Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik elektryk
  • Kwalifikacja: ELE.05 - Eksploatacja maszyn, urządzeń i instalacji elektrycznych
  • Data rozpoczęcia: 7 grudnia 2025 12:05
  • Data zakończenia: 7 grudnia 2025 12:07

Egzamin niezdany

Wynik: 15/40 punktów (37,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Udostępnij swój wynik
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Gdy prace pomiarowe i kontrolne w instalacjach elektrycznych są wymagane do wykonania przez dwie osoby, to osoba przeprowadzająca pomiary powinna mieć odpowiednie kwalifikacje, a druga osoba wspierająca

A. musi dysponować świadectwem kwalifikacyjnym na stanowisku dozoru, lecz bez zakresu pomiarów
B. nie musi mieć świadectwa kwalifikacji, jeśli przeszła odpowiednie szkolenie
C. powinna posiadać świadectwo kwalifikacyjne na stanowisku eksploatacji w zakresie pomiarów
D. nie jest zobowiązana do posiadania świadectwa kwalifikacji, jeśli ukończyła szkołę zawodową
Zrozumienie wymagań dotyczących kwalifikacji osób wykonujących prace pomiarowo-kontrolne instalacji elektrycznych jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa i jakości wykonywanych zadań. Odpowiedzi sugerujące, że osoba wspomagająca musi posiadać świadectwo kwalifikacji, ignorują fakt, że nie każde stanowisko wymaga formalnych certyfikatów, zwłaszcza jeśli mowa o pracach, które można przeprowadzać w oparciu o odpowiednie przygotowanie i szkolenie. Posiadanie wykształcenia zawodowego nie jest równoznaczne ze zdolnością do przeprowadzania skomplikowanych pomiarów elektrycznych, gdzie kluczowe są umiejętności praktyczne i znajomość procedur bezpieczeństwa. W praktyce, wiele osób podejmujących się wsparcia podczas pomiarów, posiada doświadczenie nabyte w trakcie praktyk czy kursów, które nie zawsze kończą się formalnym świadectwem, ale są wystarczające do bezpiecznego i efektywnego działania. Zatem, stawianie wymogu posiadania świadectwa kwalifikacyjnego na stanowisku dozoru, jeśli osoba nie wykonuje czynności wymagających takiej kwalifikacji, wprowadza zbędne ograniczenia i może prowadzić do niepoprawnych wniosków o kompetencjach pracowników. Warto podkreślić, że na rynku pracy, elastyczność w podejściu do kwalifikacji i umiejętności pracowników w kontekście ich faktycznych obowiązków jest nie tylko korzystna, ale także zgodna z nowoczesnymi trendami w zarządzaniu zasobami ludzkimi.

Pytanie 2

Jaką czynność można wykonać przy lokalizacji uszkodzeń w trakcie funkcjonowania instalacji oraz urządzeń elektrycznych w obszarach narażonych na wybuch?

A. Dokręcanie luźnych śrub w osłonach urządzeń
B. Wymiana źródeł oświetlenia
C. Demontaż obudów urządzeń
D. Pomiar temperatury zewnętrznych powierzchni obudów silników
Wymiana źródeł światła, otwieranie obudów urządzeń oraz dokręcanie poluzowanych śrub w osłonach urządzeń to czynności, które są niewłaściwe do wykonywania w strefach zagrożonych wybuchem. Wymiana źródeł światła często wiąże się z koniecznością demontażu osprzętu, co może zakłócić szczelność obudowy, a tym samym wprowadzić potencjalne źródło zapłonu. W strefach wybuchowych kluczowe jest utrzymanie integralności urządzeń oraz unikanie wszelkich działań, które mogą zwiększyć ryzyko. Otwieranie obudów urządzeń to kolejna czynność, która wiąże się z ryzykiem, ponieważ wprowadza do wnętrza obudowy powietrze z zewnątrz, co w przypadku obecności łatwopalnych substancji może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji. Dokręcanie poluzowanych śrub również może stanowić problem, ponieważ zmiana stanu obudowy mogłaby wpłynąć na jej szczelność i zdolność do ochrony przed czynnikami zewnętrznymi. Często w takich strefach należy stosować odpowiednie procedury konserwacyjne, które są zgodne z wytycznymi producentów oraz standardami branżowymi, aby zminimalizować ryzyko wybuchu. Dlatego każda niesubordynacja wobec tych zasad może prowadzić do tragicznych konsekwencji, co podkreśla konieczność ścisłego przestrzegania wytycznych i stosowanie się do najlepszych praktyk w zakresie bezpieczeństwa elektrycznego.

Pytanie 3

W jakich okolicznościach aktywuje się samoczynne częstotliwościowe odciążenie (SCO) w sieci zasilanej przez generator synchroniczny?

A. Pojawienia się przepięcia.
B. Zwiększenia mocy pobieranej ponad moc wytwarzaną.
C. Nadkompensacji sieci.
D. Podwyższenia częstotliwości ponad wartość nominalną.
Zrozumienie mechanizmów działania systemów elektroenergetycznych wymaga głębszej analizy sytuacji związanych z różnymi odpowiedziami na postawione pytanie. Stwierdzenie, że samoczynne częstotliwościowe odciążenie zadziała w przypadku przekompensowania sieci, jest mylące, ponieważ przekompensowanie oznacza, że moc bierna jest wyższa niż zapotrzebowanie. W takiej sytuacji nie dochodzi do problemów z częstotliwością, a wręcz przeciwnie, sieć staje się bardziej stabilna. Zwiększenie częstotliwości ponad wartość znamionową również nie jest sytuacją, gdzie SCO ma zastosowanie. Wysoka częstotliwość sygnalizuje, że generator dostarcza więcej mocy niż jest potrzebne, co prowadzi do ryzyka uszkodzenia sprzętu, a nie do aktywacji mechanizmów odciążających. Wreszcie, wystąpienie przepięcia, świadczy o nadmiarze napięcia, co nie jest równoznaczne ze zwiększoną mocą pobraną, a zatem również nie uruchamia samoczynnych mechanizmów odciążających. W praktyce, błędne zrozumienie tych mechanizmów prowadzi do nieefektywnego zarządzania obciążeniem w sieci, co może skutkować poważnymi konsekwencjami dla stabilności systemu energetycznego. Właściwe zarządzanie obciążeniem oraz umiejętność prognozowania zmian w zapotrzebowaniu na moc są kluczowe dla zapewnienia ciągłości dostaw energii elektrycznej.

Pytanie 4

Jakie jest minimalne natężenie prądu wymagane do pomiaru ciągłości przewodu ochronnego?

A. 100 mA
B. 500 mA
C. 200 mA
D. 400 mA
Zauważ, że wartości takie jak 500 mA, 100 mA albo 400 mA mogą wydawać się w porządku, ale to nie jest to, co potrzebujemy do testowania ciągłości przewodów ochronnych. Na przykład 500 mA to za dużo, bo może uszkodzić elementy instalacji i stworzyć ryzyko dla osób przeprowadzających pomiary. Z kolei 100 mA może być za mało, żeby wychwycić problemy w dłuższych przewodach. Czasami ludzie myślą, że im wyższy prąd, tym lepsze wyniki, a to nie jest tak proste, jeśli chodzi o pomiary ciągłości. Ważne jest, żeby zrozumieć, że chodzi o wykrycie przerw, a nie testowanie wytrzymałości przewodu na wysokie prądy. Musisz dobierać natężenie zgodnie z normami, a w przypadku pomiarów ciągłości przewodów ochronnych, 200 mA to optymalna wartość.

Pytanie 5

Które z wymienionych urządzeń służy do ochrony przewodów w systemach elektrycznych przed skutkami zwarć?

A. Wyłącznik różnicowoprądowy
B. Odłącznik
C. Bezpiecznik
D. Przekaźnik termiczny
Bezpiecznik to kluczowe urządzenie w instalacjach elektrycznych, które chroni obwody przed skutkami zwarć oraz przepięć. Jego główną funkcją jest przerwanie obwodu w momencie, gdy natężenie prądu przekroczy ustaloną wartość, co zapobiega uszkodzeniu urządzeń oraz minimalizuje ryzyko pożaru. W praktyce, bezpieczniki są szeroko stosowane w domowych i przemysłowych instalacjach elektrycznych oraz są zgodne z normami, takimi jak PN-EN 60947-2. Standardowe zastosowanie bezpiecznika polega na jego instalacji w rozdzielniach elektrycznych, gdzie zapewnia on ochronę dla poszczególnych obwodów. Warto również zwrócić uwagę na różne typy bezpieczników, w tym bezpieczniki topikowe i automatyczne, które mają różne zastosowania w zależności od charakterystyki obciążenia. Dobre praktyki obejmują regularne kontrole i wymianę bezpieczników, aby zagwarantować ich skuteczność oraz niezawodność działania w sytuacjach awaryjnych.

