Wyniki egzaminu

Nowy egzamin
Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik fotografii i multimediów
  • Kwalifikacja: AUD.02 - Rejestracja, obróbka i publikacja obrazu
  • Data rozpoczęcia: 8 grudnia 2025 15:26
  • Data zakończenia: 8 grudnia 2025 15:43

Egzamin zdany!

Wynik: 29/40 punktów (72,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Facebook
X.com
LinkedIn
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Zgoda na opublikowanie wizerunku wymagana jest, jeśli fotografowana osoba

A. została sfotografowana podczas wydarzenia publicznego.
B. pełni funkcję publiczną podczas wykonywania zdjęcia.
C. jest częścią grupy.
D. jest głównym motywem zdjęcia.
Dokładnie tak, zgoda na opublikowanie wizerunku jest wymagana wtedy, gdy dana osoba jest głównym motywem zdjęcia. W praktyce oznacza to, że jeśli ktoś jest na zdjęciu wyeksponowany, łatwo go rozpoznać i stanowi centralny punkt kadru, to przed publikacją zdjęcia trzeba uzyskać jego zgodę. Takie podejście wynika wprost z przepisów prawa autorskiego, a dokładniej – z artykułu 81 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Kluczowe jest tu rozróżnienie między wizerunkiem osoby będącej przypadkowym tłem, a osobą faktycznie sfotografowaną z zamiarem ukazania jej postaci. W branży fotograficznej panuje niepisana zasada: jeśli masz wątpliwości, czy ktoś jest głównym motywem – lepiej poproś o pisemną zgodę, bo to zabezpiecza przed ewentualnymi roszczeniami. Mam wrażenie, że większość niedoświadczonych fotografów nie docenia tej kwestii i nierzadko wpada w pułapkę myślenia, że skoro zdjęcie jest zrobione na ulicy, to już wszystko można. Praktyka jednak pokazuje, że warto być ostrożnym, szczególnie gdy zdjęcia mają trafić do Internetu, mediów czy na stronę firmy. Dodatkowo, pamiętaj, że wizerunek to nie tylko twarz – czasami charakterystyczny wygląd, tatuaż czy stylizacja też wystarczą do identyfikacji osoby. Dlatego na rynku pracy zawodowi fotografowie i graficy zawsze dbają o formalności i zdobywają zgody na publikację. To po prostu rozsądne i profesjonalne podejście, które oszczędza wielu problemów w przyszłości.
Pytanie 2

Obiektyw powiększalnika z zanieczyszczoną soczewką, pokrytą drobnymi cząstkami kurzu, powinien być czyszczony przy użyciu

A. wody destylowanej z detergentem
B. pędzelka z gruszką
C. bibułki do tuszu oraz pędzelka
D. wody z mikrofibry
Pędzelek z gruszką jest najlepszym narzędziem do czyszczenia soczewek obiektywu powiększalnika, ponieważ pozwala na usunięcie drobnych cząstek kurzu bez ryzyka zarysowania powierzchni. Gruszka umożliwia wydmuchanie powietrza, co skutecznie usuwa zanieczyszczenia, jednocześnie nie wprowadzając dodatkowych substancji, które mogłyby zaszkodzić optyce. W przeciwieństwie do innych metod, takich jak użycie wody, nie ma ryzyka wprowadzenia wilgoci, która mogłaby prowadzić do pleśni lub uszkodzenia powłok antyrefleksyjnych. Dobre praktyki w zakresie konserwacji sprzętu optycznego zalecają regularne czyszczenie obiektywów, aby zachować jakość obrazu, a pędzelek z gruszką jest idealnym rozwiązaniem w codziennej pielęgnacji. Użycie tego typu narzędzi jest powszechną metodą stosowaną w fotografii i optyce, gdzie zachowanie czystości optyki jest kluczowe dla uzyskania najlepszych rezultatów.
Pytanie 3

Zdjęcie, które ma być zabezpieczone przed wykorzystaniem go do celów komercyjnych przez innych użytkowników, powinno być objęte licencją typu

A. CC-BY-ND
B. CC-BY
C. CC-BY-NC
D. CC-BY-SA
Wiele osób myli się w tym temacie, bo skróty licencji Creative Commons bywają na pierwszy rzut oka mylące, a przecież chodzi o konkretne ograniczenia i uprawnienia. CC-BY to licencja najbardziej liberalna – pozwala praktycznie na wszystko, także na użycie komercyjne, pod warunkiem wskazania autora. Gdyby komuś zależało na zabezpieczeniu się przed komercyjnym wykorzystaniem zdjęcia, ta opcja jest zupełnie nietrafiona. Z kolei CC-BY-ND zabrania tworzenia dzieł zależnych (czyli przeróbek, remiksów itd.), ale nadal umożliwia komercyjne wykorzystanie oryginału, jeśli tylko podpisany jest autor. W praktyce to oznacza, że ktoś może wrzucić Twoje autorskie zdjęcie do katalogu reklamowego bez żadnych zmian – co przecież nie rozwiązuje problemu ograniczenia użycia komercyjnego. CC-BY-SA wymaga dzielenia się na tych samych zasadach (czyli kopiujący musi opublikować nowe dzieło na tych samych warunkach), ale nie wprowadza blokady na użycie komercyjne. Moim zdaniem to bardzo częsty błąd – myli się ograniczenia dotyczące modyfikacji i sposobu udostępniania z kwestią możliwości komercyjnego wykorzystania. Branżowe dobre praktyki podkreślają, że jeżeli zależy nam na wyłączeniu użytku komercyjnego, trzeba szukać w licencji oznaczenia NC (NonCommercial). Odpowiednie rozróżnienie tych oznaczeń jest kluczowe: ND = no derivatives (brak przeróbek), SA = share alike (na tych samych zasadach), NC = noncommercial (bez komercji). Dlatego warto poświęcić chwilę, by zapoznać się z opisami licencji lub nawet skorzystać z oficjalnych generatorów licencji Creative Commons, które krok po kroku prowadzą przez opcje. Typowym błędem jest przekonanie, że ograniczenie przeróbek lub kopiowania automatycznie zablokuje komercję – a to nieprawda, bo każda opcja CC precyzyjnie określa zakres praw i ograniczeń. Z mojego doświadczenia korzystanie z niewłaściwej licencji może potem skutkować nieprzyjemnymi sytuacjami, zwłaszcza gdy ktoś komercyjnie wykorzysta naszą pracę, mimo że tego nie chcieliśmy. Klucz to zawsze sprawdzać, czy na licencji widnieje NC, jeśli chcemy zablokować zarabianie na naszym dziele przez innych.
Pytanie 4

Do oczyszczenia przedniej soczewki obiektywu zabrudzonej kroplą smaru należy użyć

A. sprężonego powietrza.
B. pędzelka.
C. roztworu alkoholu izopropylowego.
D. roztworu soli kuchennej.
Alkohol izopropylowy to zdecydowanie najlepszy wybór do czyszczenia przedniej soczewki obiektywu, zwłaszcza jeśli pojawiło się na niej zabrudzenie typu smar czy tłuszcz. Wynika to głównie z jego właściwości – świetnie rozpuszcza tłuste zabrudzenia, jednocześnie nie pozostawia smug i bardzo szybko odparowuje. Co ważne, jest neutralny dla powłok optycznych, nie niszczy ich, ani nie matowi szkła, jeśli jest używany rozsądnie i w odpowiednim stężeniu (najczęściej poleca się roztwór 70–99%). W branży fotograficznej i serwisach optycznych alkohol izopropylowy to standard – zawsze można zobaczyć go w zestawach profesjonalnych czyścików. Używają go również technicy w laboratoriach czy przy serwisowaniu sprzętu precyzyjnego, bo nie zostawia nalotu i nie reaguje z większością materiałów. Moim zdaniem warto zawsze mieć małą buteleczkę alkoholu izopropylowego pod ręką, szczególnie jeśli pracujemy ze sprzętem optycznym czy elektronicznym – przydaje się też do czyszczenia sensorów czy ekranów LCD. Tylko uwaga: do aplikacji najlepiej stosować miękką, niestrzępiącą się ściereczkę z mikrofibry, nigdy bezpośrednio na szkło, bo to może stworzyć zacieki. To podejście nie tylko skuteczne, ale po prostu bezpieczne i zgodne z dobrą praktyką serwisową.
Pytanie 5

Opublikowanie zdjęcia uczestników wycieczki na stronie internetowej wymaga zgody

A. ubezpieczyciela.
B. organizatora.
C. przewodnika.
D. uczestników.
To bardzo ważne zagadnienie z punktu widzenia ochrony danych osobowych i prawa do wizerunku. Podstawą prawną w Polsce, i w całej Unii Europejskiej, jest RODO (czyli Ogólne rozporządzenie o ochronie danych osobowych), a także ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wizerunek osoby fizycznej jest jej danymi osobowymi i nie można nim swobodnie dysponować. Zgoda uczestników wycieczki jest tutaj absolutnie konieczna, bo to oni decydują, czy chcą, żeby ich zdjęcie pojawiło się publicznie, np. na stronie internetowej szkoły, biura podróży czy organizatora turystyki. Co ciekawe, zgoda powinna być konkretna, dobrowolna, świadoma i udokumentowana – najlepiej na piśmie lub w sposób elektroniczny, tak żeby potem nie było problemu z udowodnieniem tego faktu. W praktyce, w szkołach często rodzice podpisują zgody na publikację zdjęć, ale każdorazowo trzeba pamiętać, że brak takiej zgody eliminuje możliwość publikacji. W branży turystycznej, dobrym zwyczajem jest uzyskiwanie zgody już na etapie organizacji wyjazdu. Ja osobiście zawsze zalecam, żeby nie wrzucać nawet grupowych fotek, jeśli chociażby jedna osoba z grupy sobie tego nie życzy. To kwestia nie tylko przepisów, ale i szacunku do prywatności uczestników. Często ktoś może nie życzyć sobie, żeby jego zdjęcia były dostępne publicznie, i trzeba to uszanować. Lepiej zapytać dwa razy niż potem mieć kłopoty albo nieprzyjemności. Moim zdaniem to podstawa profesjonalizmu w każdej działalności, która dotyczy ludzi i ich prywatności.
Pytanie 6

Jakie jest standardowe rozdzielczość zdjęcia przeznaczonego do publikacji w sieci?

