Wyniki egzaminu

Nowy egzamin

Informacje o egzaminie:

Zawód: Technik analityk
Kwalifikacja: CHM.03 - Przygotowywanie sprzętu, odczynników chemicznych i próbek do badań analitycznych
Data rozpoczęcia: 7 grudnia 2025 21:19
Data zakończenia: 7 grudnia 2025 22:03

Egzamin zdany!

Wynik: 35/40 punktów (87,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!

Facebook

X.com

Szczegółowe wyniki:

Pytanie 1

Aby przeprowadzać ręczną obróbkę szkła w laboratorium, konieczne jest posiadanie okularów ochronnych oraz rękawic.

A. płócienne

B. chroniące przed substancjami chemicznymi

C. zapewniające izolację termiczną

D. zwykłe gumowe

Wybór odpowiednich rękawic do pracy ze szkłem laboratoryjnym to naprawdę ważna sprawa, bo chodzi o bezpieczeństwo. Takie rękawice muszą chronić przed wysokimi temperaturami, co jest kluczowe, gdy na przykład podgrzewamy szkło czy pracujemy z gorącymi elementami. Są zaprojektowane z materiałów, które dobrze znoszą ciepło, więc możesz być spokojny, że Twoje dłonie są chronione przed oparzeniami. W laboratoriach, gdzie obrabia się szkło, takie rękawice są niezbędne, szczególnie podczas odlewania czy formowania. Co więcej, przepisy BHP zalecają używanie specjalistycznych rękawic, które nie tylko chronią przed ciepłem, ale też są odporne na chemikalia. To dodatkowo podnosi poziom bezpieczeństwa. Dlatego warto dobrze przemyśleć, jakie rękawice wybierasz, żeby zadbać o swoje zdrowie i bezpieczeństwo w pracy.

Pytanie 2

Jakie urządzenie jest wykorzystywane do oczyszczania próbki gazowej?

A. zestaw sit

B. rozdzielacz

C. chłodnica

D. płuczka

Płuczka jest urządzeniem stosowanym do oczyszczania gazów, które działa na zasadzie przepływu gazu przez ciecz. Proces ten pozwala na usunięcie zanieczyszczeń, takich jak pyły, drobne cząstki stałe oraz różne substancje chemiczne, które mogą być rozpuszczalne w cieczy. W praktyce płuczki wykorzystywane są w różnych gałęziach przemysłu, w tym w energetyce, przemyśle chemicznym oraz w procesach oczyszczania spalin. Standardy branżowe, takie jak ISO 14001 dotyczące zarządzania środowiskowego, podkreślają znaczenie redukcji emisji szkodliwych substancji do atmosfery, co czyni płuczki kluczowym elementem w systemach kontroli zanieczyszczeń. Przykładowo, w elektrowniach węglowych płuczki są używane do oczyszczania spalin przed ich emisją do atmosfery, co przyczynia się do ochrony środowiska oraz spełnienia norm prawnych dotyczących jakości powietrza.

Pytanie 3

Nie należy używać do czyszczenia szklanych naczyń laboratoryjnych

A. piasku oraz ściernych detergentów

B. mydlanego roztworu

C. stężonego kwasu siarkowego(VI) technicznego

D. alkoholowego roztworu NaOH

Użycie piasku i ścierających środków myjących do mycia szklanych naczyń laboratoryjnych jest niewłaściwe z kilku powodów. Po pierwsze, materiały te mogą powodować zarysowania oraz uszkodzenia powierzchni szkła, co prowadzi do zmiany właściwości optycznych i chemicznych naczyń. Zarysowania mogą utrudniać dokładne czyszczenie, sprzyjać gromadzeniu się zanieczyszczeń i prowadzić do kontaminacji próbek. Zgodnie z najlepszymi praktykami w laboratoriach, do mycia szkła należy używać delikatnych środków czyszczących, które nie uszkodzą jego struktury. Alternatywą jest stosowanie specjalistycznych detergentów laboratoryjnych, które są zaprojektowane do usuwania resztek chemicznych i biologicznych bez ryzyka uszkodzenia naczyń. Warto także zwrócić uwagę na kwestie bezpieczeństwa, gdyż stosowanie nieodpowiednich środków czyszczących może prowadzić do nieprzewidywalnych reakcji chemicznych. Dlatego przestrzeganie standardów czyszczenia naczyń laboratoryjnych jest kluczowe dla zapewnienia ich trwałości oraz bezpieczeństwa pracy w laboratorium.

Pytanie 4

Laboratoryjny stół powinien być zaopatrzony w instalację gazową oraz

A. elektryczną, próżniową oraz hydrantową

B. elektryczną oraz chłodniczą

C. elektryczną i wodociągowo-kanalizacyjną

D. wodociągową i grzewczą

Odpowiedź wskazująca na wyposażenie stołu laboratoryjnego w instalację elektryczną oraz wodociągowo-kanalizacyjną jest prawidłowa, ponieważ te dwa systemy są kluczowe dla funkcjonowania większości laboratoriów. Instalacja elektryczna zapewnia zasilanie dla urządzeń laboratoryjnych, takich jak mikroskopy, wirówki czy pipety elektroniczne, a także oświetlenie robocze, co jest niezbędne do przeprowadzania precyzyjnych eksperymentów. Z kolei instalacja wodociągowa jest niezbędna do przeprowadzania wielu procesów laboratoryjnych, takich jak mycie sprzętu, przygotowywanie roztworów czy chłodzenie aparatów. W laboratoriach stosuje się także systemy kanalizacyjne, które umożliwiają odprowadzenie zanieczyszczonych cieczy zgodnie z odpowiednimi normami ochrony środowiska. Wymagania te są zgodne z wytycznymi dotyczącymi projektowania i funkcjonowania laboratoriów, które przewidują zapewnienie odpowiednich instalacji, aby zagwarantować bezpieczeństwo i efektywność pracy. Przykładowo, w laboratoriach chemicznych niezwykle istotne jest, aby woda bieżąca była dostępna w łatwy sposób, co ułatwia codzienne czynności oraz zwiększa bezpieczeństwo pracy.

Pytanie 5

Do metalowego sprzętu laboratoryjnego używanego w praktykach analitycznych zalicza się

A. eksykator

B. bagietka

C. statyw

D. zlewka

Statyw jest kluczowym elementem wyposażenia w laboratoriach analitycznych, używanym do stabilnego podtrzymywania różnych narzędzi i urządzeń, takich jak probówki czy kolby. Jego głównym celem jest zapewnienie bezpieczeństwa i precyzji podczas przeprowadzania doświadczeń, co jest niezbędne w pracy laboratoryjnej. Użycie statywu minimalizuje ryzyko przypadkowego przewrócenia się substancji chemicznych, co może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji. Dobre praktyki laboranckie wskazują, że stabilne mocowanie sprzętu zwiększa dokładność pomiarów i powtarzalność wyników. Ponadto, statyw może być wykorzystywany w połączeniu z innymi narzędziami, takimi jak palniki Bunsena, co pozwala na przeprowadzanie bardziej złożonych eksperymentów. Warto również zauważyć, że w zależności od zastosowania, statywy mogą mieć różne konstrukcje i materiały, co wpływa na ich funkcjonalność i odporność na działanie substancji chemicznych.

