B. lampy sodowe

C. lampy rtęciowe

D. żarówki

Wybór żarówek jako odpowiedzi na to pytanie jest uzasadniony ze względu na ich zastosowanie w układach ze stycznikami o kategorii użytkowania DC-6. Kategoria ta jest przeznaczona do pracy z obwodami prądu stałego, które są w stanie obsłużyć normalne obciążenia, w tym żarówki. Żarówki charakteryzują się dość prostą charakterystyką obciążeniową, co sprawia, że są odpowiednie do zastosowań w instalacjach elektrycznych, gdzie mogą być włączane i wyłączane za pomocą styczników. Przykładem praktycznego zastosowania mogą być oświetlenie w halach produkcyjnych, gdzie styczniki sterują włączaniem i wyłączaniem grup żarówek w zależności od potrzeb. Warto również zauważyć, że żarówki, w przeciwieństwie do innych typów lamp, takich jak świetlówki, wymagają prostszych układów sterujących, co czyni je bardziej elastycznymi w zastosowaniach przemysłowych. Dla zachowania zgodności z normami bezpieczeństwa i efektywności energetycznej, ważne jest, aby dobierać odpowiednie styczniki oraz obwody zabezpieczające, co również wpływa na niezawodność całego układu oświetleniowego.

Pytanie 39

Jakie maksymalne napięcie elektryczne należy wykorzystać do zasilania lampy oświetleniowej zlokalizowanej w łazience w strefie 0?

A. 110 V DC

B. 50 V AC

C. 12 V AC

D. 230 V AC

Zasilanie lampy oświetleniowej w łazience, szczególnie w strefie 0, musi być zgodne z zasadami bezpieczeństwa, które mają na celu minimalizację ryzyka porażenia prądem elektrycznym. Maksymalna wartość napięcia, która jest bezpieczna do zastosowania w tym obszarze, wynosi 12 V AC. Tego rodzaju zasilanie jest skuteczne w eliminacji ryzyka niebezpiecznych sytuacji, jakie mogą wystąpić w wilgotnym środowisku. Przykładem zastosowania 12 V AC może być instalacja oświetlenia LED w kabinie prysznicowej lub nad wanną, gdzie bezpośredni kontakt z wodą stwarza dodatkowe zagrożenie. Zgodnie z normami IEC 60364, stosowanie niskiego napięcia, takiego jak 12 V, w obszarach o podwyższonym ryzyku, jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników. Oprócz tego, systemy oświetleniowe zasilane niskim napięciem są często bardziej energooszczędne i umożliwiają zastosowanie rozwiązań z zakresu inteligentnego budownictwa, takich jak zdalne sterowanie oświetleniem.

Pytanie 40

Jakie oznaczenie ma elektryczny silnik, który jest przeznaczony do pracy cyklicznej w trybie: 4 minuty – działanie, 6 minut – przerwa?

A. S3 40%

B. S2 60

C. S3 60%

D. S2 40

Silnik elektryczny oznaczony jako S3 40% jest przeznaczony do pracy przerywanej, w której cykl składa się z fazy pracy i przerwy. W tym przypadku cykl trwa 10 minut, z czego 4 minuty to czas pracy, a 6 minut to przerwa. Oznaczenie S3 40% informuje, że silnik może pracować w tym trybie przez 40% swojego cyklu, co odpowiada 4 minutom pracy w ciągu 10 minut. To zastosowanie jest typowe dla silników, które nie muszą pracować ciągle, ale muszą być aktywne przez określony czas w cyklu. Przykładem zastosowania mogą być wentylatory, pompy czy inne maszyny, które nie wymagają stałej pracy. W praktyce wykorzystanie silników S3 znacząco wpływa na wydajność energetyczną oraz żywotność urządzenia, ponieważ zmniejsza obciążenie termiczne oraz zużycie komponentów silnika. Warto również zwrócić uwagę na normy IEC 60034-1, które regulują klasyfikację silników elektrycznych, co pozwala na lepsze zrozumienie ich przeznaczenia i możliwości.

Rozpocznij nowy egzamin

Powrót do strony głównej