A. 150 ppi
B. 300 ppi
C. 72 ppi
D. 82 ppi
W przypadku rozdzielczości 150 ppi, często mylnie przyjmuje się, że można jej używać do obrazów internetowych. Rozdzielczość ta jest stosunkowo wysoka i bardziej odpowiednia dla druku, gdzie detale mają kluczowe znaczenie. Wykorzystanie takiej rozdzielczości w Internecie może prowadzić do niepotrzebnego zwiększenia rozmiaru pliku, co negatywnie wpływa na czas ładowania strony. Warto zauważyć, że w dobie optymalizacji stron internetowych, nadmierna jakość obrazów może zaszkodzić, zamiast pomóc. Podobnie, odpowiedź 82 ppi również nie jest standardem w publikacjach internetowych. Choć wartości te są zbliżone do 72 ppi, to brak jest uzasadnienia dla ich stosowania, co może wprowadzać zamieszanie wśród projektantów. W kontekście rozdzielczości 300 ppi, warto podkreślić, że jest to typowa wartość dla druku, co sprawia, że nie ma zastosowania w mediach cyfrowych. Użycie tak wysokiej rozdzielczości na stronach internetowych nie tylko zwiększa czas ładowania, ale także powoduje nieefektywne wykorzystanie miejsca na serwerach. Właściwe podejście do rozdzielczości obrazów w Internecie polega na zrozumieniu, że 72 ppi to wystarczająca wartość dla wyświetlania zdjęć, co zostało potwierdzone przez badania i praktyki w zakresie web designu.
Pytanie 7

Rozpowszechnianie na stronie internetowej wizerunku osoby powszechnie znanej, podczas pełnienia funkcji publicznych

A. wymaga uzyskania od osoby pisemnej zgody.
B. wymaga uzyskania zgody osoby na poprawę ekspozycji zdjęcia.
C. wymaga zapłacenia osobie za wykorzystanie wizerunku.
D. nie wymaga uzyskania od osoby pisemnej zgody.
W przypadku osób powszechnie znanych, takich jak politycy występujący publicznie, publikacja ich wizerunku podczas pełnienia funkcji publicznych nie wymaga uzyskania pisemnej zgody. Wynika to bezpośrednio z art. 81 ust. 2 pkt 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Prawo przewiduje tutaj wyjątek – jeśli ktoś jest osobą publiczną i zdjęcie zostało wykonane podczas sprawowania jego funkcji, to rozpowszechnianie takiego wizerunku jest dozwolone bez formalności. W praktyce bardzo często spotkacie się z tym w branży medialnej, np. na portalach informacyjnych czy blogach tematycznych – nikt nie biega za politykiem z formularzem zgody. Oczywiście, wszystko ma swoje granice. Gdyby wykorzystać taki wizerunek w kontekście komercyjnym, np. do reklamy produktu czy usługi, sytuacja byłaby zupełnie inna i zgoda byłaby już konieczna. Również, jeśli zdjęcie naruszałoby dobra osobiste tej osoby, mogłoby się to skończyć procesem. Moim zdaniem, warto pamiętać o tej zasadzie, bo często zdarza się, że młode osoby zaczynające w zawodzie dziennikarskim przesadnie obawiają się publikacji wizerunku urzędników lub innych znanych osób. Najważniejsze to zachować zdrowy rozsądek i zawsze analizować kontekst użycia zdjęcia – czy dotyczy działalności publicznej, czy już jednak przekracza ten obszar. Dobre praktyki branżowe sugerują też informowanie o publikacji, choć nie jest to wymóg prawny, ale z mojego doświadczenia pozwala uniknąć nieporozumień.
Pytanie 8

Wskaż właściwe parametry obrazu, który ma być użyty w galerii internetowej?

A. JPEG, 72 ppi, RGB
B. TIFF, 300 ppi, CMYK
C. JPEG, 300 ppi, CMYK
D. TIFF, 72 ppi, RGB
Odpowiedź JPEG, 72 ppi, RGB jest prawidłowa, ponieważ format JPEG jest najczęściej stosowany w internecie, ze względu na efektywność kompresji i niewielki rozmiar pliku, co zapewnia szybkie ładowanie zdjęć na stronach internetowych. Rozdzielczość 72 ppi (pikseli na cal) jest standardem optymalnym dla wyświetlania obrazów w sieci, ponieważ ludzkie oko nie jest w stanie dostrzec większej szczegółowości przy takiej wartości na ekranie. Kolor RGB to model barw, który jest odpowiedni dla wyświetlaczy elektronicznych, gdyż ekran emituje światło w tych trzech podstawowych kolorach. Przykładowo, zdjęcia produktów w sklepach internetowych powinny być zapisane w tym formacie, aby umożliwić użytkownikom szybkie przeglądanie i ładne odwzorowanie kolorów. Dobre praktyki sugerują również, aby obrazy w sieci były zoptymalizowane pod kątem rozmiaru, co można osiągnąć przy użyciu formatu JPEG przy zachowaniu odpowiedniej jakości wizualnej.
Pytanie 9

Po ilu latach obowiązywania umowy licencyjnej wyłącznej uważa się ją zawartą na czas nieokreślony?

A. Po 2 latach.
B. Po 4 latach.
C. Po 3 latach.
D. Po 5 latach.
W polskim prawie autorskim, a dokładnie w art. 68 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, znajduje się zapis, że jeżeli umowa licencyjna wyłączna została zawarta na czas oznaczony dłuższy niż pięć lat, po upływie pięciu lat uważa się ją za zawartą na czas nieokreślony. To jest bardzo ważne, bo wiele osób myśli, że można swobodnie podpisywać takie umowy na 10, 20 lat albo nawet dłużej, a potem są zdziwieni, jak okazuje się, że po pięciu latach mają już do czynienia z innymi warunkami wypowiedzenia i przedłużania. W praktyce, zwłaszcza w branży IT czy marketingowej, spotyka się sytuacje, gdy licencjobiorca chciałby mieć pewność długotrwałej współpracy i myśli, że długość trwania umowy zapewni mu bezpieczeństwo. Jednak ten pięcioletni okres chroni przede wszystkim twórcę lub pierwotnego dysponenta praw - po tym czasie może on łatwiej rozwiązać umowę i ewentualnie udzielić licencji komu innemu. Moim zdaniem to fajny balans między ochroną interesów obu stron, choć czasem rodzi nieporozumienia przy negocjacjach. Warto pamiętać, że to ograniczenie dotyczy licencji wyłącznych, co jest jeszcze jednym powodem, by czytać umowę dokładnie i znać podstawy prawa autorskiego. Dobrą praktyką jest od razu w umowie określić, co się dzieje po pięciu latach, żeby uniknąć niejasności.
Pytanie 10

Do czynności konserwacyjnych zabezpieczających prawidłową pracę akumulatora w aparacie fotograficznym należy

A. wystawianie akumulatora na działanie promieni słonecznych.
B. utrzymywanie zmiennej temperatury w komorze akumulatora.
C. utrzymanie czystości styków w komorze akumulatora.
D. wystawianie akumulatora na działanie wysokiej temperatury.
Utrzymanie czystości styków w komorze akumulatora to jedna z tych rzeczy, które w praktyce naprawdę mają spore znaczenie dla niezawodności sprzętu fotograficznego. Styki, szczególnie te wykonane z metali przewodzących, łatwo łapią kurz, tłuszcz z palców czy nawet drobne utlenienia. Zanieczyszczone styki powodują większy opór elektryczny, a to może prowadzić do trudności z uruchomieniem aparatu, przerw w zasilaniu czy nawet uszkodzenia elektroniki poprzez skoki napięcia. Moim zdaniem jest to jedna z czynności, którą warto wykonywać regularnie, najlepiej za pomocą specjalnych środków czyszczących lub po prostu miękkiej, suchej szmatki. Takie konserwacyjne podejście jest zgodne z wytycznymi większości producentów aparatów, np. Canon czy Nikon w swoich instrukcjach często podkreślają wagę czystości styków. Mało kto o tym pamięta, a to naprawdę pomaga wydłużyć żywotność akumulatora oraz całego sprzętu. Co więcej, lepszy kontakt to także stabilniejsze ładowanie, więc nawet szybkość i skuteczność ładowania mogą na tym zyskać. Z mojego doświadczenia, jeśli aparat często 'gubi' zasilanie lub nie widzi baterii, to w 90% przypadków wystarczyło przetrzeć styki i wszystko wracało do normy. Warto więc tę prostą czynność wprowadzić do rutynowej obsługi sprzętu – to taki mały, a bardzo skuteczny nawyk każdego fotografa.
Pytanie 11

Kiedy fotografia podlega ochronie prawnej w zakresie praw autorskich?