Pytanie 6

Zgłębniki o konstrukcji przypominającej świder są wykorzystywane do pobierania próbek różnych materiałów

A. sypkich

B. płynnych

C. ciastowatych

D. półpłynnych

Zgłębniki w kształcie świdra, także znane jako świdry próbne, są specjalistycznymi narzędziami przeznaczonymi do pobierania próbek materiałów o konsystencji ciastowatej. Ich konstrukcja, przypominająca świdry, pozwala na efektywne wwiercanie się w bardziej gęste i lepkie substancje, co jest kluczowe w wielu dziedzinach, takich jak geologia, inżynieria materiałowa oraz nauki przyrodnicze. Przykładem zastosowania zgłębnika świdrowego jest badanie gruntów w celu określenia ich nośności lub składu, co jest istotne podczas projektowania fundamentów budynków. W praktyce, pobieranie próbek ciastowatych materiałów, jak np. gliny czy osady, jest trudne, dlatego użycie zgłębnika w kształcie świdra znacząco zwiększa precyzję i efektywność tego procesu. W standardach branżowych, takich jak ASTM D1586, opisane są metody pobierania próbek gruntów, które uwzględniają użycie takich narzędzi, co podkreśla ich fundamentalne znaczenie dla rzetelności badań geotechnicznych.

Pytanie 7

W celu przygotowania 100 cm³ roztworu mianowanego, jaką kolbę należy zastosować?

A. miarową o pojemności 10 cm3

B. miarową o pojemności 0,1 dm3

C. stożkową o pojemności 0,1 dm3

D. stożkową o pojemności 100 cm3

Wybór kolby miarowej 0,1 dm³ (czyli 100 cm³) to dobry ruch. Przygotowując roztwór mianowany, ważne jest, żeby robić to w naczyniu, które zapewnia dokładne pomiary objętości. Kolby miarowe są super dokładne i to ma duże znaczenie w chemii. Nawet małe błędy w objętości mogą namieszać wyniki analizy. Na przykład, jeśli przygotowujesz roztwór standardowy do miareczkowania, kolba miarowa będzie niezbędna. Pamiętaj, że każda kolba powinna być używana zgodnie z jej pojemnością, co sprawia, że wyniki są bardziej rzetelne i powtarzalne. W laboratoriach chemicznych dokładność pomiaru to klucz, więc dobrze jest wiedzieć, jaką kolbę wybrać, żeby wszystko wyszło zgodnie z planem.

Pytanie 8

Jakie środki stosuje się do czyszczenia szkła miarowego, które zostało zanieczyszczone substancjami tłustymi?

A. mieszaninę chromową

B. gorącą wodę

C. słabą zasadę

D. słaby kwas

Mieszanina chromowa, składająca się najczęściej z kwasu siarkowego i dichromianu potasu, jest skutecznym środkiem do usuwania zanieczyszczeń tłuszczowych z szkła miarowego. Tłuszcze, które są trudne do usunięcia wodą czy łagodnymi detergentami, ulegają skutecznemu rozkładowi pod wpływem silnych utleniaczy obecnych w tej mieszaninie. Dzięki zastosowaniu mieszaniny chromowej, można osiągnąć wysoki poziom czystości szkła, co jest kluczowe w laboratoriach chemicznych, gdzie precyzyjne pomiary są niezbędne. Przykładem zastosowania tej metody jest czyszczenie kolb, pipet i innych przyrządów pomiarowych, które były używane do pracy z substancjami organicznymi. W laboratoriach stosuje się standardy czyszczenia, które zalecają użycie odpowiednich reagentów, aby nie tylko oczyścić szkło, ale również nie uszkodzić go chemicznie. Warto też pamiętać, że po użyciu mieszaniny chromowej konieczne jest dokładne wypłukanie szkła wodą destylowaną, aby usunąć pozostałości reagentów.

Pytanie 9

Wskaź sprzęt konieczny do przeprowadzenia miareczkowania?

A. Biureta, kolba stożkowa, lejek do biurety, statyw

B. Biureta, kolba stożkowa, kolba miarowa, statyw

C. Biureta, kolba miarowa, lejek do biurety, statyw

D. Pipeta, kolba stożkowa, lejek, statyw

Wybrana odpowiedź jest poprawna, ponieważ miareczkowanie to technika analityczna, która wymaga precyzyjnego pomiaru objętości roztworu reagentu. Biureta jest kluczowym narzędziem, które pozwala na dokładne dozowanie cieczy, co jest niezbędne do uzyskania precyzyjnych wyników. Kolba stożkowa, w której zazwyczaj odbywa się miareczkowanie, umożliwia łatwe mieszanie roztworów oraz ich obserwację. Lejek do biurety jest istotny, ponieważ umożliwia bezpieczne i precyzyjne napełnianie biurety bez ryzyka rozlania reagentu. Statyw natomiast stabilizuje biuretę, co jest ważne dla bezpieczeństwa i dokładności pomiarów. W praktyce, aby miareczkowanie było skuteczne, należy stosować również odpowiednie techniki pipetowania i mieszania, aby zapewnić jednolite stężenie roztworu oraz uzyskać wiarygodne wyniki analizy. Te komponenty są zgodne z dobrymi praktykami laboratoryjnymi, które podkreślają znaczenie precyzji i poprawności technik analitycznych.

Pytanie 10

Wodę do badań mikrobiologicznych powinno się pobierać do butelek

A. zanurzonych wcześniej na 2-3 minuty w alkoholu etylowym

B. sterylnych

C. umytych wodorotlenkiem sodu

D. starannie wypłukanych, na przykład po niegazowanej wodzie mineralnej

Pobieranie próbek wody do badań mikrobiologicznych powinno odbywać się wyłącznie w sterylnych butelkach, co ma kluczowe znaczenie dla uzyskania wiarygodnych wyników. Sterylność opakowania eliminuje ryzyko kontaminacji próbki przez mikroorganizmy z otoczenia. W praktyce, butelki do pobierania wody mikrobiologicznej są zazwyczaj produkowane z materiałów, które można wysterylizować, a ich zamknięcia są zaprojektowane tak, aby zapobiegać wszelkim kontaktom z zanieczyszczeniami. Ponadto, w przypadku badań mikrobiologicznych, takie wymagania są zgodne z normami, takimi jak ISO 5667, które określają procedury pobierania wody. Użycie sterylnych pojemników jest szczególnie istotne, gdyż mikroorganizmy mogą być obecne w różnych formach, a nawet niewielka ilość zanieczyszczeń może prowadzić do fałszywych wyników. Dlatego w laboratoriach oraz w trakcie inspekcji sanitarno-epidemiologicznych stosuje się ściśle określone procedury, aby zapewnić wysoką jakość i wiarygodność badań.

Pytanie 11

Którą z poniższych czynności należy wykonać, aby zapewnić wysoką dokładność pomiaru masy substancji podczas przygotowywania próbki do analizy chemicznej?

A. Zastosować wagę analityczną o dokładności do 0,1 mg.

B. Pominąć etap ważenia przy sporządzaniu roztworu.

C. Użyć linijki do określenia objętości substancji.

D. Wystarczy ważyć substancję na zwykłej wadze kuchennej.

Dokładność pomiaru masy substancji chemicznych ma kluczowe znaczenie w analizie laboratoryjnej. Użycie wagi analitycznej o dokładności do 0,1 mg jest standardem wszędzie tam, gdzie wymagane są precyzyjne oznaczenia ilościowe. Wagi analityczne mają specjalną konstrukcję – są zamknięte w osłonie przeciwwiatrowej, mają bardzo czułe mechanizmy i są regularnie kalibrowane, co minimalizuje wpływ czynników zewnętrznych takich jak drgania czy ruchy powietrza. Tak wysoka dokładność pozwala na ważenie nawet niewielkich ilości substancji, co jest często niezbędne przy pracy z odczynnikami o wysokiej aktywności lub kosztownych standardach. W praktyce zawodowej takie podejście pozwala uniknąć błędów systematycznych, które mogłyby zafałszować wyniki analizy i doprowadzić do nieprawidłowych wniosków. Stosowanie wag analitycznych jest opisane w normach branżowych i podręcznikach dla laborantów. Moim zdaniem, bez tej dokładności nie da się mówić o profesjonalnym przygotowaniu próbek. Warto też pamiętać, że nawet drobne różnice masy mogą mieć duże znaczenie przy przygotowywaniu roztworów wzorcowych czy analitycznych, dlatego nie ma tu miejsca na półśrodki.

