Wyniki egzaminu

Nowy egzamin

Informacje o egzaminie:

Zawód: Technik elektryk
Kwalifikacja: ELE.05 - Eksploatacja maszyn, urządzeń i instalacji elektrycznych
Data rozpoczęcia: 11 grudnia 2025 19:32
Data zakończenia: 11 grudnia 2025 19:44

Egzamin zdany!

Wynik: 27/40 punktów (67,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!

Facebook

X.com

Szczegółowe wyniki:

Pytanie 1

W celu sprawdzenia poprawności działania dwóch wyłączników różnicowoprądowych EFI-2 25/0,03 zmierzono ich różnicowe prądy zadziałania. Na podstawie wyników pomiarów zamieszczonych w tabeli określ poprawność działania tych wyłączników.

Wyłącznik różnicowoprądowy	Zmierzony prąd różnicowy I_Δ mA
1	35
2	25

A. 1 – sprawny, 2 – niesprawny.

B. Oba wyłączniki sprawne.

C. 1 – niesprawny, 2 – sprawny.

D. Oba wyłączniki niesprawne.

Odpowiedź 1 – niesprawny, 2 – sprawny jest prawidłowa, ponieważ zgodnie z normami bezpieczeństwa wyłączników różnicowoprądowych, powinny one zadziałać przy określonym prądzie różnicowym. W przypadku wyłącznika EFI-2 25/0,03 wymagana wartość prądu różnicowego wynosi 30 mA. Wyłącznik nr 1 zadziałał przy prądzie 35 mA, co oznacza, że przekracza dopuszczalny poziom i nie jest w stanie skutecznie chronić przed porażeniem prądem elektrycznym. Natomiast wyłącznik nr 2 zadziałał przy prądzie 25 mA, co jest zgodne z wymaganiami i wskazuje na jego sprawność. W praktyce, poprawne działanie wyłączników różnicowoprądowych jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników instalacji elektrycznych, ponieważ ich zadaniem jest ochrona przed skutkami prądów uziemiających i porażeniem. Regularne testowanie tych urządzeń zgodnie z normami PN-EN 61008 jest zalecane, aby zapewnić ich niezawodność i efektywność w warunkach użytkowania.

Pytanie 2

Aby zapewnić dodatkową ochronę, obwody zasilające gniazda wtyczkowe, w których prąd nie przekracza 32 A, powinny być chronione przez wyłącznik RCD o prądzie różnicowym

A. 30 mA

B. 500 mA

C. 100 mA

D. 1 000 mA

Odpowiedź 30 mA jest prawidłowa, ponieważ wyłączniki różnicowoprądowe (RCD) o prądzie różnicowym 30 mA są zalecane do ochrony osób przed porażeniem prądem elektrycznym w instalacjach domowych i komercyjnych. W przypadku gniazd wtyczkowych, które obsługują urządzenia przenośne, istotne jest, aby ochrona była jak najszybsza i najskuteczniejsza, co osiąga się stosując RCD o niskim prądzie różnicowym. Wyłącznik 30 mA działa na zasadzie wykrywania różnicy prądów między przewodami fazowym a neutralnym, co pozwala na natychmiastowe odłączenie zasilania w przypadku wykrycia upływu prądu, który może być wynikiem zwarcia lub kontaktu z ciałem człowieka. Użycie wyłącznika o wyższym prądzie różnicowym, jak 100 mA lub 500 mA, nie zapewnia wystarczającej ochrony i może prowadzić do tragicznych skutków w przypadku porażenia. Przykładowo, w łazienkach, gdzie ryzyko kontaktu z wodą i prądem jest szczególnie wysokie, stosowanie RCD 30 mA jest wręcz obowiązkowe zgodnie z normami bezpieczeństwa elektrycznego.

Pytanie 3

Przed rozpoczęciem pomiaru rezystancji izolacji uzwojeń wirnika silnika z pierścieniem w pierwszej kolejności należy

A. zwierać uzwojenie stojana

B. sprawdzić ciągłość obwodu wirnika

C. wymienić szczotki

D. odłączyć rezystory rozruchowe

Odłączenie rezystorów rozruchowych przed pomiarem rezystancji izolacji uzwojeń wirnika silnika pierścieniowego jest kluczowym krokiem, aby uniknąć uszkodzeń sprzętu oraz zapewnić dokładność pomiarów. Rezystory rozruchowe są stosowane w obwodach silników w celu kontroli prądu rozruchowego, co oznacza, że są one podłączone do układu w momencie uruchamiania silnika. Jeśli nie zostaną odłączone, mogą powstać niepożądane połączenia, które zakłócą wyniki pomiarów rezystancji izolacji oraz mogą spowodować uszkodzenie miernika. Zgodnie z normą IEC 61557-1 dotyczącą pomiarów ochronnych w instalacjach elektrycznych, należy zawsze dbać o bezpieczeństwo i dokładność pomiarów, co obliguje do odpowiedniego przygotowania układów przed ich wykonaniem. Działania takie są istotne w kontekście zapobiegania awariom, które mogą prowadzić do kosztownych napraw lub przestojów w pracy maszyn. W praktyce, przed każdym pomiarem izolacji, zaleca się także sprawdzenie stanu szczotek i wirnika, ale najpierw kluczowe jest odłączenie obwodów, które mogłyby wpłynąć na pomiar.

Pytanie 4

Jakiego typu zakłócenie zabezpieczają samodzielnie wkładki topikowe typu aM w przypadku przewodów zasilających urządzenia odbiorcze?

A. Przed przepięciem i przeciążeniem

B. Wyłącznie przed zwarciem

C. Wyłącznie przed przeciążeniem

D. Przed zwarciem i przeciążeniem

Wkładki topikowe typu aM są zaprojektowane z myślą o ochronie przed zwarciem, co oznacza, że ich głównym zadaniem jest przerwanie obwodu w momencie, gdy prąd przekracza ustalone wartości, co może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji. W przypadku zwarcia, prąd może gwałtownie wzrosnąć, co skutkuje dużym ryzykiem uszkodzenia instalacji oraz odbiorników. Zastosowanie wkładek topikowych aM jest zgodne z normami PN-EN 60269, które określają wymagania dla zabezpieczeń w obwodach elektrycznych. Warto pamiętać, że wkładki te nie chronią bezpośrednio przed przeciążeniem, które jest spowodowane długotrwałym przepływem prądu przekraczającym nominalne wartości, lecz jest regulowane przez inne mechanizmy zabezpieczające. Przykładem zastosowania wkładek aM jest ich użycie w obwodach zasilających silniki elektryczne, gdzie ochrona przed zwarciami jest kluczowa dla uniknięcia poważnych uszkodzeń.

Pytanie 5

Jakie są dopuszczalne maksymalne terminy między kolejnymi kontrolami instalacji elektrycznych w pomieszczeniach z wyziewami żrącymi?

A. 5 lat dla weryfikacji skuteczności ochrony przeciwporażeniowej oraz 5 lat dla weryfikacji rezystancji izolacji

B. 5 lat dla weryfikacji skuteczności ochrony przeciwporażeniowej oraz 1 rok dla weryfikacji rezystancji izolacji

C. 1 rok dla weryfikacji skuteczności ochrony przeciwporażeniowej oraz 5 lat dla weryfikacji rezystancji izolacji

D. 1 rok dla weryfikacji skuteczności ochrony przeciwporażeniowej oraz 1 rok dla weryfikacji rezystancji izolacji

Często ludzie myślą, że rzadziej można robić kontrole instalacji elektrycznych w pomieszczeniach z wyziewami żrącymi, ale to absolutnie błędne podejście. Na przykład, sugerowanie 5-letnich okresów dla sprawdzania ochrony przeciwporażeniowej i rezystancji izolacji jest po prostu niebezpieczne. Jak wiadomo, w pomieszczeniach, gdzie są chemikalia, które uszkadzają izolację, ryzyko awarii jest większe. Regularne kontrole są kluczowe, żeby uniknąć kłopotów. Jak ktoś myśli, że instalacja wygląda dobrze na pierwszy rzut oka, to nie znaczy, że nie wymaga częstych przeglądów. Takie założenie może prowadzić do tego, że uszkodzona izolacja albo zepsuta ochrona przeciwporażeniowa nie zostaną wykryte, co może skończyć się poważnymi wypadkami. Normy, takie jak PN-EN 60079 czy PN-IEC 60364, mówią jasno o tym, że trzeba robić kontrole częściej w takich warunkach. Naprawdę lepiej jest przestrzegać krótszych okresów kontroli, żeby zminimalizować ryzyko i zapewnić bezpieczeństwo wszystkim użytkownikom.

