Wyniki egzaminu

Nowy egzamin
Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik farmaceutyczny
  • Kwalifikacja: MED.09 - Sporządzanie i wytwarzanie produktów leczniczych oraz prowadzenie obrotu produktami leczniczymi, wyrobami medycznymi, suplementami diety i środkami spożywczymi specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz innymi produktami dopuszczonymi do obrotu w aptece
  • Data rozpoczęcia: 19 grudnia 2025 19:20
  • Data zakończenia: 19 grudnia 2025 19:38

Egzamin zdany!

Wynik: 26/40 punktów (65,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Facebook
X.com
LinkedIn
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Jakie jest zastosowanie antagonistów receptorów leukotrienowych w terapii?

A. niewydolności mięśnia sercowego
B. astmy
C. choroby nadciśnieniowej
D. schorzeń zakrzepowo-zatorowych
Antagoniści receptorów leukotrienowych, takie jak montelukast czy zafirlukast, są lekami stosowanymi w terapii astmy. Działają one poprzez blokowanie receptorów leukotrienowych, co prowadzi do zmniejszenia stanu zapalnego w drogach oddechowych oraz ograniczenia skurczu oskrzeli. Leukotrieny to substancje chemiczne wydzielane w odpowiedzi na alergeny, które przyczyniają się do objawów astmy, takich jak duszność, kaszel czy świszczący oddech. W praktyce klinicznej antagoniści receptorów leukotrienowych są często stosowani jako terapia uzupełniająca, szczególnie u pacjentów, którzy nie osiągają wystarczającej kontroli objawów przy pomocy tylko glikokortykosteroidów wziewnych. Badania wykazały, że stosowanie tych leków może poprawić jakość życia pacjentów z astmą, zmniejszyć liczbę zaostrzeń oraz poprawić kontrolę nad chorobą. Ponadto, antagoniści receptorów leukotrienowych są również użyteczni w leczeniu alergicznego nieżytu nosa, co czyni je wszechstronnymi w terapii chorób układu oddechowego.
Pytanie 2

Substancje czynne zawarte w lekach przeciwdepresyjnych, które blokują wychwyt zwrotny serotoniny przez neurony w mózgu, to

A. mianserynę i klonazepam
B. amitryptylinę i imipraminę
C. paroksetynę i sertralinę
D. opipramol i paroksetynę
Paroksetyna i sertralina to leki przeciwdepresyjne z grupy inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI), które są powszechnie stosowane w leczeniu depresji oraz zaburzeń lękowych. Mechanizm ich działania polega na zwiększeniu stężenia serotoniny w synapsach poprzez blokowanie jej wychwytu zwrotnego przez neurony. Dzięki temu, leki te przyczyniają się do poprawy nastroju i redukcji objawów depresyjnych. Paroksetyna jest często stosowana w leczeniu zaburzeń lękowych, a także w terapii zespołu stresu pourazowego, natomiast sertralina jest zalecana w przypadku depresji, zaburzeń obsesyjno-kompulsyjnych i PTSD. W praktyce klinicznej, wybór konkretnego leku zależy od profilu pacjenta, w tym od towarzyszących schorzeń oraz potencjalnych interakcji z innymi przyjmowanymi lekami. Ważne jest, aby lekarz prowadzący monitorował skuteczność oraz ewentualne działania niepożądane, co jest zgodne z wytycznymi EBM (evidence-based medicine).
Pytanie 3

Preparat farmaceutyczny (oficynalny) to specyfik wytworzony

A. zgodnie z przepisem aptecznym
B. na podstawie zasad określonych w farmakopei
C. na podstawie receptariusza
D. na podstawie recepty wystawionej przez lekarza
Lek apteczny (oficynalny) to preparat, który jest sporządzany w aptekach na podstawie przepisów zawartych w farmakopei. Farmakopea to zbiór norm oraz standardów, które określają sposób przygotowania leków, ich skład, jakość oraz metody badań. W praktyce, farmakopea pełni kluczową rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa i skuteczności leków. Przykładem może być sporządzenie roztworu, maści czy też tabletek, które muszą być przygotowywane zgodnie z ściśle określonymi procedurami, aby zagwarantować ich terapeutyczne działanie. Przepisy te są regularnie aktualizowane, co pozwala na dostosowanie do nowoczesnych standardów oraz postępu naukowego. Dzięki temu, leki apteczne nie tylko muszą spełniać kryteria jakości, ale także ich skład musi być zgodny z najnowszymi badaniami i technologiami. W związku z tym, tak ważne jest przestrzeganie zasad zawartych w farmakopei, aby każdy pacjent mógł otrzymać produkt, który będzie dla niego bezpieczny i skuteczny.
Pytanie 4

Jakie jest inne określenie Pyoctaninum coeruleum?

A. jodyna
B. dermatol
C. fiolet gencjanowy
D. nadmanganian potasu
Fiolet gencjanowy, znany również jako Pyoctaninum coeruleum, jest barwnikiem stosowanym w medycynie i dermatologii, mającym właściwości antyseptyczne oraz dezynfekujące. Jego skuteczność w zwalczaniu bakterii, grzybów oraz wirusów sprawia, że często bywa stosowany w leczeniu ran, oparzeń oraz w dermatologii do zwalczania infekcji skórnych. Fiolet gencjanowy znalazł zastosowanie nie tylko w medycynie, ale także w weterynarii, gdzie służy do leczenia różnych dolegliwości skórnych u zwierząt. Zgodnie z zaleceniami standardów medycznych, należy stosować go ostrożnie, aby uniknąć podrażnień skóry, a także stosować go w odpowiednich stężeniach, co podkreśla znaczenie znajomości właściwości farmakologicznych substancji. Ponadto, fiolet gencjanowy może być stosowany w laboratoriach do barwienia preparatów mikroskopowych, co czyni go wszechstronnym narzędziem zarówno w praktyce medycznej, jak i badawczej.
Pytanie 5

Acidum hydrochloridum dilutum jest składnikiem

A. Mixtura pepsini
B. Aluminii subacetatis solutio
C. Liquor pectoralis
D. Mixtura nervina
Wybór innych składników, takich jak Liquor pectoralis, Mixtura nervina czy Aluminii subacetatis solutio, nie jest poprawny z kilku powodów. Liquor pectoralis to preparat stosowany w leczeniu chorób układu oddechowego, zawierający składniki, które mają właściwości wykrztuśne, ale nie zawiera kwasu solnego ani pepsyny, więc nie ma zastosowania w kontekście trawienia. Mixtura nervina jest natomiast mieszanką stosowaną w celu łagodzenia stanów nerwowych, bazującą na składnikach takich jak zioła lub substancje relaksacyjne, które również nie mają związku z procesami enzymatycznymi w żołądku. Z kolei Aluminii subacetatis solutio to roztwór stosowany w dermatologii i jako środek ściągający, a jego działanie jest całkowicie odmienne od roli, jaką pełnią kwas solny i pepsyna w układzie pokarmowym. Wybierając błędne odpowiedzi, można paść ofiarą typowych pułapek myślowych, które polegają na skojarzeniu różnych substancji z ich popularnymi zastosowaniami, zamiast z ich rzeczywistymi właściwościami i mechanizmami działania. Zrozumienie specyficznych funkcji poszczególnych składników jest kluczowe w farmakoterapii i terapii żywieniowej, dlatego wiedza na temat właściwego stosowania preparatów takich jak Mixtura pepsini jest niezbędna dla każdego profesjonalisty w dziedzinie zdrowia.
Pytanie 6

Jakie jest inne określenie Natrii tetraboras?