Pytanie 12

W standardowym układzie destylacyjnym, który ma ukośną chłodnicę, wykorzystuje się chłodnicę

A. spiralną

B. palcową

C. prostą

D. kulistą

Destylacja to proces rozdzielania składników mieszaniny na podstawie różnicy w temperaturach wrzenia. W zestawie z chłodnicą prostą stosuje się ją ze względu na jej efektywność w chłodzeniu pary, co jest kluczowe dla skutecznego kondensowania substancji. Chłodnica prosta składa się z jednego, prostego odcinka, co zapewnia wystarczająco dużą powierzchnię wymiany ciepła. Dzięki temu, para może skutecznie skraplać się w chłodnicy, co prowadzi do uzyskania czystego destylatu. W praktycznych zastosowaniach, chłodnice proste są często wykorzystywane w laboratoriach chemicznych, a także w przemyśle, gdzie konieczne jest osiągnięcie wysokiego stopnia czystości produktów. Warto również zauważyć, że zgodnie z dobrą praktyką laboratoryjną, wybór rodzaju chłodnicy powinien być dostosowany do specyfiki przeprowadzanego procesu, co podkreśla znaczenie znajomości właściwości różnych typów chłodnic w kontekście ich zastosowania w destylacji.

Pytanie 13

Wody pobrane ze studni powinny być przewożone w szczelnie zamkniętych butelkach z przezroczystego materiału

A. z tworzywa sztucznego, w temperaturze około 4°C

B. szklanych, w temperaturze około 30°C

C. szklanych, w temperaturze około 20°C

D. z tworzywa sztucznego, w temperaturze około 20°C

Odpowiedź dotycząca użycia butelek z tworzywa sztucznego, w temperaturze około 4°C, jest zgodna z zaleceniami dotyczącymi transportu próbek wody. Tworzywo sztuczne, takie jak polipropylen lub PET, jest preferowane, ponieważ jest lekkie, odporne na pęknięcia i dobrze zabezpiecza próbki przed zanieczyszczeniami. Przechowywanie próbek w niskiej temperaturze, około 4°C, minimalizuje rozwój mikroorganizmów i stabilizuje skład chemiczny wody, co jest kluczowe dla wiarygodności analizy. W praktyce zaleca się, aby próbki były transportowane w ciągu maksymalnie 24 godzin od pobrania, aby zminimalizować ryzyko zmiany parametrów analitycznych. Dobre praktyki laboratoria wodociągowego wskazują, że każda próbka powinna być odpowiednio oznakowana i zarejestrowana, co ułatwia późniejsze śledzenie wyników analizy. W takich sytuacjach warto korzystać z wytycznych takich jak Standard ISO 5667 dotyczący pobierania próbek wody, co zapewnia jakość i wiarygodność uzyskiwanych danych.

Pytanie 14

Naczynia miarowe kalibrowane "na wlew" mają oznaczenie w postaci symbolu

A. A

B. Ex

C. B

D. In

Naczynia miarowe kalibrowane "na wlew" oznaczone symbolem "In" są przeznaczone do pomiaru objętości cieczy, które pozostają w naczyniu po ich napełnieniu. Oznaczenie to wskazuje, że naczynie powinno być uzupełnione do wyznaczonego poziomu, a dokładność pomiaru zależy od właściwego zastosowania naczynia. W praktyce, naczynia te są używane w laboratoriach do precyzyjnego odmierzania reagentów, gdzie ważne jest, aby cała objętość została wykorzystana w procesie chemicznym. Warto zauważyć, że zgodnie z normami ISO oraz wymaganiami dotyczącymi jakości w laboratoriach, stosowanie naczyń miarowych kalibrowanych „na wlew” pozwala na uzyskanie wiarygodnych wyników pomiarów. Używając naczyń oznaczonych symbolem „In”, laboranci mogą zminimalizować błędy związane z pozostałością cieczy, co jest istotne w kontekście analizy danych i powtarzalności badań.

Pytanie 15

Nie należy używać gorącej wody do mycia

A. kolby miarowej

B. zlewki

C. szkiełka zegarkowego

D. kolby stożkowej

Kolba miarowa jest szklanym naczyniem laboratoryjnym, które służy do dokładnego pomiaru objętości cieczy. Z uwagi na jej konstrukcję, nagłe zmiany temperatury mogą prowadzić do uszkodzeń, takich jak pęknięcia czy odkształcenia. Gorąca woda może powodować, że szkło stanie się bardziej podatne na stres termiczny, co jest niebezpieczne, zwłaszcza w przypadku kolb miarowych, które są projektowane z myślą o precyzyjnych pomiarach. W standardach laboratoryjnych, takich jak normy ISO, zaleca się, aby naczynia wykonane ze szkła boro-krzemowego, wykorzystywane w laboratoriach, nie były narażane na nagłe zmiany temperatury. Dobrą praktyką jest mycie ich w letniej wodzie z detergentem, a następnie dokładne płukanie w wodzie destylowanej, aby zminimalizować ryzyko uszkodzenia i zapewnić dokładność pomiarów. Przy odpowiedniej konserwacji, kolby miarowe mogą służyć przez wiele lat, jednak ich właściwe użytkowanie jest kluczowe dla utrzymania ich funkcjonalności.

Pytanie 16

Elementami brakującymi w zestawie przedstawionym na rysunku są

A. stojak, łącznik i łapa

B. bagietka, termometr oraz siatka

C. stojak, termometr oraz siatka

D. stojak, łącznik oraz termometr

Wybór innych odpowiedzi często wiąże się z niepełnym zrozumieniem roli, jaką poszczególne elementy odgrywają w laboratoriach. Bagietka, będąca elementem używanym w kuchni, nie ma zastosowania w kontekście laboratoryjnym. Jej obecność w zestawie nie tylko nie pasuje do środowiska laboratorium, ale także wskazuje na brak wiedzy o standardowych narzędziach wykorzystywanych w procesach eksperymentalnych. Termometr, choć ważny w wielu pomiarach, nie jest elementem strukturalnym, który wspierałby stabilność zestawów montażowych. Odpowiedzi zawierające termometr pomijają kluczowe komponenty, takie jak statyw i łącznik, które są nieodzowne w każdym eksperymencie wymagającym precyzyjnego pomiaru. Z kolei łącznik i łapa, będące istotnymi elementami w laboratoriach, są fundamentalne dla łączenia i stabilizacji, co jest kluczowe dla uniknięcia wypadków w trakcie doświadczeń. Często popełnianym błędem jest skupianie się na pojedynczych narzędziach, zamiast na całościowej konfiguracji sprzętu, co prowadzi do nieporozumień. Właściwe zrozumienie komplementarności elementów sprzętu laboratoryjnego jest kluczowe dla ich efektywnego wykorzystania w praktyce.

Pytanie 17

W celu rozdrabniania niewielkich ilości bardzo twardego materiału wykorzystuje się moździerze

A. agatowe

B. teflonowe

C. melaminowe

D. ze stali molibdenowej

Wybór moździerzy teflonowych, melaminowych czy agatowych na rozdrabnianie twardych materiałów jest niewłaściwy z kilku powodów. Moździerze teflonowe, mimo że są odporne na działanie wielu chemikaliów, są zbyt miękkie, aby skutecznie rozdrabniać twarde substancje. Ich struktura nie pozwala na osiągnięcie odpowiedniej siły nacisku, a dodatkowo mogą ulegać zarysowaniom, co w dłuższym okresie może prowadzić do kontaminacji mieszanek. Z kolei moździerze melaminowe, chociaż lekkie i łatwe w czyszczeniu, również nie mają wystarczającej twardości, by poradzić sobie z twardymi materiałami. Mogą pękać lub się łamać pod wpływem dużych obciążeń. Moździerze agatowe są estetyczne i dobrze sprawdzają się w przypadku miększych materiałów, ale ich koszt oraz możliwość pękania przy dużych obciążeniach sprawiają, że nie są najlepszym wyborem do rozdrabniania twardych substancji. Wybierając odpowiedni moździerz, ważne jest, aby wziąć pod uwagę zarówno twardość materiału, jak i jego przeznaczenie. Dlatego też, do rozdrabniania twardych materiałów, moździerz ze stali molibdenowej jest najlepszym rozwiązaniem, zapewniającym zarówno efektywność, jak i trwałość podczas pracy.

