Wyniki egzaminu

Nowy egzamin

Informacje o egzaminie:

Zawód: Technik mechatronik
Kwalifikacja: ELM.06 - Eksploatacja i programowanie urządzeń i systemów mechatronicznych
Data rozpoczęcia: 17 grudnia 2025 22:20
Data zakończenia: 17 grudnia 2025 22:32

Egzamin zdany!

Wynik: 36/40 punktów (90,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!

Facebook

X.com

Szczegółowe wyniki:

Pytanie 1

W urządzeniu mechatronicznym zastosowano pasek zębaty jako mechanizm przenoszenia napędu. W trakcie regularnej inspekcji tego paska należy przede wszystkim ocenić stopień jego zużycia oraz

A. naprężenie

B. smarowanie

C. temperaturę

D. bicie osiowe

Prawidłowe naprężenie paska zębatego jest kluczowe dla efektywnego przenoszenia napędu w urządzeniach mechatronicznych. Zbyt luźny pasek może powodować poślizgnięcia i przeskakiwanie zębów, co prowadzi do zwiększonego zużycia oraz uszkodzeń mechanicznych. Z kolei zbyt mocno napięty pasek może powodować zwiększone obciążenie na łożyskach oraz prowadzić do szybszego zużycia samego paska. Standardy branżowe, takie jak ISO 5296, wskazują na konieczność regularnego monitorowania naprężeń w elementach przenoszących napęd, aby zapewnić ich długowieczność i niezawodność. Praktyka przemysłowa sugeruje, że przed każdą dłuższą eksploatacją należy przeprowadzić kontrolę naprężenia, co pozwala na optymalizację wydajności systemu oraz minimalizację ryzyka awarii. Dlatego umiejętność prawidłowego pomiaru i regulacji naprężenia paska zębatego jest fundamentalną umiejętnością w konserwacji urządzeń mechatronicznych.

Pytanie 2

Jakiego symbolu należy użyć, pisząc program dla sterownika PLC, gdy chcemy odwołać się do 8-bitowej komórki pamięci wewnętrznej klasy M?

A. MB0

B. M0.0

C. MV0

D. MD0

Symbol "MB" oznacza 8-bitową komórkę pamięci wewnętrznej typu M w programowaniu dla sterowników PLC. Oznaczenie to jest kluczowe dla poprawnego adresowania pamięci w systemach automatyki, ponieważ pozwala na precyzyjne odniesienie się do konkretnej komórki pamięci. W praktyce, podczas programowania sterowników, istotne jest, aby znać różne typy pamięci i ich zastosowanie. Komórki pamięci typu M są używane do przechowywania danych o krótkim czasie życia, takich jak stany przełączników, wyniki operacji logicznych lub inne dane tymczasowe. Adresując pamięć w programie, możemy np. ustawiać lub odczytywać stany urządzeń, co jest fundamentalne w procesach automatyzacji. Ważne jest także, aby stosować się do dobrych praktyk, takich jak konsekwentne nazywanie i organizowanie zmiennych, co ułatwia późniejsze utrzymanie i rozwijanie programu. Zrozumienie tej koncepcji jest niezbędne dla każdego inżyniera zajmującego się programowaniem PLC i efektywnym projektowaniem systemów automatyki.

Pytanie 3

Jaka będzie różnica w warunkach pracy urządzenia mechatronicznego, jeżeli zamiast sensorów w obudowie IP 44 zastosowane będą sensory o takich samych parametrach, lecz w obudowie IP 54?

Stopnie ochrony IP zgodnie z normą PN-EN 60529
Oznaczenie	Ochrona przed wnikaniem do urządzenia	Oznaczenie	Ochrona przed wodą
IP 0X	brak ochrony	IP X0	brak ochrony
IP 1X	obcych ciał stałych o średnicy > 50 mm	IP X1	kapiącą
IP 2X	obcych ciał stałych o średnicy > 12,5 mm	IP X2	kapiącą – odchylenie obudowy urządzenia do 15°
IP 3X	obcych ciał stałych o średnicy > 2,5 mm	IP X3	opryskiwaną pod kątem odchylonym max. 60° od pionowego
IP 4X	obcych ciał stałych o średnicy > 1 mm	IP X4	rozpryskiwaną ze wszystkich kierunków
IP 5X	pyłu w zakresie nieszkodliwym dla urządzenia	IP X5	laną strumieniem
IP 6X	pyłu w pełnym zakresie	IP X6	laną mocnym strumieniem
--	--	IP X7	przy zanurzeniu krótkotrwałym

A. Gorsza ochrona przed pyłem.

B. Gorsza ochrona przed wodą rozpryskiwaną.

C. Lepsza ochrona przed wodą rozpryskiwaną.

D. Lepsza ochrona przed pyłem.

Wybór odpowiedzi "Lepsza ochrona przed pyłem" jest prawidłowy, ponieważ obudowa IP 54 rzeczywiście oferuje podwyższoną ochronę przed pyłem w porównaniu do IP 44. Zgodnie z normą PN-EN 60529, oznaczenie IP (Ingress Protection) zawiera dwie cyfry, gdzie pierwsza dotyczy ochrony przed ciałami stałymi, a druga przed wodą. Obudowa IP 44 zapewnia ochronę przed obiektami stałymi o średnicy większej niż 1 mm oraz przed wodą rozpryskiwaną ze wszystkich kierunków. Natomiast IP 54 zapewnia podobną ochronę przed wodą, ale dodatkowo chroni przed ograniczonymi ilościami pyłu, co oznacza, że urządzenie jest zabezpieczone przed zanieczyszczeniami, które mogą wpływać na jego działanie. W praktyce oznacza to, że urządzenia w obudowie IP 54 mogą być stosowane w bardziej wymagających warunkach, gdzie występuje większe narażenie na zanieczyszczenia pyłowe, na przykład w zakładach przemysłowych czy halach produkcyjnych, gdzie pył może wpływać na funkcjonowanie sprzętu. Zastosowanie sensorów o wyższej klasie ochrony przyczynia się do zwiększenia niezawodności i trwałości urządzenia, co jest kluczowe w kontekście nowoczesnych systemów mechatronicznych.

Pytanie 4

W programie PLC sygnały niskie lub wysokie przypisane m.in. do wejść i wyjść dyskretnych powinny być definiowane jako zmienne w formacie

A. B

B. W

C. D

D. b

Odpowiedź 'b' jest poprawna, ponieważ odnosi się do formatu bitowego, który jest najwłaściwszy do reprezentowania stanów dyskretnych w sterownikach PLC. Stany niski i wysoki są naturalnie reprezentowane przez bity, które mogą przyjmować tylko dwie wartości: 0 (niski) oraz 1 (wysoki). W kontekście programowania PLC, bity są kluczowe dla przechwytywania i przetwarzania sygnałów z dyskretnych wejść oraz sterowania wyjściami. Przy projektowaniu systemów automatyki, zgodnie z najlepszymi praktykami, zastosowanie bitów do reprezentacji prostych stanów pozwala na oszczędność pamięci oraz zwiększa efektywność obliczeniową. Warto także zwrócić uwagę, że użycie bitów jest zgodne z międzynarodowym standardem IEC 61131, który definiuje struktury danych dla systemów automatyki. W praktyce, w przypadku większych systemów, na przykład w automatyce przemysłowej, zaleca się organizowanie stanu wejść i wyjść w tablice bitowe, co upraszcza zarówno programowanie, jak i diagnostykę systemów. Przykładowo, w aplikacjach takich jak kontrola procesów, wyjścia mogą być używane do aktywacji przekaźników na podstawie odczytów z czujników, a stosowanie bitów zapewnia bezproblemowe zarządzanie tymi stanami.

Pytanie 5

Gdzie nie powinno się stosować urządzeń mechatronicznych z silnikiem komutatorowym?

