Wyniki egzaminu

Nowy egzamin
Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik fotografii i multimediów
  • Kwalifikacja: AUD.02 - Rejestracja, obróbka i publikacja obrazu
  • Data rozpoczęcia: 8 grudnia 2025 12:29
  • Data zakończenia: 8 grudnia 2025 12:41

Egzamin zdany!

Wynik: 25/40 punktów (62,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Facebook
X.com
LinkedIn
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Fotografia jest chroniona prawem autorskim osobistym gdy

A. przedstawia wierne odtworzenie wyglądu oryginału.
B. jest rezultatem pracy twórczej z cechą inwencji, samodzielności artystycznej.
C. przedstawia dokumenty.
D. przedstawia dzieła sztuki.
Często można ulec wrażeniu, że prawem autorskim osobistym chroniona jest każda fotografia – bez względu na jej charakter czy sposób wykonania. To jednak przekonanie dość mylne, bo sama tematyka, taka jak dokumenty albo dzieła sztuki, nie decyduje o ochronie prawnej. Przepisy prawa autorskiego wyraźnie rozgraniczają sytuacje, w których zdjęcie stanowi jedynie wierne odtworzenie istniejącego już obiektu, od fotografii mającej cechy indywidualnej twórczości. Kluczowa jest tu inwencja i samodzielność twórcza fotografa, czyli tzw. indywidualny wkład – coś, co odróżnia przeciętne odtworzenie od autentycznej twórczości. Z mojego punktu widzenia błędem jest zakładanie, że ochrona wynika z tego, co przedstawia zdjęcie – np. dokument, znane dzieło czy dokładnie odwzorowany obraz. Takie podejście prowadzi do uproszczonego rozumienia prawa autorskiego i często skutkuje nieporozumieniami w pracy zawodowej oraz sporami prawnymi. Branżowe dobre praktyki uczą, że warto analizować nie tylko przedmiot fotografii, ale przede wszystkim sposób jej wykonania – czy autor podjął jakąkolwiek decyzję artystyczną, czy tylko wykonał mechaniczne odwzorowanie. Dlatego zdjęcia paszportowe, skany dokumentów czy kopie obrazów z muzeum zwykle nie spełniają kryterium utworu w rozumieniu prawa autorskiego, bo nie ma w nich twórczego wkładu. Za to nawet portret, krajobraz lub fotografia uliczna, jeśli pokazują autorski styl, kompozycję czy wyczucie, są już chronione osobistym prawem autorskim. W praktyce bardzo ważne jest, by rozumieć tę różnicę – to pozwala unikać prawnych pułapek i lepiej szanować pracę innych twórców.
Pytanie 2

Fotografia podlega ochronie prawnej jako dzieło osobiste, gdy

A. ukazuje dzieła sztuki
B. przedstawia wierne odwzorowanie wyglądu oryginału
C. stanowi rezultat twórczej działalności z cechą oryginalności, samodzielności artystycznej
D. ukazuje dokumentację
Jak ktoś myśli, że prawa autorskie do zdjęć dotyczą wyłącznie tego, co na nich widać, to się myli. Na przykład, mówienie, że zdjęcie jest chronione, gdy pokazuje dzieła sztuki, zawęża całą sprawę. Ochrona prawna nie wiąże się tylko z tym, co przedstawia zdjęcie, ale jak to jest zrobione przez fotografa. Też nie można zapominać, że zdjęcia dokumentów nie są automatycznie chronione, bo same dokumenty nie są dziełami twórczymi. Jeśli ktoś wiernie odwzorowuje oryginał, to zdjęcie wcale nie musi spełniać wymogów twórczości, bo to może być tylko kopia. Dużo ludzi myli dokumentalizm z twórczością artystyczną, co prowadzi do różnych nieporozumień w kwestiach prawnych. Zawsze chodzi o to, żeby zdjęcie miało oryginalność i kreatywność, żeby mogło być uznane za chronione prawem autorskim.
Pytanie 3

Którego z wymienionych przedmiotów należy użyć do czyszczenia powierzchni monitora LCD z kurzu, plamek i tłuszczów?

A. Ściereczki z mikrofibry.
B. Gąbki.
C. Ręcznika papierowego.
D. Chusteczki higienicznej.
Ściereczka z mikrofibry to naprawdę najlepszy wybór, jeśli chodzi o czyszczenie powierzchni monitora LCD. Te tkaniny zostały zaprojektowane tak, żeby skutecznie zbierać kurz, drobinki brudu, a nawet trochę tłuszczu, i to wszystko bez ryzyka porysowania delikatnej powierzchni ekranu. Moim zdaniem to jest w ogóle taki must-have dla każdego, kto dba o sprzęt elektroniczny – w wielu serwisach komputerowych czy sklepach z elektroniką pracownicy korzystają właśnie z mikrofibry, bo to po prostu sprawdzona branżowa praktyka. Warto też wiedzieć, że standardy producentów (np. Dell, HP, Samsung) wręcz sugerują stosowanie miękkich, suchych lub lekko zwilżonych ściereczek z mikrofibry, bo inne materiały potrafią zostawić mikrorysy albo pyłki, które z czasem psują jakość obrazu. Z mojego doświadczenia wynika, że nawet lekko zwilżona mikrofibra radzi sobie z tłustymi plamkami po palcach, nie zostawiając smug. Fajną sprawą jest też to, że mikrofibra nie wymaga żadnych specjalnych środków czyszczących – tylko woda destylowana wystarcza. Taką ściereczkę łatwo uprać i ponownie używać, więc to rozwiązanie jest i ekologiczne, i ekonomiczne. No i jeszcze jedno – regularne czyszczenie monitora mikrofibrą przedłuża jego żywotność, bo nie ściera się powłoka antyrefleksyjna. To naprawdę nie jest marketingowa gadka, tylko konkretne zalecenie z instrukcji obsługi większości marek!
Pytanie 4

Obiektyw powiększalnika z zanieczyszczoną soczewką, pokrytą drobnymi cząstkami kurzu, powinien być czyszczony przy użyciu

A. wody z mikrofibry
B. wody destylowanej z detergentem
C. bibułki do tuszu oraz pędzelka
D. pędzelka z gruszką
Odpowiedzi, które sugerują stosowanie wody i mikrofibry, wody destylowanej z detergentem lub bibułki do tuszu, mogą wydawać się na pierwszy rzut oka sensowne, jednak w rzeczywistości niosą ze sobą ryzyko uszkodzenia soczewki. Woda, nawet destylowana, nie jest odpowiednia do czyszczenia soczewek, ponieważ może prowadzić do powstawania plam, a także osadzania się minerałów, co z czasem pogarsza jakość optyki. Mikrofibra, choć jest skuteczna w usuwaniu zanieczyszczeń, może zarysować delikatne powłoki szklane, jeśli zanieczyszczenia nie zostaną wcześniej usunięte. Użycie detergentów również wymaga szczególnej ostrożności, ponieważ niektóre z nich mogą reagować z powłokami na soczewkach, co skutkuje nieodwracalnymi uszkodzeniami. Bibułka do tuszu, z kolei, jest przeznaczona do inne zastosowania i jej użycie na soczewkach może zakończyć się pozostawieniem włókien lub zarysowań. Aby uniknąć takich błędów, ważne jest stosowanie się do zalecanych procedur czyszczenia, które koncentrują się na metodach nieinwazyjnych i dedykowanych dla sprzętu optycznego. Warto pamiętać, że właściwe podejście do czyszczenia sprzętu optycznego nie tylko zapewnia dłuższą żywotność urządzeń, ale także znacząco wpływa na jakość uzyskiwanych zdjęć.
Pytanie 5

Jakie jest standardowe rozdzielczość zdjęcia przeznaczonego do publikacji w sieci?

A. 300 ppi
B. 72 ppi
C. 82 ppi
D. 150 ppi
Odpowiedź 72 ppi (pikseli na cal) jest poprawna, ponieważ jest to standardowa rozdzielczość obrazów przeznaczonych do publikacji w Internecie. Wysokość 72 ppi wynika z faktu, że większość monitorów wyświetla obrazy w tej rozdzielczości, co zapewnia optymalną jakość wizualną przy mniejszych rozmiarach plików. Używając zdjęć w tej rozdzielczości, można zmniejszyć czas ładowania strony, co jest kluczowe dla doświadczenia użytkownika oraz SEO. W praktyce, jeśli zamierzamy umieścić zdjęcie na stronach internetowych, takich jak blogi czy portale informacyjne, warto pamiętać, aby nie przesadzać z jakością, ponieważ wyższe wartości ppi, jak 150 czy 300, są dedykowane dla druku, gdzie wymagana jest większa szczegółowość. Użycie 72 ppi jest zgodne z zaleceniami W3C oraz praktykami w zakresie projektowania stron internetowych, co czyni tę odpowiedź najbardziej rozsądna w kontekście publikacji online.
Pytanie 6

Rozpowszechnianie na stronie internetowej wizerunku osoby powszechnie znanej, podczas pełnienia funkcji publicznych

