Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik fotografii i multimediów
  • Kwalifikacja: AUD.02 - Rejestracja, obróbka i publikacja obrazu
  • Data rozpoczęcia: 8 grudnia 2025 13:40
  • Data zakończenia: 8 grudnia 2025 13:50

Egzamin zdany!

Wynik: 40/40 punktów (100,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Zdjęcie, które ma być zabezpieczone przed wykorzystaniem go do celów komercyjnych przez innych użytkowników, powinno być objęte licencją typu

A. CC-BY
B. CC-BY-ND
C. CC-BY-NC
D. CC-BY-SA
Wybranie licencji CC-BY-NC to bardzo świadome i praktyczne podejście, gdy zależy nam na ochronie zdjęcia przed komercyjnym wykorzystaniem przez innych użytkowników. Oznaczenie NC, czyli Non-Commercial, w tej licencji wyraźnie określa, że inni mogą korzystać z utworu, ale tylko do celów niekomercyjnych. W praktyce oznacza to, że ktoś może użyć zdjęcia np. w edukacji, artykule na blogu, prezentacji naukowej czy nawet w mediach społecznościowych, ale absolutnie nie ma prawa zarabiać na tym zdjęciu, np. sprzedając je dalej, drukując je na koszulkach czy wykorzystując w reklamie. Z mojego doświadczenia w branży kreatywnej, licencja NC jest jednym z najbardziej efektywnych narzędzi, gdy chcemy upublicznić swoją twórczość, ale jednocześnie nie zgadzamy się na to, by ktoś inny zarabiał na naszej pracy bez naszej zgody. To, co warto jeszcze zauważyć – CC-BY-NC daje nam furtkę do indywidualnych negocjacji. Możemy w każdej chwili udzielić komuś zgody na komercyjne wykorzystanie zdjęcia, np. odpłatnie. To bardzo wygodne rozwiązanie dla fotografów, grafików czy innych twórców wizualnych. Standardy branżowe jasno wskazują, że oznaczenie NC najlepiej zabezpiecza interesy autora w kontekście komercji, a jednocześnie nie blokuje całkowicie obiegu kultury. Takie podejście jest też zgodne z dobrymi praktykami Creative Commons – pełna jasność co do przeznaczenia zdjęcia i superprosta komunikacja warunków.

Pytanie 2

Podczas dłuższego przechowywania aparatu fotograficznego należy przede wszystkim pamiętać o

A. sformatowaniu karty pamięci.
B. oddzieleniu obiektywu od korpusu aparatu.
C. pozostawieniu aparatu w chłodnym miejscu.
D. wyjęciu z aparatu baterii i karty pamięci.
Bardzo istotne jest, żeby podczas dłuższego przechowywania aparatu fotograficznego wyjąć z niego baterię oraz kartę pamięci. Akumulatory, szczególnie te typu Li-ion, mogą się rozładować do poziomu krytycznego, jeśli zostaną pozostawione w urządzeniu na dłużej, co może prowadzić nawet do ich trwałego uszkodzenia. Czasem zdarza się, że sprzęt pobiera minimalny prąd nawet, gdy jest wyłączony – po kilku tygodniach lub miesiącach bateria potrafi paść tak, że już jej nie da się uratować. Dodatkowo, wyciek elektrolitu z baterii może spowodować poważne uszkodzenia elektroniki aparatu, zalanie styków czy nawet korozję na płytce drukowanej. Zresztą, wyjęcie karty pamięci to też dobry nawyk – po pierwsze ogranicza ryzyko przypadkowego uszkodzenia karty podczas różnych manipulacji sprzętem (np. przy czyszczeniu), a po drugie zabezpiecza dane przed ewentualną utratą. To jest jedna z tych prostych czynności, które mogą zaoszczędzić naprawdę dużo nerwów i pieniędzy na serwis czy wymianę części. Wielu profesjonalistów stosuje jeszcze dodatkowe zabezpieczenia jak przechowywanie aparatu w suchym pudełku z pochłaniaczem wilgoci, ale wyjęcie baterii i karty to takie absolutne minimum, bez którego naprawdę nie warto ryzykować. Zresztą, w instrukcjach praktycznie każdego producenta można znaleźć podobne zalecenie – polecam się z nimi zapoznać, bo potem w serwisie nikt nie uzna reklamacji, jak znajdą ślady wycieku z baterii.

Pytanie 3

Do którego formatu należy przekonwertować plik PSD, aby opublikować go w portalu społecznościowym?

A. RAW
B. TIFF
C. JPEG
D. DOCX
Format JPEG jest zdecydowanie najpopularniejszy, jeśli chodzi o publikowanie grafik i zdjęć na portalach społecznościowych. Z mojego doświadczenia wynika, że praktycznie wszystkie te serwisy – od Facebooka, przez Instagram, aż po Twittera – wymagają grafiki właśnie w tym formacie, bo JPEG doskonale godzi jakość z niewielkim rozmiarem pliku. To bardzo ważne, bo przecież nikt nie chce czekać, aż zdjęcie będzie się ładować kilka minut. Pliki PSD, które służą do pracy z warstwami w Photoshopie, są zbyt ciężkie i nieobsługiwane przez przeglądarki internetowe ani przez portale. JPEG natomiast jest rozpoznawalny przez praktycznie każde urządzenie i aplikację – zarówno na komputerze, jak i na smartfonie. Co ciekawe, JPEG stosuje kompresję stratną, więc czasem warto dostosować ustawienia jakości przy eksporcie, żeby kompromis między wagą a jakością był akceptowalny. W branży graficznej utarło się, by najpierw pracować na pliku PSD, a kiedy projekt jest skończony, eksportować go do JPG na potrzeby internetu. No i jeszcze jedno – portale społecznościowe bardzo często same kompresują zdjęcie, więc czasem lepiej samodzielnie przygotować odpowiedni JPEG, żeby nie było nieprzyjemnych niespodzianek z jakością.

Pytanie 4

Obiektyw powiększalnika z zanieczyszczoną soczewką, pokrytą drobnymi cząstkami kurzu, powinien być czyszczony przy użyciu

A. wody destylowanej z detergentem
B. pędzelka z gruszką
C. wody z mikrofibry
D. bibułki do tuszu oraz pędzelka
Pędzelek z gruszką jest najlepszym narzędziem do czyszczenia soczewek obiektywu powiększalnika, ponieważ pozwala na usunięcie drobnych cząstek kurzu bez ryzyka zarysowania powierzchni. Gruszka umożliwia wydmuchanie powietrza, co skutecznie usuwa zanieczyszczenia, jednocześnie nie wprowadzając dodatkowych substancji, które mogłyby zaszkodzić optyce. W przeciwieństwie do innych metod, takich jak użycie wody, nie ma ryzyka wprowadzenia wilgoci, która mogłaby prowadzić do pleśni lub uszkodzenia powłok antyrefleksyjnych. Dobre praktyki w zakresie konserwacji sprzętu optycznego zalecają regularne czyszczenie obiektywów, aby zachować jakość obrazu, a pędzelek z gruszką jest idealnym rozwiązaniem w codziennej pielęgnacji. Użycie tego typu narzędzi jest powszechną metodą stosowaną w fotografii i optyce, gdzie zachowanie czystości optyki jest kluczowe dla uzyskania najlepszych rezultatów.

Pytanie 5

W celu ograniczenia wilgoci w torbie fotograficznej, w której przechowywany jest sprzęt zdjęciowy, stosuje się

A. dodatkowe waciki i chusteczki papierowe.
B. dodatkowe ściereczki z mikrowłókien.
C. saszetki zapachowe.
D. saszetki z żelem krzemionkowym.
Saszetki z żelem krzemionkowym, często spotykane pod nazwą silica gel, to bardzo praktyczne i polecane rozwiązanie do ochrony sprzętu fotograficznego przed wilgocią. Dlaczego właśnie ten żel? Bo jego mikroskopijne granulki mają zdolność wiązania cząsteczek wody z powietrza, przez co skutecznie obniżają poziom wilgotności w zamkniętych przestrzeniach, takich jak torba na aparat. To szczególnie ważne, jeśli ktoś przechowuje sprzęt w miejscach narażonych na zmienne warunki – w piwnicy, samochodzie, zimą czy latem, kiedy wilgotność bywa wysoka. Z mojego doświadczenia takie saszetki potrafią uratować obiektyw przed zaparowaniem lub zminimalizować ryzyko powstawania pleśni na soczewkach i stykach elektronicznych. Nawet w profesjonalnych instrukcjach obsługi sprzętu foto, producenci sugerują właśnie takie rozwiązania. Warto pamiętać, że żel krzemionkowy można co jakiś czas regenerować – wystarczy wysuszyć saszetki w piekarniku i dalej spełniają swoją rolę. Widać tu wyraźnie, że stosowanie takich pochłaniaczy wilgoci to już standardowa praktyka w branży, powszechnie rekomendowana przez fachowców. W torbie foto żel krzemionkowy to taki cichy ochroniarz, który działa, choć na pierwszy rzut oka nic nie widać.