A. W chłodni

B. W suszarni

C. W lakierni

D. W mleczarni

Urządzenia mechatroniczne wyposażone w silnik komutatorowy powinny unikać stosowania w lakierniach ze względu na ryzyko wytwarzania iskier podczas ich pracy. Izolacja wymagana w tych środowiskach jest kluczowa, ponieważ iskrzenie może prowadzić do zapłonu substancji łatwopalnych, co stwarza poważne zagrożenie pożarowe. Standardy bezpieczeństwa w przemyśle, takie jak ATEX lub IECEx, wyraźnie wskazują na konieczność unikania takich urządzeń w obszarach z potencjalnym ryzykiem wybuchowym. W praktyce, w lakierniach często korzysta się z urządzeń napędzanych silnikami bezkomutatorowymi lub pneumatycznymi, które eliminują ryzyko iskrzenia. Przykładowo, w systemach malarskich stosuje się automatyczne roboty lakiernicze z silnikami serwo, które zapewniają precyzyjne i bezpieczne nałożenie powłok bez ryzyka wywołania pożaru. Przestrzeganie tych zasad jest kluczowe dla bezpieczeństwa pracy oraz ochrony jakości produkcji.

Pytanie 6

Na diagramach systemów hydraulicznych przyłącze rury odpływowej rozdzielacza oznacza się symbolem literowym

A. B

B. T

C. A

D. P

Odpowiedź T jest poprawna, ponieważ w symbolice hydraulicznej oznaczenie literowe T odnosi się do przyłącza przewodu odpływowego w układach hydraulicznych. T jest skrótem od angielskiego terminu 'tank line', co wskazuje na przewód, którym olej hydrauliczny wraca do zbiornika. To kluczowe w projektowaniu układów hydraulicznych, ponieważ odpowiednie oznaczenia zapewniają właściwą identyfikację linii oraz ich funkcji w systemie. Używanie standardowych symboli, takich jak T dla linii powrotnej, jest istotne dla zrozumienia schematów przez techników i inżynierów, co przyczynia się do minimalizacji błędów w instalacjach. W praktyce, znajomość tych oznaczeń jest niezbędna podczas serwisowania i diagnozowania układów hydraulicznych, co wpływa na efektywność i bezpieczeństwo ich użytkowania. Standardy branżowe, takie jak ISO 1219, określają zasady oznaczania komponentów hydraulicznych, co ułatwia komunikację i współpracę w ramach zespołów projektowych.

Pytanie 7

Jakie kluczowe cechy funkcjonalne powinien mieć system sterowania układem nawrotnym dla silnika elektrycznego?

A. Sygnalizację kierunków obrotu silnika

B. Podtrzymanie kierunku obrotów silnika z napędem

C. Ograniczenie czasowe dla pracy silnika z napędem

D. Blokadę uniemożliwiającą jednoczesne włączenie w obu kierunkach

Wybór odpowiedzi "Blokadę przed jednoczesnym załączeniem w obu kierunkach." jest poprawny, ponieważ stanowi kluczowy element systemów sterowania silnikami elektrycznymi, który ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa oraz ochrony zarówno urządzenia, jak i użytkownika. W praktyce, w przypadku jednoczesnego załączenia silnika w dwóch przeciwnych kierunkach, mogłoby dojść do poważnych uszkodzeń mechanicznych, a także do zagrożenia dla ludzi znajdujących się w pobliżu. Blokada ta jest standardowym rozwiązaniem w branży automatyki, stosowanym w wielu aplikacjach, od prostych silników jednofazowych po złożone systemy napędowe w przemyśle. Przykładowo, w systemach z wykorzystaniem falowników, implementacja takiej blokady jest nie tylko zalecana, ale wręcz wymagana przez normy bezpieczeństwa. Dobre praktyki inżynieryjne sugerują wprowadzenie dodatkowych czujników, które monitorują aktywność silnika, co pozwala na automatyczne zatrzymanie pracy w przypadku wykrycia nieprawidłowości. Oprócz tego, zapewnia to również większą niezawodność i dłuższą żywotność komponentów systemu, co jest kluczowe w kontekście kosztów eksploatacji.

Pytanie 8

Jaką czynność projektową nie jest możliwe zrealizowanie w oprogramowaniu CAM?

A. Generowania kodu dla obrabiarki CNC

B. Wykonywania symulacji obróbki obiektu w środowisku wirtualnym

C. Przygotowania instrukcji (G-CODE) dla maszyn typu Rapid Prototyping

D. Przygotowania dokumentacji technologicznej produktu

Odpowiedź 'Opracowania dokumentacji technologicznej wyrobu' jest prawidłowa, ponieważ oprogramowanie CAM (Computer-Aided Manufacturing) koncentruje się na wsparciu procesów produkcyjnych, takich jak generowanie kodu G dla maszyn CNC, symulacja obróbki oraz wsparcie w procesie rapid prototyping. W przypadku dokumentacji technologicznej, która obejmuje szczegółowe rysunki techniczne, specyfikacje materiałowe czy normy jakościowe, kluczową rolę odgrywa oprogramowanie CAD (Computer-Aided Design). Oprogramowanie CAM nie posiada funkcji umożliwiających tworzenie tego typu dokumentacji, ponieważ jego głównym celem jest przekształcanie modeli 3D i planów produkcyjnych na instrukcje operacyjne, które mogą być zrozumiane przez maszyny. Standardy branżowe, takie jak ISO 9001, podkreślają znaczenie dokumentacji technologicznej w zapewnieniu jakości i efektywności produkcji, co czyni współpracę między oprogramowaniem CAD a CAM niezbędną dla skutecznego procesu wytwórczego. Przykładowo, w branży lotniczej, dokumentacja technologiczna musi być zgodna z rygorystycznymi normami, których CAM nie jest w stanie w pełni zrealizować bez wcześniejszego opracowania odpowiednich schematów w CAD.

Pytanie 9

Najwyższą precyzję pomiaru rezystancji uzwojenia silnika elektrycznego zapewnia metoda

A. pomiaru bezpośredniego omomierzem cyfrowym

B. pośrednia przy użyciu woltomierza oraz amperomierza

C. mostkowa przy zastosowaniu mostka Wheatstone'a lub Thomsona

D. pomiaru bezpośredniego omomierzem analogowym

Metoda mostkowa, wykorzystująca mostek Wheatstone'a lub Thomsona, zapewnia najwyższą dokładność pomiaru rezystancji uzwojeń silnika elektrycznego. Dzięki tej metodzie możliwe jest efektywne zniwelowanie wpływu oporności przewodów pomiarowych oraz błędów systematycznych, które mogą zaburzać wyniki pomiarów. Mostek Wheatstone'a, na przykład, działa na zasadzie równoważenia dwóch gałęzi obwodu, co pozwala na precyzyjne określenie rezystancji nieznanej poprzez porównanie jej z rezystancjami znanymi. W praktyce, metoda ta jest szczególnie przydatna w laboratoriach badawczych oraz w serwisach, gdzie wymagana jest wysoka dokładność i powtarzalność pomiarów. Standardy takie jak IEC 60364 i IEC 61557 podkreślają znaczenie precyzyjnych pomiarów w kontekście bezpieczeństwa i efektywności urządzeń elektrycznych. Użycie mostków pomiarowych w takich zastosowaniach jest zgodne z najlepszymi praktykami inżynieryjnymi, co dokumentuje ich szerokie zastosowanie w branży. Dlatego właśnie metoda mostkowa jest uznawana za najlepszy wybór w kontekście pomiaru rezystancji uzwojeń silnika elektrycznego.

Pytanie 10

Aby zmienić kierunek obrotu wirnika silnika bocznikowego prądu stałego bez przesterowania maszyny, co należy zrobić?

A. zmienić kierunek prądu w uzwojeniu komutacyjnym

B. zmienić kierunek prądu w uzwojeniu twornika

C. zmienić kierunek prądu w uzwojeniu wzbudzenia

D. zamienić miejscami dwa przewody podłączone do źródła zasilania

Zmiana zwrotu prądu w uzwojeniu twornika jest kluczowa dla kierunku obrotów wirnika silnika bocznikowego prądu stałego. W tym typie silnika, wirnik umieszczony w polu magnetycznym wytwarzanym przez uzwojenie wzbudzenia, obraca się w wyniku oddziaływania na niego siły elektromotorycznej. Zmiana kierunku prądu w uzwojeniu twornika nie tylko modyfikuje kierunek pola magnetycznego, ale także wpływa na wytwarzaną siłę napędową, co jest niezbędne dla odwrócenia kierunku obrotów. W praktyce, zmiana kierunku obrotów może być używana w aplikacjach takich jak wózki widłowe czy napędy elektryczne, gdzie sterowanie kierunkiem obrotów jest niezbędne dla efektywności i bezpieczeństwa operacyjnego. Wiedza ta jest zgodna z najlepszymi praktykami w dziedzinie elektrotechniki, gdzie precyzyjne zarządzanie prądem i polem magnetycznym zapewnia optymalną wydajność urządzeń elektrycznych.