Pytanie 6

Która z podanych przyczyn jest odpowiedzialna za ocieranie wirnika o stojan w silniku indukcyjnym klatkowym podczas jego działania?

A. Pęknięcie pierścieni zwierających pręty wirnika

B. Nagle zwiększone napięcie zasilające

C. Poluzowanie tabliczki zaciskowej

D. Nagle zmniejszone napięcie zasilające

Pęknięcie pierścieni zwierających pręty wirnika to istotny problem, który może prowadzić do ocierania wirnika o stojan w silniku indukcyjnym klatkowym. Pierścienie te mają na celu zapewnienie stabilności wirnika podczas jego obrotu, a ich integralność strukturalna jest kluczowa dla poprawnej pracy silnika. Kiedy pierścienie ulegają uszkodzeniu, wirnik może zacząć się przemieszczać zbyt blisko stojana, co doprowadza do tarcia i potencjalnych uszkodzeń obu komponentów. W kontekście praktycznym, regularne przeglądy i testy wizualne silników, w tym kontrola stanu pierścieni zwierających, są kluczowe dla zapobiegania takim awariom. Zgodnie z najlepszymi praktykami w branży, każda usterka powinna być diagnozowana i usuwana natychmiastowo, aby uniknąć dalszych uszkodzeń oraz kosztownych przestojów. Warto również zaznaczyć, że ogólny stan wirnika i jego osprzętu powinien być systematycznie monitorowany na podstawie standardów, takich jak IEC 60034, które szczegółowo określają wymagania dotyczące silników elektrycznych.

Pytanie 7

Korzystając z przedstawionej tabeli obciążalności długotrwałej dobierz minimalny przekrój przewodów dla instalacji trójfazowej ułożonej przewodami YDY w rurze instalacyjnej na ścianie drewnianej (sposób B2).
Wartość przewidywanego prądu obciążenia instalacji wynosi 36 A.

Obciążalność prądowa długotrwała przewodów miedzianych, w amperach Izolacja PVC, trzy żyły obciążone
Temperatura żyły: 70°C. Temperatura otoczenia: 30°C w powietrzu, 20°C w ziemi
ułożenie		A1	A2	B1	B2	C	D
Przekrój żyły	4 mm²	24	23	28	27	32	31
	6 mm²	31	29	36	34	41	39
	10 mm²	42	39	50	46	57	52
	16 mm²	56	52	68	62	76	67

A. 4 mm2

B. 6 mm2

C. 16 mm2

D. 10 mm2

Wybór niewłaściwego przekroju przewodów dla instalacji trójfazowej może prowadzić do poważnych konsekwencji, zarówno w aspekcie bezpieczeństwa, jak i efektywności energetycznej. W przypadku odpowiedzi 6 mm2, chociaż teoretycznie zbliżone do wartości 36 A, przekrój ten jest na granicy obciążalności, co w praktyce może powodować ryzyko przegrzewania się przewodów, a w konsekwencji ich uszkodzenia. Przekrój 4 mm2 jest zdecydowanie niewystarczający, ponieważ jego obciążalność wynosi tylko 25 A, co stanowi poważne zagrożenie dla instalacji, a w skrajnych przypadkach może prowadzić do pożaru. Wybór przekroju 16 mm2, mimo iż wydaje się bezpieczny, jest nieekonomiczny i niepraktyczny dla danego obciążenia, co skutkuje niepotrzebnymi kosztami materiałowymi. Wszystkie te błędy są wynikiem braku zrozumienia podstawowych zasad dotyczących doboru przekrojów przewodów, które powinny bazować na przewidywanych obciążeniach oraz specyfice instalacji. Zgodnie z wytycznymi norm, takich jak PN-IEC 60364, powinno się stosować przekroje adekwatne do warunków pracy, aby zapewnić bezpieczeństwo i efektywność energetyczną systemu. Odpowiednie podejście do doboru przekrojów jest kluczem do minimalizacji ryzyka awarii oraz zwiększenia trwałości systemu elektrycznego.

Pytanie 8

Jakie będą konsekwencje uszkodzenia izolacji podstawowej silnika indukcyjnego, gdy przewód PE zostanie odłączony od jego obudowy?

A. pojawienie się napięcia na obudowie silnika

B. obniżenie prędkości obrotowej wirnika

C. uruchomienie ochronnika przeciwprzepięciowego

D. wzrost prędkości obrotowej wirnika

Pojawienie się napięcia na obudowie silnika indukcyjnego w przypadku uszkodzenia izolacji podstawowej, zwłaszcza po odłączeniu przewodu PE, jest zjawiskiem niezwykle niebezpiecznym i stanowi poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa ludzi oraz sprzętu. Izolacja podstawowa ma za zadanie oddzielić elementy energii elektrycznej od obudowy, aby zapobiec porażeniom prądem. W momencie, gdy izolacja zostaje uszkodzona, a przewód PE, który pełni rolę ochronną, zostaje odłączony, obudowa silnika może stać się naładowana elektrycznie, co może prowadzić do porażenia prądem osoby znajdującej się blisko urządzenia. Przykładem zastosowania wiedzy w tej kwestii jest konieczność regularnego przeglądania i testowania urządzeń elektrycznych w celu zapewnienia, że wszystkie elementy ochronne, w tym przewód PE, są w dobrym stanie i działają prawidłowo, co jest zgodne z normami takimi jak PN-EN 60204-1. Dobre praktyki branżowe obejmują również stosowanie odpowiednich zabezpieczeń, takich jak wyłączniki różnicowoprądowe, które mogą wykryć nieprawidłowości w obwodzie i automatycznie odłączyć zasilanie.

Pytanie 9

Zwiększenie liczby kabli umieszczonych w jednej rurze instalacyjnej spowoduje

A. zmniejszenie wartości obliczeniowej rezystancji żył pojedynczego kabla

B. zmniejszenie dopuszczalnego obciążenia prądem długotrwałym jednego kabla

C. wydłużenie czasu osiągania granicznej temperatury izolacji kabli

D. zwiększenie dozwolonej wartości spadku napięcia na kablach

Zrozumienie konsekwencji zwiększenia liczby przewodów w jednej rurze instalacyjnej wymaga znajomości podstawowych zasad dotyczących przewodnictwa elektrycznego oraz zarządzania ciepłem. Wydłużenie czasu osiągania temperatury granicznej izolacji przewodów to pojęcie, które nie ma zastosowania w kontekście większej liczby przewodów w rurze. Zwiększona liczba przewodów prowadzi do szybszego nagrzewania się izolacji, a nie do wydłużenia czasu, co może skutkować jej uszkodzeniem. Podobnie, zmniejszenie wartości obliczeniowej rezystancji żył pojedynczego przewodu nie jest również poprawnym podejściem, ponieważ rezystancja konkretnego przewodu nie ulega zmianie wskutek liczby przewodów w tej samej rurze. Rezystancja żył obliczana jest na podstawie materiałów, z których są wykonane oraz ich przekroju, a nie od ich liczby. Z kolei zwiększenie dopuszczalnej wartości spadku napięcia na przewodach jest całkowicie błędnym założeniem; spadek napięcia wzrasta proporcjonalnie do obciążenia i długości przewodów. Dlatego kluczowe jest zrozumienie, że niepoprawne odpowiedzi wynikają z mylnego postrzegania zjawisk cieplnych oraz zasad obliczeniowych stosowanych w elektryce. Konsekwencje niewłaściwego obciążenia mogą prowadzić do poważnych awarii, co podkreśla konieczność przestrzegania norm oraz zasad planowania instalacji elektrycznych.

Pytanie 10

Jakie elementy wykorzystuje się w silnikach elektrycznych, aby chronić je przed negatywnymi skutkami wzrostu temperatury uzwojeń?

A. Bezpiecznik

B. Przekaźnik nadprądowy

C. Termistor

D. Wyłącznik silnikowy

Termistor to element półprzewodnikowy, który zmienia swoją rezystancję w zależności od temperatury. W silnikach elektrycznych termistory są powszechnie stosowane do monitorowania temperatury uzwojeń. Gdy temperatura wzrasta, rezystancja termistora zmienia się, co pozwala na wczesne wykrywanie przegrzewania. W praktyce, jeśli temperatura osiągnie ustalony próg, termistor może aktywować sygnał alarmowy lub bezpośrednio wyłączyć silnik, zapobiegając uszkodzeniom. Zastosowanie termistorów w silnikach elektrycznych jest zgodne z normami IEC 60034-1, które zalecają stosowanie odpowiednich zabezpieczeń termicznych w urządzeniach elektrycznych. Dobrą praktyką jest umieszczanie termistorów w pobliżu uzwojeń lub w ich konstrukcji, co pozwala na szybką reakcję na zmiany temperatury i ochronę przed przegrzewaniem, co może prowadzić do awarii. Termistory są stosowane nie tylko w silnikach, ale również w wielu aplikacjach, takich jak urządzenia AGD czy systemy HVAC, gdzie kontrola temperatury jest kluczowa dla prawidłowego funkcjonowania.

