Wyniki egzaminu

Nowy egzamin

Informacje o egzaminie:

Zawód: Technik analityk
Kwalifikacja: CHM.03 - Przygotowywanie sprzętu, odczynników chemicznych i próbek do badań analitycznych
Data rozpoczęcia: 8 grudnia 2025 07:58
Data zakończenia: 8 grudnia 2025 07:59

Egzamin niezdany

Wynik: 3/40 punktów (7,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Udostępnij swój wynik

Facebook

X.com

Szczegółowe wyniki:

Pytanie 1

Jakie urządzenie służy do pomiaru temperatury topnienia substancji chemicznych?

A. Thiel.

B. Engler.

C. Kipp.

D. Soxleth.

Aparat Thielego jest specjalistycznym urządzeniem używanym do oznaczania temperatury topnienia związków chemicznych. Jego działanie opiera się na precyzyjnym pomiarze temperatury w kontrolowanym środowisku, co pozwala na uzyskanie dokładnych wyników. W praktyce, aparat Thielego wykorzystuje się w laboratoriach chemicznych oraz w przemyśle farmaceutycznym do określenia charakterystyki substancji stałych, co jest kluczowe dla ich dalszych zastosowań. Zgodnie z dobrą praktyką laboratoryjną, proces oznaczania temperatury topnienia powinien odbywać się w atmosferze wolnej od zanieczyszczeń, co zapewnia dokładność wyników. Dodatkowo, znajomość temperatury topnienia jest istotna nie tylko dla identyfikacji substancji, ale także dla oceny ich czystości. Substancje czyste mają wyraźnie określoną temperaturę topnienia, podczas gdy zanieczyszczenia powodują obniżenie tej wartości. Dlatego aparaty Thielego są powszechnie stosowane w standardowych procedurach analitycznych, co świadczy o ich znaczeniu w chemii analitycznej.

Pytanie 2

Sód metaliczny powinien być przechowywany w laboratorium

A. w butlach metalowych z wodą destylowaną

B. w szklanych naczyniach

C. w szklanych pojemnikach wypełnionych naftą

D. w butelkach plastikowych

Sód metaliczny należy przechowywać w szklanych butlach wypełnionych naftą, ponieważ ma on silne właściwości reaktywne, szczególnie w kontakcie z wodą i powietrzem. Sód reaguje z wodą, wytwarzając wodór i ciepło, co może prowadzić do niebezpiecznych eksplozji. Nafta, jako substancja organiczna, skutecznie izoluje sód od kontaktu z wodą i wilgocią, co zapobiega jego utlenianiu oraz niebezpiecznym reakcjom chemicznym. Ponadto, szklane pojemniki są neutralne chemicznie i nie wchodzą w reakcje z sodem, co czyni je odpowiednim materiałem do przechowywania. Tego rodzaju praktyki są zgodne z normami bezpieczeństwa w laboratoriach chemicznych, gdzie szczególną uwagę zwraca się na odpowiednie metody przechowywania substancji niebezpiecznych. Warto również zauważyć, że w wielu laboratoriach stosuje się podobne metody przechowywania innych reaktywnych metali, aby zminimalizować ryzyko ich reakcji z substancjami zewnętrznymi.

Pytanie 3

Aby oddzielić mieszankę etanolu i wody, konieczne jest przeprowadzenie procesu

A. ekstrakcji

B. destylacji

C. sączenia

D. dekantacji

Destylacja jest procesem fizycznym, który wykorzystuje różnice w temperaturach wrzenia składników mieszaniny do ich rozdzielenia. W przypadku etanolu i wody, etanol ma niższą temperaturę wrzenia (78,37 °C) w porównaniu do wody (100 °C). Podczas destylacji podgrzewamy mieszaninę, aż etanol zacznie parować, a następnie skraplamy pary, zbierając czysty etanol. Proces ten jest powszechnie stosowany w przemyśle chemicznym oraz w produkcji alkoholu, gdzie oczyszcza się etanol od niepożądanych substancji. Destylacja jest również kluczowym procesem w laboratoriach chemicznych, gdzie czystość substancji ma ogromne znaczenie. Warto zaznaczyć, że dobór odpowiednich sprzętów, takich jak kolumna destylacyjna, może znacząco wpłynąć na efektywność rozdzielania. W praktyce, destylacja jest uważana za jedną z najważniejszych metod separacji w chemii, szczególnie w kontekście tworzenia czystych reagentów.

Pytanie 4

Naczynia miarowe o kształcie rurek poszerzonych w środku, z wąskim i wydłużonym dolnym końcem, przeznaczone do pobierania i transportowania cieczy o ściśle określonej objętości, to

A. pipety

B. wkraplacze

C. cylindry

D. biurety

Biurety, wkraplacze i cylindry to inne naczynia miarowe, które mogą się mylić z pipetami, ale one mają różne funkcje. Biurety na przykład, używamy do odmierzania cieczy w sytuacjach, gdzie musimy być bardzo dokładni, jak przy titracji. Mają specjalny zawór u dołu, który pozwala na kontrolowane nalewanie, co jest ważne w precyzyjnych eksperymentach. Wkraplacze służą do nalewania małych ilości cieczy kroplami, więc są lepsze w sytuacjach, gdzie naprawdę musimy uważać na to, ile wlewamy, jak w mikroskopii czy przy robieniu rozcieńczeń. Cylindry mają prostą budowę, pozwalają na pomiar objętości, ale nie są do przenoszenia cieczy. Czasem używamy ich, gdy nie potrzebujemy takiej precyzji, bo ważne jest, żeby wybierać odpowiednie narzędzia do danego zadania, a nie mieszać je. Dlatego przed rozpoczęciem eksperymentu warto wiedzieć, do czego każde z tych naczyń służy.

Pytanie 5

Odważka analityczna przygotowana w fabryce zawiera 0,1 mola EDTA. Posiadając taką jedną odważkę analityczną, jakie roztwory można przygotować?

A. 2000 cm3 roztworu o stężeniu 0,2000 mol/dm3

B. 500 cm3 roztworu o stężeniu 0,2000 mol/dm3

C. 1000 cm3 roztworu o stężeniu 0,0100 mol/dm3

D. 100 cm3 roztworu o stężeniu 0,0100 mol/dm3

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź, że można przygotować 500 cm3 roztworu o stężeniu 0,2000 mol/dm3, jest prawidłowa, ponieważ można to uzasadnić z definicji stężenia molowego oraz objętości roztworu. Fabrycznie przygotowana odważka analityczna zawiera 0,1 mola EDTA. Aby obliczyć, ile roztworu można przygotować o określonym stężeniu, należy zastosować wzór: C = n/V, gdzie C to stężenie, n to liczba moli, a V to objętość w dm3. W przypadku stężenia 0,2000 mol/dm3, mamy: 0,1 mola = 0,2000 mol/dm3 * V. Po przekształceniu równania do postaci V = n/C otrzymujemy V = 0,1 mol / 0,2000 mol/dm3 = 0,5 dm3, co odpowiada 500 cm3. Przygotowując roztwór o tym stężeniu, możemy wykorzystać EDTA w titracji kompleksometrycznej, co jest standardową metodą analizy chemicznej, szczególnie w badaniach jakości wody i analizie metali. Takie podejście zapewnia dokładność i zgodność z normami analitycznymi, co jest kluczowe w laboratoriach chemicznych.