Pytanie 11

Trójfazowy silnik indukcyjny klatkowy zasilany nominalnym napięciem uruchamia się i działa prawidłowo, lecz po obciążeniu zbyt mocno się nagrzewa. W jaki sposób można ustalić przyczynę?

A. Zmierzyć wartość napięcia w linii zasilającej

B. Zmierzyć prąd pobierany przez silnik oraz napięcie na zaciskach w czasie pracy

C. Sprawdzić swobodę obracania się wirnika w stojanie

D. Sprawdzić współosiowość wałów silnika oraz maszyny napędzanej

Pomiar prądu pobieranego przez silnik oraz napięcia na zaciskach podczas jego pracy jest kluczowym krokiem w diagnozowaniu problemów związanych z nadmiernym nagrzewaniem się silnika indukcyjnego trójfazowego klatkowego. Wysokie wartości prądu mogą wskazywać na przeciążenie silnika, co jest jednym z głównych czynników prowadzących do przegrzewania. Przykładowo, jeśli silnik działa w warunkach, które wymagają od niego większej mocy niż nominalna, to może to prowadzić do wzrostu temperatury oraz uszkodzenia uzwojenia. Z kolei pomiar napięcia na zaciskach pozwala ocenić, czy silnik otrzymuje odpowiednią ilość energii. Niewłaściwe napięcie może być wynikiem problemów w instalacji elektrycznej, co również wpływa na wydajność silnika. W praktyce, zgodnie z normami, warto regularnie przeprowadzać takie pomiary jako część rutynowej konserwacji, aby zminimalizować ryzyko awarii oraz przedłużyć żywotność urządzenia. Monitorowanie tych parametrów jest zgodne z dobrymi praktykami w utrzymaniu ruchu i pozwala na wczesne wykrywanie problemów, co jest kluczowe w środowisku przemysłowym.

Pytanie 12

Jaki typ zaworu powinno się użyć w układzie pneumatycznym, aby zachować ciśnienie na określonym poziomie?

A. Zawór nastawny podwójnego sygnału

B. Zawór przełączający

C. Zawór redukcyjny

D. Zawór nastawny dławiąco-zwrotny

Wybór niewłaściwego zaworu w układzie pneumatycznym może prowadzić do poważnych problemów operacyjnych. Zawór nastawny podwójnego sygnału, mimo że pełni funkcję regulacyjną, nie jest przeznaczony do bezpośredniego utrzymania ciśnienia na stałym poziomie. Jego działanie opiera się na regulacji strumienia powietrza w odpowiedzi na zmieniające się sygnały, co w kontekście utrzymania ciśnienia może prowadzić do fluktuacji, a nie stabilizacji. Zawór nastawny dławiąco-zwrotny z kolei, chociaż może być używany do regulacji przepływu, również nie jest odpowiedni do bezpośredniej kontroli ciśnienia, co może skutkować niedostatecznym lub nadmiernym ciśnieniem w systemie. Zawory przełączające, które zmieniają kierunek przepływu medium, również nie mają zastosowania w kontekście regulacji ciśnienia na zadanym poziomie. Te koncepcje mogą wynikać z mylnego założenia, że jakiekolwiek urządzenie regulacyjne może działać jako skuteczny zawór redukcyjny. W rzeczywistości, zawór redukcyjny jest zaprojektowany specjalnie do tego celu, co czyni go niezastąpionym w wielu systemach pneumatycznych. Ignorowanie tej zasady może prowadzić do nieefektywności procesów oraz kosztownych napraw, dlatego zrozumienie właściwego zastosowania każdego typu zaworu jest kluczowe dla prawidłowego funkcjonowania układów pneumatycznych.

Pytanie 13

Aby szybko zmienić rozmiary projektowanego elementu w programie CAD, należy zastosować metodę modelowania

A. powierzchniowego

B. parametrycznego

C. bezpośredniego

D. bryłowego

Technika modelowania parametrycznego jest kluczowym podejściem w inżynierii wspomaganej komputerowo (CAD), które umożliwia efektywne i szybkie dostosowywanie wymiarów projektowanych elementów. W praktyce, modelowanie parametryczne polega na definiowaniu geometrii elementów za pomocą zmiennych i parametrów, co pozwala na automatyczną aktualizację całego modelu w odpowiedzi na zmianę wartości tych parametrów. Na przykład, jeżeli projektujesz element, taki jak obudowa dla urządzenia elektronicznego, możesz ustalić wymiary jej wysokości, szerokości i głębokości jako parametry. W momencie, gdy zajdzie potrzeba zmiany jednego z tych wymiarów, np. zwiększenia wysokości, wystarczy zmienić wartość parametru, a program automatycznie przeliczy i zaktualizuje wszystkie powiązane wymiary oraz ich interakcje. Dzięki temu proces projektowy staje się bardziej elastyczny i mniej czasochłonny, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w branży inżynieryjnej, gdzie adaptacja do zmieniających się wymagań klientów jest kluczowa. Ponadto, modelowanie parametryczne ułatwia współpracę zespołową, pozwala na łatwe wprowadzanie poprawek oraz sprzyja lepszemu zarządzaniu dokumentacją projektową.

Pytanie 14

Który z wymienionych kwalifikatorów działań, wykorzystywanych w metodzie SFC, może być pominięty w opisie bloku akcji, nie wpływając na sposób realizacji przypisanego w nim działania?

A. R

B. N

C. S

D. D

Kwalifikator "N" w metodzie SFC (Sequential Function Chart) oznacza brak kwalifikatora, co oznacza, że nie ma dodatkowego opisu dla danego działania. Jego pominięcie nie wpływa na sposób realizacji bloku akcji, ponieważ nie dodaje on żadnych warunków ani szczegółów, które musiałyby być brane pod uwagę w procesie wykonawczym. W praktyce, stosowanie kwalifikatorów w SFC jest kluczowe dla zapewnienia przejrzystości i zrozumiałości diagramów, jednak w przypadku "N" mamy do czynienia z sytuacją, w której blok akcji działa w taki sam sposób, niezależnie od tego, czy ten kwalifikator jest obecny, czy nie. W branży automatyki przemysłowej, znajomość i umiejętność stosowania kwalifikatorów w SFC jest niezbędna do efektywnego modelowania procesów, co pozwala na łatwiejszą analizę i optymalizację działań. Na przykład, w przypadku zautomatyzowanego procesu pakowania, kwalifikatory mogą pomóc w określeniu, kiedy maszyna powinna przejść do kolejnego etapu, a ich odpowiednie stosowanie zapewnia płynność całej operacji.

Pytanie 15

Jaki rodzaj czujnika wykorzystuje się do pomiaru odległości w zastosowaniach przemysłowych?

A. Magnetyczny

B. Ultradźwiękowy

C. Piezoelektryczny

D. Temperaturowy

Czujniki ultradźwiękowe są często używane do pomiaru odległości w zastosowaniach przemysłowych. Działają one na zasadzie emitowania fal dźwiękowych o wysokiej częstotliwości i mierzenia czasu, jaki zajmuje odbicie tych fal od obiektu do czujnika. Dzięki temu można precyzyjnie określić odległość do badanego obiektu. Czujniki ultradźwiękowe są bardzo uniwersalne i mogą mierzyć odległości od kilku centymetrów do kilku metrów, w zależności od specyfikacji urządzenia. W przemyśle stosuje się je w automatyzacji procesów produkcyjnych, takich jak kontrola poziomu cieczy, wykrywanie obecności obiektów czy nawet w systemach bezpieczeństwa do detekcji zbliżających się obiektów. Znajdują one zastosowanie w różnych branżach, od motoryzacyjnej po spożywczą. Istotnym atutem tych czujników jest ich niezależność od koloru i materiału obiektu, co czyni je bardziej uniwersalnymi w porównaniu z czujnikami optycznymi. Ważne jest również to, że czujniki ultradźwiękowe są odporne na kurz i brud, co jest istotne w trudnych warunkach przemysłowych.