Pytanie 11

Jak często, według podanych w tabeli i zalecanych przez Prawo Budowlane czasookresów, należy wykonywać pomiary okresowe skuteczności ochrony przeciwporażeniowej i rezystancji izolacji instalacji elektrycznych w szkołach?

Zalecana częstotliwość wykonywania okresowych badań sprawności technicznej instalacji elektrycznych w zależności od warunków środowiskowych
Lp.	Rodzaj pomieszczenia	Pomiar skuteczności ochrony przeciwporażeniowej (nie rzadziej niż):	Pomiar rezystancji izolacji (nie rzadziej niż):
1	O wyziewach żrących	1 rok	1 rok
2	Zagrożonych wybuchem	1 rok	1 rok
3	Otwarta przestrzeń	1 rok	5 lat
4	Wilgotne i bardzo wilgotne (o wilgotności względnej 75-100%)	1 rok	5 lat
5	Gorące (temperatura powyżej 35 °C)	1 rok	5 lat
6	Zagrożone pożarem	5 lat	1 rok
7	Stwarzające zagrożenie dla ludzi (ZL I, ZL II, ZL III)	5 lat	1 rok
8	Zapylone	5 lat	5 lat

	Pomiar skuteczności ochrony przeciwporażeniowej (nie rzadziej niż):	Pomiar rezystancji izolacji (nie rzadziej niż):
A	1 rok	1 rok
B	1 rok	5 lat
C	5 lat	1 rok
D	5 lat	5 lat

A. A.

B. C.

C. D.

D. B.

Odpowiedź C jest prawidłowa, ponieważ zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa budowlanego oraz standardami technicznymi, pomiary skuteczności ochrony przeciwporażeniowej w szkołach powinny być przeprowadzane co 5 lat, natomiast pomiary rezystancji izolacji wymagają okresowego sprawdzania co rok. Takie podejście ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa użytkowników obiektów edukacyjnych, gdzie prawidłowa ochrona przed porażeniem prądem elektrycznym jest kluczowa. Przykładowo, w przypadku awarii systemów ochronnych, konsekwencje mogą być nie tylko materialne, ale przede wszystkim zdrowotne, zagrażające życiu uczniów i personelu. Regularne kontrole pozwalają na wczesne wykrycie potencjalnych usterek, co z kolei przyczynia się do zmniejszenia ryzyka wypadków. Warto zwrócić uwagę na standardy, takie jak PN-IEC 60364, które szczegółowo regulują wymagania dotyczące instalacji elektrycznych oraz ich okresowej konserwacji. Przestrzeganie tych zasad jest nie tylko obowiązkiem, ale również najlepszą praktyką w zarządzaniu bezpieczeństwem elektrycznym w obiektach edukacyjnych.

Pytanie 12

Trójfazowy silnik indukcyjny jest przystosowany do uruchamiania z wykorzystaniem przełącznika gwiazda-trójkąt. Jaką mocą, w porównaniu do mocy znamionowej, można go obciążyć przy połączeniu uzwojeń w konfiguracji gwiazdy?

A. Dwukrotnie mniejszą

B. Trzykrotnie większą

C. Dwukrotnie większą

D. Trzykrotnie mniejszą

Odpowiedź, że silnik indukcyjny trójfazowy można obciążyć trzykrotnie mniejszą mocą przy połączeniu uzwojeń w gwiazdę, jest poprawna z technicznego punktu widzenia. W układzie gwiazda napięcie zasilające na każdym uzwojeniu wynosi 1/√3 napięcia fazowego, co wpływa na moc, jaką silnik może wygenerować. W momencie rozruchu w trybie gwiazdy, silnik może dostarczyć jedynie 1/3 mocy znamionowej, co jest kluczowe, aby uniknąć przeciążenia uzwojeń i nadmiernych prądów rozruchowych, które mogłyby prowadzić do uszkodzenia silnika. W praktyce, stosowanie przełącznika gwiazda-trójkąt w dużych silnikach indukcyjnych pozwala na zredukowanie prądów rozruchowych, co jest zgodne z dobrymi praktykami w inżynierii elektrycznej. Przykładem zastosowania tej metody są silniki napędzające duże wentylatory, pompy czy sprężarki, w których istotne jest kontrolowanie momentu rozruchowego oraz ograniczenie obciążeń mechanicznych w początkowej fazie pracy.

Pytanie 13

Dokumentacja użytkowania instalacji elektrycznych chronionych wyłącznikami nadprądowymi nie musi obejmować

A. opisu doboru urządzeń zabezpieczających

B. zasad bezpieczeństwa przy realizacji prac eksploatacyjnych

C. specyfikacji technicznej instalacji

D. spisu terminów oraz zakresów prób i badań kontrolnych

Właściwie dobrana instrukcja eksploatacji instalacji elektrycznych zabezpieczonych wyłącznikami nadprądowymi jest kluczowym dokumentem, który powinien zawierać niezbędne informacje dotyczące utrzymania i bezpieczeństwa tych systemów. Odpowiedź wskazująca na brak potrzeby zawarcia opisu doboru urządzeń zabezpieczających jest prawidłowa, ponieważ ten aspekt nie jest bezpośrednio związany z codzienną eksploatacją i konserwacją instalacji. W praktyce, dobór urządzeń zabezpieczających jest zagadnieniem, które powinno zostać omówione na etapie projektowania instalacji. W tej fazie kluczowe jest dostosowanie wyłączników do specyfiki obciążenia i warunków pracy, co powinno być zgodne z normami PN-IEC 60898 oraz PN-IEC 60947. Możliwość doboru odpowiednich urządzeń powinna być wcześniej przeanalizowana przez projektanta, a w instrukcji eksploatacyjnej powinny być uwzględnione jedynie informacje dotyczące ich użytkowania i konserwacji, co zwiększa efektywność i bezpieczeństwo pracy w obiektach.

Pytanie 14

Zabezpieczenie bezpiecznej pracy grzejnika trójfazowego zapewnia

A. wymuszony obieg powietrza

B. regulacja mocy grzejnej

C. osłona elementów grzejnych

D. wyprowadzenie punktu neutralnego elementów grzejnych

Wymuszony obieg powietrza, regulacja mocy grzejnej oraz wyprowadzenie punktu neutralnego elementów grzejnych to koncepcje, które choć mogą być istotne w kontekście efektywności energetycznej i funkcjonowania grzejnika, nie zapewniają same w sobie wystarczających środków bezpieczeństwa. Wymuszony obieg powietrza poprawia wydajność ogrzewania, ale nie eliminuje ryzyka poparzeń, które stanowi poważne zagrożenie w przypadku braku odpowiednich osłon. Regulacja mocy grzejnej jest ważna dla dostosowania temperatury do potrzeb użytkownika, jednak sama w sobie nie chroni przed niebezpieczeństwem kontaktu z gorącymi elementami. Ponadto, wyprowadzenie punktu neutralnego elementów grzejnych odnosi się bardziej do poprawy działania urządzenia oraz zabezpieczenia przed przeciążeniem, a nie bezpośrednio do bezpieczeństwa użytkowników. W praktyce, wiele osób błędnie zakłada, że poprawne funkcjonowanie grzejnika automatycznie oznacza jego bezpieczeństwo, co prowadzi do zignorowania kluczowych zasad związanych z ochroną przed poparzeniami. Bezpieczna eksploatacja grzejnika trójfazowego wymaga zatem zastosowania osłon, które nie tylko chronią użytkowników, ale również spełniają wymogi norm bezpieczeństwa, co jest podstawą każdej instalacji elektrycznej.

Pytanie 15

Wskaźnikuj najprawdopodobniejszą przyczynę nietypowego brzęczenia wydobywającego się z kadzi działającego transformatora energetycznego?