A. nie wymaga uzyskania od osoby pisemnej zgody.
B. wymaga zapłacenia osobie za wykorzystanie wizerunku.
C. wymaga uzyskania zgody osoby na poprawę ekspozycji zdjęcia.
D. wymaga uzyskania od osoby pisemnej zgody.
W polskim prawie dość jasno określono, że wizerunek osoby powszechnie znanej (czyli np. polityka, sportowca, artysty) można upubliczniać w związku z pełnieniem przez nią funkcji publicznych, bez konieczności uzyskiwania jej pisemnej zgody. Wynika to z art. 81 ust. 2 pkt 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych – takie osoby są po prostu niejako „na świeczniku” i społeczeństwo ma prawo wiedzieć, jak działają czy zachowują się publicznie. Oczywiście, pod jednym warunkiem: musisz użyć tego wizerunku w kontekście związanym z działalnością tej osoby publicznej, np. relacjonując wydarzenie, konferencję, czy nawet protest. Praktyka branżowa i kodeksy etyczne mediów też to potwierdzają – nie trzeba biegać za każdym radnym czy piłkarzem po autograf, jeśli robisz zdjęcia w trakcie oficjalnych wystąpień. Często się o tym zapomina, ale publikowanie wizerunku w innym kontekście (np. prywatnym życiu gwiazdy) już wymaga zgody. Moim zdaniem to sensowne – balansuje ochronę prywatności i prawo do informacji. Warto też pamiętać o szacunku – nawet osoba publiczna nie powinna być kompromitowana przez wybiórczy dobór kadr czy obraźliwe opisy. Codzienna praktyka w redakcjach czy na portalach informacyjnych dokładnie tak to rozwiązuje. Pamiętaj – nie zawsze samo rozpoznanie osoby wystarczy do braku zgody, liczy się kontekst jej działalności publicznej.
Pytanie 7

Opublikowanie zdjęcia dziecka z uroczystości rozpoczęcia zajęć w przedszkolu na stronie internetowej przedszkola wymaga zgody

A. dyrektora przedszkola.
B. opiekuna prawnego dziecka.
C. koleżanek.
D. dziecka.
Publikacja zdjęcia dziecka na stronie internetowej przedszkola to poważna sprawa, jeśli chodzi o ochronę danych osobowych. Moim zdaniem warto pamiętać, że zgodnie z RODO i polskim prawem oświatowym, każde wykorzystanie wizerunku dziecka wymaga zgody jego opiekuna prawnego, a nie samego dziecka, dyrektora czy koleżanek. To opiekun prawny ma prawo decydować, czy fotografię dziecka można w ogóle rozpowszechniać – i nie ma tutaj wyjątków, nawet jeśli sytuacja wydaje się naprawdę niewinna, jak rozpoczęcie roku. W praktyce przedszkola i szkoły stosują specjalne formularze zgód na początku roku szkolnego, gdzie rodzice wyraźnie zaznaczają, czy pozwalają na użycie zdjęć swoich pociech w materiałach promocyjnych czy na stronie placówki. Branżowe standardy wyraźnie wskazują, że bez tej zgody publikacja może doprowadzić do poważnych konsekwencji prawnych, w tym naruszenia dóbr osobistych dziecka oraz kary finansowe dla przedszkola. Dla bezpieczeństwa najlepiej zawsze mieć taką zgodę na piśmie, bo w razie wątpliwości to ona jest podstawą do ewentualnej obrony. Uważam, że w erze cyfrowej świadomość takich zasad jest wręcz obowiązkowa – nie tylko dla dyrektorów, ale i każdego nauczyciela i wychowawcy.
Pytanie 8

Do oczyszczenia przedniej soczewki obiektywu zabrudzonej kroplą smaru należy użyć

A. pędzelka.
B. roztworu alkoholu izopropylowego.
C. roztworu soli kuchennej.
D. sprężonego powietrza.
Alkohol izopropylowy to zdecydowanie najlepszy wybór do czyszczenia przedniej soczewki obiektywu, zwłaszcza jeśli pojawiło się na niej zabrudzenie typu smar czy tłuszcz. Wynika to głównie z jego właściwości – świetnie rozpuszcza tłuste zabrudzenia, jednocześnie nie pozostawia smug i bardzo szybko odparowuje. Co ważne, jest neutralny dla powłok optycznych, nie niszczy ich, ani nie matowi szkła, jeśli jest używany rozsądnie i w odpowiednim stężeniu (najczęściej poleca się roztwór 70–99%). W branży fotograficznej i serwisach optycznych alkohol izopropylowy to standard – zawsze można zobaczyć go w zestawach profesjonalnych czyścików. Używają go również technicy w laboratoriach czy przy serwisowaniu sprzętu precyzyjnego, bo nie zostawia nalotu i nie reaguje z większością materiałów. Moim zdaniem warto zawsze mieć małą buteleczkę alkoholu izopropylowego pod ręką, szczególnie jeśli pracujemy ze sprzętem optycznym czy elektronicznym – przydaje się też do czyszczenia sensorów czy ekranów LCD. Tylko uwaga: do aplikacji najlepiej stosować miękką, niestrzępiącą się ściereczkę z mikrofibry, nigdy bezpośrednio na szkło, bo to może stworzyć zacieki. To podejście nie tylko skuteczne, ale po prostu bezpieczne i zgodne z dobrą praktyką serwisową.
Pytanie 9

Jakim środkiem można oczyścić przednią soczewkę obiektywu, jeśli jest zabrudzona kroplą smaru?

A. sprężonego powietrza
B. roztworu alkoholu izopropylowego
C. roztworu soli kuchennej
D. pędzelka
Roztwór alkoholu izopropylowego jest najskuteczniejszym środkiem do czyszczenia przednich soczewek obiektywów, ponieważ doskonale rozpuszcza tłuszcze oraz smary, nie pozostawiając resztek. Alkohol izopropylowy ma właściwości odtłuszczające, dzięki czemu skutecznie usuwa plamy, nie uszkadzając przy tym delikatnych powłok optycznych. Użycie roztworu alkoholu izopropylowego powinno być jednak przeprowadzane z zachowaniem ostrożności; zaleca się użycie specjalnych ściereczek z mikrofibry, ponieważ są one miękkie i nie rysują powierzchni soczewki. Warto również pamiętać, aby nie stosować czystego alkoholu, lecz jego rozcieńczoną wersję, co minimalizuje ryzyko uszkodzenia powłok optycznych. W przypadku mocniejszych zabrudzeń zaleca się najpierw usunięcie większej ilości zanieczyszczeń przy pomocy sprężonego powietrza, a następnie przystąpienie do czyszczenia za pomocą alkoholu. Użycie odpowiednich metod czyszczenia obiektywów jest zgodne z praktykami branżowymi, co zapewnia długotrwałe użytkowanie sprzętu fotograficznego.
Pytanie 10

Fotografia jest przedmiotem prawa autorskiego kiedy

A. jest formą komunikatu bez oznak indywidualnego charakteru.
B. jest uznana za prostą informację prasową.
C. jest kopiowana i rozpowszechniana w nieograniczony sposób.
D. jest oryginalna i przejawia własną intelektualną twórczość autora.
Prawo autorskie chroni tylko te fotografie, które są oryginalne i noszą ślady indywidualnej twórczości autora. W praktyce oznacza to, że zdjęcie musi prezentować jakiś własny pomysł autora – to może być nietypowa kompozycja, ciekawe światło, niebanalny temat albo nawet sposób kadrowania. Bez tej „iskry” twórczości, zdjęcie traktowane jest jak zwykłe odwzorowanie rzeczywistości i wtedy nie podlega ochronie prawnoautorskiej. Z mojego doświadczenia wynika, że wielu początkujących fotografów często nie zdaje sobie sprawy, jak ważna jest ta oryginalność. W branży panuje przekonanie, że automatyczna ochrona dotyczy tylko tych zdjęć, które wnoszą coś od siebie – nie wystarczy kliknąć spust migawki i mieć przypadkowe ujęcie. Przykład z życia: zdjęcia legitymacyjne wykonane według ścisłych wytycznych raczej nie będą chronione jako utwory, bo brakuje im indywidualnego wkładu. Za to kreatywny portret czy reportaż z imprezy, gdzie autor sam decyduje o wszystkim, już podlega ochronie. Warto pamiętać, że w orzecznictwie i doktrynie często podkreśla się, że nawet drobna, ale zauważalna ingerencja twórcza wystarczy, by zdjęcie uznać za utwór. To zabezpiecza interesy autora, pozwala mu np. żądać wynagrodzenia za wykorzystanie zdjęcia lub domagać się usunięcia naruszeń. W skrócie – jeśli widać, że fotograf coś od siebie dodał, to już mamy do czynienia z przedmiotem prawa autorskiego.
Pytanie 11

Kiedy fotografia podlega ochronie prawnej w zakresie praw autorskich?