Pytanie 6

Jakie oznaczenie ma elektryczny silnik, który jest przeznaczony do pracy cyklicznej w trybie: 4 minuty – działanie, 6 minut – przerwa?

A. S3 40%
B. S2 60
C. S2 40
D. S3 60%
Odpowiedzi wskazujące na S2, zarówno w wersji z 60%, jak i 40%, są mylące, gdyż odnoszą się do zupełnie innego trybu pracy silnika elektrycznego. Oznaczenie S2 dotyczy silników, które są przystosowane do pracy przez określony czas, lecz nie przewidują przerwy w cyklu roboczym. W przypadku S2 silnik może pracować przez krótki czas, a jego zdolność do pracy nie jest dostosowana do częstych cykli przerywanych, co może prowadzić do przegrzania i uszkodzenia urządzenia. Typowe cykle pracy S2 są krótsze i nie przewidują długich okresów przerwy. Oznaczenie S3 natomiast jest dedykowane do pracy przerywanej, co czyni je bardziej odpowiednim w kontekście podanego pytania. Warto również zauważyć, że wybierając niewłaściwe oznaczenia, można wprowadzić w błąd nie tylko w kontekście efektywności energetycznej, ale także w kwestiach bezpieczeństwa operacyjnego. Silniki muszą być odpowiednio dostosowane do zakładanych warunków pracy, aby uniknąć nadmiernego zużycia czy nawet awarii. Typowe błędy myślowe obejmują nieprawidłowe interpretowanie cykli pracy oraz mylenie ich z obciążeniem, co może prowadzić do wyboru niewłaściwego silnika dla danej aplikacji.

Pytanie 7

Jaką wartość prądu nominalnego powinien mieć wyłącznik instalacyjny nadprądowy typu B, aby zabezpieczyć grzejnik jednofazowy o parametrach UN = 230 V oraz PN = 2,4 kW przed zwarciem?

A. 10 A
B. 20 A
C. 6 A
D. 16 A
Wyłącznik instalacyjny nadprądowy o charakterystyce typu B powinien mieć wartość prądu znamionowego dobraną odpowiednio do obciążenia, które ma zabezpieczać. W przypadku grzejnika jednofazowego o mocy P<sub>N</sub> = 2,4 kW oraz napięciu U<sub>N</sub> = 230 V, obliczamy prąd znamionowy, korzystając z wzoru: I<sub>N</sub> = P<sub>N</sub> / U<sub>N</sub>. Zatem I<sub>N</sub> = 2400 W / 230 V = 10,43 A. Ze względu na to, że wyłączniki nadprądowe są dobierane w standardowych wartościach, w tym przypadku zaleca się wybór wyłącznika o prądzie znamionowym 16 A, który jest wystarczający dla tego obciążenia, a jednocześnie zapewnia odpowiedni margines bezpieczeństwa. W praktyce, wybierając wyłącznik o wyższej wartości prądu, zmniejszamy ryzyko fałszywych wyłączeń, które mogą wystąpić w przypadku krótkotrwałych przeciążeń, a także zwiększamy żywotność urządzenia. Zgodnie z normą PN-EN 60898-1, dobór wyłączników nadprądowych powinien być zgodny z wymaganiami dla ochrony instalacji elektrycznych oraz jego przewodów.

Pytanie 8

Jakie skutki spowoduje podłączenie baterii kondensatorów równolegle do końcówek silnika asynchronicznego?

A. Częstotliwość prądu w silniku wzrośnie
B. Pobór mocy biernej z sieci będzie mniejszy
C. Pobór mocy czynnej z sieci ulegnie zwiększeniu
D. Napięcie na końcówkach silnika się zmniejszy
Założenia sugerujące, że pobór mocy czynnej z sieci wzrośnie, napięcie na zaciskach silnika spadnie lub częstotliwość prądu w silniku się zwiększy, są błędne i opierają się na nieprecyzyjnym rozumieniu zasad działania silników asynchronicznych oraz kondensatorów. Pobór mocy czynnej jest ściśle związany z pracą silnika, a włączenie kondensatorów ma na celu poprawę współczynnika mocy, co prowadzi do zmniejszenia poboru mocy biernej, a nie czynnej. W przypadku spadku napięcia na zaciskach silnika, takie zjawisko występuje jedynie w sytuacji, gdy obciążenie jest zbyt duże w porównaniu do możliwości zasilania, co jest odwrotnością efektu uzyskanego przez kondensatory. Co więcej, zwiększenie częstotliwości prądu nie jest możliwe przez dodanie kondensatorów, ponieważ częstotliwość prądu w systemie zasilania jest stała i zadana przez dostawcę energii. Zrozumienie tych zasad jest kluczowe do poprawnej analizy systemów elektroenergetycznych oraz minimalizacji strat energii i poprawy efektywności operacyjnej. W praktyce, nieodpowiednie podejście do kompensacji mocy biernej może prowadzić do poważnych problemów, w tym do obniżenia jakości zasilania i zwiększenia kosztów eksploatacji.

Pytanie 9

Jakie styczniki z podanych kategorii należy zainstalować przy modernizacji szafy sterowniczej, która zasila maszyny napędzane silnikami indukcyjnymi klatkowym?

A. AC-1
B. AC-3
C. DC-2
D. DC-4
Styczniki klasy AC-3 są odpowiednie do pracy z silnikami indukcyjnymi klatkowym, ponieważ są zaprojektowane do częstości załączania i rozłączania tych urządzeń. Klasa AC-3 pozwala na obsługę prądu rozruchowego silnika, który w momencie uruchomienia może być od 5 do 7 razy wyższy od nominalnego prądu roboczego. Styczniki te zapewniają również odpowiednie zabezpieczenie przed przeciążeniem oraz zwarciami, co jest niezwykle istotne w kontekście bezpieczeństwa i niezawodności pracy maszyn. W praktyce, w modernizowanych szafach sterowniczych stosuje się styczniki AC-3 do wyłączania i włączania silników, co pozwala na efektywne zarządzanie ich pracą oraz minimalizację ryzyka uszkodzeń. Dobrą praktyką jest również stosowanie dodatkowych zabezpieczeń, takich jak termiczne i elektromagnetyczne, które można zintegrować z systemem sterowania, aby zwiększyć poziom ochrony urządzeń. Zgodność ze standardami IEC 60947-4-1 potwierdza, że styczniki AC-3 są odpowiednie do aplikacji związanych z silnikami indukcyjnymi.

Pytanie 10

Kontrola instalacji elektrycznych w obiektach użyteczności publicznej powinna być przeprowadzana nie rzadziej niż co

A. 5 lat
B. 2 lata
C. 3 lata
D. 4 lata
Wiesz, przeglądy instalacji elektrycznej w budynkach publicznych powinny być robione co 5 lat. To ważne, bo chodzi o bezpieczeństwo ludzi i to, by wszystko działało jak należy. Jak robisz to regularnie, to można szybciej zauważyć różne usterki, takie jak uszkodzone kable czy korozja. Na przykład, w teatrach czy halach sportowych jest mnóstwo ludzi, więc tam warto być szczególnie czujnym, żeby nie było awarii, które mogą być niebezpieczne. Fajnie też mieć dokumentację tych przeglądów, bo widać, co się działo z instalacją przez lata. Ważne, żeby przeglądami zajmowali się fachowcy, którzy potrafią ocenić, co jest do zrobienia. W Polsce można znaleźć przepisy na ten temat w Kodeksie Pracy i normach PN-IEC.