Pytanie 16

Którego symbolu graficznego należy użyć, aby przedstawić na schemacie układu cyfrowego bramkę logiczną, której wyjście Y=1 tylko wtedy, gdy A ≠ B?

A. D.

B. C.

C. B.

D. A.

Wybór innej opcji niż D wskazuje na nieporozumienie dotyczące podstawowych zasad działania bramek logicznych. Bramki OR, NOR i NAND mają różne funkcje logiczne, które nie odpowiadają wymaganiu Y=1 w przypadku, gdy A i B są różne. Działanie bramki OR, na przykład, skutkuje wyjściem równym 1, gdy przynajmniej jedno z wejść jest równe 1, co nie spełnia warunku dotyczącego różności wartości wejściowych. Podobnie, bramka NAND zwraca 0 tylko wtedy, gdy oba wejścia są równe 1, co z kolei nie zaspokaja wymagań zadania. Ta nieprawidłowa interpretacja może wynikać z typowego błędu myślowego, polegającego na uogólnieniu funkcji logicznych bez dokładnego rozpatrzenia ich specyfiki. Ważne jest, aby zrozumieć różnice pomiędzy typami bramek oraz ich zastosowaniami w projektowaniu układów cyfrowych. Niezrozumienie tych koncepcji może prowadzić do błędnych wyborów przy projektowaniu układów lub analizowaniu algorytmów, co w praktyce przekłada się na wydajność oraz funkcjonalność systemów. Dlatego kluczowe jest, aby przy wyborze odpowiednich symboli graficznych kierować się ich rzeczywistym działaniem oraz zastosowaniem w kontekście rozwiązywanych problemów.

Pytanie 17

Ręczne sterowanie prasą hydrauliczną postanowiono zastąpić automatycznym zarządzaniem przy pomocy sterownika PLC. Parametry technologiczne prasy pozostają bez zmian. Jakie elementy powinien uwzględniać projekt modernizacji prasy?

A. Przygotowanie schematów układu sterowania oraz opracowanie programu

B. Obliczenie parametrów mediów zasilających prasę oraz zaprojektowanie zabezpieczeń

C. Obliczenie parametrów elementów prasy oraz stworzenie programu

D. Określenie parametrów wytrzymałościowych mechanizmów i sprawdzenie zabezpieczeń

Sporządzenie schematów układu sterowania oraz opracowanie programu jest kluczowym krokiem w procesie modernizacji prasy hydraulicznej. Przeniesienie ręcznego sterowania na automatyczne za pomocą sterownika PLC wymaga precyzyjnego zaplanowania architektury układu sterowania, co obejmuje zarówno schematy ideowe, jak i szczegółowe. Schematy te powinny zawierać wszystkie elementy systemu, takie jak czujniki, wykonawcze elementy hydrauliczne oraz interfejsy komunikacyjne. Opracowanie programu sterującego jest równie istotne, gdyż to właśnie on definiuje logikę działania urządzenia, umożliwiając precyzyjne kontrolowanie procesu w czasie rzeczywistym. W praktyce, zastosowanie standardów takich jak IEC 61131-3 pozwala na tworzenie programów w sposób modularny, co ułatwia ich późniejszą modyfikację i konserwację. Dodatkowo, przy projektowaniu układu sterowania warto uwzględnić protokoły komunikacyjne, co pozwoli na integrację prasy z innymi elementami linii produkcyjnej, zapewniając większą elastyczność i efektywność w procesie produkcji.

Pytanie 18

Jakie symptomy pracy jednofazowego silnika klatkowego mogą wskazywać na uszkodzenie kondensatora?

A. Skłonności do samoczynnego rozbiegnięcia się wirnika

B. Brak jakiejkolwiek reakcji po włączeniu zasilania

C. Trudności z uruchomieniem silnika

D. Zmiana kierunku obrotu wirnika

Trudności z rozruchem silnika w silniku klatkowym jednofazowym są kluczowym objawem uszkodzenia kondensatora. Kondensator pełni fundamentalną rolę w procesie rozruchu, ponieważ generuje dodatkową fazę niezbędną do rozpoczęcia pracy silnika. W przypadku awarii kondensatora, moment startowy silnika jest znacznie osłabiony, co skutkuje jego niemożnością osiągnięcia pełnych obrotów. W praktyce, silniki te wymagają odpowiednich kondensatorów, dostosowanych do ich parametrów, aby zapewnić prawidłowe działanie. W przypadku stwierdzenia trudności w rozruchu, warto sprawdzić kondensator, a także inne elementy, takie jak uzwojenia, które mogą również wpływać na wydajność silnika. Standardy branżowe zalecają regularne przeglądy kondensatorów, aby zminimalizować ryzyko awarii i zapewnić długotrwałą, stabilną pracę silnika. Wiedza o roli kondensatora i umiejętność jego diagnostyki są istotnymi umiejętnościami dla specjalistów zajmujących się naprawą i konserwacją silników elektrycznych.

Pytanie 19

Jakie ciśnienie powietrza powinno panować w komorze siłownika jednostronnego działania o powierzchni tłoka A = 0,005 m² oraz sprawności η = 0,7, aby siła przenoszona przez tłoczysko wynosiła F = 2100 N? (F = η· p · A)

A. 6 bar

B. 7 bar

C. 8 bar

D. 5 bar

Odpowiedź 6 bar jest poprawna, ponieważ zgodnie z równaniem F = η·p·A możemy obliczyć ciśnienie powietrza w komorze siłownika. W naszym przypadku mamy siłę F równą 2100 N, sprawność η równą 0,7 oraz powierzchnię tłoka A równą 0,005 m². Podstawiając te wartości do wzoru, otrzymujemy p = F / (η·A) = 2100 N / (0,7·0,005 m²) = 6 bar. Dzięki tym obliczeniom możemy stwierdzić, że ciśnienie 6 bar jest wystarczające do przeniesienia zadanego obciążenia. Takie obliczenia są kluczowe w projektowaniu układów hydraulicznych, gdzie precyzyjne oszacowanie ciśnienia roboczego pozwala na zapewnienie efektywności oraz bezpieczeństwa działania siłowników. W praktyce, odpowiednie ciśnienie ma wpływ na dynamikę ruchu oraz na żywotność komponentów systemu, a także na oszczędność energii.

Pytanie 20

Na podstawie tabeli z dokumentacji techniczno-ruchowej przekładni napędu wskaż wszystkie czynności konserwacyjne, które należy przeprowadzić po upływie 4 lat i 3 miesięcy od przyjęcia jednostki napędowej do eksploatacji.

Lp.	Czynność	Odstępy czasu
1	Sprawdzenie odgłosów z kół zębatych, łożysk	co 1 miesiąc
2	Sprawdzenie temperatury obudowy (maksymalna 90°C)
3	Wizualne sprawdzenie uszczelnień
4	Usunięcie kurzu, pyłu z powierzchni napędu
5	Oczyszczenie korka odpowietrzającego i jego bezpośredniego otoczenia	co 3 miesiące
6	Sprawdzenie śrub montażowych korpusu napędu	co 6 miesięcy
7	Sprawdzenie amortyzatorów gumowych	co 48 miesięcy
8	Wizualne sprawdzenie uszczelnień wału i ewentualnie wymiana	co 48 miesięcy

A. 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7

B. 1, 2, 3, 4, 5

C. 5, 8

D. 1, 2, 3, 4, 5, 8

Odpowiedź 1, 2, 3, 4, 5 jest poprawna, ponieważ obejmuje wszystkie kluczowe czynności konserwacyjne wymagane po upływie 4 lat i 3 miesięcy eksploatacji jednostki napędowej. Regularna konserwacja jest niezbędna dla zapewnienia niezawodności systemów napędowych, a jej celem jest zapobieganie awariom i wydłużenie żywotności urządzeń. Przykładowo, czynności takie jak wymiana oleju, kontrola stanu uszczelek oraz sprawdzenie poziomu płynów eksploatacyjnych wpływają na efektywność pracy przekładni oraz minimalizują ryzyko uszkodzeń. Dobre praktyki branżowe sugerują, że takie przeglądy powinny być dokumentowane w systemie zarządzania utrzymaniem ruchu, co pozwala na śledzenie historii konserwacji i planowanie przyszłych działań. Biorąc pod uwagę znaczenie regularnej konserwacji, odpowiedzi 1, 2, 3, 4, 5 są zgodne z normami ISO 9001 dotyczącymi zarządzania jakością, które kładą nacisk na systematyczne podejście do utrzymania i poprawy efektywności operacyjnej.