Pytanie 6

Licencja, która pozwala licencjobiorcy na korzystanie z praw w takim samym zakresie jak licencjodawcy, określana jest jako licencja

A. niewyłączna.
B. ograniczona.
C. wyłączna.
D. pełna.
Licencja pełna to taki rodzaj licencji, w której licencjobiorca uzyskuje dokładnie taki sam zakres uprawnień jak licencjodawca – można powiedzieć, że działa na „pełnych obrotach”. W praktyce oznacza to, że licencjobiorca może korzystać z utworu lub rozwiązania w sposób identyczny jak twórca lub podmiot pierwotnie uprawniony, np. kopiować, rozpowszechniać, a nawet udzielać dalszych licencji, jeśli oczywiście nie zostało to wyraźnie ograniczone w umowie. Z mojego doświadczenia to rzadki przypadek – firmy raczej niechętnie oddają taki szeroki zakres praw. Ale są sytuacje, np. w dużych kooperacjach lub konsorcjach technologicznych, gdzie pełna licencja jest konieczna, żeby usprawnić współpracę i operacyjność. Przykładem mogą być niektóre rozwiązania open source, gdzie pełna licencja pozwala użytkownikom na praktycznie nieograniczone wykorzystanie kodu. Warto znać tę definicję, bo prawnicy często stosują właśnie ten podział w umowach licencyjnych, a niedopatrzenie szczegółów w zakresie uprawnień może prowadzić do nieporozumień i sporów. Licencja pełna jest więc bardzo elastyczna, ale trzeba zwracać uwagę na literalne zapisy umowy – zawsze! W branży IT taka forma licencji często pojawia się przy przekazywaniu praw do oprogramowania na zamówienie, gdzie klient oczekuje maksymalnego zakresu użytkowania. Standardy takie jak Creative Commons czy GNU GPL też przewidują mechanizmy zbliżone do licencji pełnej, choć ujęte w nieco inny sposób. Moim zdaniem, dobrze jest rozumieć te niuanse, bo pozwala to uniknąć poważnych problemów prawnych.

Pytanie 7

Aby wymienić żarówkę w powiększalniku, najpierw należy

A. odkręcić śruby zabezpieczające
B. odłączyć powiększalnik od zasilania
C. wymontować zużytą żarówkę
D. usunąć negatyw z urządzenia powiększającego
Odłączenie powiększalnika od zasilania przed przystąpieniem do wymiany żarówki jest kluczowym krokiem, który zapewnia bezpieczeństwo podczas pracy z urządzeniem. Praca z urządzeniem elektrycznym, takim jak powiększalnik, wiąże się z ryzykiem porażenia prądem, dlatego zawsze należy najpierw odłączyć je od źródła zasilania. W tym przypadku, działając zgodnie z zasadami BHP (Bezpieczeństwa i Higieny Pracy), eliminujemy ryzyko niewłaściwego działania urządzenia oraz potencjalnych uszkodzeń. Dobre praktyki w obsłudze sprzętu fotograficznego i laboratoryjnego zalecają, aby przed jakąkolwiek konserwacją lub wymianą części, upewnić się, że urządzenie jest wyłączone. Po odłączeniu zasilania można bezpiecznie przystąpić do wymiany żarówki, co pozwala na zabezpieczenie nie tylko zdrowia operatora, ale i samego sprzętu. Pamiętaj, aby używać odpowiednich narzędzi i technik zgodnych z instrukcją producenta, co dodatkowo zwiększa bezpieczeństwo i efektywność pracy.

Pytanie 8

Którego z wymienionych przedmiotów należy użyć do czyszczenia powierzchni monitora LCD z kurzu, plamek i tłuszczów?

A. Ręcznika papierowego.
B. Chusteczki higienicznej.
C. Ściereczki z mikrofibry.
D. Gąbki.
Ściereczka z mikrofibry to zdecydowanie najlepszy wybór do czyszczenia monitorów LCD, zarówno jeśli chodzi o usuwanie kurzu, jak i plam czy tłuszczów. Mikrofibra jest niezwykle delikatnym materiałem, który nie pozostawia zarysowań nawet na bardzo wrażliwych powierzchniach, a przy tym świetnie zbiera kurz i drobinki bez konieczności mocnego pocierania. Z mojego doświadczenia wynika, że większość producentów monitorów, np. Dell, LG czy Samsung, wyraźnie zaznacza w instrukcjach, żeby korzystać właśnie z mikrofibry. To taka branżowa podstawa – w serwisach sprzętu komputerowego praktycznie zawsze spotkasz się z mikrofibrą. Co ciekawe, samą ściereczką suchą można usunąć kurz i delikatne zabrudzenia, a do większych plam warto ją lekko zwilżyć wodą destylowaną lub specjalnym płynem do ekranów (ważne: nigdy nie spryskuj bezpośrednio ekranu!). Ściereczki z mikrofibry są wielorazowe, łatwo je wyprać i nie pozostawiają włókien. Zdecydowanie nie poleca się szorstkich czy papierowych materiałów, bo mogą uszkodzić powłokę antyodblaskową monitora. W praktyce – jeśli dbasz o sprzęt, zawsze miej gdzieś pod ręką mikrofibrę.

Pytanie 9

Do czynności konserwacyjnych aparat fotograficzny należą

A. wymiana obiektywu.
B. regularne czyszczenie torby reporterskiej.
C. regularne czyszczenie korpusu i obiektywu.
D. wymiana sprzętu dodatkowego.
Regularne czyszczenie korpusu i obiektywu to według mnie absolutna podstawa dbania o aparat fotograficzny. W praktyce branżowej takie czynności są wręcz obowiązkiem fotografa, niezależnie od tego czy używa sprzętu amatorskiego, czy profesjonalnego. Kurz, pył, odciski palców czy nawet drobne kropelki wody mogą negatywnie wpływać na jakość zdjęć i żywotność sprzętu. Nawet jeśli sprzęt jest teoretycznie uszczelniony, zabrudzenia mogą dostać się do środka, szczególnie przy wymianie obiektywów. Najlepiej wyrobić sobie nawyk przecierania korpusu i soczewek miękką szmatką z mikrofibry albo korzystania z dedykowanych preparatów, takich jak gruszka do przedmuchiwania czy pędzelki antystatyczne. Osobiście uważam, że lepiej poświęcić te kilka minut po każdej sesji niż później martwić się zarysowaniami albo rozmazanymi zdjęciami. Zgodnie z zaleceniami producentów (np. Canon, Nikon) konserwacja polega głównie na systematycznym czyszczeniu powierzchni zewnętrznych i optyki, a także kontrolowaniu stanu bagnetu czy styków elektronicznych. Warto też pamiętać, że regularne czyszczenie to nie tylko estetyka, ale też wydłużenie żywotności całego systemu, bo łatwiej zauważyć ewentualne uszkodzenia czy nieszczelności. Profesjonaliści zawsze powtarzają, że zadbany sprzęt mniej się psuje i daje lepsze efekty – i to nie jest przypadek!

Pytanie 10

Jakie jest standardowe rozdzielczość zdjęcia przeznaczonego do publikacji w sieci?

A. 300 ppi
B. 82 ppi
C. 72 ppi
D. 150 ppi
Odpowiedź 72 ppi (pikseli na cal) jest poprawna, ponieważ jest to standardowa rozdzielczość obrazów przeznaczonych do publikacji w Internecie. Wysokość 72 ppi wynika z faktu, że większość monitorów wyświetla obrazy w tej rozdzielczości, co zapewnia optymalną jakość wizualną przy mniejszych rozmiarach plików. Używając zdjęć w tej rozdzielczości, można zmniejszyć czas ładowania strony, co jest kluczowe dla doświadczenia użytkownika oraz SEO. W praktyce, jeśli zamierzamy umieścić zdjęcie na stronach internetowych, takich jak blogi czy portale informacyjne, warto pamiętać, aby nie przesadzać z jakością, ponieważ wyższe wartości ppi, jak 150 czy 300, są dedykowane dla druku, gdzie wymagana jest większa szczegółowość. Użycie 72 ppi jest zgodne z zaleceniami W3C oraz praktykami w zakresie projektowania stron internetowych, co czyni tę odpowiedź najbardziej rozsądna w kontekście publikacji online.

Pytanie 11

Jakiego z wymienionych materiałów należy użyć do oczyszczania ekranu monitora LCD z kurzu, smug i tłuszczu?