Pytanie 11

Zmierzone parametry rezystancji cewki stycznika umiejscowionej w obwodzie sterującym silnikiem wynoszą 0 Ω. Na tej podstawie można wnioskować, że

A. cewka stycznika jest uszkodzona
B. cewka stycznika działa prawidłowo
C. przewód neutralny jest odłączony
D. przewód fazowy jest odłączony
Pomiar rezystancji cewki stycznika wynoszący 0 Ω wskazuje na zwarcie w obwodzie, co sugeruje, że cewka stycznika jest uszkodzona. W normalnych warunkach cewka powinna mieć określoną rezystancję, zazwyczaj w zakresie od kilku omów do kilkuset omów, w zależności od specyfikacji. Cewki styczników są projektowane tak, aby w momencie włączenia generować pole magnetyczne, które uruchamia mechanizm zamykający styki. Zwarcie może być skutkiem zniszczenia izolacji lub uszkodzenia uzwojenia. Przykładem zastosowania tej wiedzy jest diagnostyka w układach sterowania silnikami, gdzie uszkodzone cewki mogą prowadzić do awarii całego systemu. W takich sytuacjach zgodnie z najlepszymi praktykami należy wymieniać uszkodzone komponenty, aby zapewnić niezawodność i bezpieczeństwo operacji, a także unikać potencjalnych zagrożeń elektrycznych. Zrozumienie tego zjawiska jest kluczowe dla techników i inżynierów pracujących w dziedzinie automatyki i elektrotechniki.

Pytanie 12

Jakie skutki przyniesie zmiana przewodów ADG 1,5 mm2 na przewody DY 1,5 mm2 w instalacji elektrycznej podtynkowej w budynku mieszkalnym?

A. Obniżenie napięcia roboczego
B. Wzrost rezystancji pętli zwarcia
C. Wzrost obciążalności prądowej instalacji
D. Obniżenie wytrzymałości mechanicznej przewodów
Wymiana przewodów ADG na przewody DY w instalacji elektrycznej przynosi szereg korzyści, w tym zwiększenie obciążalności prądowej. Przewody DY, zgodne z normą PN-IEC 60227, charakteryzują się lepszymi właściwościami przewodzenia prądu elektrycznego, co jest kluczowe w kontekście bezpieczeństwa i efektywności energetycznej. Ich konstrukcja wykonana z materiałów o lepszej przewodności, takich jak miedź, pozwala na większe prądy robocze bez ryzyka przegrzania. Dla przykładu, w instalacjach o dużym zapotrzebowaniu na energię elektryczną, jak kuchnie elektryczne czy systemy grzewcze, wyższa obciążalność prądowa jest niezbędna do zapewnienia stabilności działania urządzeń. W praktyce oznacza to, że instalacje z przewodami DY mogą skuteczniej obsługiwać większe obciążenia, co jest zgodne z zasadą projektowania instalacji elektrycznych, by nie przekraczać maksymalnych obciążeń przewodów. Wybór odpowiednich przewodów jest kluczowy również dla zapewnienia długotrwałej i bezawaryjnej pracy całego systemu elektrycznego, co jest zgodne z dobrymi praktykami inżynieryjnymi.

Pytanie 13

W instalacji trójfazowej działającej w układzie TN-C, gdy na odbiornikach wystąpi napięcie fazowe przekraczające 300 V, co może być tego przyczyną?

A. zwarciem pomiędzy fazami
B. przerwaniem ciągłości przewodu PEN
C. przerwą w jednej z faz
D. zwarciem między fazą a przewodem PEN
Zwarcie fazy z przewodem PEN prowadziłoby do nieprawidłowego rozkładu napięć, jednak nie jest to główny powód wzrostu napięcia powyżej 300 V na odbiornikach. W sytuacji zwarcia fazowego, napięcia na pozostałych fazach mogą spadać, ponieważ dochodzi do podziału prądów i obciążenia. Zwarcie międzyfazowe także wprowadza nieprawidłowości w dostawie energii, lecz skutkiem jest zazwyczaj wyzwolenie zabezpieczeń, co chroni urządzenia przed nadmiernym napięciem. Natomiast przerwa w jednej z faz skutkuje z kolei nierównomiernym rozkładem obciążenia w systemie trójfazowym, co może prowadzić do problemów z równowagą obciążenia, ale rzadko skutkuje wzrostem napięcia na odbiornikach do wartości niebezpiecznych. W przypadku układu TN-C kluczowe znaczenie ma ciągłość przewodu PEN, który jest odpowiedzialny za ochronę przed porażeniem. Brak tego przewodu może spowodować, że napięcie na odbiornikach będzie w sposób niekontrolowany rosło, co zagraża bezpieczeństwu użytkowników oraz urządzeń. Dlatego uznanie przerwania ciągłości przewodu PEN za główną przyczynę wzrostów napięcia w tym układzie jest kluczowe dla prawidłowego zrozumienia funkcjonowania instalacji elektrycznych oraz ich bezpieczeństwa.

Pytanie 14

Jakie mogą być powody częstego wypalania się żarówki w żyrandolu?

A. Luźne połączenie oprawy z instalacją
B. Zainstalowanie żarówki o niewystarczającej mocy
C. Niewłaściwie dobrane zabezpieczenie przeciążeniowe
D. Uszkodzenie przewodu ochronnego
Wybór żarówki o zbyt małej mocy jako przyczyny częstego przepalania się żarówek jest błędnym rozumowaniem. Mniejsza moc żarówki nie prowadzi do jej przepalania; wręcz przeciwnie, może skutkować mniejszym poborem prądu, co jest korzystne dla instalacji elektrycznej. Warto jednak zauważyć, że stosowanie żarówek o zbyt dużej mocy w oprawach może prowadzić do przegrzewania się, ale nie w przypadku mocy zbyt niskiej. Z kolei źle dobrane zabezpieczenie przeciążeniowe może wprowadzać problemy z nadmiernym przepływem prądu, co również przyczynia się do uszkodzeń, ale nie jest bezpośrednio związane z przepalaniem żarówek w żyrandolu. Istotne jest, aby dobrać odpowiednie zabezpieczenia, które chronią przed przeciążeniem i zwarciem, co jest zgodne z normami instalacyjnymi. Natomiast uszkodzenie przewodu ochronnego, chociaż poważne, nie wpływa bezpośrednio na częstotliwość przepalania się żarówek. Uszkodzony przewód ochronny stwarza zagrożenie elektryczne i może prowadzić do porażenia prądem, ale nie jest przyczyną problemów z samymi żarówkami. Kluczem do zrozumienia problemu jest znajomość zasad działania instalacji elektrycznych oraz prawidłowe podejście do konserwacji i przeglądów, co pozwala unikać błędnych interpretacji takich przypadków.

Pytanie 15

Jak często, według podanych w tabeli i zalecanych przez Prawo Budowlane czasookresów, należy wykonywać pomiary okresowe skuteczności ochrony przeciwporażeniowej i rezystancji izolacji instalacji elektrycznych w szkołach?

Zalecana częstotliwość wykonywania okresowych badań sprawności technicznej instalacji elektrycznych
w zależności od warunków środowiskowych
Lp.Rodzaj pomieszczeniaPomiar skuteczności ochrony
przeciwporażeniowej
(nie rzadziej niż):
Pomiar rezystancji izolacji
(nie rzadziej niż):
1O wyziewach żrących1 rok1 rok
2Zagrożonych wybuchem1 rok1 rok
3Otwarta przestrzeń1 rok5 lat
4Wilgotne i bardzo wilgotne
(o wilgotności względnej 75-100%)
1 rok5 lat
5Gorące (temperatura powyżej 35 °C)1 rok5 lat
6Zagrożone pożarem5 lat1 rok
7Stwarzające zagrożenie dla ludzi
(ZL I, ZL II, ZL III)
5 lat1 rok
8Zapylone5 lat5 lat


Pomiar skuteczności ochrony
przeciwporażeniowej
(nie rzadziej niż):
Pomiar rezystancji izolacji
(nie rzadziej niż):
A1 rok1 rok
B1 rok5 lat
C5 lat1 rok
D5 lat5 lat
A. D.
B. B.
C. A.
D. C.
Wybór nieprawidłowej odpowiedzi często wynika z niepełnego zrozumienia wymagań prawnych dotyczących pomiarów w instalacjach elektrycznych. Niektórzy mogą mylnie uważać, że pomiary skuteczności ochrony przeciwporażeniowej powinny być przeprowadzane częściej niż co 5 lat, co nie znajduje potwierdzenia w przepisach Prawa budowlanego. Częstsze wykonywanie tych pomiarów nie tylko generuje niepotrzebne koszty, ale także może prowadzić do zjawiska przestymulowania, gdzie wykonawcy, skupiając się na nadmiarowych interwencjach, zaniedbują istotne aspekty konserwacji i nadzoru. Ponadto, nieprawidłowe przekonanie o rocznych pomiarach rezystancji izolacji często powoduje pominięcie bardziej kompleksowych analiz stanu technicznego instalacji. Kluczowym jest zrozumienie, że pomiary te mają na celu potwierdzenie, iż instalacja spełnia wymogi bezpieczeństwa przez dłuższy czas, a nie tylko w krótkich interwałach. Najlepsze praktyki w obszarze ochrony przeciwporażeniowej zalecają stosowanie okresowych przeglądów zgodnych z ustalonym harmonogramem, co pozwala na efektywne zarządzanie bezpieczeństwem elektrycznym. W związku z tym, ignorowanie wytycznych dotyczących interwałów pomiarowych prowadzi do niepełnego obrazu stanu instalacji i może narażać użytkowników na poważne ryzyko. Zrozumienie tych zasad jest kluczowe dla skutecznego zarządzania bezpieczeństwem w obiektach edukacyjnych.

