Wyniki egzaminu

Nowy egzamin
Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik farmaceutyczny
  • Kwalifikacja: MED.09 - Sporządzanie i wytwarzanie produktów leczniczych oraz prowadzenie obrotu produktami leczniczymi, wyrobami medycznymi, suplementami diety i środkami spożywczymi specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz innymi produktami dopuszczonymi do obrotu w aptece
  • Data rozpoczęcia: 10 grudnia 2025 12:28
  • Data zakończenia: 10 grudnia 2025 12:48

Egzamin zdany!

Wynik: 31/40 punktów (77,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Facebook
X.com
LinkedIn
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Jakie środki stosuje się do dezynfekcji dłoni przy przygotowywaniu leków do oczu?

A. glukonian chlorheksydyny
B. aldehyd glutarowy
C. wodę utlenioną
D. kwas nadoctowy
Glukonian chlorheksydyny jest substancją o szerokim spektrum działania antyseptycznego, która jest szczególnie polecana do dezynfekcji rąk podczas przygotowywania leków do oczu. Jego skuteczność w eliminacji patogenów, w tym bakterii i wirusów, została potwierdzona w wielu badaniach klinicznych. W porównaniu do innych środków dezynfekcyjnych, glukonian chlorheksydyny cechuje się długotrwałym działaniem, co jest kluczowe w kontekście procedur farmaceutycznych, gdzie rygorystyczne standardy higieny są niezbędne. Przygotowując leki okulistyczne, należy unikać substancji, które mogą podrażnić oczy lub wprowadzić zanieczyszczenia. Glukonian chlorheksydyny jest dobrze tolerowany, co czyni go idealnym wyborem w tym kontekście. W praktyce, stosowanie tego środka powinno odbywać się zgodnie z wytycznymi instytucji zdrowia publicznego, takimi jak Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) oraz zaleceniami lokalnych przepisów dotyczących farmakologii. Przyzwyczajenie do używania glukonianu chlorheksydyny w warunkach aptecznych pomaga w utrzymaniu wysokich standardów bezpieczeństwa i jakości produktów medycznych.
Pytanie 2

Transport przez błony komórkowe, który zachodzi bez użycia energii, to

A. transport aktywny
B. adsorpcja
C. symport
D. transport bierny
Wybór odpowiedzi związanej z adsorpcją, symportem czy transportem aktywnym pokazuje pewne nieporozumienia dotyczące mechanizmów transportu przez błony biologiczne. Adsorpcja jest procesem, w którym cząsteczki przylegają do powierzchni błony, co nie jest tym samym co ich transport przez błonę. Symport to mechanizm, w którym dwie substancje transportowane są w tym samym kierunku, ale często wymaga energii w postaci gradientu stężeń, co czyni go nieodpowiednim w kontekście transportu biernego. Z kolei transport aktywny to proces, który wymaga energii, najczęściej w postaci ATP, aby przenieść substancje wbrew ich gradientowi stężenia. Myląc te pojęcia, można dotknąć podstawowych zasad biochemii, które są kluczowe dla zrozumienia, jak komórki zarządzają wymianą substancji z otoczeniem. Zrozumienie mechanizmów transportu jest kluczowe nie tylko w biologii, ale również w medycynie, gdzie transport substancji przez błony komórkowe jest niezbędny dla działania leków i metabolizmukomórkowego. Dlatego znajomość różnicy między tymi procesami jest fundamentalna dla osób zajmujących się naukami przyrodniczymi i medycznymi.
Pytanie 3

W aseptycznych procedurach do dezynfekcji rąk używa się roztworu

A. aldehydu mrówkowego
B. aldehydu glutarowego
C. benzoesanu sodu
D. glukonianu chloroheksydyny
Glukonian chloroheksydyny jest substancją o szerokim spektrum działania przeciwbakteryjnego, stosowaną powszechnie w aseptycznych procedurach medycznych, w tym do odkażania rąk. Charakteryzuje się zarówno działaniem bakteriobójczym, jak i bakteriostatycznym, co oznacza, że może zabijać bakterie oraz hamować ich rozmnażanie. W praktyce, ręce personelu medycznego są najczęściej odkażane tym roztworem przed zabiegami chirurgicznymi, aby zminimalizować ryzyko zakażeń. Zgodnie z wytycznymi Światowej Organizacji Zdrowia i krajowymi standardami dotyczącymi higieny, stosowanie glukonianu chloroheksydyny jest zalecane jako skuteczna metoda prewencyjna w kontekście ochrony pacjentów oraz zapewnienia wysokiej jakości opieki. Ważne jest, aby preparat był stosowany zgodnie z instrukcją producenta, co obejmuje odpowiednią koncentrację oraz czas kontaktu z powierzchnią skóry. Dodatkowo, substancja ta posiada niską toksyczność i jest dobrze tolerowana przez skórę, co czyni ją idealnym wyborem w środowisku medycznym, gdzie bezpieczeństwo pacjentów i personelu jest kluczowe.
Pytanie 4