A. jest oryginalna i ukazuje indywidualną twórczość autora
B. stanowi formę przekazu bez wyraźnych cech osobistych
C. jest duplikowana i rozpowszechniana w nieograniczony sposób
D. jest traktowana jako zwykła informacja prasowa
Fotografia jest przedmiotem prawa autorskiego, gdy wykazuje oryginalność oraz indywidualny charakter, co oznacza, że powinna być wynikiem kreatywnego procesu twórcy. Oryginalność w kontekście prawa autorskiego odnosi się do unikalności pracy, co oznacza, że zdjęcie nie może być jedynie kserokopią lub reprodukcją istniejącego dzieła. Przykładem mogą być zdjęcia artystyczne, które przejawiają osobisty styl fotografa, czy też dokumentacje unikalnych wydarzeń. Zgodnie z międzynarodowymi standardami ochrony praw autorskich, jak konwencja berneńska, kreatywne podejście do tematu, kompozycja oraz techniki fotograficzne wpływają na uznanie danego dzieła za chronione prawem autorskim. W praktyce oznacza to, że jeśli autor wytrwale pracuje nad swoimi zdjęciami, wprowadza unikalne elementy i techniki, to jego prace mogą być objęte ochroną prawną. Warto pamiętać, że każdy, kto planuje publikację lub sprzedaż swoich zdjęć, powinien być świadomy przysługujących mu praw oraz możliwości ich egzekwowania.
Pytanie 12

Rozpowszechnianie zdjęcia na licencji All rights reserved oznacza, że

A. zdjęcie można kopiować, rozprowadzać i na jego podstawie tworzyć projekty zależne.
B. zdjęcie można kopiować, rozprowadzać tylko w oryginalnej postaci.
C. zdjęcie można kopiować i przetwarzać bez zgody autora.
D. nie można wykorzystywać zdjęcia bez zgody autora.
Wiele osób błędnie zakłada, że jeśli zdjęcie jest dostępne w Internecie, to można je swobodnie kopiować, edytować albo wykorzystywać do własnych projektów. Niestety, to myślenie prowadzi często do naruszeń prawa autorskiego. Licencja All rights reserved nie daje żadnej swobody – to nie jest Creative Commons czy domena publiczna. Próby kopiowania, przetwarzania lub nawet publikowania takiego utworu bez wyraźnej, pisemnej zgody autora są nielegalne. Kluczowy błąd polega tu na niezrozumieniu różnic pomiędzy rozmaitymi licencjami. Odpowiedzi sugerujące możliwość kopiowania czy przetwarzania zdjęcia odnoszą się raczej do licencji liberalnych, takich jak CC BY, CC0 czy nawet niektóre odmiany prawa cytatu, ale w przypadku All rights reserved wszystko jest zabronione poza samym przeglądaniem. Myślenie, że można rozprowadzać zdjęcie tylko w oryginalnej postaci, nie znajduje potwierdzenia w prawie – bez zgody autora nie wolno również tego robić. Natomiast tworzenie projektów zależnych na bazie takiego zdjęcia jest już poważnym naruszeniem, bo oznacza wykorzystanie cudzego utworu do tworzenia nowych materiałów, co bez licencji prowadzi do konfliktu z prawem. W praktyce, większość profesjonalnych serwisów stockowych czy agencji fotograficznych stosuje bardzo restrykcyjne zasady, a algorytmy wykrywające nieautoryzowane wykorzystanie zdjęć działają coraz sprawniej. Chociaż na pozór może się wydawać, że zdjęcia w sieci są „wolne”, to jednak respektowanie oznaczenia All rights reserved jest podstawą świadomości prawnej w branży kreatywnej i medialnej. Warto wyrobić sobie nawyk zawsze sprawdzania licencji – to oszczędza sporo problemów i nerwów.
Pytanie 13

Którego z wymienionych przedmiotów należy użyć do czyszczenia powierzchni monitora LCD z kurzu, plamek i tłuszczów?

A. Ściereczki z mikrofibry.
B. Chusteczki higienicznej.
C. Gąbki.
D. Ręcznika papierowego.
Ściereczka z mikrofibry to naprawdę najlepszy wybór, jeśli chodzi o czyszczenie powierzchni monitora LCD. Te tkaniny zostały zaprojektowane tak, żeby skutecznie zbierać kurz, drobinki brudu, a nawet trochę tłuszczu, i to wszystko bez ryzyka porysowania delikatnej powierzchni ekranu. Moim zdaniem to jest w ogóle taki must-have dla każdego, kto dba o sprzęt elektroniczny – w wielu serwisach komputerowych czy sklepach z elektroniką pracownicy korzystają właśnie z mikrofibry, bo to po prostu sprawdzona branżowa praktyka. Warto też wiedzieć, że standardy producentów (np. Dell, HP, Samsung) wręcz sugerują stosowanie miękkich, suchych lub lekko zwilżonych ściereczek z mikrofibry, bo inne materiały potrafią zostawić mikrorysy albo pyłki, które z czasem psują jakość obrazu. Z mojego doświadczenia wynika, że nawet lekko zwilżona mikrofibra radzi sobie z tłustymi plamkami po palcach, nie zostawiając smug. Fajną sprawą jest też to, że mikrofibra nie wymaga żadnych specjalnych środków czyszczących – tylko woda destylowana wystarcza. Taką ściereczkę łatwo uprać i ponownie używać, więc to rozwiązanie jest i ekologiczne, i ekonomiczne. No i jeszcze jedno – regularne czyszczenie monitora mikrofibrą przedłuża jego żywotność, bo nie ściera się powłoka antyrefleksyjna. To naprawdę nie jest marketingowa gadka, tylko konkretne zalecenie z instrukcji obsługi większości marek!
Pytanie 14

W celu usunięcia smug lub odcisków palców z matrycy, co należy zastosować?

A. suchą watkę
B. suche patyczki higieniczne
C. watki nasączone metanolem
D. sprężone powietrze
Wybór watki nasączonej metanolem do czyszczenia matrycy to całkiem dobry ruch. Metanol naprawdę świetnie radzi sobie z usuwaniem smug i brudu, bo ma mocne właściwości rozpuszczające. Tłuszcz i resztki, które się zbierają na ekranie, można łatwo usunąć. Ale trzeba pamiętać, żeby nie szaleć z siłą, bo matryce są wrażliwe. Lepiej używać miękkich wacików, żeby nie zarysować powierzchni. Praktyka pokazuje, że fajnie jest czyścić delikatnymi, okrężnymi ruchami. Metanol jest nie tylko skuteczny, ale też zgodny z różnymi normami bezpieczeństwa, co czyni go popularnym w branży. Regularne czyszczenie to klucz, bo można dzięki temu przedłużyć żywotność matrycy i poprawić jakość wyświetlanego obrazu.
Pytanie 15

Publikacja wizerunku znanej osoby na stronie internetowej w trakcie sprawowania funkcji publicznych

A. wymaga uzyskania zgody osoby na poprawę ekspozycji zdjęcia
B. wymaga dokonania zapłaty osobie za użycie wizerunku
C. wymaga uzyskania pisemnej zgody od danej osoby
D. nie wymaga uzyskania od danej osoby pisemnej zgody
Rozpowszechnianie wizerunku osoby powszechnie znanej podczas pełnienia przez nią funkcji publicznych nie wymaga uzyskania pisemnej zgody tej osoby, co jest zgodne z zasadami ochrony wizerunku w polskim prawodawstwie. Wizerunek osoby publicznej, gdy ta wykonuje swoje obowiązki publiczne, może być wykorzystywany w celach informacyjnych lub edukacyjnych, a także w kontekście działalności publicznej. Przykładem może być relacja z wydarzenia, w którym uczestniczy polityk lub celebryta, gdzie ich wizerunek jest częścią ogólnego opisu sytuacji. Ważne jest jednak, aby takie publikacje nie były wykorzystywane do celów komercyjnych bez zgody danej osoby. Dobre praktyki w tej dziedzinie nakazują, aby zawsze zachować szacunek dla prywatności i dobrego imienia osób publicznych, nawet jeżeli prawo nie wymaga formalnych zgód.
Pytanie 16

Zdjęcie, które ma być zabezpieczone przed wykorzystaniem go do celów komercyjnych przez innych użytkowników, powinno być objęte licencją typu