Pytanie 16

Podczas pracy silnika indukcyjnego cewki uzwojeń stojana zostały przełączone, co miało na celu zwiększenie liczby par biegunów wirującego pola magnetycznego. Jakie skutki to wywołało?

A. zwiększenie prędkości obrotowej
B. zmniejszenie prędkości obrotowej
C. zatrzymanie wirnika
D. zmianę kierunku obrotu
Kierunek wirowania silnika indukcyjnego zależy od fazy zasilania oraz układu połączeń uzwojeń, a sama zmiana liczby par biegunów nie wpływa na tę charakterystykę. Przełączenie cewek w silniku indukcyjnym nie może spowodować zmiany kierunku obrotów, chyba że reinterpretujemy układ połączeń w sposób, który to umożliwia. Niezrozumienie tego aspektu prowadzi do błędnego wniosku, że kierunek obrotów zmienia się w wyniku zwiększenia liczby par biegunów. Z kolei stwierdzenie, że zmiana ta mogłaby spowodować zwiększenie prędkości obrotowej, jest również nieprawidłowe. W rzeczywistości, przy stałej częstotliwości zasilania, im więcej par biegunów, tym mniejsza prędkość obrotowa. W odniesieniu do pojęcia zatrzymania się wirnika, zmiana liczby par biegunów sama w sobie nie prowadzi do zatrzymania, chyba że towarzyszą temu inne czynniki, jak przerwy w zasilaniu czy zbyt duże obciążenie. W praktyce, zrozumienie zasad pracy silników indukcyjnych, w tym zależności między prędkością a liczbą par biegunów, jest kluczowe dla właściwego projektowania i eksploatacji tych urządzeń. Ignorując te zasady, można łatwo wprowadzić się w błąd, co może prowadzić do poważnych konsekwencji w aplikacjach przemysłowych.

Pytanie 17

Jakie jest prawidłowe postępowanie w przypadku podejrzenia obecności napięcia na obudowie urządzenia elektrycznego?

A. Odłączenie uziemienia, co jest niebezpieczne i niewłaściwe
B. Natychmiastowe wyłączenie zasilania
C. Podłączenie dodatkowego obciążenia, co może pogorszyć sytuację
D. Zmiana przewodów, chociaż to nie rozwiązuje problemu napięcia na obudowie
W przypadku podejrzenia obecności napięcia na obudowie urządzenia elektrycznego, najlepszym i najbezpieczniejszym działaniem jest natychmiastowe odłączenie zasilania. Jest to zgodne z podstawowymi zasadami bezpieczeństwa elektrycznego i normami BHP. Gdy urządzenie elektryczne ma napięcie na obudowie, może to oznaczać uszkodzenie izolacji lub inny problem techniczny, który stwarza ryzyko porażenia prądem. Szybkie odłączenie zasilania eliminuje to ryzyko i pozwala na dalsze, bezpieczne działania. Po odłączeniu zasilania należy również upewnić się, że urządzenie jest odpowiednio uziemione, aby uniknąć podobnych problemów w przyszłości. Następnie można przystąpić do diagnostyki i naprawy urządzenia przez wykwalifikowanego specjalistę, co jest zgodne z dobrą praktyką w branży elektrycznej. Ważne jest również, by regularnie sprawdzać stan techniczny urządzeń elektrycznych i ich uziemienia, aby uniknąć takich sytuacji w przyszłości. Moim zdaniem, wiedza o bezpiecznym postępowaniu w takich sytuacjach powinna być podstawą w każdej edukacji technicznej.

Pytanie 18

W jakim trybie pracy silnik asynchroniczny osiąga najmniejszy współczynnik mocy?

A. Zwarcia awaryjnego
B. Obciążenia znamionowego
C. Zwarcia pomiarowego
D. Biegu jałowego
Silnik asynchroniczny w stanie zwarcia pomiarowego oraz zwarcia awaryjnego nie powinien funkcjonować w normalnych warunkach roboczych. W zwarciu pomiarowym, które występuje podczas testowania lub diagnozowania silnika, jego parametry są czasowo zaburzone, co nie pozwala na prawidłowe ocenienie efektywności działania. Zwarcie awaryjne, natomiast, prowadzi do poważnych uszkodzeń silnika i może skutkować jego zatarciem. W obu tych przypadkach silnik nie jest w stanie normalnie pracować, a ich współczynnik mocy nie jest miarodajny ani użyteczny. Z kolei obciążenie znamionowe jest optymalnym stanem pracy silnika, gdzie współczynnik mocy jest bliski wartości nominalnej, zazwyczaj powyżej 0,8. W związku z tym, pomylenie tych stanów z biegiem jałowym może prowadzić do błędnych wniosków na temat efektywności energetycznej i wydajności silników elektrycznych. Zrozumienie różnic pomiędzy tymi stanami jest kluczowe dla inżynierów oraz techników w branży elektrotechnicznej, aby podejmować odpowiednie decyzje dotyczące projektowania, eksploatacji oraz konserwacji maszyn elektrycznych.

Pytanie 19

Jaka jest podstawowa funkcja wyłącznika różnicowoprądowego?

A. Regulacja napięcia wyjściowego
B. Ochrona przed porażeniem poprzez wykrycie różnicy prądów w przewodach
C. Ochrona przed przeciążeniem obwodu
D. Przekształcenie prądu przemiennego na stały
Wyłącznik różnicowoprądowy jest kluczowym elementem systemów ochrony elektrycznej, którego głównym zadaniem jest zapobieganie porażeniom prądem elektrycznym. Działa on na zasadzie wykrywania różnicy pomiędzy prądem wpływającym a wypływającym z urządzenia lub instalacji. Jeśli taka różnica zostanie wykryta, oznacza to, że część prądu gdzieś 'ucieka', co może sugerować uszkodzenie izolacji lub kontakt prądu z osobą. W praktyce wyłącznik różnicowoprądowy automatycznie odłącza zasilanie w momencie wykrycia tego typu anomalii, minimalizując ryzyko porażenia. To urządzenie jest szeroko stosowane w instalacjach domowych i przemysłowych, zapewniając dodatkową warstwę ochrony w miejscach, gdzie mogą występować uszkodzenia izolacji lub wilgoć. Warto pamiętać, że nie zastępuje on standardowych zabezpieczeń nadprądowych, ale uzupełnia je, oferując ochronę przed skutkami niekontrolowanego przepływu prądu do ziemi. W kontekście bezpieczeństwa użytkownika wyłącznik różnicowoprądowy jest nieocenionym narzędziem, które powinno być standardem w każdej nowoczesnej instalacji elektrycznej.

Pytanie 20

Jakie części zamienne są najczęściej wymagane do serwisowania odkurzacza z jednofazowym silnikiem komutatorowym?

A. Szczotkotrzymacze oraz szczotki węglowe
B. Termostaty i czujniki temperatury
C. Przekładnie i skrzynki przekładniowe
D. Grzałki oraz spirale grzejne
Termostaty i czujniki temperatury, grzałki i spirale grzejne oraz przekładnie i skrzynki przekładniowe są elementami, które nie są typowe dla odkurzaczy z jednofazowym silnikiem komutatorowym, mimo że mogą mieć zastosowanie w innych urządzeniach elektrycznych. Termostaty i czujniki temperatury zajmują się monitorowaniem i kontrolą temperatury pracy urządzenia, co jest bardziej istotne w kontekście urządzeń grzewczych, a nie odkurzaczy. Użytkownicy często mylą funkcje tych komponentów, myśląc, że są one kluczowe dla działania odkurzacza, podczas gdy ich rola jest marginalna. Grzałki i spirale grzejne to elementy, które są stosowane w urządzeniach takich jak czajniki czy ogrzewacze, a nie w odkurzaczach, gdzie nie występuje potrzeba wytwarzania ciepła. Z kolei przekładnie i skrzynki przekładniowe są typowe dla urządzeń mechanicznych, w których wymagane jest zwiększenie momentu obrotowego, co nie ma zastosowania w przypadku odkurzaczy elektrycznych. W kontekście napraw odkurzaczy, koncentrowanie się na tych elementach prowadzi do nieefektywności i niepotrzebnych kosztów, co podkreśla znaczenie znajomości specyfiki urządzenia oraz odpowiednich części zamiennych. Dobrą praktyką przy serwisie odkurzacza jest zrozumienie, które elementy są rzeczywiście podatne na zużycie oraz jakie naprawy są najczęściej wykonywane.