Nadmiar alkaloidów tropanowych, które występują naturalnie w pokrzyku wilczej jagodzie, takich jak atropina, może skutkować

A. zwiększonym wydzielaniem śliny
B. zwężeniem źrenicy
C. skurczem mięśni gładkich przewodu pokarmowego
D. pobudzeniem ośrodkowego układu nerwowego
Pobudzenie ośrodkowego układu nerwowego (OUN) w wyniku przedawkowania alkaloidów tropanowych, takich jak atropina, jest zjawiskiem dobrze udokumentowanym w literaturze medycznej. Atropina działa jako antagonist receptorów muskarynowych, co prowadzi do hamowania działania neuroprzekaźników, takich jak acetylocholina. W nadmiarze, alkaloidy te mogą powodować objawy takie jak pobudzenie, halucynacje, a nawet delirium. Praktyczne zastosowanie tej wiedzy jest kluczowe w kontekście medycyny ratunkowej, gdzie prawidłowa diagnostyka i odpowiednia terapia są niezbędne. Zrozumienie mechanizmu działania atropiny i potencjalnych skutków ubocznych jest istotne dla lekarzy, którzy mogą mieć do czynienia z przypadkami przedawkowania. Ponadto, standardy medyczne wymagają, aby każdy przypadek takich objawów był odpowiednio dokumentowany i analizowany, co może wpłynąć na przyszłe decyzje kliniczne oraz globalne wytyczne dotyczące leczenia.
Pytanie 5

Przykładem klasycznego inhibitora enzymów mikrosomalnych, który jednocześnie hamuje metabolizm wielu leków, jest

A. cymetydyna
B. fenobarbital
C. diklofenak
D. kwas acetylosalicylowy
Cymetydyna jest inhibitorem enzymów cytochromu P450, które odgrywają kluczową rolę w metabolizmie wielu leków. Działa poprzez blokowanie aktywności tych enzymów, co prowadzi do zmniejszenia tempa metabolizmu substancji czynnych. W praktyce klinicznej oznacza to, że cymetydyna może zwiększać stężenie innych leków w organizmie, co zwiększa ryzyko działań niepożądanych oraz interakcji lekowych. Przykładowo, pacjenci przyjmujący cymetydynę jednocześnie z innymi lekami, takimi jak warfaryna czy teofilina, muszą być monitorowani w celu oceny ich efektów terapeutycznych oraz potencjalnych skutków ubocznych. Z tego powodu, stosowanie cymetydyny w praktyce medycznej wymaga ostrożności oraz świadomości możliwości interakcji z innymi substancjami, co jest zgodne z zaleceniami FDA oraz innymi standardami klinicznymi.
Pytanie 6

Podczas przygotowywania leku według podanej receptury występuje niezgodność

Rp.
Luminali                   1,0
Menthae pip. aquae         ad 200,0
M.f. sol.
A. chemiczna, której można zapobiec, zastępując luminal równoważną ilością luminalu sodowego.
B. chemiczna, której można zapobiec, zastępując wodę miętową wodą oczyszczoną.
C. fizyczna, której można zapobiec, zastępując wodę miętową wodą oczyszczoną.
D. fizyczna, której można zapobiec, zastępując luminal równoważną ilością luminalu sodowego.
W przypadku niepoprawnych odpowiedzi, kluczowe jest zrozumienie, że niezgodności chemiczne różnią się od fizycznych i wpływają na farmakologiczne właściwości substancji. Wybór zamiany wody miętowej na wodę oczyszczoną nie eliminuje problemu z rozpuszczalnością luminalu, ponieważ problem ten dotyczy głównie fizycznych właściwości substancji. Zmiany w składzie rozpuszczalnika mogą nie rozwiązać problemu niezgodności, gdyż luminal wciąż pozostaje słabo rozpuszczalny. Stąd brak zrozumienia różnicy między niezgodnościami fizycznymi a chemicznymi prowadzi do błędnych konkluzji. Ponadto, zamiana luminalu na sól sodową jest uzasadniona na podstawie praktycznych doświadczeń oraz norm farmaceutycznych, które wskazują na potrzebę zapewnienia maksymalnej biodostępności substancji czynnej. Ignorowanie tej wiedzy może prowadzić do poważnych konsekwencji w terapii pacjentów, takich jak niewłaściwe działanie leku lub jego nierównomierne wchłanianie. Dlatego istotne jest, aby w procesie sporządzania leków stosować się do zaleceń dotyczących rozpuszczalności i właściwego doboru substancji, co jest kluczowym aspektem w zapewnieniu odpowiedniego leczenia i bezpieczeństwa pacjentów.
Pytanie 7

