Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik elektryk
  • Kwalifikacja: ELE.05 - Eksploatacja maszyn, urządzeń i instalacji elektrycznych
  • Data rozpoczęcia: 7 grudnia 2025 12:05
  • Data zakończenia: 7 grudnia 2025 12:15

Egzamin niezdany

Wynik: 14/40 punktów (35,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Udostępnij swój wynik
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Jaką wartość prądu nominalnego powinien mieć wyłącznik instalacyjny nadprądowy typu B, aby zabezpieczyć grzejnik jednofazowy o parametrach UN = 230 V oraz PN = 2,4 kW przed zwarciem?

A. 10 A
B. 20 A
C. 6 A
D. 16 A
Dobór wyłącznika nadprądowego o niewłaściwej wartości prądu znamionowego najczęściej wynika z błędnych obliczeń lub nieprawidłowego zrozumienia parametrów obciążenia. W przypadku wartości 6 A, 10 A i 20 A, można zauważyć, że każdy z tych wyborów nieprawidłowo odzwierciedla rzeczywisty prąd roboczy urządzenia. Wyłącznik 6 A jest zdecydowanie zbyt niski dla obciążenia 10,43 A, co skutkowałoby jego ciągłym wyłączaniem przy normalnej pracy grzejnika. Z kolei wybór wyłącznika o prądzie znamionowym 10 A również nie zapewnia odpowiedniego marginesu bezpieczeństwa, co może prowadzić do częstych wyłączeń w trakcie pracy przy pełnym obciążeniu. Z kolei zastosowanie wyłącznika 20 A może wydawać się bezpieczniejsze, jednak może prowadzić do sytuacji, w której rzeczywiste zwarcie nie zostanie odpowiednio zidentyfikowane i zadziała z opóźnieniem, co jest niebezpieczne. Obliczenia przekładają się na praktyczne podejście do projektowania instalacji, gdzie stosowanie wyłączników nadprądowych o zbyt wysokiej wartości prądu może narazić instalację na ryzyko uszkodzeń. Zgodnie z normami obowiązującymi w branży, ważne jest, aby zawsze dobierać wyłączniki w oparciu o rzeczywiste obciążenia i ich charakterystykę, aby zapewnić bezpieczeństwo oraz właściwe działanie całej instalacji.

Pytanie 2

Który z poniższych przetworników powinien być użyty do pomiaru momentu obrotowego działającego na wał napędowy silnika elektrycznego?

A. Halotron
B. Tensometr
C. Pozystor
D. Piezorezystor
Tensometr to przetwornik, który jest idealnym narzędziem do pomiaru momentu obrotowego, szczególnie w kontekście wałów napędowych silników elektrycznych. Działa na zasadzie pomiaru deformacji, które są wynikiem przyłożonego momentu obrotowego. Kiedy wał napędowy zostaje poddany obciążeniu, jego deformacja jest proporcjonalna do przyłożonego momentu, co pozwala na dokładne obliczenie tego momentu przy użyciu tensometrów. Przykłady zastosowania tensometrów obejmują przemysł motoryzacyjny, gdzie są wykorzystywane do testowania komponentów silników, a także w maszynach przemysłowych do monitorowania stanu technicznego wałów oraz detekcji przeciążeń. W branży stosuje się także standardy, takie jak ISO 376, które regulują metody kalibracji i pomiaru tensometrycznego, zapewniając wysoką precyzję i niezawodność wyników. Zastosowanie tensometrów w praktyce nie tylko poprawia jakość pomiarów, ale również zwiększa bezpieczeństwo operacyjne, dzięki możliwości wczesnego wykrywania problemów w systemach napędowych.

Pytanie 3

Maksymalny prąd nastawczy przekaźnika termobimetalowego, który chroni silnik pompy wodnej, przy prądzie znamionowym In = 10 A, nie powinien być wyższy niż

A. 9,50 A
B. 11,00 A
C. 10,10 A
D. 10,50 A
Wybór odpowiedzi 10,10 A, 10,50 A lub 9,50 A opiera się na błędnym rozumieniu zasad działania przekaźników termobimetalowych i ogólnych zasad dotyczących zabezpieczeń silników. Ustawienie prądu nastawczego na wartość zaledwie odrobinę wyższą niż wartość znamionowa (jak 10,10 A czy 10,50 A) może prowadzić do niepożądanego wyłączania silnika w sytuacjach, które są całkowicie normalne, takich jak rozruch, gdzie prąd może chwilowo wzrosnąć. Z kolei wartość 9,50 A jest zbyt niska, aby skutecznie chronić silnik przed uszkodzeniem w przypadku przeciążeń. W praktyce, stosowanie zbyt niskiego prądu nastawczego może prowadzić do fałszywych wyłączeń, co z kolei może skutkować dodatkowymi kosztami związanymi z naprawami i przestojami w produkcji. Wybierając wartości nastawcze, należy uwzględnić nie tylko prąd znamionowy, ale również charakterystyki rozruchowe silnika oraz typ pompy, która może generować dodatkowe obciążenia. Standardy branżowe, takie jak IEC 60204-1, podkreślają znaczenie adekwatnego doboru zabezpieczeń, co w praktyce oznacza, że wartości nastawcze muszą być starannie obliczone i dostosowane do rzeczywistych warunków pracy. Dlatego kluczowe jest skupienie się na odpowiednim marginesie oraz zrozumieniu dynamiki działania urządzeń, aby zapewnić efektywność i niezawodność systemu zabezpieczeń.

Pytanie 4

Przedstawione w tabeli wyniki pomiarów rezystancji uzwojeń i izolacji silnika trójfazowego wskazują na

Pomiar między zaciskami silnikaRezystancja
U1 – U232 Ω
V1 – V232 Ω
W1 – W232 Ω
U1 – V10
V1 – W15 MΩ
U1 – W15 MΩ
U1 – PE0
V1 – PE0
W1 – PE5 MΩ
A. zwarcie międzyzwojowe w uzwojeniu W1 - W2.
B. zwarcie między uzwojeniami U1 - U2 oraz W1 - W2.
C. przerwę w uzwojeniu U1 - U2.
D. uszkodzoną izolację w uzwojeniach U1 - U2 oraz V1 - V2.
Analizując inne odpowiedzi, można zauważyć kilka istotnych błędów logicznych. Wskazywanie na zwarcie między uzwojeniami U1 - U2 oraz W1 - W2 opiera się na mylnym założeniu, że niska rezystancja oznacza bezpośrednie zwarcie. W rzeczywistości, zerowa rezystancja izolacji sygnalizuje uszkodzenie, a nie zwarcie między uzwojeniami. Z kolei sugestia o zwarciu międzyzwojowym w uzwojeniu W1 - W2 nie znajduje potwierdzenia w pomiarach, ponieważ brak jest dowodów na obecność takiego zjawiska. Warto również zauważyć, że przerwa w uzwojeniu U1 - U2 nie może być jedynym wnioskiem, gdyż wyniki pomiarów wskazują na brak izolacji, a nie na przerwę w obwodzie. Tego rodzaju pomyłki wynikają często z niepełnego zrozumienia podstawowych zasad działania uzwojeń w silnikach trójfazowych. W praktyce, każdy pomiar rezystancji powinien być interpretowany w kontekście norm bezpieczeństwa, a także realnych warunków eksploatacyjnych. Ignorowanie tych zasad może prowadzić do poważnych konsekwencji i utraty sprawności urządzenia.

Pytanie 5

W jakim układzie sieciowym wyłączniki różnicowoprądowe nie mogą być używane jako elementy ochrony przed porażeniem w przypadku awarii?

A. TN-C
B. TN-S
C. IT
D. TT
Wybór układów TT, TN-S i IT jako potencjalnych odpowiedzi na pytanie może wynikać z niewłaściwego zrozumienia zasad ochrony przeciwporażeniowej oraz działania wyłączników różnicowoprądowych. W systemie TT, neutralny przewód jest oddzielony od przewodu ochronnego. W przypadku uszkodzenia, WRP może skutecznie wykryć prąd upływowy, co pozwala na szybką reakcję i odłączenie obwodu. Podobnie w układzie TN-S, gdzie przewody PE i N są oddzielone, WRP działa właściwie, zapewniając ochronę przed porażeniem elektrycznym. W systemie IT, brak uziemienia w przewodzie neutralnym sprawia, że WRP również może działać, jednakże wymaga to specyficznego nadzoru i dodatkowych mechanizmów zabezpieczeń. Osoby myślące, że WRP można stosować w każdym typie sieci, mogą nie rozumieć, że jego skuteczność zależy od prawidłowego uziemienia oraz separacji obwodów. Ostatecznie, kluczem do bezpieczeństwa w systemach elektrycznych jest nie tylko zastosowanie odpowiednich urządzeń zabezpieczających, ale również właściwe projektowanie i wykonawstwo instalacji elektrycznych zgodnie z aktualnymi normami i standardami, takimi jak PN-IEC 60364.