Pytanie 21

Obwód typu SELV powinien być zasilany z sieci energetycznej poprzez

A. autotransformator
B. dzielnik napięcia
C. transformator bezpieczeństwa
D. rezystor w układzie szeregowym
Dzielnik napięcia nie jest odpowiednim rozwiązaniem do zasilania obwodów SELV, ponieważ jego działanie polega na dzieleniu napięcia zgodnie z określonym stosunkiem rezystancji. W przypadku awarii jednego z elementów, napięcie wyjściowe może wzrosnąć do wartości niebezpiecznych, co zagraża bezpieczeństwu użytkowników. Podobnie autotransformator, który wykorzystuje wspólny uzwojenie do przekształcania napięcia, nie zapewnia wymaganej separacji galwanicznej i może wprowadzać niebezpieczne napięcia do obwodu niskonapięciowego. Rezystor szeregowy, z kolei, służy do ograniczania prądu w obwodzie, ale nie dostarcza izolacji, co jest kluczowe w systemach SELV. W przypadku systemów zasilania niskonapięciowego kluczowe jest zapewnienie, że napięcie nie przekroczy 50 V AC lub 120 V DC, a transformator bezpieczeństwa spełnia te wymagania, zapewniając odpowiednią izolację. Typowe błędy myślowe to mylne przekonanie, że można stosować elementy, które nie spełniają norm bezpieczeństwa, co może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji w instalacjach elektrycznych.

Pytanie 22

Jaki przekrój przewodu należy dobrać do zasilania odbiornika jednofazowego o danych Sn = 4,6 kVA i Un = 230 V, stosując kryterium obciążalności prądowej na podstawie danych przedstawionych w tabeli?

Obciążalność
mm21,01,52,54,06,0
A1519243242
A. 4,0 mm2
B. 1,5 mm2
C. 6,0 mm2
D. 2,5 mm2
Wybór przekroju przewodu o średnicy 4,0 mm2, 1,5 mm2 lub 6,0 mm2 nie spełnia kryteriów obciążalności prądowej dla zasilania odbiornika jednofazowego o mocy 4,6 kVA i napięciu 230 V. Przede wszystkim, wybór 1,5 mm2 jest niewłaściwy, ponieważ jego maksymalna obciążalność wynosi tylko 16 A, co jest zdecydowanie poniżej obliczonego prądu obciążenia wynoszącego około 20 A. Użycie zbyt małego przekroju może prowadzić do przegrzewania przewodu, co zwiększa ryzyko uszkodzenia instalacji oraz stwarza zagrożenie pożarowe. Z kolei wybór 4,0 mm2, mimo że teoretycznie mógłby być odpowiedni, nie jest optymalny i nie uwzględnia kryteriów efektywności energetycznej. Przewody o większym przekroju również są mniej elastyczne i trudniejsze w instalacji, a ich koszt jest wyższy bez potrzeby. W przypadku zastosowania przewodu 6,0 mm2, przekroczenie wymaganej obciążalności może być uzasadnione tylko w szczególnych warunkach, gdzie przewód będzie narażony na znacznie wyższe obciążenia. W praktyce, właściwe dobieranie przekrojów przewodów powinno być prowadzone według norm i zasad zawartych w dokumentacji technicznej, aby zapewnić bezpieczeństwo i efektywność kosztową instalacji elektrycznej.

Pytanie 23

Dla urządzenia zasilanego z instalacji elektrycznej trójfazowej o napięciu 400 V, maksymalna moc pobierana wynosi 10 kW. Jaką minimalną wartość prądu znamionowego zabezpieczenia przedlicznikowego należy wybrać, zakładając, że odbiorniki mają charakterystyki rezystancyjne i pomijając selektywność zabezpieczeń?

A. 10 A
B. 25 A
C. 20 A
D. 16 A
Wybór złej wartości prądu znamionowego to dość powszechny problem. Często wynika to z braku zrozumienia podstawowych zasad obliczeń związanych z mocą w instalacjach trójfazowych. Odpowiedzi typu 10 A albo 20 A są niepoprawne, bo nie uwzględniają tego, jak wygląda rzeczywisty pobór mocy i jak to się łączy z mocą, napięciem i prądem. W przypadku 10 kW, prąd powinien być przynajmniej 14,43 A. Wybierając zabezpieczenie 10 A, narażasz instalację na naprawdę spore ryzyko przeciążenia. Z kolei wybór 20 A nie jest najlepszy, bo musi chronić przed nadmiarem prądu, ale nie być zbyt wysoki, żeby nie uszkodzić instalacji. Musisz pamiętać, że przy doborze zabezpieczeń warto kierować się mocą, normami i standardami, które mówią, jak to powinno wyglądać. Pomijanie tych zasad prowadzi do ryzykownych sytuacji z instalacjami elektrycznymi.

Pytanie 24

Jaki przyrząd jest wykorzystywany do pomiarów rezystancji izolacyjnej kabli elektrycznych?

A. Pirometr
B. Waromierz
C. Megaomomierz
D. Anemometr
Megaomomierz to naprawdę ważne urządzenie, które pomaga mierzyć rezystancję izolacji, zwłaszcza w elektryce. Jego głównym zadaniem jest sprawdzanie, w jakim stanie są przewody, co jest mega istotne dla bezpieczeństwa naszych instalacji. Zazwyczaj działa przy napięciach od 250 do 5000 V, co daje nam pewność, że jakość izolacji jest na odpowiednim poziomie. Z mojego doświadczenia, regularne pomiary rezystancji izolacji są kluczowe. Powinno się to robić według norm, jak PN-EN 61557, bo to może pomóc w wykryciu problemów, takich jak zwarcia czy upływy prądu. Przecież nikt nie chce mieć nieprzyjemności związanych z awariami czy zagrożeniem dla bezpieczeństwa. Dobrze jest więc pamiętać o konserwacji i systematycznych kontrolach, bo to pozwala uniknąć drogich napraw i utrzymać instalację elektryczną w dobrym stanie.

Pytanie 25

Jakie znaczenie ma klasa izolacji (np. kl. B) na tabliczce znamionowej silnika elektrycznego?

A. Maksymalne napięcie zasilania
B. Minimalną temperaturę pracy uzwojeń
C. Minimalne napięcie zasilania
D. Maksymalną temperaturę pracy uzwojeń
Odpowiedzi dotyczące minimalnego i maksymalnego napięcia zasilania są nieprawidłowe, ponieważ klasa izolacji nie odnosi się do parametrów napięcia, a wyłącznie do temperatury pracy uzwojeń. Minimalne napięcie zasilania jest określane przez specyfikację techniczną silnika i nie jest związane z temperaturami, które osiągają jego uzwojenia. Z kolei maksymalne napięcie zasilania to granica, powyżej której silnik może ulec uszkodzeniu, ale również nie odnosi się bezpośrednio do klasy izolacji. Ponadto, odpowiedź sugerująca minimalną temperaturę pracy uzwojeń jest myląca. W rzeczywistości klasa izolacji nie definiuje minimalnej temperatury, a jedynie maksymalną, co jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa i efektywności pracy silników. Zrozumienie klasy izolacji jest istotne w kontekście projektowania i eksploatacji silników elektrycznych, ponieważ niewłaściwe dobranie klasy izolacji do warunków pracy może prowadzić do przedwczesnego zużycia materiałów izolacyjnych oraz awarii. W praktyce, przy wyborze silnika elektrycznego, należy uwzględniać zarówno klasę izolacji, jak i warunki, w jakich urządzenie będzie pracować, aby zapewnić optymalne działanie i uniknąć kosztownych napraw.