A. CC-BY-SA
B. CC-BY
C. CC-BY-NC
D. CC-BY-ND
Wybierając licencję inną niż CC-BY-NC, można łatwo wpaść w typowe pułapki związane z ochroną praw autorskich w kontekście komercyjnego wykorzystania zdjęć. Licencja CC-BY, mimo że wymaga podania autora, w ogóle nie ogranicza wykorzystania komercyjnego – ktoś może pobrać zdjęcie i użyć go nawet w reklamie czy sprzedaży, byleby tylko wskazał autora. To bardzo często spotykany błąd – wiele osób myśli, że sama konieczność podania nazwiska ogranicza możliwości zarobkowania na cudzej pracy. Niestety tak nie jest. CC-BY-ND również nie daje gwarancji ochrony przed komercyjnym wykorzystaniem – zabrania jedynie tworzenia utworów zależnych (czyli przeróbek, remiksów itp.), ale nie zabrania zarabiania na oryginalnym zdjęciu. Z kolei CC-BY-SA oznacza, że każdy, kto wykorzysta zdjęcie, musi udostępnić je dalej na tych samych warunkach, jednak dalej dopuszcza także użycie komercyjne – co jest często mylące dla osób, które pierwszy raz mają do czynienia z tym systemem licencjonowania. W praktyce, jeżeli ktoś chce zabezpieczyć swoje zdjęcie przed wykorzystywaniem go w celach zarobkowych przez innych, jedyną skuteczną drogą jest wybranie licencji z członem NC, czyli Non-Commercial. To jest taki trochę złoty standard w środowiskach twórczych, bo łączy otwartość z ochroną własnych interesów finansowych. Warto pamiętać, że sama obecność warunku BY (uznanie autorstwa) lub ND (bez utworów zależnych) nie zabezpiecza praw autora w zakresie zarabiania – a to w sumie często kluczowy aspekt w branży fotograficznej czy graficznej. Takie niedopatrzenie w wyborze licencji może potem skutkować nieprzyjemnymi niespodziankami, jak np. odnalezienie swojego zdjęcia na produktach komercyjnych bez jakiejkolwiek rekompensaty. Zdecydowanie lepiej zawsze dokładnie czytać warunki każdej licencji Creative Commons i rozumieć, jak działają praktycznie, nie tylko teoretycznie.
Pytanie 17

Do czynności konserwacyjnych zabezpieczających prawidłową pracę akumulatora w aparacie fotograficznym należy

A. wystawianie akumulatora na działanie wysokiej temperatury.
B. utrzymanie czystości styków w komorze akumulatora.
C. utrzymywanie zmiennej temperatury w komorze akumulatora.
D. wystawianie akumulatora na działanie promieni słonecznych.
Prawidłowe utrzymanie czystości styków w komorze akumulatora to absolutna podstawa, jeśli chodzi o długą i bezawaryjną pracę aparatu fotograficznego. Styki, nawet jeśli ich nie widać, potrafią bardzo szybko się zabrudzić – czasem wystarczy trochę kurzu, potu z rąk albo resztki tłuszczu. Takie zabrudzenia powodują, że przewodność prądu drastycznie spada, co w praktyce może się objawiać losowym wyłączaniem się aparatu, komunikatami o rozładowanym akumulatorze albo wręcz całkowitym brakiem zasilania. Z mojego doświadczenia najwięcej problemów z zasilaniem to nie wina samego akumulatora, tylko właśnie brudnych styków. Producenci sprzętu foto, jak Canon czy Nikon, w swoich instrukcjach regularnie zalecają okresowe sprawdzanie i czyszczenie styków najlepiej miękką ściereczką z mikrofibry, ewentualnie użycie specjalnych patyczków nasączonych alkoholem izopropylowym. To zajmuje chwilę, a pozwala uniknąć niespodzianek podczas ważnych zdjęć, szczególnie w plenerze. Dobre praktyki branżowe mówią też, żeby nie dotykać styków palcami, bo ślady potu i tłuszczu są trudne do usunięcia. Regularne czyszczenie to naprawdę taki banał, a może wydłużyć żywotność akumulatora i samego aparatu nawet o kilka lat. Takie rzeczy docenia się szczególnie podczas dłuższych plenerów albo pracy w trudnych warunkach, kiedy dostęp do ładowarki to rzadkość.
Pytanie 18

Którego z wymienionych przedmiotów należy użyć do czyszczenia powierzchni monitora LCD z kurzu, plamek i tłuszczów?

A. Gąbki.
B. Ściereczki z microfibry.
C. Chusteczki higienicznej.
D. Ręcznika papierowego.
Ściereczka z mikrofibry to zdecydowanie najlepszy wybór do czyszczenia ekranu LCD, i to nie tylko moim zdaniem, ale praktycznie według wszystkich zaleceń producentów sprzętu. Mikrofibra ma tę przewagę, że jej włókna są bardzo delikatne, ale jednocześnie potrafią skutecznie przyciągać i zatrzymywać kurz oraz drobinki brudu. Dzięki temu nie rysuje powierzchni ekranu, co niestety łatwo może się zdarzyć przy użyciu innych materiałów, na przykład papierowych ręczników czy zwykłych gąbek. Z własnego doświadczenia powiem, że nawet trochę tłustych plamek czy odcisków palców można usunąć samą mikrofibrą, bez konieczności stosowania chemicznych środków. Branżowe standardy, jak chociażby wytyczne producentów monitorów takich firm jak Dell czy Samsung, jasno mówią, żeby nie stosować agresywnych materiałów ani silnych detergentów. Mikrofibra jest też wielorazowa, łatwo ją wyprać, więc to praktyczny i ekologiczny wybór. Warto, żeby taka ściereczka była czysta, bo nawet drobne zanieczyszczenia mogą zadziałać jak papier ścierny. Ja zawsze trzymam jedną dedykowaną tylko do ekranów, żeby nie przenosić przypadkiem żadnych zabrudzeń z innych powierzchni. Ta metoda sprawdza się zarówno przy komputerach, laptopach, jak i telewizorach czy smartfonach. Ostatecznie chodzi o to, żeby zachować jakość obrazu i nie narażać się na kosztowne uszkodzenia, których można łatwo uniknąć przestrzegając prostych zasad czyszczenia.
Pytanie 19

Jakie formaty należy wybrać do zapisu skanowanych obrazów, które będą publikowane w internecie?

A. PSD i JPEG
B. GIF i PSD
C. PNG i TIFF
D. PNG i JPEG
Wybór formatów takich jak TIFF, PSD lub GIF jest nieodpowiedni do publikacji zdjęć w internecie z kilku istotnych powodów. Format TIFF (Tagged Image File Format) jest najczęściej stosowany w profesjonalnej fotoprintingu oraz archiwizacji obrazów, ponieważ oferuje najwyższą jakość z bezstratną kompresją, jednak generuje bardzo duże pliki, co czyni go niepraktycznym dla zastosowań internetowych, gdzie czas ładowania strony jest kluczowy. Użytkownicy internetu oczekują szybkiego dostępu do treści, a duże pliki TIFF mogą znacząco wydłużać czas ładowania. Z kolei format PSD (Photoshop Document) jest specyficzny dla oprogramowania Adobe Photoshop i nie jest uniwersalnie obsługiwany przez przeglądarki internetowe. Jego użycie w sieci jest ograniczone, a dodatkowo format ten przechowuje warstwy, co nie ma sensu w kontekście publikacji, gdzie wymagane jest uproszczenie obrazu do jednego poziomu. Gdy zaś chodzi o format GIF (Graphics Interchange Format), chociaż jest popularny do animacji i prostych grafik, nie sprawdza się w przypadku skanowanych zdjęć, ponieważ ogranicza paletę kolorów do 256 odcieni, co negatywnie wpływa na jakość zdjęć o bogatej kolorystyce. Często błędem jest myślenie, że wyższa jakość oznacza konieczność użycia formatów bezstratnych, podczas gdy w praktyce kluczowym aspektem jest balans między jakością a szybkością ładowania, co można osiągnąć stosując PNG i JPEG.
Pytanie 20

Które czynności konserwacyjne obejmują zabiegi czyszczenia monitora?

A. Mycie obudowy i wydmuchiwanie zanieczyszczeń z elementów elektronicznych monitora.
B. Czyszczenie ekranu i testowanie parametrów technicznych monitora.
C. Mycie obudowy i kalibracja monitora.
D. Czyszczenie otworów wentylacyjnych i podłączanie monitora do komputera.
Wiele osób myśli, że konserwacja monitora to głównie mycie ekranu albo obudowy, czasem ktoś dorzuci do tego testowanie parametrów lub podłączanie urządzenia do komputera – i tu zaczynają się typowe nieporozumienia. Czyszczenie ekranu jest oczywiście ważne dla zachowania przejrzystości obrazu, ale to nie wyczerpuje tematu konserwacji monitora. Podłączanie monitora do komputera nie ma w ogóle nic wspólnego z zabiegami konserwacyjnymi, bo to zwykła czynność eksploatacyjna, wykonywana zawsze podczas pracy ze sprzętem. Kalibracja monitora, choć przydatna z punktu widzenia jakości wyświetlanego obrazu, dotyczy raczej ustawień programowych niż fizycznej konserwacji i nie ma bezpośredniego wpływu na stan techniczny sprzętu. Wydaje się, że wiele osób nie rozróżnia czynności konserwacyjnych od ustawień użytkowych albo rutynowych operacji związanych z codzienną eksploatacją. Typową pułapką jest też skupianie się wyłącznie na zewnętrznych powierzchniach – a przecież kurz i brud osadzają się przede wszystkim wewnątrz, na otworach wentylacyjnych, radiatorach i płytkach elektroniki. Ignorowanie tych miejsc prowadzi z czasem do przegrzewania się monitora, co skraca jego żywotność i może powodować awarie. Dobre praktyki branżowe, potwierdzone w zaleceniach producentów oraz publikacjach technicznych, jasno wskazują, że konserwacja monitorów obejmuje zarówno czyszczenie dostępnych powierzchni zewnętrznych, jak i usuwanie kurzu z wnętrza przy użyciu sprężonego powietrza. Zaniedbanie tych aspektów to jeden z najczęstszych powodów przedwczesnych problemów ze sprzętem – dlatego tak ważne jest rozumienie, które czynności naprawdę mają znaczenie dla konserwacji, a które są tylko dodatkiem do codziennej pracy z monitorem.
Pytanie 21