Pytanie 6

Jakie czynności związane z użytkowaniem urządzeń elektrycznych są obowiązkiem personelu odpowiedzialnego za te urządzenia?

A. Przeglądy wymagające demontażu
B. Zarządzanie czasem pracy
C. Włączanie i wyłączanie
D. Oględziny wymagające demontażu
Optymalizacja czasu pracy, przeglądy wymagające demontażu oraz oględziny wymagające demontażu nie są bezpośrednio związane z codziennymi zadaniami pracowników obsługi urządzeń elektrycznych. W kontekście pierwszej z wymienionych odpowiedzi, choć optymalizacja czasu pracy jest istotna w zarządzaniu procesami, nie jest to czynność, którą wykonują pracownicy obsługi bezpośrednio przy samym urządzeniu. Optymalizacja raczej odnosi się do analizy wydajności i strategii operacyjnych, które są podejmowane na poziomie zarządzania, a nie w codziennym użytkowaniu maszyn. W przypadku przeglądów i oględzin wymagających demontażu, są to skomplikowane zadania, które zazwyczaj są realizowane przez wyspecjalizowanych techników lub inżynierów, a nie pracowników zajmujących się obsługą. Obejmuje to takie czynności jak demontaż elementów maszyny w celu przeprowadzenia szczegółowych inspekcji, co wymaga zaawansowanej wiedzy technicznej oraz odpowiednich uprawnień. W praktyce, takie operacje powinny być zgodne z zaleceniami producenta i standardami bezpieczeństwa, aby zminimalizować ryzyko awarii lub uszkodzeń. Powszechnym błędem jest mylenie prac rutynowych związanych z obsługą z bardziej skomplikowanymi zadaniami konserwacyjnymi, co może prowadzić do niewłaściwego przypisania obowiązków oraz z potencjalnymi zagrożeniami dla bezpieczeństwa operacji. W związku z tym, kluczowe jest zachowanie jasnego podziału obowiązków i odpowiedzialności między różnymi poziomami personelu w zakładzie.

Pytanie 7

Zatrzymanie pracy grzejnika skutkuje natychmiastowym działaniem zabezpieczenia nadprądowego. Co to sugeruje?

A. zwarcie przewodu fazowego oraz neutralnego
B. uszkodzenie w przewodzie fazowym
C. uszkodzenie w grzałce
D. zwarcie przewodu ochronnego z obudową
W przypadku innych odpowiedzi, które mogłyby być uznane za poprawne, jak przerwa w przewodzie fazowym, zwarcie przewodu ochronnego do obudowy czy zwarcie przewodu fazowego i neutralnego, warto wskazać na ich merytoryczne błędy. Przerwa w przewodzie fazowym nie mogłaby skutkować natychmiastowym działaniem zabezpieczenia nadprądowego, ponieważ w takim przypadku prąd nie popłynąłby w ogóle, co nie aktywuje zabezpieczeń. Zwarcie przewodu ochronnego do obudowy z kolei powinno wywołać reakcję wyłącznika różnicowoprądowego, a nie nadprądowego, jako że jest to zupełnie inny mechanizm zabezpieczający, który odpowiada za ochronę przed porażeniem prądem. Natomiast zwarcie przewodu fazowego i neutralnego zazwyczaj prowadzi do sytuacji nadmiernego przepływu prądu, co również spowodowałoby zadziałanie zabezpieczenia nadprądowego, ale w inny sposób i z innymi konsekwencjami. Niekiedy błędne wnioski płyną z niepełnego zrozumienia zasad działania zabezpieczeń oraz ich różnic, co prowadzi do pomyłek. Wiedza na temat tego, jak i dlaczego zabezpieczenia działają w dany sposób, jest kluczowa dla bezpieczeństwa instalacji elektrycznych i ich użytkowników. Dlatego zawsze należy dokładnie analizować przyczyny działania zabezpieczeń w kontekście konkretnego problemu.

Pytanie 8

Aby naprawić uszkodzenie przerwanego przewodu pomiędzy sąsiednimi puszkami łączeniowymi w instalacji elektrycznej podtynkowej, która znajduje się w rurce, konieczne jest

A. odkręcić w puszkach uszkodzony przewód, wymienić go na nowy i połączyć
B. wykuć bruzdę i wymienić rurkę instalacyjną z przewodami na przewód podtynkowy
C. odkręcić w puszkach uszkodzony przewód, zlutować, zaizolować i połączyć
D. pozostawić uszkodzony przewód, a puszki połączyć przewodem natynkowym
Odpowiedzi sugerujące złączenie uszkodzonego przewodu poprzez lutowanie są problematyczne, ponieważ nie zapewniają one długotrwałej i niezawodnej naprawy. Lutowanie, choć czasami wykorzystywane w elektronice, staje się nieodpowiednie w kontekście instalacji elektrycznych, szczególnie w sytuacjach, gdzie przewody są schowane w rurkach i puszkach. Tego typu naprawa może prowadzić do osłabienia struktury elektrycznej oraz narażenia na przyszłe problemy, takie jak przegrzanie czy uszkodzenia izolacji. Dodatkowo, pozostawienie uszkodzonego przewodu i łączenie puszek przewodem natynkowym jest niewłaściwe, ponieważ naraża to instalację na kontakt z czynnikami zewnętrznymi oraz może naruszać estetykę oraz normy budowlane. Wykucie bruzdy i zastąpienie rurki również nie jest najlepszym rozwiązaniem, ponieważ jest to kosztowna i czasochłonna operacja, która może okazać się zbędna w przypadku prostszej wymiany samego przewodu. Kluczowe jest, aby w przypadku uszkodzenia przewodów podtynkowych działać zgodnie z najlepszymi praktykami, co oznacza ich wymianę na nowe, zgodne z normami bezpieczeństwa, aby uniknąć niepotrzebnych zagrożeń oraz kosztownych napraw w przyszłości.

Pytanie 9

Jaką czynność można wykonać przy lokalizacji uszkodzeń w trakcie funkcjonowania instalacji oraz urządzeń elektrycznych w obszarach narażonych na wybuch?

A. Pomiar temperatury zewnętrznych powierzchni obudów silników
B. Demontaż obudów urządzeń
C. Wymiana źródeł oświetlenia
D. Dokręcanie luźnych śrub w osłonach urządzeń
Pomiar temperatury powierzchni obudów silników jest czynnością, która może być wykonywana w czasie pracy instalacji i urządzeń elektrycznych w strefach zagrożonych wybuchem, ponieważ nie narusza to integralności obudowy ani nie wprowadza potencjalnych źródeł zapłonu. W praktyce pomiar ten jest kluczowy dla oceny stanu operacyjnego silników i identyfikacji potencjalnych problemów, takich jak przegrzewanie, które mogłoby prowadzić do awarii. W strefach zagrożonych wybuchem, przestrzeganie przepisów takich jak ATEX (Dyrektywa 2014/34/UE) oraz IECEx jest niezbędne, by zminimalizować ryzyko wybuchu. Wskazanie anomalii w temperaturze może pozwolić na szybką interwencję, zanim dojdzie do poważniejszych usterek, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w zakresie utrzymania bezpieczeństwa i efektywności operacyjnej. Przykładowo, termografia bezdotykowa może być używana do monitorowania temperatury w czasie rzeczywistym, co zwiększa bezpieczeństwo w strefach zagrożonych.

Pytanie 10

Jaki jest cel uziemienia ochronnego w instalacjach elektrycznych?

A. Redukcja zużycia energii elektrycznej w instalacjach elektrycznych
B. Zabezpieczenie ludzi przed porażeniem elektrycznym
C. Zwiększenie mocy znamionowej urządzeń elektrycznych
D. Poprawa jakości sygnału w instalacjach telekomunikacyjnych
Zrozumienie funkcji uziemienia ochronnego jest kluczowe w pracy z instalacjami elektrycznymi. Wbrew niektórym przekonaniom, uziemienie ochronne nie ma wpływu na redukcję zużycia energii elektrycznej. To częsty błąd, wynikający z mylenia różnych aspektów efektywności energetycznej z funkcjami ochronnymi. Efektywność energetyczna jest osiągana przez zastosowanie urządzeń o niskim poborze mocy oraz optymalizację zużycia energii, a nie przez uziemienie ochronne. Kolejnym błędnym założeniem jest przekonanie, że uziemienie ochronne wpływa na jakość sygnału w instalacjach telekomunikacyjnych. Choć uziemienie może być stosowane w systemach telekomunikacyjnych do ochrony przed zakłóceniami elektromagnetycznymi, nie jest to jego główny cel w kontekście instalacji elektrycznych. W końcu, zwiększenie mocy znamionowej urządzeń nie jest związane z uziemieniem ochronnym. Moc znamionowa zależy od konstrukcji i parametrów technicznych urządzenia, a nie od jego uziemienia. Podsumowując, uziemienie ochronne jest przede wszystkim środkiem bezpieczeństwa, a błędne rozumienie jego funkcji może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji i nieefektywnego projektowania instalacji.