Ewidencja, którą nie jest objęta kontrolą Inspekcji Farmaceutycznej, to

A. przychody oraz rozchody substancji psychotropowych i środków odurzających
B. przychody generowane przez aptekę
C. recepty wydawane przez farmaceutów
D. farmaceuci i technicy farmaceutyczni zatrudnieni w aptece
Odpowiedź "przychodów apteki" jest poprawna, gdyż ewidencja przychodów apteki nie podlega bezpośredniej kontroli Inspekcji Farmaceutycznej, która skupia się głównie na przestrzeganiu przepisów dotyczących obrotu lekami oraz bezpieczeństwa farmaceutyków. Przychody apteki są regulowane przez inne instytucje, w tym organy skarbowe, które kontrolują prawidłowość prowadzenia ksiąg rachunkowych oraz rozliczeń podatkowych. Dobre praktyki w zakresie zarządzania finansami apteki obejmują systematyczne prowadzenie ewidencji przychodów i wydatków oraz stosowanie się do przepisów podatkowych, co w praktyce oznacza konieczność korzystania z odpowiednich oprogramowań księgowych. Warto również zauważyć, że rzetelne prowadzenie ewidencji przychodów ma kluczowe znaczenie dla analizy finansowej apteki oraz podejmowania strategicznych decyzji dotyczących jej działalności. Przykładem może być wprowadzenie regularnych raportów finansowych, które pozwalają na monitorowanie rentowności oraz identyfikację potencjalnych obszarów do optymalizacji kosztów.
Pytanie 8

Jakie substancje klasyfikowane są jako leki neuroleptyczne?

A. chloproprotiksen, klozepina oraz oksazepam
B. promazyna, chlordiazeopoksyd oraz temazepam
C. diazepam, hydroksyzyna i haloperidol
D. tioridazyna, flufenazyna i chlorpromazyna
Tioridazyna, flufenazyna i chlorpromazyna to leki, które należą do grupy neuroleptyków, zwanych również lekami przeciwpsychotycznymi. Neuroleptyki są stosowane głównie w leczeniu schorzeń psychicznych, takich jak schizofrenia czy zaburzenia afektywne. Działają one poprzez blokowanie receptorów dopaminowych w mózgu, co przyczynia się do redukcji objawów psychotycznych, takich jak halucynacje czy urojenia. Tioridazyna jest często stosowana w psychiatrii ze względu na swoje właściwości uspokajające oraz działanie na objawy pozytywne i negatywne schizofrenii. Flufenazyna, z kolei, jest lekiem o dłuższym działaniu, co czyni ją korzystną opcją w przypadku pacjentów wymagających długoterminowej terapii. Chlorpromazyna to jeden z pierwszych neuroleptyków wprowadzonych do praktyki klinicznej, który od lat jest uznawany za standard w leczeniu wielu zaburzeń psychicznych. Używanie tych leków powinno być ściśle kontrolowane przez specjalistów, a ich dawkowanie dostosowane indywidualnie do potrzeb pacjenta, zgodnie z dobrymi praktykami w psychiatrii, co przyczynia się do efektywności terapii oraz minimalizacji działań niepożądanych.
Pytanie 9

Puder płynny to inna nazwa dla

A. zawiesiny przeznaczonej do stosowania zewnętrznego
B. emulsji przeznaczonej do stosowania zewnętrznego
C. emulsji przeznaczonej do stosowania wewnętrznego
D. zawiesiny przeznaczonej do stosowania wewnętrznego
Puder płynny, określany jako zawiesina do użytku zewnętrznego, jest formulacją, która łączy cząstki stałe z płynem, co daje możliwość aplikacji na skórę. Takie preparaty są często stosowane w dermatologii i kosmetologii, aby leczyć różnorodne schorzenia skórne, w tym trądzik, podrażnienia czy oparzenia. Przy odpowiednim dobraniu składników, puder płynny może mieć właściwości przeciwzapalne i kojące, co czyni go skutecznym środkiem w terapii skóry wrażliwej. Warto dodać, że standardy branżowe wymuszają, aby takie produkty były starannie testowane pod kątem skuteczności i bezpieczeństwa przed wprowadzeniem na rynek. W praktyce, stosowanie pudru płynnego jako zawiesiny do użytku zewnętrznego jest zgodne z ogólnymi rekomendacjami w zakresie stosowania produktów dermokosmetycznych zarówno w codziennej pielęgnacji, jak i w leczeniu problemów skórnych.
Pytanie 10