Pytanie 21

Jaką grupę oznaczeń powinno się wykorzystać do przedstawienia przyłącza czterodrogowych rozdzielaczy hydraulicznych na schemacie układu hydraulicznego?

A. 1, A, 2, B

B. P, T, A, B

C. X, Y, Z, W

D. 1, 2, 3, 4

Odpowiedź P, T, A, B jest poprawna, ponieważ te oznaczenia są powszechnie akceptowane w branży hydraulicznej do opisu przyłączy czterodrogowych rozdzielaczy hydraulicznych. Oznaczenie 'P' reprezentuje przyłącze ciśnieniowe, z którego dochodzi olej pod ciśnieniem do rozdzielacza. 'T' odnosi się do przyłącza powrotnego, które skupia olej z powrotem do zbiornika, a 'A' i 'B' to przyłącza robocze, które kierują olej do siłowników lub innych elementów wykonawczych w układzie. Zastosowanie tych oznaczeń pozwala na jasne i zrozumiałe schematy, co jest niezbędne w skomplikowanych układach hydraulicznych. Standardy ISO oraz normy branżowe, takie jak ISO 1219, potwierdzają użycie tych oznaczeń jako najlepszej praktyki w inżynierii hydraulicznej. Na przykład, w przemyśle maszynowym, stosowanie tych oznaczeń przyczynia się do efektywności diagnostyki i konserwacji systemów hydraulicznych, co jest kluczowe dla minimalizacji przestojów i zwiększenia wydajności operacyjnej.

Pytanie 22

Jakie powinno być ciśnienie powietrza zasilającego siłownik, którego powierzchnia tłoka wynosi S = 0,003 m², aby uzyskać siłę F = 1,5 kN?

A. 5,0 MPa

B. 50,0 hPa

C. 0,5 MPa

D. 50,0 kPa

Wybór innej wartości ciśnienia powietrza zasilającego siłownik, takiej jak 5,0 MPa, 50,0 kPa czy 50,0 hPa, wskazuje na niedostateczne zrozumienie zasady działania siłowników pneumatycznych i błędne zinterpretowanie wzoru F = p * S. Wartości te nie spełniają podanego równania, co prowadzi do błędnych wniosków. 5,0 MPa to zbyt wysokie ciśnienie, które mogłoby prowadzić do uszkodzenia siłownika, a zastosowanie 50,0 kPa lub 50,0 hPa jest niedostateczne, ponieważ nie dostarczyłoby wystarczającej siły, aby uzyskać wymaganą 1,5 kN. W przemyśle często występują pomyłki związane z jednostkami miary; na przykład, niektórzy mogą mylić wartości kPa z MPa, co prowadzi do niewłaściwego oszacowania wymaganego ciśnienia. Zrozumienie jednostek i ich konwersji jest kluczowe dla prawidłowego obliczania wartości ciśnienia. Typowym błędem myślowym jest także pomijanie faktu, że siła jest wynikiem działania ciśnienia na pewną powierzchnię, co wymaga dokładnego przeliczenia oraz analizy mechanicznej systemu. Bez poprawnych obliczeń i głębszej analizy, decyzje dotyczące ciśnienia roboczego mogą być niebezpieczne i kosztowne.

Pytanie 23

Symbol graficzny przekładni z pasem okrągłym, który należy umieścić na schemacie mechanicznym, przedstawiono na

A. rysunku 3.

B. rysunku 1.

C. rysunku 2.

D. rysunku 4.

Rysunek 2 bardzo dobrze pokazuje symbol graficzny przekładni z pasem okrągłym, co jest super ważne, gdy myślimy o budowie maszyn i systemów mechanicznych. Taki typ przekładni używa kół pasowych połączonych elastycznym pasem. Dzięki temu napęd przenosi się efektywnie, a do tego wibracje i hałas są mniejsze. W przemyśle takie przekładnie można spotkać w różnych urządzeniach, jak taśmociągi, maszyny do pakowania czy systemy transportowe. Jak się projektuje schematy mechaniczne, to trzeba pamiętać o normach, takich jak ISO 14617. Te normy mówią, jak rysować symbole w dokumentacji technicznej. Jak używasz dobrych symboli, to wszyscy wiadomo, co i jak w systemie działa. To jest kluczowe dla efektywnej pracy zespołów inżynieryjnych i serwisowych.

Pytanie 24

W przypadku PLC, odwołanie do zmiennej 32-bitowej powinno być zapisane w formacie rozpoczynającym się literą

A. D.

B. W.

C. B.

D. b.

Odpowiedź "D" jest poprawna, ponieważ w kontekście programowania w systemach PLC zmienna 32-bitowa jest standardowo oznaczana jako "D". Oznaczenie to pochodzi od terminu "Double word", co wskazuje na to, że zmienna ta zajmuje 32 bity w pamięci. W praktyce, takie zmienne są wykorzystywane do przechowywania większych wartości liczbowych oraz do operacji na danych, które wymagają większej precyzji, na przykład w aplikacjach związanych z kontrolą procesów przemysłowych. Wiele systemów PLC, takich jak Mitsubishi czy Siemens, przyjmuje tę konwencję, co pozwala na spójność i zrozumienie kodu przez programistów. Warto również zaznaczyć, że umiejętność poprawnego definiowania i korzystania ze zmiennych 32-bitowych jest kluczowa w aplikacjach wymagających zaawansowanego przetwarzania danych oraz interakcji z różnymi urządzeniami w sieci przemysłowej. Zrozumienie tego typu oznaczeń i ich zastosowań jest fundamentem efektywnego programowania w środowisku automatyki przemysłowej.

Pytanie 25

Falowniki używane w przetwornicach częstotliwości mają na celu regulację

A. prędkości obrotowej silnika, poprzez zmianę częstotliwości napięcia zasilającego silnik

B. mocy silnika, poprzez zmianę częstotliwości napięcia zasilającego silnik

C. kierunku obrotów silnika, poprzez zmianę częstotliwości napięcia zasilającego silnik

D. prędkości obrotowej silnika, poprzez modyfikację wartości prądu zasilającego silnik

Falowniki w przetwornicach częstotliwości odgrywają kluczową rolę w regulacji prędkości obrotowej silników. Poprzez zmianę częstotliwości napięcia zasilającego, falownik umożliwia dostosowanie prędkości obrotowej silnika do wymagań obciążenia, co jest istotne w wielu zastosowaniach przemysłowych, takich jak pompy, wentylatory czy taśmociągi. Dzięki tej technologii możliwe jest osiągnięcie większej efektywności energetycznej oraz redukcji kosztów operacyjnych. W przypadku silników asynchronicznych, zmiana częstotliwości zasilania bezpośrednio wpływa na prędkość obrotową, co pozwala na precyzyjne sterowanie procesami. W praktyce, zastosowanie falowników pozwala na unikanie skoków w prędkości obrotowej, co z kolei przekłada się na dłuższy czas eksploatacji urządzeń oraz zmniejszenie zużycia energii. Jest to zgodne z najlepszymi praktykami branżowymi, które promują zrównoważony rozwój oraz efektywność energetyczną w przemyśle.

Pytanie 26

Jaki czujnik powinien zostać zainstalowany na obudowie siłownika, aby monitorować położenie tłoczyska z magnesem?

A. Optyczny

B. Ultradźwiękowy

C. Kontaktronowy

D. Piezoelektryczny

Czujnik kontaktronowy jest idealnym rozwiązaniem do wykrywania położenia tłoczyska z magnesem w siłownikach. Działa na zasadzie zjawiska magnetycznego, co oznacza, że gdy magnes znajdujący się na tłoczysku zbliża się do czujnika, jego styk zamyka się, co pozwala na precyzyjne określenie pozycji. Kontaktrony charakteryzują się dużą wytrzymałością na warunki atmosferyczne i mechaniczne, co czyni je niezawodnymi w trudnych warunkach pracy. W praktyce są szeroko stosowane w automatyce przemysłowej, gdzie precyzyjne pomiary położenia są kluczowe. Dodatkowo, zgodnie z normami ISO 13849 dotyczącymi bezpieczeństwa maszyn, czujniki kontaktronowe mogą być wykorzystywane w systemach bezpieczeństwa, co zwiększa ich wszechstronność. Wybór czujnika kontaktronowego na korpusie siłownika jest zatem zgodny z najlepszymi praktykami branżowymi i zapewnia niezawodność oraz bezpieczeństwo systemów automatyki.