Licencja, która pozwala licencjobiorcy na korzystanie z praw w takim samym zakresie jak licencjodawcy, określana jest jako licencja

A. wyłączna.
B. niewyłączna.
C. pełna.
D. ograniczona.
Licencja pełna to taki rodzaj licencji, w której licencjobiorca uzyskuje dokładnie taki sam zakres uprawnień jak licencjodawca – można powiedzieć, że działa na „pełnych obrotach”. W praktyce oznacza to, że licencjobiorca może korzystać z utworu lub rozwiązania w sposób identyczny jak twórca lub podmiot pierwotnie uprawniony, np. kopiować, rozpowszechniać, a nawet udzielać dalszych licencji, jeśli oczywiście nie zostało to wyraźnie ograniczone w umowie. Z mojego doświadczenia to rzadki przypadek – firmy raczej niechętnie oddają taki szeroki zakres praw. Ale są sytuacje, np. w dużych kooperacjach lub konsorcjach technologicznych, gdzie pełna licencja jest konieczna, żeby usprawnić współpracę i operacyjność. Przykładem mogą być niektóre rozwiązania open source, gdzie pełna licencja pozwala użytkownikom na praktycznie nieograniczone wykorzystanie kodu. Warto znać tę definicję, bo prawnicy często stosują właśnie ten podział w umowach licencyjnych, a niedopatrzenie szczegółów w zakresie uprawnień może prowadzić do nieporozumień i sporów. Licencja pełna jest więc bardzo elastyczna, ale trzeba zwracać uwagę na literalne zapisy umowy – zawsze! W branży IT taka forma licencji często pojawia się przy przekazywaniu praw do oprogramowania na zamówienie, gdzie klient oczekuje maksymalnego zakresu użytkowania. Standardy takie jak Creative Commons czy GNU GPL też przewidują mechanizmy zbliżone do licencji pełnej, choć ujęte w nieco inny sposób. Moim zdaniem, dobrze jest rozumieć te niuanse, bo pozwala to uniknąć poważnych problemów prawnych.
Pytanie 22

W celu oczyszczenia obiektywu z kurzu i mikroskopijnych drobin należy w pierwszej kolejności

A. przedmuchać powierzchnię obiektywu za pomocą gruszki.
B. zwilżyć soczewki płynem i usunąć zabrudzenia.
C. usunąć zabrudzenia przy pomocy pędzelka.
D. przetrzeć obiektyw szmatką z mikrofibry.
Najlepszym i zarazem najbezpieczniejszym sposobem na usuwanie kurzu i drobin z powierzchni obiektywu jest właśnie użycie gruszki fotograficznej. To jest taki klasyczny standard w branży — najpierw delikatnie przedmuchujesz soczewkę, dzięki temu minimalizujesz ryzyko porysowania delikatnych powłok. Kurz czy piasek, jeśli pocierasz je szmatką czy pędzelkiem bez wcześniejszego zdmuchnięcia, mogą działać jak papier ścierny i uszkodzić optykę. Zresztą, nawet w instrukcjach producentów sprzętu często piszą, żeby przed dotknięciem czegokolwiek najpierw użyć powietrza. Ja zawsze zaczynam od gruszki, bo to po prostu mega proste narzędzie, nie wymaga żadnych specjalnych umiejętności i nie zostawia śladów. W praktyce, w fotografii profesjonalnej i amatorskiej, to taki absolutny must-have — gruszka powinna być w torbie każdego fotografa. Warto pamiętać, żeby nie używać sprężonego powietrza w puszce, bo wtedy łatwo o krople płynu, które mogą zostać na szkle. Gruszka daje kontrolowane, miękkie podmuchy i pozwala pozbyć się nawet większego brudu, zanim zaczniemy jakiekolwiek dalsze czyszczenie. To naprawdę klucz, żeby nie zniszczyć powłok antyrefleksyjnych, których naprawa czy wymiana bywa kosmicznie droga. Dobrą praktyką jest też trzymać obiektyw skierowany w dół podczas dmuchania, żeby grawitacja pomogła usunąć zanieczyszczenia.
Pytanie 23

W przypadku, gdy aparat nie będzie używany przez dłuższy okres, powinno się przede wszystkim

A. przetrzeć korpus delikatną ściereczką nasączoną rozpuszczalnikiem
B. odstawić aparat w dobrze wentylowane miejsce
C. usunąć matrycę i ją wyczyścić
D. wyjąć baterie z urządzenia
Wyjęcie baterii z aparatu fotograficznego, gdy nie jest on używany przez dłuższy czas, jest kluczową praktyką, która zabezpiecza zarówno akumulator, jak i sam aparat. Akumulatory litowo-jonowe, powszechnie używane w aparatach, mogą z biegiem czasu ulegać degradacji, zwłaszcza jeśli pozostają w urządzeniu, gdzie mogą być narażone na niekorzystne warunki, takie jak wysokie temperatury czy wilgoć. Wyjmując baterie, zmniejszamy ryzyko ich samozapłonu, a także unikamy sytuacji, w której bateria zaczyna przeciekać, co może uszkodzić elektronikę aparatu. Dodatkowo, aparaty powinny być przechowywane w chłodnych, suchych miejscach, co dodatkowo wydłuża żywotność akumulatorów. Warto również pamiętać o regularnym sprawdzaniu stanu baterii, nawet jeśli aparat nie jest używany, aby zapewnić jego gotowość do działania w momencie, gdy będzie potrzebny. Przykładem dobrych praktyk jest stosowanie specjalnych pojemników na baterie, które chronią je przed uszkodzeniami mechanicznymi i zwarciami.
Pytanie 24

Którego z wymienionych przedmiotów należy użyć do czyszczenia powierzchni monitora LCD z kurzu, plamek i tłuszczów?

A. Ściereczki z mikrofibry.
B. Gąbki.
C. Ręcznika papierowego.
D. Chusteczki higienicznej.
Ściereczka z mikrofibry to zdecydowanie najlepszy wybór do czyszczenia monitorów LCD, zarówno jeśli chodzi o usuwanie kurzu, jak i plam czy tłuszczów. Mikrofibra jest niezwykle delikatnym materiałem, który nie pozostawia zarysowań nawet na bardzo wrażliwych powierzchniach, a przy tym świetnie zbiera kurz i drobinki bez konieczności mocnego pocierania. Z mojego doświadczenia wynika, że większość producentów monitorów, np. Dell, LG czy Samsung, wyraźnie zaznacza w instrukcjach, żeby korzystać właśnie z mikrofibry. To taka branżowa podstawa – w serwisach sprzętu komputerowego praktycznie zawsze spotkasz się z mikrofibrą. Co ciekawe, samą ściereczką suchą można usunąć kurz i delikatne zabrudzenia, a do większych plam warto ją lekko zwilżyć wodą destylowaną lub specjalnym płynem do ekranów (ważne: nigdy nie spryskuj bezpośrednio ekranu!). Ściereczki z mikrofibry są wielorazowe, łatwo je wyprać i nie pozostawiają włókien. Zdecydowanie nie poleca się szorstkich czy papierowych materiałów, bo mogą uszkodzić powłokę antyodblaskową monitora. W praktyce – jeśli dbasz o sprzęt, zawsze miej gdzieś pod ręką mikrofibrę.
Pytanie 25

Wskaż prawidłowe parametry zdjęcia przeznaczonego do zamieszczenia w galerii internetowej.

A. JPEG, 72 ppi, RGB
B. TIFF, 300 ppi, CMYK
C. TIFF, 72 ppi, RGB
D. JPEG, 300 ppi, CMYK
Dobór parametrów zdjęcia do publikacji w galerii internetowej to trochę takie rzemiosło, gdzie technika spotyka się z praktyką. JPEG w trybie RGB i rozdzielczości 72 ppi to właśnie taki branżowy standard – sprawdza się w większości przypadków. JPEG to format, który zapewnia dobry kompromis między jakością a rozmiarem pliku. Obrazki w tej kompresji szybciej się wczytują, co jest kluczowe dla wygody użytkownika i wydajności strony. RGB to model barw wykorzystywany w wyświetlaczach – na monitorach, smartfonach, tabletach. Kolory są wtedy żywe, a zachowanie zgodności z tym, co widzi użytkownik, jest dużo prostsze. 72 ppi to wartość, która od lat jest przyjmowana jako domyślna rozdzielczość dla obrazów przeznaczonych do internetu. Może to trochę archaiczne, bo współczesne wyświetlacze mają wyższą gęstość pikseli, ale w praktyce nie zamienia się to na lepszy wygląd zdjęcia, tylko większe pliki i dłuższe ładowanie. Galeria online na JPEG, 72 ppi, RGB po prostu działa – zdjęcia są ostre, kolory odpowiadają temu, co widzi użytkownik, a strona ładuje się sprawnie. Z mojego doświadczenia warto też pamiętać, żeby nie przesadzać z kompresją, bo za bardzo skompresowane JPEG potrafią wyglądać kiepsko, szczególnie przy powiększaniu. Jeszcze taka ciekawostka – większość narzędzi CMS czy platform galerii automatycznie przeskalowuje i optymalizuje zdjęcia, ale i tak warto wrzucać już odpowiednio przygotowane pliki. To sporo ułatwia i pozwala uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek.
Pytanie 26

W celu ograniczenia wilgoci w torbie fotograficznej, w której przechowywany jest sprzęt zdjęciowy, stosuje się