A. Gąbka
B. Ściereczka z microfibry
C. Chusteczki do higieny osobistej
D. Papierowy ręcznik
Ściereczki z microfibry to naprawdę super wybór, gdy chodzi o czyszczenie monitorów LCD. Są stworzone z myślą o delikatnych powierzchniach, co jest mega istotne. Te cienkie włókna świetnie zbierają kurz, plamy i tłuszcz, a jednocześnie nie zarysowują ekranu. Wiesz, dzięki swojej konstrukcji potrafią wchłonąć dużo więcej brudu niż zwykłe materiały, a na dodatek nie zostawiają smug. Żeby wyczyścić monitor, wystarczy lekko zwilżyć ściereczkę wodą lub jakimś specjalnym preparatem do czyszczenia i delikatnie przetrzeć ekran. Ważne, żeby unikać mocnych środków czyszczących albo twardych materiałów, bo to może uszkodzić ekran. Z własnego doświadczenia polecam regularne czyszczenie, żeby monitor długo działał i wyglądał dobrze. W branży elektronicznej wszyscy korzystają z tych ściereczek, a ich efektywność potwierdzają liczne testy. Naprawdę warto mieć je pod ręką.

Pytanie 12

Rozpowszechnianie na stronie internetowej wizerunku osoby powszechnie znanej, podczas pełnienia funkcji publicznych

A. wymaga uzyskania zgody osoby na poprawę ekspozycji zdjęcia.
B. nie wymaga uzyskania od osoby pisemnej zgody.
C. wymaga uzyskania od osoby pisemnej zgody.
D. wymaga zapłacenia osobie za wykorzystanie wizerunku.
Wizerunek osoby powszechnie znanej, zwłaszcza w sytuacji, gdy pełni ona funkcje publiczne, podlega nieco innym zasadom ochrony niż wizerunek zwykłego obywatela. Prawo autorskie oraz prawo prasowe w Polsce przewidują wyjątek, zgodnie z którym rozpowszechnianie wizerunku osób pełniących funkcje publiczne w związku z wykonywaniem tych funkcji nie wymaga uzyskania ich pisemnej zgody. Wynika to wprost z art. 81 ust. 2 pkt 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Moim zdaniem to jest bardzo praktyczne rozwiązanie, bo umożliwia mediom, portalom informacyjnym czy nawet blogerom swobodne relacjonowanie wydarzeń publicznych i pokazywanie osób, które biorą w nich udział, bez ryzyka złamania prawa. Przykładowo, jeśli burmistrz przemawia podczas otwarcia nowego mostu i ktoś opublikuje jego zdjęcie z tego wydarzenia na stronie gminy albo w lokalnej prasie, nie musi się martwić o formalności związane ze zgodą. Dla jasności – ta zasada dotyczy wyłącznie sytuacji związanych z pełnieniem funkcji publicznych, a więc nie można wykorzystać takiego zdjęcia np. do celów reklamowych bez zgody tej osoby. Dodatkowo, nawet jeśli osoba jest powszechnie znana, to prywatne okoliczności jej życia wciąż podlegają ochronie wizerunku. To bardzo istotna różnica. W praktyce w branży medialnej i IT ta wiedza jest bardzo przydatna, bo pozwala poruszać się pewniej w tematach związanych z publikacją fotografii czy materiałów wideo z wydarzeń publicznych.

Pytanie 13

Jakie właściwości powinien mieć plik graficzny przeznaczony do publikacji w sieci?

A. Tryb kolorów sRGB oraz rozdzielczość 72 ppi
B. Tryb kolorów RGB oraz rozdzielczość 600 dpi
C. Tryb kolorów LAB oraz rozdzielczość 300 dpi
D. Tryb kolorów CMYK oraz rozdzielczość 96 ppi
Odpowiedź, która wskazuje na tryb barwny sRGB oraz rozdzielczość 72 ppi, jest prawidłowa, ponieważ sRGB to standardowy model kolorów używany w Internecie. Zapewnia on szeroką gamę kolorów, które są prawidłowo wyświetlane na większości urządzeń, co czyni go najbardziej odpowiednim wyborem dla zdjęć publikowanych online. Rozdzielczość 72 ppi (pikseli na cal) jest optymalna dla obrazów wyświetlanych w sieci, ponieważ jest wystarczająca do uzyskania akceptowalnej jakości przy mniejszych rozmiarach plików. Mniejsza rozdzielczość pozwala na szybsze ładowanie strony, co jest kluczowe w kontekście UX (user experience) oraz SEO (optymalizacja pod kątem wyszukiwarek). Dla porównania, wyższe rozdzielczości jak 300 dpi są bardziej odpowiednie dla druku, gdzie detal i jakość obrazu są kluczowe. W praktyce, korzystając z sRGB oraz 72 ppi, zapewniasz, że Twoje zdjęcia będą wyglądały dobrze w Internecie, a jednocześnie nie obciążają nadmiernie zasobów serwera ani nie wydłużają czasu ładowania stron.

Pytanie 14

Do czyszczenia matrycy z kurzu, drobnych włosków najkorzystniej zastosować

A. szmatkę.
B. nasączoną watkę.
C. specjalne pióro czyszczące.
D. chusteczkę nawilżoną wodą miceralną.
Matryca aparatu to bardzo delikatny element, który łatwo uszkodzić lub zarysować. Dlatego tak ważne jest, żeby używać do jej czyszczenia tylko sprawdzonych narzędzi. Specjalne pióro czyszczące, tzw. lens pen, zostało właśnie stworzone z myślą o takich zadaniach – jego końcówka wykonana jest z miękkiego materiału, często z dodatkiem węgla aktywnego, co pozwala skutecznie usuwać kurz, drobinki i lekkie zanieczyszczenia, nie ryzykując zarysowań. Moim zdaniem, to też najlepszy wybór, jeśli komuś zależy na bezpieczeństwie matrycy i długowieczności sprzętu. Profesjonaliści stosują pióra czyszczące nie tylko do matryc, ale też do soczewek czy filtrów, bo są po prostu sprawdzone. Oczywiście, samo użycie pióra to nie wszystko – ważne jest odpowiednie przygotowanie, np. przedmuchanie matrycy gruszką, żeby nie wcierać większych drobin. Branża foto raczej jednogłośnie poleca tego typu narzędzia jako pierwszy krok przed bardziej ryzykownymi metodami (np. mokrym czyszczeniem). Warto pamiętać, że niewłaściwe czyszczenie bardzo łatwo może doprowadzić do trwałych uszkodzeń, więc lepiej trzymać się dobrych praktyk i zainwestować w pióro czyszczące. To taki must-have każdego, kto poważnie myśli o fotografii cyfrowej.

Pytanie 15

Wskaż właściwe parametry obrazu, który ma być użyty w galerii internetowej?

A. JPEG, 300 ppi, CMYK
B. TIFF, 72 ppi, RGB
C. TIFF, 300 ppi, CMYK
D. JPEG, 72 ppi, RGB
Odpowiedź JPEG, 72 ppi, RGB jest prawidłowa, ponieważ format JPEG jest najczęściej stosowany w internecie, ze względu na efektywność kompresji i niewielki rozmiar pliku, co zapewnia szybkie ładowanie zdjęć na stronach internetowych. Rozdzielczość 72 ppi (pikseli na cal) jest standardem optymalnym dla wyświetlania obrazów w sieci, ponieważ ludzkie oko nie jest w stanie dostrzec większej szczegółowości przy takiej wartości na ekranie. Kolor RGB to model barw, który jest odpowiedni dla wyświetlaczy elektronicznych, gdyż ekran emituje światło w tych trzech podstawowych kolorach. Przykładowo, zdjęcia produktów w sklepach internetowych powinny być zapisane w tym formacie, aby umożliwić użytkownikom szybkie przeglądanie i ładne odwzorowanie kolorów. Dobre praktyki sugerują również, aby obrazy w sieci były zoptymalizowane pod kątem rozmiaru, co można osiągnąć przy użyciu formatu JPEG przy zachowaniu odpowiedniej jakości wizualnej.