Pytanie 18

Podczas pomiaru masy substancji w naczyniu wagowym na wadze technicznej, dla zrównoważenia masy na szalce zastosowano odważniki: 10 g, 5 g, 500 mg, 200 mg, 200 mg, 50 mg, 20 mg, 10 mg oraz 10 mg. Masa substancji razem z naczynkiem wyniosła

A. 15,99 g

B. 16,04 g

C. 15,94 g

D. 16,94 g

Odpowiedź 15,99 g jest prawidłowa, ponieważ podczas ważenia substancji w naczynku wagowym, sumujemy masy odważników, które zostały użyte do zrównoważenia. W analizowanym przypadku odważniki to: 10 g, 5 g, 500 mg (czyli 0,5 g), 200 mg (czyli 0,2 g), 200 mg (0,2 g), 50 mg (0,05 g), 20 mg (0,02 g), 10 mg (0,01 g) i 10 mg (0,01 g). Gdy dodamy te wartości, otrzymujemy: 10 g + 5 g + 0,5 g + 0,2 g + 0,2 g + 0,05 g + 0,02 g + 0,01 g + 0,01 g = 15,99 g. W praktyce, ważenie substancji należy przeprowadzać na dobrze skalibrowanych wagach technicznych, które powinny być regularnie poddawane kalibracji zgodnie z normami ISO 9001, aby zapewnić dokładność pomiarów. Użycie odważników o precyzyjnych wartościach jest kluczowe dla uzyskania wiarygodnych wyników, co ma ogromne znaczenie w laboratoriach chemicznych oraz w przemyśle farmaceutycznym, gdzie niewielkie odchylenia w ważeniu mogą prowadzić do poważnych konsekwencji dla jakości produktów.

Pytanie 19

Jakie oznaczenie znajduje się na naczyniach szklanych kalibrowanych do wlewu?

A. Ex

B. In

C. W

D. R

Oznaczenie In na naczyniach szklanych kalibrowanych na wlew wskazuje, że naczynie to jest zaprojektowane do precyzyjnego pomiaru objętości cieczy, która ma zostać wlane w jego wnętrze. W praktyce oznaczenie to oznacza, że objętość wskazana na naczyniu jest równa objętości cieczy, gdy jej poziom osiąga oznaczenie kalibracyjne. Naczynia te są szeroko stosowane w laboratoriach chemicznych, biologicznych oraz w przemyśle farmaceutycznym, gdzie dokładność pomiarów jest kluczowa. Przykładem zastosowania może być przygotowywanie roztworów o określonej stężeniu, gdzie precyzyjna objętość reagentów jest niezbędna do uzyskania powtarzalnych wyników analiz. Warto również zwrócić uwagę na standardy ISO oraz normy ASTM, które regulują wymagania dotyczące kalibracji naczyń, co zapewnia wysoką jakość i rzetelność wyników eksperymentalnych.

Pytanie 20

Zestaw do filtracji pod obniżonym ciśnieniem powinien obejmować między innymi

A. kolbę okrągłodenną, lejek szklany z sączkiem, płuczkę bezpieczeństwa

B. kolbę miarową, lejek Büchnera, pompę próżniową

C. kolbę ssawkową, lejek Büchnera, płuczkę bezpieczeństwa

D. kolbę stożkową, lejek szklany z sączkiem, pompę próżniową

Odpowiedź wskazująca na kolbę ssawkową, lejek Büchnera oraz płuczkę bezpieczeństwa jest prawidłowa, ponieważ wszystkie te elementy są kluczowe w procesie sączenia pod zmniejszonym ciśnieniem. Kolba ssawkowa, znana również jako kolba próżniowa, jest specjalnie zaprojektowana do przechowywania cieczy pod ciśnieniem niższym niż ciśnienie atmosferyczne, co pozwala na efektywne sączenie. Lejek Büchnera, zbudowany z porcelany lub szkła, umożliwia szybkie i efektywne oddzielanie ciał stałych od cieczy, wykorzystując siłę próżni generowaną przez pompę. Płuczka bezpieczeństwa jest istotnym elementem, który chroni zarówno sprzęt, jak i użytkownika przed niebezpiecznymi substancjami chemicznymi, zapobiegając ich zassaniu do systemu próżniowego. Dobór tych elementów odpowiada standardom laboratoryjnym, gdzie bezpieczeństwo i efektywność są priorytetami. Przygotowując się do procedur laboratoryjnych związanych z filtracją, zawsze należy uwzględnić te trzy składniki, aby zapewnić prawidłowe i bezpieczne przeprowadzenie eksperymentów.

Pytanie 21

Wybierz spośród wymienionych właściwości tę, która nie dotyczy naczyń kwarcowych.

A. Przepuszczalność promieniowania ultrafioletowego

B. Większa kruchość oraz mniejsza odporność na uderzenia niż naczynia wykonane z normalnego szkła

C. Odporność na działanie kwasu fluorowodorowego oraz roztworu wodorotlenku potasu

D. Niska wrażliwość na zmiany temperatury

Odporność na działanie kwasu fluorowodorowego i roztworu wodorotlenku potasu nie jest cechą naczyń kwarcowych. Naczynia kwarcowe, wykonane ze szkła kwarcowego, charakteryzują się wysoką odpornością chemiczną, ale nie są odporne na działanie kwasu fluorowodorowego, który jest jednym z niewielu kwasów zdolnych do atakowania szkła kwarcowego. W praktyce oznacza to, że naczynia te mogą być używane do przechowywania i reakcji chemicznych z wieloma substancjami, ale należy unikać kontaktu z kwasami fluorowodorowymi. Z drugiej strony, szkło kwarcowe dobrze znosi działanie zasadowych roztworów, takich jak wodorotlenek potasu, dlatego jest często wykorzystywane w laboratoriach chemicznych i przemysłowych do przechowywania odczynników. Ponadto, naczynia kwarcowe wykazują wysoką odporność na wysokie temperatury, co czyni je idealnymi do zastosowania w piecach i innych urządzeniach wymagających zachowania stabilności w ekstremalnych warunkach temperaturowych.

Pytanie 22

Zestaw do filtracji nie zawiera

A. metalowego statywu

B. szklanej bagietki

C. kolby miarowej

D. szklanego lejka

Kolba miarowa nie jest elementem zestawu do sączenia, ponieważ jej główną funkcją jest dokładne pomiarowanie objętości cieczy. W procesach sączenia, szczególnie w laboratoriach chemicznych i biologicznych, kluczowe jest oddzielenie fazy stałej od cieczy, co odbywa się najczęściej z wykorzystaniem lejek szklany, który jest niezbędny do precyzyjnego kierowania cieczy do naczynia zbiorczego. Bagietka szklana służy do przenoszenia lub dozowania niewielkich ilości substancji, a statyw metalowy jest używany do stabilizacji elementów podczas eksperymentów. W kontekście dobrych praktyk laboratoryjnych, ważne jest zrozumienie roli każdego z tych narzędzi, aby efektywnie przeprowadzać procedury analityczne, takie jak filtracja, gdzie kluczowe jest użycie lejka i odpowiednich filtrów, a kolba miarowa nie jest konieczna w tym procesie. Zrozumienie tych różnic pozwala na lepsze planowanie i przeprowadzanie działań laboratoryjnych, co jest niezbędne w pracy każdego chemika.