Pytanie 27

Wysokoobrotowy silnik pneumatyczny o budowie turbinowej powinien być smarowany olejem mineralnym w sposób

A. ciągły, naolejonym powietrzem z instalacji zasilającej

B. ciągły, podawanym pompą olejową o stałej wydajności

C. cykliczny, smarownicą przed uruchomieniem silnika

D. cykliczny, smarownicą co dwa tygodnie

Poprawna odpowiedź to "ciągły, naolejonym powietrzem z instalacji zasilającej." Silniki pneumatyczne wysokoobrotowe o konstrukcji turbinowej wymagają ciągłego smarowania, aby zapewnić ich prawidłowe działanie i minimalizować zużycie komponentów. W praktyce, smarowanie ciągłe przy użyciu naolejonego powietrza z instalacji zasilającej pozwala na dostarczenie oleju do wszystkich ruchomych części silnika równomiernie i bez przerw. Taki system smarowania jest bardziej efektywny niż smarowanie okresowe, ponieważ eliminuje ryzyko niewystarczającego smarowania w trakcie pracy silnika. W branży inżynieryjnej stosuje się go zgodnie z normami, które podkreślają znaczenie ciągłego smarowania w aplikacjach wymagających dużych prędkości obrotowych, co przekłada się na dłuższą żywotność urządzenia i większą wydajność. Dodatkowo, odpowiednie smarowanie wpływa na redukcję tarcia oraz minimalizację ryzyka awarii, co jest kluczowe w zastosowaniach przemysłowych i energetycznych.

Pytanie 28

Na podstawie harmonogramu czynności serwisowych przedstawionych w tabeli określ, jak często należy przeprowadzać kontrolę działania zaworów bezpieczeństwa.

Harmonogram czynności serwisowych (fragment)
Lp.	Czynność serwisowa	Okres wykonywania
1.	Sprawdzanie temperatury pracy	Codziennie
2.	Kontrola przewodu zasilającego	Codziennie
3.	Sprawdzanie podciśnienia generowanego przez sprężarkę	Co 3 miesiące
4.	Kontrola obiegu oleju w sprężarce	Co 3 miesiące
5.	Sprawdzanie zaworów	Co 6 miesięcy
6.	Kontrola działania zaworów bezpieczeństwa	Co 6 miesięcy
7.	Kontrola ustawień zabezpieczenia przeciążeniowego w sprężarce	Co 6 miesięcy
8.	Sprawdzanie rurociągu, skraplacza, części chłodniczych	Co rok
9.	Sprawdzanie łączników i bezpieczników	Co rok

A. Raz na kwartał.

B. Raz na dzień.

C. Raz na pół roku.

D. Raz na rok.

Kontrola działania zaworów bezpieczeństwa co 6 miesięcy jest kluczowym elementem strategii zarządzania bezpieczeństwem w każdym zakładzie przemysłowym. Zgodnie z normami branżowymi, takimi jak ISO 9001 oraz dyrektywami Unii Europejskiej, regularne inspekcje i konserwacje urządzeń zabezpieczających są niezbędne dla zapewnienia ich prawidłowego działania w sytuacjach kryzysowych. Zawory bezpieczeństwa są zaprojektowane w celu ochrony systemu przed nadmiernym ciśnieniem, a ich awaria może prowadzić do poważnych incydentów, w tym eksplozji. Przykładowo, w przemyśle petrochemicznym, podejmowanie działań prewencyjnych, takich jak systematyczna kontrola zaworów, pozwala na identyfikację potencjalnych problemów zanim dojdzie do ich wystąpienia. Ponadto, zaleca się prowadzenie dokumentacji związanej z każdym przeglądem, co ułatwia późniejsze audyty oraz pozwala na lepsze planowanie konserwacji.

Pytanie 29

Która z podanych sieci w systemach mechatronicznych funkcjonuje jako sieć bezprzewodowa?

A. ZigBee

B. ModbusTCP

C. Ethernet/IP

D. Profinet

ZigBee jest siecią bezprzewodową, która działa w oparciu o standard IEEE 802.15.4. Jest to protokół zaprojektowany z myślą o komunikacji w małych, niskonapięciowych urządzeniach, co czyni go idealnym rozwiązaniem dla aplikacji IoT (Internet of Things) oraz systemów automatyki domowej. ZigBee charakteryzuje się niskim poborem mocy, co pozwala na długotrwałe działanie zasilanych bateryjnie urządzeń. Przykłady zastosowań ZigBee obejmują inteligentne oświetlenie, systemy monitorowania środowiska oraz urządzenia wearable. W kontekście mechatroniki, ZigBee może być wykorzystywane do komunikacji między różnymi komponentami systemów automatyki w sposób, który minimalizuje potrzebę okablowania. Warto również zaznaczyć, że ZigBee obsługuje topologie sieci typu mesh, co zwiększa zasięg i niezawodność komunikacji, a także umożliwia łatwe dodawanie nowych urządzeń do istniejącej sieci.

Pytanie 30

Który z poniższych typów czujników używany jest do wykrywania pozycji tłoka siłownika beztłoczyskowego, na którym zamontowane są magnesy?

A. Kontaktronowy

B. Indukcyjny

C. Ultradźwiękowy

D. Tensometryczny

Czujnik kontaktronowy to urządzenie, które działa na zasadzie reakcji na pole magnetyczne, które zmienia się w wyniku ruchu tłoka siłownika beztłoczyskowego z zamontowanymi magnesami. Urządzenie to składa się z dwóch styków zamkniętych w szklanej obudowie, które otwierają się lub zamykają w momencie oddziaływania z polem magnetycznym. Dzięki tej zasadzie działania, czujnik kontaktronowy jest idealnym rozwiązaniem do monitorowania położenia tłoka, ponieważ umożliwia precyzyjne określenie jego pozycji bez kontaktu mechanicznego, co eliminuje zużycie elementów mechanicznych. W praktyce, czujniki te są szeroko stosowane w automatyzacji przemysłowej, zwłaszcza w aplikacjach wymagających wysokiej niezawodności, takich jak systemy pneumatyczne i hydrauliczne. Warto również zauważyć, że czujniki kontaktronowe są zgodne z różnymi standardami przemysłowymi, co czyni je popularnym wyborem w wielu aplikacjach inżynieryjnych.

Pytanie 31

Które z instrukcji dotyczących obsługi frezarki jest niewłaściwe?

A. W trakcie obróbki materiałów odpryskowych i pylących należy nosić okulary ochronne oraz półmaski przeciwpyłowe

B. Należy chłodzić obrabiany element podczas obróbki za pomocą mokrych szmat

C. Należy zakładać i stabilizować narzędzia w rękawicach roboczych

D. Śruby mocujące narzędzia oraz imadła maszynowe i dociski śrubowe należy dociskać ręcznie, unikając używania przedłużek do kluczy

Chłodzenie obrabianego elementu podczas obróbki przy pomocy specjalnych płynów chłodzących jest kluczowym elementem zapewniającym prawidłowe działanie frezarki. Podczas intensywnej obróbki mechanicznej, temperatura narzędzia oraz obrabianego materiału może osiągnąć bardzo wysokie wartości, co prowadzi do ich uszkodzenia, zniekształceń, a nawet przyspieszonego zużywania się narzędzi. Użycie odpowiednich płynów chłodzących, które mają za zadanie nie tylko obniżenie temperatury, ale także usuwanie wiórów oraz zanieczyszczeń, jest zgodne z najlepszymi praktykami w branży. Warto pamiętać, że chłodzenie mokrymi szmatkami jest niewystarczające, ponieważ nie zapewnia odpowiedniej penetracji w obszary robocze, co może prowadzić do powstawania punktów przegrzewania. Aby uzyskać najlepsze rezultaty, należy stosować płyny chłodzące zgodne z normami ISO, które posiadają odpowiednie właściwości smarne i chłodzące oraz są bezpieczne dla zdrowia operatora.

Pytanie 32

Jakie z poniższych działań może być realizowane podczas eksploatacji pompy hydroforowej?