Pytanie 6

W tabeli przestawiono dane dotyczące wybranych roztworów wodnych wodorotlenku sodu.
Oblicz masę wodorotlenku sodu, jaką należy rozpuścić w 200,0 cm³ wody, aby otrzymać roztwór o gęstości 1,0428 g/cm³.

d₄²⁰ [g/cm³]	masa NaOH [g/100 cm³]
1,0095	1,01
1,0207	2,04
1,0428	4,17
1,0648	6,39
1,0869	8,70
1,1089	11,09

A. 4,17 g

B. 4,08 g

C. 8,70 g

D. 8,34 g

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź 8,34 g jest prawidłowa, ponieważ aby uzyskać roztwór o gęstości 1,0428 g/cm³ w objętości 200 cm³, musimy wziąć pod uwagę masę wodorotlenku sodu (NaOH) niezbędną do osiągnięcia takiej gęstości. Z danych w tabeli wynika, że dla 100 cm³ roztworu potrzebna jest masa NaOH, która po podwojeniu daje nam 8,34 g dla 200 cm³. To podejście jest zgodne z zasadami obliczeń chemicznych, gdzie gęstość, masa i objętość są ze sobą powiązane. W praktyce, takie obliczenia są kluczowe w laboratoriach chemicznych, gdzie precyzyjne przygotowanie roztworów ma ogromne znaczenie dla wyników eksperymentów. Zrozumienie relacji między gęstością a masą przy rozcieńczaniu lub przygotowywaniu roztworów jest istotne nie tylko w chemii, ale również w innych dziedzinach, takich jak farmacja czy biotechnologia, gdzie odpowiednie stężenie substancji czynnej jest kluczowe dla skuteczności terapii.

Pytanie 7

Podczas pobierania próby wody do oznaczania metali ciężkich zaleca się stosowanie butelek wykonanych z:

A. szkła sodowego

B. ceramiki

C. polietylenu wysokiej gęstości (HDPE)

D. aluminium

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Polietylen wysokiej gęstości (HDPE) to materiał, który najczęściej wykorzystuje się do pobierania i przechowywania próbek wody przeznaczonych do analizy zawartości metali ciężkich. Przede wszystkim HDPE jest tworzywem chemicznie obojętnym wobec większości metali. To ogromna zaleta, bo nie wchodzi w reakcje z badanymi jonami, nie adsorbuje ich na swojej powierzchni i nie emituje zanieczyszczeń, które mogłyby zaburzyć wyniki. W praktyce laboratoria stosują butelki HDPE zarówno w analizach środowiskowych, jak i przemysłowych. Bardzo ważne jest też to, że HDPE jest wytrzymały mechanicznie, odporny na pęknięcia i łatwy do mycia oraz dekontaminacji przed kolejnym użyciem. Takie pojemniki są rekomendowane przez międzynarodowe normy, np. ISO 5667 dotyczące pobierania próbek wody. Z mojego doświadczenia wynika, że HDPE to pewność, że próbka nie zostanie zanieczyszczona metalami z materiału opakowania ani nie dojdzie do strat analitu przez związanie z powierzchnią. To naprawdę kluczowe, żeby nie zafałszować wyników, szczególnie przy bardzo niskich stężeniach metali ciężkich.

Pytanie 8

W tabeli zestawiono objętości molowe czterech gazów odmierzone w warunkach normalnych.
Dla którego spośród wymienionych w tabeli gazów objętość molowa najbardziej odchyla się od wartości obliczonej dla gazu doskonałego?

Gaz	SO₂	CHCl₃(para)	O₃	NH₃
Objętość molowa (dm³/mol)	21,89	22,60	21,6	22,08

A. Tlenku siarki(IV).

B. Ozonu.

C. Chloroformu.

D. Amoniaku.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Ozon (O3) ma objętość molową, która w warunkach normalnych odchyla się od wartości teoretycznej, typowej dla gazu doskonałego, bardziej niż pozostałe gazy wymienione w pytaniu. Dla gazów doskonałych zakłada się, że ich cząsteczki nie oddziałują ze sobą oraz że zajmują objętość zero, co nie ma miejsca w rzeczywistości. Ozon, ze względu na swoją strukturę i bardziej złożoną budowę cząsteczkową, wykazuje znaczące interakcje między cząsteczkami, co prowadzi do odchyleń od wzorów gazu doskonałego. W praktyce, szczególnie w chemii atmosferycznej, zrozumienie tych odchyleń ma kluczowe znaczenie dla modelowania reakcji chemicznych i procesów, takich jak fotochemiczne zachowanie ozonu w atmosferze. Wiedza ta jest niezbędna dla naukowców i inżynierów zajmujących się ochroną środowiska, ponieważ ozon jest zarówno gazem o działaniu prozdrowotnym w górnych warstwach atmosfery, jak i zanieczyszczeniem w niższych warstwach, co sprawia, że jego analiza jest kluczowa dla oceny jakości powietrza i skutków zdrowotnych. Dodatkowo, znajomość objętości molowej ozonu ma zastosowanie w wielu dziedzinach, w tym w meteorologii i farmakologii, gdzie precyzyjne pomiary gazów są kluczowe dla skutecznych interwencji oraz badań.

Pytanie 9

W standardowym układzie destylacyjnym, który ma ukośną chłodnicę, wykorzystuje się chłodnicę

A. prostą

B. kulistą

C. spiralną

D. palcową

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Destylacja to proces rozdzielania składników mieszaniny na podstawie różnicy w temperaturach wrzenia. W zestawie z chłodnicą prostą stosuje się ją ze względu na jej efektywność w chłodzeniu pary, co jest kluczowe dla skutecznego kondensowania substancji. Chłodnica prosta składa się z jednego, prostego odcinka, co zapewnia wystarczająco dużą powierzchnię wymiany ciepła. Dzięki temu, para może skutecznie skraplać się w chłodnicy, co prowadzi do uzyskania czystego destylatu. W praktycznych zastosowaniach, chłodnice proste są często wykorzystywane w laboratoriach chemicznych, a także w przemyśle, gdzie konieczne jest osiągnięcie wysokiego stopnia czystości produktów. Warto również zauważyć, że zgodnie z dobrą praktyką laboratoryjną, wybór rodzaju chłodnicy powinien być dostosowany do specyfiki przeprowadzanego procesu, co podkreśla znaczenie znajomości właściwości różnych typów chłodnic w kontekście ich zastosowania w destylacji.

Pytanie 10

W wyniku analizy sitowej próbki stałej otrzymano frakcję o średnicy ziaren 12 – 30 mm. Jaką masę powinna mieć prawidłowo pobrana próbka pierwotna?

Tabela. Wielkość próbki pierwotnej w zależności od wielkości ziarna
Średnica ziaren lub kawałków [mm]	do 1	1 - 10	11 - 50	ponad 50
Pierwotna próbka (minimum) [g]	100	200	1000	2500

A. 1000 g

B. 2500 g

C. 100 g

D. 200 g

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź '1000 g' jest prawidłowa, ponieważ zgodnie z normami analizy sitowej, dla ziaren o średnicy od 11 do 50 mm minimalna masa próbki pierwotnej powinna wynosić 1000 g. W przypadku analizy sitowej, w której badana jest frakcja ziaren, odpowiednia masa próbki jest kluczowa dla uzyskania wiarygodnych wyników. Zbyt mała próbka może prowadzić do błędnych wyników, zniekształcając charakterystykę frakcji ziarna. W praktyce, przy analizach takich jak ocena uziarnienia materiałów budowlanych czy surowców mineralnych, stosowanie się do odpowiednich standardów jest istotne dla zapewnienia jakości wyników. Przykładowo, w laboratoriach stosuje się normy PN-EN ISO 17892 dla gruntów, które również wskazują na konieczność stosowania odpowiednich mas próbki w zależności od rodzaju analizowanego materiału. Dlatego, jeśli analizowana frakcja mieści się w określonym przedziale średnic ziaren, należy zawsze upewnić się, że masa próbki odpowiada wymaganiom, aby uniknąć błędów w analizie.

Pytanie 11

Jakie jest stężenie molowe kwasu siarkowego(VI) o zawartości 96% i gęstości 1,84 g/cm³?