A. stanowi formę przekazu bez wyraźnych cech osobistych
B. jest traktowana jako zwykła informacja prasowa
C. jest duplikowana i rozpowszechniana w nieograniczony sposób
D. jest oryginalna i ukazuje indywidualną twórczość autora
Fotografia jest przedmiotem prawa autorskiego, gdy wykazuje oryginalność oraz indywidualny charakter, co oznacza, że powinna być wynikiem kreatywnego procesu twórcy. Oryginalność w kontekście prawa autorskiego odnosi się do unikalności pracy, co oznacza, że zdjęcie nie może być jedynie kserokopią lub reprodukcją istniejącego dzieła. Przykładem mogą być zdjęcia artystyczne, które przejawiają osobisty styl fotografa, czy też dokumentacje unikalnych wydarzeń. Zgodnie z międzynarodowymi standardami ochrony praw autorskich, jak konwencja berneńska, kreatywne podejście do tematu, kompozycja oraz techniki fotograficzne wpływają na uznanie danego dzieła za chronione prawem autorskim. W praktyce oznacza to, że jeśli autor wytrwale pracuje nad swoimi zdjęciami, wprowadza unikalne elementy i techniki, to jego prace mogą być objęte ochroną prawną. Warto pamiętać, że każdy, kto planuje publikację lub sprzedaż swoich zdjęć, powinien być świadomy przysługujących mu praw oraz możliwości ich egzekwowania.
Pytanie 12

Jakie formaty należy wybrać do zapisu skanowanych obrazów, które będą publikowane w internecie?

A. PSD i JPEG
B. PNG i JPEG
C. PNG i TIFF
D. GIF i PSD
Odpowiedź PNG i JPEG to optymalny wybór dla skanowanych zdjęć przeznaczonych do publikacji internetowej. Format PNG (Portable Network Graphics) jest doskonały do przechowywania obrazów, które wymagają wysokiej jakości bezstratnej kompresji, co jest istotne w przypadku zdjęć z dużą ilością detali i kolorów. Jest on szczególnie polecany do grafik z przezroczystością oraz obrazów o ostrych krawędziach, jak logotypy czy ikony. Z kolei format JPEG (Joint Photographic Experts Group) jest idealny do zdjęć o pełnym kolorze, gdzie niewielka strata jakości jest akceptowalna w zamian za znacznie mniejszy rozmiar pliku. JPEG wykorzystuje stratną kompresję, co sprawia, że jest preferowanym formatem do publikacji zdjęć w internecie, gdzie szybkość ładowania strony ma kluczowe znaczenie. Dobrym przykładem zastosowania obu formatów jest wykorzystanie PNG dla grafik na stronie internetowej, które wymagają przezroczystości, natomiast JPEG dla zdjęć produktów w e-commerce, które muszą być szybko dostępne dla użytkowników. Dobre praktyki branżowe sugerują użycie PNG dla grafik z tekstem oraz JPEG dla zdjęć, co zapewnia optymalną jakość i wydajność.
Pytanie 13

Zniszczenie powłoki antyrefleksyjnej na soczewce obiektywu było wynikiem zastosowania podczas konserwacji

A. pędzelka.
B. optycznego środka do czyszczenia.
C. gospodarczego środka do czyszczenia.
D. gruszki.
Bardzo często podczas konserwacji delikatnych elementów optycznych, takich jak soczewki obiektywów, można popełnić proste błędy wynikające z braku dokładnej wiedzy o materiałach i technikach czyszczenia. Gruszka i pędzelek to narzędzia stosowane od lat przez fotografów i serwisantów do usuwania kurzu czy drobinek bez bezpośredniego kontaktu z powierzchnią optyczną. Dobrej jakości gruszka wydmuchuje pył bez ryzyka zarysowań, a odpowiednio miękki pędzelek z naturalnego lub syntetycznego włosia pozwala ściągnąć drobiny z powierzchni soczewki. Oba te narzędzia, jeśli użyte poprawnie, nie mają właściwości chemicznych i nie wpływają na powłokę antyrefleksyjną. Natomiast specjalistyczny optyczny środek do czyszczenia, taki jak płyn na bazie izopropanolu lub roztwory dedykowane, są projektowane w taki sposób, żeby rozpuszczać tłuste zabrudzenia bez naruszania warstw ochronnych. Ich skład i pH są precyzyjnie dobrane, żeby nie reagowały z materiałami zastosowanymi w powłokach. Z mojego doświadczenia, nieporozumienie pojawia się wtedy, gdy ktoś uznaje, że skoro jakiś środek czyści szybę w oknie, to nada się do obiektywu – a to najprostsza droga do uszkodzenia optyki. Gospodarcze środki często zawierają detergenty, związki wybielające albo nawet cząstki ścierne, które mogą wręcz dramatycznie pogorszyć stan powłoki antyrefleksyjnej. Bazowanie na nieprzeznaczonych do tego produktach wynika z błędnego przekonania, że wszystkie szkła są takie same, a tymczasem powłoki na soczewkach są wyjątkowo wrażliwe i wymagają zupełnie innego traktowania. Praktyka serwisowa i normy branżowe wyraźnie podkreślają konieczność używania tylko dedykowanych materiałów i chemii – wszystko inne grozi trwałym uszkodzeniem sprzętu. Właśnie dlatego gospodarczego środka do czyszczenia należy zawsze unikać!
Pytanie 14

Do czynności konserwacyjnych zabezpieczających prawidłową pracę akumulatora w aparacie fotograficznym należy

A. utrzymywanie zmiennej temperatury w komorze akumulatora.
B. utrzymanie czystości styków w komorze akumulatora.
C. wystawianie akumulatora na działanie promieni słonecznych.
D. wystawianie akumulatora na działanie wysokiej temperatury.
Prawidłowe utrzymanie czystości styków w komorze akumulatora to absolutna podstawa, jeśli chodzi o długą i bezawaryjną pracę aparatu fotograficznego. Styki, nawet jeśli ich nie widać, potrafią bardzo szybko się zabrudzić – czasem wystarczy trochę kurzu, potu z rąk albo resztki tłuszczu. Takie zabrudzenia powodują, że przewodność prądu drastycznie spada, co w praktyce może się objawiać losowym wyłączaniem się aparatu, komunikatami o rozładowanym akumulatorze albo wręcz całkowitym brakiem zasilania. Z mojego doświadczenia najwięcej problemów z zasilaniem to nie wina samego akumulatora, tylko właśnie brudnych styków. Producenci sprzętu foto, jak Canon czy Nikon, w swoich instrukcjach regularnie zalecają okresowe sprawdzanie i czyszczenie styków najlepiej miękką ściereczką z mikrofibry, ewentualnie użycie specjalnych patyczków nasączonych alkoholem izopropylowym. To zajmuje chwilę, a pozwala uniknąć niespodzianek podczas ważnych zdjęć, szczególnie w plenerze. Dobre praktyki branżowe mówią też, żeby nie dotykać styków palcami, bo ślady potu i tłuszczu są trudne do usunięcia. Regularne czyszczenie to naprawdę taki banał, a może wydłużyć żywotność akumulatora i samego aparatu nawet o kilka lat. Takie rzeczy docenia się szczególnie podczas dłuższych plenerów albo pracy w trudnych warunkach, kiedy dostęp do ładowarki to rzadkość.
Pytanie 15

W celu usunięcia smug lub odcisków palców z matrycy, co należy zastosować?

A. suchą watkę
B. watki nasączone metanolem
C. sprężone powietrze
D. suche patyczki higieniczne
Wybór watki nasączonej metanolem do czyszczenia matrycy to całkiem dobry ruch. Metanol naprawdę świetnie radzi sobie z usuwaniem smug i brudu, bo ma mocne właściwości rozpuszczające. Tłuszcz i resztki, które się zbierają na ekranie, można łatwo usunąć. Ale trzeba pamiętać, żeby nie szaleć z siłą, bo matryce są wrażliwe. Lepiej używać miękkich wacików, żeby nie zarysować powierzchni. Praktyka pokazuje, że fajnie jest czyścić delikatnymi, okrężnymi ruchami. Metanol jest nie tylko skuteczny, ale też zgodny z różnymi normami bezpieczeństwa, co czyni go popularnym w branży. Regularne czyszczenie to klucz, bo można dzięki temu przedłużyć żywotność matrycy i poprawić jakość wyświetlanego obrazu.
Pytanie 16

Zdjęcie biometryczne o wymiarach 3,5 x 4,5 cm powinno

A. obejmować całą głowę, wzrok skierowany do aparatu.
B. obejmować całą głowę, wzrok skierowany w bok.
C. przedstawiać profil głowy, wzrok przymknięty, uśmiech na twarzy.
D. przedstawiać profil głowy, wzrok na wprost aparatu, uśmiech na twarzy.
Wiele osób wyobraża sobie zdjęcie do dokumentów jako zwykłą fotografię portretową, gdzie można pozwolić sobie na odrobinę luzu – spojrzenie w bok, lekki uśmiech czy nawet profil głowy. Jednak w przypadku zdjęć biometrycznych obowiązują bardzo konkretne i rygorystyczne zasady, które wynikają z potrzeb nowoczesnych systemów identyfikacji elektronicznej oraz procedur urzędowych. Zdjęcia obejmujące całą głowę, ale z wzrokiem skierowanym w bok, są nieprawidłowe, bo kluczowe elementy biometryczne twarzy – takie jak linia żuchwy, układ oczu czy kontur nosa – mogą być wtedy słabo widoczne. Ustawienie w profilu, nawet przy zachowaniu otwartych oczu czy uśmiechu, powoduje, że systemy rozpoznawania twarzy nie są w stanie prawidłowo przetworzyć danych, a sam urzędnik nie może zweryfikować tożsamości w pełni. Przymknięte oczy, uśmiech lub skrzywienie ust zaburzają naturalny układ twarzy i utrudniają porównanie zdjęcia z rzeczywistą osobą. Z mojego punktu widzenia, jednym z najczęstszych błędów jest traktowanie zdjęcia biometrycznego jak do CV czy na Facebooka – a to zupełnie inne standardy. Właśnie dlatego w oficjalnych wytycznych podkreśla się, że fotografia musi być wykonana na wprost, z neutralnym wyrazem twarzy, bez dodatkowych ozdób i w dobrej ostrości. Pomijanie tych zasad prowadzi do odrzucenia zdjęcia przez urzędnika, co może wydłużyć proces wyrabiania dokumentu i generować dodatkowe koszty. Nie warto ryzykować i robić zdjęcia po swojemu – biometrii nie da się oszukać, a systemy komputerowe są coraz bardziej wymagające pod względem jakości i zgodności materiału zdjęciowego ze standardami.
Pytanie 17