A. soda oczyszczona
B. borasol
C. sól gorzka
D. boraks
Każda z niepoprawnych odpowiedzi wprowadza w błąd, gdyż myli podstawowe pojęcia chemiczne oraz właściwości substancji. Borasol, mimo że brzmi jak możliwy odpowiednik, nie jest uznawany za synonim boraksu. W rzeczywistości, borasol to substancja, która ma zupełnie inne zastosowania i nie jest związana z tetraboranem sodu. Na przykład, borasol nie jest powszechnie stosowany w przemyśle budowlanym ani kosmetycznym, czym wyróżnia się boraks. Soda oczyszczona, znana jako wodorowęglan sodu, to substancja całkowicie różna od boraksu i ma inne właściwości chemiczne; jest głównie stosowana jako środek leavening w piekarnictwie oraz jako środek czyszczący, jednak nie ma zastosowania jako konserwant czy stabilizator pH w kosmetykach. Sól gorzka, czyli siarczan magnezu, również nie ma związku z natrium tetraboras, a jej właściwości różnią się znacznie od boraksu. Użycie tej substancji w kontekście synonimów boraksu jest błędne, a jej zastosowanie ogranicza się głównie do medycyny oraz jako środek przeczyszczający. Takie mylenie substancji chemicznych może prowadzić do nieporozumień w praktykach zawodowych oraz naukowych, dlatego ważne jest posiadanie rzetelnej wiedzy na temat właściwości i zastosowań poszczególnych związków chemicznych.
Pytanie 7

Na recepcie, dla Zasłużonego Dawcy Przeszczepu, w miejscu oznaczonym dodatkowymi uprawnieniami znajduje się symbol

A. PO
B. ZK
C. IB
D. IW
Symbol ZK oznacza Zasłużonego Dawcę Przeszczepu, co jest istotnym elementem na recepcie. Osoby, które oddały narządy do transplantacji, mogą korzystać z dodatkowych uprawnień zdrowotnych, co powinno być wyraźnie zaznaczone na recepcie. Stosowanie symbolu ZK nie tylko ułatwia identyfikację pacjentów z tym statusem, ale także gwarantuje im dostęp do odpowiednich świadczeń zdrowotnych. Na przykład, Zasłużeni Dawcy Przeszczepu mogą mieć prawo do zniżek na leki lub inne usługi medyczne. W praktyce, przy przepisywaniu leków, lekarze muszą być świadomi tych uprawnień, aby zapewnić pacjentom wsparcie, które im przysługuje. Należy również pamiętać, że znajomość i stosowanie tych symboli jest zgodne z dobrymi praktykami w systemie opieki zdrowotnej, co ma na celu poprawę jakości usług oraz podniesienie standardów opieki nad pacjentami.
Pytanie 8

Odwarów nie powinno się przygotowywać z surowców, które zawierają

A. śluzy
B. naftochinony
C. antocyjany
D. antranoidy
Odwarów nie należy sporządzać z surowców zawierających śluzy, ponieważ te substancje mają zdolność do tworzenia lepkich roztworów, które mogą utrudniać ekstrakcję aktywnych składników. Śluzowate substancje, takie jak polisacharydy, tworzą żele w kontakcie z wodą, co wpływa na wydajność procesu ekstrakcji. W przypadku odwarów, kluczowe jest, aby surowce botaniczne szybko oddawały swoje składniki do wody, co sprzyja uzyskaniu efektywnego i silnego wyciągu. W praktyce, można zauważyć, że surowce zawierające śluzy, takie jak siemię lniane czy babka płesznik, są lepsze do przygotowywania naparów lub maceratów, gdzie dłuższy czas kontaktu z cieczą i zimniejsze temperatury są mniej problematyczne. Przy przygotowywaniu odwarów, które wymagają gotowania, obecność śluzów może prowadzić do niepożądanych efektów, takich jak zmniejszenie klarowności wyciągu oraz zmian w smakowitości. Dlatego w medycynie naturalnej i ziołolecznictwie zrozumienie właściwych właściwości surowców jest kluczowe dla prawidłowego zastosowania.
Pytanie 9

Na recepcie dla Zasłużonego Dawcy Przeszczepu w miejscu oznaczonym jako uprawnienia dodatkowe wpisany jest symbol

A. IW
B. ZK
C. IB
D. PO
Symbol ZK, który oznacza "Zasłużony Dawca Przeszczepu", jest istotnym elementem dokumentacji medycznej w Polsce. Osoby, które oddały narządy do transplantacji, są uhonorowane tym symbolem na receptach, co uprawnia je do korzystania z dodatkowych zniżek na leki oraz inne usługi zdrowotne. Praktyczne zastosowanie tego symbolu ma na celu nie tylko uznanie altruistycznego czynu dawcy, ale również wsparcie ich w sytuacji zdrowotnej. Zgodnie z obowiązującymi standardami, takie oznaczenie ma również na celu ułatwienie personelowi medycznemu identyfikacji osób uprawnionych do szczególnych ulg. Przykładem zastosowania może być sytuacja, gdy Zasłużony Dawca Przeszczepu zgłasza się po refundację leków w aptece. Posiadanie symbolu ZK na recepcie ułatwia proces i przyspiesza wydanie leku, a także zapewnia, że pacjent korzysta z przysługujących mu praw. Dbałość o takie szczegóły w dokumentacji medycznej jest kluczowa w kontekście zaufania i jakości opieki zdrowotnej.
Pytanie 10

Najwyższą zawartość substancji aktywnych w leku ma forma

A. ekstrakt płynny
B. nalewka
C. macerat
D. ekstrakt suchy
Pomimo że wyciąg płynny, nalewka i macerat są popularnymi formami leków roślinnych, każda z tych postaci ma swoje ograniczenia pod względem zawartości substancji aktywnych. Wyciąg płynny, zwykle zawierający substancje czynne rozpuszczone w cieczy, jest mniej skoncentrowany niż wyciąg suchy, co może prowadzić do konieczności przyjmowania większych dawek, by osiągnąć pożądany efekt. Nalewki, które są przygotowywane z roślinnych surowców macerowanych w alkoholu, mają również niższą zawartość substancji czynnych w porównaniu do wyciągów suchych. Co więcej, wysoka zawartość alkoholu może wpłynąć na biodostępność niektórych składników aktywnych. Z kolei macerat to forma ekstraktu, gdzie surowiec roślinny jest moczony w zimnym oleju lub wodzie, co skutkuje niską koncentracją substancji czynnych i dłuższym czasem potrzebnym na przygotowanie. Użytkownicy mogą mylnie uważać te postacie za bardziej odpowiednie ze względu na ich formę, jednak kluczowe w terapii jest zapewnienie optymalnej dawki substancji czynnej. Dlatego ważne jest, aby zrozumieć różnice w procesach ekstrakcji i ich wpływ na skuteczność leku, co pomaga uniknąć podejmowania decyzji na podstawie niepełnych informacji o dostępnych postaciach farmaceutycznych.
Pytanie 11

Tabletki "Nitroglycerinum 0,5 mg", które zawierają Gliceroli trinitras, powinny być przechowywane