Pytanie 16

Zgoda na opublikowanie wizerunku wymagana jest, jeśli fotografowana osoba

A. pełni funkcję publiczną podczas wykonywania zdjęcia.
B. jest głównym motywem zdjęcia.
C. została sfotografowana podczas wydarzenia publicznego.
D. jest częścią grupy.
Dokładnie tak, zgoda na opublikowanie wizerunku jest wymagana wtedy, gdy dana osoba jest głównym motywem zdjęcia. W praktyce oznacza to, że jeśli ktoś jest na zdjęciu wyeksponowany, łatwo go rozpoznać i stanowi centralny punkt kadru, to przed publikacją zdjęcia trzeba uzyskać jego zgodę. Takie podejście wynika wprost z przepisów prawa autorskiego, a dokładniej – z artykułu 81 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Kluczowe jest tu rozróżnienie między wizerunkiem osoby będącej przypadkowym tłem, a osobą faktycznie sfotografowaną z zamiarem ukazania jej postaci. W branży fotograficznej panuje niepisana zasada: jeśli masz wątpliwości, czy ktoś jest głównym motywem – lepiej poproś o pisemną zgodę, bo to zabezpiecza przed ewentualnymi roszczeniami. Mam wrażenie, że większość niedoświadczonych fotografów nie docenia tej kwestii i nierzadko wpada w pułapkę myślenia, że skoro zdjęcie jest zrobione na ulicy, to już wszystko można. Praktyka jednak pokazuje, że warto być ostrożnym, szczególnie gdy zdjęcia mają trafić do Internetu, mediów czy na stronę firmy. Dodatkowo, pamiętaj, że wizerunek to nie tylko twarz – czasami charakterystyczny wygląd, tatuaż czy stylizacja też wystarczą do identyfikacji osoby. Dlatego na rynku pracy zawodowi fotografowie i graficy zawsze dbają o formalności i zdobywają zgody na publikację. To po prostu rozsądne i profesjonalne podejście, które oszczędza wielu problemów w przyszłości.

Pytanie 17

Rozpowszechnianie na stronie internetowej wizerunku osoby powszechnie znanej, podczas pełnienia funkcji publicznych

A. wymaga uzyskania zgody osoby na poprawę ekspozycji zdjęcia.
B. nie wymaga uzyskania od osoby pisemnej zgody.
C. wymaga zapłacenia osobie za wykorzystanie wizerunku.
D. wymaga uzyskania od osoby pisemnej zgody.
W przypadku osób powszechnie znanych, takich jak politycy występujący publicznie, publikacja ich wizerunku podczas pełnienia funkcji publicznych nie wymaga uzyskania pisemnej zgody. Wynika to bezpośrednio z art. 81 ust. 2 pkt 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Prawo przewiduje tutaj wyjątek – jeśli ktoś jest osobą publiczną i zdjęcie zostało wykonane podczas sprawowania jego funkcji, to rozpowszechnianie takiego wizerunku jest dozwolone bez formalności. W praktyce bardzo często spotkacie się z tym w branży medialnej, np. na portalach informacyjnych czy blogach tematycznych – nikt nie biega za politykiem z formularzem zgody. Oczywiście, wszystko ma swoje granice. Gdyby wykorzystać taki wizerunek w kontekście komercyjnym, np. do reklamy produktu czy usługi, sytuacja byłaby zupełnie inna i zgoda byłaby już konieczna. Również, jeśli zdjęcie naruszałoby dobra osobiste tej osoby, mogłoby się to skończyć procesem. Moim zdaniem, warto pamiętać o tej zasadzie, bo często zdarza się, że młode osoby zaczynające w zawodzie dziennikarskim przesadnie obawiają się publikacji wizerunku urzędników lub innych znanych osób. Najważniejsze to zachować zdrowy rozsądek i zawsze analizować kontekst użycia zdjęcia – czy dotyczy działalności publicznej, czy już jednak przekracza ten obszar. Dobre praktyki branżowe sugerują też informowanie o publikacji, choć nie jest to wymóg prawny, ale z mojego doświadczenia pozwala uniknąć nieporozumień.

Pytanie 18

Opublikowanie zdjęcia uczestników wycieczki na stronie internetowej wymaga zgody

A. organizatora.
B. ubezpieczyciela.
C. przewodnika.
D. uczestników.
To bardzo ważne zagadnienie z punktu widzenia ochrony danych osobowych i prawa do wizerunku. Podstawą prawną w Polsce, i w całej Unii Europejskiej, jest RODO (czyli Ogólne rozporządzenie o ochronie danych osobowych), a także ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wizerunek osoby fizycznej jest jej danymi osobowymi i nie można nim swobodnie dysponować. Zgoda uczestników wycieczki jest tutaj absolutnie konieczna, bo to oni decydują, czy chcą, żeby ich zdjęcie pojawiło się publicznie, np. na stronie internetowej szkoły, biura podróży czy organizatora turystyki. Co ciekawe, zgoda powinna być konkretna, dobrowolna, świadoma i udokumentowana – najlepiej na piśmie lub w sposób elektroniczny, tak żeby potem nie było problemu z udowodnieniem tego faktu. W praktyce, w szkołach często rodzice podpisują zgody na publikację zdjęć, ale każdorazowo trzeba pamiętać, że brak takiej zgody eliminuje możliwość publikacji. W branży turystycznej, dobrym zwyczajem jest uzyskiwanie zgody już na etapie organizacji wyjazdu. Ja osobiście zawsze zalecam, żeby nie wrzucać nawet grupowych fotek, jeśli chociażby jedna osoba z grupy sobie tego nie życzy. To kwestia nie tylko przepisów, ale i szacunku do prywatności uczestników. Często ktoś może nie życzyć sobie, żeby jego zdjęcia były dostępne publicznie, i trzeba to uszanować. Lepiej zapytać dwa razy niż potem mieć kłopoty albo nieprzyjemności. Moim zdaniem to podstawa profesjonalizmu w każdej działalności, która dotyczy ludzi i ich prywatności.

Pytanie 19

Rozpowszechnianie na stronie internetowej wizerunku osoby powszechnie znanej, podczas pełnienia funkcji publicznych

A. nie wymaga uzyskania od osoby pisemnej zgody.
B. wymaga zapłacenia osobie za wykorzystanie wizerunku.
C. wymaga uzyskania od osoby pisemnej zgody.
D. wymaga uzyskania zgody osoby na poprawę ekspozycji zdjęcia.
W polskim prawie dość jasno określono, że wizerunek osoby powszechnie znanej (czyli np. polityka, sportowca, artysty) można upubliczniać w związku z pełnieniem przez nią funkcji publicznych, bez konieczności uzyskiwania jej pisemnej zgody. Wynika to z art. 81 ust. 2 pkt 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych – takie osoby są po prostu niejako „na świeczniku” i społeczeństwo ma prawo wiedzieć, jak działają czy zachowują się publicznie. Oczywiście, pod jednym warunkiem: musisz użyć tego wizerunku w kontekście związanym z działalnością tej osoby publicznej, np. relacjonując wydarzenie, konferencję, czy nawet protest. Praktyka branżowa i kodeksy etyczne mediów też to potwierdzają – nie trzeba biegać za każdym radnym czy piłkarzem po autograf, jeśli robisz zdjęcia w trakcie oficjalnych wystąpień. Często się o tym zapomina, ale publikowanie wizerunku w innym kontekście (np. prywatnym życiu gwiazdy) już wymaga zgody. Moim zdaniem to sensowne – balansuje ochronę prywatności i prawo do informacji. Warto też pamiętać o szacunku – nawet osoba publiczna nie powinna być kompromitowana przez wybiórczy dobór kadr czy obraźliwe opisy. Codzienna praktyka w redakcjach czy na portalach informacyjnych dokładnie tak to rozwiązuje. Pamiętaj – nie zawsze samo rozpoznanie osoby wystarczy do braku zgody, liczy się kontekst jej działalności publicznej.

Pytanie 20

Zdjęcie biometryczne o wymiarach 3,5 x 4,5 cm powinno

A. przedstawiać profil głowy, wzrok przymknięty, uśmiech na twarzy.
B. obejmować całą głowę, wzrok skierowany w bok.
C. obejmować całą głowę, wzrok skierowany do aparatu.
D. przedstawiać profil głowy, wzrok na wprost aparatu, uśmiech na twarzy.
Zdjęcie biometryczne o wymiarach 3,5 x 4,5 cm rzeczywiście powinno obejmować całą głowę, a wzrok musi być skierowany bezpośrednio w obiektyw aparatu. Wynika to przede wszystkim z wymogów stosowanych przez urzędy podczas wyrabiania dokumentów takich jak dowód osobisty, paszport czy prawo jazdy. Chodzi o to, żeby na fotografii twarz była widoczna wyraźnie, bez żadnych przekrzywień czy odwrócenia głowy – tylko wtedy systemy automatycznej identyfikacji i urzędnicy mogą poprawnie rozpoznać osobę. Najlepiej, jeśli oczy są otwarte, a wyraz twarzy neutralny – bez uśmiechu i bez marszczenia brwi. Z mojego doświadczenia, nawet drobne odchylenie głowy lub wzroku może skutkować odrzuceniem zdjęcia przez urzędnika. Praktyka pokazuje, że wiele osób próbuje lekko się uśmiechać albo patrzeć nieco w bok, ale to jest niezgodne z wytycznymi Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. Dodatkowo, profesjonalni fotografowie zwracają uwagę na jednolite, jasne tło i brak nakryć głowy, chyba że ktoś ma specjalne uzasadnienie religijne. Moim zdaniem dobrze jest na chwilę zapomnieć o pozowaniu do selfie – zdjęcie biometryczne to nie jest zdjęcie artystyczne, tylko typowo funkcjonalny obraz do identyfikacji.