Pytanie 11

Jakiego rodzaju zabezpieczenie powinno być zastosowane, gdy rozruch silnika indukcyjnego pierścieniowego bez urządzeń rozruchowych jest niedopuszczalny?

A. Zabezpieczenia podnapięciowego
B. Zabezpieczenia przeciążeniowego
C. Zabezpieczenia zwarciowego
D. Zabezpieczenia nadnapięciowego
Zabezpieczenie podnapięciowe w systemach rozruchu silników indukcyjnych pierścieniowych jest naprawdę istotne, jak dla ich bezpieczeństwa, tak i dla samego działania urządzenia. Działa to tak, że jak napięcie spada poniżej pewnego poziomu, to układ nie pozwala na uruchomienie silnika. Bo wiesz, w przypadku silników pierścieniowych, które często używa się tam, gdzie potrzebny jest duży moment obrotowy, jeśli nie zastosujesz dobrego zabezpieczenia, możesz doprowadzić do przeciążenia i w efekcie uszkodzenia silnika. Takie zabezpieczenie ma na celu to, żeby silnik nie wystartował, gdy napięcie jest za niskie, bo to może prowadzić do przegrzania uzwojeń i innych poważnych problemów. W przemyśle takie zabezpieczenia są standardem, bo niewłaściwa praca silnika może wywołać dodatkowe koszty i przestoje. Często też normy, jak IEC 60947-4-1, mówią, że warto mieć takie zabezpieczenia, żeby chronić silniki przed złymi warunkami zasilania, co jest zgodne z tym, jak to się robi w branży.

Pytanie 12

Wybierz najmniejszy przekrój głównego przewodu wyrównawczego, który jest wykonany z miedzi, mając na uwadze, że maksymalny wymagany przekrój przewodu ochronnego w całej instalacji wynosi S = 16 mm2.

A. 16 mm2
B. 10 mm2
C. 4 mm2
D. 6 mm2
Wybór przewodu wyrównawczego głównego o przekroju 10 mm² jest uzasadniony normami oraz praktycznymi wymaganiami w zakresie ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym. Zgodnie z normą PN-IEC 60364-5-54, minimalny przekrój przewodu wyrównawczego głównego powinien być dostosowany do największego przekroju przewodu ochronnego w instalacji, co w tym przypadku wynosi 16 mm². Przewód wyrównawczy ma kluczowe znaczenie w zapewnieniu efektywnej ochrony przed różnymi rodzajami awarii, w tym zwarciami, co może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji. Przekrój 10 mm² jest odpowiedni, gdyż umożliwia efektywne prowadzenie prądów zwarciowych, a jednocześnie jest wystarczająco elastyczny do zastosowań w praktyce, gdzie przewody muszą być dostosowane do warunków montażowych. Zastosowanie tego przekroju zapewnia także odpowiednią odporność na przegrzewanie, co jest kluczowe w kontekście bezpieczeństwa instalacji elektrycznych. W przypadku większych instalacji lub w miejscach o zwiększonym ryzyku, dodatkowe czynniki, takie jak temperatura otoczenia i sposób prowadzenia przewodów, powinny być brane pod uwagę przy dalszym doborze przekroju.

Pytanie 13

które z poniższych stwierdzeń dotyczących działania silnika bocznikowego prądu stałego wskazuje na występującą w nim nieprawidłowość?

A. Prędkość obrotowa wirnika rośnie przy osłabieniu wzbudzenia
B. Natężenie prądu w obwodzie wzbudzenia jest niższe niż w obwodzie twornika
C. Natężenie prądu w obwodzie wzbudzenia przekracza to w obwodzie twornika
D. Prędkość obrotowa wirnika na biegu jałowym jest wyższa od prędkości znamionowej
W analizowanych stwierdzeniach, błędne odpowiedzi mogą wynikać z nieporozumień dotyczących podstawowych zasad działania silników bocznikowych prądu stałego. Prąd w obwodzie wzbudzenia nie powinien być mniejszy niż w obwodzie twornika, ponieważ może to sugerować niedostateczne wzbudzenie, co prowadzi do zmniejszenia momentu obrotowego i osłabienia pracy silnika. Prędkość obrotowa wirnika wzrasta przy osłabieniu wzbudzenia, co jest zjawiskiem typowym dla silników prądu stałego, ale nie powinno być to mylone z normalnym działaniem. W rzeczywistości, obniżenie wzbudzenia prowadzi do zwiększenia prędkości obrotowej, ale również może prowadzić do niestabilności w pracy silnika i zwiększonego ryzyka przegrzania. Jednocześnie prędkość obrotowa na biegu jałowym nie powinna przekraczać prędkości znamionowej, ponieważ może to skutkować niewłaściwym działaniem silnika i potencjalnym uszkodzeniem komponentów. Kluczowe jest, aby operatorzy silników elektrycznych zrozumieli te zależności oraz systematycznie monitorowali parametry silnika, aby unikać sytuacji mogących prowadzić do awarii. Zrozumienie tych zasad jest niezbędne dla uzyskania efektywności oraz długowieczności systemów napędowych.

Pytanie 14

Którego z poniższych pomiarów eksploatacyjnych instalacji oświetleniowej nie jest możliwe przeprowadzić przy użyciu typowego miernika uniwersalnego?

A. Ciągłości przewodów ochronnych
B. Rezystancji izolacji przewodów
C. Prądu, który jest pobierany przez odbiornik
D. Napięcia w poszczególnych fazach
Typowe pomiary eksploatacyjne instalacji oświetleniowej, takie jak prąd pobierany przez odbiornik, ciągłość przewodów ochronnych oraz napięcie w poszczególnych fazach, są jak najbardziej możliwe do wykonania za pomocą mierników uniwersalnych. Mierniki te są niezbędne w codziennym użytkowaniu i wykonywaniu prac serwisowych. Prąd pobierany przez odbiornik można zmierzyć, podłączając miernik w szereg z obwodem, co pozwala na bezpośrednią ocenę jego wartości. Pomiar ciągłości przewodów ochronnych polega na sprawdzeniu, czy przewód ochronny jest prawidłowo połączony, a miernik uniwersalny doskonale sprawdza się w tej roli, zapewniając niską rezystancję w przypadku, gdy przewód jest w dobrym stanie. Napięcie w poszczególnych fazach można zmierzyć, ustawiając miernik w tryb pomiaru napięcia, co jest standardową praktyką w analizie instalacji elektrycznych. W wielu przypadkach, zwłaszcza w instalacjach przemysłowych, pomiar tych parametrów jest niezbędny do zapewnienia prawidłowego działania systemów oraz ich zgodności z normami. Dlatego zrozumienie, jak używać mierników uniwersalnych w tych kontekstach, jest podstawą pracy w dziedzinie elektryki i jest kluczowe dla każdego technika czy inżyniera. Błędne zrozumienie zastosowań tych urządzeń może prowadzić do niewłaściwych wniosków na temat ich funkcjonalności i możliwości, dlatego ważne jest, aby znać ograniczenia poszczególnych narzędzi pomiarowych oraz odpowiednio je dobierać do konkretnego zadania.

Pytanie 15

Który przekrój kabla najczęściej używa się do tworzenia obwodów gniazdek w instalacjach domowych podtynkowych?

A. 1 mm²
B. 2,5 mm²
C. 1,5 mm²
D. 4 mm²
Przekrój przewodu 2,5 mm² jest najczęściej stosowany do wykonywania obwodów gniazd wtyczkowych w instalacjach mieszkaniowych podtynkowych, ponieważ zapewnia odpowiednią nośność prądową oraz minimalizuje ryzyko przegrzewania się przewodów. Zgodnie z normą PN-IEC 60364, obwody gniazd wtyczkowych powinny być projektowane z uwzględnieniem maksymalnych obciążeń, które mogą wystąpić w gospodarstwie domowym. Obwody z przekrojem 2,5 mm² są w stanie obsłużyć obciążenie do 16A, co jest wystarczające dla większości sprzętu AGD oraz elektroniki. Przykładowo, standardowa pralka, zmywarka czy kuchenka elektryczna wymagają takiego przekroju, aby zapewnić ich prawidłowe działanie. Użycie mniejszych przekrojów, takich jak 1 mm² czy 1,5 mm², może prowadzić do nadmiernego nagrzewania się przewodów, co zwiększa ryzyko pożaru. Dlatego stosowanie przewodów o przekroju 2,5 mm² w gniazdach wtyczkowych jest zgodne z zasadami bezpieczeństwa oraz dobrymi praktykami w zakresie instalacji elektrycznych.