Forma leku, w której wydzielanie substancji czynnej następuje w stałej prędkości w określonym czasie, to

A. system terapeutyczny
B. roztwór doustny
C. krople do oczu
D. pręcik docewkowy
System terapeutyczny to forma leku, w której substancja czynna jest uwalniana w sposób kontrolowany i stały przez określony czas, co pozwala osiągnąć stabilny poziom terapeutyczny w organizmie pacjenta. Przykładami takich systemów mogą być plastry transdermalne, iniekcje z użyciem pomp oraz pręciki docewkowe, które są w stanie dostarczać substancję w sposób ciągły. Takie podejście ma na celu zwiększenie efektywności leczenia oraz zmniejszenie ryzyka działań niepożądanych wynikających z nagłych skoków stężenia leku. W praktyce klinicznej, systemy terapeutyczne są szczególnie przydatne w leczeniu chorób przewlekłych, takich jak cukrzyca czy ból przewlekły, gdzie wymagana jest regularna i kontrolowana dostawa substancji. Umożliwiają one również lepsze przestrzeganie schematów terapeutycznych przez pacjentów, co jest zgodne z najlepszymi praktykami farmaceutycznymi.
Pytanie 11

Jakie jest przeciwwskazanie do zastosowania benzodiazepin w roli środków nasennych?

A. ryzyko uzależnienia lub posiadane uzależnienie
B. padaczka oraz stany padaczkowe
C. choroba wrzodowa żołądka oraz dwunastnicy
D. stres emocjonalny, szczególnie w kontekście nerwic
Benzodiazepiny są powszechnie stosowane w terapii zaburzeń snu, jednak ich stosowanie wiąże się z ryzykiem uzależnienia, co czyni je nieodpowiednimi dla pacjentów z historią uzależnień lub znacznych skłonności do uzależnień. Uzależnienie od benzodiazepin może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych, w tym do zaburzeń psychicznych oraz somatycznych. W praktyce klinicznej zaleca się stosowanie benzodiazepin tylko w krótkoterminowym leczeniu bezsenności, a ich użycie powinno być ściśle monitorowane przez specjalistów. W przypadku pacjentów z ryzykiem uzależnienia, alternatywne metody leczenia, takie jak terapie poznawczo-behawioralne, mogą być bardziej odpowiednie. Ponadto, wytyczne dotyczące farmakoterapii zalecają ostrożność przy przepisywaniu benzodiazepin, co podkreśla znaczenie oceny ryzyka i korzyści w każdym przypadku.
Pytanie 12

Do przygotowania maści o działaniu powierzchniowym wykorzystuje się

A. smalec wieprzowy oraz parafinę ciekłą
B. lanolinę oraz eucerynę
C. wazelinę białą oraz smalec wieprzowy
D. wazelinę białą i parafinę ciekłą
Smalec wieprzowy i parafina ciekła nie tworzą optymalnej bazy do maści o działaniu powierzchniowym. Smalec wieprzowy, będący tłuszczem zwierzęcym, ma inną strukturę chemiczną i właściwości niż wazelina biała, co może prowadzić do pogorszenia stabilności emulsji. Tego rodzaju kombinacja może również powodować problemy z absorpcją przez skórę, a także zwiększać ryzyko wystąpienia reakcji alergicznych u pacjentów. W przypadku łączenia wazeliny białej z smalcem, istnieje ryzyko powstania niepożądanych reakcji chemicznych, co obniża skuteczność produktu. Lanolina i euceryna, choć są popularnymi składnikami w formulacjach maści, nie są odpowiednie w kontekście działania powierzchniowego. Lanolina ma właściwości nawilżające, ale jest bardziej zalecana w preparatach o działaniu głębszym, a nie powierzchniowym. Euceryna, choć ma zastosowanie w wielu maściach, jest bardziej skierowana na emulgację i stabilizację, co niekoniecznie odpowiada potrzebom maści o działaniu powierzchniowym. Właściwe zrozumienie interakcji między różnymi składnikami jest kluczowe w formulacji skutecznych i bezpiecznych preparatów farmaceutycznych.
Pytanie 13

Jakiego surowca roślinnego dotyczy opis zamieszczony poniżej?
"To powszechnie występująca roślina zarodnikowa z pędami zarodnionośnymi. Zawiera flawonoidy, sapaam oraz związki krzemu. Używana w formie ziołowych naparów. Wykazuje działanie moczopędne."