A. Niesymetryczność obciążenia

B. Praca na biegu jałowym

C. Nieszczelność kadzi transformatora

D. Drgania skrajnych blach rdzenia

Te drgania blach w rdzeniu transformatora to chyba główny powód, dla którego słychać to nienormalne brzęczenie, gdy on pracuje. Rdzeń składa się z cienkich blach, które są połączone, żeby zminimalizować straty energii i zjawisko histerezy. Kiedy transformator działa, zmieniające się pole magnetyczne może powodować drgania tych blach. Jak blachy nie są odpowiednio spasowane albo mają jakieś wady produkcyjne, to mogą zacząć rezonować, co prowadzi do tych nieprzyjemnych dźwięków. Moim zdaniem, żeby ograniczyć te drgania, warto regularnie konserwować transformatory i sprawdzać jakość tych blach, zwłaszcza według norm IEC 60076. Dobrze wykonany rdzeń i jego fachowy montaż mogą naprawdę wpłynąć na to, jak cicho i efektywnie pracuje transformator, co ma spore znaczenie w systemach energetycznych, gdzie hałas może być problematyczny.

Pytanie 16

Który z poniższych środków ostrożności nie jest wymagany dla zapewnienia bezpieczeństwa podczas realizacji prac przy linii napowietrznej, która została odłączona od zasilania?

A. Używanie sprzętu izolacyjnego

B. Ogrodzenie terenu, na którym prowadzone są prace

C. Realizowanie pracy w zespole

D. Przyłączenie wyłączonej linii do uziemienia

Stosowanie sprzętu izolacyjnego w kontekście prac przy wyłączonej linii napowietrznej jest często mylone z koniecznością w sytuacjach, gdzie napięcie jest obecne. Gdy linia jest wyłączona i odpowiednio zabezpieczona, sprzęt izolacyjny nie jest konieczny, ponieważ nie ma ryzyka porażenia prądem. Jednakże, w praktyce, jego użycie może być zalecane w celu dodatkowego zabezpieczenia oraz w sytuacjach, gdzie istnieje ryzyko nieprzewidzianych okoliczności, takich jak przypadkowe włączenie linii. Na przykład, w zgodzie z normami BHP, stosowanie sprzętu izolacyjnego jest kluczowe podczas pracy w pobliżu niepewnych źródeł napięcia. Zawsze warto stosować zasadę ostrożności i posiadać odpowiednie szkolenie w zakresie użycia tego sprzętu. Pracownicy powinni być również świadomi procedur dotyczących oznakowania i blokowania urządzeń, aby zapewnić, że linie pozostaną wyłączone podczas realizacji prac.

Pytanie 17

Na jaką wartość krotności prądu znamionowego silnika klatkowego trójfazowego, który napędza hydrofor w gospodarstwie domowym, powinno się ustawić zabezpieczenie termiczne?

A. 2,2 ∙ In

B. 0,8 ∙ In

C. 1,1 ∙ In

D. 1,4 ∙ In

Odpowiedź 1,1 ∙ In jest poprawna, ponieważ zabezpieczenie termiczne silnika klatkowego trójfazowego powinno być dobrane w taki sposób, aby mogło one skutecznie chronić silnik przed przegrzaniem w normalnych warunkach pracy oraz w czasie rozruchu. W praktyce, standardowe ustawienie zabezpieczeń termicznych dla silników elektrycznych, zgodne z normami, zakłada, że maksymalne obciążenie nie powinno przekraczać 1,1-krotności prądu znamionowego In. Ustawienie to uwzględnia zarówno chwilowe przeciążenia, jak i okresy pracy silnika przy pełnym obciążeniu, zapewniając jednocześnie odpowiednią ochronę przed nadmiernym wzrostem temperatury. Ważne jest, aby zabezpieczenie termiczne nie było ustawione zbyt nisko, co mogłoby prowadzić do nadmiernych wyłączeń systemu, ani zbyt wysoko, co z kolei mogłoby skutkować uszkodzeniem silnika. Przykładowo, w instalacjach hydroforowych w gospodarstwach domowych, silniki często pracują w warunkach zmiennego obciążenia, dlatego dostosowanie ustawienia na poziomie 1,1 ∙ In zapewnia optymalną równowagę między ochroną a dostępnością mocy.

Pytanie 18

Jakie rozwiązania powinny być wdrożone, aby zapewnić ochronę przed porażeniem elektrycznym w przypadku uszkodzenia pracowników obsługujących maszynę roboczą, która jest napędzana silnikiem trójfazowym o napięciu 230/400 V, podłączonym do sieci TN-S i zabezpieczonym wyłącznikiem różnicowoprądowym?

A. Wykorzystać zasilanie w systemie PELV

B. Wprowadzić zasilanie w systemie SELV

C. Podłączyć obudowę silnika do przewodu PE

D. Podłączyć obudowę silnika do przewodu N

Wybór połączenia korpusu silnika z przewodem N jest nieodpowiedni, ponieważ przewód neutralny nie jest przewodem ochronnym. W systemach TN-S przewód N pełni funkcję przewodu roboczego, a nie ochronnego, co może prowadzić do poważnych zagrożeń. W przypadku uszkodzenia, prąd może przepływać przez korpus maszyny, wprowadzając ryzyko porażenia elektrycznego. Zasada bezpieczeństwa wymaga, aby przewód ochronny PE był stosowany do odprowadzania prądów doziemnych i zapewnienia bezpiecznej drogi dla prądu w przypadku awarii, co nie jest możliwe przy połączeniu z przewodem neutralnym. Zastosowanie zasilania w systemie PELV nie jest odpowiednie w tym przypadku, gdyż system ten ogranicza napięcie do wartości bezpiecznej, ale nie zapewnia pełnej ochrony w kontekście porażenia prądem w systemach trójfazowych. Ponadto, system SELV, chociaż również niesie ze sobą pewne zabezpieczenia, nie jest przystosowany do pracy z urządzeniami o napięciu 230/400 V, co czyni go nieodpowiednim dla omawianej sytuacji. Nieprawidłowe podejścia wskazują na niepełne zrozumienie zasad ochrony przeciwporażeniowej oraz wymagań normatywnych, co może prowadzić do ryzykownych decyzji w zakresie bezpieczeństwa pracy.

Pytanie 19

Czas pomiędzy kolejnymi kontroli oraz próbami instalacji elektrycznych w budynkach użyteczności zbiorowej nie powinien przekraczać

A. 1 rok

B. 3 lata

C. 2 lata

D. 5 lat

Odpowiedź 5 lat jest poprawna, ponieważ zgodnie z przepisami prawa budowlanego oraz normami dotyczącymi instalacji elektrycznych, szczególnie w kontekście budynków zamieszkania zbiorowego, okres między kolejnymi sprawdzeniami nie powinien przekraczać 5 lat. Regularne kontrole są kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa mieszkańców oraz prawidłowego funkcjonowania instalacji. Przykładowo, w Polskim prawie budowlanym oraz normach PN-IEC 60364-6, podkreśla się konieczność przeprowadzania okresowych przeglądów przez wykwalifikowanych specjalistów, co pozwala na wczesne wykrywanie ewentualnych usterek czy niezgodności z obowiązującymi standardami. W dłuższej perspektywie zaniedbania w tym zakresie mogą prowadzić do poważnych awarii, a także zagrożeń dla życia i zdrowia ludzi oraz mienia. Dobrym przykładem praktycznych zastosowań jest wprowadzenie systemu zarządzania, który przypomina o nadchodzących kontrolach, co zwiększa efektywność i bezpieczeństwo eksploatacji budynków.

Pytanie 20

Jakiego składnika nie może zawierać przewód zasilający rozdzielnię główną w pomieszczeniu przemysłowym, które jest niebezpieczne pod kątem pożarowym?

A. Powłoki polietylenowej

B. Żył aluminiowych

C. Pancerza stalowego

D. Zewnętrznego oplotu włóknistego

Zewnętrzny oplot włóknisty nie jest odpowiednim elementem dla kabel zasilający rozdzielnicę główną w pomieszczeniu przemysłowym uznawanym za niebezpieczne pod względem pożarowym. Takie pomieszczenia wymagają zastosowania materiałów, które są odporne na działanie wysokich temperatur oraz ognioodporne. Oplot włóknisty, choć może być stosowany w mniej ryzykownych warunkach, nie spełnia wymagań dotyczących odporności na ogień. W praktyce oznacza to, że w przypadku pożaru, oplot włóknisty mógłby się szybko zapalić i przyczynić się do rozprzestrzenienia ognia. Aby zapewnić bezpieczeństwo, kabel w pomieszczeniach niebezpiecznych powinien być wykonany z materiałów, które są zgodne z normami, takimi jak PN-EN 60529 czy PN-EN 60332, które definiują wymagania dotyczące ochrony przed ogniem i wysoką temperaturą. Przykładem odpowiedniego rozwiązania są kable zasilające z pancerzem stalowym, które nie tylko chronią przed uszkodzeniami mechanicznymi, ale również mają właściwości ognioodporne, co czyni je idealnym wyborem dla rozdzielnic w krytycznych środowiskach przemysłowych.