A. saszetki zapachowe.
B. dodatkowe ściereczki z mikrowłókien.
C. saszetki z żelem krzemionkowym.
D. dodatkowe waciki i chusteczki papierowe.
Wiele osób sądzi, że do ochrony sprzętu fotograficznego przed wilgocią wystarczą zwykłe środki, które dobrze pochłaniają wodę lub wydają się „suche” w dotyku. No i tutaj łatwo się pomylić. Na przykład saszetki zapachowe – one mają przede wszystkim maskować nieprzyjemne zapachy, a nie pochłaniać wilgoć. Czasami wręcz mogą uwalniać dodatkową wilgoć, jeśli są nasączone jakimiś olejkami. Z mojego doświadczenia wynika, że niektórzy wrzucają do torby różne zapachowe gadżety w dobrej wierze, ale to niestety nie zabezpiecza sprzętu przed wilgocią, a czasem nawet może prowadzić do powstawania niepotrzebnych zabrudzeń czy plam na obudowie aparatu. Kolejna sprawa – dodatkowe ściereczki z mikrowłókien czy waciki i chusteczki papierowe. One służą do czyszczenia optyki oraz powierzchni urządzeń, natomiast nie mają żadnych właściwości pochłaniających wilgoć z powietrza. Po prostu, jeśli leżą luzem w torbie, mogą wręcz same chłonąć wodę przy gwałtownej zmianie warunków (np. wejście z zimna do ciepłego i wilgotnego pomieszczenia), ale potem oddają ją z powrotem do otoczenia. To taki typowy błąd myślowy: skoro coś wchłania wodę podczas czyszczenia, to pewnie wysuszy też torbę. Niestety, zasada działania jest zupełnie inna – żel krzemionkowy aktywnie wiąże parę wodną i zapobiega jej skraplaniu się. Prawidłowe podejście to korzystanie ze sprawdzonych rozwiązań chemicznych dedykowanych do kontroli mikroklimatu – czyli właśnie żelu krzemionkowego, który jest używany nie tylko w branży fotograficznej, ale i elektronicznej, optycznej czy nawet farmaceutycznej. Bez tego sprzęt szybciej się starzeje, a w skrajnych przypadkach pojawia się grzyb na soczewkach, co praktycznie dyskwalifikuje obiektyw z dalszego profesjonalnego użytku. Warto po prostu zaufać sprawdzonym rozwiązaniom i nie eksperymentować z domowymi patentami, bo skutki bywają droższe niż zakup kilku saszetek silica gel.
Pytanie 27

Fotografia podlega ochronie prawa autorskiego, gdy

A. jest powielana i publikowana bez ograniczeń
B. jest oryginalna i odzwierciedla twórczość intelektualną twórcy
C. jest traktowana jako zwykła informacja prasowa
D. stanowi formę komunikatu pozbawionego cech indywidualnych
Fotografia jest objęta prawem autorskim, gdy wykazuje cechy oryginalności i twórczości intelektualnej autora. To oznacza, że musi być rezultatem indywidualnego spojrzenia na otaczający świat, a nie jedynie prostą rejestracją rzeczywistości. Na przykład, zdjęcie wykonane z unikalnej perspektywy, które uwiecznia nie tylko przedmiot, ale także emocje i kontekst, będzie chronione prawem autorskim. Przykłady zastosowania to zdjęcia artystyczne, które są tworzone z myślą o ekspresji artystycznej, a także fotografie dokumentalne, gdzie autor ma na celu przedstawienie swojego punktu widzenia na dany temat. W branży fotograficznej ważne jest, aby twórcy wiedzieli, że oryginalność ich pracy nie tylko przyczynia się do ochrony prawnej, ale również wpływa na wartość rynkową ich dzieł. Podczas publikacji lub sprzedaży fotografii, znajomość przepisów prawa autorskiego oraz umiejętność udowodnienia oryginalności może być kluczowa w przypadku sporów dotyczących naruszenia praw.
Pytanie 28

Najbardziej efektywną metodą usuwania kurzu z matrycy aparatu cyfrowego jest

A. przecieranie matrycy suchą szmatką z mikrofibry
B. użycie sprężonego powietrza z puszki pod wysokim ciśnieniem
C. czyszczenie za pomocą specjalnych patyczków sensorowych i płynu do czyszczenia
D. użycie odkurzacza z małą końcówką do usunięcia największych cząstek
Użycie sprężonego powietrza z puszki do czyszczenia matrycy jest pomysłem, który na pierwszy rzut oka może wydawać się efektywny, ale w rzeczywistości niesie ze sobą wiele ryzyk. Sprężone powietrze może wprowadzić cząsteczki wilgoci lub oleju, które są często obecne w takich produktach, a to może doprowadzić do poważnych uszkodzeń matrycy. Ponadto, siła powietrza może również spowodować, że drobne zanieczyszczenia zostaną wdmuchnięte głębiej w mechanizmy aparatu, co może skutkować jeszcze większymi problemami podczas pracy sprzętu. Takie podejście nie jest zgodne z dobrymi praktykami w zakresie konserwacji aparatów, które zalecają użycie narzędzi stworzonych specjalnie do tego celu. Przecieranie matrycy suchą szmatką z mikrofibry, choć wydaje się bezpieczne, może w rzeczywistości prowadzić do zarysowań, ponieważ każdy, nawet najdrobniejszy pyłek, może działać jak papier ścierny. Użycie odkurzacza z małą końcówką również nie jest zalecane, ponieważ odkurzacze mogą generować ładunki elektrostatyczne, co skutkuje przyciąganiem kurzu do matrycy. W zasadzie, czyszczenie matrycy powinno być przeprowadzane w sposób przemyślany i kontrolowany, z wykorzystaniem odpowiednich narzędzi i materiałów, by zachować kondycję sprzętu oraz zapewnić jakość zdjęć.
Pytanie 29

Aby wymienić żarówkę w powiększalniku, najpierw należy

A. odkręcić śruby zabezpieczające
B. usunąć negatyw z urządzenia powiększającego
C. wymontować zużytą żarówkę
D. odłączyć powiększalnik od zasilania
Odłączenie powiększalnika od zasilania przed przystąpieniem do wymiany żarówki jest kluczowym krokiem, który zapewnia bezpieczeństwo podczas pracy z urządzeniem. Praca z urządzeniem elektrycznym, takim jak powiększalnik, wiąże się z ryzykiem porażenia prądem, dlatego zawsze należy najpierw odłączyć je od źródła zasilania. W tym przypadku, działając zgodnie z zasadami BHP (Bezpieczeństwa i Higieny Pracy), eliminujemy ryzyko niewłaściwego działania urządzenia oraz potencjalnych uszkodzeń. Dobre praktyki w obsłudze sprzętu fotograficznego i laboratoryjnego zalecają, aby przed jakąkolwiek konserwacją lub wymianą części, upewnić się, że urządzenie jest wyłączone. Po odłączeniu zasilania można bezpiecznie przystąpić do wymiany żarówki, co pozwala na zabezpieczenie nie tylko zdrowia operatora, ale i samego sprzętu. Pamiętaj, aby używać odpowiednich narzędzi i technik zgodnych z instrukcją producenta, co dodatkowo zwiększa bezpieczeństwo i efektywność pracy.
Pytanie 30

UWAGA! Stan prawny do 01.03.2015r. Jakie wymagania, obok równomiernie oświetlonego modela, powinno spełniać zdjęcie do dowodu osobistego, według wytycznych Ministerstwa Spraw Wewnętrznych RP?

A. Twarz en face, format zdjęcia 30 x 40 mm
B. Odsłonięte lewe ucho, format zdjęcia 35 x 45 mm
C. Twarz en face, format zdjęcia 35 x 45 mm
D. Odsłonięte prawe ucho, format zdjęcia 35 x 45 mm
Podczas analizy odpowiedzi, które nie spełniają wymagań dotyczących zdjęcia do dowodu osobistego, można zauważyć, że istnieje wiele powszechnych nieporozumień. W przypadku zdjęcia z odsłoniętym prawym uchem, nie tylko jest to niezgodne z zaleceniami Ministerstwa Spraw Wewnętrznych RP, ale również może prowadzić do problemów z identyfikacją osoby na podstawie dokumentu. Wymaganie odsłonięcia konkretnego ucha ma na celu ułatwienie analizy cech twarzy oraz zapewnienie jednoznacznej identyfikacji, co jest kluczowe w kontekście bezpieczeństwa narodowego i administracji publicznej. Z kolei odpowiedzi sugerujące format zdjęcia 30 x 40 mm są błędne, ponieważ taki rozmiar nie jest akceptowany w Polsce dla dokumentów tożsamości, co może skutkować ich odrzuceniem. W praktyce, nieprawidłowo dobrany format zdjęcia może wpływać na jego jakość i czytelność, co w konsekwencji może prowadzić do problemów przy weryfikacji tożsamości. Wreszcie, odpowiedzi wskazujące na niepoprawną pozycję twarzy (np. brak pozycji en face) ignorują kluczowy wymóg, że zdjęcie musi przedstawiać osobę wprost, co jest niezbędne do prawidłowego odwzorowania cech identyfikacyjnych. Zrozumienie tych zasad jest niezwykle istotne dla osób ubiegających się o dokumenty tożsamości, jak również dla fotografów, którzy muszą być świadomi tych wymogów, aby zapewnić odpowiednią jakość usług.
Pytanie 31