A. Equisetum arvense
B. Salvia officinalis
C. Frangula alnus
D. Hypericum perforatum
Wybór odpowiedzi Hypericum perforatum, znanego również jako dziurawiec, jest nietrafiony, ponieważ ta roślina nie posiada cech charakterystycznych dla rośliny opisanej w pytaniu. Dziurawiec to roślina kwitnąca, a jego działanie związane jest przede wszystkim z właściwościami antydepresyjnymi i przeciwzapalnymi, a nie moczopędnymi. Jego głównym składnikiem aktywnym jest hiperycyna, która nie jest związana z działaniem moczopędnym i nie zawiera flawonoidów w takim samym stężeniu, jak skrzyp polny. Frangula alnus, znana jako kruszyna, również nie jest odpowiednią odpowiedzią, ponieważ jest to roślina o działaniu przeczyszczającym, a nie moczopędnym. Związki aktywne w kruszynie, takie jak antrachinony, są stosowane głównie w terapiach związanych z problemami trawiennymi, co jest zupełnie inną sferą niż opisane działanie skrzypu polnego. Salvia officinalis, czyli szałwia, jest rośliną o działaniu antyseptycznym i przeciwbakteryjnym, ale nie jest znana z moczopędnych właściwości. Wybór odpowiedzi na podstawie skojarzeń z nazwami roślin, a nie ich rzeczywistymi właściwościami chemicznymi i terapeutycznymi, prowadzi do błędnych wniosków. Kluczowe jest zrozumienie specyfiki każdej rośliny oraz jej zastosowania w kontekście fitoterapii, co pozwala na skuteczne korzystanie z ich właściwości w praktyce.
Pytanie 14

Przy przygotowywaniu wody miętowej olejek eteryczny powinno się

A. rozpuścić w etanolu 96% v/v
B. wprowadzić do glicerolu 85% m/m
C. zemulgować z użyciem oleju rycynowego
D. rozproszyć za pomocą talku
Odpowiedź 'rozproszyć za pośrednictwem talku' jest prawidłowa, ponieważ talk działa jako nośnik, który umożliwia równomierne rozprowadzenie olejku eterycznego w solankach i innych preparatach. Proces ten jest zgodny z normami wytwarzania produktów kosmetycznych i farmaceutycznych, gdzie kluczowe jest uzyskanie stabilnej emulsji. Talk, jako substancja mineralna, ma właściwości adsorpcyjne, co pozwala na skuteczne 'zatrzymywanie' olejków eterycznych, zapobiegając ich odparowaniu i zapewniając dłuższe działanie aromatyczne. Przykładowo, w produkcie końcowym, takim jak woda miętowa, talk wspomaga również stabilność aromatyczną i teksturalną, co wpływa na ogólne wrażenia sensoryczne. Zastosowanie talku jest także preferowane w przemyśle ze względu na jego bezpieczeństwo i powszechną akceptację w przepisach dotyczących żywności i kosmetyków.
Pytanie 15

Jak powinna być udzielona pierwsza pomoc osobie, która podczas przygotowywania leku recepturowego rozbiła zlewkę i ma duży fragment szkła w dłoni, przed konsultacją z lekarzem?

A. Zostawić odłamek szkła w ranie i zabezpieczyć go przed przemieszczaniem za pomocą opatrunku ochronnego
B. Usunąć szkło z rany, odkazić ją spirytusem salicylowym i nałożyć opatrunek z wacików
C. Wyjąć szkło z rany i założyć jałowy opatrunek ochronny
D. Nałożyć opatrunek uciskowy na ranę z odłamkiem
Pozostawienie odłamka szkła w ranie jest kluczowym działaniem w sytuacji, gdy doszło do zranienia. W przypadku, gdy odłamek szkła jest głęboko w tkance, usunięcie go może spowodować dodatkowe uszkodzenia, takie jak krwawienie, infekcje, a nawet uszkodzenie nerwów czy naczyń krwionośnych. Zabezpieczenie odłamka przed przemieszczaniem się za pomocą opatrunku osłaniającego ma na celu zminimalizowanie ryzyka dodatkowych urazów. Ważne jest, aby nie stosować substancji drażniących, takich jak spirytus salicylowy, które mogą spowodować podrażnienie i dodatkowe uszkodzenia tkanek. W takiej sytuacji należy założyć jałowy opatrunek, który ochroni ranę przed zakażeniem i pozwoli na bezpieczne dotarcie do specjalisty. W przypadku ran z ciałem obcym, zaleca się niezwłoczne skonsultowanie się z lekarzem, który podejmie dalsze kroki w celu usunięcia odłamka oraz oceny stanu rany. Zachowanie to jest zgodne z wytycznymi dotyczących pierwszej pomocy w sytuacjach urazowych, które podkreślają znaczenie ochrony rany oraz unikania działań mogących pogorszyć stan pacjenta.
Pytanie 16