A. 18,02 mol/dm3

B. 1,80 mol/dm3 (H — 1 g/mol, S — 32 g/mol, O — 16 g/mol)

C. 0,18 mol/dm3

D. 18,02 mol/cm3

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź 18,02 mol/dm3 jest poprawna, ponieważ obliczenie stężenia molowego kwasu siarkowego(VI) można przeprowadzić na podstawie jego stężenia wagowego oraz gęstości. Kwas siarkowy(VI) o stężeniu 96% oznacza, że w 100 g roztworu znajduje się 96 g kwasu siarkowego. Molarność (stężenie molowe) obliczamy dzieląc liczbę moli substancji przez objętość roztworu w litrach. W przypadku kwasu siarkowego molarność obliczamy przez zdefiniowanie masy molowej, która wynosi 98 g/mol (H: 1 g/mol, S: 32 g/mol, O: 16 g/mol × 4 = 64 g/mol). Zatem obliczamy ilość moli w 96 g: 96 g / 98 g/mol = 0,98 mol. Aby obliczyć objętość roztworu, używamy gęstości: 100 g / 1,84 g/cm3 = 54,35 cm3 = 0,05435 dm3. Teraz możemy obliczyć stężenie molowe: 0,98 mol / 0,05435 dm3 = 18,02 mol/dm3. Takie obliczenia są niezwykle istotne w praktyce chemicznej, gdzie precyzyjne przygotowanie roztworów ma kluczowe znaczenie dla wyników eksperymentów oraz procesów przemysłowych.

Pytanie 12

Jakie narzędzie w laboratorium jest wykorzystywane do rozdrabniania małych ilości substancji stałych?

A. krystalizator ze szpatułką metalową

B. moździerz z tłuczkiem

C. zlewka z bagietką

D. parownica z łyżeczką porcelanową

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Moździerz z tłuczkiem jest podstawowym narzędziem wykorzystywanym w laboratoriach do rozdrabniania substancji stałych, zwłaszcza tych, które są w postaci proszku lub granulek. Umożliwia on precyzyjne mielenie materiałów, co jest kluczowe w wielu procesach chemicznych. Dzięki swojej budowie, moździerz zapewnia stabilność oraz kontrolę nad stopniem rozdrobnienia. Przykładem zastosowania moździerza z tłuczkiem może być przygotowanie prób do analizy chemicznej, gdzie konieczne jest uzyskanie jednolitej konsystencji substancji. Ponadto, standardy laboratoryjne, takie jak ISO 9001, podkreślają znaczenie wysokiej jakości przygotowania próbek, co czyni moździerz z tłuczkiem narzędziem niezbędnym dla zachowania spójności i dokładności w badaniach. W praktyce, moździerze mogą być wykonane z różnych materiałów, takich jak porcelana, granit czy stal nierdzewna, co pozwala na dostosowanie ich do specyficznych wymagań chemicznych i fizycznych substancji, z którymi pracujemy. Odpowiedni dobór narzędzi do rozdrabniania substancji stałych jest kluczowy, aby uniknąć kontaminacji i zachować integralność chemiczną przygotowywanych prób.

Pytanie 13

Ekstrakcję w trybie ciągłym przeprowadza się

A. w kolbie płaskodennej

B. w zestawie do ogrzewania

C. w rozdzielaczu z korkiem

D. w aparacie Soxhleta

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Proces ekstrakcji w sposób ciągły odbywa się w aparacie Soxhleta, który jest standardowym urządzeniem stosowanym w chemii analitycznej oraz w laboratoriach badawczych. Działa na zasadzie cyklicznego przepływu rozpuszczalnika, który wielokrotnie przepływa przez materiał, z którego ma zostać wydobyty składnik aktywny. W aparacie Soxhleta, rozpuszczalnik jest podgrzewany do wrzenia, a jego opary skraplają się w kondensatorze, skąd spływają z powrotem do komory ekstrakcyjnej zawierającej próbkę. Ta efektywna cyrkulacja umożliwia skuteczniejsze rozpuszczanie substancji, co jest kluczowe w wielu zastosowaniach, takich jak wydobywanie olejków eterycznych, substancji czynnych z roślin czy w analizach chemicznych. Dobre praktyki w zakresie ekstrakcji obejmują także dobór odpowiedniego rozpuszczalnika oraz kontrolę temperatury, aby zminimalizować straty substancji i uzyskać wysoką czystość produktu końcowego. Ponadto, dzięki ciągłemu procesowi, możliwe jest uzyskanie większych ilości ekstraktu w krótszym czasie, co zwiększa efektywność laboratorium.

Pytanie 14

Przedstawiony sposób dotyczy pobierania próbki wody do przeprowadzenia badań

Sposób pobierania próbki wody do przeprowadzenia badań:
- próbki pobrać do sterylnych butelek;
- przed przystąpieniem do pobierania wody zdjąć z kurka wszelkie urządzenia, zeskrobać zanieczyszczenia, następnie całkowicie otwierając i zamykając zawór, wielokrotnie płukać;
- metalowy kurek wysterylizować płomieniem, a kurek z tworzywa sztucznego alkoholem etylowym;
- kurek otworzyć do połowy przepływu i spuszczać wodę przez około 2-3 minuty do osiągnięcia stałej temperatury;
- pobrać próbkę wody napełniając butelkę do około ¾ objętości i natychmiast zamknąć korkiem.

A. w celu oznaczenia zawartości metali ciężkich.

B. w celu oznaczenia zawartości rozpuszczonych gazów.

C. fizykochemicznych.

D. mikrobiologicznych.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź wskazująca na badania mikrobiologiczne jest poprawna, ponieważ proces pobierania próbki wody wymaga szczególnej dbałości o sterylność, aby uniknąć zanieczyszczenia mikroorganizmami. W kontekście badań mikrobiologicznych, każde wprowadzenie obcych mikroorganizmów może zafałszować wyniki analizy. Przykładowo, w laboratoriach stosuje się specjalne techniki sterylizacji, takie jak autoklawowanie, aby zapewnić, że wszystkie sprzęty i pojemniki są wolne od patogenów i niespecyficznych mikroorganizmów. Standardy takie jak ISO 17025 określają wymagania dotyczące kompetencji laboratoriów, w tym procedury pobierania próbki wody do badań mikrobiologicznych. W praktyce, jeśli próbka zostanie zanieczyszczona, może to prowadzić do błędnych wyników, co z kolei może mieć poważne konsekwencje dla bezpieczeństwa wody pitnej i zdrowia publicznego.

Pytanie 15

Próbka laboratoryjna posiadająca cechy higroskopijne powinna być pakowana

A. w torby jutowe

B. w skrzynie drewniane

C. w szczelne opakowania

D. w torby papierowe

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź "w hermetyczne opakowania" jest prawidłowa, ponieważ próbki laboratoryjne o właściwościach higroskopijnych wykazują silną tendencję do absorbcji wilgoci z otoczenia, co może prowadzić do ich degradacji lub zmian w składzie chemicznym. Hermetyczne opakowania zapewniają skuteczną barierę przed wilgocią, co jest kluczowe dla zachowania integralności takich próbek. Przykładem zastosowania hermetycznych opakowań są próbki soli, które muszą być przechowywane w suchym środowisku, aby uniknąć ich aglomeracji lub rozpuszczenia. Zgodnie z wytycznymi ISO 17025 dotyczącymi akredytacji laboratoriów, zaleca się stosowanie hermetycznych pojemników jako standardowej praktyki w celu zapewnienia, że wyniki analizy są wiarygodne i powtarzalne. Ponadto, hermetyczne opakowania mogą być również stosowane w transporcie próbek, co zmniejsza ryzyko ich kontaminacji i utraty właściwości.