Pytanie 16

Jak zmieni się ilość ciepła wydobywanego przez grzejnik elektryczny w jednostce czasu, jeśli jego spiralę grzejną skróci się o połowę, a napięcie zasilające pozostanie takie samo?

A. Zmniejszy się czterokrotnie
B. Zwiększy się dwukrotnie
C. Zwiększy się czterokrotnie
D. Zmniejszy się dwukrotnie
Odpowiedź "Zwiększy się dwukrotnie" jest prawidłowa, ponieważ jest zgodna z prawem Ohma oraz zasadami dotyczącymi oporu elektrycznego w elementach grzewczych. Gdy długość spiralę grzejną skracamy o połowę, to zmniejszamy jej opór o połowę, ponieważ opór elektryczny przewodnika jest proporcjonalny do jego długości. Przy zachowaniu stałego napięcia zasilania, zgodnie z prawem Ohma (I = U/R), prąd przepływający przez grzejnik wzrośnie, gdyż opór maleje. W rezultacie moc wydzielająca się w postaci ciepła w grzałce elektrycznej, która jest opisana wzorem P = U * I, wzrośnie. Podstawiając wyrażenia do wzoru, otrzymujemy, że moc wzrasta dwukrotnie przy zmniejszonym oporze. W praktyce, jest to istotne przy projektowaniu urządzeń grzewczych, gdzie zmiana długości elementów grzewczych może wpływać na ich efektywność. Dobrą praktyką jest przeprowadzanie obliczeń związanych z oporem i mocą, aby zapobiec przegrzaniu lub uszkodzeniu grzałek w systemach grzewczych.

Pytanie 17

Badania instalacji odgromowej w obiekcie budowlanym ujawniły rezystancję uziomu równą 35 Ω. Aby uzyskać zalecaną rezystancję uziomu na poziomie 10 Ω, należy

A. zwiększyć średnicę zwodów w instalacji odgromowej
B. wydłużyć uziom szpilkowy
C. usunąć zaciski probiercze
D. powiększyć średnicę przewodu odgromowego
Wydłużenie uziomu szpilkowego jest kluczowym działaniem zmierzającym do obniżenia rezystancji uziomu do zalecanych 10 Ω. Uziom szpilkowy, umieszczony w gruncie, działa jako przewodnik, który odprowadza prąd do ziemi. Jego efektywność zależy od długości, średnicy oraz rodzaju gruntu. Zwiększenie długości uziomu pozwala na większy kontakt z różnymi warstwami gleby, co zmniejsza opór elektryczny. Zgodnie z normą PN-EN 62305, zaleca się, aby długość uziomów wynosiła co najmniej 2 m, a w przypadku odporności na wyładowania atmosferyczne długość uziomu powinna być jeszcze większa. W praktyce, jeśli standardowa szpilka ma długość 1,5 m, przedłużenie jej o kolejne 1,5 m lub zastosowanie kilku szpilek połączonych ze sobą w odpowiednich miejscach przyczynia się do znaczącego obniżenia rezystancji. Warto również pamiętać, że jakość uziomu wpływa na bezpieczeństwo instalacji odgromowej, a jego odpowiednia rezystancja jest kluczowa dla skutecznego działania całego systemu ochrony przed wyładowaniami atmosferycznymi.

Pytanie 18

Który przewód powinien być zastosowany do połączenia z siecią 230 V transformatora znajdującego się w metalowej obudowie centralki alarmowej?

A. OMY 3×0,75 mm2
B. OMY 2×0,75 mm2
C. YTDY 4×0,5 mm2
D. YTDY 2×0,5 mm2
Wybór przewodów YTDY 4×0,5 mm2, OMY 2×0,75 mm2 oraz YTDY 2×0,5 mm2 do podłączenia transformatora w metalowej obudowie centralki alarmowej jest niewłaściwy z kilku powodów. Przewody YTDY, chociaż popularne w zastosowaniach, nie są zalecane do instalacji, gdzie istotna jest odporność na czynniki zewnętrzne i elastyczność. Dodatkowo, ich przekrój 0,5 mm2 jest zbyt mały, co może prowadzić do przegrzewania się przewodów przy większym obciążeniu. Przy zasilaniu 230 V z transformatora, kluczowe jest stosowanie przewodów o odpowiednim przekroju, który zapewni bezpieczeństwo i minimalizację strat energii. OMY 2×0,75 mm2, mimo że ma odpowiedni przekrój, nie zawiera wystarczającej liczby żył do podłączenia dodatkowych funkcji, co ogranicza jego funkcjonalność. Istotnym błędem jest także ignorowanie norm dotyczących instalacji elektrycznych, takich jak PN-EN 60228, które określają wymagania dla przewodów stosowanych w instalacjach. W związku z tym, wybór przewodów musi być przemyślany, uwzględniając zarówno ich właściwości fizyczne, jak i normatywne. Unikanie stosowania przewodów o zbyt niskim przekroju oraz tych, które nie spełniają wymogów normatywnych, jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa i prawidłowego działania instalacji.

Pytanie 19

Który z poniższych pomiarów potwierdza ciągłość przewodu ochronnego w układzie TN-S?

A. Rezystancji uziomu
B. Impedancji pętli zwarcia
C. Rezystancji izolacji przewodu ochronnego
D. Prądu upływu w przewodzie ochronnym
Pomiary takie jak rezystancja izolacji przewodu ochronnego, prąd upływu w przewodzie ochronnym oraz rezystancja uziomu, mimo że są istotne dla ogólnego bezpieczeństwa systemów elektrycznych, nie potwierdzają bezpośrednio ciągłości przewodu ochronnego w sieci TN-S. Rezystancja izolacji odnosi się do stanu izolacji przewodów, co ma na celu zapobieganie wyciekom prądów do ziemi, jednak nie daje jednoznacznych informacji o ciągłości przewodu ochronnego. Prąd upływu może wskazywać na problemy związane z izolacją, ale jego pomiar nie dostarcza danych na temat ciągłości samego przewodu ochronnego. Z kolei rezystancja uziomu dotyczy przewodów uziemiających, a nie ochronnych, i ma na celu zapewnienie, że prąd zwarciowy skutecznie przepływa do ziemi, co jest innym zagadnieniem. Często myląc te parametry, można dojść do błędnych wniosków, co może prowadzić do niewłaściwego diagnozowania problemów z instalacją i w konsekwencji do zagrożenia bezpieczeństwa. Zrozumienie różnych ról tych pomiarów jest kluczowe dla właściwej oceny stanu instalacji elektrycznych i zapewnienia odpowiednich środków ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym.

Pytanie 20

Jak często należy przeprowadzać oględziny domowej instalacji elektrycznej?

A. 35 miesięcy
B. 60 miesięcy
C. 12 miesięcy
D. 24 miesiące
Oględziny domowej instalacji elektrycznej powinno się robić co 60 miesięcy. To, co mówią polskie normy, jak PN-IEC 60364, jest dość jasne. Regularne przeglądy są mega ważne, bo zapewniają bezpieczeństwo użytkowników i sprawiają, że instalacja działa bez problemów. W ciągu tych pięciu lat warto, żeby właściciele domów robili dokładne inspekcje. To znaczy, że powinno się nie tylko patrzeć na to, jak wygląda instalacja, ale też zmierzyć najważniejsze parametry elektryczne. Można na przykład sprawdzić przewody, gniazdka, wyłączniki, a także zobaczyć, czy zabezpieczenia działają, jak powinny. Z własnego doświadczenia wiem, że regularne przeglądy mogą zapobiegają awariom i pomagają zaoszczędzić na rachunkach za prąd, co w obecnych czasach ma znaczenie. Ciekawe, że przepisy mogą się różnić, zwłaszcza w budynkach publicznych, gdzie te zasady są często bardziej restrykcyjne.

Pytanie 21

Jaka jest wartość skuteczna napięcia przemiennego dotykowego, która może być utrzymywana w standardowych warunkach otoczenia, przy rezystancji ciała ludzkiego wynoszącej około 1 kΩ?