A. w pojemnikach z klarownego szkła
B. w lodówce w temperaturze w zakresie 5 do 15 °C
C. w warunkach z dostępem metali stabilizujących czynny związek
D. w temperaturze pokojowej 25 °C
Przechowywanie tabletek "Nitroglycerinum 0,5 mg" w temperaturze poniżej 25 °C lub w warunkach, które nie są zgodne z ich specyfikacjami, często prowadzi do nieporozumień. Niektóre osoby mogą błędnie sądzić, że lodówka, która zapewnia niską temperaturę, jest odpowiednim miejscem do przechowywania leków. Jednak dla glicerolowego trinitratu zbyt niska temperatura może powodować zmiany w strukturze chemicznej, co negatywnie wpływa na skuteczność leku. Przykład przechowywania w opakowaniach z jasnego szkła może również nie być skuteczny, ponieważ niektóre substancje czynne są wrażliwe na światło, ale to nie jest kluczowym czynnikiem w przypadku azotanów. Co więcej, sugestia o przechowywaniu w warunkach z dostępem metali stabilizujących aktywny związek nie ma uzasadnienia, ponieważ stabilność glicerolu trinitratu nie jest zależna od kontaktu z metalami, o ile jest on przechowywany w odpowiednich warunkach. Ważne jest, aby zrozumieć, że zarówno niewłaściwe warunki przechowywania, jak i nieprawidłowe założenia na temat właściwości leków mogą prowadzić do ich nieefektywności oraz narażenia pacjentów na ryzyko. Dlatego kluczowe jest przestrzeganie zaleceń producenta oraz wytycznych farmaceutycznych dotyczących przechowywania leków, aby zapewnić ich optymalną skuteczność i bezpieczeństwo stosowania.
Pytanie 12

W czasie intensywnego pylenia drzew w aptece rośnie sprzedaż

A. niesteroidowych środków przeciwzapalnych
B. inhibitorów pompy protonowej
C. antybiotyków β-laktamowych
D. antagonistów receptora histaminowego H1
Antagoniści receptora histaminowego H1, znani również jako leki przeciwhistaminowe, są kluczowymi preparatami stosowanymi w leczeniu objawów alergii, takich jak katar sienny, pokrzywka i inne reakcje alergiczne. W okresie wzmożonego pylenia drzew, które występuje sezonowo, znacznie wzrasta zapotrzebowanie na te leki w aptekach. Preparaty te działają poprzez blokowanie działania histaminy, substancji chemicznej uwalnianej w organizmie podczas reakcji alergicznej. Przykłady popularnych antagonistów H1 to ceteryzyna i loratadyna, które skutecznie łagodzą objawy takie jak swędzenie, katar czy łzawienie oczu. W praktyce klinicznej, leki te są często pierwszym wyborem w terapii alergii, ponieważ są dostępne bez recepty i wykazują dobrą tolerancję, co czyni je bezpiecznymi dla pacjentów. Stosowanie antagonistów H1 podczas sezonu pylenia drzew jest zgodne z wytycznymi wielu towarzystw alergologicznych, które rekomendują ich stosowanie jako podstawowej formy terapii objawowej.
Pytanie 13

Dextrosum jest terminem o podobnym znaczeniu do

A. skrobi
B. sacharozy
C. glukozy
D. laktozy
Dextrosum, znane również jako D-glukoza, to jeden z najważniejszych monosacharydów, który pełni kluczową rolę w metabolizmie energetycznym organizmów żywych. Jest to izomer glukozy, który jest źródłem energii dla komórek oraz niezbędnym substratem w wielu szlakach biochemicznych. Przykładem zastosowania dextrosum jest jego wykorzystanie w medycynie, gdzie stosuje się go do leczenia hipoglikemii, czyli stanu niedoboru glukozy we krwi. Dextrosum jest także istotny w przemyśle spożywczym, gdzie często występuje w napojach energetycznych i suplementach, jako szybko przyswajalne źródło energii. Jako cukier prosty, dextrosum łatwo wchłania się przez błony śluzowe i jest natychmiastowo wykorzystywany przez organizm, co czyni go idealnym składnikiem dla sportowców potrzebujących szybkiego zastrzyku energii. Przestrzeganie odpowiednich norm dotyczących stosowania dextrosum, zwłaszcza w kontekście suplementacji, jest zgodne z najlepszymi praktykami w dziedzinie dietetyki i żywienia.
Pytanie 14

Który z leków recepturowych wymaga sporządzania w warunkach aseptycznych?

A.

PRZYGOTOWANIE
Belladonnae tra                        2,0
Valerianae tra                         
Menthae pip. tra                aa     5,0
M.f. gtt.

B.

PRZYGOTOWANIE
Acidi salicylici                      10,0
2,0% Sol. Acidi borici
Vaselini albi
Lanolini                       aa     30,0
M.f. ung.

C.

PRZYGOTOWANIE
Calcii carbonatis                      5,0
Magnesii oxidi                         2,0
Gummi arab. mucil.                    10,0
Aquae                           ad    50,0
M.f. susp.

D.

PRZYGOTOWANIE
Detreomycini                         0,05
Vitamini A                     30 000 j.m.
0,5% Sol. Methylcellulosi      ad    10,0
M.f. guttae ophthalm.
A. B.
B. A.
C. C.
D. D.
Odpowiedzi A, B i C nie są poprawne, ponieważ każda z nich nie uwzględnia kluczowego aspektu, jakim jest konieczność sporządzania preparatów oftalmicznych w warunkach aseptycznych. Sporządzanie leków w warunkach, które nie spełniają standardów aseptyki, może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych, takich jak zakażenia oczu. W przypadku kropli do oczu, z których korzysta się bezpośrednio w obrębie wrażliwych tkanek oka, jakiekolwiek zanieczyszczenie może wywołać reakcje immunologiczne oraz infekcje, które mogą prowadzić do uszkodzenia wzroku. Często mylnie zakłada się, że wszystkie leki mogą być sporządzane w standardowych warunkach laboratoryjnych, co jest błędnym myśleniem. Aseptyka dotyczy nie tylko rodzaju preparatu, ale także jego zastosowania i potencjalnych skutków ubocznych. W przypadku odpowiedzi A, B i C, zignorowano fakt, że terapia niektórymi substancjami czynnymi, zwłaszcza tymi stosowanymi w oftalmologii, zawsze wymaga szczególnej ostrożności w kontekście ich przygotowania. Zastosowanie niewłaściwych metod sporządzania może prowadzić do niewłaściwego wchłaniania leku oraz ograniczenia jego skuteczności, co jest nie do przyjęcia w praktyce farmaceutycznej.
Pytanie 15

Który z podanych środków farmaceutycznych występuje zarówno w formie tabletek doustnych, jak i w postaci żelu lub maści?

A. Digoksyna
B. Erytromycyna
C. Kalcypotriol
D. Salbutamol
Erytromycyna jest antybiotykiem z grupy makrolidów, który wykazuje szerokie spektrum działania przeciwbakteryjnego. Jest dostępna zarówno w postaci tabletek doustnych, jak i w formie żelu czy maści, co czyni ją wszechstronnym lekiem w terapii zakażeń. Tabletki doustne są stosowane w leczeniu infekcji dróg oddechowych, zakażeń skóry oraz innych stanów zapalnych. Z kolei preparaty miejscowe, takie jak żel czy maść, są często wykorzystywane w dermatologii do leczenia trądziku i innych infekcji skórnych. Wybór formy leku zależy od charakterystyki schorzenia oraz miejsca wystąpienia infekcji. Dostosowanie formy farmaceutycznej do potrzeb pacjenta jest kluczowe w praktyce klinicznej, zgodnie z zasadami farmakoterapii. Użycie erytromycyny w formie żelu lub maści pozwala na bezpośrednie działanie na zmienione chorobowo miejsca, co zwiększa efektywność terapii oraz minimalizuje skutki uboczne, które mogą wystąpić przy stosowaniu antybiotyków doustnych.
Pytanie 16

Który z wymienionych specyfików medycznych może powodować niepożądane skutki, takie jak nadmierne uspokojenie, senność, zaburzenia koordynacji ruchowej, trudności z koncentracją oraz zamazane widzenie?