A. Usuwanie osłon w trakcie funkcjonowania urządzenia

B. Czyszczenie elementów poruszających się

C. Smarowanie elementów poruszających się

D. Kilka razy włączenie pompy w celu eliminacji powietrza z wirnika

Kilkukrotne uruchomienie pompy hydroforowej w celu usunięcia powietrza z wirnika jest kluczowym działaniem, które zapewnia jej prawidłową pracę i wydajność. W przypadku pompy hydroforowej, obecność powietrza w układzie może prowadzić do tzw. "kawitacji", która z kolei może spowodować uszkodzenia wirnika oraz obniżenie efektywności pompy. Regularne uruchamianie pompy w celu usunięcia powietrza jest częścią rutynowej konserwacji, zalecanej przez producentów urządzeń oraz zgodnej z najlepszymi praktykami w branży hydraulicznej. W praktyce oznacza to, że przed rozpoczęciem długoterminowego użytkowania pompy warto przeprowadzić kilka cykli rozruchowych, aby upewnić się, że układ jest całkowicie napełniony wodą, co pozwoli uniknąć problemów w trakcie eksploatacji. Ponadto, warto monitorować ciśnienie w instalacji, aby zidentyfikować ewentualne nieprawidłowości, które mogą wskazywać na obecność powietrza w systemie. Tego rodzaju praktyki pozwalają na maksymalizację wydajności i żywotności pompy hydroforowej.

Pytanie 33

Jakim kolorem sygnalizowane jest w sterowniku PLC działanie w trybie RUN?

A. Zielonym ciągłym

B. Zielonym migającym

C. Czerwonym ciągłym

D. Pomarańczowym migającym

Zielone ciągłe światło w sterowniku PLC jest istotnym wskaźnikiem stanu pracy urządzenia. Oznacza ono, że sterownik funkcjonuje w trybie RUN, co oznacza, że przetwarza dane wejściowe oraz wykonuje zaprogramowane funkcje. W praktyce, to światło sygnalizuje operatorowi, że system jest gotowy do działania i że wszystkie procesy są realizowane poprawnie. W środowiskach przemysłowych, gdzie ciągłość pracy jest kluczowa, takie wskaźniki pomagają w monitorowaniu stanu operacyjnego maszyn. W standardach branżowych, takich jak IEC 61131, definiowane są zasady dotyczące oznaczeń i wskaźników stanu urządzeń automatyki. Przykładem zastosowania może być linia produkcyjna, gdzie operatorzy regularnie sprawdzają stan pracy PLC, aby upewnić się, że nie występują żadne zakłócenia, co pozwala na bieżące monitorowanie i szybką reakcję w razie problemów.

Pytanie 34

Jakiej z wymienionych funkcji nie realizuje system SCADA?

A. Archiwizacja danych

B. Zwalczanie i usuwanie wirusów komputerowych

C. Prezentacja danych

D. Zbieranie danych

Oprogramowanie SCADA (Supervisory Control and Data Acquisition) jest kluczowym elementem w zarządzaniu systemami przemysłowymi. Jego podstawowe funkcje obejmują zbieranie danych z różnych czujników i urządzeń, wizualizację tych danych w postaci graficznej, a także archiwizację informacji, co pozwala na późniejszą analizę wydajności i diagnostykę. SCADA umożliwia operatorom monitorowanie procesów w czasie rzeczywistym, co jest istotne dla utrzymania wydajności produkcji oraz bezpieczeństwa operacji. Na przykład, w zakładach chemicznych oprogramowanie SCADA zbiera dane dotyczące temperatury, ciśnienia czy poziomu substancji, które są następnie wizualizowane na panelach operatorskich. Dzięki archiwizacji danych, inżynierowie mogą analizować trendów i podejmować decyzje na podstawie historycznych danych. Standardy takie jak ISA-95 i IEC 61512 definiują ramy dla implementacji systemów SCADA, podkreślając ich rolę w automatyzacji procesów przemysłowych. W związku z tym, zrozumienie, że SCADA nie zajmuje się zwalczaniem wirusów komputerowych, jest kluczowe dla prawidłowego zastosowania tej technologii w praktyce.

Pytanie 35

Zakłada się, że projektowane urządzenie mechatroniczne będzie umieszczone w obudowie IP 65. Oznacza to, że

Stopnie ochrony IP zgodnie z normą PN-EN 60529
Oznaczenie	Ochrona przed wnikaniem do urządzenia	Oznaczenie	Ochrona przed wodą
IP 0X	brak ochrony	IP X0	brak ochrony
IP 1X	obcych ciał stałych o średnicy > 50 mm	IP X1	kapiąca
IP 2X	obcych ciał stałych o średnicy > 12,5 mm	IP X2	kapiąca – odchylenie obudowy urządzenia do 15°
IP 3X	obcych ciał stałych o średnicy > 2,5 mm	IP X3	opryskiwaną pod kątem odchylonym max. 60° od pionowego
IP 4X	obcych ciał stałych o średnicy > 1 mm	IP X4	rozpryskiwaną ze wszystkich kierunków
IP 5X	pyłu w zakresie nieszkodliwym dla urządzenia	IP X5	laną strumieniem
IP 6X	pyłu w pełnym zakresie	IP X6	laną mocnym strumieniem
--------	--------	IP X7	przy zanurzeniu krótkotrwałym
		IP X8	przy zanurzeniu ciągłym

A. posiadać będzie najwyższy stopień ochrony przed wodą.

B. posiadać będzie najwyższy stopień ochrony przed pyłem.

C. nie będzie chronione przed wodą.

D. nie będzie chronione przed pyłem.

Odpowiedź, że projektowane urządzenie mechatroniczne posiada najwyższy stopień ochrony przed pyłem, jest poprawna. Oznaczenie IP 65 wskazuje, że urządzenie jest w pełni chronione przed pyłem (stopień 6) oraz odporniejsze na strumień wody z dowolnego kierunku (stopień 5). Taki poziom ochrony jest szczególnie istotny w aplikacjach, gdzie urządzenia muszą funkcjonować w trudnych warunkach, na przykład w zakładach przemysłowych, gdzie kurz i zanieczyszczenia są powszechne. W przypadku urządzeń montowanych na zewnątrz, standard IP 65 zapewnia również ich dłuższą żywotność oraz niezawodność. Warto zaznaczyć, że zgodnie z normą PN-EN 60529, oznaczenia IP są kluczowe dla wyboru odpowiedniego sprzętu do zastosowań wymaganego poziomu ochrony. Na przykład, w automatyce przemysłowej, zastosowanie urządzeń z wysokim stopniem ochrony jest niezbędne w celu zapewnienia osób i sprzętu przed potencjalnymi zagrożeniami. Użytkownicy powinni zawsze zwracać uwagę na parametry IP przed zakupem, aby dostosować je do specyficznych warunków operacyjnych.

Pytanie 36

Do którego segmentu pamięci w sterowniku PLC podczas wykonywania programu są generowane odniesienia do sprawdzania stanów fizycznych wejść urządzenia?

A. Roboczej

B. Systemowej

C. Programu

D. Użytkowej

Poprawna odpowiedź to "Systemowej", ponieważ odwołania do stanów fizycznych wejść sterownika PLC są zarządzane w bloku pamięci systemowej. To właśnie w tym obszarze pamięci gromadzone są informacje o aktualnym stanie wszystkich wejść i wyjść urządzenia, co jest kluczowe dla prawidłowego działania aplikacji sterującej. Przykładowo, w aplikacjach automatyki przemysłowej, gdzie czas reakcji jest istotny, programista musi mieć pewność, że wszystkie odczyty stanów wejść są wykonywane w czasie rzeczywistym. Wykorzystanie pamięci systemowej pozwala na efektywne przetwarzanie informacji, co w konsekwencji prowadzi do szybszego podejmowania decyzji przez systemy sterujące. Dobrą praktyką w programowaniu PLC jest regularne monitorowanie i aktualizacja stanów wejść, aby zminimalizować ryzyko błędów operacyjnych. Dodatkowo, zgodnie z normami branżowymi, takie jak IEC 61131, zarządzanie pamięcią systemową powinno być dobrze udokumentowane, aby zapewnić łatwość w diagnostyce i konserwacji systemu.