Pytanie 21

Którego z wymienionych przedmiotów należy użyć do czyszczenia powierzchni monitora LCD z kurzu, plamek i tłuszczów?

A. Gąbki.
B. Ręcznika papierowego.
C. Chusteczki higienicznej.
D. Ściereczki z mikrofibry.
Ściereczka z mikrofibry to naprawdę najlepszy wybór, jeśli chodzi o czyszczenie powierzchni monitora LCD. Te tkaniny zostały zaprojektowane tak, żeby skutecznie zbierać kurz, drobinki brudu, a nawet trochę tłuszczu, i to wszystko bez ryzyka porysowania delikatnej powierzchni ekranu. Moim zdaniem to jest w ogóle taki must-have dla każdego, kto dba o sprzęt elektroniczny – w wielu serwisach komputerowych czy sklepach z elektroniką pracownicy korzystają właśnie z mikrofibry, bo to po prostu sprawdzona branżowa praktyka. Warto też wiedzieć, że standardy producentów (np. Dell, HP, Samsung) wręcz sugerują stosowanie miękkich, suchych lub lekko zwilżonych ściereczek z mikrofibry, bo inne materiały potrafią zostawić mikrorysy albo pyłki, które z czasem psują jakość obrazu. Z mojego doświadczenia wynika, że nawet lekko zwilżona mikrofibra radzi sobie z tłustymi plamkami po palcach, nie zostawiając smug. Fajną sprawą jest też to, że mikrofibra nie wymaga żadnych specjalnych środków czyszczących – tylko woda destylowana wystarcza. Taką ściereczkę łatwo uprać i ponownie używać, więc to rozwiązanie jest i ekologiczne, i ekonomiczne. No i jeszcze jedno – regularne czyszczenie monitora mikrofibrą przedłuża jego żywotność, bo nie ściera się powłoka antyrefleksyjna. To naprawdę nie jest marketingowa gadka, tylko konkretne zalecenie z instrukcji obsługi większości marek!

Pytanie 22

Po ilu latach obowiązywania umowy licencyjnej wyłącznej uważa się ją zawartą na czas nieokreślony?

A. Po 3 latach.
B. Po 4 latach.
C. Po 5 latach.
D. Po 2 latach.
Prawidłowa odpowiedź opiera się na przepisach prawa autorskiego w Polsce, konkretnie na art. 68 ust. 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Tam jasno wskazano, że jeśli umowa licencyjna wyłączna zawarta została na czas oznaczony dłuższy niż pięć lat, po upływie tego okresu uważa się ją za zawartą na czas nieokreślony. To jest bardzo istotne z punktu widzenia zarówno licencjodawcy, jak i licencjobiorcy, bo daje pewność, że nie można związać się na wieczność z jedną stroną bez możliwości renegocjacji czy wypowiedzenia. W praktyce, przykładowo, jeżeli firma informatyczna podpisuje wyłączną licencję na korzystanie z oprogramowania na 7 lat, to po pięciu latach ta umowa automatycznie staje się bezterminowa i zastosowanie mają przepisy dotyczące wypowiadania licencji zawartej na czas nieokreślony. Takie rozwiązanie to pewien rodzaj zabezpieczenia dla obu stron i jest zgodne z dobrymi praktykami branżowymi – nie powinno się blokować rozwoju ani jednej, ani drugiej strony przez zbyt długie sztywne umowy. Moim zdaniem, z punktu widzenia praktyki gospodarczej, jest to bardzo rozsądne podejście, bo umożliwia elastyczne zarządzanie prawami i reagowanie na zmieniające się potrzeby rynku czy technologii. Warto pamiętać też, że te reguły dotyczą licencji wyłącznych, a w przypadku licencji niewyłącznych – nie ma aż takich ograniczeń czasowych. To dlatego pięć lat jest tutaj kluczowe, a nie np. dwa czy trzy.

Pytanie 23

Aby usunąć kurz i drobne włoski z matrycy, najlepiej wykorzystać

A. szmatkę
B. wacik nasączony
C. chusteczkę nawilżoną wodą micelarną
D. specjalne pióro czyszczące
Specjalne pióro czyszczące to narzędzie zaprojektowane specjalnie do usuwania kurzu i drobnych zanieczyszczeń z matryc aparatów fotograficznych, obiektywów i innych delikatnych powierzchni optycznych. Dzięki zastosowaniu odpowiednich materiałów, takich jak włókna syntetyczne czy specjalne powłoki, pióra te skutecznie eliminują zanieczyszczenia, nie pozostawiając przy tym rys ani smug. W praktyce, podczas czyszczenia matrycy, warto delikatnie przesuwać pióro po jej powierzchni, wykorzystując jego właściwości elektrostatyczne do przyciągania cząsteczek kurzu. Ponadto, korzystanie z takiego narzędzia zminimalizuje ryzyko uszkodzenia delikatnych elementów optycznych w porównaniu do innych metod. W branży fotograficznej zaleca się regularne czyszczenie matrycy przy użyciu pióra, aby zapewnić optymalną jakość zdjęć i uniknąć niepożądanych efektów takich jak smugi czy plamy, które mogą wpłynąć na końcowy rezultat pracy. Warto również pamiętać, że profesjonalne pióra czyszczące są często dostosowane do specyficznych typów aparatów, co czyni je jeszcze bardziej efektywnymi.

Pytanie 24

W celu ograniczenia wilgoci w torbie fotograficznej, w której przechowywany jest sprzęt zdjęciowy, stosuje się

A. saszetki z żelem krzemionkowym.
B. saszetki zapachowe.
C. dodatkowe waciki i chusteczki papierowe.
D. dodatkowe ściereczki z mikrowłókien.
Saszetki z żelem krzemionkowym (tzw. silica gel) to już od lat absolutny standard, jeśli chodzi o ochronę sprzętu fotograficznego przed wilgocią. W sumie, ciężko sobie wyobrazić profesjonalną torbę na aparat czy obiektywy bez kilku takich woreczków. Ten żel działa na zasadzie adsorpcji pary wodnej z powietrza – pochłania wilgoć, która mogłaby osadzać się na delikatnych powierzchniach soczewek czy wewnątrz aparatu i prowadzić do powstawania korozji albo, co gorsza, grzyba na optyce. Moim zdaniem, to taki cichy bohater – nie rzuca się w oczy, ale potrafi uratować naprawdę drogi sprzęt przed uszkodzeniem. W praktyce, raz na kilka miesięcy warto wymienić lub „przepiec” saszetki (suszenie w piekarniku), bo z czasem tracą zdolność pochłaniania wilgoci. W branży foto-wideo żel krzemionkowy jest rekomendowany przez producentów aparatów – można to znaleźć nawet w oficjalnych instrukcjach obsługi sprzętu od Canona, Nikona czy Sony. To rozwiązanie tanie, skuteczne i łatwe w użyciu – nie ma praktycznie żadnych minusów, jeśli dba się o regularną wymianę lub regenerację. Warto też pamiętać, że takie saszetki przydają się nie tylko w torbie, ale i w szufladzie czy szafce, gdzie przechowujesz obiektywy – szczególnie w naszym klimacie, gdzie potrafi być naprawdę wilgotno. Ja sam zawsze wrzucam dodatkową saszetkę nawet do plecaka fotograficznego, bo nigdy nie wiadomo, kiedy trafi się deszcz lub duża zmiana temperatury.

Pytanie 25

Po ilu latach obowiązywania umowy licencyjnej wyłącznej uważa się ją zawartą na czas nieokreślony?

A. Po 3 latach.
B. Po 2 latach.
C. Po 5 latach.
D. Po 4 latach.
Umowa licencyjna wyłączna, jeżeli została zawarta na czas określony dłuższy niż 5 lat, po upływie tego okresu uznawana jest — zgodnie z przepisami prawa autorskiego — za zawartą na czas nieokreślony. Wynika to z art. 68 ust. 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Czemu tak jest? Z mojego doświadczenia to rozwiązanie chroni obie strony: licencjodawca nie traci kontroli nad swoim utworem na zawsze, a licencjobiorca ma pewność, że przez dłuższy czas może swobodnie korzystać z praw. Taka regulacja jest naprawdę praktyczna — wyobraź sobie długoterminową współpracę informatyczną czy w sektorze kreatywnym, gdzie licencje na oprogramowanie albo materiały graficzne podpisuje się na lata. Po 5 latach można spokojnie renegocjować warunki, dostosować je do nowych realiów rynkowych albo po prostu rozwiązać umowę z zachowaniem ustawowych terminów wypowiedzenia. To też taka furtka bezpieczeństwa: jeśli ktoś próbuje podpisać wyłączną licencję na 10 czy 20 lat, to i tak prawo ustawia limit, po którym traci ona status „sztywny” i można ją rozwiązać. Warto znać ten przepis, bo w branży często trafiają się sytuacje, gdzie strony nie do końca rozumieją, co podpisują, a potem pojawiają się nieprzyjemne niespodzianki. Moim zdaniem to dobra praktyka, żeby już na etapie negocjowania kontraktu wspomnieć o tej granicy 5 lat — wtedy każdy wie, na czym stoi i jakie ma prawa po przekroczeniu tego okresu.