A. Fenoterol
B. Klemastyna
C. Flutikazon
D. Mesna
Odpowiedzi Mesna, Fenoterol oraz Flutikazon nie są zgodne z opisanymi działaniami niepożądanymi. Mesna to lek stosowany głównie w zapobieganiu toksycznym działaniom leków chemioterapeutycznych na pęcherz moczowy. Działa poprzez wiązanie się z toksycznymi metabolitami, minimalizując ich szkodliwe działanie. Nie jest znana z wywoływania senności czy zaburzeń koordynacji, co czyni ją niewłaściwym wyborem w kontekście zadawanych objawów. Fenoterol jest lekiem rozszerzającym oskrzela, stosowanym w astmie i innych chorobach obturacyjnych płuc. Jego działanie polega głównie na relaksacji mięśni gładkich dróg oddechowych, co również nie prowadzi do opisywanych efektów ubocznych, takich jak współistniejąca senność czy zaburzenia ruchowe. Natomiast flutikazon jest kortykosteroidem stosowanym w leczeniu astmy i alergii, który działa przeciwzapalnie. Choć jego stosowanie może wiązać się z pewnymi efektami ubocznymi, nie są one związane z sennością czy korodowaniem funkcji psychomotorycznych. Zwłaszcza w przypadku flutikazonu, kluczowe jest rozróżnienie jego działania od typowych leków antyhistaminowych, takich jak klemastyna. Typowe błędy myślowe, które mogły prowadzić do tych niepoprawnych wyborów, obejmują mylenie klasy leków i ich mechanizmów działania, co jest istotne w kontekście bezpiecznego stosowania farmakoterapii.
Pytanie 17

Który z leków zalicza się do przeciwhistaminowych II generacji?

A. dimetynden
B. loratadyna
C. prometazyna
D. klemastyna
Loratadyna to lek przeciwhistaminowy II generacji, który jest stosowany w leczeniu alergii, takich jak alergiczny nieżyt nosa oraz pokrzywka. W odróżnieniu od leków I generacji, loratadyna ma lepszy profil bezpieczeństwa oraz mniejsze działanie sedacyjne, co oznacza, że rzadziej powoduje senność i inne objawy związane z hamowaniem aktywności centralnego układu nerwowego. Działa poprzez blokowanie receptorów H1 histaminy, co skutkuje zmniejszeniem objawów alergicznych. Loratadyna jest dostępna w formie tabletek, syropu oraz roztworu, co pozwala na łatwe dostosowanie dawki do potrzeb pacjenta. W praktyce klinicznej jest szeroko stosowana ze względu na swoją skuteczność i wygodę stosowania, co czyni ją preferowanym wyborem w terapii alergii. Ponadto, jej długotrwałe działanie pozwala na stosowanie raz dziennie, co zwiększa przestrzeganie terapii przez pacjentów. Warto również dodać, że loratadyna nie wchodzi w interakcje z alkoholem ani nie wpływa na zdolność prowadzenia pojazdów, co czyni ją bezpieczniejszym rozwiązaniem w porównaniu do starszych leków przeciwhistaminowych.
Pytanie 18

Aby wydobyć substancje aktywne z świeżego surowca roślinnego, należy najpierw poddać surowiec

A. stabilizacji etanolem
B. perkolacji
C. zwilżeniu
D. maceracji prostej
Widzę, że zrozumiałeś, że różne metody mogą być użyteczne przy wydobywaniu substancji czynnych, ale nie wszystkie nadają się na pierwszy krok w przygotowywaniu surowca roślinnego. Na przykład, maceracja prosta to proces, w którym surowce leżą w rozpuszczalniku przez dłuższy czas, ale przy świeżym surowcu to nie zawsze działa jak należy. Może to prowadzić do tego, że nie wyciągniesz wszystkich aktywnych składników, zwłaszcza, że enzymy mogą zniszczyć te cenne substancje. Perkolacja jest fajna do pozyskiwania ekstraktów, ale też wymaga wcześniejszego przygotowania surowca, więc jest mniej odpowiednia jako pierwszy krok. Z kolei zwilżenie surowca jest przydatne, ale nie chroni przed enzymatyczną degradacją ani utlenianiem, co sprawia, że to też za mało. Często mylone są te metody ze stabilizacją, ale one nie dają takiej samej ochrony i nie są zoptymalizowane pod kątem maksymalizacji substancji czynnych. Trzeba pamiętać, że każdy etap w ekstrakcji roślin jest super ważny i musi być dopasowany do rodzaju surowca oraz celu, jaki chcemy osiągnąć.
Pytanie 19

Aby uniknąć niezgodności przy sporządzaniu leku na podstawie recepty, należy

Rp.
Phenobarbitali natrici    1,2
Ammonii bromidi           5,0
Aquae                   100,0
M.f.sol.
A. zwiększyć ilość wody.
B. zamienić amonowy bromek na równoważną ilość sodu bromku.
C. zastosować odpowiednią kolejność łączenia składników.
D. wprowadzić potrzebną ilość etanolu 96% v/v.
Zamiana amonowego bromku na równoważną ilość sodu bromku jest kluczowym krokiem w zapobieganiu niezgodności farmaceutycznych podczas sporządzania leku. Fenobarbital sodowy i bromek amonu w połączeniu mogą prowadzić do niepożądanych reakcji, takich jak wytrącanie się osadów, co może wpływać na skuteczność leku oraz bezpieczeństwo pacjenta. Zastosowanie bromku sodu, który jest kompatybilny z fenobarbitalem, eliminuje ryzyko wystąpienia niezgodności. W praktyce farmaceutycznej, stosowanie substancji o sprawdzonej kompatybilności jest zgodne z zasadami sporządzania leków recepturowych, co podkreśla znaczenie tego działania. Użycie bromku sodu zamiast amonowego bromku nie tylko zapobiega wytrącaniu, ale również stabilizuje właściwości terapeutyczne leku, co jest niezwykle istotne w kontekście jakości i skuteczności farmakoterapii. Warto zaznaczyć, że farmaceuci powinni być świadomi niezgodności farmaceutycznych i stosować odpowiednie substytuty w celu zapewnienia pacjentom lepszej opieki i skuteczności terapii.
Pytanie 20

Jakie znaczenie ma skrót trit. w tłumaczeniu na język polski?