Czym jest Tinctura Polemonii?

A. nalewka z ziela Miłka wiosennego
B. nalewka kozłkowa
C. płynny wyciąg z ziela Tymianku
D. nalewka z ziela Konwalii majowej
Wybór odpowiedzi, który sugeruje, że Tinctura Polemonii to nalewka z ziela Konwalii majowej, jest niewłaściwy, ponieważ konwalia majowa (Convallaria majalis) nie jest związana z produkcją nalewki o tej nazwie. Roślina ta zawiera glikozydy, które mają działanie kardiotoniczne, co sprawia, że są stosowane w leczeniu chorób sercowo-naczyniowych, ale nie w kontekście nalewki Polemonii. Z kolei wyciąg płynny z ziela Tymianku (Thymus vulgaris) również nie ma związku z Tinctura Polemonii, jako że tymianek stosowany jest głównie w leczeniu chorób układu oddechowego i infekcji. Co więcej, nalewka kozłkowa, będąca prawidłową odpowiedzią, ma zupełnie inną podstawę botaniczną oraz zastosowanie terapeutyczne. Zrozumienie tych różnic jest kluczowe, aby uniknąć mylnych wniosków. Typowym błędem myślowym jest utożsamianie różnych roślin ze względu na ich działanie, co prowadzi do błędnych wyborów w kontekście terapii ziołowych. Sugerowanie, że nalewka z Miłka wiosennego (Adonis vernalis) ma jakikolwiek związek z Tinctura Polemonii, również nie znajduje potwierdzenia, ponieważ miłek wykazuje działanie kardiologiczne i jest stosowany w zupełnie innych wskazaniach zdrowotnych.
Pytanie 17

Największą efektywność działania przeciwbakteryjnego uzyskuje roztwór etanolu o stężeniu

A. 950
B. 900
C. 450
D. 700
Roztwór etanolu o stężeniu 700 jest naprawdę skuteczny w działaniu przeciwbakteryjnym. Z tego, co czytałem, etanol działa jako dezynfekant, a badania pokazują, że zabija sporo rodzajów bakterii i wirusów. Najlepsze efekty osiąga się przy stężeniu 60-80%, bo w wyższych stężeniach, jak np. 90% czy 95%, etanol może szybko denaturować białka na powierzchni komórek, co z kolei utrudnia ich dalsze zniszczenie. To widać na przykład w szpitalach, gdzie używa się takich roztworów do sterylizacji narzędzi medycznych i walki z infekcjami. To ważne, żeby stosować odpowiednie stężenia w zależności od tego, jakie drobnoustroje chcemy zlikwidować, a 700 etanolu sprawdza się w większości przypadków, co potwierdzają organizacje jak CDC i WHO w swoich wytycznych.
Pytanie 18

Do preparatów używanych w terapii guzków krwawniczych (hemoroidów) zalicza się

A. sproszkowany korzeń rzewienia
B. zawiesina składników komórkowych i produktów przemiany materii zabitych bakterii Escherichia coli
C. nalewka z pieprzu tureckiego
D. zawiesina antygenu powierzchniowego Vaccinum hepatitidis B
Nalewka z pieprzu tureckiego, sproszkowany korzeń rzewienia oraz zawiesina antygenu powierzchniowego Vaccinum hepatitidis B nie mają zastosowania w leczeniu guzków krwawniczych. Nalewka z pieprzu tureckiego, pomimo że może być stosowana w niektórych terapiach ziołowych, nie jest zalecana w kontekście hemoroidów. Jej działanie drażniące może wręcz pogorszyć objawy, wywołując dodatkowy dyskomfort. Rzewień, choć znany ze swoich właściwości przeczyszczających, również nie jest wskazany w tym schorzeniu, ponieważ może prowadzić do podrażnienia błony śluzowej jelit oraz nasilenia bólu. Z kolei antygeny wirusowe, takie jak te związane z wirusem zapalenia wątroby typu B, nie mają żadnego związku z leczeniem hemoroidów. Mogą być stosowane w profilaktyce i diagnostyce chorób wątroby, ale w kontekście terapii hemoroidalnej są zupełnie nieadekwatne. Używanie niewłaściwych preparatów może prowadzić do pogorszenia stanu zdrowia pacjenta oraz opóźnienia skutecznego leczenia. Zrozumienie właściwości terapeutycznych i przeciwwskazań stosowanych substancji jest kluczowe w prawidłowym podejściu do terapii hemoroidów.
Pytanie 19