Pytanie 26

Które parametry powinien posiadać plik zdjęciowy przeznaczony do zamieszczenia w Internecie?

A. Tryb barwny CMYK oraz rozdzielczość 96 ppi
B. Tryb barwny RGB oraz rozdzielczość 600 dpi
C. Tryb barwny sRGB oraz rozdzielczość 72 ppi
D. Tryb barwny LAB oraz rozdzielczość 300 dpi
Tryb barwny sRGB i rozdzielczość 72 ppi to absolutny standard, jeśli chodzi o przygotowanie zdjęć do Internetu. Moim zdaniem czasami ludzie trochę się tym ppi pogubią, ale w praktyce większość monitorów i tak wyświetla w okolicy 72–96 ppi, więc nie ma sensu wrzucać zdjęć w wyższej rozdzielczości, bo to tylko niepotrzebnie zwiększa wagę pliku. Co do trybu barwnego — sRGB powstał właśnie na potrzeby ekranów komputerowych i urządzeń mobilnych. Każda przeglądarka, Facebook, Instagram czy inne serwisy internetowe ‘rozumieją’ sRGB najlepiej. Gdy wrzucisz plik w innym trybie, kolory potrafią się rozjechać, robią się jakieś dziwne odcienie czy przygaszone barwy. Z mojego doświadczenia, grafik czy fotograf, która nie przekonwertuje zdjęcia do sRGB, często jest potem rozczarowana efektem końcowym na stronie. Warto też pamiętać, żeby nie przesadzać z rozdzielczością, bo im większa, tym dłużej ładuje się strona — a przecież nikt nie chce czekać na zdjęcia w internecie. Standard sRGB i 72 ppi daje nie tylko dobre odwzorowanie kolorów, ale i szybkie ładowanie. To taki kompromis pomiędzy jakością a wydajnością, dlatego zawsze polecam ten zestaw parametrów przy pracy z plikami na WWW.

Pytanie 27

Do czynności konserwacyjnych zabezpieczających prawidłową pracę akumulatora w aparacie fotograficznym należy

A. utrzymanie czystości styków w komorze akumulatora.
B. wystawianie akumulatora na działanie promieni słonecznych.
C. utrzymywanie zmiennej temperatury w komorze akumulatora.
D. wystawianie akumulatora na działanie wysokiej temperatury.
Prawidłowe utrzymanie czystości styków w komorze akumulatora to absolutna podstawa, jeśli chodzi o długą i bezawaryjną pracę aparatu fotograficznego. Styki, nawet jeśli ich nie widać, potrafią bardzo szybko się zabrudzić – czasem wystarczy trochę kurzu, potu z rąk albo resztki tłuszczu. Takie zabrudzenia powodują, że przewodność prądu drastycznie spada, co w praktyce może się objawiać losowym wyłączaniem się aparatu, komunikatami o rozładowanym akumulatorze albo wręcz całkowitym brakiem zasilania. Z mojego doświadczenia najwięcej problemów z zasilaniem to nie wina samego akumulatora, tylko właśnie brudnych styków. Producenci sprzętu foto, jak Canon czy Nikon, w swoich instrukcjach regularnie zalecają okresowe sprawdzanie i czyszczenie styków najlepiej miękką ściereczką z mikrofibry, ewentualnie użycie specjalnych patyczków nasączonych alkoholem izopropylowym. To zajmuje chwilę, a pozwala uniknąć niespodzianek podczas ważnych zdjęć, szczególnie w plenerze. Dobre praktyki branżowe mówią też, żeby nie dotykać styków palcami, bo ślady potu i tłuszczu są trudne do usunięcia. Regularne czyszczenie to naprawdę taki banał, a może wydłużyć żywotność akumulatora i samego aparatu nawet o kilka lat. Takie rzeczy docenia się szczególnie podczas dłuższych plenerów albo pracy w trudnych warunkach, kiedy dostęp do ładowarki to rzadkość.

Pytanie 28

Jak długo trwa okres obowiązywania umowy licencyjnej wyłącznej, aby uznać ją za zawartą na czas nieokreślony?

A. Po 5 latach
B. Po 4 latach
C. Po 3 latach
D. Po 2 latach
Umowa licencyjna wyłączna po pięciu latach staje się umową na czas nieokreślony. To jakby naturalny krok w całym procesie. Przykład? Weźmy firmę technologiczną, która daje licencję na swoje oprogramowanie jakiejś firmie partnerskiej. Po pięciu latach, jeśli obie strony nie dogadają się w sprawie przedłużenia lub zmiany umowy, to licencja przechodzi na czas nieokreślony. Dzięki temu ta firma może spokojnie korzystać z oprogramowania bez strachu, że coś się zaraz skończy. Moim zdaniem, taki układ jest super, bo daje większą pewność w relacjach biznesowych, a także pozwala na lepsze planowanie w dłuższym okresie. W branży często mówi się, że umowy licencyjne na czas określony powinny mieć możliwość przejścia na czas nieokreślony po ustalonym czasie. To z kolei daje większą elastyczność w negocjacjach i lepiej dostosowuje się do zmieniającego się rynku.

Pytanie 29

W celu oczyszczenia obiektywu z kurzu i mikroskopijnych drobin należy w pierwszej kolejności

A. zwilżyć soczewki płynem i usunąć zabrudzenia.
B. przetrzeć obiektyw szmatką z mikrofibry.
C. przedmuchać powierzchnię obiektywu za pomocą gruszki.
D. usunąć zabrudzenia przy pomocy pędzelka.
Najlepszym i zarazem najbezpieczniejszym sposobem na usuwanie kurzu i drobin z powierzchni obiektywu jest właśnie użycie gruszki fotograficznej. To jest taki klasyczny standard w branży — najpierw delikatnie przedmuchujesz soczewkę, dzięki temu minimalizujesz ryzyko porysowania delikatnych powłok. Kurz czy piasek, jeśli pocierasz je szmatką czy pędzelkiem bez wcześniejszego zdmuchnięcia, mogą działać jak papier ścierny i uszkodzić optykę. Zresztą, nawet w instrukcjach producentów sprzętu często piszą, żeby przed dotknięciem czegokolwiek najpierw użyć powietrza. Ja zawsze zaczynam od gruszki, bo to po prostu mega proste narzędzie, nie wymaga żadnych specjalnych umiejętności i nie zostawia śladów. W praktyce, w fotografii profesjonalnej i amatorskiej, to taki absolutny must-have — gruszka powinna być w torbie każdego fotografa. Warto pamiętać, żeby nie używać sprężonego powietrza w puszce, bo wtedy łatwo o krople płynu, które mogą zostać na szkle. Gruszka daje kontrolowane, miękkie podmuchy i pozwala pozbyć się nawet większego brudu, zanim zaczniemy jakiekolwiek dalsze czyszczenie. To naprawdę klucz, żeby nie zniszczyć powłok antyrefleksyjnych, których naprawa czy wymiana bywa kosmicznie droga. Dobrą praktyką jest też trzymać obiektyw skierowany w dół podczas dmuchania, żeby grawitacja pomogła usunąć zanieczyszczenia.

Pytanie 30

Najbardziej efektywną metodą usuwania kurzu z matrycy aparatu cyfrowego jest

A. czyszczenie za pomocą specjalnych patyczków sensorowych i płynu do czyszczenia
B. przecieranie matrycy suchą szmatką z mikrofibry
C. użycie odkurzacza z małą końcówką do usunięcia największych cząstek
D. użycie sprężonego powietrza z puszki pod wysokim ciśnieniem
Czyszczenie matrycy aparatu cyfrowego przy użyciu specjalnych patyczków sensorowych oraz dedykowanego płynu jest najskuteczniejszą metodą, ponieważ zapewnia precyzyjne i delikatne usunięcie zanieczyszczeń, które mogą wpływać na jakość zdjęć. Patyczki sensorowe są wykonane z materiałów, które nie rysują powierzchni matrycy, co jest kluczowe, biorąc pod uwagę jej delikatność. Płyn do czyszczenia jest zaprojektowany tak, aby nie pozostawiał smug ani resztek, co jest istotne, aby uniknąć dodatkowych problemów przy robieniu zdjęć. Tego rodzaju czyszczenie powinno odbywać się w warunkach kontrolowanych, aby zminimalizować ryzyko zanieczyszczeń z otoczenia. Warto również zauważyć, że producenci aparatów często zalecają regularne czyszczenie matrycy, by uniknąć gromadzenia się brudu. Przykładem praktycznego zastosowania tej metody jest czyszczenie matrycy po sesji zdjęciowej w trudnych warunkach, na przykład na plaży czy w lesie, gdzie kurz i piasek mogą się osadzać. Zamawiając specjalistyczne akcesoria do czyszczenia, warto zwrócić uwagę na rekomendacje producentów sprzętu fotograficznego oraz opinie innych użytkowników.