A. Kapsułka
B. Roztarty
C. Trzy
D. Mieszanka
Skrót "trit." oznacza w języku polskim termin "roztarty". Jest to termin stosowany w kontekście farmaceutycznym oraz przy przygotowywaniu receptur. Oznacza on substancję, która została przekształcona w drobny proszek lub masę poprzez mechaniczne rozdrobnienie. W praktyce, roztarty składnik może odgrywać istotną rolę w procesie formułowania leków, gdyż zwiększa jego powierzchnię kontaktu, co z kolei może przyspieszyć proces wchłaniania. Dobrą praktyką w laboratoriach jest odpowiednie przygotowywanie substancji czynnych, ponieważ ich właściwe rozdrobnienie może wpłynąć na efektywność terapeutyczną leku. W kontekście standardów, takie działania pokrywają się z zaleceniami zawartymi w wytycznych dotyczących przygotowywania preparatów farmaceutycznych. Warto również zauważyć, że termin "roztarty" można spotkać w różnych dziedzinach, takich jak chemia analityczna, gdzie dokładność przygotowania materiałów testowych jest kluczowa dla uzyskania wiarygodnych wyników.
Pytanie 21

Wysoka wartość liczby potwierdza obecność wiązań wielokrotnych w cząsteczce substancji leczniczej?

A. kwasowej
B. zmydlania
C. jodowej
D. estrowej
Liczba kwasowa, liczba estrowa oraz liczba zmydlania są parametrami chemicznymi, które mają swoje specyficzne zastosowania i znaczenie, jednak nie są one bezpośrednio związane z obecnością wiązań wielokrotnych w cząsteczce substancji leczniczej. Liczba kwasowa odzwierciedla ilość kwasów karboksylowych w danym związku i jest przydatna w kontekście oceny kwasowości tłuszczów i olejów, ale nie jest odpowiednim wskaźnikiem dla wykrywania wiązań podwójnych czy potrójnych. Liczba estrowa z kolei mierzy ilość estrów w substancji i również nie dostarcza informacji o obecności wiązań nienasyconych. Z kolei liczba zmydlania jest miarą ilości substancji potrzebnych do zmydlenia tłuszczu, natomiast nie odnosi się do reakcji z jodem. Typowym błędem jest mylenie tych pojęć i ich zastosowań. Niezrozumienie różnicy między tymi wartościami może prowadzić do błędnych interpretacji w kontekście jakości chemicznej substancji leczniczej. W praktyce przemysłowej, niepoprawne przypisanie ról tych liczby do analizy nienasyconych wiązań może skutkować niewłaściwą oceną bezpieczeństwa i efektywności substancji, co jest nie do zaakceptowania w branży farmaceutycznej.
Pytanie 22

W jakiej temperaturze powinny być przechowywane przeważająca większość maści z antybiotykami przygotowanymi w warunkach aptecznych?

A. poniżej 0°C
B. od 15°C do 25°C
C. powyżej 30°C
D. od 5°C do 15°C
Przechowywanie maści z antybiotykami w niewłaściwych warunkach temperaturowych może prowadzić do poważnych konsekwencji dla ich skuteczności. Na przykład, wybór temperatury od 15°C do 25°C może wydawać się rozsądny, jednakże w tym zakresie znajduje się istotne ryzyko, związane z możliwością przegrzania lub długotrwałego wystawienia na działanie wyższych temperatur. Taka sytuacja może spowodować, że substancje czynne będą się rozkładały szybciej, co z kolei prowadzi do osłabienia działania leku. Podobnie, przechowywanie maści powyżej 30°C jest całkowicie niewłaściwe, ponieważ wiele składników aktywnych jest wrażliwych na wysoką temperaturę, co może prowadzić do ich inaktywacji. W przypadku temperatur poniżej 0°C, ryzyko zamrożenia lub krystalizacji substancji czynnych również może skutkować utratą ich właściwości terapeutycznych. Dla farmaceutów oraz pracowników służby zdrowia kluczowe jest zrozumienie, jak niewłaściwe przechowywanie może wpłynąć na jakość leków. Warto zwrócić uwagę na wytyczne dotyczące przechowywania leków, które są opracowywane przez organizacje takie jak WHO oraz EMA, oraz stosować odpowiednie procedury, aby zapewnić, że leki będą zachowywać swoje właściwości przez cały okres ich ważności. Zrozumienie tych zasad pozwala uniknąć powszechnych błędów i zapewnia pacjentom bezpieczne oraz skuteczne leczenie.
Pytanie 23

Wskaż odpowiednie powiązania między znaczeniami w łacinie a ich polskimi odpowiednikami?

A. misce da signaturam - zmieszaj, przenieś
B. ad usum externum - do użytku wewnętrznego
C. divide in partes aequales - podziel na części
D. lagena originalis - opakowanie oryginalne
Odpowiedź 'lagena originalis - opakowanie oryginalne' jest prawidłowa, ponieważ termin 'lagena' w języku łacińskim oznacza 'butelkę' lub 'opakowanie', a 'originalis' odnosi się do oryginalnego stanu lub pochodzenia. Dlatego całość można interpretować jako 'opakowanie oryginalne', co jest terminem powszechnie używanym w kontekście farmaceutycznym oraz chemicznym, gdzie istotne jest, aby produkt był sprzedawany w swoim oryginalnym opakowaniu, co zapewnia bezpieczeństwo i autentyczność. Przykładem zastosowania może być sytuacja w aptekach, gdzie leki muszą być sprzedawane w opakowaniach, które zawierają wszystkie niezbędne informacje dotyczące ich stosowania, dawkowania oraz daty ważności. Tego rodzaju praktyki są istotne w celu przestrzegania norm i regulacji dotyczących bezpieczeństwa produktów medycznych i ich dostarczania. W kontekście standardów branżowych, zachowanie oryginalnych opakowań jest kluczowe dla zapewnienia zgodności z normami jakości, co ma na celu ochronę pacjentów oraz minimalizację ryzyka związanego z fałszowaniem produktów.
Pytanie 24

Jak nazywa się łacińska nazwa Pix liquida Pini?

A. ichtamolu
B. mydła potasowego
C. syropu sosnowego złożonego
D. dziegciu sosnowego
Odpowiedzi takie jak ichtamol, mydło potasowe i syrop sosnowy złożony, choć mogą kojarzyć się z produktami pochodzenia roślinnego lub z zastosowaniem w medycynie, nie są poprawne w kontekście pytania o nazwę łacińską Pix liquida Pini. Ich zamienność z dziegciem sosnowym wynika z nieporozumień związanych z ich działaniem i pochodzeniem. Ichthamol, znany ze swoich właściwości antybakteryjnych i stosowany głównie w dermatologii, nie ma związku z sosną, a jego pochodzenie jest zupełnie inne. Mydło potasowe to związek chemiczny uzyskiwany w procesie saponifikacji tłuszczów, które również jest stosowane w kosmetykach, ale nie ma związku z produktem uzyskiwanym z drewna sosnowego. Syrop sosnowy złożony to natomiast preparat, który może zawierać różne składniki roślinne, ale nie jest związany z destylacją drewna ani nie ma analogicznych właściwości jak dziegieć sosnowy. Często błędnie myli się te substancje ze względu na ich pochodzenie roślinne i zastosowanie w medycynie, co prowadzi do niejasności. Ważne jest, aby zrozumieć specyfikę produktów oraz ich właściwości, aby nie wprowadzać się w błąd przy doborze odpowiednich substancji w terapii lub w kosmetykach.
Pytanie 25

Jakiego leku przeciwgorączkowego można użyć u sześciolatka?