Zniszczenie powłoki antyrefleksyjnej na soczewce obiektywu było wynikiem zastosowania podczas konserwacji

A. gruszki.
B. optycznego środka do czyszczenia.
C. gospodarczego środka do czyszczenia.
D. pędzelka.
To jest właśnie ten moment, kiedy praktyka spotyka się z teorią. Gospodarcze środki do czyszczenia, czyli na przykład różne płyny do mycia szyb czy uniwersalne detergenty kuchenne, naprawdę potrafią narobić szkód podczas czyszczenia obiektywów. Chodzi o to, że one często zawierają silne związki chemiczne (na przykład amoniak, alkohol izopropylowy w nieodpowiednich stężeniach albo inne agresywne rozpuszczalniki), które bez problemu rozpuszczą, zerwą lub uszkodzą delikatne powłoki nakładane na soczewki. W branży foto i optycznej zawsze zaleca się stosowanie dedykowanych środków czyszczących, które są neutralne chemicznie i przeznaczone typowo do soczewek z powłoką antyrefleksyjną. Szczerze mówiąc, nawet lekki kontakt soczewki z nieprzeznaczonym do tego środkiem gospodarczym może zostawić trwałe plamy, przebarwienia albo mikrouszkodzenia, które później wpływają na jakość zdjęć – pojawiają się np. odblaski, spadek kontrastu, nieprzyjemny efekt mgiełki. W praktyce, na szkoleniach i warsztatach zawsze mówi się: „Nie sięgaj po domowe środki! To nie lustro w łazience.” Używanie specjalistycznych preparatów i miękkich ściereczek z mikrofibry pozwala utrzymać optykę w idealnym stanie przez długie lata. Warto też pamiętać, że naprawa uszkodzonej powłoki jest kosztowna i często nieopłacalna. Lepiej zapobiegać niż leczyć – to podstawowa zasada w pracy z każdym sprzętem optycznym.
Pytanie 32

Fotografia jest przedmiotem prawa autorskiego kiedy

A. jest kopiowana i rozpowszechniana w nieograniczony sposób.
B. jest formą komunikatu bez oznak indywidualnego charakteru.
C. jest uznana za prostą informację prasową.
D. jest oryginalna i przejawia własną intelektualną twórczość autora.
Prawo autorskie chroni tylko te fotografie, które są oryginalne i noszą ślady indywidualnej twórczości autora. W praktyce oznacza to, że zdjęcie musi prezentować jakiś własny pomysł autora – to może być nietypowa kompozycja, ciekawe światło, niebanalny temat albo nawet sposób kadrowania. Bez tej „iskry” twórczości, zdjęcie traktowane jest jak zwykłe odwzorowanie rzeczywistości i wtedy nie podlega ochronie prawnoautorskiej. Z mojego doświadczenia wynika, że wielu początkujących fotografów często nie zdaje sobie sprawy, jak ważna jest ta oryginalność. W branży panuje przekonanie, że automatyczna ochrona dotyczy tylko tych zdjęć, które wnoszą coś od siebie – nie wystarczy kliknąć spust migawki i mieć przypadkowe ujęcie. Przykład z życia: zdjęcia legitymacyjne wykonane według ścisłych wytycznych raczej nie będą chronione jako utwory, bo brakuje im indywidualnego wkładu. Za to kreatywny portret czy reportaż z imprezy, gdzie autor sam decyduje o wszystkim, już podlega ochronie. Warto pamiętać, że w orzecznictwie i doktrynie często podkreśla się, że nawet drobna, ale zauważalna ingerencja twórcza wystarczy, by zdjęcie uznać za utwór. To zabezpiecza interesy autora, pozwala mu np. żądać wynagrodzenia za wykorzystanie zdjęcia lub domagać się usunięcia naruszeń. W skrócie – jeśli widać, że fotograf coś od siebie dodał, to już mamy do czynienia z przedmiotem prawa autorskiego.
Pytanie 33

Do oczyszczenia przedniej soczewki obiektywu zabrudzonej kroplą smaru należy użyć

A. roztworu soli kuchennej.
B. roztworu alkoholu izopropylowego.
C. pędzelka.
D. sprężonego powietrza.
Roztwór alkoholu izopropylowego to tak naprawdę najbezpieczniejszy i najczęściej rekomendowany środek do czyszczenia delikatnych powierzchni optycznych, takich jak soczewki obiektywów. Optyka jest bardzo wrażliwa na zabrudzenia, zwłaszcza tłuste plamy czy smary – i tu zwykłe metody mogą bardziej zaszkodzić niż pomóc. Alkohol izopropylowy (IPA) ma tę przewagę, że doskonale rozpuszcza tłuszcze, a przy tym szybko odparowuje, nie zostawiając smug czy osadów. Z mojego doświadczenia, nawet w serwisach sprzętu fotograficznego, używa się specjalnych preparatów opartych właśnie o izopropanol, czasem z domieszkami innych substancji, ale główny składnik to zawsze IPA. Co ważne, nie oddziałuje on negatywnie na powłoki antyrefleksyjne, które pokrywają nowoczesne obiektywy – o ile oczywiście nie stosujemy zbyt dużego nacisku i korzystamy z odpowiednich miękkich ściereczek, najlepiej z mikrofibry. Warto pamiętać, żeby nie rozmazywać smaru po całej powierzchni, tylko delikatnie zebrać go przy pomocy zwilżonego roztworem alkoholu fragmentu szmatki. Tak czy siak, to jest najlepsza praktyka, nawet jeśli czasem wydaje się, że "byle co" dałoby radę – naprawdę, soczewki są drogie i wymagają takiego profesjonalnego podejścia.
Pytanie 34

Podczas dłuższego przechowywania aparatu fotograficznego należy przede wszystkim pamiętać o

A. pozostawieniu aparatu w chłodnym miejscu.
B. sformatowaniu karty pamięci.
C. wyjęciu z aparatu baterii i karty pamięci.
D. oddzieleniu obiektywu od korpusu aparatu.
Bardzo istotne jest, żeby podczas dłuższego przechowywania aparatu fotograficznego wyjąć z niego baterię oraz kartę pamięci. Akumulatory, szczególnie te typu Li-ion, mogą się rozładować do poziomu krytycznego, jeśli zostaną pozostawione w urządzeniu na dłużej, co może prowadzić nawet do ich trwałego uszkodzenia. Czasem zdarza się, że sprzęt pobiera minimalny prąd nawet, gdy jest wyłączony – po kilku tygodniach lub miesiącach bateria potrafi paść tak, że już jej nie da się uratować. Dodatkowo, wyciek elektrolitu z baterii może spowodować poważne uszkodzenia elektroniki aparatu, zalanie styków czy nawet korozję na płytce drukowanej. Zresztą, wyjęcie karty pamięci to też dobry nawyk – po pierwsze ogranicza ryzyko przypadkowego uszkodzenia karty podczas różnych manipulacji sprzętem (np. przy czyszczeniu), a po drugie zabezpiecza dane przed ewentualną utratą. To jest jedna z tych prostych czynności, które mogą zaoszczędzić naprawdę dużo nerwów i pieniędzy na serwis czy wymianę części. Wielu profesjonalistów stosuje jeszcze dodatkowe zabezpieczenia jak przechowywanie aparatu w suchym pudełku z pochłaniaczem wilgoci, ale wyjęcie baterii i karty to takie absolutne minimum, bez którego naprawdę nie warto ryzykować. Zresztą, w instrukcjach praktycznie każdego producenta można znaleźć podobne zalecenie – polecam się z nimi zapoznać, bo potem w serwisie nikt nie uzna reklamacji, jak znajdą ślady wycieku z baterii.
Pytanie 35

Po ilu latach obowiązywania umowy licencyjnej wyłącznej uważa się ją zawartą na czas nieokreślony?

A. Po 3 latach.
B. Po 4 latach.
C. Po 5 latach.
D. Po 2 latach.
Prawidłowa odpowiedź opiera się na przepisach prawa autorskiego w Polsce, konkretnie na art. 68 ust. 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Tam jasno wskazano, że jeśli umowa licencyjna wyłączna zawarta została na czas oznaczony dłuższy niż pięć lat, po upływie tego okresu uważa się ją za zawartą na czas nieokreślony. To jest bardzo istotne z punktu widzenia zarówno licencjodawcy, jak i licencjobiorcy, bo daje pewność, że nie można związać się na wieczność z jedną stroną bez możliwości renegocjacji czy wypowiedzenia. W praktyce, przykładowo, jeżeli firma informatyczna podpisuje wyłączną licencję na korzystanie z oprogramowania na 7 lat, to po pięciu latach ta umowa automatycznie staje się bezterminowa i zastosowanie mają przepisy dotyczące wypowiadania licencji zawartej na czas nieokreślony. Takie rozwiązanie to pewien rodzaj zabezpieczenia dla obu stron i jest zgodne z dobrymi praktykami branżowymi – nie powinno się blokować rozwoju ani jednej, ani drugiej strony przez zbyt długie sztywne umowy. Moim zdaniem, z punktu widzenia praktyki gospodarczej, jest to bardzo rozsądne podejście, bo umożliwia elastyczne zarządzanie prawami i reagowanie na zmieniające się potrzeby rynku czy technologii. Warto pamiętać też, że te reguły dotyczą licencji wyłącznych, a w przypadku licencji niewyłącznych – nie ma aż takich ograniczeń czasowych. To dlatego pięć lat jest tutaj kluczowe, a nie np. dwa czy trzy.
Pytanie 36

Które oprogramowanie pozwala na efektywne zarządzanie plikami, ich nagrywanie, wyświetlanie, poszukiwanie, sortowanie, filtrowanie oraz edytowanie metadanych?