Pytanie 21

Jakie styczniki z podanych kategorii należy zainstalować przy modernizacji szafy sterowniczej, która zasila maszyny napędzane silnikami indukcyjnymi klatkowym?

A. DC-4

B. AC-3

C. AC-1

D. DC-2

Styczniki klasy AC-3 są odpowiednie do pracy z silnikami indukcyjnymi klatkowym, ponieważ są zaprojektowane do częstości załączania i rozłączania tych urządzeń. Klasa AC-3 pozwala na obsługę prądu rozruchowego silnika, który w momencie uruchomienia może być od 5 do 7 razy wyższy od nominalnego prądu roboczego. Styczniki te zapewniają również odpowiednie zabezpieczenie przed przeciążeniem oraz zwarciami, co jest niezwykle istotne w kontekście bezpieczeństwa i niezawodności pracy maszyn. W praktyce, w modernizowanych szafach sterowniczych stosuje się styczniki AC-3 do wyłączania i włączania silników, co pozwala na efektywne zarządzanie ich pracą oraz minimalizację ryzyka uszkodzeń. Dobrą praktyką jest również stosowanie dodatkowych zabezpieczeń, takich jak termiczne i elektromagnetyczne, które można zintegrować z systemem sterowania, aby zwiększyć poziom ochrony urządzeń. Zgodność ze standardami IEC 60947-4-1 potwierdza, że styczniki AC-3 są odpowiednie do aplikacji związanych z silnikami indukcyjnymi.

Pytanie 22

Kontrolne pomiary w instalacji elektrycznej niskiego napięcia powinny być wykonane po każdym

A. zadziałaniu wyłącznika różnicowoprądowego

B. zadziałaniu bezpiecznika

C. zamontowaniu w oprawach nowych źródeł światła

D. rozbudowaniu instalacji

Przeprowadzenie pomiarów kontrolnych w instalacji elektrycznej niskiego napięcia jako odpowiedź na inne sytuacje, takie jak zadziałanie bezpiecznika czy wyłącznika różnicowoprądowego, nie jest zgodne z najlepszymi praktykami w zakresie eksploatacji i bezpieczeństwa instalacji elektrycznych. Zadziałanie bezpiecznika zazwyczaj oznacza, że wystąpił jakiś problem w obwodzie, jednak nie daje to pełnego obrazu stanu całej instalacji. Pomiar kontrolny w tym przypadku nie jest konieczny, ponieważ może to prowadzić do fałszywego poczucia bezpieczeństwa, a problem może wynikać z wadliwej instalacji lub nieodpowiedniej ochrony. Z kolei zadziałanie wyłącznika różnicowoprądowego wskazuje na wykrycie upływu prądu, co sugeruje, że instalacja ma niedoskonałości, ale ponownie nie wymaga to przeprowadzania pełnych pomiarów, które są istotne po zmianach w instalacji. Natomiast zamontowanie nowych źródeł światła, choć również może być istotne, nie powinno być traktowane jako wyzwalacz do przeprowadzenia kompleksowych pomiarów, jeśli nie wiąże się z dalszymi zmianami w obwodzie elektrycznym. Dlatego też, kluczowe jest zrozumienie, że pomiary kontrolne powinny być przeprowadzane głównie w kontekście istotnych modyfikacji instalacji, a nie sporadycznych zdarzeń eksploatacyjnych.

Pytanie 23

W jakim przypadku w instalacji elektrycznej niskiego napięcia powinno się wykonać pomiary kontrolne (sprawdzenie ciągłości przewodów, pomiary rezystancji izolacji, weryfikacja samoczynnego wyłączania napięcia)?

A. Po zadziałaniu zabezpieczeń

B. Po naprawie zabezpieczeń

C. Po przeciążeniu urządzenia

D. Po modernizacji instalacji

Pytania dotyczące pomiarów kontrolnych w instalacjach elektrycznych mogą być mylące, zwłaszcza gdy chodzi o praktyczne zastosowanie tych pomiarów. W przypadku odpowiedzi sugerujących, że pomiary są wymagane po naprawie zabezpieczeń, po zadziałaniu zabezpieczeń lub po przeciążeniu urządzenia, można dostrzec istotne błędy myślowe. Naprawa zabezpieczeń, chociaż ważna, nie zawsze implikuje, że cała instalacja wymaga natychmiastowego sprawdzenia. Zabezpieczenia są projektowane w taki sposób, aby chronić instalację przed sytuacjami awaryjnymi, a ich naprawa zazwyczaj nie wiąże się z modyfikacjami instalacji, które mogłyby wpłynąć na jej bezpieczeństwo. Z kolei zadziałanie zabezpieczeń jest jedynie objawem problemu, a nie przyczyną, co oznacza, że niekoniecznie pociąga za sobą konieczność przeprowadzania pomiarów kontrolnych w całej instalacji. Co więcej, przeciążenie urządzenia jest sytuacją operacyjną, która również nie musi wskazywać na potrzebę ogólnych pomiarów kontrolnych, chyba że wiąże się z uszkodzeniem przewodów lub innych elementów instalacji. W praktyce, pomiary kontrolne są kluczowe po takich czynnościach jak modernizacja, gdzie zmiany mogą wprowadzić nowe zagrożenia. Właściwe podejście wskazuje, że przeprowadzanie pomiarów kontrolnych po modernizacji jest nie tylko zgodne z zasadami bezpieczeństwa, ale i z regulacjami prawnymi oraz normami, które mają na celu ochronę osób i mienia przed skutkami niewłaściwie funkcjonujących instalacji elektrycznych.

Pytanie 24

Aby uzyskać widoczną przerwę w obwodzie elektrycznym, należy użyć

A. stycznika

B. wyłącznika

C. odłącznika

D. przekaźnika

Odłącznik to urządzenie wykorzystywane do zapewnienia widocznej przerwy w obwodzie elektrycznym, co jest kluczowe z punktu widzenia bezpieczeństwa. Jego głównym zadaniem jest umożliwienie całkowitego odłączenia obwodu od źródła zasilania, co pozwala na bezpieczne przeprowadzanie prac konserwacyjnych lub naprawczych. W odróżnieniu od innych urządzeń, takich jak wyłącznik czy stycznik, odłącznik oferuje mechaniczną przerwę w obwodzie, która jest wizualnie dostępna, co pozwala operatorowi na jednoznaczne stwierdzenie, że dany układ jest odłączony od zasilania. Stosowanie odłączników jest zgodne z normami, takimi jak IEC 60947, które określają wymagania dotyczące urządzeń rozdzielczych. Przykładowe zastosowania odłączników to instalacje przemysłowe oraz systemy energetyczne, gdzie nieodzowne jest zapewnienie bezpieczeństwa pracowników podczas interwencji w obwodach elektrycznych.

Pytanie 25

Jakie czynności związane z eksploatacją instalacji elektrycznych powinny być realizowane jedynie na podstawie pisemnego zlecenia?

A. Eksploatacyjne, wskazane w instrukcjach stanowiskowych i realizowane przez uprawnione osoby

B. Eksploatacyjne, które mogą prowadzić do szczególnego zagrożenia dla życia i zdrowia ludzi

C. Dotyczące zabezpieczania instalacji przed uszkodzeniem

D. Związane z ratowaniem życia i zdrowia ludzi

To, że czynności eksploatacyjne, które mogą grozić zdrowiu i życiu, powinny być robione tylko na pisemne polecenie, to dobra odpowiedź. Właściwie, takie sytuacje mogą się zdarzać, gdy ktoś ma do czynienia z urządzeniami pod napięciem albo w przypadku ryzyka porażenia prądem czy pożaru. Wymóg pisemnego polecenia pomaga upewnić się, że wszystko jest dokładnie opracowane, a ryzyko zminimalizowane zgodnie z normami, jak na przykład PN-IEC 60364. Oprócz tego, te procedury powinny być opisane w instrukcjach stanowiskowych i powinny być realizowane przez ludzi, którzy mają odpowiednie uprawnienia. Wiedza o bezpieczeństwie i procedurach związanych z elektrycznością jest naprawdę ważna dla każdego, kto pracuje w tej dziedzinie.