Rozpowszechnianie na stronie internetowej wizerunku osoby powszechnie znanej, podczas pełnienia funkcji publicznych

A. wymaga zapłacenia osobie za wykorzystanie wizerunku.
B. wymaga uzyskania zgody osoby na poprawę ekspozycji zdjęcia.
C. nie wymaga uzyskania od osoby pisemnej zgody.
D. wymaga uzyskania od osoby pisemnej zgody.
W przypadku osób powszechnie znanych, takich jak politycy występujący publicznie, publikacja ich wizerunku podczas pełnienia funkcji publicznych nie wymaga uzyskania pisemnej zgody. Wynika to bezpośrednio z art. 81 ust. 2 pkt 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Prawo przewiduje tutaj wyjątek – jeśli ktoś jest osobą publiczną i zdjęcie zostało wykonane podczas sprawowania jego funkcji, to rozpowszechnianie takiego wizerunku jest dozwolone bez formalności. W praktyce bardzo często spotkacie się z tym w branży medialnej, np. na portalach informacyjnych czy blogach tematycznych – nikt nie biega za politykiem z formularzem zgody. Oczywiście, wszystko ma swoje granice. Gdyby wykorzystać taki wizerunek w kontekście komercyjnym, np. do reklamy produktu czy usługi, sytuacja byłaby zupełnie inna i zgoda byłaby już konieczna. Również, jeśli zdjęcie naruszałoby dobra osobiste tej osoby, mogłoby się to skończyć procesem. Moim zdaniem, warto pamiętać o tej zasadzie, bo często zdarza się, że młode osoby zaczynające w zawodzie dziennikarskim przesadnie obawiają się publikacji wizerunku urzędników lub innych znanych osób. Najważniejsze to zachować zdrowy rozsądek i zawsze analizować kontekst użycia zdjęcia – czy dotyczy działalności publicznej, czy już jednak przekracza ten obszar. Dobre praktyki branżowe sugerują też informowanie o publikacji, choć nie jest to wymóg prawny, ale z mojego doświadczenia pozwala uniknąć nieporozumień.
Pytanie 18

Jak długo trwa okres obowiązywania umowy licencyjnej wyłącznej, aby uznać ją za zawartą na czas nieokreślony?

A. Po 2 latach
B. Po 4 latach
C. Po 3 latach
D. Po 5 latach
Umowa licencyjna wyłączna po pięciu latach staje się umową na czas nieokreślony. To jakby naturalny krok w całym procesie. Przykład? Weźmy firmę technologiczną, która daje licencję na swoje oprogramowanie jakiejś firmie partnerskiej. Po pięciu latach, jeśli obie strony nie dogadają się w sprawie przedłużenia lub zmiany umowy, to licencja przechodzi na czas nieokreślony. Dzięki temu ta firma może spokojnie korzystać z oprogramowania bez strachu, że coś się zaraz skończy. Moim zdaniem, taki układ jest super, bo daje większą pewność w relacjach biznesowych, a także pozwala na lepsze planowanie w dłuższym okresie. W branży często mówi się, że umowy licencyjne na czas określony powinny mieć możliwość przejścia na czas nieokreślony po ustalonym czasie. To z kolei daje większą elastyczność w negocjacjach i lepiej dostosowuje się do zmieniającego się rynku.
Pytanie 19

Do czyszczenia matrycy z kurzu, drobnych włosków najkorzystniej zastosować

A. chusteczkę nawilżoną wodą miceralną.
B. nasączoną watkę.
C. specjalne pióro czyszczące.
D. szmatkę.
Czyszczenie matrycy aparatu to jeden z tych tematów, które wydają się proste, a w rzeczywistości wymagają dużej ostrożności i znajomości branżowych standardów. Wiele osób myśli, że zwykła szmatka czy chusteczka nawilżona wodą miceralną załatwią sprawę, ale to bardzo ryzykowne podejście. Szmatka, nawet ta najdelikatniejsza, zawsze ma mikroskopijne włókna, które mogą zarysować powierzchnię matrycy – niestety, takie rysy są potem widoczne na zdjęciach i praktycznie nie do usunięcia. Nasączona watka to jeszcze gorszy pomysł, bo zostawia drobne włoski i strzępki, które potem utrudniają dalsze czyszczenie. Poza tym wilgoć zawsze wiąże się z ryzykiem powstania plam lub nawet zwarcia w elektronice. Chusteczka z wodą miceralną brzmi zdrowo, ale niestety – nawet specjalistyczne płyny do matryc muszą być stosowane bardzo ostrożnie. Woda miceralna nie jest przeznaczona do kontaktu z elektroniką i może zostawić powłokę, która utrudnia późniejsze fotografowanie. Najczęstszym błędem jest wyobrażenie sobie matrycy jak zwykłej szyby, którą można przetrzeć czymkolwiek. To zupełnie nie ten poziom delikatności. Fachowcy zawsze zaczynają od najbezpieczniejszych narzędzi, czyli pióra czyszczącego lub gruszki, a dopiero jeśli to nie pomaga, stosują specjalistyczne płyny i ściereczki z mikrofibry, ale wyłącznie w kontrolowanych warunkach. Warto mieć świadomość, że nieumiejętne czyszczenie może kosztować naprawdę sporo – nawet cały aparat. Z mojego doświadczenia wynika, że lepiej trzymać się sprawdzonych rozwiązań i nie eksperymentować z domowymi metodami, bo skutki mogą być opłakane. W razie większych zabrudzeń opłaca się oddać sprzęt do serwisu, zamiast ryzykować samodzielne naprawy nieodpowiednimi środkami.
Pytanie 20

Najbardziej efektywną metodą usuwania kurzu z matrycy aparatu cyfrowego jest

A. użycie sprężonego powietrza z puszki pod wysokim ciśnieniem
B. przecieranie matrycy suchą szmatką z mikrofibry
C. użycie odkurzacza z małą końcówką do usunięcia największych cząstek
D. czyszczenie za pomocą specjalnych patyczków sensorowych i płynu do czyszczenia
Użycie sprężonego powietrza z puszki do czyszczenia matrycy jest pomysłem, który na pierwszy rzut oka może wydawać się efektywny, ale w rzeczywistości niesie ze sobą wiele ryzyk. Sprężone powietrze może wprowadzić cząsteczki wilgoci lub oleju, które są często obecne w takich produktach, a to może doprowadzić do poważnych uszkodzeń matrycy. Ponadto, siła powietrza może również spowodować, że drobne zanieczyszczenia zostaną wdmuchnięte głębiej w mechanizmy aparatu, co może skutkować jeszcze większymi problemami podczas pracy sprzętu. Takie podejście nie jest zgodne z dobrymi praktykami w zakresie konserwacji aparatów, które zalecają użycie narzędzi stworzonych specjalnie do tego celu. Przecieranie matrycy suchą szmatką z mikrofibry, choć wydaje się bezpieczne, może w rzeczywistości prowadzić do zarysowań, ponieważ każdy, nawet najdrobniejszy pyłek, może działać jak papier ścierny. Użycie odkurzacza z małą końcówką również nie jest zalecane, ponieważ odkurzacze mogą generować ładunki elektrostatyczne, co skutkuje przyciąganiem kurzu do matrycy. W zasadzie, czyszczenie matrycy powinno być przeprowadzane w sposób przemyślany i kontrolowany, z wykorzystaniem odpowiednich narzędzi i materiałów, by zachować kondycję sprzętu oraz zapewnić jakość zdjęć.
Pytanie 21