Pytanie 26

Zgodnie z aktualnymi regulacjami, czas pomiędzy następnymi kontrolami skuteczności ochrony przed porażeniem prądem dla instalacji elektrycznych w pomieszczeniach z wyziewami żrącymi, w strefach zagrożonych wybuchem oraz na terenie otwartym nie może przekraczać

A. dwa lata
B. pięć lat
C. pół roku
D. jeden rok
Wybór odpowiedzi "dwa lata", "pół roku" lub "pięć lat" wynika z niepełnego zrozumienia przepisów dotyczących ochrony przeciwporażeniowej w specyficznych warunkach. Okres dwóch lat jest zbyt długi w kontekście pomieszczeń, gdzie ryzyko uszkodzeń instalacji elektrycznych jest znacznie wyższe z powodu obecności substancji żrących lub innych czynników zewnętrznych. W takich środowiskach, gdzie instalacje są narażone na korozję, kontrola powinna być przeprowadzana co najmniej raz w roku, aby zminimalizować ryzyko awarii. Z drugiej strony, okres pół roku, mimo że krótszy, może być niewystarczający w kontekście zmieniającego się stanu technicznego instalacji w trudnych warunkach eksploatacji. Wybór pięcioletniego okresu kontroli jest rażąco nieodpowiedni, ponieważ nie uwzględnia specyfiki miejsc, gdzie komponenty elektryczne mogą szybko ulegać degradacji. Każdy z tych błędnych wyborów nie uwzględnia także przepisów prawa budowlanego oraz norm branżowych, które jasno wskazują na wymóg rocznych kontroli jako standard bezpieczeństwa. Niezrozumienie tych regulacji oraz potencjalnych konsekwencji związanych z rzadkimi kontrolami może prowadzić do poważnych incydentów, które mogą być kosztowne zarówno w aspekcie finansowym, jak i bezpieczeństwa ludzi. Dlatego kluczowe jest dokładne zapoznanie się z przepisami oraz standardami pracy w danym środowisku, aby podejmować świadome decyzje dotyczące bezpieczeństwa instalacji elektrycznych.

Pytanie 27

Gdzie w instalacji jednofazowej należy umieścić wyłącznik RCD?

A. w przewodzie fazowym i ochronnym
B. w przewodzie neutralnym i ochronnym
C. w przewodzie fazowym i fazowym
D. w przewodzie fazowym i neutralnym
Wyłącznik RCD (Residual Current Device) jest istotnym urządzeniem w systemach elektrycznych, służącym do ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym oraz do zapobiegania pożarom spowodowanym upływem prądu. Montuje się go w przewodach fazowym i neutralnym, ponieważ jego głównym zadaniem jest monitorowanie różnicy prądów między tymi dwoma przewodami. W przypadku, gdy wystąpi różnica prądu, na przykład w wyniku uszkodzenia izolacji, urządzenie natychmiast odłącza zasilanie. Dzięki temu, gdy prąd wypływa do ziemi, wyłącznik RCD minimalizuje ryzyko porażenia prądem oraz potencjalnych zagrożeń pożarowych. Przykładem zastosowania wyłącznika RCD są instalacje elektryczne w domach jednorodzinnych oraz w miejscach użyteczności publicznej, gdzie zwiększone ryzyko kontaktu z wodą wymaga dodatkowych zabezpieczeń. W Polsce, zgodnie z normą PN-EN 61008-1, stosowanie RCD w instalacjach elektrycznych jest zalecane jako standardowa praktyka w celu zwiększenia bezpieczeństwa użytkowników.

Pytanie 28

Jakie będą konsekwencje obniżenia wartości napięcia zasilającego silnik indukcyjny o kilka procent, gdy pracował on z napięciem znamionowym i obciążeniem mocą nominalną przy niezmiennej częstotliwości i stałym, niezależnym od prędkości obrotowej momencie obciążenia?

A. Wzrost przeciążalności silnika oraz prądu pobieranego z sieci
B. Wzrost przeciążalności silnika oraz spadek prądu pobieranego z sieci
C. Spadek przeciążalności silnika oraz wzrostu prądu pobieranego z sieci
D. Spadek przeciążalności silnika oraz prądu pobieranego z sieci
Odpowiedź wskazująca na zmniejszenie przeciążalności silnika i zwiększenie prądu pobieranego z sieci jest poprawna, ponieważ obniżenie napięcia zasilającego wpływa na moment obrotowy silnika indukcyjnego. Przy stałej wartości częstotliwości, zmniejszenie napięcia prowadzi do obniżenia momentu obrotowego, co ogranicza zdolność silnika do pracy w warunkach przeciążenia. W praktyce oznacza to, że silnik staje się mniej odporny na nagłe wzrosty obciążenia, co może prowadzić do jego przeciążenia i zadziałania zabezpieczeń. Zmniejszenie napięcia zasilającego skutkuje również wzrostem prądu, ponieważ zgodnie z prawem Ohma, przy stałym oporze zwiększa się natężenie prądu w przypadku zmniejszenia napięcia. W kontekście zastosowania w przemyśle, takie zjawisko może prowadzić do awarii silników lub ich niewłaściwej pracy. Przykładem może być zastosowanie silnika w aplikacjach wymagających wysokiej wydajności, takich jak wciągniki czy prasy hydrauliczne, gdzie precyzyjne ustawienie parametrów zasilania jest kluczowe dla efektywności operacyjnej. W normach dotyczących eksploatacji silników elektrycznych, takich jak IEC 60034, podkreśla się znaczenie odpowiedniego doboru napięcia zasilającego dla zapewnienia optymalnej pracy urządzeń.

Pytanie 29

Pomiar jakiego parametru umożliwia wykrycie przebicia izolacji uzwojeń silnika indukcyjnego trójfazowego w stosunku do obudowy?

A. prądu stanu jałowego
B. prądu upływu
C. rezystancji uzwojeń stojana
D. rezystancji przewodu ochronnego
Pomiary prądu stanu jałowego, rezystancji przewodu ochronnego oraz rezystancji uzwojeń stojana nie są odpowiednie do skutecznego wykrywania przebicia izolacji uzwojeń silnika indukcyjnego względem obudowy. Prąd stanu jałowego odnosi się do prądu, który silnik pobiera, gdy nie jest obciążony, co nie dostarcza informacji o stanie izolacji. Wysoka wartość tego prądu może być spowodowana innymi czynnikami, takimi jak straty w rdzeniu czy niewłaściwe parametry zasilania, co może prowadzić do błędnych wniosków na temat stanu izolacji. Z kolei pomiar rezystancji przewodu ochronnego służy głównie do zapewnienia bezpieczeństwa w systemach uziemienia, ale nie wskazuje bezpośrednio na stan izolacji uzwojeń. Rezystancja uzwojeń stojana z kolei jest istotna przy ocenie sprawności silnika, ale nie jest odpowiednia do wykrywania przebicia izolacji, ponieważ nie uwzględnia wydajności materiałów izolacyjnych. W praktyce, mylenie tych pojęć może prowadzić do fałszywego poczucia bezpieczeństwa, a nieprawidłowe interpretacje wyników pomiarów mogą skutkować poważnymi konsekwencjami w zakresie bezpieczeństwa i niezawodności pracy silników elektrycznych.

Pytanie 30

W celu oceny stanu technicznego silnika indukcyjnego trójfazowego zasilanego napięciem 230/400 V, który nie był uruchamiany od dłuższego czasu, dokonano jego oględzin i pomiarów. Na podstawie wyników pomiarów zamieszczonych w tabeli, określ stan techniczny tego silnika.

Wartość rezystancji pomiędzy zaciskami:
U1-U2V1-V2W1-W2U1-PEV1-PEW1-PE
5,1 Ω4,9 Ω4,7 Ω8,0 MΩ9,5 MΩ7,6 MΩ
A. Zbyt duża rezystancja uzwojenia U.
B. Uszkodzona izolacja uzwojenia W.
C. Wyniki pomiarów pozytywne.
D. Zbyt duża asymetria rezystancji uzwojeń.
Wybór odpowiedzi dotyczących uszkodzonej izolacji uzwojenia lub zbyt dużej asymetrii rezystancji uzwojeń opiera się na błędnym zrozumieniu wyników pomiarów i ich interpretacji. Uszkodzenie izolacji uzwojenia może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji, takich jak zwarcia, jednak w przypadku prezentowanych wyników, rezystancje izolacji są wysokie, co wskazuje na ich dobry stan. Typowym błędem myślowym jest nadinterpretacja odchyleń w rezystancjach uzwojeń. Choć różnice w rezystancji mogą sugerować problemy, w podanych wynikach wartości są wystarczająco zbliżone, aby uznać je za akceptowalne. Również, nadmierne zmartwienie o asymetrię rezystancji w sytuacji, gdy wartości są bliskie siebie, jest niewłaściwe. Istotne jest, aby nie mylić pojedynczych pomiarów z ogólną kondycją silnika. Właściwe podejście do oceny stanu technicznego obejmuje dokładne analizowanie wszystkich danych pomiarowych w kontekście praktyk inżynierskich, takich jak te opisane w normach PN-EN. Dobrą praktyką jest stosowanie systematycznego przeglądu maszyn, co pozwala na identyfikację i eliminację potencjalnych problemów przed ich wystąpieniem.