Pytanie 16

Odczynnik, który w specyficznych warunkach reaguje wyłącznie z danym jonem, umożliwiając tym samym jego identyfikację w mieszance, to odczynnik

A. indywidualny

B. specyficzny

C. selektywny

D. charakterystyczny

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odczynnik specyficzny to taki, który reaguje z określonym jonem w danej mieszaninie, co pozwala na jego wykrycie i analizę. Oznacza to, że w warunkach laboratoryjnych, odczynnik ten jest w stanie wyizolować reakcję tylko dla jednego jonu, unikając interakcji z innymi składnikami. Przykładem może być zastosowanie odczynnika specyficznego do wykrywania jonów srebra w roztworach, gdzie używany jest tiocyjanian potasu, który reaguje z srebrem, tworząc charakterystyczny kompleks. Tego typu odczynniki są kluczowe w analizie chemicznej, gdyż umożliwiają precyzyjne pomiary i wykrywanie substancji w skomplikowanych mieszaninach. W laboratoriach często stosuje się różne metody analityczne, takie jak spektroskopia czy chromatografia, które wymagają użycia odczynników o wysokiej specyfice, aby wyniki były wiarygodne. Specyficzność odczynnika jest zgodna z dobrą praktyką laboratoryjną i standardami jakości, co jest istotne w kontekście zapewnienia dokładności wyników analizy.

Pytanie 17

W karcie charakterystyki chemikaliów znajduje się informacja o przechowywaniu dichromianu(VI) potasu: .. powinien być przechowywany w odpowiednio oznakowanych, szczelnie zamkniętych pojemnikach, w chłodnym, suchym i dobrze wentylowanym magazynie, który posiada instalację elektryczną i wentylacyjną. Z tego opisu wynika, że ten chemikal może być przechowywany

A. w workach jutowych umieszczonych w wentylowanym pomieszczeniu

B. w workach papierowych umieszczonych w wentylowanym magazynie

C. w szczelnie zamkniętych słoikach, umieszczonych w wentylowanym pomieszczeniu

D. w drewnianych skrzyniach umieszczonych w wentylowanym pomieszczeniu

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź wskazująca na magazynowanie dichromianu(VI) potasu w szczelnie zamkniętych słoikach w wentylowanym pomieszczeniu jest poprawna, ponieważ spełnia wszystkie wymagania określone w karcie charakterystyki substancji chemicznych. Przechowywanie substancji chemicznych w odpowiednich opakowaniach jest kluczowe dla zapewnienia ich stabilności oraz minimalizacji ryzyka kontaktu z czynnikami zewnętrznymi. Szczelne zamknięcie słoików zapobiega uwolnieniu substancji do atmosfery oraz chroni je przed wilgocią, co jest istotne w kontekście ich właściwości chemicznych. Ponadto, zapewnienie odpowiedniej wentylacji w pomieszczeniu magazynowym jest niezbędne dla redukcji potencjalnych zagrożeń związanych z kumulacją par lub oparów. W praktyce, przechowywanie substancji w takich warunkach jest zgodne z zasadami GHS (Globalnie Zharmonizowany System Klasyfikacji i Oznakowania Chemikaliów), który zaleca stosowanie odpowiednich środków ostrożności przy składowaniu substancji niebezpiecznych, a także przestrzeganie lokalnych regulacji dotyczących składowania chemikaliów. Przykładowo, w laboratoriach chemicznych często stosuje się podobne procedury do zapewnienia bezpieczeństwa i ochrony środowiska.

Pytanie 18

Woda, która została poddana dwukrotnej destylacji, to woda

A. ultra czysta

B. odmineralizowana

C. redestylowana

D. odejonizowana

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Woda dwukrotnie destylowana to woda, która została poddana procesowi destylacji dwa razy, co pozwala na usunięcie znacznej większości zanieczyszczeń i rozpuszczonych substancji chemicznych. Dzięki temu uzyskuje się wodę o wysokiej czystości, często określaną mianem wody redestylowanej. Woda redestylowana jest szczególnie cenna w zastosowaniach laboratoryjnych i przemysłowych, gdzie wymagana jest wysoka jakość wody, np. w analizach chemicznych, w produkcji farmaceutyków, czy w zastosowaniach technologicznych, takich jak chłodzenie urządzeń. W kontekście standardów, woda redestylowana spełnia wymagania norm dotyczących czystości wody, takich jak te ustalone przez Farmakopeę. Przykładem jej zastosowania może być przygotowanie roztworów do badań, gdzie obecność nawet minimalnych zanieczyszczeń może wpłynąć na wyniki. Dlatego jej produkcja i wykorzystanie powinny odbywać się zgodnie z najlepszymi praktykami, aby zapewnić najwyższą jakość.

Pytanie 19

Jakie urządzenie jest wykorzystywane do oczyszczania próbki gazowej?

A. chłodnica

B. zestaw sit

C. płuczka

D. rozdzielacz

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Płuczka jest urządzeniem stosowanym do oczyszczania gazów, które działa na zasadzie przepływu gazu przez ciecz. Proces ten pozwala na usunięcie zanieczyszczeń, takich jak pyły, drobne cząstki stałe oraz różne substancje chemiczne, które mogą być rozpuszczalne w cieczy. W praktyce płuczki wykorzystywane są w różnych gałęziach przemysłu, w tym w energetyce, przemyśle chemicznym oraz w procesach oczyszczania spalin. Standardy branżowe, takie jak ISO 14001 dotyczące zarządzania środowiskowego, podkreślają znaczenie redukcji emisji szkodliwych substancji do atmosfery, co czyni płuczki kluczowym elementem w systemach kontroli zanieczyszczeń. Przykładowo, w elektrowniach węglowych płuczki są używane do oczyszczania spalin przed ich emisją do atmosfery, co przyczynia się do ochrony środowiska oraz spełnienia norm prawnych dotyczących jakości powietrza.

Pytanie 20

Które z poniższych działań należy wykonać przed rozpoczęciem pracy z nowym szkłem laboratoryjnym?

A. Dokładnie umyć, wypłukać wodą destylowaną i wysuszyć

B. Ogrzać szkło w suszarce do 200°C bez mycia

C. Włożyć szkło do zamrażarki na 30 minut

D. Przetrzeć szkło suchą szmatką

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Przed przystąpieniem do pracy w laboratorium, odpowiednie przygotowanie szkła laboratoryjnego jest kluczowe dla uzyskania wiarygodnych wyników analitycznych. Zaleca się, aby każdy nowy element szkła został dokładnie umyty, wypłukany wodą destylowaną i następnie wysuszony. To nie jest tylko formalność – na powierzchni nowego szkła mogą pozostawać resztki środków produkcyjnych, pyłów, opiłków lub nawet tłuszczów używanych w procesie produkcji i transportu. Takie zanieczyszczenia potrafią znacząco wpłynąć na przebieg reakcji chemicznych, fałszować wyniki pomiarów czy powodować wytrącanie się niepożądanych osadów. W praktyce laboratoryjnej normą jest wieloetapowe mycie szkła: najpierw wodą z detergentem, następnie dokładne płukanie wodą z kranu, a na końcu kilkukrotne płukanie wodą destylowaną. Suszenie zapewnia, że do wnętrza próbki nie dostanie się woda o nieznanym składzie. Moim zdaniem, sumienne podejście do czystości szkła jest jedną z najważniejszych zasad pracy laboranta. Każdy zawodowiec wie, że nawet drobny brud czy mgiełka tłuszczu mogą przekreślić godziny żmudnej pracy. W wielu laboratoriach, szczególnie tych akredytowanych, są nawet specjalne protokoły przygotowania sprzętu – warto je poznać i stosować, bo to naprawdę się opłaca.

Pytanie 21

Czy odpady laboratoryjne zawierające jony metali ciężkich powinny zostać poddane obróbce przed umieszczeniem ich w odpowiednio oznaczonej pojemności?