A. 60 V
B. 50 V
C. 25 V
D. 12 V
Wartość skuteczna przemiennego napięcia dotykowego, dopuszczalnego długotrwale w warunkach środowiskowych normalnych, wynosi 50 V. Ta wartość została określona w normach międzynarodowych, takich jak IEC 60479, które badają wpływ prądu elektrycznego na organizm ludzki. W przypadku, gdy rezystancja ciała ludzkiego wynosi około 1 kΩ, napięcie 50 V może prowadzić do wyczuwalnego, ale niegroźnego odczucia dla większości ludzi. W praktyce oznacza to, że w instalacjach elektrycznych, które mogą być narażone na przypadkowy kontakt z człowiekiem, stosowane są zabezpieczenia, aby nie przekraczać tej wartości napięcia, co ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa. W zastosowaniach takich jak instalacje elektryczne w miejscach publicznych oraz w obiektach przemysłowych, zachowanie limitu 50 V jest fundamentalnym aspektem projektowania systemów ochrony przeciwporażeniowej. Warto również zauważyć, że różne środowiska mogą wpływać na rezystancję ciała ludzkiego, dlatego projektanci systemów elektrycznych muszą uwzględniać takie czynniki jak wilgotność czy kontakt z różnymi materiałami, aby zawsze stosować się do obowiązujących norm i najlepszych praktyk.

Pytanie 22

Korzystając z tabeli podaj jakimi przewodami, według sposobu A1, należy wykonać instalację podtynkową gniazd jednofazowych zabezpieczonych wyłącznikiem nadprądowym B16A w sieci typu TN-S?

Przekrój przewodów, mm²Obciążalność długotrwała przewodów, A
AYDYp 2×1,514,5
BYDYp 2×2,519,5
CYDYp 3×1,513,5
DYDYp 3×2,518
A. A.
B. C.
C. B.
D. D.
Wybór nieprawidłowych przewodów do instalacji gniazd jednofazowych zabezpieczonych wyłącznikiem nadprądowym B16A w sieci typu TN-S może prowadzić do wielu problemów związanych z bezpieczeństwem oraz niezawodnością systemu. Przy wyborze przewodów należy uwzględnić ich obciążalność, co oznacza, że muszą one być w stanie przewodzić prąd o określonym natężeniu bez ryzyka ich przegrzania. Wiele osób może mylnie uważać, że przewody o mniejszej średnicy będą wystarczające, jednak to prowadzi do poważnych zagrożeń, takich jak pożar instalacji elektrycznej. Na przykład, użycie przewodu o obciążalności mniejszej niż 16A skutkuje ryzykiem, że w przypadku przeciążenia przewód nagrzeje się, co z kolei może prowadzić do jego uszkodzenia oraz uszkodzenia izolacji. Kolejnym błędem jest niedocenienie znaczenia norm, takich jak PN-IEC 60364, które jasno określają zasady dotyczące doboru przewodów według ich zastosowania. Nieprzestrzeganie tych zasad może skutkować nie tylko niewłaściwym działaniem urządzeń, ale także stwarza poważne zagrożenia dla zdrowia i życia użytkowników. Dlatego tak istotne jest, aby każdy projektant i wykonawca instalacji elektrycznych miał pełną świadomość przepisów oraz standardów branżowych, a także wykazywał staranność w doborze komponentów instalacji.

Pytanie 23

Podczas naprawy obwodu zasilania silnika indukcyjnego trójfazowego o mocy 7,5 kW technik ma wymienić uszkodzony przewód OWY 4×4 mm2 450 V/750 V na nowy. Która z poniższych właściwości przewodu H03RR-F 4G4 uniemożliwia jego wykorzystanie w miejsce dotychczasowego?

A. Zbyt niskie napięcie znamionowe przewodu
B. Niewłaściwy materiał izolacji przewodu
C. Zbyt mały przekrój znamionowy żył przewodu
D. Brak żyły izolowanej w kolorze żółtozielonym
Wybór przewodu H03RR-F 4G4 może wydawać się odpowiedni na pierwszy rzut oka, jednak istnieje kilka kluczowych powodów, dla których nie może on zastąpić przewodu OWY 4×4 mm² 450 V/750 V. Rozważając niewystarczający przekrój znamionowy żył przewodu, należy podkreślić, że zarówno przewód OWY, jak i H03RR-F mają podobny przekrój, co nie jest istotnym czynnikiem wykluczającym. W zakresie materiału powłoki, chociaż przewód H03RR-F posiada powłokę z tworzywa sztucznego, które jest elastyczne, w kontekście zastosowań w instalacjach przemysłowych, nie zawsze jest to kluczowy problem, ponieważ właściwości materiału mogą odpowiadać wymaganiom środowiskowym. Kolejny błąd związany z brakiem żyły z izolacją w kolorze żółtozielonym, który jest oznaczeniem dla przewodu ochronnego, również nie jest decydujący, ponieważ w praktyce często można zastosować przewody, w których ta żyła nie jest wyraźnie oznaczona, pod warunkiem spełnienia ogólnych wymagań dla ochrony. Kluczowym aspektem, który musimy wziąć pod uwagę, jest napięcie znamionowe, które w przypadku H03RR-F jest zdecydowanie zbyt niskie. W praktyce, stosowanie przewodów o napięciu znamionowym dostosowanym do wymagań instalacji jest kluczowe dla zapewnienia ich bezpieczeństwa i efektywności pracy. Niedocenianie tego aspektu prowadzi do podejmowania błędnych decyzji, które mogą skutkować poważnymi konsekwencjami, zarówno w kontekście bezpieczeństwa, jak i niezawodności całego systemu. Wszelkie decyzje dotyczące doboru przewodów powinny być zgodne z obowiązującymi normami i standardami, aby uniknąć potencjalnych zagrożeń.

Pytanie 24

Która z podanych czynności nie zalicza się do weryfikacji stanu technicznego podczas przeglądu układu napędowego z energoelektronicznym przekształtnikiem?

A. Pomiar natężenia oświetlenia na stanowisku obsługi układu napędowego
B. Ocena czystości filtrów powietrza chłodzącego
C. Sprawdzenie jakości zabezpieczeń nadprądowych i zmiennozwarciowych
D. Weryfikacja połączeń stykowych
No, każda inna opcja, którą podałeś, ma jakieś uzasadnienie w kontekście bezpieczeństwa układu napędowego. Na przykład, kontrola połączeń stykowych to jeden z najważniejszych elementów sprawdzania stanu technicznego. Jeśli połączenia są źle zainstalowane albo uszkodzone, mogą spowodować różne problemy, jak przepięcia czy awarie całego systemu. Wiadomo, że powinno się to regularnie sprawdzać, bo to dobre praktyki inżynieryjne, a także są normy, takie jak IEC 60204, które mówią o bezpieczeństwie sprzętu elektrycznego. Czystość filtrów powietrza chłodzącego też ma znaczenie, bo brudne filtry mogą ograniczać przepływ powietrza, co prowadzi do przegrzania komponentów i ich uszkodzenia. Utrzymanie ich w czystości to coś, co zaleca się w dokumentacji technicznej i co mówią producenci przekształtników. No i kontrola zabezpieczeń nadprądowych i zmiennozwarciowych też jest bardzo ważna. Te elementy chronią system przed uszkodzeniem, jeśli pojawi się za dużo prądu lub zwarcie. Jak nie przestrzegasz tych zasad, to może być naprawdę niebezpiecznie, więc każda z tych czynności jest istotna w kontekście sprawdzania stanu układów napędowych.

Pytanie 25

Jak często powinno się przeprowadzać przeglądy okresowe sprzętu ochronnego, takiego jak: drążki izolacyjne do manipulacji, kleszcze oraz uchwyty izolacyjne, a także dywaniki i chodniki gumowe?

A. Co 3 lata
B. Co 5 lat
C. Co 1 rok
D. Co 2 lata
Odpowiedzi sugerujące rzadziej przeprowadzane badania okresowe, takie jak co 5 lat, co 3 lata czy co 1 rok, opierają się na błędnym zrozumieniu znaczenia regularnych przeglądów sprzętu ochronnego. Zwłaszcza w przypadku urządzeń izolacyjnych, jak drążki czy kleszcze, standardy bezpieczeństwa wyraźnie wskazują, że ich właściwości izolacyjne mogą ulegać degradacji z czasem, nawet przy normalnym użytkowaniu. Przeprowadzanie badań co 5 lat może prowadzić do sytuacji, w której sprzęt, który powinien już zostać wymieniony, nadal jest używany, co stwarza ogromne ryzyko porażenia prądem. Co więcej, odpowiedzi sugerujące przeglądy co 3 lata lub co 1 rok również mogą nie spełniać wymogów bezpieczeństwa, ponieważ nie uwzględniają specyfiki i intensywności użytkowania sprzętu w różnych warunkach. W praktyce, nieprzestrzeganie zalecanych cykli przeglądów może skutkować zarówno uszkodzeniem sprzętu, jak i narażeniem pracowników na niebezpieczeństwo. Właściwe zrozumienie tych zasad jest kluczowe dla ochrony zdrowia i życia osób pracujących w branży elektrycznej, a także dla zachowania zgodności z obowiązującymi normami i przepisami prawa, co jest niezwykle istotne w kontekście odpowiedzialności prawnej i etycznej pracodawców.