Pytanie 31

Jaka jest minimalna wartość natężenia oświetlenia, która powinna być zapewniona w klasie, jeżeli na biurkach uczniów nie są umieszczone monitory ekranowe?

A. 500 lx
B. 300 lx
C. 400 lx
D. 200 lx
Minimalne natężenie światła w klasie, gdzie nie ma monitorów, to 300 lx. Mamy takie przepisy, jak PN-EN 12464-1, które mówią, jakie powinno być oświetlenie w miejscach pracy. W klasach odpowiednie oświetlenie to klucz dla dobrej nauki i komfortu uczniów. 300 lx pomaga skupić się, zmniejsza zmęczenie oczu i sprawia, że łatwiej jest czytać i pisać. W praktyce oznacza to, że w salach powinny być lampy, które równomiernie oświetlają wszystkie miejsca, żeby nie było cieni. Na przykład, można zastosować lampy LED o dobrej mocy. Są one energooszczędne i długotrwałe, a przy tym spełniają normy. Dobre oświetlenie wpływa pozytywnie na przyswajanie wiedzy i ogólne samopoczucie uczniów.

Pytanie 32

Przygotowując miejsce do przeprowadzania badań odbiorczych trójfazowego silnika indukcyjnego o parametrach: UN = 230/400 V, PN = 4 kW, należy, oprócz wizualnej inspekcji i analizy stanu izolacji uzwojeń, uwzględnić między innymi realizację pomiarów

A. charakterystyki stanu jałowego
B. izolacji łożysk
C. drgań
D. rezystancji uzwojeń
Pomiar drgań, pomiar izolacji łożysk oraz charakterystyka stanu jałowego silnika indukcyjnego, choć są istotnymi aspektami diagnostyki maszyn, nie są kluczowymi krokami w ocenie stanu uzwojeń, które są centralnym elementem silnika. Pomiar drgań, który ma na celu ocenę stanu mechanicznego silnika, może wskazywać na niewyważenie lub uszkodzenia łożysk, ale nie dostarcza bezpośrednich informacji o stanie uzwojeń. Z kolei pomiar izolacji łożysk również nie odnosi się do stanu uzwojeń, a jedynie do ich izolacji elektrycznej. Charakterystyka stanu jałowego silnika, polegająca na analizie parametrów silnika przy braku obciążenia, dostarcza informacji o wydajności zespołu, ale również nie ocenia stanu uzwojeń. W związku z tym, koncentrowanie się na tych pomiarach w miejsce pomiaru rezystancji uzwojeń może prowadzić do błędnych wniosków dotyczących stanu technicznego silnika i potencjalnych zagrożeń, co jest sprzeczne z zasadami skutecznej diagnostyki i konserwacji maszyn elektrycznych. Zrozumienie, które parametry są kluczowe dla oceny stanu uzwojeń, jest istotne dla zapewnienia niezawodności pracy silnika oraz uniknięcia kosztownych awarii.

Pytanie 33

Który z podanych wyłączników nadprądowych powinien być użyty w obwodzie zasilającym tylko rezystancyjny grzejnik elektryczny z trzema grzałkami o mocy 3 kW każda, połączonymi w trójkąt i zasilanym z sieci 3/N/PE ~ 400/230 V 50 Hz?

A. CLS6-B16/3
B. CLS6-B16/3N
C. CLS6-B16/4
D. CLS6-C16/1N
Odpowiedź CLS6-B16/3 jest poprawna, ponieważ wyłącznik nadprądowy CLS6-B16/3 został zaprojektowany do ochrony obwodów zasilających urządzenia trójfazowe, w tym grzejniki elektryczne. W przypadku grzejnika o trzech grzałkach po 3 kW każdy, całkowita moc wynosi 9 kW. Przy zasilaniu z sieci 400/230 V i przy założeniu pracy w układzie trójfazowym, obliczamy prąd obwodu. Moc w watach podzielona przez napięcie w woltach daje prąd w amperach: 9000 W / 400 V = 22,5 A. Wyłącznik CLS6-B16/3, mający nominalny prąd 16 A, nie zapewnia wystarczającej ochrony, ponieważ w przypadku przeciążenia prąd przekroczy wartość znamionową. Jednakże, z uwagi na zastosowanie trójfazowego zasilania, rzeczywisty prąd w każdej fazie nie powinien przekraczać 16 A. W praktyce, stosując wyłącznik B, mamy zapewnioną szybką reakcję na przeciążenia, co jest zgodne z normami IEC 60947-2 oraz dobrymi praktykami instalacyjnymi, które zalecają dobór wyłączników w zależności od charakterystyki obciążenia. Użycie tego wyłącznika w instalacji z grzejnikami elektrycznymi zapewnia bezpieczne użytkowanie, z zachowaniem odpowiednich marginesów bezpieczeństwa dla przewodów zasilających.

Pytanie 34

Aby ocenić efektywność ochrony przeciwporażeniowej w silniku trójfazowym działającym w systemie TN-S, konieczne jest przeprowadzenie pomiaru

A. czasu reakcji przekaźnika termobimetalowego
B. impedancji pętli zwarcia w instalacji
C. rezystancji uzwojeń fazowych silnika
D. prądu zadziałania wyłącznika instalacyjnego nadprądowego
Odpowiedzi, które nie wskazują na pomiar impedancji pętli zwarcia, nie są właściwe w kontekście oceny skuteczności ochrony przeciwporażeniowej. Pomiar prądu zadziałania wyłącznika instalacyjnego nadprądowego, choć istotny, nie dostarcza pełnej informacji o skuteczności ochrony. Wyłącznik nadprądowy nie jest jedynym elementem ochrony, a jego prawidłowe działanie nie gwarantuje, że system jest odporny na wszystkie rodzaje uszkodzeń. Oprócz tego, pomiar rezystancji uzwojeń fazowych silnika, choć może być przydatny w diagnostyce silnika, nie odnosi się bezpośrednio do kwestii zadziałania zabezpieczeń w przypadku zwarcia. Z kolei pomiar czasu zadziałania przekaźnika termobimetalowego dotyczy ochrony przeciążeniowej, a nie bezpośrednio ochrony przeciwporażeniowej. Należy pamiętać, że skuteczna ochrona przeciwporażeniowa wymaga systematycznego monitora impedancji pętli zwarcia, co pozwala na identyfikację potencjalnych problemów w instalacji, które mogą prowadzić do poważnych zagrożeń. Kluczowym błędem jest zatem skupienie się na elementach, które nie dotyczą bezpośrednio ochrony przed porażeniem elektrycznym, co może prowadzić do fałszywego poczucia bezpieczeństwa.

Pytanie 35

W jakim celu stosuje się kompensację mocy biernej w instalacjach przemysłowych?

A. Zwiększenia częstotliwości prądu
B. Zmniejszenia strat energii i poprawy współczynnika mocy
C. Zmniejszenia prędkości obrotowej silników
D. Zwiększenia napięcia znamionowego
Wśród błędnych koncepcji dotyczących kompensacji mocy biernej, często pojawia się przekonanie, że ma ona wpływ na częstotliwość prądu w instalacji. W rzeczywistości częstotliwość prądu jest określana przez dostawcę energii i nie jest bezpośrednio związana z działaniami kompensacyjnymi. Podobnie, kompensacja mocy biernej nie wpływa na napięcie znamionowe w instalacji. Napięcie znamionowe to wartość określona przez specyfikacje sieci energetycznej i urządzeń, które są do niej podłączone. Zwiększenie napięcia znamionowego wymagałoby zmian w konstrukcji urządzeń lub dostosowania sieci przesyłowej, a nie samej kompensacji mocy biernej. Kolejnym błędnym przekonaniem jest wpływ kompensacji na prędkość obrotową silników. Prędkość ta jest zależna od konstrukcji silnika i częstotliwości zasilania, a nie bezpośrednio od mocy biernej. Kompensacja mocy biernej jest więc działaniem ukierunkowanym na poprawę efektywności energetycznej i zmniejszenie strat energii, a nie na modyfikację parametrów elektrycznych takich jak częstotliwość, napięcie czy prędkość obrotowa silników.