A. Adobe InDesign
B. Corel Photo-Paint
C. Adobe Bridge
D. Publisher
Adobe Bridge to naprawdę świetne narzędzie do zarządzania plikami multimedialnymi. Umożliwia trzymanie wszystkich zasobów w porządku. Jest pełne różnych funkcji – można szybko przeszukiwać, sortować i filtrować pliki, co bardzo przyspiesza pracę nad projektami. Na przykład, fotografowie mogą łatwo przeszukiwać zdjęcia według daty lub lokalizacji, co znacznie ułatwia im życie. Co więcej, można edytować metadane, jak opisy czy tagi, dzięki czemu wszystko jest bardziej dostosowane do naszych potrzeb. To ważne, zwłaszcza kiedy mamy do czynienia z dużymi zbiorami. I warto dodać, że Adobe Bridge współpracuje z innymi aplikacjami Adobe, jak Photoshop czy InDesign. Więc mamy wszystko w jednym miejscu, co ułatwia sprawę. Z mojego doświadczenia, korzystanie z tego narzędzia zapewnia lepszą organizację i pozwala zaoszczędzić sporo czasu, co w branży kreatywnej jest bezcenne.
Pytanie 37

Fotografia jest chroniona prawem autorskim osobistym gdy

A. jest rezultatem pracy twórczej z cechą inwencji, samodzielności artystycznej.
B. przedstawia dzieła sztuki.
C. przedstawia dokumenty.
D. przedstawia wierne odtworzenie wyglądu oryginału.
Prawo autorskie osobiste chroni przede wszystkim przejawy indywidualnej twórczości o oryginalnym charakterze. Fotografia podlega tej ochronie tylko wtedy, gdy jest rezultatem pracy twórczej autora, czyli zawiera elementy inwencji, samodzielności artystycznej czy choćby nietuzinkowego podejścia. W praktyce oznacza to, że zdjęcie nie może być po prostu mechanicznym odtworzeniem rzeczywistości, na przykład kopią dokumentu czy wiernym odzwierciedleniem dzieła sztuki. Decyduje tu subiektywny wkład fotografa: sposób kadrowania, gra światłem, wybór perspektywy, moment naciśnięcia migawki, a czasem nawet zamysł artystyczny stojący za zdjęciem. Moim zdaniem widać to szczególnie dobrze w fotografii artystycznej i reportażowej, gdzie liczy się nie tylko to, co widzimy, ale też interpretacja i indywidualna wizja autora. Branżowe standardy mówią wprost – samo naciśnięcie spustu migawki nie czyni cię twórcą w rozumieniu prawa autorskiego. Liczy się pomysł, autorski charakter oraz to, czy fotografia wnosi coś nowego. Jeżeli zdjęcie jest wynikiem automatycznego procesu, bez żadnej kreatywności – na przykład skany dokumentów czy zdjęcia paszportowe robione według sztywnego wzorca – prawa autorskie osobiste nie działają. Warto pamiętać o tym, zwłaszcza gdy pracuje się z materiałami archiwalnymi albo tworzy zdjęcia na zamówienie. Prawo autorskie to nie tylko ochrona, ale też prestiż i uznanie dla pomysłowości autora. Z mojego doświadczenia, w branży liczy się właśnie to, by każde zdjęcie miało w sobie "to coś" – unikalny rys autora.
Pytanie 38

Czy fotograf, który wykonał opłaconą przez rodziców sesję zdjęciową dziecka, może opublikować je na swojej stronie internetowej?

A. Może, ponieważ pobrał opłatę za zrealizowaną sesję zdjęciową.
B. Może opublikować wizerunek dziecka bez pytania o zgodę.
C. Może opublikować wizerunek dziecka za pisemną zgodą rodziców.
D. Może, ponieważ zdjęcie będzie tylko na jego stronie internetowej.
Wiele osób błędnie zakłada, że skoro rodzice zapłacili za sesję, to fotograf automatycznie zyskuje prawo do dowolnego dysponowania wizerunkiem dziecka – w praktyce jest wręcz odwrotnie. Opłata za usługę fotograficzną dotyczy tylko wykonania i ewentualnego przekazania zdjęć, a nie upoważnienia do ich publikacji. Jest to bardzo częsty błąd myślowy, że „kto płaci, ten decyduje”, ale prawo do wizerunku jest niezależne od własności zdjęcia czy rozliczenia finansowego. Z kolei argument, że fotograf może publikować zdjęcia na swojej stronie internetowej bez zgody, również nie wytrzymuje próby w kontekście przepisów o ochronie wizerunku oraz RODO. Strona internetowa to miejsce publiczne – każdy, nawet przypadkowa osoba, może takie zdjęcie pobrać lub wykorzystać, a konsekwencje mogą być naprawdę poważne, zwłaszcza jeśli chodzi o dzieci. Niektórzy myślą też, że jeśli zdjęcie trafia tylko do portfolio, to sprawa jest mniej ważna – niestety to nieprawda. Bez formalnej, najlepiej pisemnej zgody opiekunów prawnych, publikacja takich fotografii naraża fotografa na odpowiedzialność cywilną, a czasem nawet karną. Przepisy są tu jednoznaczne: wizerunek osoby niepełnoletniej podlega szczególnej ochronie, a każda publikacja wymaga świadomej zgody rodziców, niezależnie od okoliczności. Warto też wiedzieć, że dyplomatyczne podejście i rozmowa z rodzicem nie są równoznaczne z formalną zgodą – liczy się dokument, który jasno określa zakres publikacji. Takie zaniedbanie może poważnie zaszkodzić reputacji fotografa i doprowadzić do spraw sądowych. Moim zdaniem, świadomość tych zasad to podstawa profesjonalizmu w branży.
Pytanie 39

Jakie prace konserwacyjne obejmują czynności związane z czyszczeniem monitora?

A. Mycie obudowy i wydmuchiwanie zanieczyszczeń z elementów elektronicznych monitora
B. Mycie obudowy oraz kalibracja monitora
C. Czyszczenie otworów wentylacyjnych i łączenie monitora z komputerem
D. Czyszczenie wyświetlacza oraz sprawdzanie parametrów technicznych monitora
Czynności konserwacyjne przy monitorach są często mylone z innymi działaniami, które niekoniecznie są dobre dla ich funkcjonowania. Na przykład czyszczenie ekranu i sprawdzanie parametrów technicznych to nie jest cała konserwacja, bo te rzeczy powinny być robione osobno. Nie musisz testować parametrów na każdym kroku, a skupianie się tylko na czyszczeniu może prowadzić do problemów, które nie są związane z brudem. Mycie obudowy i kalibracja w tym samym czasie to też nie najlepszy pomysł, bo kalibracja dotyczy ustawień, a nie czyszczenia. Niektóre odpowiedzi sugerują, że podłączanie monitora do komputera to część konserwacji, co jest nieprawidłowe. Dobre dbanie o sprzęt to nie tylko zewnętrzna czystość, ale też wnętrze, które może wymagać odpowiednich narzędzi i technik. Dużo osób nie zdaje sobie sprawy, że kurz wewnętrzny to główny powód problemów z monitorami, które prowadzą do przegrzewania. Dlatego warto skupić się na tym, co naprawdę jest potrzebne, a nie na powierzchownych rzeczach.
Pytanie 40

Które parametry powinien posiadać plik zdjęciowy przeznaczony do zamieszczenia w Internecie?

A. Tryb barwny LAB oraz rozdzielczość 300 dpi
B. Tryb barwny CMYK oraz rozdzielczość 96 ppi
C. Tryb barwny RGB oraz rozdzielczość 600 dpi
D. Tryb barwny sRGB oraz rozdzielczość 72 ppi
Tryb barwny sRGB i rozdzielczość 72 ppi to absolutny standard, jeśli chodzi o przygotowanie zdjęć do Internetu. Moim zdaniem czasami ludzie trochę się tym ppi pogubią, ale w praktyce większość monitorów i tak wyświetla w okolicy 72–96 ppi, więc nie ma sensu wrzucać zdjęć w wyższej rozdzielczości, bo to tylko niepotrzebnie zwiększa wagę pliku. Co do trybu barwnego — sRGB powstał właśnie na potrzeby ekranów komputerowych i urządzeń mobilnych. Każda przeglądarka, Facebook, Instagram czy inne serwisy internetowe ‘rozumieją’ sRGB najlepiej. Gdy wrzucisz plik w innym trybie, kolory potrafią się rozjechać, robią się jakieś dziwne odcienie czy przygaszone barwy. Z mojego doświadczenia, grafik czy fotograf, która nie przekonwertuje zdjęcia do sRGB, często jest potem rozczarowana efektem końcowym na stronie. Warto też pamiętać, żeby nie przesadzać z rozdzielczością, bo im większa, tym dłużej ładuje się strona — a przecież nikt nie chce czekać na zdjęcia w internecie. Standard sRGB i 72 ppi daje nie tylko dobre odwzorowanie kolorów, ale i szybkie ładowanie. To taki kompromis pomiędzy jakością a wydajnością, dlatego zawsze polecam ten zestaw parametrów przy pracy z plikami na WWW.
Rozpocznij nowy egzamin
Powrót do strony głównej