A. zasypać wodorowęglanem sodu

B. rozcieńczyć wodą destylowaną

C. zneutralizować kwasem solnym lub zasadą sodową

D. przeprowadzić w trudnorozpuszczalne związki i odsączyć

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpady laboratoryjne zawierające jony metali ciężkich powinny być przekształcane w trudnorozpuszczalne związki, a następnie odsączane, aby zminimalizować ich toksyczność i ułatwić dalsze postępowanie z nimi. Proces ten zakłada dodawanie reagentów, które reagują z metalami ciężkimi, tworząc osady, które są łatwiejsze do usunięcia. Przykładem może być dodawanie siarczanu sodu, co prowadzi do wytrącenia osadów siarczkowych. Odsączanie pozwala na oddzielenie osadu od cieczy, co jest kluczowe w zarządzaniu odpadami. Praktyki takie są zgodne z normami ochrony środowiska, które nakładają obowiązek zapewnienia, że odpady nie zanieczyszczają wód gruntowych ani innych zasobów wodnych. Z tego powodu laboratoria powinny dysponować odpowiednimi urządzeniami filtracyjnymi oraz zapewniać szkolenia dla personelu w zakresie odpowiedniego postępowania z takimi odpadami. Warto również pamiętać, że metale ciężkie, jak ołów czy kadm, mogą być szkodliwe dla zdrowia ludzkiego, dlatego tak ważne jest ich właściwe zarządzanie.

Pytanie 22

Wodę do badań mikrobiologicznych powinno się pobierać do butelek

A. sterylnych

B. starannie wypłukanych, na przykład po niegazowanej wodzie mineralnej

C. umytych wodorotlenkiem sodu

D. zanurzonych wcześniej na 2-3 minuty w alkoholu etylowym

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Pobieranie próbek wody do badań mikrobiologicznych powinno odbywać się wyłącznie w sterylnych butelkach, co ma kluczowe znaczenie dla uzyskania wiarygodnych wyników. Sterylność opakowania eliminuje ryzyko kontaminacji próbki przez mikroorganizmy z otoczenia. W praktyce, butelki do pobierania wody mikrobiologicznej są zazwyczaj produkowane z materiałów, które można wysterylizować, a ich zamknięcia są zaprojektowane tak, aby zapobiegać wszelkim kontaktom z zanieczyszczeniami. Ponadto, w przypadku badań mikrobiologicznych, takie wymagania są zgodne z normami, takimi jak ISO 5667, które określają procedury pobierania wody. Użycie sterylnych pojemników jest szczególnie istotne, gdyż mikroorganizmy mogą być obecne w różnych formach, a nawet niewielka ilość zanieczyszczeń może prowadzić do fałszywych wyników. Dlatego w laboratoriach oraz w trakcie inspekcji sanitarno-epidemiologicznych stosuje się ściśle określone procedury, aby zapewnić wysoką jakość i wiarygodność badań.

Pytanie 23

Stosunek masowy miedzi do siarki w siarczku miedzi(I) wynosi

¹⁶S
Siarka
32

²⁹Cu
Miedź
63,55

A. 4:1

B. 3:1

C. 1:1

D. 2:1

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Siarczek miedzi(I), czyli Cu2S, to ciekawy związek. Składa się z dwóch atomów miedzi i jednego atomu siarki. Jak obliczamy masy molowe, to miedź ma masę 63,55 g/mol, więc dla dwóch atomów mamy razem 127,1 g. Siarka ma masę 32 g/mol. Jak to połączymy, to mamy stosunek masowy miedzi do siarki równy 4:1. Myślę, że zrozumienie tego stosunku to podstawa, szczególnie w przemyśle, gdzie dokładne proporcje wpływają na jakość produktów. Wiedza na temat tego, jak obliczać masy w reakcjach chemicznych, jest mega ważna. Dlatego dobrze jest to ogarnąć, bo to przyda się każdemu chemikowi czy inżynierowi materiałowemu.

Pytanie 24

Jaką masę NaCl uzyskuje się poprzez odparowanie do sucha 250 g roztworu 10%?

A. 2,5 g

B. 250 g

C. 25 g

D. 0,25 g

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Aby obliczyć ilość NaCl w 250 g 10% roztworu, należy zastosować wzór na stężenie procentowe. Stężenie 10% oznacza, że w 100 g roztworu znajduje się 10 g substancji rozpuszczonej. Dla 250 g roztworu, proporcja ta jest taka sama, co można obliczyć, stosując przeliczenie: (10 g / 100 g) * 250 g = 25 g NaCl. W praktyce, takie obliczenia są niezwykle istotne w laboratoriach chemicznych oraz w przemyśle farmaceutycznym, gdzie precyzyjne przygotowanie roztworów jest kluczowe dla uzyskania odpowiednich reakcji chemicznych. Zrozumienie stężenia roztworów pozwala na ich prawidłowe stosowanie w różnych procedurach, takich jak przygotowanie leków, analiza chemiczna czy też wytwarzanie materiałów. Warto również znać zasady dotyczące przechowywania oraz rozcieńczania roztworów, co jest zgodne z najlepszymi praktykami laboratoryjnymi.

Pytanie 25

Do rozpuszczania próbek wykorzystuje się wodę królewską, która stanowi mieszaninę stężonych kwasów

A. HCl i HNO3 w proporcji objętościowej 3:1

B. H2SO4 i HCl w proporcji objętościowej 1:3

C. HNO3 i HCl w proporcji objętościowej 3:1

D. H2SO4 i HCl w proporcji objętościowej 3:1

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź, że woda królewska jest mieszaniną HCl i HNO3 w stosunku objętościowym 3:1, jest poprawna. Woda królewska to silnie żrąca substancja, zdolna do rozpuszczania metali szlachetnych, takich jak złoto i platyna. Składa się głównie z kwasu solnego (HCl) i kwasu azotowego (HNO3), co czyni ją nieocenionym narzędziem w laboratoriach chemicznych oraz w przemyśle metalurgicznym. Stosunek 3:1 jest kluczowy, ponieważ zapewnia odpowiednie proporcje kwasów, które umożliwiają ich synergiczne działanie, gdzie HCl dostarcza jony chlorowe, a HNO3 przyczynia się do utleniania metali. W praktyce, woda królewska jest często wykorzystywana do analizy chemicznej i przygotowywania próbek do dalszych badań, a także w procesach oczyszczania metali. W branży laboratoryjnej przestrzeganie standardów bezpieczeństwa jest niezbędne, ponieważ zarówno HCl, jak i HNO3 są substancjami niebezpiecznymi, a ich mieszanie wymaga ostrożności oraz stosowania odpowiednich środków ochrony osobistej, takich jak rękawice i okulary ochronne.

Pytanie 26

Aby uzyskać roztwór 25 gramów CuSO₄ w 50 gramach wody, konieczne jest podgrzanie mieszanki do temperatury w przybliżeniu

A. 30°C

B. 20°C

C. 340 K

D. 313 K

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź 340 K jest poprawna, ponieważ w tej temperaturze CuSO<sub>4</sub> rozpuszcza się efektywnie w wodzie. Rozpuszczalność wielu soli w wodzie zmienia się w zależności od temperatury, a dla siarczanu miedzi (II) jest to szczególnie istotne. W praktyce, aby osiągnąć zalecaną rozpuszczalność 25 g CuSO<sub>4</sub> w 50 g wody, trzeba zapewnić odpowiednią energię cieplną, co pozwala cząsteczkom soli na przełamanie wiązań i ich rozpuszczenie. W kontekście laboratoryjnym, odpowiednia temperatura pozwala na uniknięcie nieefektywnego rozpuszczania i oszukiwania czasu pracy w badaniach analitycznych. W zastosowaniach przemysłowych, takich jak produkcja roztworów do procesów galwanicznych, kontrolowanie temperatury jest kluczowe, aby zapewnić jednorodność roztworu. Zgodnie z dobrą praktyką laboratoryjną, zawsze należy monitorować temperaturę, aby uzyskać optymalne wyniki. Ponadto, pamiętajmy, że temperatura ma wpływ na kinetykę reakcji chemicznych oraz na stabilność rozpuszczonych substancji.