Pytanie 23

W celu przeprowadzenia opisanego doświadczenia, należy przygotować:

Opis procesu wydzielenia kwasu acetylosalicylowego z tabletek
Pięć rozgniecionych tabletek aspiryny (polopiryny) umieszcza się w kolbie stożkowej o pojemności 100 ml, dodaje 10 ml etanolu i ogrzewa na łaźni wodnej, aż do momentu rozpadnięcia się tabletek. W roztworze znajduje się kwas acetylosalicylowy, natomiast masa tabletkowa pozostaje w osadzie. Osad ten odsącza się na ogrzanym lejku szklanym zaopatrzonym w sączek karbowany. Do odebiornego przesączu dodaje się 20-30 ml zimnej wody destylowanej. Dodatek wody powoduje wypadanie osadu aspiryny z roztworu (zmniejsza się rozpuszczalność aspiryny w roztworze wodno-alkoholowym). Wydzielone kryształy odsączyć na lejku sitowym i suszyć na powietrzu.

Opis procesu wydzielenia kwasu acetylosalicylowego z tabletek

Pięć rozgniecionych tabletek aspiryny (polopiryny) umieszcza się w kolbie stożkowej o pojemności 100 ml, dodaje 10 ml etanolu i ogrzewa na łaźni wodnej, aż do momentu rozpadnięcia się tabletek. W roztworze znajduje się kwas acetylosalicylowy, natomiast masa tabletkowa pozostaje w osadzie. Osad ten odsącza się na ogrzanym lejku szklanym zaopatrzonym w sączek karbowany. Do odebiornego przesączu dodaje się 20-30 ml zimnej wody destylowanej. Dodatek wody powoduje wypadanie osadu aspiryny z roztworu (zmniejsza się rozpuszczalność aspiryny w roztworze wodno-alkoholowym). Wydzielone kryształy odsączyć na lejku sitowym i suszyć na powietrzu.

A. polopirynę, metanol, kolbę stożkową 100 ml, łaźnię wodną, bagietkę, lejek szklany, termometr.

B. aspirynę etanol, kolbę stożkową 250 ml, łaźnię wodną, lejek metalowy do sączenia na gorąco, bagietkę, pompkę wodą, cylinder miarowy.

C. etopirynę, stężony kwas siarkowy, etanol, kolbę ssawkową lejek sitowy, pompkę wodną, eksykator, cylinder miarowy, moździerz.

D. aspirynę, moździerz, etanol, kolbę stożkową 100 ml, łaźnię wodną, lejek szklany, kolbę ssawkową, lejek sitowy, sączek karbowany.

Odpowiedź jest poprawna, ponieważ opisany proces eksperymentalny rzeczywiście wymaga użycia aspiryny, która jest substancją czyną w tym doświadczeniu. Kluczowym krokiem jest rozcieranie aspiryny w moździerzu, co pozwala na zwiększenie powierzchni kontaktu substancji z rozpuszczalnikiem, jakim jest etanol. Użycie kolby stożkowej o pojemności 100 ml jest zgodne z zasadami laboratoryjnymi, które zalecają stosowanie odpowiednich naczyń do reakcji chemicznych, aby zapewnić dokładność pomiarów. Ogrzewanie roztworu w łaźni wodnej to standardowa procedura, która pozwala na kontrolowanie temperatury, co jest niezbędne dla prawidłowego rozpuszczenia aspiryny. W procesie filtracji, obecność lejka szklanego, kolby ssawkowej, lejka sitowego oraz sączka karbowanego umożliwia skuteczne oddzielenie kryształów aspiryny od roztworu oraz ich osuszenie. Takie podejście jest zgodne z dobrymi praktykami laboratoryjnymi, które kładą nacisk na precyzję i efektywność w przeprowadzaniu doświadczeń chemicznych.

Pytanie 24

Aby pobrać dokładnie 20 cm³ próbkę wody do przeprowadzenia analiz, należy zastosować

A. pipetę jednomiarową o pojemności 20 cm3

B. cylinder miarowy o pojemności 25 cm3

C. pipetę wielomiarową o pojemności 25 cm3

D. pipetę jednomiarową o pojemności 10 cm3

Pipeta jednomiarowa o pojemności 20 cm<sup>3</sup> jest najodpowiedniejszym narzędziem do precyzyjnego pobierania próbki wody o objętości 20 cm<sup>3</sup>. W praktyce laboratoryjnej, pipety jednomiarowe są projektowane tak, aby umożliwić dokładne i powtarzalne pomiary, co jest kluczowe w analizach chemicznych. Wybierając pipetę o pojemności dokładnie odpowiadającej potrzebnej objętości, minimalizujemy ryzyko błędów pomiarowych i podnosimy jakość uzyskiwanych wyników. W kontekście standardów laboratoryjnych, zgodnie z normą ISO 8655, pipety powinny być kalibrowane i okresowo weryfikowane, aby zapewnić ich dokładność. Użycie pipety o odpowiedniej pojemności, jak w tym przypadku, nie tylko zwiększa precyzję, ale także efektywność pracy w laboratorium, co jest istotne w przypadku wielu analiz wymagających rozcieńczeń lub dokładnych pomiarów składników chemicznych.

Pytanie 25

Aby przygotować zestaw do filtracji, należy zebrać

A. szkiełko zegarkowe, tryskawkę, kolbę stożkową

B. lejek szklany, statyw metalowy, kółko metalowe, zlewkę

C. biuretę, statyw metalowy, zlewkę

D. bagietkę, zlewkę, łapę metalową, statyw metalowy

Aby przygotować zestaw do sączenia, niezbędne jest skompletowanie odpowiednich narzędzi laboratoryjnych, które umożliwią przeprowadzenie tego procesu w sposób efektywny i bezpieczny. Lejek szklany jest kluczowym elementem, ponieważ jego zadaniem jest kierowanie cieczy do zlewki, co minimalizuje ryzyko rozlania oraz zapewnia precyzyjne dozowanie. Statyw metalowy jest istotny, ponieważ stabilizuje lejek, co jest niezbędne do uzyskania prawidłowego kąta nachylenia, zapewniając tym samym efektywność procesu sączenia. Kółko metalowe, często używane jako podstawa dla lejka, zwiększa stabilność całej konstrukcji, zmniejszając ryzyko przypadkowego przewrócenia się. Zlewka, jako naczynie odbierające substancję, jest niezbędna do zbierania przefiltrowanego płynu. Wszystkie te elementy współpracują, tworząc funkcjonalny zestaw, który spełnia standardy bezpieczeństwa i efektywności w pracach laboratoryjnych.

Pytanie 26

Do narzędzi pomiarowych zalicza się

A. kolbę stożkową

B. naczynko wagowe

C. cylinder

D. zlewkę

Cylinder miarowy to naprawdę fajne narzędzie, które znajdziesz w każdym laboratorium. Używa się go do dokładnego mierzenia objętości cieczy, co jest mega ważne podczas różnych eksperymentów chemicznych czy fizycznych. W przeciwieństwie do zlewki, cylinder ma wyraźne podziałki i prostokątną formę, co naprawdę ułatwia odczytywanie wartości. Dzięki temu błąd pomiarowy jest znacznie mniejszy. Osobiście uważam, że korzystanie z cylindra to podstawa, gdy przychodzi do przygotowywania roztworów, gdzie musisz mieć pewność, że wszystko jest dokładnie odmierzone. Oczywiście, pamiętaj, żeby cylinder był odpowiednio skalibrowany, bo to pozwala na powtarzalność wyników, a to chyba każdy chce mieć w swoich eksperymentach.

Pytanie 27

Wskaź zestaw reagentów oraz przyrządów wymaganych do przygotowania 0,5 dm³ roztworu HCl o stężeniu 0,2 mol/dm³?