Czas ważności recepty na leki przeciwbólowe, które nie są opioidami, wynosi

A. 60 dni
B. 7 dni
C. 30 dni
D. 14 dni
Termin realizacji recepty na nieopioidowe środki przeciwbólowe wynosi 30 dni. Jest to zgodne z przepisami prawa farmaceutycznego w Polsce, które regulują czas, w jakim pacjent ma możliwość zrealizowania recepty na leki. W praktyce oznacza to, że pacjent, który otrzymał receptę na nieopioidowy środek przeciwbólowy, ma 30 dni na dostarczenie jej do apteki i uzyskanie leku. Kluczowe jest, aby osoby pracujące w ochronie zdrowia były świadome tego terminu, ponieważ może on wpływać na decyzje dotyczące przepisywania leków oraz monitorowania pacjentów. Warto także pamiętać, że po upływie tego terminu recepta staje się nieważna, co oznacza, że pacjent musi skonsultować się ponownie z lekarzem w celu uzyskania nowej recepty. Znajomość przepisów dotyczących realizacji recepty jest istotna nie tylko dla lekarzy, ale także dla farmaceutów, którzy muszą potrafić prawidłowo ocenić ważność recepty w momencie jej realizacji. Przykładowo, pacjent przychodząc do apteki z receptą, której termin realizacji minął, nie może otrzymać leku, co może prowadzić do nieporozumień oraz frustracji.
Pytanie 20

Część roślinna, która obejmuje całą nadziemną część rośliny, to

A. radix
B. rhizoma
C. bulbus
D. herba
Herba, jako termin botaniczny, odnosi się do całej nadziemnej części rośliny, w tym liści, łodyg i kwiatów. Jest to kategoria, która obejmuje nie tylko rośliny zielne, ale również inne nadziemne struktury roślinne, które mają zastosowanie w medycynie, kuchni oraz kosmetykach. Przykładem mogą być zioła takie jak mięta, bazylia czy tymianek, które są wykorzystywane w kuchni nie tylko dla poprawy smaku, ale również dla ich dobroczynnych właściwości zdrowotnych. W kontekście farmakologicznym, herba jest kluczowym składnikiem w produkcji leków roślinnych, które są zgodne z wytycznymi European Medicines Agency (EMA) oraz World Health Organization (WHO). Dobre praktyki w pozyskiwaniu i wykorzystaniu herba obejmują etyczne zbieranie, identyfikację i dokumentację, co zapewnia jakość i bezpieczeństwo produktów ziołowych, które trafiają na rynek.
Pytanie 21

W sytuacji, gdy ciało zostanie splamione stężonym roztworem kwasu nieorganicznego, należy niezwłocznie:

A. zobojętnić kwas stężoną zasadą
B. spłukać kwas dużą ilością wody
C. skonsultować się z dermatologiem
D. usunąć kwas ze skóry
Poprawna odpowiedź to spłukanie kwasu dużą ilością wody, ponieważ jest to najskuteczniejsza metoda neutralizacji działania stężonego kwasu na skórę. Stężony kwas nieorganiczny, taki jak kwas siarkowy czy solny, może powodować poważne oparzenia chemiczne na skórze, dlatego kluczowe jest natychmiastowe działanie. Spłukanie wodą pomaga w rozcieńczeniu kwasu, co zmniejsza jego stężenie i minimalizuje szkodliwe działanie na tkankę. Zgodnie z wytycznymi OSHA (Occupational Safety and Health Administration) oraz innymi standardami BHP, w przypadku kontaktu z substancjami chemicznymi należy używać dużych ilości wody przez co najmniej 15-20 minut. W praktyce, w sytuacjach wypadkowych, dostęp do wody jest kluczowy, dlatego w miejscach pracy powinny znajdować się odpowiednie stacje do płukania oczu i zraszacze do ciała. Istotne jest również, aby nie czekać na pomoc medyczną, lecz działać natychmiast, aby zminimalizować potencjalne uszkodzenia. Po spłukaniu kwasu zaleca się również skonsultować z lekarzem, aby ocenić ewentualne zranienia i podjąć dalsze kroki rehabilitacyjne.
Pytanie 22