Rozpowszechnianie zdjęcia na licencji All rights reserved oznacza, że

A. zdjęcie można kopiować, rozprowadzać tylko w oryginalnej postaci.
B. zdjęcie można kopiować i przetwarzać bez zgody autora.
C. nie można wykorzystywać zdjęcia bez zgody autora.
D. zdjęcie można kopiować, rozprowadzać i na jego podstawie tworzyć projekty zależne.
Wiele osób błędnie zakłada, że jeśli zdjęcie jest dostępne w Internecie, to można je swobodnie kopiować, edytować albo wykorzystywać do własnych projektów. Niestety, to myślenie prowadzi często do naruszeń prawa autorskiego. Licencja All rights reserved nie daje żadnej swobody – to nie jest Creative Commons czy domena publiczna. Próby kopiowania, przetwarzania lub nawet publikowania takiego utworu bez wyraźnej, pisemnej zgody autora są nielegalne. Kluczowy błąd polega tu na niezrozumieniu różnic pomiędzy rozmaitymi licencjami. Odpowiedzi sugerujące możliwość kopiowania czy przetwarzania zdjęcia odnoszą się raczej do licencji liberalnych, takich jak CC BY, CC0 czy nawet niektóre odmiany prawa cytatu, ale w przypadku All rights reserved wszystko jest zabronione poza samym przeglądaniem. Myślenie, że można rozprowadzać zdjęcie tylko w oryginalnej postaci, nie znajduje potwierdzenia w prawie – bez zgody autora nie wolno również tego robić. Natomiast tworzenie projektów zależnych na bazie takiego zdjęcia jest już poważnym naruszeniem, bo oznacza wykorzystanie cudzego utworu do tworzenia nowych materiałów, co bez licencji prowadzi do konfliktu z prawem. W praktyce, większość profesjonalnych serwisów stockowych czy agencji fotograficznych stosuje bardzo restrykcyjne zasady, a algorytmy wykrywające nieautoryzowane wykorzystanie zdjęć działają coraz sprawniej. Chociaż na pozór może się wydawać, że zdjęcia w sieci są „wolne”, to jednak respektowanie oznaczenia All rights reserved jest podstawą świadomości prawnej w branży kreatywnej i medialnej. Warto wyrobić sobie nawyk zawsze sprawdzania licencji – to oszczędza sporo problemów i nerwów.
Pytanie 22

Po ilu latach obowiązywania umowy licencyjnej wyłącznej uważa się ją zawartą na czas nieokreślony?

A. Po 2 latach.
B. Po 3 latach.
C. Po 4 latach.
D. Po 5 latach.
Prawidłowa odpowiedź opiera się na przepisach prawa autorskiego w Polsce, konkretnie na art. 68 ust. 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Tam jasno wskazano, że jeśli umowa licencyjna wyłączna zawarta została na czas oznaczony dłuższy niż pięć lat, po upływie tego okresu uważa się ją za zawartą na czas nieokreślony. To jest bardzo istotne z punktu widzenia zarówno licencjodawcy, jak i licencjobiorcy, bo daje pewność, że nie można związać się na wieczność z jedną stroną bez możliwości renegocjacji czy wypowiedzenia. W praktyce, przykładowo, jeżeli firma informatyczna podpisuje wyłączną licencję na korzystanie z oprogramowania na 7 lat, to po pięciu latach ta umowa automatycznie staje się bezterminowa i zastosowanie mają przepisy dotyczące wypowiadania licencji zawartej na czas nieokreślony. Takie rozwiązanie to pewien rodzaj zabezpieczenia dla obu stron i jest zgodne z dobrymi praktykami branżowymi – nie powinno się blokować rozwoju ani jednej, ani drugiej strony przez zbyt długie sztywne umowy. Moim zdaniem, z punktu widzenia praktyki gospodarczej, jest to bardzo rozsądne podejście, bo umożliwia elastyczne zarządzanie prawami i reagowanie na zmieniające się potrzeby rynku czy technologii. Warto pamiętać też, że te reguły dotyczą licencji wyłącznych, a w przypadku licencji niewyłącznych – nie ma aż takich ograniczeń czasowych. To dlatego pięć lat jest tutaj kluczowe, a nie np. dwa czy trzy.
Pytanie 23

Do którego formatu należy przekonwertować plik PSD, aby opublikować go w portalu społecznościowym?

A. JPEG
B. DOCX
C. TIFF
D. RAW
Wybierając odpowiedni format pliku do publikacji w mediach społecznościowych, warto dobrze rozumieć, do czego służą poszczególne rozszerzenia i jak działają portale. Plik TIFF to format, który stosuje się raczej w druku i archiwizacji, bo pozwala na zapisywanie obrazów bez kompresji lub z kompresją bezstratną. Jego ogromna waga i brak wsparcia w przeglądarkach uniemożliwiają jednak użycie tego formatu do publikacji w internecie – serwisy społecznościowe po prostu go nie przyjmą lub nawet nie rozpoznają. Z kolei RAW to format surowych danych z matrycy aparatu, potrzebny głównie fotografom do dalszej obróbki. Pliki RAW są nieprzetworzone i wymagają specjalnego oprogramowania do otwarcia. Taki plik nie nadaje się bezpośrednio do publikacji, bo portale społecznościowe nawet nie wiedziałyby, co z nim zrobić. DOCX natomiast to format edytowalnych dokumentów tekstowych – używa się go w edytorach tekstu, takich jak Word, i nie jest w ogóle przeznaczony do przechowywania grafiki czy zdjęć. Czasami spotykam się z przekonaniem, że większy i „lepszy” format graficzny zapewni najwyższą jakość lub że można wrzucać na Facebooka wszystko jak leci, ale to trochę pułapka. W praktyce, portale społecznościowe mają jasno określone wymagania – wspierają głównie formaty JPEG i PNG, bo te są lekkie, uniwersalne i kompatybilne. Próbując opublikować plik TIFF, RAW czy DOCX można się tylko rozczarować, bo większość serwisów nawet nie pozwoli go załadować. Dlatego kluczem jest zrozumienie zasad działania tych platform i wybór formatu, który zapewni kompatybilność i szybkie ładowanie, a więc JPEG.
Pytanie 24

Zdjęcie, które ma być zabezpieczone przed wykorzystaniem go do celów komercyjnych przez innych użytkowników, powinno być objęte licencją typu

A. CC-BY
B. CC-BY-ND
C. CC-BY-SA
D. CC-BY-NC
Wybierając licencję inną niż CC-BY-NC, można łatwo wpaść w typowe pułapki związane z ochroną praw autorskich w kontekście komercyjnego wykorzystania zdjęć. Licencja CC-BY, mimo że wymaga podania autora, w ogóle nie ogranicza wykorzystania komercyjnego – ktoś może pobrać zdjęcie i użyć go nawet w reklamie czy sprzedaży, byleby tylko wskazał autora. To bardzo często spotykany błąd – wiele osób myśli, że sama konieczność podania nazwiska ogranicza możliwości zarobkowania na cudzej pracy. Niestety tak nie jest. CC-BY-ND również nie daje gwarancji ochrony przed komercyjnym wykorzystaniem – zabrania jedynie tworzenia utworów zależnych (czyli przeróbek, remiksów itp.), ale nie zabrania zarabiania na oryginalnym zdjęciu. Z kolei CC-BY-SA oznacza, że każdy, kto wykorzysta zdjęcie, musi udostępnić je dalej na tych samych warunkach, jednak dalej dopuszcza także użycie komercyjne – co jest często mylące dla osób, które pierwszy raz mają do czynienia z tym systemem licencjonowania. W praktyce, jeżeli ktoś chce zabezpieczyć swoje zdjęcie przed wykorzystywaniem go w celach zarobkowych przez innych, jedyną skuteczną drogą jest wybranie licencji z członem NC, czyli Non-Commercial. To jest taki trochę złoty standard w środowiskach twórczych, bo łączy otwartość z ochroną własnych interesów finansowych. Warto pamiętać, że sama obecność warunku BY (uznanie autorstwa) lub ND (bez utworów zależnych) nie zabezpiecza praw autora w zakresie zarabiania – a to w sumie często kluczowy aspekt w branży fotograficznej czy graficznej. Takie niedopatrzenie w wyborze licencji może potem skutkować nieprzyjemnymi niespodziankami, jak np. odnalezienie swojego zdjęcia na produktach komercyjnych bez jakiejkolwiek rekompensaty. Zdecydowanie lepiej zawsze dokładnie czytać warunki każdej licencji Creative Commons i rozumieć, jak działają praktycznie, nie tylko teoretycznie.
Pytanie 25

Fotografia podlega ochronie prawa autorskiego, gdy

A. jest traktowana jako zwykła informacja prasowa
B. jest powielana i publikowana bez ograniczeń
C. stanowi formę komunikatu pozbawionego cech indywidualnych
D. jest oryginalna i odzwierciedla twórczość intelektualną twórcy
Fotografia jest objęta prawem autorskim, gdy wykazuje cechy oryginalności i twórczości intelektualnej autora. To oznacza, że musi być rezultatem indywidualnego spojrzenia na otaczający świat, a nie jedynie prostą rejestracją rzeczywistości. Na przykład, zdjęcie wykonane z unikalnej perspektywy, które uwiecznia nie tylko przedmiot, ale także emocje i kontekst, będzie chronione prawem autorskim. Przykłady zastosowania to zdjęcia artystyczne, które są tworzone z myślą o ekspresji artystycznej, a także fotografie dokumentalne, gdzie autor ma na celu przedstawienie swojego punktu widzenia na dany temat. W branży fotograficznej ważne jest, aby twórcy wiedzieli, że oryginalność ich pracy nie tylko przyczynia się do ochrony prawnej, ale również wpływa na wartość rynkową ich dzieł. Podczas publikacji lub sprzedaży fotografii, znajomość przepisów prawa autorskiego oraz umiejętność udowodnienia oryginalności może być kluczowa w przypadku sporów dotyczących naruszenia praw.
Pytanie 26

W celu oczyszczenia obiektywu z kurzu i mikroskopijnych drobin należy w pierwszej kolejności