Pytanie 37

Jaki blok funkcjonalny powinien być zastosowany w systemie sterującym, który umożliwia śledzenie liczby pojazdów na parkingu?

A. Multiplekser analogowy

B. Regulator PID

C. Timer TON

D. Licznik dwukierunkowy

Każda z pozostałych odpowiedzi, choć może wydawać się logiczna w kontekście automatyki, nie spełnia wymogów monitorowania liczby pojazdów na parkingu. Regulator PID, na przykład, jest narzędziem stosowanym do regulacji procesów, gdzie kluczowe jest utrzymanie zadanej wartości w systemie dynamicznym. Jego zastosowanie w kontekście zliczania pojazdów nie jest zasadne, ponieważ regulator nie jest zaprojektowany do pracy z danymi dyskretnymi. Multiplekser analogowy, z drugiej strony, służy do wyboru jednej z wielu sygnałów analogowych i ich przekazywania jako jednego sygnału wyjściowego. W systemach monitorujących pojazdy, multiplekser nie dostarcza informacji o liczbie pojazdów, lecz raczej o stanie sygnałów, co nie jest przydatne w tym kontekście. Timer TON, z kolei, jest stosowany do pomiaru czasu, co może być przydatne w niektórych aplikacjach, jednak sam w sobie nie prowadzi zliczeń ani nie monitoruje liczby pojazdów wjeżdżających i wyjeżdżających. Użycie tych komponentów w sytuacji, gdy kluczowym wymogiem jest dokładne zliczanie, wskazuje na brak zrozumienia podstawowych zasad funkcjonowania systemów automatyki. Istotne jest, aby przy wyborze odpowiednich bloków funkcjonalnych kierować się zarówno ich specyfiką, jak i zamierzonym zastosowaniem w systemach kontrolnych.

Pytanie 38

Podczas diagnostyki systemu mechatronicznego, co jest kluczowym parametrem do zmierzenia?

A. Kolor przewodów

B. Napięcie zasilania

C. Waga komponentów

D. Materiał obudowy

Napięcie zasilania jest kluczowym parametrem do zmierzenia podczas diagnostyki systemu mechatronicznego, ponieważ od jego poprawności zależy prawidłowe funkcjonowanie całego układu. W mechatronice urządzenia często opierają się na precyzyjnym zasilaniu poszczególnych komponentów, takich jak silniki, siłowniki czy czujniki. Niewłaściwe napięcie może prowadzić do nieprawidłowego działania lub nawet uszkodzenia tych elementów. Dlatego sprawdzenie napięcia jest jednym z pierwszych kroków diagnostycznych. Dodatkowo, zgodnie z dobrą praktyką inżynierską, systemy mechatroniczne są projektowane z określonymi zakresami napięcia roboczego, które muszą być dokładnie utrzymywane. W praktyce, pomiar napięcia zasilania może pomóc zidentyfikować problemy związane z zasilaniem, takie jak spadki napięcia, które są częstą przyczyną problemów w systemach mechatronicznych. Regularne monitorowanie tego parametru pozwala na wczesne wykrycie potencjalnych awarii i zapewnia niezawodność całego systemu.

Pytanie 39

Na wyświetlaczu panelu operatorskiego falownika wyświetla się kod błędu F005. Określ na podstawie tabeli z instrukcji serwisowej co może być przyczyną sygnalizowania wystąpienia błędu.

Kod błędu	Opis uszkodzenia	Czynności naprawcze
F001	Przepięcie	Sprawdź czy wielkość napięcia zasilania jest właściwe dla znamion falownika i sterowanego silnika. Zwiększyć czas opadania częstotliwości (nastawa P003). Sprawdź czy moc hamowania mieści się w dopuszczalnych granicach.
F002	Przetężenie	Sprawdź czy moc falownika jest odpowiednia do zastosowanego silnika. Sprawdź czy długość kabli zasilających silnika nie jest zbyt duża. Sprawdź czy nie nastąpiło przebicie izolacji uzwojeń silnika lub przewodów kabli zasilających. Sprawdź czy wartości nastaw P081 - P086 są zgodne z wartościami danych znamionowych silnika. Sprawdź czy wartość nastawy P089 jest zgodna z wielkością rzeczywistej rezystancji uzwojeń stojana silnika. Zwiększ czas narastania częstotliwości wyjściowej P002. Zmniejsz wielkości forsowania częstotliwości (wartość nastaw P078 i P079). Sprawdź czy wał silnika nie jest zablokowany lub przeciążony.
F003	Przeciążenie	Sprawdź czy silnik nie jest przeciążony. Zwiększ częstotliwość maksymalną (wartość nastawy P013) w przypadku gdy używany jest silnik o dużym poślizgu znamionowym.
F005	Przegrzanie falownika (zadziałanie wewnętrznego termistora PTC)	Sprawdź czy temperatura otoczenia przekształtnika nie jest zbyt wysoka. Sprawdź czy wloty i wyloty powietrza chłodzącego obudowy falownika nie są przysłonięte przez elementy sąsiadujące. Sprawdź czy wentylator chłodzący funkcjonuje prawidłowo.
F008	Przekroczenie okresu oczekiwania na sygnał z łącza szeregowego	Sprawdź poprawność łącza szeregowego. Sprawdź prawidłowość ustawienia parametrów komunikacji łącza szeregowego (wartości nastaw P091 - P093).

A. Za mała częstotliwość.

B. Za małe obciążenie na wale silnika.

C. Za duża temperatura otoczenia.

D. Za duża moc silnika.

Odpowiedź "Za duża temperatura otoczenia." jest prawidłowa, ponieważ kod błędu F005, wskazujący na przegrzanie falownika, jednoznacznie sugeruje, że warunki otoczenia są niewłaściwe. Przegrzanie falownika może prowadzić do poważnych uszkodzeń urządzenia, co w dłuższym czasie może skutkować jego awarią. W praktyce, aby zapobiec takim sytuacjom, ważne jest zapewnienie odpowiedniego chłodzenia i wentylacji falownika w jego miejscu instalacji. Zastosowanie wentylatorów lub systemów klimatyzacyjnych jest kluczowe w zapewnieniu optymalnych warunków pracy. Warto również regularnie monitorować temperaturę otoczenia oraz stan termistora PTC, co pozwoli na wczesne wykrywanie problemów z przegrzewaniem. W przypadku wykrycia wysokiej temperatury otoczenia, należy rozważyć zmianę lokalizacji falownika lub poprawę jego chłodzenia, zgodnie z wytycznymi producenta, co jest zgodne z najlepszymi praktykami branżowymi.

Pytanie 40

Ekonomiczne oraz szerokie regulowanie prędkości obrotowej silnika prądu stałego bocznikowego możliwe jest przez

A. włączenie regulowanej rezystancji w szereg z obwodem wzbudzenia

B. włączenie regulowanej rezystancji w szereg z obwodem twornika

C. zastosowanie rezystancyjnego dzielnika napięcia do zmiany napięcia twornika

D. zastosowanie tyrystorowego regulatora napięcia do zmiany napięcia twornika

Zastosowanie tyrystorowego regulatora napięcia do zmiany napięcia twornika jest najefektywniejszym sposobem regulacji prędkości obrotowej silnika prądu stałego bocznikowego. Regulator ten pozwala na precyzyjną kontrolę napięcia dostarczanego do twornika, co ma bezpośredni wpływ na prędkość obrotową silnika. W praktyce, zmiana napięcia na tworniku pozwala na szeroki zakres regulacji prędkości, co jest kluczowe w różnych zastosowaniach przemysłowych, takich jak napędy w systemach transportowych czy robotyce. Dzięki tyrystorowym regulatorom, możliwe jest uzyskanie znacznych oszczędności energetycznych oraz minimalizacja strat ciepła, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w zakresie efektywności energetycznej. Standardy branżowe, takie jak IEC 60034-1, podkreślają znaczenie efektywności systemów napędowych, a zastosowanie regulatorów tyrystorowych jest zgodne z tymi zaleceniami, umożliwiając osiągnięcie wysokiej wydajności operacyjnej. Warto również zauważyć, że nowoczesne systemy regulacji mogą być zintegrowane z technologiami cyfrowymi, co dodatkowo zwiększa ich funkcjonalność i możliwość monitorowania stanu pracy silnika.

Rozpocznij nowy egzamin

Powrót do strony głównej