Pytanie 31

Do czynności konserwacyjnych zabezpieczających prawidłową pracę akumulatora w aparacie fotograficznym należy

A. wystawianie akumulatora na działanie wysokiej temperatury.
B. utrzymywanie zmiennej temperatury w komorze akumulatora.
C. wystawianie akumulatora na działanie promieni słonecznych.
D. utrzymanie czystości styków w komorze akumulatora.
Utrzymanie czystości styków w komorze akumulatora to absolutna podstawa jeśli chodzi o prawidłowe użytkowanie i konserwację sprzętu fotograficznego. Styki, czyli te metalowe elementy wewnątrz komory akumulatora, odpowiadają za przekazywanie energii z akumulatora do aparatu. Jeśli będą zabrudzone, zaśniedziałe, zakurzone albo np. znajdzie się na nich tłuszcz z palców, może dojść do spadków napięcia, przerywania zasilania lub całkowitego braku kontaktu. Moim zdaniem to jest taki banał, że wiele osób o tym zapomina, a potem dziwią się, że aparat nagle się wyłącza lub akumulator szybko się rozładowuje. Najlepiej czyścić styki delikatną, suchą szmatką z mikrofibry lub specjalną gumką techniczną (są specjalne do elektroniki, serio). Czasem stosuje się też izopropanol, ale uwaga na plastikowe części. Branżowe instrukcje (np. producentów jak Canon, Nikon) wręcz zalecają regularną kontrolę stanu styków. Warto pamiętać, że takie praktyki przedłużają żywotność zarówno samego akumulatora, jak i aparatu, bo unikamy iskrzenia czy przegrzewania połączeń. Dobrze też sprawdzać stan sprężyn i docisków – jeśli coś „nie klika”, możliwa jest utrata kontaktu. Regularna konserwacja to taki drobiazg, ale naprawdę kluczowy dla niezawodnego działania sprzętu, zwłaszcza w trudnych warunkach – wilgoć, kurz, niskie temperatury potrafią błyskawicznie zrobić swoje.

Pytanie 32

Jakie prace konserwacyjne obejmują czynności związane z czyszczeniem monitora?

A. Czyszczenie otworów wentylacyjnych i łączenie monitora z komputerem
B. Mycie obudowy oraz kalibracja monitora
C. Mycie obudowy i wydmuchiwanie zanieczyszczeń z elementów elektronicznych monitora
D. Czyszczenie wyświetlacza oraz sprawdzanie parametrów technicznych monitora
Mycie obudowy i wydmuchiwanie brudu z wnętrza monitora to naprawdę ważne rzeczy, które pomagają utrzymać sprzęt w dobrym stanie. Regularne czyszczenie z zewnątrz zapobiega gromadzeniu się kurzu, co może wpływać na to, jak monitor wygląda, ale też jak działa. Wydmuchiwanie zanieczyszczeń z wentylacji jest super istotne, bo kurz może powodować przegrzewanie się podzespołów, co w dłuższej perspektywie może doprowadzić do uszkodzenia sprzętu. W branży często korzysta się ze sprężonego powietrza do usuwania kurzu z wnętrza, bo to naprawdę działa. Warto też używać odpowiednich środków czyszczących, żeby nie porysować ekranu. Plus, regularne sprawdzanie parametrów technicznych monitora również jest ważne, ale najważniejsze jest, żeby ekran i obudowa były czyste.

Pytanie 33

Rozpowszechnianie zdjęcia na licencji All rights reserved oznacza, że

A. zdjęcie można kopiować, rozprowadzać i na jego podstawie tworzyć projekty zależne.
B. zdjęcie można kopiować i przetwarzać bez zgody autora.
C. nie można wykorzystywać zdjęcia bez zgody autora.
D. zdjęcie można kopiować, rozprowadzać tylko w oryginalnej postaci.
Licencja typu All rights reserved to najbardziej restrykcyjna forma ochrony praw autorskich. Oznacza to, że autor zdjęcia zachowuje pełnię praw do swojego utworu – nie wolno go kopiować, modyfikować, udostępniać, publikować ani wykorzystywać w żadnej formie bez wyraźnej zgody twórcy. W praktyce, jeśli znajdziesz gdzieś zdjęcie oznaczone w ten sposób, nie masz prawa nawet wrzucić go na swojego bloga czy użyć w prezentacji – nawet jeżeli podasz źródło lub imię autora. Branżowe standardy w tym zakresie są bardzo jasne i wynikają bezpośrednio z międzynarodowych konwencji, takich jak Konwencja Berneńska czy polska ustawa o prawie autorskim. Z mojego doświadczenia wynika, że ignorowanie oznaczenia All rights reserved często prowadzi do poważnych konsekwencji, np. roszczeń odszkodowawczych albo zablokowania konta na popularnych platformach. Warto wiedzieć, że niektóre zdjęcia – nawet jeśli są ogólnodostępne w sieci – nadal są objęte tą licencją. Dlatego zawsze lepiej jest poświęcić chwilę na weryfikację praw do zdjęcia, niż potem tłumaczyć się z naruszenia prawa. Profesjonalni fotografowie bardzo pilnują swoich praw, a w środowisku kreatywnym licencjonowanie treści jest absolutną podstawą etyki zawodowej.

Pytanie 34

Wskaż prawidłowe parametry zdjęcia przeznaczonego do zamieszczenia w galerii internetowej.

A. TIFF, 300 ppi, CMYK
B. TIFF, 72 ppi, RGB
C. JPEG, 300 ppi, CMYK
D. JPEG, 72 ppi, RGB
Dobór parametrów zdjęcia do publikacji w galerii internetowej to trochę takie rzemiosło, gdzie technika spotyka się z praktyką. JPEG w trybie RGB i rozdzielczości 72 ppi to właśnie taki branżowy standard – sprawdza się w większości przypadków. JPEG to format, który zapewnia dobry kompromis między jakością a rozmiarem pliku. Obrazki w tej kompresji szybciej się wczytują, co jest kluczowe dla wygody użytkownika i wydajności strony. RGB to model barw wykorzystywany w wyświetlaczach – na monitorach, smartfonach, tabletach. Kolory są wtedy żywe, a zachowanie zgodności z tym, co widzi użytkownik, jest dużo prostsze. 72 ppi to wartość, która od lat jest przyjmowana jako domyślna rozdzielczość dla obrazów przeznaczonych do internetu. Może to trochę archaiczne, bo współczesne wyświetlacze mają wyższą gęstość pikseli, ale w praktyce nie zamienia się to na lepszy wygląd zdjęcia, tylko większe pliki i dłuższe ładowanie. Galeria online na JPEG, 72 ppi, RGB po prostu działa – zdjęcia są ostre, kolory odpowiadają temu, co widzi użytkownik, a strona ładuje się sprawnie. Z mojego doświadczenia warto też pamiętać, żeby nie przesadzać z kompresją, bo za bardzo skompresowane JPEG potrafią wyglądać kiepsko, szczególnie przy powiększaniu. Jeszcze taka ciekawostka – większość narzędzi CMS czy platform galerii automatycznie przeskalowuje i optymalizuje zdjęcia, ale i tak warto wrzucać już odpowiednio przygotowane pliki. To sporo ułatwia i pozwala uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek.

Pytanie 35

Umieszczenie fotografii dziecka z ceremonii inauguracji roku szkolnego w przedszkolu na witrynie internetowej placówki wymaga zgody

A. koleżanek
B. dziecka
C. dyrektora przedszkola
D. opiekuna prawnego dziecka
Jeśli chodzi o publikację zdjęć dzieci, to ważne, żeby mieć zgodę ich opiekunów. To jest zgodne z przepisami o ochronie danych osobowych, takimi jak RODO. No bo pamiętaj, że dziecko nie ma jeszcze pełnych praw do podejmowania decyzji. Dlatego rodzice muszą dbać o to, aby wizerunek ich pociech był bezpieczny. Zazwyczaj trzeba mieć pisemną zgodę od opiekuna, w której dokładnie opisane jest, jakie zdjęcia będą udostępniane i do czego. Na przykład, na początku roku szkolnego rodzice mogą wypełnić formularz, w którym wyrażają zgodę na publikację zdjęć w materiałach przedszkola. Takie podejście jest zgodne z dobrymi praktykami, bo pozwala na zachowanie prywatności dzieci i buduje zaufanie w instytucjach edukacyjnych.