Pytanie 26

Która z wymienionych przyczyn może powodować przegrzewanie się uzwojenia stojana w trakcie działania trójfazowego silnika indukcyjnego?

A. Nierównomierna szczelina powietrzna

B. Zbyt niska częstotliwość napięcia zasilającego

C. Zmiana kolejności faz zasilających

D. Nieprawidłowe połączenie grup zezwojów

Istnieje kilka koncepcji, które mogą wydawać się przekonywujące, ale w rzeczywistości nie są przyczyną przegrzewania się uzwojenia stojana w trójfazowych silnikach indukcyjnych. Zmieniona kolejność faz zasilających może prowadzić do problemów z momentem obrotowym i stabilnością pracy silnika, ale niekoniecznie do przegrzewania uzwojeń. W rzeczywistości, silnik może działać w sposób nieoptymalny, ale niekoniecznie ulegać przegrzaniu z tego powodu. Nierówna szczelina powietrzna, choć może wpływać na wydajność oraz generowanie hałasu, nie jest bezpośrednią przyczyną przegrzewania uzwojeń. Problemy ze szczeliną powietrzną mogą generować dodatkowe straty mocy, ale ich bezpośredni wpływ na temperaturę uzwojeń jest ograniczony. Zbyt niska częstotliwość napięcia zasilającego rzeczywiście może prowadzić do zmiany momentu obrotowego i wynikających z tego niewłaściwych warunków pracy, lecz nie jest to bezpośrednia przyczyna przegrzewania. W przypadku niewłaściwego działania silnika, jego diagnostyka wymaga uwzględnienia całego systemu zasilania oraz mechanizmu, aby zrozumieć rzeczywiste źródło problemu, a nie skupiać się jedynie na pojedynczych parametrach, co może prowadzić do fałszywych wniosków.

Pytanie 27

Jaki jest maksymalny czas automatycznego wyłączenia zasilania w celu zapewnienia ochrony przed porażeniem elektrycznym w przypadku awarii w obwodach odbiorczych o prądzie nominalnym I < 32 A w jednofazowym układzie sieciowym TN przy napięciu 230 V?

A. 0,2 s

B. 0,4 s

C. 5,0 s

D. 0,1 s

Czas samoczynnego wyłączenia zasilania ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa w instalacjach elektrycznych. Odpowiedzi takie jak 5,0 s, 0,2 s czy 0,1 s wskazują na pewne nieporozumienia dotyczące standardów ochrony przeciwporażeniowej. Wybór 5,0 s sugeruje znaczną tolerancję na czas wyłączenia, co jest niezgodne z praktykami w systemach TN, gdzie szybka reakcja jest kluczowa. Umożliwienie tak długiego czasu wyłączenia mogłoby prowadzić do poważnych zagrożeń dla zdrowia, gdyż w przypadku porażenia prądem, opóźnienia w odcięciu zasilania mogą skutkować poważnymi obrażeniami lub nawet śmiercią. Odpowiedzi 0,2 s i 0,1 s również nie są zgodne z wymaganiami dla obwodów o prądzie znamionowym poniżej 32 A, ponieważ czas ten jest zbyt krótki, aby zapewnić skuteczną detekcję i wyłączenie, co może prowadzić do fałszywych wyłączeń. Takie podejście ignoruje kluczowe zasady, które zakładają, że wyłączniki różnicowoprądowe muszą działać w sposób, który równocześnie zapewnia ochronę przed porażeniem oraz minimalizuje ryzyko niepotrzebnych wyłączeń przy normalnym funkcjonowaniu urządzeń. Prawidłowe rozumienie norm dotyczących ochrony przeciwporażeniowej jest istotne dla inżynierów i techników elektryków, aby skutecznie projektować i wdrażać bezpieczne rozwiązania elektryczne.

Pytanie 28

Podczas diagnostyki silnika elektrycznego stwierdzono, że uzwojenie stojana ma obniżoną rezystancję izolacji. Jakie działania należy podjąć?

A. Przeprowadzić osuszanie uzwojenia lub wymienić izolację

B. Zmniejszyć prąd wzbudzenia

C. Zwiększyć częstotliwość napięcia zasilającego

D. Zastosować dodatkowe uziemienie

Obniżona rezystancja izolacji w uzwojeniu stojana silnika elektrycznego jest poważnym problemem, który może prowadzić do awarii silnika lub nawet zagrożenia bezpieczeństwa. Jednym z podstawowych działań, które należy podjąć, jest osuszanie uzwojenia. Proces ten ma na celu usunięcie wilgoci, która często jest przyczyną obniżonej rezystancji izolacji. Osuszanie można przeprowadzić za pomocą specjalnych urządzeń grzewczych lub wykorzystując energię elektryczną do podgrzania uzwojeń. Jeśli osuszanie nie przynosi oczekiwanych rezultatów, konieczna może być wymiana izolacji na nową, co jest bardziej skomplikowanym i kosztownym procesem. Współczesne normy i dobre praktyki branżowe zalecają regularne monitorowanie stanu izolacji oraz stosowanie materiałów o wysokiej odporności na wilgoć i temperaturę. Dzięki temu można zminimalizować ryzyko wystąpienia tego typu problemów i zapewnić niezawodną pracę urządzeń elektrycznych. Ważne jest, aby wszelkie prace naprawcze były wykonywane zgodnie z wytycznymi producenta oraz normami bezpieczeństwa, co zapewnia długą i bezawaryjną pracę silnika elektrycznego.

Pytanie 29

Jaką minimalną wartość rezystancji powinna mieć podłoga i ściany w izolowanym miejscu pracy z urządzeniami pracującymi na napięciu 400 V, aby zapewnić efektywną ochronę przeciwporażeniową przed dotykiem pośrednim?

A. 25kΩ

B. 75kΩ

C. 10kΩ

D. 50kΩ

Rezystancja ścian i podłogi w izolowanym stanowisku pracy z urządzeniami o napięciu 400 V powinna wynosić co najmniej 50 kΩ, aby zapewnić skuteczną ochronę przed dotykiem pośrednim. Wysoka wartość rezystancji jest kluczowa, ponieważ zmniejsza ryzyko przepływu prądu przez ciało człowieka w przypadku awarii izolacji. Zgodnie z normami IEC 60364 oraz PN-EN 61140, minimalna rezystancja ochronna dla urządzeń elektrycznych w takich warunkach powinna wynosić 50 kΩ. W praktyce, stosowanie takiej wartości rezystancji wpływa na zwiększenie bezpieczeństwa operatorów, zwłaszcza w środowiskach przemysłowych, gdzie ryzyko porażenia prądem jest wyższe. Przykładem może być zakład produkcyjny, w którym regularnie stosuje się urządzenia do pomiarów rezystancji w celu zapewnienia, że izolacja jest odpowiednia i nie zagraża pracownikom. Dobre praktyki obejmują także okresowe przeglądy instalacji elektrycznych oraz testowanie zabezpieczeń, co dodatkowo minimalizuje ryzyko awarii.

Pytanie 30

Jaki przyrząd jest wykorzystywany do pomiarów rezystancji izolacyjnej kabli elektrycznych?

A. Megaomomierz

B. Anemometr

C. Pirometr

D. Waromierz

Megaomomierz to naprawdę ważne urządzenie, które pomaga mierzyć rezystancję izolacji, zwłaszcza w elektryce. Jego głównym zadaniem jest sprawdzanie, w jakim stanie są przewody, co jest mega istotne dla bezpieczeństwa naszych instalacji. Zazwyczaj działa przy napięciach od 250 do 5000 V, co daje nam pewność, że jakość izolacji jest na odpowiednim poziomie. Z mojego doświadczenia, regularne pomiary rezystancji izolacji są kluczowe. Powinno się to robić według norm, jak PN-EN 61557, bo to może pomóc w wykryciu problemów, takich jak zwarcia czy upływy prądu. Przecież nikt nie chce mieć nieprzyjemności związanych z awariami czy zagrożeniem dla bezpieczeństwa. Dobrze jest więc pamiętać o konserwacji i systematycznych kontrolach, bo to pozwala uniknąć drogich napraw i utrzymać instalację elektryczną w dobrym stanie.

Pytanie 31

Jakie prace są dozwolone w instalacjach elektrycznych, które nie są wyłączone spod napięcia w sieci TN?