Pytanie 26

Jakie z wymienionych działań należy do inspekcji urządzenia napędowego z elektrycznym silnikiem podczas jego pracy?

A. Zbadanie poziomu nagrzewania obudowy i łożysk
B. Kontrola stanu zamocowania osłony wentylatora
C. Weryfikacja czystości obudowy
D. Sprawdzenie urządzeń ochronnych
W niniejszym przypadku wybór odpowiedzi dotyczącej sprawdzania czystości obudowy, kontroli urządzeń zabezpieczających oraz stanu zamocowania osłony wentylatora, choć istotny w kontekście ogólnego utrzymania urządzenia, nie odnosi się bezpośrednio do oględzin w ruchu. Sprawdzanie czystości obudowy, mimo że ma znaczenie dla trwałości materiałów i estetyki, nie dostarcza istotnych informacji o stanie technicznym urządzenia w trakcie pracy. Kontrola urządzeń zabezpieczających jest kluczowym elementem zapewnienia bezpieczeństwa, ale jej analiza zazwyczaj odbywa się w trybie postoju, a nie podczas eksploatacji. Natomiast kontrola stanu zamocowania osłony wentylatora, choć istotna, nie daje pełnego obrazu w kontekście oceny wydajności termicznej. Pomija ona kluczowy aspekt, jakim jest monitorowanie temperatury łożysk i obudowy, które są bezpośrednio narażone na działanie sił operacyjnych. Często zdarza się, że osoby oceniające stan urządzenia koncentrują się na aspektach wizualnych lub zabezpieczających, zapominając o fundamentalnym znaczeniu parametrów operacyjnych, takich jak temperatura. Ignorowanie tych czynników może prowadzić do poważnych awarii oraz kosztownych przestojów, co podkreśla znaczenie prawidłowego podejścia do monitorowania stanu technicznego urządzenia w trakcie jego pracy.

Pytanie 27

Jakie powinno być znamionowe natężenie prądu dla instalacyjnego wyłącznika nadprądowego używanego w systemie z napięciem 230 V, 50 Hz, jako zabezpieczenie obwodu wykonanego z przewodu 3x2,5 mm2, który zasila 1-fazowy piec elektryczny o mocy 3 kW?

A. 16 A
B. 10 A
C. 25 A
D. 6 A
Wybór innego prądu znamionowego wyłącznika nadprądowego, takiego jak 10 A, 25 A czy 6 A, może prowadzić do poważnych problemów w kontekście bezpieczeństwa i funkcjonalności instalacji elektrycznej. Użycie wyłącznika o wartości 10 A jest niewystarczające w przypadku urządzenia o mocy 3 kW, ponieważ przy prądzie 13,04 A wyzwolenie wyłącznika nastąpiłoby zbyt często, co skutkowałoby niedogodnościami dla użytkowników. Z drugiej strony, zastosowanie wyłącznika o prądzie znamionowym 25 A może być zbyt liberalne, co w razie awarii urządzenia nie wyłączy zasilania w odpowiednim czasie, potencjalnie prowadząc do uszkodzenia sprzętu lub zagrożenia pożarowego. Użycie wyłącznika 6 A jest całkowicie nieakceptowalne, ponieważ zaledwie 6 A nie jest w stanie obsłużyć nawet podstawowego obciążenia wynikającego z mocy pieca, co prowadziłoby do natychmiastowego wyzwolenia wyłącznika. Wybór odpowiedniego prądu znamionowego jest kluczowy, a nieodpowiednia wartość może doprowadzić do awarii całej instalacji oraz narazić użytkownika na niebezpieczeństwo. Zgodnie z normami, dobór wyłącznika nadprądowego powinien zawsze uwzględniać obciążenie oraz zapas prądowy, co jest niezbędne dla zapewnienia bezpieczeństwa i niezawodności systemu elektrycznego.

Pytanie 28

Podczas pracy urządzeń napędowych, oględziny nie obejmują oceny

A. wskazań aparatury kontrolno-pomiarowej
B. stanu osłon części wirujących
C. poziomu drgań
D. stanu szczotek
Odpowiedź "stanu szczotek" jest poprawna, ponieważ podczas oględzin urządzeń napędowych w czasie ich pracy koncentrujemy się na aspektach, które bezpośrednio wpływają na ich funkcjonowanie oraz bezpieczeństwo. Stan szczotek, które są zwykle elementami wykonawczymi w silnikach elektrycznych, nie jest kontrolowany podczas pracy, gdyż ich ocena wymaga zatrzymania urządzenia. Oględziny skupiają się na monitorowaniu parametrów pracy, takich jak poziom drgań, które mogą wskazywać na nieprawidłowości w pracy łożysk lub wirników, oraz na wskazaniach aparatury kontrolno-pomiarowej, które dostarczają kluczowych informacji o stanie technicznym urządzenia. Przykładem praktycznym są procedury dotyczące diagnostyki i konserwacji silników elektrycznych, gdzie regularne sprawdzanie poziomu drgań i temperatury ma na celu zapobieganie awariom oraz optymalizację pracy maszyn. Zgodnie z normami ISO 10816, monitorowanie drgań jest niezbędne dla zapewnienia ciągłości produkcji oraz minimalizacji kosztów związanych z naprawami i przestojami.

Pytanie 29

Jaką wartość prądu znamionowego powinien mieć wyłącznik nadmiarowo-prądowy, aby odpowiednio zabezpieczyć jednofazowy obwód z napięciem znamionowym 230 V, w którym łączna moc podłączonych odbiorników wynosi 4,5 kW przy cosφ = 1? Współczynnik jednoczesności w tym obwodzie wynosi 0,8.

A. 10 A
B. 20 A
C. 25 A
D. 16 A
Wiesz, żeby obliczyć prąd znamionowy wyłącznika nadmiarowo-prądowego, musimy skorzystać z wzoru: I = P / (U * cosφ. Tutaj P to moc urządzeń, U to napięcie, a cosφ to współczynnik mocy. W tym przypadku mamy P = 4500 W, U = 230 V, a cosφ = 1. Jak to podstawimy do wzoru, to wychodzi I = 4500 W / (230 V * 1) = 19,57 A. Ale pamiętajmy o współczynniku jednoczesności, który wynosi 0,8. To znaczy, że rzeczywista moc, którą musimy wziąć pod uwagę, to 4500 W * 0,8 = 3600 W. Po obliczeniu z tą mocą, dostajemy I = 3600 W / (230 V * 1) = 15,65 A. To oznacza, że najlepiej wybrać wyłącznik 16 A. Z mojego doświadczenia, fajnie jest mieć zapas, bo to zwiększa bezpieczeństwo. Dla domowych zastosowań standardem jest 16 A dla obwodów do 3,5 kW, a jak mamy obwód do 4,5 kW, też się sprawdzi, bo daje nam to dodatkowe zabezpieczenie przed fałszywym wyzwoleniem przy chwilowych przeciążeniach.

Pytanie 30

Który z podanych przewodów nie jest stosowany jako przewód fazowy w instalacjach trójfazowych?

A. Przewód L1
B. Przewód L2
C. Przewód L3
D. Przewód N
W instalacjach trójfazowych przewody oznaczone jako L1, L2 i L3 pełnią rolę przewodów fazowych. Każdy z nich dostarcza prąd przemienny o przesunięciu fazowym 120 stopni względem pozostałych, co pozwala na efektywne wykorzystanie mocy elektrycznej. Przewody te są podstawowymi elementami w systemach trójfazowych, które są powszechnie stosowane ze względu na ich zdolność do przenoszenia większych mocy i lepszej stabilności w porównaniu do systemów jednofazowych. Często błędnie zakłada się, że przewód neutralny również pełni funkcję fazową, co nie jest prawdą. Przewody fazowe L1, L2 i L3 są odpowiedzialne za dostarczanie energii do odbiorników, podczas gdy przewód neutralny służy do zamykania obwodu i wyrównywania potencjałów. Błędne myślenie polega na traktowaniu wszystkich przewodów w instalacjach trójfazowych jako fazowych, co może prowadzić do nieporozumień i błędów w projektowaniu i konserwacji systemów. Zrozumienie odmiennych funkcji tych przewodów pozwala na bardziej efektywne i bezpieczne zarządzanie instalacjami elektrycznymi, co jest kluczowe dla techników zajmujących się eksploatacją urządzeń elektrycznych. Wiedza ta jest niezbędna dla prawidłowego projektowania, montażu i utrzymania instalacji, co w konsekwencji minimalizuje ryzyko awarii i zwiększa bezpieczeństwo użytkowania.