Pytanie 27

W przypadku rozlania żrącego odczynnika chemicznego na skórę pierwszym poprawnym działaniem jest:

A. Pocieranie miejsca kontaktu papierowym ręcznikiem

B. Natychmiastowe spłukanie miejsca kontaktu dużą ilością wody

C. Posypanie miejsca solą kuchenną

D. Zaklejenie miejsca plastrem

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Postępowanie w przypadku kontaktu skóry z substancją żrącą jest jednym z podstawowych elementów bezpieczeństwa w laboratorium chemicznym. Najważniejsze jest, żeby działać szybko i skutecznie. Od razu po rozlaniu żrącego odczynnika trzeba spłukać miejsce kontaktu dużą ilością wody – najlepiej bieżącej. To nie tylko rozcieńcza szkodliwy związek, ale przede wszystkim usuwa go z powierzchni skóry, zmniejszając ryzyko głębszych uszkodzeń tkanek. Praktyka ta wynika z ogólnych zasad BHP obowiązujących w laboratoriach oraz wytycznych instytutów takich jak CIOP czy OSHA. Efektywność tej metody potwierdzają liczne badania. Szybka reakcja pozwala ograniczyć wchłanianie substancji i minimalizuje skutki poparzeń chemicznych. Nawet jeśli żrący środek wydaje się mało agresywny, nie wolno tego bagatelizować. Dobrze mieć też pod ręką prysznic bezpieczeństwa lub zestaw do płukania oczu, zwłaszcza w laboratoriach chemicznych. Warto pamiętać, że niektóre substancje wymagają dłuższego płukania – nawet do 15 minut. Dodatkowo po takim incydencie zawsze należy zgłosić zdarzenie przełożonemu i skonsultować się z lekarzem. Z mojego doświadczenia, szybkie działanie i wiedza o pierwszej pomocy to rzeczy, które naprawdę robią różnicę w laboratoriach. Ostatecznie – lepiej spłukać odczynnik za długo, niż za krótko. To jedna z tych zasad, które zawsze warto mieć z tyłu głowy podczas pracy z chemikaliami.

Pytanie 28

Podczas pipetowania menisk górny określa się dla roztworów

A. I2 i KMnO4

B. (CH3CO) 2Pb i KMnO4

C. K2CrO4 i Pb(NO3)2

D. I2 i (CH3COO)2Pb

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Podczas pipetowania menisk górny dla roztworów ustala się w przypadku substancji takich jak I2 i KMnO4, ponieważ obie te substancje są dobrze rozpuszczalne w wodzie i tworzą odpowiednie meniskii, co jest kluczowe dla dokładności pipetowania. Menisk to zakrzywienie powierzchni cieczy, które powstaje w wyniku sił napięcia powierzchniowego oraz adhezji cieczy do ścianek naczynia. W przypadku I2 i KMnO4 menisk górny jest łatwy do odczytania i stabilny, co jest istotne dla precyzyjnych pomiarów objętości. Przykładem zastosowania tej wiedzy może być analizowanie stężenia jodu w roztworze, gdzie dokładne pipetowanie jest niezbędne dla uzyskania wiarygodnych wyników. Praktyki laboratoryjne zalecają także stosowanie pipet o odpowiedniej graduacji oraz technikę odczytu menisku na wysokości oczu, co pozwala na minimalizację błędów systematycznych. Użycie odpowiednich reagentów i technik w laboratoriach chemicznych jest zgodne z normami ISO oraz dobrymi praktykami laboratoryjnymi, co wpływa na rzetelność wyników."

Pytanie 29

Związki chromu(VI) oddziałują negatywnie na środowisko, ponieważ

A. prowadzą do zakwaszenia wód

B. wykazują toksyczne działanie na organizmy żywe

C. stanowią główną przyczynę korozji urządzeń technicznych w wodzie

D. powodują nadmierny wzrost roślinności w zbiornikach wodnych

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Związki chromu(VI), takie jak chromiany i dichromiany, są znane z ich wysokiej toksyczności dla organizmów żywych. Działają one na poziomie komórkowym, wpływając na różne procesy biochemiczne oraz powodując uszkodzenia DNA, co może prowadzić do nowotworów. Chrom(VI) jest szczególnie niebezpieczny, ponieważ ma zdolność do przenikania przez błony komórkowe i wywoływania reakcje oksydacyjne, które mogą prowadzić do stresu oksydacyjnego w komórkach. Z tego powodu substancje te są klasyfikowane jako substancje niebezpieczne i wymagają szczególnej ostrożności podczas transportu oraz przechowywania. W praktyce, w zakładach przemysłowych, gdzie stosuje się związki chromu(VI), należy wdrażać odpowiednie środki ochrony, takie jak systemy wentylacyjne, osobiste zabezpieczenia dla pracowników oraz ścisłe kontrole emisji do środowiska. Przykładem standardów, które regulują te kwestie, są normy ISO 14001 dotyczące zarządzania środowiskowego oraz dyrektywy unijne dotyczące substancji niebezpiecznych. Dzięki tym praktykom można minimalizować ryzyko związane z wykorzystaniem tych toksycznych substancji.

Pytanie 30

Który z etapów przygotowania próbek do analizy opisano w ramce?

Proces polegający na usuwaniu wody z zamrożonego materiału na drodze sublimacji lodu, tzn. bezpośredniego jego przejścia w stan pary z pominięciem stanu ciekłego.

A. Oznaczanie wilgoci.

B. Liofilizację.

C. Utrwalanie.

D. Wstępne suszenie.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Liofilizacja jest procesem, który polega na sublimacji lodu z zamrożonego materiału, co oznacza, że woda przechodzi bezpośrednio w stan pary, omijając fazę ciekłą. Jest to kluczowa technika stosowana w wielu dziedzinach, w tym w biologii komórkowej, farmacji oraz produkcji żywności. Liofilizacja pozwala na zachowanie struktury oraz właściwości chemicznych materiału, co czyni ją idealnym rozwiązaniem dla preparatów, które są wrażliwe na temperaturę oraz wilgoć. Proces ten jest często stosowany do konserwacji próbek biologicznych, takich jak komórki, białka czy enzymy. Przykładowo, w przemyśle farmaceutycznym, liofilizowane leki są bardziej stabilne i mają dłuższy okres przydatności do spożycia. Dodatkowo, liofilizacja ułatwia transport i przechowywanie próbek, gdyż zmniejsza ich masę i objętość, co jest korzystne w logistyce. Zgodnie ze standardami branżowymi, dobry proces liofilizacji powinien być ściśle kontrolowany, aby zminimalizować ryzyko degradacji cennych substancji.

Pytanie 31

Aby zregenerować rozpuszczalnik organiczny, należy wykonać proces

A. demineralizacji

B. destylacji

C. filtrowania

D. odparowywania

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Destylacja jest procesem separacji substancji na podstawie różnic w ich temperaturze wrzenia, co czyni ją idealnym narzędziem do regeneracji rozpuszczalników organicznych. Działa na zasadzie podgrzewania mieszanki, co powoduje odparowanie składników o niższej temperaturze wrzenia, a następnie skraplanie ich w osobnym naczyniu. Dla przykładu, w przemyśle chemicznym często stosuje się destylację w celu odzyskiwania rozpuszczalników używanych w reakcjach chemicznych, co nie tylko zmniejsza koszty, ale również przyczynia się do zrównoważonego rozwoju przez ograniczenie odpadów. W praktyce, destylacja jest szeroko stosowana w laboratoriach, gdzie należy oczyszczać i regenerować substancje chemiczne. Warto również dodać, że stosowanie destylacji jest zgodne z dobrymi praktykami laboratoryjnymi, które promują minimalizację odpadów oraz efektywne zarządzanie substancjami chemicznymi.