A. usunąć zabrudzenia przy pomocy pędzelka.
B. przedmuchać powierzchnię obiektywu za pomocą gruszki.
C. zwilżyć soczewki płynem i usunąć zabrudzenia.
D. przetrzeć obiektyw szmatką z mikrofibry.
Najlepszym i zarazem najbezpieczniejszym sposobem na usuwanie kurzu i drobin z powierzchni obiektywu jest właśnie użycie gruszki fotograficznej. To jest taki klasyczny standard w branży — najpierw delikatnie przedmuchujesz soczewkę, dzięki temu minimalizujesz ryzyko porysowania delikatnych powłok. Kurz czy piasek, jeśli pocierasz je szmatką czy pędzelkiem bez wcześniejszego zdmuchnięcia, mogą działać jak papier ścierny i uszkodzić optykę. Zresztą, nawet w instrukcjach producentów sprzętu często piszą, żeby przed dotknięciem czegokolwiek najpierw użyć powietrza. Ja zawsze zaczynam od gruszki, bo to po prostu mega proste narzędzie, nie wymaga żadnych specjalnych umiejętności i nie zostawia śladów. W praktyce, w fotografii profesjonalnej i amatorskiej, to taki absolutny must-have — gruszka powinna być w torbie każdego fotografa. Warto pamiętać, żeby nie używać sprężonego powietrza w puszce, bo wtedy łatwo o krople płynu, które mogą zostać na szkle. Gruszka daje kontrolowane, miękkie podmuchy i pozwala pozbyć się nawet większego brudu, zanim zaczniemy jakiekolwiek dalsze czyszczenie. To naprawdę klucz, żeby nie zniszczyć powłok antyrefleksyjnych, których naprawa czy wymiana bywa kosmicznie droga. Dobrą praktyką jest też trzymać obiektyw skierowany w dół podczas dmuchania, żeby grawitacja pomogła usunąć zanieczyszczenia.
Pytanie 27

Które oprogramowanie pozwala na efektywne zarządzanie plikami, ich nagrywanie, wyświetlanie, poszukiwanie, sortowanie, filtrowanie oraz edytowanie metadanych?

A. Corel Photo-Paint
B. Adobe InDesign
C. Publisher
D. Adobe Bridge
Corel Photo-Paint to program raczej do edycji grafiki rastrowej. Skupia się na tworzeniu i modyfikacji obrazów, a nie na zarządzaniu plikami. Wiesz, można w nim rysować, malować albo retuszować zdjęcia. Dlatego nie jest najlepszym rozwiązaniem do organizowania dużych zbiorów plików. Z drugiej strony, Microsoft Publisher to program do składu publikacji, głównie do tworzenia broszur czy ulotek. Jego możliwości do zarządzania plikami są raczej ograniczone, więc nie pomoże w efektywnym archiwizowaniu multimediów. Adobe InDesign też jest potężnym narzędziem do składu, ale nie nadaje się do zarządzania plikami tak, jak Adobe Bridge. W zasadzie InDesign to bardziej projektowanie układów i edycja tekstu, więc nie spełnia wymagań. Jak wybierzesz niewłaściwe narzędzie do zarządzania plikami, to potrafi to napsuć sporo kłopotów, na przykład długie czasy wyszukiwania. Warto postarać się dobrać oprogramowanie, które pasuje do Twoich potrzeb, bo to naprawdę wpływa na efektywność pracy w branży kreatywnej.
Pytanie 28

Rozpowszechnianie na stronie internetowej wizerunku osoby powszechnie znanej, podczas pełnienia funkcji publicznych

A. wymaga uzyskania zgody osoby na poprawę ekspozycji zdjęcia.
B. nie wymaga uzyskania od osoby pisemnej zgody.
C. wymaga zapłacenia osobie za wykorzystanie wizerunku.
D. wymaga uzyskania od osoby pisemnej zgody.
Wizerunek osoby powszechnie znanej, zwłaszcza w sytuacji, gdy pełni ona funkcje publiczne, podlega nieco innym zasadom ochrony niż wizerunek zwykłego obywatela. Prawo autorskie oraz prawo prasowe w Polsce przewidują wyjątek, zgodnie z którym rozpowszechnianie wizerunku osób pełniących funkcje publiczne w związku z wykonywaniem tych funkcji nie wymaga uzyskania ich pisemnej zgody. Wynika to wprost z art. 81 ust. 2 pkt 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Moim zdaniem to jest bardzo praktyczne rozwiązanie, bo umożliwia mediom, portalom informacyjnym czy nawet blogerom swobodne relacjonowanie wydarzeń publicznych i pokazywanie osób, które biorą w nich udział, bez ryzyka złamania prawa. Przykładowo, jeśli burmistrz przemawia podczas otwarcia nowego mostu i ktoś opublikuje jego zdjęcie z tego wydarzenia na stronie gminy albo w lokalnej prasie, nie musi się martwić o formalności związane ze zgodą. Dla jasności – ta zasada dotyczy wyłącznie sytuacji związanych z pełnieniem funkcji publicznych, a więc nie można wykorzystać takiego zdjęcia np. do celów reklamowych bez zgody tej osoby. Dodatkowo, nawet jeśli osoba jest powszechnie znana, to prywatne okoliczności jej życia wciąż podlegają ochronie wizerunku. To bardzo istotna różnica. W praktyce w branży medialnej i IT ta wiedza jest bardzo przydatna, bo pozwala poruszać się pewniej w tematach związanych z publikacją fotografii czy materiałów wideo z wydarzeń publicznych.
Pytanie 29

Fotografia jest przedmiotem prawa autorskiego, gdy

A. jest formą komunikatu bez oznak indywidualnego charakteru.
B. jest oryginalna i przejawia własną intelektualną twórczość autora.
C. jest kopiowana i rozpowszechniana w nieograniczony sposób.
D. jest uznana za prostą informację prasową.
Dokładnie tak, kluczową sprawą przy fotografii i prawie autorskim jest właśnie to, czy zdjęcie jest oryginalne oraz czy widać w nim twórczy wkład autora. Nie wystarczy tylko nacisnąć migawkę – chodzi o to, żeby ta fotografia była rezultatem wyborów, jak chociażby kadr, kompozycja, światło, moment ujęcia czy nawet obróbka graficzna. W praktyce oznacza to, że zdjęcie banalne, bez twórczej inwencji – na przykład powielenie instrukcji lub prosta fotografia legitymacyjna bez żadnych elementów kreacyjnych – raczej nie będzie chronione prawem autorskim. Natomiast jeśli ktoś zrobi nawet zwykłe zdjęcie drzewa, ale podejdzie do tematu po swojemu, ciekawe światło, nietypowa perspektywa, autorski pomysł na kadr – wtedy już spokojnie można mówić o utworze w rozumieniu prawa autorskiego. Z mojego doświadczenia wynika, że często trudno rozgraniczyć, kiedy fotografia staje się utworem, ale zawsze punkt wyjścia stanowi ten indywidualny, kreatywny charakter. Dobre praktyki branżowe podpowiadają, żeby każdorazowo oceniać zdjęcie pod kątem oryginalności i twórczości, zanim zaczniemy je rozpowszechniać czy wykorzystywać komercyjnie. Więc, jeśli planujesz pracę w mediach, reklamie albo chcesz sprzedawać swoje zdjęcia, to znajomość tej zasady jest naprawdę niezbędna.
Pytanie 30

Którego z wymienionych przedmiotów należy użyć do czyszczenia powierzchni monitora LCD z kurzu, plamek i tłuszczów?

A. Gąbki.
B. Chusteczki higienicznej.
C. Ręcznika papierowego.
D. Ściereczki z mikrofibry.
Ściereczka z mikrofibry to zdecydowanie najlepszy wybór do czyszczenia monitorów LCD, zarówno jeśli chodzi o usuwanie kurzu, jak i plam czy tłuszczów. Mikrofibra jest niezwykle delikatnym materiałem, który nie pozostawia zarysowań nawet na bardzo wrażliwych powierzchniach, a przy tym świetnie zbiera kurz i drobinki bez konieczności mocnego pocierania. Z mojego doświadczenia wynika, że większość producentów monitorów, np. Dell, LG czy Samsung, wyraźnie zaznacza w instrukcjach, żeby korzystać właśnie z mikrofibry. To taka branżowa podstawa – w serwisach sprzętu komputerowego praktycznie zawsze spotkasz się z mikrofibrą. Co ciekawe, samą ściereczką suchą można usunąć kurz i delikatne zabrudzenia, a do większych plam warto ją lekko zwilżyć wodą destylowaną lub specjalnym płynem do ekranów (ważne: nigdy nie spryskuj bezpośrednio ekranu!). Ściereczki z mikrofibry są wielorazowe, łatwo je wyprać i nie pozostawiają włókien. Zdecydowanie nie poleca się szorstkich czy papierowych materiałów, bo mogą uszkodzić powłokę antyodblaskową monitora. W praktyce – jeśli dbasz o sprzęt, zawsze miej gdzieś pod ręką mikrofibrę.
Pytanie 31

Jakie prace konserwacyjne obejmują czynności związane z czyszczeniem monitora?