Pytanie 31

Jakie urządzenie powinno być użyte do zasilania obwodu SELV z sieci 230 V, 50 Hz?

A. Dzielnikiem napięcia
B. Transformatorem bezpieczeństwa
C. Autotransformatorem
D. Falownikiem
Transformatory bezpieczeństwa to naprawdę ważne urządzenia, które używamy do zasilania obwodów SELV, czyli tych, które są bezpieczne w użytkowaniu. Dzięki nim możemy korzystać z energii elektrycznej w miejscach, gdzie jest ryzyko kontaktu z wodą czy innymi przewodzącymi substancjami. Ich główną rolą jest izolować niskonapięciowy obwód od sieci energetycznej, co zdecydowanie zmniejsza ryzyko porażenia prądem. Dobrze to widać w praktyce — na przykład, w oświetleniu ogrodowym, łazienkach czy w systemach alarmowych. Zgodnie z normą PN-EN 61558, transformatory te muszą spełniać różne wymogi dotyczące izolacji i zabezpieczeń przed przeciążeniem. W sumie, stosowanie transformatorów bezpieczeństwa tam, gdzie liczy się bezpieczeństwo, to dobra praktyka, którą warto stosować.

Pytanie 32

Podczas eksploatacji trójfazowego silnika indukcyjnego, który był obciążony momentem znamionowym, doszło do nagłego spadku prędkości obrotowej silnika, a jednocześnie zwiększyła się głośność jego pracy. Najbardziej prawdopodobną przyczyną tego zjawiska jest

A. zanik napięcia w jednej fazie
B. zadziałanie wyłącznika różnicowoprądowego
C. wzrost częstotliwości napięcia sieci
D. zadziałanie zabezpieczenia termicznego
Zanik napięcia w jednej fazie jest najczęstszą przyczyną nagłego zmniejszenia prędkości obrotowej trójfazowego silnika indukcyjnego. W przypadku, gdy jedna z faz silnika przestaje dostarczać energię, silnik działa w trybie dwu-fazowym. W takiej sytuacji moment obrotowy silnika znacząco spada, co prowadzi do zmniejszenia prędkości obrotowej. Dodatkowo, silnik może emitować zwiększony hałas, ponieważ nieprawidłowa praca silnika może generować wibracje i dodatkowe obciążenia. W praktyce, w celu zabezpieczenia silnika przed takimi sytuacjami, stosuje się różne systemy monitorowania i zabezpieczeń, takie jak automatyczne wyłączniki, które detekują zanik napięcia i odłączają silnik od zasilania, co zapewnia jego bezpieczeństwo. Zgodnie z normami IEC dotyczących silników elektrycznych, regularne sprawdzanie układów zasilających oraz instalacja odpowiednich zabezpieczeń jest kluczowe dla zapobiegania uszkodzeniom silnika i jego awariom. Ponadto, należy prowadzić systematyczną konserwację oraz inspekcje, aby zapewnić niezawodność i efektywność pracy urządzeń elektrycznych.

Pytanie 33

Jaką maksymalną wartość prądu zadziałania można ustawić na przekaźniku termobimetalowym w obwodzie zasilającym silnik asynchroniczny o parametrach UN = 400 V, PN = 0,37 kW, I = 1,05 A, n = 2710 l/min, aby zapewnić skuteczną ochronę przed przeciążeniem?

A. It=1,33 A
B. It=1,05 A
C. It=1,15 A
D. It=0,88 A
Jeśli wybierzesz wartość prądu zadziałania przekaźnika termobimetalowego na poziomie 0,88 A, to przekaźnik zadziała zbyt szybko, nawet przy normalnym rozruchu silnika. To mogłoby prowadzić do jego nieuzasadnionego wyłączenia, co byłoby dość problematyczne. Wartości poniżej prądu znamionowego silnika (1,05 A) są po prostu złym pomysłem, bo silnik podczas rozruchu ciągnie znacznie więcej prądu. Takie ustawienie mogłoby skutkować jego częstym wyłączaniem. Z drugiej strony, ustawienie na 1,05 A sprawi, że przekaźnik nie zareaguje na przeciążenia, co stwarza ryzyko uszkodzenia silnika. A jeśli wybierzesz 1,33 A, to przekaźnik może nie zadziałać na czas, co prowadzi do długotrwałego przeciążenia i możliwych uszkodzeń silnika. W kontekście bezpieczeństwa oraz norm branżowych, ważne jest, żeby dobrze ustawić prąd zadziałania, żeby maksymalnie zabezpieczyć urządzenie, a jednocześnie pozwolić na normalne działanie. Dlatego warto zwrócić uwagę na parametry silnika oraz to, jak pracuje podczas rozruchu.

Pytanie 34

Jakie zadania przy aktywnych urządzeniach elektrycznych można zrealizować bez zlecenia?

A. Dotyczące ratowania życia lub zdrowia osób
B. Realizowane w sytuacjach stwarzających szczególne niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia osób
C. Przeprowadzane przy użyciu spawania oraz wymagające pracy z otwartym źródłem ognia
D. Dotyczące konserwacji bądź napraw urządzeń, które są całkowicie lub częściowo pod napięciem
Prace związane z konserwacją lub remontami urządzeń znajdujących się całkowicie lub częściowo pod napięciem, jak również te wykonywane w warunkach szczególnego zagrożenia życia lub zdrowia ludzkiego, są obarczone wysokim ryzykiem i nie powinny być podejmowane bez odpowiednich poleceń oraz przygotowania. W przypadku konserwacji urządzeń elektrycznych, nawet jeśli wykwalifikowani pracownicy posiadają niezbędne umiejętności i wiedzę, działania te muszą odbywać się w kontrolowanych warunkach z zapewnieniem bezpieczeństwa, co obejmuje m.in. wyłączenie zasilania, stosowanie odpowiednich zabezpieczeń i środków ochrony osobistej. Prace te powinny być również poprzedzone odpowiednią oceną ryzyka oraz uzyskaniem stosownych zezwoleń od przełożonych. Podejmowanie działań w warunkach zagrożenia życia, niezależnie od okoliczności, wymaga szczególnej ostrożności i nie powinno być mylone z sytuacjami, w których można podjąć ryzyko. Przykłady nieprawidłowych działań podejmowanych w sytuacjach, które nie są związane z ratowaniem życia, mogą prowadzić do poważnych wypadków, w tym porażenia prądem, co czyni te odpowiedzi nieodpowiednimi. Bezpieczeństwo w miejscu pracy, zwłaszcza przy działaniach elektroinstalacyjnych, jest kluczowe i musi być zawsze przestrzegane zgodnie z obowiązującymi normami oraz przepisami prawa.

Pytanie 35

Uzwojenie pierwotne transformatora jednofazowego jest zrobione z drutu nawojowego

A. o większej średnicy i wyższej liczbie zwojów niż uzwojenie wtórne
B. o mniejszej średnicy i większej liczbie zwojów niż uzwojenie wtórne
C. o większej średnicy i niższej liczbie zwojów niż uzwojenie wtórne
D. o mniejszej średnicy i niższej liczbie zwojów niż uzwojenie wtórne
Wybrane odpowiedzi mylą podstawowe zasady działania transformatorów. Uzwojenie pierwotne nie powinno być wykonane z drutu o większej średnicy ani mniejszej liczbie zwojów niż uzwojenie wtórne, ponieważ takie podejście skutkuje osłabieniem indukcji elektromagnetycznej. Przy mniejszej liczbie zwojów w uzwojeniu pierwotnym, pole magnetyczne generowane w rdzeniu byłoby niewystarczające do efektywnego przekazywania energii, co prowadziłoby do niskiej wydajności transformatora. Kolejnym błędem jest założenie, że większa średnica drutu w uzwojeniu pierwotnym sprzyja zwiększeniu efektywności. W rzeczywistości, cieńszy drut z większą liczbą zwojów pozwala na skoncentrowanie pola magnetycznego, co jest kluczowe dla działania transformatora. W przypadku stosowania drutu o większej średnicy, efektywność transformacji napięcia uległaby znacznemu pogorszeniu, a straty energii z powodu efektu Joule'a wzrosłyby. Ponadto, w kontekście inżynierii elektrycznej, projektowanie uzwojeń opiera się na zasadach indukcji elektromagnetycznej oraz na optymalizacji parametrów, co sprawia, że wiedza o liczbie zwojów oraz ich średnicy jest niezbędna do stworzenia efektywnego urządzenia. Użycie niewłaściwych wartości nie tylko obniża efektywność, ale również może prowadzić do awarii urządzenia.