Pytanie 36

Jakim środkiem ochrony przeciwporażeniowej zapewnia się bezpieczeństwo przed dotykiem pośrednim?

A. Umieszczenia elementów z napięciem poza zasięgiem ręki
B. Izolowania części czynnych
C. Samoczynnego szybkiego wyłączenia napięcia
D. Instalowania osłon i barier
Wybierając odpowiedzi, które nie dotyczą samoczynnego szybkiego wyłączenia napięcia, można napotkać na szereg nieporozumień odnośnie metod ochrony przed dotykiem pośrednim. Instalowanie osłon i zagrodzeń, mimo że jest zalecaną praktyką w wielu instalacjach, nie zapewnia wystarczającej ochrony w sytuacji, gdy dojdzie do awarii izolacji. Osłony mogą jedynie ograniczyć dostęp do części czynnych, ale ich skuteczność zależy od prawidłowego ich montażu i utrzymania. Ponadto, umieszczanie elementów pod napięciem poza zasięgiem ręki, chociaż może zapobiec przypadkowemu dotykaniu, nie eliminuje ryzyka porażenia w przypadku uszkodzenia tych elementów. Ostatecznie, izolowanie części czynnych jest istotne, ale nie wystarczające jako jedyne zabezpieczenie. Gdy izolacja ulegnie uszkodzeniu, nie można polegać wyłącznie na niej dla bezpieczeństwa. Z perspektywy norm i przepisów, kluczowe jest implementowanie zintegrowanych systemów ochrony, gdzie samoczynne szybkie wyłączenie napięcia działa jako krytyczny mechanizm awaryjny, który powinien być stosowany równolegle z innymi metodami, aby zapewnić maksymalne bezpieczeństwo. Warto zauważyć, że błędne wnioski często wynikają z pomijania złożoności problemu oraz niepełnego zrozumienia zasady działania poszczególnych elementów ochrony przeciwporażeniowej.

Pytanie 37

Jakie z wymienionych uszkodzeń można zidentyfikować podczas przeglądów instalacji?

A. Brak ciągłości przewodu neutralnego
B. Pogorszenie stanu mechanicznego złącz przewodów
C. Brak ciągłości przewodu ochronnego
D. Zbyt wysoka rezystancja przewodu uziemiającego
Wybór odpowiedzi związanych z brakiem ciągłości przewodów neutralnego i ochronnego oraz zbyt dużą rezystancją przewodu uziemiającego opiera się na niepoprawnym zrozumieniu koncepcji wykonywania oględzin. Potrafią one identyfikować awarie, które są powiązane z brakiem ciągłości, wymagających złożonych pomiarów elektrycznych, a nie tylko wizualnej inspekcji. Brak ciągłości przewodu neutralnego lub ochronnego nie jest widoczny gołym okiem i wymaga użycia specjalistycznego sprzętu, takiego jak multimetry czy analizatory instalacji elektrycznych, aby w pełni zdiagnozować problem. Ponadto, zbyt duża rezystancja przewodu uziemiającego również nie jest kwestią, którą można dostrzec podczas oględzin; wymaga to pomiarów rezystancji ziemi, co także wykracza poza ramy wizualnej inspekcji. Typowy błąd myślowy polega na myleniu inspekcji wizualnej z pomiarową, co może prowadzić do nieprawidłowych wniosków na temat stanu instalacji. Właściwe podejście do oceny instalacji elektrycznych powinno zawsze uwzględniać zarówno oględziny, jak i odpowiednie pomiary, aby zapewnić pełen obraz bezpieczeństwa i funkcjonalności systemu zgodnie z wytycznymi norm PN-IEC.

Pytanie 38

Do nawinięcia stojana w trójfazowym silniku indukcyjnym o mocy 7,5 kW nie stosuje się

A. pierścienia zwierającego
B. izolacji żłobkowej
C. drutu nawojowego
D. lakieru izolacyjnego
Nieprawidłowe koncepcje dotyczące odpowiedzi związane z drutem nawojowym, izolacją żłobkową i lakierem izolacyjnym mogą wynikać z nieporozumienia dotyczącego funkcji tych elementów w budowie silnika indukcyjnego. Drut nawojowy jest kluczowym elementem, ponieważ to właśnie z niego składają się uzwojenia stojana. Jego jakość oraz odpowiedni dobór materiału mają bezpośrednie przełożenie na wydajność i sprawność silnika. Izolacja żłobkowa zapewnia, że uzwojenia nie zwarcia się nawzajem, co jest niezbędne do prawidłowego funkcjonowania silnika. Lakier izolacyjny dodatkowo chroni uzwojenia przed wilgocią i zanieczyszczeniami, co może prowadzić do uszkodzeń. Ignorowanie roli tych elementów może prowadzić do błędnych wniosków na temat konstrukcji silników. Często problemy dotyczące ich zastosowania mogą wynikać z braku znajomości norm branżowych, które zalecają konkretne materiały i metody izolacji, co jest kluczowe dla bezpieczeństwa oraz wydajności pracy silników. Wszelkie niedopatrzenia w tych kwestiach mogą prowadzić do awarii silnika, a także zwiększenia kosztów eksploatacji z powodu nieefektywności energetycznej. W związku z tym, ważne jest zrozumienie, że każdy z wymienionych elementów pełni istotną rolę w prawidłowym działaniu silnika indukcyjnego.

Pytanie 39

Która z poniższych czynnościnie jest częścią prób odbiorczych w instalacjach elektrycznych?

A. Pomiar rezystancji ścian i podłóg
B. Weryfikacja kolejności faz
C. Weryfikacja ochrony uzupełniającej
D. Pomiar mocy, którą pobiera obwód odbiorczy
Pomiar mocy pobieranej przez obwód odbiorczy nie wchodzi w zakres prób odbiorczych, ponieważ odnosi się on do rzeczywistego zużycia energii, a nie do analizy parametrów technicznych instalacji elektrycznej. Odbiór instalacji elektrycznych koncentruje się na weryfikacji bezpieczeństwa i zgodności z normami. Pomiar rezystancji podłóg i ścian, sprawdzenie ochrony uzupełniającej oraz kontrola kolejności faz są kluczowymi elementami oceny instalacji elektrycznych. Pomiar rezystancji podłóg i ścian pozwala upewnić się, że instalacja spełnia wymagania dotyczące ochrony przed porażeniem elektrycznym, co jest zgodne z normami PN-EN 61140. Weryfikacja ochrony uzupełniającej zapewnia, że systemy bezpieczeństwa są skuteczne, a sprawdzenie kolejności faz jest istotne dla prawidłowego działania silników elektrycznych. Te działania mają na celu zabezpieczenie użytkowników przed ryzykiem, a także zapewnienie stabilnego funkcjonowania instalacji.

Pytanie 40

Który z podanych przewodów powinien zostać wybrany w celu zastąpienia uszkodzonego przewodu zasilającego silnik trójfazowy zainstalowany w odbiorniku ruchomym?

A. OP4x2,5 mm2
B. SM3x2,5 mm2
C. YDY 4x2,5 mm2
D. YLY 3x2,5 mm2
Odpowiedź OP4x2,5 mm2 jest prawidłowa, ponieważ przewód ten spełnia wymagania dotyczące zasilania silników trójfazowych w aplikacjach przemysłowych. Przewód OP (olejoodporny) charakteryzuje się dużą odpornością na działanie olejów i substancji chemicznych, co jest kluczowe w środowiskach, gdzie takie czynniki mogą występować. Przekrój 2,5 mm2 zapewnia odpowiedni przepływ prądu dla silników o mocy do około 5,5 kW, co jest standardem w wielu instalacjach. Użycie przewodów zgodnych z normami PN-IEC 60364-1 oraz PN-EN 60228 gwarantuje bezpieczeństwo i niezawodność systemu. W praktyce, przewody te stosuje się w różnych mechanizmach, takich jak taśmy transportowe czy maszyny produkcyjne, gdzie mobilność i odporność na uszkodzenia mechaniczne są kluczowe. Zastosowanie odpowiedniego przewodu zasilającego jest istotne nie tylko dla prawidłowego działania urządzeń, ale też dla zapewnienia bezpieczeństwa w miejscu pracy.