A. Kolba pomiarowa na 500 cm3, 1 odważka analityczna HCl 0,1mol/dm3

B. Kolba pomiarowa na 1000 cm3, cylinder pomiarowy na 500 cm3, 4 odważki analityczne HCl 0,1 mol/dm3

C. Kolba pomiarowa na 500 cm3, 2 odważki analityczne HCl 0,1 mol/dm3

D. Kolba pomiarowa na 1000 cm3, cylinder pomiarowy na 500 cm3, 1 naważka analityczna HCl

Aby sporządzić 0,5 dm³ roztworu HCl o stężeniu 0,2 mol/dm³, potrzebujemy odpowiednich odczynników i sprzętu. W tym przypadku właściwym wyborem jest kolba miarowa o pojemności 500 cm³ oraz jedna odważka analityczna HCl o stężeniu 0,1 mol/dm³. Przy takich danych, można obliczyć potrzebną ilość HCl. Zastosowanie wzoru: C = n/V, gdzie C to stężenie, n to liczba moli, a V to objętość, pozwala uzyskać n = C*V = 0,2 mol/dm³ * 0,5 dm³ = 0,1 mol. Ponieważ roztwór o stężeniu 0,1 mol/dm³ ma potrzebną objętość 1 dm³, wystarczy nam 0,1 dm³ tego roztworu, co odpowiada 100 cm³. Użycie kolby miarowej o pojemności 500 cm³ zapewnia precyzyjne odmierzanie, co jest niezbędne dla uzyskania wiarygodnych wyników eksperymentalnych. Tego rodzaju procedury są zgodne z normami laboratoryjnymi, które podkreślają znaczenie dokładności w przygotowywaniu roztworów chemicznych.

Pytanie 28

W trakcie pobierania próbek wody, które mają być analizowane pod kątem składników podatnych na rozkład fotochemiczny, należy

A. stosować opakowania nieprzezroczyste

B. dodać do próbek roztwór H3PO4 w celu zakwaszenia

C. obniżyć temperaturę próbek do 10oC

D. wykorzystywać pojemniki z jasnego szkła z dokładnie dopasowanym korkiem

Chociaż schłodzenie próbek do temperatury 10oC, zakwaszenie ich roztworem H3PO4 oraz stosowanie opakowań z jasnego szkła mogą wydawać się sensownymi metodami, nie są one skuteczne w kontekście analizy składników podatnych na rozkład fotochemiczny. Schłodzenie próbek jest korzystne dla spowolnienia procesów biologicznych i chemicznych, ale nie eliminuje problemu związanego z fotodegradacją, ponieważ światło wciąż może przenikać przez opakowanie. Z kolei zakwaszenie próbek może prowadzić do niepożądanych reakcji chemicznych, które mogą zmieniać skład próbki. Użycie jasnego szkła natomiast nie zapewnia ochrony przed światłem, co jest kluczowe, gdyż może spowodować degradację substancji fotochemicznych. Typowym błędem myślowym jest przekonanie, że jedynie temperatura lub pH próbki mają kluczowe znaczenie, podczas gdy ważnym aspektem jest także ochrona przed światłem. W praktyce, niewłaściwe podejście do pobierania i przechowywania próbek może prowadzić do zafałszowania wyników analitycznych i tym samym do błędnych wniosków w badaniach środowiskowych. Dlatego kluczowe jest przestrzeganie ustalonych standardów i dobrych praktyk, które wskazują na użycie odpowiednich materiałów. Zrozumienie tych zasad ma fundamentalne znaczenie dla zapewnienia wiarygodności wyników badań.

Pytanie 29

Jakie środki należy zastosować do gaszenia pożaru metali, takich jak magnez, sód czy potas?

A. wody

B. gaśnicy pianowej

C. piasku

D. gaśnicy śniegowej

Użycie piasku do gaszenia pożarów metali, takich jak magnez, sód czy potas, jest zgodne z zaleceniami dotyczącymi bezpieczeństwa przeciwpożarowego. W przypadku pożarów metali, które reagują z wodą, stosowanie wody może prowadzić do niebezpiecznych reakcji chemicznych, a tym samym pogarszać sytuację. Piasek działa jako środek dławienia, ograniczając dostęp tlenu do ognia oraz absorbuje ciepło, co skutecznie gaśnie płomienie. W praktyce, podczas akcji ratunkowej, mogą być używane specjalne pojemniki z piaskiem, które są łatwe do transportu i użycia w nagłych wypadkach. Ważne jest, aby personel odpowiedzialny za bezpieczeństwo w zakładach przemysłowych był odpowiednio przeszkolony w zakresie używania piasku oraz innych aprobowanych środków do gaszenia pożarów metali. Aktualne wytyczne i normy, takie jak NFPA 484 (National Fire Protection Association), jasno określają metody postępowania w przypadku pożarów materiałów metalicznych, co podkreśla znaczenie prawidłowego doboru środka gaśniczego.

Pytanie 30

Aby przygotować miano kwasu solnego, konieczne jest odważenie węglanu sodu o masie wynoszącej około 400 mg. Jaką precyzję powinna mieć waga używana do odważenia węglanu sodu?

A. 0,01 g

B. 1 g

C. 0,1 g

D. 0,001 g

Wybór wagi o dokładności 0,001 g (1 mg) jest uzasadniony, gdyż do przygotowania miany kwasu solnego potrzebna jest odważka węglanu sodu o masie około 400 mg. Wymagana dokładność przy ważeniu substanacji chemicznych jest kluczowa dla uzyskania precyzyjnych wyników analitycznych. W analityce chemicznej, zwłaszcza w titracji, precyzyjne ważenie reagentów jest niezbędne, aby uniknąć błędów pomiarowych, które mogą prowadzić do fałszywych wniosków. Przyjęcie dokładności na poziomie 0,001 g pozwala na dokładniejsze przygotowanie roztworu, co jest istotne w kontekście późniejszych obliczeń i analiz. Stosowanie wag analitycznych jest standardem w laboratoriach chemicznych, ponieważ umożliwiają one kontrolowanie jakości analizowanego materiału i zapewniają zgodność z zasadami dobrej praktyki laboratoryjnej (GLP). Przykładowo, w przypadku przygotowywania roztworów wzorcowych, dokładność ważenia jest kluczowa dla uzyskania odpowiednich stężeń, co jest niezbędne w dalszych etapach analizy.

Pytanie 31

Na ilustracji numery rzymskie wskazują

A. I – rozdzielacz, II – sublimat

B. I – chłodnicę, II – sublimat

C. I – chłodnicę, II – destylat

D. I – rozdzielacz, II – destylat

Wybór odpowiedzi, w której I oznaczono jako rozdzielacz, a II jako sublimat, prowadzi do kilku kluczowych nieporozumień. Rozdzielacz jest urządzeniem, które służy do oddzielania różnych faz, na przykład cieczy od gazów, co nie jest jego funkcją w kontekście destylacji. Destylacja to proces, w którym składniki mieszaniny cieczy są oddzielane na podstawie różnicy ich temperatur wrzenia, a nie za pomocą rozdzielaczy. Sublimacja, z drugiej strony, to proces, w którym substancja przechodzi bezpośrednio ze stanu stałego do gazowego, omijając fazę ciekłą, co nie znajduje zastosowania w kontekście chłodnicy i destylacji. Odpowiedzi, które określają II jako sublimat, pomijają zrozumienie, że sublimacja nie jest zjawiskiem zachodzącym w pracy chłodnicy, a tym bardziej w procesie destylacyjnym. Często obserwowanym błędem jest niewłaściwe utożsamianie procesów termicznych i stanów skupienia substancji. Ważne jest, aby przy analizie procesów chemicznych zrozumieć różnice między podziałem na fazy oraz transformacjami fizycznymi, do których należy sublimacja. Dobrym przykładem są procesy odparowywania i skraplania, które są kluczowe w kontekście destylacji, a pomylenie tych pojęć prowadzi do nieprawidłowych wniosków dotyczących zastosowania urządzeń i ich funkcji. Konieczne jest przyswojenie sobie tych definicji, aby skutecznie operować w obszarze chemii i inżynierii procesowej.