Pytanie 36

W ramce zamieszczono wybrane parametry silnika trójfazowego. Jakie zakresy cewek prądowych i napięciowych watomierzy należy wybrać, aby w układzie Arona zmierzyć moc pobieraną przez silnik zasilany napięciem 3×400 V, 50 Hz i obciążony znamionowo przy połączeniu w gwiazdę?

Silnik 3~   Typ 1E2-90S-4 S1
1,1 kW   3,2/1,8 A   Izol. F
IP55   1420 obr/min   cosφ 0,75
230/400 V   50 Hz
A. In = 2 A, Un = 200 V
B. In = 2 A, Un = 400 V
C. In = 1 A, Un = 400 V
D. In = 1 A, Un = 200 V
Wybór nieodpowiednich zakresów cewek prądowych i napięciowych watomierzy może prowadzić do wielu problemów w pomiarach mocy silnika trójfazowego. Przykładowo, wybór cewki prądowej o nominalnej wartości 1 A jest niewłaściwy, ponieważ znamionowy prąd silnika wynosi 1,8 A. Użycie cewki o niższym zakresie może skutkować jej przeciążeniem, co z kolei może prowadzić do uszkodzenia watomierza oraz błędnych odczytów. Dodatkowo, wykorzystanie cewki napięciowej o wartości 200 V w sytuacji, gdy wymagane jest 400 V, będzie prowadziło do niedopasowania zakresów pomiarowych. Tego typu błędy mogą wynikać z niepełnego zrozumienia zasad działania układów trójfazowych oraz ich specyfiki. W praktyce pomiarowej niezwykle istotne jest, aby parametry urządzenia pomiarowego były bezpośrednio związane z parametrami mierzonymi obiektami. Przy wyborze cewki prądowej i napięciowej, istotne jest uwzględnienie nie tylko znamionowych wartości prądu i napięcia, ale również ich zmienności w czasie pracy silnika. Ignorowanie tych zasad prowadzi do ograniczenia dokładności pomiarów, a także może skutkować uszkodzeniem sprzętu, co w dłuższej perspektywie wiąże się z większymi kosztami napraw czy wymiany urządzeń. Dlatego tak ważne jest odpowiednie przeszkolenie w zakresie doboru sprzętu pomiarowego oraz znajomość specyfikacji technicznych silników trójfazowych.

Pytanie 37

Jakie powinno być napięcie pomiarowe przy ocenie rezystancji izolacji obwodów w instalacjach elektrycznych 230/400 V, w których brak jest ochrony przed przepięciami?

A. 1 000 V
B. 250 V
C. 750 V
D. 500 V
Wybór napięcia 1 000 V, 250 V lub 750 V w badaniach rezystancji izolacji w instalacjach 230/400 V jest nieodpowiedni i niezgodny z branżowymi standardami. Napięcie 1 000 V jest stosowane w niektórych specyficznych przypadkach, jednakże w instalacjach o napięciu nominalnym 230/400 V, użycie tak wysokiego napięcia może prowadzić do uszkodzenia delikatnych komponentów elektronicznych, co może skutkować nieprawidłowymi wynikami pomiarów, a także zagrażać bezpieczeństwu osób przeprowadzających testy. Z kolei napięcia 250 V i 750 V są zbyt niskie, aby skutecznie ocenić właściwości izolacji, co może prowadzić do fałszywie pozytywnych wyników, gdzie uszkodzona izolacja nie zostanie wykryta, a tym samym wprowadzi w błąd użytkowników co do bezpieczeństwa instalacji. Tego typu błędy często wynikają z niedostatecznego zrozumienia zasad działania izolacji oraz niewłaściwego doboru sprzętu pomiarowego. Aby zapewnić, że wyniki są rzetelne, niezbędne jest stosowanie właściwego napięcia, zgodnego z wymaganiami norm, co zwiększa bezpieczeństwo i niezawodność systemów elektrycznych.

Pytanie 38

Jakiego rodzaju wyłączników RCD należy użyć do zabezpieczenia instalacji elektrycznej obwodu gniazd jednofazowych w pracowni komputerowej, gdzie znajdują się 15 zestawów komputerowych?

A. 25/2/030-AC
B. 25/2/030-A
C. 25/4/030-AC
D. 25/4/300-A
Wybór innych typów wyłączników RCD do zabezpieczenia obwodu gniazd jednofazowych w pracowni komputerowej nie jest zalecany ze względu na różnice w parametrach, które mogą prowadzić do niewystarczającego poziomu ochrony. Chociaż niektóre z tych wyłączników mają swoje zastosowania, nie spełniają one wymogów bezpieczeństwa w kontekście pracy z urządzeniami komputerowymi. Na przykład, typ 25/4/300-A, z prądem różnicowym 300 mA, jest przeznaczony głównie do ochrony przed pożarem w obwodach zasilających, a nie dla ochrony użytkowników przed porażeniem prądem. Użycie takiego wyłącznika w pracowni komputerowej mogłoby spowodować, że w przypadku awarii, prąd nie zostanie odcięty wystarczająco szybko, co zwiększa ryzyko dla osób korzystających z urządzeń. Typ 25/2/030-AC, mimo że ma prąd różnicowy 30 mA, nie jest dostosowany do ochrony przed prądami stałymi, co może być istotne w przypadku zastosowań związanych z elektroniką. Natomiast 25/2/030-AC zawiera dodatkową opcję dla prądów stałych, co czyni go bardziej uniwersalnym, ale niekoniecznie lepszym w kontekście standardowego użytkowania komputerów. Kluczowym błędem jest zatem zakładanie, że każdy wyłącznik RCD może być stosowany w każdej sytuacji, co jest sprzeczne z zasadami projektowania instalacji elektrycznych, które zalecają użycie odpowiednich urządzeń w zależności od specyfiki użytkowania i potencjalnych zagrożeń.

Pytanie 39

W instalacji trójfazowej natężenie prądu obciążenia przewodów fazowych Ib wynosi 21 A, a maksymalne dopuszczalne obciążenie tych przewodów Id to 30 A. Który z wymienionych wyłączników nadprądowych powinien być użyty do ochrony tej instalacji?

A. B25
B. B20
C. B16
D. B10
Wybór wyłącznika nadprądowego, który jest niższy niż prąd obciążenia, to nie najlepszy pomysł. Na przykład, B10, B16 czy B20 będą za słabe dla twojego 21 A. Wyłącznik B10 z nominalną wartością 10 A po prostu nie dałby rady i często by się wyłączał. Co do B16, choć trochę bliżej, to nadal nie spełniłby wymagań, bo ma zbyt niską wartość nominalną (16 A) w porównaniu do obciążalności przewodów. Gdyby przewody się przegrzewały, to też byłoby kiepsko. Wybór wyłącznika powinien być zgodny z normą PN-EN 60898-1, która wskazuje, żeby dobrać go na podstawie maksymalnych wartości prądowych, a także stosować zasadę 80% obciążalności. Jeśli wybierzesz B20, ryzykujesz przeciążenie, bo prąd roboczy mocno zbliża się do maksymalnej wartości wyłącznika. Tego typu błędy mogą naprawdę zaszkodzić instalacji i nie są zgodne z dobrymi praktykami. Dlatego tak ważne jest, żeby zrozumieć, jak dobierać odpowiednie zabezpieczenia dla bezpieczeństwa całej instalacji.

Pytanie 40

Jakiego typu obudowę ma urządzenie elektryczne oznaczone na tabliczce znamionowej symbolem IP001?

A. Wodoszczelną
B. Głębinową
C. Otwartą
D. Zamkniętą
Obudowa oznaczona symbolem IP001 wskazuje, że urządzenie ma otwartą konstrukcję, co oznacza, że nie jest przystosowane do ochrony przed wnikaniem wody ani ciał stałych. W standardzie IP (Ingress Protection) pierwsza cyfra, w tym przypadku '0', oznacza brak ochrony przed ciałami stałymi, zaś druga cyfra, '1', oznacza ograniczoną ochronę przed wodą. W praktyce oznacza to, że urządzenie jest przeznaczone do zastosowania w suchych pomieszczeniach, gdzie nie ma ryzyka kontaktu z wodą. Tego typu obudowy są często stosowane w urządzeniach elektronicznych, które nie wymagają specjalnej ochrony, takich jak niektóre modele komputerów, sprzętu biurowego lub urządzeń domowych. Zrozumienie klasyfikacji IP jest kluczowe dla odpowiedniego doboru urządzeń do zastosowań w różnych warunkach otoczenia oraz dla zapewnienia ich długotrwałego i bezpiecznego działania.