A. kwas acetylosalicylowy
B. indometacyna
C. luminal
D. ibuprofen
Ibuprofen jest lekiem przeciwgorączkowym oraz przeciwbólowym, który jest szeroko stosowany u dzieci, w tym u tych w wieku 6 lat. Działa poprzez hamowanie enzymów COX (cyklooksygenaz), co prowadzi do zmniejszenia produkcji prostaglandyn – substancji odpowiedzialnych za wywoływanie stanu zapalnego, bólu oraz gorączki. Ibuprofen jest uznawany za bezpieczny dla dzieci, gdy stosowany zgodnie z zaleceniami dotyczącymi dawkowania, które powinny być dostosowane do wagi i wieku dziecka. W praktyce medycznej ibuprofen jest często stosowany w przypadku infekcji wirusowych, które są najczęstszą przyczyną gorączki u dzieci. Jako typowy lek OTC (over-the-counter) jest łatwo dostępny i może być stosowany w domu, co czyni go wygodnym rozwiązaniem w przypadku łagodzenia objawów przeziębienia i grypy. Warto również zauważyć, że ibuprofen może być stosowany w połączeniu z innymi lekami, ale zawsze należy przestrzegać zaleceń lekarza lub farmaceuty, aby uniknąć interakcji i skutków ubocznych.
Pytanie 26

Nie należy stosować gaśnicy do gaszenia urządzenia elektrycznego w przypadku pożaru:

A. tetrowej
B. halonowej
C. proszkowej
D. pianowej
Zastosowanie gaśnicy pianowej do gaszenia urządzeń elektrycznych prowadzi do ryzyka poważnych wypadków, co wynika z faktu, że woda, będąca podstawowym składnikiem piany, jest dobrym przewodnikiem prądu. W momencie, gdy gaśnica pianowa jest używana na płonącym urządzeniu elektrycznym, może dojść do przewodzenia prądu poprzez wodę, co naraża na porażenie elektryczne osobę gaszącą oraz innych obecnych w pobliżu. W przeciwieństwie do tego, gaśnice proszkowe, halonowe czy dwutlenkowe są projektowane z myślą o takich sytuacjach, ponieważ ich skład nie przewodzi prądu, co czyni je bezpiecznymi do użycia na urządzeniach elektrycznych. Ważne jest zrozumienie, że nie tylko skład gaśnic ma znaczenie, ale również ich oznaczenia. Wiele osób mylnie uważa, że niemal każda gaśnica nadaje się do użycia w każdym przypadku, co prowadzi do niebezpiecznych sytuacji. Kluczowe jest przestrzeganie norm i standardów, takich jak PN-EN 3, które określają rodzaje gaśnic i ich zastosowanie. Brak świadomości na temat różnorodności gaśnic oraz ich przeznaczenia może prowadzić do nieprzewidzianych konsekwencji w razie pożaru, dlatego szkolenia z zakresu ochrony przeciwpożarowej są niezbędne w każdej organizacji, by zminimalizować ryzyko i zapewnić skuteczność działań ratunkowych.
Pytanie 27

W procesie produkcji tabletek substancje rozpuszczające stosuje się w celu

A. zapobiegania zbrylaniu się mieszanki tabletkowej
B. jak najszybszego uwolnienia substancji leczniczej
C. uzyskania jednolitej masy nasypowej
D. wydłużenia czasu uwalniania składników leku
Odpowiedź, że substancje rozsadzające dodaje się do tabletek w celu jak najszybszego uwolnienia substancji leczniczej, jest uzasadniona i odzwierciedla istotę procesu wytwarzania leków. Substancje rozsadzające, znane również jako środki dezintegrujące, mają za zadanie umożliwienie szybkiego rozkładu tabletki w organizmie, co z kolei pozwala na efektywne uwolnienie aktywnych składników leku. Przykłady substancji rozsadzających to skrobia, celuloza lub krzemionka. W praktyce, po podaniu tabletki, wspomniane substancje zaczynają absorbować wodę, co prowadzi do ich pęcznienia i w konsekwencji rozdzielania cząsteczek substancji czynnej. To proces jest kluczowy w leczeniu, ponieważ pozwala na szybkie działanie leku, co jest istotne w przypadku wielu schorzeń. Standardy w przemyśle farmaceutycznym, takie jak ICH Q6A oraz wytyczne FDA dotyczące formułacji leków, podkreślają znaczenie właściwego doboru substancji rozsadzających zgodnie z profilami farmakokinetycznymi leku, aby zapewnić optymalny czas działania i skuteczność terapeutyczną.
Pytanie 28

Nipagina A stanowi synonim parahydroksybenzoesanu

A. metylu
B. amylu
C. etyliu
D. propylu
Nipagina A, znana również jako parahydroksybenzoesan etylu, jest estrem kwasu p-hydroksybenzoesowego, który jest szeroko stosowany jako konserwant w przemyśle spożywczym i kosmetycznym. Tego typu związki chemiczne, w tym parahydroksybenzoesany, mają właściwości przeciwbakteryjne i grzybobójcze, co czyni je skutecznymi środkami przedłużającymi trwałość produktów. Przykładem zastosowania nipaginy A może być jej wykorzystanie w kosmetykach, gdzie chroni formuły przed zepsuciem, co jest zgodne z normami bezpieczeństwa i higieny obowiązującymi w branży kosmetycznej, takimi jak regulacje REACH. W praktyce, dodawanie nipaginy A do produktów pozwala na zachowanie ich jakości przez dłuższy czas, co jest kluczowe w kontekście ochrony zdrowia konsumentów i minimalizacji strat w przemyśle. Warto także zauważyć, że stosowanie nipaginy A jest regulowane przez odpowiednie instytucje, co zapewnia, że jej zastosowanie jest bezpieczne i efektywne w zakresie ochrony produktów.
Pytanie 29

Substancją wspomagającą, dodawaną do maści w celu zwiększenia zawartości wody, jest

A. tokoferol
B. wazelina żółta
C. parafina ciekła
D. cholesterol
Cholesterol jest substancją pomocniczą, która pełni kluczową rolę w formulacji maści, zwłaszcza w kontekście zwiększenia ich liczby wodnej. Jego właściwości emulgacyjne pozwalają na tworzenie stabilnych emulsji, co jest szczególnie istotne w przypadku preparatów zawierających wodę. Cholesterol, jako naturalny lipid, wspomaga wchłanianie substancji czynnych przez skórę, co zwiększa efektywność terapeutyczną maści. W praktyce, zastosowanie cholesterolu w formulowaniu preparatów dermatologicznych może obejmować kremy nawilżające, które dzięki niemu mogą lepiej integrować wodę i substancje nawilżające, co poprawia funkcję bariery skórnej. Ponadto, cholesterol jest zgodny z zasadami farmakologii, które zakładają użycie komponentów biokompatybilnych, co czyni go bezpiecznym i skutecznym składnikiem w produkcji kosmetyków i farmaceutyków. Warto również pamiętać, że jego zastosowanie znajduje potwierdzenie w literaturze branżowej, gdzie cholesterol wskazywany jest jako doskonały nośnik substancji aktywnych, co czyni go preferowanym wyborem w formulacjach, które wymagają wysokiej biodostępności substancji czynnych.
Pytanie 30

Urządzenie wykorzystywane w aptece do wytwarzania maści oraz czopków, które pozwala na jednoczesne podgrzewanie i mieszanie składników leku w trakcie jego przygotowania, a także na dozowanie leku do opakowania dla pacjentów, to