Pytanie 32

Aby uzyskać roztwór AgNO₃ (masa molowa AgNO₃ to 169,8 g/mol) o stężeniu 0,1 mol/dm³, należy rozpuścić w wodzie destylowanej i dopełnić kolbę wodą destylowaną do zaznaczonej kreski.

A. odważyć 169,80 g AgNO3, przenieść do kolby miarowej o pojemności 1000 cm3, rozpuścić

B. odważyć 16,98 g AgNO3, przenieść do kolby miarowej o pojemności 100 cm3, rozpuścić w wodzie destylowanej i dopełnić kolbę wodą destylowaną do zaznaczonej kreski

C. odważyć 1,698 g AgNO3, przenieść do kolby miarowej o pojemności 100 cm3, rozpuścić w wodzie destylowanej i dopełnić kolbę wodą destylowaną do zaznaczonej kreski

D. odważyć 1,698 g AgNO3, przenieść do kolby miarowej o pojemności 1000 cm3, rozpuścić w wodzie destylowanej i dopełnić kolbę wodą destylowaną do zaznaczonej kreski

Odpowiedź jest poprawna, ponieważ przygotowanie roztworu o stężeniu 0,1 mol/dm³ wymaga precyzyjnego odmierzania substancji chemicznych. Aby uzyskać roztwór o pojemności 100 cm³ i stężeniu 0,1 mol/dm³, należy obliczyć ilość AgNO₃ potrzebną do przygotowania takiego roztworu. Masa molowa AgNO₃ wynosi 169,8 g/mol, więc dla 0,1 mol/dm³ w 100 cm³ (0,1 dm³) potrzeba 0,01 mola tej substancji. Zatem 0,01 mola x 169,8 g/mol daje 1,698 g AgNO₃. Przeniesienie odważonej ilości do kolby miarowej o pojemności 100 cm³ i rozpuszczenie w wodzie destylowanej oraz uzupełnienie do kreski zapewnia, że otrzymujemy dokładnie przygotowany roztwór o wymaganym stężeniu. Tego rodzaju praktyka jest zgodna z najlepszymi praktykami w laboratoriach chemicznych, gdzie precyzja i dokładność są kluczowe dla uzyskania wiarygodnych wyników analitycznych.

Pytanie 33

Średnia masa wody wypływająca z pipety o deklarowanej pojemności 25 cm³, w temperaturze 25°C wynosi 24,80 g. Korzystając z danych zamieszczonych w tabeli wskaż wartość poprawki kalibracyjnej dla tej pipety.

Masa wody zajmującej objętość 1 dm³ w zależności od temperatury pomiaru
Temperatura °C	Masa wody g
20	997,17
21	997,00
22	996,80
23	996,59
24	996,38
25	996,16
26	995,93
27	995,69
28	995,45
29	995,18
30	994,92

A. 0,25 ml

B. 0,18 ml

C. 0,16 ml

D. 0,10 ml

Dobra robota! Odpowiedź 0,10 ml jest jak najbardziej na miejscu i świetnie pokazuje, jakie są zasady kalibracji pipet. Jak masz pipetę o pojemności 25 cm³, to różnice między tym, co teoretycznie powinno być, a tym, co naprawdę dostajesz, są mega ważne dla precyzyjnych pomiarów. W tym przypadku pipeta faktycznie wypuszcza 0,104 g wody mniej, co daje nam tę poprawkę kalibracyjną 0,10 ml. W labie, kiedy używasz pipet do dozowania różnych substancji, musisz to uwzględnić, żeby wyniki były dokładne. W każdym laboratorium analitycznym kalibracja to standard. Bo każda nawet mała różnica w objętości może zmienić stężenie roztworu, a potem to prowadzi do błędnych wniosków. Dlatego fajnie jest regularnie sprawdzać i kalibrować pipety, żeby mieć pewność, że wyniki są wiarygodne i można je powtarzać.

Pytanie 34

Nie należy podgrzewać cieczy w szczelnie zamkniętych pojemnikach, ponieważ

A. może wystąpić niebezpieczeństwo zgaszenia płomienia

B. wzrost ciśnienia może spowodować wybuch

C. istnieje ryzyko zalania palnika

D. może to zwiększyć jej toksyczność

Ogrzewanie cieczy w szczelnie zamkniętych naczyniach stwarza ryzyko wzrostu ciśnienia wewnątrz naczynia, co może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji, w tym wybuchu. W momencie, gdy ciecz jest podgrzewana, jej temperatura wzrasta, co powoduje zwiększenie energii kinetycznej cząsteczek. W zamkniętym naczyniu, które nie ma możliwości swobodnego wydostania się pary, ciśnienie będzie rosło. Przykładem z życia codziennego mogą być sytuacje, gdy gotujemy wodę w zamkniętej butelce lub słoiku. W takich przypadkach para wodna nie ma drogi ujścia, a przy osiągnięciu krytycznego poziomu ciśnienia, naczynie może pęknąć lub eksplodować, co stanowi poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa. Zgodnie z normami BHP oraz zaleceniami producentów sprzętu laboratoryjnego i przemysłowego, zawsze należy stosować naczynia przystosowane do ogrzewania cieczy oraz zapewniać odpowiedni nadmiar ciśnienia, aby zminimalizować ryzyko takich incydentów, na przykład poprzez użycie zaworów bezpieczeństwa.

Pytanie 35

Do filtracji osadów drobnokrystalicznych wykorzystuje się filtry

A. elastyczne, o najmniejszych porach

B. sztywne, o największych porach

C. sztywne, o najmniejszych porach

D. elastyczne, o największych porach

Sączki twarde o najmniejszych porach są optymalnym wyborem do sączenia osadów drobnokrystalicznych, ponieważ ich struktura zapewnia skuteczne oddzielanie cząstek stałych od cieczy. Twardość materiału sączka pozwala na zachowanie stabilności mechanicznej podczas procesu filtracji, co jest kluczowe w wielu zastosowaniach laboratoryjnych i przemysłowych. Przykładowo, w laboratoriach chemicznych, gdzie często stosowane są różne metody analityczne, takie jak chromatografia czy spektroskopia, twarde sączki umożliwiają precyzyjne oczyszczanie próbek, eliminując drobne zanieczyszczenia, co wpływa na dokładność uzyskiwanych wyników. Dodatkowo, stosowanie sączków o najmniejszych porach jest zgodne z normami filtracji, które wymagają wykorzystania materiałów o odpowiednich właściwościach mechanicznych i chemicznych, aby zapewnić wysoką efektywność procesu oczyszczania i minimalizację straty substancji. W praktyce, sączki te są wykorzystywane w różnych branżach, w tym w farmacji, biotechnologii oraz przemysłach spożywczym, gdzie czystość produktu finalnego jest absolutnie kluczowa.

Pytanie 36

Aby podnieść temperaturę roztworu do 330 K, jakie wyposażenie jest potrzebne?