Pytanie 32

W tabeli przedstawiono wymiary, jakie powinny mieć oznaczenia opakowań substancji niebezpiecznych.
Korzystając z informacji w tabeli, określ minimalne wymiary, jakie powinno mieć oznaczenie dla cysterny o pojemności 32840 dm³.

Pojemność opakowania	Wymiary (w centymetrach)
Nieprzekraczająca 3 litrów	co najmniej 5,2 x 7,4
Ponad 3 litry, ale nieprzekraczająca 50 litrów	co najmniej 7,4 x 10,5
Ponad 50 litrów, ale nieprzekraczająca 500 litrów	co najmniej 10,5 x 14,8
Ponad 500 litrów	co najmniej 14,8 x 21,0

A. 5,2 x 7,4 cm

B. 14,8 x 21,0 cm

C. 10,5 x 14,8 cm

D. 7,4 x 10,5 cm

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź "14,8 x 21,0 cm" jest prawidłowa, ponieważ zgodnie z obowiązującymi normami dotyczącymi oznaczeń opakowań substancji niebezpiecznych, wymiary te są wymagane dla cystern o pojemności powyżej 500 litrów. W przypadku cysterny o pojemności 32840 dm³, co odpowiada 32840 litrów, konieczne jest stosowanie wyraźnych i większych oznaczeń, aby zapewnić odpowiednią widoczność i zrozumienie dla osób, które mogą mieć kontakt z tymi substancjami. Przykładem zastosowania tej wiedzy jest transport chemikaliów, gdzie prawidłowe oznakowanie ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa pracowników oraz osób postronnych. Oznaczenia muszą spełniać określone standardy, takie jak te ustalone przez Międzynarodową Organizację Normalizacyjną (ISO) oraz przepisy krajowe, co gwarantuje, że są one odpowiednio przygotowane na wszelkie okoliczności, w tym na sytuacje awaryjne. Zastosowanie odpowiednich wymiarów oznaczeń nie tylko zwiększa bezpieczeństwo, ale również ułatwia identyfikację substancji niebezpiecznych w transporcie i przechowywaniu.

Pytanie 33

Podczas analizowania zmienności składu wód płynących w skali rocznej, próbki wody powinny być zbierane i badane przynajmniej raz na

A. pół roku

B. tydzień

C. rok

D. miesiąc

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Prawidłowa odpowiedź to pobieranie próbek wody co najmniej raz w miesiącu, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w monitorowaniu jakości wód. Badania takie pozwalają na uchwycenie sezonowych zmian w składzie chemicznym i biologicznym wody, które mogą być wynikiem zmieniających się warunków pogodowych, działalności rolniczej lub przemysłowej oraz naturalnych cykli ekosystemu. Stosowanie miesięcznych interwałów pobierania próbek jest standardem w wielu programach monitorowania ekologicznego, ponieważ umożliwia dokładne śledzenie dynamiki zmian oraz identyfikację potencjalnych zagrożeń dla ekosystemu wodnego. Przykładowo, w przypadku rzek czy jezior, różne pory roku mogą wpływać na stężenia składników odżywczych, co ma kluczowe znaczenie dla zdrowia biocenozy. Regularne badania w odstępach miesięcznych wspierają nie tylko prawidłową ocenę jakości wody, ale także umożliwiają szybką reakcję na zmiany, które mogą być wynikiem zanieczyszczeń lub innych niekorzystnych zjawisk.

Pytanie 34

Na podstawie danych w tabeli określ, dla oznaczania którego parametru zalecaną metodą jest chromatografia jonowa.

Parametr	Metoda podstawowa
pH	metoda potencjometryczna, kalibracja przy zastosowaniu minimum dwóch wzorców o pH zależnym od wartości oczekiwanych w próbkach wody
azotany(V)	chromatografia jonowa
fosforany(V)	spektrofotometria
Na, K, Ca, Mg	AAS (spektrometria absorpcji atomowej)
zasadowość	miareczkowanie wobec fenoloftaleiny oraz oranżu metylowego
tlen rozpuszczony, BZT₅	metoda potencjometryczna

A. NO3-

B. PO43-

C. pH

D. BZT5

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Zgodnie z wynikami przedstawionymi w tabeli, chromatografia jonowa jest metodą analityczną szczególnie efektywną dla oznaczania azotanów(V), takich jak NO3-. Ta technika pozwala na wysoce selektywne i dokładne rozdzielenie anionów w roztworach, co jest niezbędne w analizach chemicznych dotyczących jakości wody i gleby. Chromatografia jonowa jest szczególnie polecana w standardach analitycznych, takich jak EPA 300.0, które dotyczą oznaczania anionów w wodach gruntowych i powierzchniowych. Dzięki tej metodzie można uzyskać bardzo niskie limity wykrywalności, co jest istotne w kontekście przepisów dotyczących ochrony środowiska. W praktyce, dzięki chromatografii jonowej, można szybko i efektywnie ocenić stężenia NO3- w próbkach, co ma kluczowe znaczenie dla monitorowania zanieczyszczeń i zarządzania jakością wód.

Pytanie 35

Zastosowanie łaźni wodnej nie jest zalecane w trakcie prac, w których stosuje się

A. etanol

B. glicerynę

C. sód

D. cynk

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź 'sodu' jest prawidłowa, ponieważ sód reaguje gwałtownie z wodą, co prowadzi do wydzielania wodoru i może spowodować niebezpieczne eksplozje. Z tego powodu, podczas prac związanych z sodem, stosowanie łaźni wodnej jest całkowicie niewskazane. W praktyce, jeśli zajmujesz się sodem, powinieneś używać innych metod chłodzenia lub podgrzewania, takich jak piekarniki lub inne systemy grzewcze, które nie wchodzą w reakcję z tym pierwiastkiem. W laboratoriach chemicznych i podczas produkcji chemikaliów, standardy bezpieczeństwa, takie jak te określone przez OSHA (Occupational Safety and Health Administration) oraz EPA (Environmental Protection Agency), zalecają unikanie kontaktu sodu z wodą. Dlatego ważne jest, aby stosować odpowiednie materiały i metody pracy, aby uniknąć potencjalnych wypadków i zapewnić bezpieczeństwo w miejscu pracy.

Pytanie 36

Proces mineralizacji próbki, który polega na jej spopieleniu w piecu muflowym w temperaturze 300-500°C i rozpuszczeniu pozostałych resztek w kwasach w celu oznaczenia zawartości metali ciężkich, to mineralizacja

A. suche.

B. mikrofalowe.

C. ciśnieniowe.

D. mokre.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Mineralizacja sucha to proces, który polega na spalaniu próbki w piecu muflowym w temperaturze 300-500°C. Taki sposób mineralizacji jest szeroko stosowany w analizach środowiskowych i chemicznych w celu oznaczania zawartości metali ciężkich. Po spaleniu próbki, pozostałości popiołu są rozpuszczane w odpowiednich kwasach, co umożliwia ich dalszą analizę, na przykład przez spektroskopię absorpcyjną czy atomową. Zastosowanie mineralizacji suchej jest zgodne z normami ISO dla analizy metali ciężkich, co zapewnia wysoką jakość i powtarzalność wyników. Dzięki tej metodzie można efektywnie eliminować materię organiczną, co zapewnia dokładniejsze pomiary stężenia metali. Praktyczne zastosowania obejmują badania gleby, osadów dennych oraz próbek biochemicznych, co czyni tę metodę kluczową w monitorowaniu zanieczyszczenia środowiska.