A. Czyszczenie wyświetlacza oraz sprawdzanie parametrów technicznych monitora
B. Mycie obudowy i wydmuchiwanie zanieczyszczeń z elementów elektronicznych monitora
C. Mycie obudowy oraz kalibracja monitora
D. Czyszczenie otworów wentylacyjnych i łączenie monitora z komputerem
Czynności konserwacyjne przy monitorach są często mylone z innymi działaniami, które niekoniecznie są dobre dla ich funkcjonowania. Na przykład czyszczenie ekranu i sprawdzanie parametrów technicznych to nie jest cała konserwacja, bo te rzeczy powinny być robione osobno. Nie musisz testować parametrów na każdym kroku, a skupianie się tylko na czyszczeniu może prowadzić do problemów, które nie są związane z brudem. Mycie obudowy i kalibracja w tym samym czasie to też nie najlepszy pomysł, bo kalibracja dotyczy ustawień, a nie czyszczenia. Niektóre odpowiedzi sugerują, że podłączanie monitora do komputera to część konserwacji, co jest nieprawidłowe. Dobre dbanie o sprzęt to nie tylko zewnętrzna czystość, ale też wnętrze, które może wymagać odpowiednich narzędzi i technik. Dużo osób nie zdaje sobie sprawy, że kurz wewnętrzny to główny powód problemów z monitorami, które prowadzą do przegrzewania. Dlatego warto skupić się na tym, co naprawdę jest potrzebne, a nie na powierzchownych rzeczach.
Pytanie 32

Do oczyszczenia przedniej soczewki obiektywu zabrudzonej kroplą smaru należy użyć

A. roztworu soli kuchennej.
B. pędzelka.
C. sprężonego powietrza.
D. roztworu alkoholu izopropylowego.
Roztwór alkoholu izopropylowego to tak naprawdę najbezpieczniejszy i najczęściej rekomendowany środek do czyszczenia delikatnych powierzchni optycznych, takich jak soczewki obiektywów. Optyka jest bardzo wrażliwa na zabrudzenia, zwłaszcza tłuste plamy czy smary – i tu zwykłe metody mogą bardziej zaszkodzić niż pomóc. Alkohol izopropylowy (IPA) ma tę przewagę, że doskonale rozpuszcza tłuszcze, a przy tym szybko odparowuje, nie zostawiając smug czy osadów. Z mojego doświadczenia, nawet w serwisach sprzętu fotograficznego, używa się specjalnych preparatów opartych właśnie o izopropanol, czasem z domieszkami innych substancji, ale główny składnik to zawsze IPA. Co ważne, nie oddziałuje on negatywnie na powłoki antyrefleksyjne, które pokrywają nowoczesne obiektywy – o ile oczywiście nie stosujemy zbyt dużego nacisku i korzystamy z odpowiednich miękkich ściereczek, najlepiej z mikrofibry. Warto pamiętać, żeby nie rozmazywać smaru po całej powierzchni, tylko delikatnie zebrać go przy pomocy zwilżonego roztworem alkoholu fragmentu szmatki. Tak czy siak, to jest najlepsza praktyka, nawet jeśli czasem wydaje się, że "byle co" dałoby radę – naprawdę, soczewki są drogie i wymagają takiego profesjonalnego podejścia.
Pytanie 33

Które czynności konserwacyjne obejmują zabiegi czyszczenia monitora?

A. Czyszczenie otworów wentylacyjnych i podłączanie monitora do komputera.
B. Czyszczenie ekranu i testowanie parametrów technicznych monitora.
C. Mycie obudowy i wydmuchiwanie zanieczyszczeń z elementów elektronicznych monitora.
D. Mycie obudowy i kalibracja monitora.
Wiele osób myśli, że konserwacja monitora to głównie mycie ekranu albo obudowy, czasem ktoś dorzuci do tego testowanie parametrów lub podłączanie urządzenia do komputera – i tu zaczynają się typowe nieporozumienia. Czyszczenie ekranu jest oczywiście ważne dla zachowania przejrzystości obrazu, ale to nie wyczerpuje tematu konserwacji monitora. Podłączanie monitora do komputera nie ma w ogóle nic wspólnego z zabiegami konserwacyjnymi, bo to zwykła czynność eksploatacyjna, wykonywana zawsze podczas pracy ze sprzętem. Kalibracja monitora, choć przydatna z punktu widzenia jakości wyświetlanego obrazu, dotyczy raczej ustawień programowych niż fizycznej konserwacji i nie ma bezpośredniego wpływu na stan techniczny sprzętu. Wydaje się, że wiele osób nie rozróżnia czynności konserwacyjnych od ustawień użytkowych albo rutynowych operacji związanych z codzienną eksploatacją. Typową pułapką jest też skupianie się wyłącznie na zewnętrznych powierzchniach – a przecież kurz i brud osadzają się przede wszystkim wewnątrz, na otworach wentylacyjnych, radiatorach i płytkach elektroniki. Ignorowanie tych miejsc prowadzi z czasem do przegrzewania się monitora, co skraca jego żywotność i może powodować awarie. Dobre praktyki branżowe, potwierdzone w zaleceniach producentów oraz publikacjach technicznych, jasno wskazują, że konserwacja monitorów obejmuje zarówno czyszczenie dostępnych powierzchni zewnętrznych, jak i usuwanie kurzu z wnętrza przy użyciu sprężonego powietrza. Zaniedbanie tych aspektów to jeden z najczęstszych powodów przedwczesnych problemów ze sprzętem – dlatego tak ważne jest rozumienie, które czynności naprawdę mają znaczenie dla konserwacji, a które są tylko dodatkiem do codziennej pracy z monitorem.
Pytanie 34

Czy fotograf, który wykonał opłaconą przez rodziców sesję zdjęciową dziecka, może opublikować je na swojej stronie internetowej?

A. Może opublikować wizerunek dziecka za pisemną zgodą rodziców.
B. Może, ponieważ pobrał opłatę za zrealizowaną sesję zdjęciową.
C. Może opublikować wizerunek dziecka bez pytania o zgodę.
D. Może, ponieważ zdjęcie będzie tylko na jego stronie internetowej.
To jest dokładnie ta odpowiedź, której oczekują zarówno polskie prawo, jak i praktyka zawodowa fotografa. Publikacja wizerunku dziecka zawsze wymaga pisemnej zgody rodziców lub opiekunów prawnych, niezależnie od tego, czy sesja była opłacona, czy nie. Wynika to z przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz z regulacji związanych z ochroną wizerunku i danych osobowych (RODO). Zgoda powinna być jasna, najlepiej na piśmie, obejmować konkretne cele i zakres publikacji – np. gdzie fotografia się pojawi, na jak długo, w jakiej formie. Bez takiego dokumentu publikowanie zdjęć małoletnich może prowadzić do poważnych problemów prawnych, a nawet kar finansowych. Z mojego doświadczenia wynika, że dobrą praktyką jest, by fotograf przygotował krótki formularz zgody, w którym dokładnie określi, jak zdjęcia będą wykorzystywane. Daje to poczucie bezpieczeństwa zarówno fotografowi, jak i rodzicom dziecka. W branży mówi się wręcz, że „brak pisemnej zgody – brak publikacji”. To nie tylko formalność – to szacunek do prywatności i ochrona dobra dziecka. Warto o tym pamiętać, nawet jeśli zdjęcia miałyby trafić tylko na portfolio czy stronę www, bo Internet nie zapomina. Często spotykam się z opinią, że skoro rodzic zapłacił, to fotograf może wszystko – a to niestety bardzo mylne podejście. W rzeczywistości świadomość prawna rośnie i coraz częściej rodzice pytają o te kwestie, dlatego warto się zabezpieczyć.
Pytanie 35

Po ilu latach obowiązywania umowy licencyjnej wyłącznej uważa się ją zawartą na czas nieokreślony?

A. Po 2 latach.
B. Po 4 latach.
C. Po 5 latach.
D. Po 3 latach.
W polskim prawie autorskim, a dokładnie w art. 68 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, znajduje się zapis, że jeżeli umowa licencyjna wyłączna została zawarta na czas oznaczony dłuższy niż pięć lat, po upływie pięciu lat uważa się ją za zawartą na czas nieokreślony. To jest bardzo ważne, bo wiele osób myśli, że można swobodnie podpisywać takie umowy na 10, 20 lat albo nawet dłużej, a potem są zdziwieni, jak okazuje się, że po pięciu latach mają już do czynienia z innymi warunkami wypowiedzenia i przedłużania. W praktyce, zwłaszcza w branży IT czy marketingowej, spotyka się sytuacje, gdy licencjobiorca chciałby mieć pewność długotrwałej współpracy i myśli, że długość trwania umowy zapewni mu bezpieczeństwo. Jednak ten pięcioletni okres chroni przede wszystkim twórcę lub pierwotnego dysponenta praw - po tym czasie może on łatwiej rozwiązać umowę i ewentualnie udzielić licencji komu innemu. Moim zdaniem to fajny balans między ochroną interesów obu stron, choć czasem rodzi nieporozumienia przy negocjacjach. Warto pamiętać, że to ograniczenie dotyczy licencji wyłącznych, co jest jeszcze jednym powodem, by czytać umowę dokładnie i znać podstawy prawa autorskiego. Dobrą praktyką jest od razu w umowie określić, co się dzieje po pięciu latach, żeby uniknąć niejasności.
Pytanie 36