A. Wymiana wkładek bezpiecznikowych.

B. Zamiana gniazdek.

C. Wykonywanie pomiaru rezystancji izolacji instalacji.

D. Dokręcanie przewodów w złączach.

Wymiana wkładek bezpiecznikowych w instalacjach elektrycznych niewyłączonych spod napięcia w układzie sieciowym TN jest dozwolona, ponieważ ta czynność nie wiąże się z bezpośrednim narażeniem pracownika na kontakt z elementami pod napięciem. Wkładki bezpiecznikowe są elementami, które można wymieniać bez rozłączania obwodu, co jest zgodne z zasadami bezpieczeństwa określonymi w normach PN-IEC 60364. W praktyce, wymiana wkładek bezpiecznikowych jest powszechnie stosowaną procedurą, która może być przeprowadzana przez przeszkolonych pracowników elektrycznych, co pozwala na kontynuowanie pracy urządzeń w przypadku awarii. W kontekście dobrych praktyk, istotne jest, aby personel posiadał odpowiednie kwalifikacje oraz znał zasady BHP, co zapewnia bezpieczeństwo podczas takich operacji. Zastosowanie odpowiednich narzędzi oraz przestrzeganie procedur operacyjnych pozwala na zminimalizowanie ryzyka i zapewnienie ciągłości zasilania w instalacjach elektrycznych.

Pytanie 32

Aby zidentyfikować miejsce o zwiększonej temperaturze obudów silników w wersji przeciwwybuchowej, przeprowadza się pomiary temperatury ich obudowy. W którym miejscu pomiar temperatury nie powinien być wykonywany?

A. Na końcu obudowy od strony napędowej

B. Na tarczy łożyskowej, od strony napędowej blisko pokrywy łożyskowej

C. W okolicy pokrywy wentylatora

D. W centrum obudowy w rejonie skrzynki zaciskowej

Pomiary temperatury silników przeciwwybuchowych są istotne dla zapobiegania ryzyku wybuchów, co czyni to zadanie kluczowym w kontekście bezpieczeństwa. Wybór niewłaściwego miejsca do pomiaru może prowadzić do błędnych odczytów, co z kolei może zagrażać bezpieczeństwu. Miejsca takie jak końce obudowy od strony napędowej, tarcza łożyskowa czy pośrodku obudowy w pobliżu skrzynki zaciskowej mogą wydawać się odpowiednie, jednak nie biorą pod uwagę czynników, które mogą wpływać na temperaturę. Pomiar na końcu obudowy od strony napędowej naraża na wpływ ciepła generowanego przez silnik oraz przekładnię, co może prowadzić do zawyżonych wyników. Z kolei pomiar na tarczy łożyskowej jest obarczony ryzykiem wpływu na wynik sił tarcia, co również może fałszować dane. Miejsce w pobliżu skrzynki zaciskowej, z drugiej strony, może być zdominowane przez ciepło pochodzące z połączeń elektrycznych, które również mogą wykazywać wyższe temperatury niż reszta obudowy. Praktyka wskazuje, że pomiar w miejscach, gdzie ciepło jest bardziej stabilne i niezakłócone, jest zgodna z najlepszymi praktykami w branży, co można znaleźć w dokumentach normatywnych, takich jak IEC 60079. Dlatego kluczowe jest, aby do pomiaru wybierać miejsca, które są mniej narażone na zmiany temperatury spowodowane czynnikami zewnętrznymi, co zwiększa dokładność i niezawodność odczytów.

Pytanie 33

Zamieszczone w tabeli wyniki pomiarów rezystancji izolacji uzwojeń trójfazowego silnika asynchronicznego o napięciu U_n = 400 V i prądzie I_n = 20 A świadczą o uszkodzeniu izolacji

Uzwojenie	Rezystancja izolacji między uzwojeniem a obudową kΩ
U1-U2	4 000
V1-V2	6 000
W1-W2	8 000

A. uzwojeń U1-U2 i V1-V2.

B. uzwojeń U1-U2 i W1-W2.

C. uzwojenia V1-V2.

D. uzwojenia U1-U2.

Odpowiedzi, które wskazują na uzwojenia V1-V2, W1-W2 oraz kombinacje tych uzwojeń, nie uwzględniają kluczowego elementu analizy rezystancji izolacji. Uzwojenia V1-V2 i W1-W2 mają znacznie wyższe wartości rezystancji izolacji wynoszące odpowiednio 6000 kΩ i 8000 kΩ, co sugeruje, że ich izolacja jest w dobrym stanie. To błędne podejście może wynikać z niepełnego zrozumienia zasadności norm dotyczących rezystancji izolacji, które jasno wskazują, że niższa wartość rezystancji wskazuje na potencjalne uszkodzenie. Wybierając uzwojenia na podstawie wyższej wartości rezystancji, można dojść do mylnego wniosku, że są one bardziej narażone na uszkodzenia. Może to prowadzić do nieuzasadnionych działań naprawczych, które nie rozwiązują rzeczywistego problemu, a jednocześnie generują dodatkowe koszty. W praktyce, zrozumienie i umiejętność interpretacji wyników pomiarów rezystancji izolacji jest kluczowe dla oceny stanu technicznego silników, co ma bezpośrednie przełożenie na bezpieczeństwo i efektywność operacyjną instalacji. Ignorowanie tego aspektu może prowadzić do poważnych awarii i zagrożenia dla bezpieczeństwa użytkowników oraz sprzętu.

Pytanie 34

W celu sprawdzenia poprawności działania wyłączników różnicowoprądowych zmierzono ich różnicowe prądy zadziałania i wyniki zamieszczono w przedstawionej tabeli. Który z wyłączników spełnia warunek prądu zadziałania I_A = (0,5÷1,00) I_ΔN?

Wyłącznik	Wynik pomiaru różnicowego prądu zadziałania I_Δ
P302 25-10-AC	25 mA
P202 25-30-AC	25 mA
P304 40-30-AC	40 mA
P304 40-100-AC	40 mA

A. P202 25-30-AC

B. P304 40-30-AC

C. P302 25-10-AC

D. P304 40-100-AC

Wyłącznik P202 25-30-AC jest poprawny, ponieważ jego prąd zadziałania wynosi 25 mA, co mieści się w przedziale I_A = (0,5÷1,00) I_ΔN dla tego urządzenia. Obliczając ten zakres, przyjmujemy, że nominalny prąd różnicowy I_ΔN wynosi 30 mA, co daje zakres zadziałania od 15 mA do 30 mA. Wyłączniki różnicowoprądowe są kluczowymi elementami w systemach zabezpieczeń elektrycznych, chroniącymi przed porażeniem prądem elektrycznym oraz pożarami spowodowanymi upływem prądu. Regularne sprawdzanie ich działania, zgodne z normami takimi jak PN-EN 61008, jest niezbędne w każdej instalacji elektrycznej. Właściwy dobór wyłączników i ich odpowiednie ustawienia mają kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa użytkowników i niezawodności systemu. Zastosowanie wyłącznika P202 25-30-AC w praktyce pozwala na efektywne zabezpieczenie obwodów w różnych aplikacjach, w tym w budynkach mieszkalnych, biurowych oraz przemysłowych.

Pytanie 35

Właściciel budynku jednorodzinnego zauważył, że w pralce nastąpiło przebicie do obudowy. Instalacja została wykonana w układzie TN-S, a jako środek ochrony przed porażeniem elektrycznym przy awarii zastosowano samoczynne wyłączenie zasilania. W celu naprawienia usterki instalacji konieczne jest

A. zapewnić ciągłość przewodów neutralnych

B. wymienić wyłącznik nadprądowy

C. wymienić wkładkę ochronnika przeciwprzepięciowego

D. zapewnić ciągłość przewodów ochronnych

Zapewnienie ciągłości przewodów ochronnych w instalacji elektrycznej jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników oraz prawidłowego funkcjonowania urządzeń elektrycznych. W układzie TN-S, który charakteryzuje się oddzielnym przewodem neutralnym i ochronnym, ciągłość przewodów ochronnych (PE) jest niezbędna, aby zapewnić skuteczną ochronę przeciwporażeniową. W przypadku stwierdzenia przebicia do obudowy pralki, brak ciągłości przewodu ochronnego może prowadzić do niebezpiecznej sytuacji, w której obudowa urządzenia może mieć potencjał elektryczny, co naraża użytkowników na ryzyko porażenia prądem. Przykładem może być sytuacja, w której podczas użytkowania pralki dotknięcie obudowy może spowodować przepływ prądu przez ciało człowieka w kierunku uziemienia. Aby temu zapobiec, należy nie tylko zapewnić prawidłowe podłączenie przewodu ochronnego, ale również regularnie sprawdzać jego ciągłość oraz integralność. Zgodnie z normami PN-EN 60364 oraz zaleceniami polskiej normy dotyczącej instalacji elektrycznych, wykonywanie regularnych pomiarów i inspekcji instalacji jest niezbędnym wymogiem dla bezpieczeństwa użytkowników. Dbałość o ciągłość przewodów ochronnych jest elementem dobrych praktyk inżynieryjnych oraz kluczowym aspektem ochrony przed porażeniem elektrycznym.