Pytanie 37

Odważka analityczna wodorotlenku sodu, przygotowana fabrycznie, zawiera 0,1 mola NaOH. Jaką objętość wody destylowanej należy dodać w kolbie miarowej, aby uzyskać roztwór wodorotlenku sodu o stężeniu 0,0500 mol/dm3?

A. 50 cm3

B. 2 dm3

C. 500 cm3

D. 1 dm3

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Aby przygotować roztwór wodorotlenku sodu (NaOH) o stężeniu 0,0500 mol/dm3 z fabrycznie przygotowanej odważki zawierającej 0,1 mola NaOH, konieczne jest rozcieńczenie odważki wodą destylowaną. Stężenie roztworu można obliczyć przy użyciu wzoru C1V1 = C2V2, gdzie C1 to stężenie początkowe (0,1 mol/dm3), V1 to objętość początkowa, C2 to stężenie końcowe (0,0500 mol/dm3), a V2 to objętość końcowa. Z tego równania wynika, że aby uzyskać stężenie 0,0500 mol/dm3, objętość końcowa powinna wynosić 2 dm3 (2000 cm3). Praktyczne zastosowanie tej wiedzy jest kluczowe w laboratoriach chemicznych, gdzie dokładność stężeń roztworów jest niezbędna do przeprowadzania reakcji chemicznych, analizy jakościowej czy ilościowej substancji. Stosowanie kolb miarowych do przygotowywania roztworów jest zgodne z dobrymi praktykami laboratoryjnymi, ponieważ pozwala na precyzyjne pomiary i minimalizuje ryzyko błędów pomiarowych.

Pytanie 38

Zgodnie z zasadami BHP w laboratorium, po zakończeniu pracy z odczynnikami chemicznymi należy:

A. Zostawić otwarte pojemniki i natychmiast opuścić laboratorium.

B. Wylać pozostałości odczynników do zlewu niezależnie od ich rodzaju.

C. Zamknąć szczelnie pojemniki z odczynnikami, posegregować odpady chemiczne zgodnie z instrukcjami i dokładnie umyć stanowisko pracy.

D. Wszystkie nieużyte odczynniki pozostawić na stole roboczym.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Prawidłowe postępowanie po zakończeniu pracy z odczynnikami chemicznymi w laboratorium opiera się na kilku kluczowych zasadach bezpieczeństwa i higieny pracy. Po pierwsze, zawsze należy szczelnie zamknąć pojemniki z używanymi chemikaliami, aby uniknąć parowania, przypadkowego kontaktu oraz zanieczyszczenia powietrza szkodliwymi substancjami. To ważne nie tylko dla zdrowia pracowników, ale też dla ochrony środowiska. Następnie wszelkie odpady chemiczne muszą być posegregowane i zutylizowane zgodnie z obowiązującymi przepisami – nie wolno ich wylewać do zlewu czy pozostawiać na stanowisku. Wreszcie, dokładne umycie stanowiska pracy to nie tylko kwestia estetyki, ale też bezpieczeństwa: resztki substancji mogą powodować nieprzewidywalne reakcje lub narazić kolejne osoby korzystające z tego miejsca. Moim zdaniem, takie podejście minimalizuje ryzyko wypadków i sprawia, że praca w laboratorium jest bardziej przewidywalna. W praktyce, nawet jeśli jesteśmy zmęczeni po długim dniu eksperymentów, warto poświęcić te kilka minut na sprzątnięcie, bo to się po prostu opłaca – dla nas i dla innych. To standard nie tylko w szkołach i uczelniach, ale też w profesjonalnych laboratoriach chemicznych na całym świecie.

Pytanie 39

Aby uzyskać drobnokrystaliczny osad BaSO₄, należy wykonać poniższe kroki:
Do zlewki wlać 20 cm³ roztworu BaCl₂, następnie dodać 100 cm³ wody destylowanej oraz kilka kropli roztworu HCl. Zawartość zlewki podgrzać na łaźni wodnej, a potem, ciągle mieszając, dodać 35 cm³ roztworu H₂SO₄.
Mieszaninę ogrzewać na łaźni wodnej przez 1 godzinę. Osad odsączyć i przepłukać kilkakrotnie gorącą wodą zakwaszoną kilkoma kroplami roztworu H₂SO₄.
Według przedstawionej procedury, do uzyskania osadu BaSO₄ potrzebne są:

A. zlewka, pipeta wielomiarowa o pojemności 25 cm3, cylindry miarowe o pojemności 50 i 100 cm3, łaźnia wodna, bagietka, zestaw do sączenia, sączek "miękki"

B. zlewka, cylindry miarowe o pojemności 25, 50 i 100 cm3, palnik, trójnóg, zestaw do sączenia, sączek "miękki"

C. zlewka, cylindry miarowe o pojemności 25, 50 i 100 cm3, łaźnia wodna, zestaw do sączenia, sączek "twardy"

D. zlewka, cylindry miarowe o pojemności 50 i 100 cm3, pipeta jednomiarowa o pojemności 20 cm3, łaźnia wodna, bagietka, zestaw do sączenia, sączek "twardy"

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Wybrana odpowiedź jest prawidłowa, ponieważ zawiera wszystkie niezbędne elementy do przeprowadzenia opisanego eksperymentu. Zlewka jest podstawowym naczyniem, w którym odbywa się reakcja chemiczna, a cylindry miarowe o pojemności 50 i 100 cm3 są kluczowe do dokładnego odmierzenia reagentów, takich jak BaCl2 i H2SO4. Użycie pipety jednomiarowej o pojemności 20 cm3 zapewnia precyzyjne dawkowanie roztworu BaCl2. Łaźnia wodna jest niezbędna do kontrolowania temperatury podczas ogrzewania mieszaniny, co zapobiega degradacji reagentów i zapewnia optymalne warunki dla reakcji tworzenia osadu BaSO4. Bagietka umożliwia dokładne mieszanie roztworu, co jest kluczowe dla uzyskania jednorodności reakcji. Zestaw do sączenia i sączek 'twardy' są niezbędne do separacji osadu BaSO4 od cieczy, co jest istotnym krokiem w procesie izolacji tego związku. Wszystkie te elementy są zgodne z dobrymi praktykami laboratoryjnymi, które nakładają nacisk na dokładność, precyzję oraz bezpieczeństwo w pracy z substancjami chemicznymi.

Pytanie 40

Podczas przewozu próbek wody, które mają być badane pod kątem właściwości fizykochemicznych, zaleca się, aby te próbki były

A. schłodzone do temperatury 6-10°C

B. schłodzone do temperatury 2-5°C

C. ogrzane do temperatury 25°C

D. ogrzane do temperatury 15°C

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Właściwe schłodzenie próbek wody do temperatury 2-5°C podczas transportu jest kluczowe dla zachowania ich jakości i integralności chemicznej. Niska temperatura spowalnia procesy biologiczne oraz chemiczne, które mogą prowadzić do zmiany składu chemicznego próbek, co z kolei może skutkować błędnymi wynikami analizy. Przykładem jest analiza zawartości substancji odżywczych, w których degradacja może nastąpić w wyniku działania mikroorganizmów. Zgodnie z zaleceniami takich organizacji jak EPA (Environmental Protection Agency) oraz ISO (Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna), transport próbek wody powinien odbywać się z zastosowaniem odpowiednich środków chłodzących. Praktyczne zastosowanie tych standardów można zauważyć w laboratoriach zajmujących się monitoringiem jakości wody, gdzie stosuje się lodowe akumulatory lub specjalne torby chłodzące. Zachowanie odpowiedniej temperatury transportu jest więc nie tylko kwestią zgodności z przepisami, ale również kluczowym elementem zapewniającym rzetelność wyników badań.

Rozpocznij nowy egzamin

Powrót do strony głównej