Opublikowanie zdjęcia uczestników wycieczki na stronie internetowej wymaga zgody

A. ubezpieczyciela.
B. organizatora.
C. przewodnika.
D. uczestników.
To bardzo ważne zagadnienie z punktu widzenia ochrony danych osobowych i prawa do wizerunku. Podstawą prawną w Polsce, i w całej Unii Europejskiej, jest RODO (czyli Ogólne rozporządzenie o ochronie danych osobowych), a także ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wizerunek osoby fizycznej jest jej danymi osobowymi i nie można nim swobodnie dysponować. Zgoda uczestników wycieczki jest tutaj absolutnie konieczna, bo to oni decydują, czy chcą, żeby ich zdjęcie pojawiło się publicznie, np. na stronie internetowej szkoły, biura podróży czy organizatora turystyki. Co ciekawe, zgoda powinna być konkretna, dobrowolna, świadoma i udokumentowana – najlepiej na piśmie lub w sposób elektroniczny, tak żeby potem nie było problemu z udowodnieniem tego faktu. W praktyce, w szkołach często rodzice podpisują zgody na publikację zdjęć, ale każdorazowo trzeba pamiętać, że brak takiej zgody eliminuje możliwość publikacji. W branży turystycznej, dobrym zwyczajem jest uzyskiwanie zgody już na etapie organizacji wyjazdu. Ja osobiście zawsze zalecam, żeby nie wrzucać nawet grupowych fotek, jeśli chociażby jedna osoba z grupy sobie tego nie życzy. To kwestia nie tylko przepisów, ale i szacunku do prywatności uczestników. Często ktoś może nie życzyć sobie, żeby jego zdjęcia były dostępne publicznie, i trzeba to uszanować. Lepiej zapytać dwa razy niż potem mieć kłopoty albo nieprzyjemności. Moim zdaniem to podstawa profesjonalizmu w każdej działalności, która dotyczy ludzi i ich prywatności.
Pytanie 37

Standard metadanych IPTC w fotografii służy do

A. przechowywania informacji o autorze, prawach autorskich i opisie zdjęcia
B. zapisywania danych GPS o miejscu wykonania zdjęcia
C. przechowywania ustawień balansu bieli
D. kodowania informacji o parametrach ekspozycji
Standard metadanych IPTC (International Press Telecommunications Council) w fotografii jest kluczowym narzędziem do przechowywania informacji, które są niezbędne dla identyfikacji autorstwa, praw autorskich oraz opisu zdjęcia. IPTC definiuje zestaw pól, w których można umieścić dane takie jak imię i nazwisko autora, informacje o prawach autorskich oraz krótki opis lub tytuł zdjęcia. Przykładowo, w przypadku zdjęcia prasowego, odpowiednie wypełnienie tych metadanych pozwala na łatwe zidentyfikowanie autora, co jest szczególnie ważne w kontekście ochrony praw autorskich oraz przy poszukiwaniach zdjęć przez redakcje. Dobrze wypełnione metadane IPTC mogą także pomóc w optymalizacji zdjęć w wyszukiwarkach oraz w archiwizacji, co jest istotne dla profesjonalnych fotografów i agencji fotograficznych. Prawidłowe użycie standardu IPTC jest zgodne z najlepszymi praktykami branżowymi, co pozwala na sprawniejsze zarządzanie zbiorami zdjęć.
Pytanie 38

UWAGA! Stan prawny do 01.03.2015r. Jakie wymagania, obok równomiernie oświetlonego modela, powinno spełniać zdjęcie do dowodu osobistego, według wytycznych Ministerstwa Spraw Wewnętrznych RP?

A. Odsłonięte prawe ucho, format zdjęcia 35 x 45 mm
B. Twarz en face, format zdjęcia 35 x 45 mm
C. Twarz en face, format zdjęcia 30 x 40 mm
D. Odsłonięte lewe ucho, format zdjęcia 35 x 45 mm
Podczas analizy odpowiedzi, które nie spełniają wymagań dotyczących zdjęcia do dowodu osobistego, można zauważyć, że istnieje wiele powszechnych nieporozumień. W przypadku zdjęcia z odsłoniętym prawym uchem, nie tylko jest to niezgodne z zaleceniami Ministerstwa Spraw Wewnętrznych RP, ale również może prowadzić do problemów z identyfikacją osoby na podstawie dokumentu. Wymaganie odsłonięcia konkretnego ucha ma na celu ułatwienie analizy cech twarzy oraz zapewnienie jednoznacznej identyfikacji, co jest kluczowe w kontekście bezpieczeństwa narodowego i administracji publicznej. Z kolei odpowiedzi sugerujące format zdjęcia 30 x 40 mm są błędne, ponieważ taki rozmiar nie jest akceptowany w Polsce dla dokumentów tożsamości, co może skutkować ich odrzuceniem. W praktyce, nieprawidłowo dobrany format zdjęcia może wpływać na jego jakość i czytelność, co w konsekwencji może prowadzić do problemów przy weryfikacji tożsamości. Wreszcie, odpowiedzi wskazujące na niepoprawną pozycję twarzy (np. brak pozycji en face) ignorują kluczowy wymóg, że zdjęcie musi przedstawiać osobę wprost, co jest niezbędne do prawidłowego odwzorowania cech identyfikacyjnych. Zrozumienie tych zasad jest niezwykle istotne dla osób ubiegających się o dokumenty tożsamości, jak również dla fotografów, którzy muszą być świadomi tych wymogów, aby zapewnić odpowiednią jakość usług.
Pytanie 39

Jakim uniwersalnym i bezstratnym formatem zapisu obrazu cyfrowego, przeznaczonym do umieszczenia w publikacjach DTP, jest?

A. RAW
B. JPEG
C. GIF
D. TIFF
TIFF (Tagged Image File Format) to uniwersalny i bezstratny format zapisu obrazu cyfrowego, który jest powszechnie stosowany w publikacjach DTP (Desktop Publishing). Format ten charakteryzuje się dużą elastycznością, umożliwiając przechowywanie obrazów w różnych kolorach i głębiach bitowych, co czyni go idealnym do profesjonalnych zastosowań graficznych. TIFF obsługuje wiele warstw, przezroczystość oraz różne profile kolorów, co pozwala na precyzyjne odwzorowanie barw w druku. W praktyce format ten jest często używany w branży wydawniczej, gdzie jakość obrazu jest kluczowa. Przykładem zastosowania TIFF może być przygotowanie zdjęć do druku w magazynach lub książkach, gdzie każdy szczegół jest istotny. Warto również dodać, że wiele programów graficznych, takich jak Adobe Photoshop czy Illustrator, oferuje pełne wsparcie dla tego formatu, co czyni go standardowym wyborem dla profesjonalnych grafików. Z tego powodu, TIFF jest preferowany w sytuacjach, gdzie jakość obrazu jest priorytetem, a kompresja stratna, taka jak JPEG, może prowadzić do utraty istotnych informacji wizualnych.
Pytanie 40

Do czyszczenia matrycy z kurzu, drobnych włosków najkorzystniej zastosować

A. szmatkę.
B. nasączoną watkę.
C. chusteczkę nawilżoną wodą miceralną.
D. specjalne pióro czyszczące.
Czyszczenie matrycy z kurzu czy drobnych włosków to zadanie wymagające wyjątkowej ostrożności i zastosowania odpowiednich narzędzi. Wielu osobom intuicyjnie wydaje się, że zwykła szmatka lub nawilżona chusteczka wystarczą do usunięcia zanieczyszczeń – tymczasem to podejście bardzo ryzykowne. Szmatka, nawet jeśli wydaje się miękka, potrafi zostawić mikrozarysowania, szczególnie jeśli na jej powierzchni są niewidoczne drobinki piasku czy pyłku. Dodatkowo, zwykłe tkaniny mogą wchodzić w reakcję z powłokami ochronnymi na matrycy albo zostawiać mikrowłókna, które jeszcze bardziej utrudniają pracę. Z kolei nasączona watka to kolejny częsty błąd – watka lubi się rozwarstwiać, pozostawiając mikroskopijne włókna, a płyny (jeśli nie są dedykowane do czyszczenia matryc) mogą wnikać pod elementy, prowadząc do uszkodzeń elektroniki. Nawilżenie wodą miceralną nie jest zalecane, bo nawet specjalistyczne płyny wymagają odpowiedniej aplikacji i specjalnych szpatułek – zwykłą chusteczką bardzo łatwo narobić szkód. Woda miceralna zostawia smugi, a sama aplikacja płynu na matrycę może skończyć się zwarciem, jeśli dostanie się tam, gdzie nie powinna. Z mojego doświadczenia wynika, że te błędy popełniają nawet zaawansowani użytkownicy, kierując się przyzwyczajeniami z czyszczenia okularów czy ekranów LCD. Tymczasem matryca aparatu lub innego sprzętu światłoczułego jest dużo bardziej delikatna i podatna na uszkodzenia. Optymalnym rozwiązaniem, powszechnie zalecanym według standardów branżowych i w instrukcjach producentów, są właśnie specjalne pióra czyszczące. Pozwalają one na bezpieczne, precyzyjne usuwanie drobnych zanieczyszczeń, nie pozostawiają śladów i ograniczają ryzyko naruszenia struktury matrycy. Ignorowanie tych zasad może skutkować koniecznością kosztownych napraw lub nawet wymiany całego modułu światłoczułego.
Rozpocznij nowy egzamin
Powrót do strony głównej