Pytanie 36

Jakiego urządzenia pomiarowego należy użyć do określenia prędkości obrotowej wału silnika?

A. Prądnicy tachometrycznej.

B. Tensometru mostkowego.

C. Higrometru termo.

D. Pirometru

Prądnica tachometryczna to przyrząd pomiarowy, który jest powszechnie stosowany do pomiaru prędkości obrotowej wałów silników. Działa na zasadzie generowania napięcia elektrycznego proporcjonalnego do prędkości obrotowej wału, co pozwala na łatwe i precyzyjne odczyty. Przykładem zastosowania prądnicy tachometrycznej są silniki elektryczne w przemyśle, gdzie monitorowanie prędkości obrotowej jest kluczowe dla zapewnienia optymalnej pracy maszyny oraz ochrony przed przeciążeniem. Standardy branżowe, takie jak IEC 60034, zalecają stosowanie prądnic tachometrycznych w systemach automatyzacji i sterowania, co podkreśla ich znaczenie w zapewnianiu efektywności energetycznej i bezpieczeństwa eksploatacji. Dodatkowo, prądnice tachometryczne mogą być używane w systemach feedbackowych, co pozwala na automatyczne dostosowywanie parametrów pracy silnika w odpowiedzi na zmieniające się warunki operacyjne.

Pytanie 37

Jakiego przewodu należy użyć, aby zastąpić uszkodzony kabel zasilający silnik trójfazowy zainstalowany w urządzeniu mobilnym?

A. YDY 4x2,5 mm2

B. OP 4x2,5 mm2

C. SM 3x2,5 mm2

D. YLY 3x2,5 mm2

Wybór innych typów przewodów na zasilanie silnika trójfazowego, jak YDY 4x2,5 mm2, SM 3x2,5 mm2 czy YLY 3x2,5 mm2, może prowadzić do różnych problemów technicznych. Przewód YDY jest przeznaczony głównie do instalacji stałych, co ogranicza jego zastosowanie w odbiornikach ruchomych, w których przewód narażony jest na zginanie i ruch. Z kolei SM, będący przewodem w izolacji gumowej, nie jest odpowiednio chroniony przed czynnikami mechanicznymi, co czyni go mało trwałym w dynamicznych aplikacjach. Przewód YLY, mimo że jest elastyczny, nie ma wystarczającej ochrony przed uszkodzeniami mechanicznymi w porównaniu do przewodów OP. Typowe błędy myślowe przy wyborze przewodu mogą obejmować pomijanie specyfikacji odnośnie do warunków pracy, co prowadzi do użycia niewłaściwego materiału, który nie wytrzyma obciążeń mechanicznych lub elektrycznych. Kluczowe jest, aby wybierać przewody zgodnie z ich przeznaczeniem oraz przewidywanymi warunkami, co jest zgodne z dobrą praktyką branżową oraz normami elektrycznymi, aby zapobiegać awariom oraz zapewnić bezpieczeństwo użytkowania.

Pytanie 38

Najtrudniejsze okoliczności gaszenia łuku elektrycznego występują w obwodzie o charakterze

A. rezystancyjnym, przy przepływie prądu stałego

B. indukcyjnym, przy przepływie prądu stałego

C. rezystancyjnym, przy przepływie prądu przemiennego

D. indukcyjnym, przy przepływie prądu sinusoidalnego

W obwodach o charakterze indukcyjnym, szczególnie przy przepływie prądu stałego, występują trudności związane z gaszeniem łuku elektrycznego, ze względu na charakterystyki reaktancji indukcyjnej. Łuk elektryczny generowany w takich obwodach ma tendencję do utrzymywania się, ponieważ prąd stały nie zmienia kierunku i nie przechodzi przez zero, co jest kluczowym momentem ułatwiającym gaszenie łuku. W praktyce, w systemach elektroenergetycznych, takie zjawisko jest szczególnie istotne przy zabezpieczeniach, takich jak wyłączniki elektromagnetyczne, które muszą być odpowiednio zaprojektowane, aby skutecznie radzić sobie z długotrwałym łukiem. Dobry przykład zastosowania tej wiedzy można znaleźć w projektowaniu rozdzielnic elektrycznych, gdzie należy uwzględnić wpływ indukcyjności na dobór odpowiednich zabezpieczeń. W zgodzie z normami IEC oraz dobrymi praktykami inżynieryjnymi, ważne jest, aby inżynierowie projektując systemy elektryczne brali pod uwagę te zjawiska, co przekłada się na bezpieczeństwo i niezawodność obsługiwanych instalacji.

Pytanie 39

Silnik szeregowy prądu stałego pracuje w trybie dorywczym. Co może być najczęstszą przyczyną braku reakcji silnika po włączeniu napięcia zasilającego?

A. Wystająca izolacja między działkami komutatora

B. Zabrudzony komutator

C. Przerwa w obwodzie twornika

D. Nieodpowiednio dobrane szczotki

Przerwa w obwodzie twornika jest najpoważniejszym problemem, który może prowadzić do braku reakcji silnika na załączenie napięcia zasilania. W silniku szeregowym prądu stałego, twornik jest kluczowym elementem, który przekształca energię elektryczną w energię mechaniczną. Przerwa w obwodzie twornika oznacza, że prąd nie ma możliwości przepływu przez uzwojenie, co skutkuje brakiem momentu obrotowego i zatrzymaniem silnika. Taki stan może być spowodowany różnymi czynnikami, takimi jak uszkodzenie izolacji, korozja styków, czy mechaniczne uszkodzenia przewodów. W praktyce, aby zapobiegać takim problemom, zaleca się regularne przeglądy silników, zwłaszcza w zastosowaniach dorywczych, gdzie silnik może być narażony na dłuższe okresy bezczynności. W przypadku wykrycia przerwy, należy przeprowadzić diagnostykę, aby zidentyfikować miejsce usterki i podjąć odpowiednie kroki naprawcze, zgodne z branżowymi standardami serwisowymi, aby zapewnić długoterminowe i niezawodne działanie urządzenia. Dodatkowo, znajomość zasad działania silników prądu stałego oraz ich budowy, pozwala na szybsze rozwiązywanie problemów i podejmowanie skutecznych działań prewencyjnych.

Pytanie 40

Jakie zadanie związane z utrzymaniem sprawności technicznej instalacji elektrycznej spoczywa na dostawcy energii?

A. Nadzór nad jakością realizacji prac eksploatacyjnych

B. Prowadzenie dokumentacji dotyczącej eksploatacji obiektu

C. Okresowa legalizacja, naprawa lub wymiana licznika energii

D. Zachowanie zasad bezpieczeństwa korzystania z urządzeń elektrycznych

Wybierając odpowiedzi związane z kontrolą jakości prac eksploatacyjnych, przestrzeganiem zasad bezpieczeństwa, czy prowadzeniem dokumentacji eksploatacyjnej, można dojść do nieporozumień dotyczących rzeczywistych obowiązków dostawcy energii. Kontrola jakości prac eksploatacyjnych to odpowiedzialność operatorów systemów elektroenergetycznych, którzy zajmują się bieżącym utrzymaniem infrastruktury, ale nie jest to bezpośredni obowiązek dostawców energii. Z kolei przestrzeganie zasad bezpieczeństwa użytkowania odbiorników elektrycznych dotyczy przede wszystkim użytkowników i instalatorów, którzy powinni zapewnić, że urządzenia są prawidłowo zainstalowane i użytkowane zgodnie z instrukcjami producentów oraz normami bezpieczeństwa. W zakresie prowadzenia dokumentacji eksploatacyjnej, choć istotne, to nie leży w gestii dostawcy energii, a raczej zarządców obiektów, którzy muszą monitorować stan swoich instalacji. Typowym błędem jest mylenie obowiązków poszczególnych podmiotów w branży energetycznej. Każda z wymienionych odpowiedzi odnosi się do aspektów, które są ważne, jednak nie dotyczą one kluczowych odpowiedzialności dostawcy energii, którym jest zapewnienie prawidłowego funkcjonowania urządzeń pomiarowych, co obejmuje legalizację, naprawy i wymianę liczników energii.

Rozpocznij nowy egzamin

Powrót do strony głównej