A. statywu, siatki, zlewki, termometru z zakresem temperatur 0--50°C

B. trójnogu, siatki ceramicznej, zlewki, termometru z zakresem temperatur 0--0°C

C. trójnogu, siatki ceramicznej, zlewki, termometru z zakresem temperatur 0-+100°C

D. statywu, siatki, zlewki, termometru z zakresem temperatur 0+100°C

Poprawna odpowiedź to wykorzystanie trójnogu, siatki ceramicznej, zlewki oraz termometru z zakresem temperatur 0-+100°C. Ta konfiguracja jest właściwa, ponieważ umożliwia bezpieczne i efektywne ogrzewanie roztworu do wymaganej temperatury 330 K (około 57°C). Trójnóg zapewnia stabilność podczas ogrzewania, co jest kluczowe w laboratoriach, gdzie bezpieczeństwo jest priorytetem. Siatka ceramiczna rozkłada ciepło równomiernie, co minimalizuje ryzyko lokalnych przegrzań, które mogą prowadzić do niepożądanych reakcji chemicznych. Użycie zlewki do podgrzewania roztworu jest standardową praktyką, ponieważ zlewki wykonane z odpowiednich materiałów (np. szkło borokrzemowe) są odporne na zmiany temperatury. Termometr z zakresem 0-+100°C jest odpowiedni do monitorowania temperatury, ponieważ pozwala na bezpieczne kontrolowanie wzrostu temperatury roztworu w bezpiecznym zakresie, nie przekraczającym maksymalnej temperatury mierzonej przez termometr. W laboratoriach chemicznych kluczowe jest przestrzeganie standardów bezpieczeństwa oraz stosowanie odpowiednich narzędzi, co zapewnia nie tylko dokładność eksperymentów, ale również ochronę przed zagrożeniami związanymi z wysoką temperaturą.

Pytanie 37

Jakiego odczynnika chemicznego, oprócz Na₂Cr₂O₇, należy użyć do sporządzenia mieszaniny chromowej do czyszczenia sprzętu szklarskiego w laboratorium?

A. H2SO4

B. HCI

C. H2CrO4

D. K2CrO4

Kwasy siarkowy (H2SO4) jest kluczowym składnikiem w przygotowaniu mieszaniny chromowej, obok dichromianu sodu (Na2Cr2O7), ponieważ działa jako silny środek utleniający, który wspomaga usuwanie zanieczyszczeń organicznych oraz nieorganicznych z powierzchni szkła laboratoryjnego. Kwas siarkowy reaguje z chromianami, tworząc bardziej aktywne formy chromu, co zwiększa efektywność czyszczenia. Zastosowanie tej mieszaniny jest powszechne w laboratoriach chemicznych, gdzie czystość szkła jest kluczowa dla uzyskania wiarygodnych wyników badań. Dzięki właściwościom higroskopijnym kwasu siarkowego, mieszanina ta dobrze przylega do powierzchni szkła, co pozwala na skuteczniejsze usuwanie osadów. W praktyce, przed użyciem tej mieszaniny, należy przestrzegać odpowiednich procedur bezpieczeństwa, takich jak noszenie odzieży ochronnej i stosowanie odpowiednich środków ochrony osobistej. Ponadto, zgodnie z zaleceniami OSHA i innymi wytycznymi dotyczącymi bezpieczeństwa w laboratoriach, należy przechowywać kwas siarkowy w odpowiednich naczyniach, aby zapobiec jego wyciekom oraz kontaktowi z innymi substancjami chemicznymi.

Pytanie 38

Jak nazywa się naczynie o płaskim dnie, które wykorzystuje się do pozyskiwania substancji stałej poprzez stopniowe odparowanie rozpuszczalnika z roztworu?

A. Tygiel Schotta

B. Eksykator

C. Kolba Kjeldahla

D. Krystalizator

Krystalizator to takie płaskodenne naczynie, które często widzimy w laboratoriach chemicznych. Używamy go do uzyskiwania substancji stałej w wyniku krystalizacji, co jest dosyć fajnym procesem. Krystalizacja polega na tym, że powoli odparowujemy rozpuszczalnik z roztworu, a to sprzyja tworzeniu się ładnych kryształów. Dobrze zaprojektowane krystalizatory mają dużą powierzchnię parowania, więc to przyspiesza cały proces. W praktyce, często korzystamy z krystalizatorów, żeby oczyścić różne substancje chemiczne, ale też w produkcji soli czy związków organicznych. Z mojego doświadczenia, w laboratoriach ważne jest, żeby monitorować temperaturę i ciśnienie, bo to wpływa na efektywność krystalizacji. A jeśli chodzi o świetne wyniki, to można wspomagać wytrącanie kryształów poprzez dodanie zarodków krystalicznych – to też dobrze mieć na uwadze.

Pytanie 39

Przy przygotowywaniu 100 cm³ roztworu o określonym stężeniu procentowym (m/V) konieczne jest odważenie wyliczonej ilości substancji, a następnie przeniesienie jej do

A. kolby miarowej, dodać 100 cm3 rozpuszczalnika, wymieszać, opisać

B. zlewki, rozpuścić w 100 cm3 rozpuszczalnika, przenieść do kolby miarowej, opisać

C. zlewki, rozpuścić w 100 cm3 rozpuszczalnika, opisać, wymieszać bagietką

D. kolby miarowej, rozpuścić, uzupełnić kolbę rozpuszczalnikiem do kreski, wymieszać, opisać

Zastosowanie zlewki w procesie przygotowywania roztworów może prowadzić do licznych problemów pomiarowych i nieprecyzyjnych rezultatów. Zlewki, choć są użyteczne do ogólnych operacji laboratoryjnych, nie zapewniają odpowiedniej dokładności w pomiarach objętości. Nie mają one podziałek, które pozwalałyby na precyzyjne odmierzenie potrzebnych ilości rozpuszczalnika. Ponadto, rozpuszczenie substancji w 100 cm³ rozpuszczalnika w zlewce nie gwarantuje, że końcowy roztwór będzie miał pożądane stężenie. W momencie przenoszenia roztworu do kolby miarowej, możliwe jest, że niecała objętość roztworu zostanie przetransportowana, co prowadzi do błędnych obliczeń. Dodatkowo, takie podejście może być wprowadzające w błąd, ponieważ nie uwzględnia się zasady dopełniania kolby do kreski, co jest kluczowe dla uzyskania dokładnego stężenia. Wiele osób może pomylić przygotowanie roztworu zlewce z kolbą miarową, co jest typowym błędem myślowym. W laboratoriach stosuje się konkretne protokoły, które podkreślają znaczenie użycia odpowiednich narzędzi do precyzyjnego przygotowania roztworów, a niewłaściwy wybór sprzętu może prowadzić do nieprawidłowych wyników badań chemicznych i analiz.

Pytanie 40

Które z poniższych działań należy wykonać przed rozpoczęciem pracy z nowym szkłem laboratoryjnym?

A. Ogrzać szkło w suszarce do 200°C bez mycia

B. Włożyć szkło do zamrażarki na 30 minut

C. Przetrzeć szkło suchą szmatką

D. Dokładnie umyć, wypłukać wodą destylowaną i wysuszyć

Przed przystąpieniem do pracy w laboratorium, odpowiednie przygotowanie szkła laboratoryjnego jest kluczowe dla uzyskania wiarygodnych wyników analitycznych. Zaleca się, aby każdy nowy element szkła został dokładnie umyty, wypłukany wodą destylowaną i następnie wysuszony. To nie jest tylko formalność – na powierzchni nowego szkła mogą pozostawać resztki środków produkcyjnych, pyłów, opiłków lub nawet tłuszczów używanych w procesie produkcji i transportu. Takie zanieczyszczenia potrafią znacząco wpłynąć na przebieg reakcji chemicznych, fałszować wyniki pomiarów czy powodować wytrącanie się niepożądanych osadów. W praktyce laboratoryjnej normą jest wieloetapowe mycie szkła: najpierw wodą z detergentem, następnie dokładne płukanie wodą z kranu, a na końcu kilkukrotne płukanie wodą destylowaną. Suszenie zapewnia, że do wnętrza próbki nie dostanie się woda o nieznanym składzie. Moim zdaniem, sumienne podejście do czystości szkła jest jedną z najważniejszych zasad pracy laboranta. Każdy zawodowiec wie, że nawet drobny brud czy mgiełka tłuszczu mogą przekreślić godziny żmudnej pracy. W wielu laboratoriach, szczególnie tych akredytowanych, są nawet specjalne protokoły przygotowania sprzętu – warto je poznać i stosować, bo to naprawdę się opłaca.

Rozpocznij nowy egzamin

Powrót do strony głównej