A. unguator
B. prasa do formowania czopków
C. forma do odlewania czopków
D. urządzenie Erweka
Użycie unguatora w aptece jest naprawdę ważne, gdy chodzi o przygotowywanie maści i czopków. To urządzenie potrafi jednocześnie podgrzewać, mieszać i dozować składniki leku, co bardzo ułatwia cały proces robienia formulacji farmaceutycznych. Dzięki temu, że unguator ma taką konstrukcję, składniki są równomiernie wymieszane, a my możemy kontrolować temperaturę – co jest super istotne, zwłaszcza przy substancjach, które mogą się psuć w wyższych temperaturach. Na przykład, kiedy robimy maść, unguator pomaga równomiernie wmieszać substancję czynną w bazę, co potem wpływa na jakość tego, co dajemy pacjentowi. No i warto dodać, że unguatory są zgodne z regulacjami Dobrej Praktyki Wytwarzania (GMP), co zapewnia, że wszystko przebiega w porządku i w kontrolowany sposób, co jest kluczowe dla bezpieczeństwa i skuteczności leków wydawanych pacjentom.
Pytanie 31

Aby zapobiec efektowi pierwszego przejścia, substancję leczniczą należy aplikować w formie

A. systemu transdermalnego
B. tabletki dojelitowej
C. zawiesiny doustnej
D. tabletki niepowlekanej
Systemy transdermalne są jedną z najbardziej efektywnych metod podawania substancji leczniczych, które mogą zminimalizować efekt pierwszego przejścia. Efekt pierwszego przejścia odnosi się do metabolizmu substancji czynnej w wątrobie po jej wchłonięciu z przewodu pokarmowego, co może znacznie ograniczyć jej biodostępność. Przy zastosowaniu systemu transdermalnego, substancja jest wchłaniana bezpośrednio przez skórę do krwiobiegu, co omija procesy metaboliczne zachodzące w wątrobie. Przykłady zastosowania systemów transdermalnych obejmują leki przeciwbólowe, takie jak fentanyl, oraz hormony, jak estrogeny w terapii hormonalnej. Dzięki tej metodzie można uzyskać bardziej stabilne stężenie leku we krwi oraz zmniejszyć ryzyko działań niepożądanych. W kontekście standardów branżowych, systemy transdermalne są zgodne z wymaganiami FDA oraz EMA, które podkreślają znaczenie biodostępności i efektywności terapeutycznej leków.
Pytanie 32

Jaką nalewkę z Farmakopei zaleca się przygotować z użyciem perkolatora?

A. Amara tinctura
B. Menthae piperitae tinctura
C. Tormentillae tinctura
D. Valerianae tinctura
Wybór odpowiedzi, które dotyczą Valerianae tinctura, Menthae piperitae tinctura i Amara tinctura, opiera się na nieco mylnych założeniach o ekstrakcji. Valerianae tinctura, znana jako nalewka z kozłka, można zrobić innymi metodami, jak na przykład maceracja – to często lepsza opcja dla roślin o delikatnym składzie chemicznym. Nalewka z mięty pieprzowej, czyli Menthae piperitae tinctura, też nie potrzebuje perkolacji, bo jej składniki są łatwe do wydobycia w krótkim czasie. Stosowanie perkolacji mogłoby nawet zniszczyć niektóre ważne składniki. Amara tinctura, która zawiera gorzkie substancje, też nie jest najlepszym kandydatem do tej metody, bo gorzkie składniki potrzebują dłuższego kontaktu z rozpuszczalnikiem. Może warto zwrócić uwagę na to, że te błędne przekonania mogą wynikać z braku zrozumienia zasad ekstrakcji i właściwości chemicznych roślin, co jest kluczowe w produkcji dobrych preparatów medycznych.
Pytanie 33

Leki Chloropromazyna, Zofran oraz Zuclopenthixol, które trafiły do apteki, farmaceuta powinien przechować w:

A. sejfie
B. zaciemnionym miejscu
C. lodówce
D. szafkach na leki gotowe
Sejf jest odpowiednim miejscem do przechowywania leków takich jak chloropromazyna, zofran i zuclopenthixol, ponieważ są to substancje psychoaktywne, które wymagają szczególnej ochrony przed dostępem osób nieuprawnionych. Zgodnie z odpowiednimi przepisami prawa oraz normami zarządzania lekami, leki te powinny być przechowywane w warunkach, które zapewniają ich bezpieczeństwo i integralność. Przykładem może być sytuacja, gdy apteka jest otwarta, a dostęp do leków kontrolowany. W przypadku chloropromazyny i zuclopenthixolu, które są neuroleptykami, ich niewłaściwe użycie może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych. Z kolei zofran, stosowany w terapii nudności i wymiotów, również jest substancją wymagającą starannego nadzoru. Przechowywanie tych leków w sejfie pozwala na minimalizację ryzyka ich niewłaściwego użycia oraz kradzieży. W praktyce aptecznej zaleca się regularne audyty przechowywania leków, aby upewnić się, że stosowane są odpowiednie środki ochrony i bezpieczeństwa, co jest kluczowe dla zachowania standardów jakości i bezpieczeństwa farmakoterapii.
Pytanie 34

Fenoloftaleina, wykorzystywana jako wskaźnik w alkacymetrii, w roztworze zasadowym zmienia kolor na

A. pomarańczową
B. malinową
C. żółtą
D. niebieską
Fenoloftaleina jest organicznym związkiem chemicznym, który pełni rolę wskaźnika pH, szczególnie w titracji zasadowej. W roztworach zasadowych fenoloftaleina zmienia kolor na malinowy, co jest wynikiem zmiany pH, w którym zaczyna dominować forma zjonizowana. Fenoloftaleina jest bezbarwna w pH poniżej około 8,2, a przy pH wyższym od 10 przybiera intensywny malinowy odcień. W praktyce, wskaźnik ten jest szeroko stosowany w laboratoriach chemicznych do oceny odczynu roztworów alkalicznych. W analizach alkacymetrycznych, poprawne odczytanie koloru wskaźnika jest kluczowe dla uzyskania dokładnych wyników. Dodatkowo, fenoloftaleina znajduje zastosowanie w przemyśle, gdzie monitorowanie pH jest istotne dla jakości produktów. Warto również zwrócić uwagę na to, że jej stosowanie jest zgodne z zaleceniami standardów analitycznych, takich jak ISO, co potwierdza jej wiarygodność jako narzędzia pomiarowego w chemii.
Pytanie 35

Antybiotyki posiadające działanie przeciwnowotworowe (cytostatyczne) to:

A. mitomycyna, bleomycyna, doksorubicyna
B. bleomycyna, daunorubicyna, gryzeofulwina
C. mitomycyna, natamycyna, nystatyna
D. gentamycyna, daunorubicyna, nystatyna
Mitomycyna, bleomycyna oraz doksorubicyna to leki, które wykazują działanie przeciwnowotworowe, co czyni je cytostatykami. Mitomycyna jest stosowana w terapii nowotworów takich jak rak pęcherza moczowego czy rak żołądka. Działa poprzez uszkodzenie DNA komórek nowotworowych, co prowadzi do ich śmierci. Bleomycyna jest często używana w leczeniu chłoniaków oraz raka jądra, a jej działanie polega na indukcji fragmentacji DNA. Doksorubicyna, znana również jako Adriamycyna, jest szeroko stosowana w leczeniu różnych nowotworów, w tym raka piersi i białaczki, działając zarówno poprzez interkalację z DNA, jak i generowanie reaktywnych form tlenu, co również prowadzi do uszkodzenia komórek nowotworowych. Wszystkie te leki są kluczowymi elementami w terapii nowotworowej i ich stosowanie opiera się na dobrze udokumentowanych standardach terapii onkologicznej, co czyni je fundamentem w walce z nowotworami.
Pytanie 36