Pytanie 36

Które czynności konserwacyjne obejmują zabiegi czyszczenia monitora?

A. Czyszczenie otworów wentylacyjnych i podłączanie monitora do komputera.
B. Mycie obudowy i kalibracja monitora.
C. Mycie obudowy i wydmuchiwanie zanieczyszczeń z elementów elektronicznych monitora.
D. Czyszczenie ekranu i testowanie parametrów technicznych monitora.
Mycie obudowy oraz wydmuchiwanie zanieczyszczeń z elementów elektronicznych monitora to absolutna podstawa, jeśli chodzi o codzienną konserwację sprzętu komputerowego, zwłaszcza monitorów. Najlepsi technicy zawsze zaczynają od tych dwóch czynności, bo to naprawdę pomaga wydłużyć żywotność urządzenia i utrzymać prawidłową jakość obrazu. W praktyce mycie obudowy polega na użyciu miękkiej, lekko wilgotnej szmatki z delikatnym detergentem albo specjalnych chusteczek antystatycznych. Z mojego doświadczenia – jeżeli przez dłuższy czas na monitorze gromadzą się kurz i brud, może dojść do przegrzewania albo nawet zwarcia w elektronice. Wydmuchiwanie zanieczyszczeń sprężonym powietrzem z otworów wentylacyjnych oraz innych zakamarków monitora to z kolei bardzo skuteczna metoda, żeby zabezpieczyć się przed osadzaniem kurzu na płytkach drukowanych i radiatorach. Takie zabiegi nie tylko poprawiają chłodzenie, ale też minimalizują ryzyko uszkodzeń typowych dla przegrzanego sprzętu. Standardy branżowe, np. zalecenia producentów monitorów takich jak Dell czy Samsung, wyraźnie sugerują regularne czyszczenie zarówno obudowy, jak i wnętrza (w miarę możliwości technicznych) właśnie tymi metodami. To niby proste rzeczy, ale w praktyce bardzo dużo osób o nich zapomina i potem dziwią się, że monitor szwankuje albo się przegrzewa. Warto też pamiętać, żeby nie używać środków na bazie alkoholu do czyszczenia ekranu, bo mogą zostawiać smugi albo zniszczyć powłoki antyrefleksyjne. Tak naprawdę regularna i poprawna konserwacja sprzętu to oszczędność czasu i pieniędzy w dłuższej perspektywie.

Pytanie 37

Jakie formaty należy wybrać do zapisu skanowanych obrazów, które będą publikowane w internecie?

A. GIF i PSD
B. PNG i TIFF
C. PSD i JPEG
D. PNG i JPEG
Odpowiedź PNG i JPEG to optymalny wybór dla skanowanych zdjęć przeznaczonych do publikacji internetowej. Format PNG (Portable Network Graphics) jest doskonały do przechowywania obrazów, które wymagają wysokiej jakości bezstratnej kompresji, co jest istotne w przypadku zdjęć z dużą ilością detali i kolorów. Jest on szczególnie polecany do grafik z przezroczystością oraz obrazów o ostrych krawędziach, jak logotypy czy ikony. Z kolei format JPEG (Joint Photographic Experts Group) jest idealny do zdjęć o pełnym kolorze, gdzie niewielka strata jakości jest akceptowalna w zamian za znacznie mniejszy rozmiar pliku. JPEG wykorzystuje stratną kompresję, co sprawia, że jest preferowanym formatem do publikacji zdjęć w internecie, gdzie szybkość ładowania strony ma kluczowe znaczenie. Dobrym przykładem zastosowania obu formatów jest wykorzystanie PNG dla grafik na stronie internetowej, które wymagają przezroczystości, natomiast JPEG dla zdjęć produktów w e-commerce, które muszą być szybko dostępne dla użytkowników. Dobre praktyki branżowe sugerują użycie PNG dla grafik z tekstem oraz JPEG dla zdjęć, co zapewnia optymalną jakość i wydajność.

Pytanie 38

Jakim środkiem można oczyścić przednią soczewkę obiektywu, jeśli jest zabrudzona kroplą smaru?

A. pędzelka
B. roztworu soli kuchennej
C. sprężonego powietrza
D. roztworu alkoholu izopropylowego
Roztwór alkoholu izopropylowego jest najskuteczniejszym środkiem do czyszczenia przednich soczewek obiektywów, ponieważ doskonale rozpuszcza tłuszcze oraz smary, nie pozostawiając resztek. Alkohol izopropylowy ma właściwości odtłuszczające, dzięki czemu skutecznie usuwa plamy, nie uszkadzając przy tym delikatnych powłok optycznych. Użycie roztworu alkoholu izopropylowego powinno być jednak przeprowadzane z zachowaniem ostrożności; zaleca się użycie specjalnych ściereczek z mikrofibry, ponieważ są one miękkie i nie rysują powierzchni soczewki. Warto również pamiętać, aby nie stosować czystego alkoholu, lecz jego rozcieńczoną wersję, co minimalizuje ryzyko uszkodzenia powłok optycznych. W przypadku mocniejszych zabrudzeń zaleca się najpierw usunięcie większej ilości zanieczyszczeń przy pomocy sprężonego powietrza, a następnie przystąpienie do czyszczenia za pomocą alkoholu. Użycie odpowiednich metod czyszczenia obiektywów jest zgodne z praktykami branżowymi, co zapewnia długotrwałe użytkowanie sprzętu fotograficznego.

Pytanie 39

Kiedy fotografia podlega ochronie prawnej w zakresie praw autorskich?

A. jest traktowana jako zwykła informacja prasowa
B. stanowi formę przekazu bez wyraźnych cech osobistych
C. jest duplikowana i rozpowszechniana w nieograniczony sposób
D. jest oryginalna i ukazuje indywidualną twórczość autora
Fotografia jest przedmiotem prawa autorskiego, gdy wykazuje oryginalność oraz indywidualny charakter, co oznacza, że powinna być wynikiem kreatywnego procesu twórcy. Oryginalność w kontekście prawa autorskiego odnosi się do unikalności pracy, co oznacza, że zdjęcie nie może być jedynie kserokopią lub reprodukcją istniejącego dzieła. Przykładem mogą być zdjęcia artystyczne, które przejawiają osobisty styl fotografa, czy też dokumentacje unikalnych wydarzeń. Zgodnie z międzynarodowymi standardami ochrony praw autorskich, jak konwencja berneńska, kreatywne podejście do tematu, kompozycja oraz techniki fotograficzne wpływają na uznanie danego dzieła za chronione prawem autorskim. W praktyce oznacza to, że jeśli autor wytrwale pracuje nad swoimi zdjęciami, wprowadza unikalne elementy i techniki, to jego prace mogą być objęte ochroną prawną. Warto pamiętać, że każdy, kto planuje publikację lub sprzedaż swoich zdjęć, powinien być świadomy przysługujących mu praw oraz możliwości ich egzekwowania.

Pytanie 40

Ile wynosi optymalna rozdzielczość obrazu cyfrowego przeznaczonego do umieszczenia w internecie?

A. 100 ppi
B. 72 ppi
C. 200 ppi
D. 300 ppi
Optymalna rozdzielczość obrazu cyfrowego przeznaczonego do umieszczenia w internecie to faktycznie 72 ppi (piksele na cal). Wynika to z tego, jak większość monitorów i urządzeń mobilnych przez lata wyświetlała obrazy – 72 ppi stało się takim trochę branżowym standardem i do dziś jest powszechnie stosowane w projektowaniu grafiki na strony www czy do social mediów. Chodzi o to, żeby plik graficzny nie był zbyt ciężki, a jednocześnie wyglądał ostro na typowych ekranach. Przy tej wartości obrazy wyświetlają się szybko, nie obciążając za bardzo serwera ani przeglądarki użytkownika. Co ciekawe, nowoczesne wyświetlacze mają już czasem wyższą gęstość pikseli (np. Retina w produktach Apple), ale mimo tego w praktyce 72 ppi nadal się sprawdza, bo serwisy internetowe często skalują obrazki automatycznie pod wyświetlacz. W codziennej pracy grafika czy web developera ustawia się pliki właśnie na 72 ppi, jeśli mają trafić do internetu, żeby niepotrzebnie nie powiększać ich rozmiarów. Z mojego doświadczenia, jeśli ktoś wrzuca zdjęcia w wyższej rozdzielczości na stronę, to tylko zajmuje miejsce na serwerze i spowalnia ładowanie strony, a efekt wizualny praktycznie się nie zmienia. No i pamiętaj – ppi ma znaczenie tylko podczas przygotowywania do druku lub internetu. W druku sprawa wygląda zupełnie inaczej.