W aptece, przygotowując leki do oczu, można wyjałowić za pomocą nasyconej pary wodnej pod ciśnieniem (autoklaw)

A. podłoża maściowe, substancje lecznicze i tuby
B. parafinę ciekłą oraz butelki do płynów i kropli
C. roztwory olejowe oraz sprzęt potrzebny do sporządzenia leku
D. wodę oraz wodne roztwory substancji termostabilnych
Podejście dotyczące podłoży maściowych, substancji leczniczych oraz tub przypomina, że nie wszystkie materiały są w stanie wytrzymać proces autoklawowania, zwłaszcza gdy mamy do czynienia z substancjami termolabilnymi. Substancje te mogą ulegać degradacji pod wpływem wysokiej temperatury, co czyni je nieodpowiednimi do wyjaławiania w autoklawie. Ponadto, podłoża maściowe, które często zawierają tłuszcze i oleje, mogą nie być skutecznie sterylizowane w taki sposób, co może prowadzić do zanieczyszczenia mikrobiologicznego. W przypadku płynnej parafiny oraz butelek do płynów i kropli, również musi być zachowana ostrożność. Materiały te mogą nie być w stanie znieść warunków panujących podczas autoklawowania, co powoduje, że nie mogą być skutecznie wyjałowione. Dodatkowo, roztwory olejowe są problematyczne w kontekście wyjaławiania metodą parową, jako że oleje mają różne właściwości fizykochemiczne, które mogą utrudniać proces sterylizacji. Zastosowanie niewłaściwych metod sterylizacji prowadzi nie tylko do ryzyka zdrowotnego, ale także narusza standardy jakościowe ustanowione w dobrej praktyce wytwarzania (GMP), które nakładają obowiązek przeprowadzenia skutecznej sterylizacji substancji, aby zapewnić bezpieczeństwo pacjentów.
Pytanie 37

Jaką funkcję pełni glicerolu monostearynian w procesie przygotowywania maści?

A. emulgatora
B. konserwanta
C. substancji zwiększającej lepkość
D. substancji zmiękczającej
Wybór innych odpowiedzi, takich jak konserwant, substancja zwiększająca lepkość czy substancja zmiękczająca, opiera się na niepełnym zrozumieniu funkcji glicerolu monostearynian w technologii sporządzania maści. Konserwanty mają na celu zapobieganie rozwojowi mikroorganizmów, co jest kluczowe dla utrzymania trwałości produktów, jednak glicerolu monostearynian nie wykazuje takich właściwości. Jego działanie polega na stabilizacji emulsji, a nie na eliminacji patogenów. Jeśli chodzi o substancje zwiększające lepkość, to ich rola skupia się na zagęszczaniu formulacji, co nie jest główną funkcją glicerolu monostearynian, chociaż może wpływać na teksturę końcowego produktu. Z kolei substancje zmiękczające mają na celu poprawę elastyczności i nawilżenia skóry, co jest odmiennym procesem od emulgacji. Kluczowym błędem jest mylenie tych funkcji, co prowadzi do nieprawidłowych wniosków. W praktyce, wybór odpowiednich substancji czynnych w formulacji maści jest istotny dla osiągnięcia zamierzonych efektów terapeutycznych, a zrozumienie różnic pomiędzy tymi funkcjami jest fundamentalne dla każdego specjalisty zajmującego się opracowywaniem produktów farmaceutycznych.
Pytanie 38

Substancjami dezynfekującymi, które działają przeciwbakteryjnie poprzez uwalnianie tlenu, są

A. fiolet gencjany oraz riwanol
B. azotan srebra i formaldehyd
C. chloramina T oraz jodyna
D. nadmanganian potasu i nadtlenek wodoru
Nadmanganian potasu i nadtlenek wodoru to substancje, które uwalniają tlen w procesach chemicznych, co czyni je skutecznymi środkami odkażającymi działającymi przeciwbakteryjnie. Nadmanganian potasu, znany ze swoich właściwości utleniających, jest stosowany w dezynfekcji wody oraz w leczeniu infekcji skórnych. W obecności wody, uwalnia tlen, co prowadzi do zniszczenia patogenów. Z kolei nadtlenek wodoru, powszechnie używany w medycynie oraz w przemysłowych procesach odkażania, również działa jako silny utleniacz, generując wolne rodniki, które skutecznie eliminują bakterie i wirusy. Stosowanie tych substancji w odpowiednich stężeniach i warunkach jest zgodne z wytycznymi Światowej Organizacji Zdrowia oraz różnymi standardami branżowymi, co potwierdza ich skuteczność jako środków dezynfekujących w praktykach medycznych oraz w codziennej dezynfekcji.
Pytanie 39

Estradiol znajduje zastosowanie w hormonalnej terapii zamiennej jako

A. Oestradiolum benzoicum - ampułki
B. Progynon - tabletki
C. Estradiol - TTS
D. Estradiol depot - drażetki
Estradiol w postaci systemu transdermalnego (TTS) jest powszechnie stosowany w hormonalnej terapii zastępczej (HTZ) jako skuteczna metoda uzupełniania niedoborów hormonów estrogenowych u kobiet w okresie pomenopauzalnym. TTS pozwala na stopniowe wchłanianie estradiolu przez skórę, co zapewnia stabilny poziom leku we krwi oraz minimalizuje ryzyko wystąpienia działań niepożądanych, takich jak zakrzepy, które mogą wystąpić przy doustnym podawaniu hormonów. Przykładowo, kobiety, które doświadczają uderzeń gorąca, nocnych potów czy suchości pochwy, mogą skorzystać z TTS, aby skutecznie złagodzić te objawy. Ponadto, stosowanie estradiolu w tej formie jest zgodne z aktualnymi wytycznymi Światowej Organizacji Zdrowia oraz rekomendacjami towarzystw ginekologicznych, które preferują TTS jako bezpieczniejszą alternatywę w terapii hormonalnej.
Pytanie 40

Lecytyna w emulsjach submikronowych odgrywa rolę

A. emulgatora
B. fazy tłuszczowej
C. fazy wodnej
D. regulatora pH
Lecytyna jest kluczowym składnikiem emulsji submikronowych, pełniącym rolę emulgatora. Emulgatory to substancje, które stabilizują emulsje poprzez obniżenie napięcia powierzchniowego pomiędzy fazą wodną a fazą lipidową, co zapobiega ich rozdzielaniu. Lecytyna, będąca fosfolipidem, jest często wykorzystywana w przemyśle spożywczym, farmaceutycznym i kosmetycznym. Przykładowo, w produkcji margaryny lecytyna umożliwia uzyskanie gładkiej konsystencji oraz poprawia trwałość produktu. W kosmetykach, takich jak emulsje nawilżające, lecytyna wspomaga wchłanianie składników aktywnych przez skórę. Stosowanie lecytyny zgodnie z dobrymi praktykami wytwarzania (GMP) zapewnia wysoką jakość i bezpieczeństwo produktów. Warto również zaznaczyć, że lecytyna ma właściwości biokompatybilne, co czyni ją szczególnie atrakcyjną w aplikacjach medycznych, na przykład w systemach dostarczania leków.
Rozpocznij nowy egzamin
Powrót do strony głównej