Urządzenie, które wykorzystuje filtry HEPA i zapewnia aseptyczne warunki, to

A. sterylizator powietrzny
B. loża z laminarnym nawiewem jałowego powietrza
C. szafka Hansena
D. suszarka z wymuszonym obiegiem powietrza
Loża z laminarnym nawiewem jałowego powietrza to urządzenie, które zapewnia optymalne warunki aseptyczne dzięki zastosowaniu filtrów HEPA (High Efficiency Particulate Air). Filtry te eliminują 99,97% cząsteczek o średnicy 0,3 mikrometra, co czyni je niezwykle skutecznymi w usuwaniu zanieczyszczeń biologicznych, pyłów oraz innych szkodliwych cząsteczek. W praktyce, loże te są powszechnie wykorzystywane w laboratoriach biologicznych, chirurgii oraz w przemysłach farmaceutycznych, gdzie konieczne jest utrzymanie sterylnych warunków. Dzięki laminarnej cyrkulacji powietrza, zanieczyszczenia nie mają szans na osadzanie się na materiałach czy narzędziach, co jest kluczowe w precyzyjnych procedurach. Standardy takie jak ISO 14644 klasyfikują czystość powietrza w obszarach kontrolowanych, a loże z laminarnym nawiewem są projektowane zgodnie z tymi wymaganiami, co dodatkowo podkreśla ich rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa i jakości pracy w środowiskach wymagających sterylności.
Pytanie 23

Osoba wydająca lek receptorowy z apteki przeprowadza

A. analizę jakościową składników leku
B. analizę ilościową składników leku
C. kontrolę wizualną leku
D. kontrolę uwalniania substancji leczniczej
Kontrola wizualna leku jest kluczowym etapem w procesie jego wydawania z apteki, który pozwala na ocenę jego wyglądu, stanu opakowania oraz oznaczeń. W praktyce farmaceutycznej, farmaceuta dokonuje oceny, czy lek spełnia standardy jakości związane z estetyką, co może obejmować sprawdzenie, czy nie występują zmiany koloru, uszkodzenia opakowania czy zanieczyszczenia. Zgodnie z zapisami regulacyjnymi, farmaceuci są zobowiązani do stosowania się do wytycznych dotyczących kontroli jakości leków, co jest istotne dla zapewnienia bezpieczeństwa pacjentów. Przykładem zastosowania tej wiedzy jest sytuacja, w której farmaceuta zauważy, że lek ma inny kolor niż ten, który jest widoczny na etykiecie – może to sugerować problem z jakością lub niewłaściwe przechowywanie leku. Tego rodzaju kontrola jest również często dokumentowana w procedurach wewnętrznych apteki, co sprzyja zachowaniu wysokich standardów jakości.
Pytanie 24

Jeśli połączono 1 L roztworu odczynnika posiadającego stężenie 0,5 mol/L z 9 L wody, to jakie stężenie ma powstały roztwór?

A. 0,1 mol/L
B. 0,05 mol/L
C. 0,25 mol/L
D. 0,5 mol/L
Odpowiedź 0,05 mol/L jest prawidłowa, ponieważ podczas mieszania roztworu odczynnika o stężeniu 0,5 mol/L z 9 L wody, całkowita objętość roztworu wynosi 10 L (1 L roztworu + 9 L wody). Obliczając ilość moli substancji w 1 L roztworu, mamy: 0,5 mol/L * 1 L = 0,5 mola. Następnie, aby znaleźć nowe stężenie, dzielimy ilość moli przez całkowitą objętość roztworu: 0,5 mola / 10 L = 0,05 mol/L. Zrozumienie tego procesu ma zastosowanie w różnych dziedzinach chemii, w tym w laboratoriach analitycznych, gdzie przygotowuje się roztwory o określonych stężeniach do przeprowadzania doświadczeń. Wiedza na temat tego, jak obliczać stężenia po rozcieńczaniu, jest kluczowa w praktycznych zastosowaniach, takich jak przygotowywanie roztworów w farmacji, chemii środowiskowej czy biotechnologii. W każdej z tych dziedzin dokładność w przygotowywaniu roztworów ma znaczący wpływ na wyniki eksperymentów lub procesów.
Pytanie 25

Która z substancji medycznych nie jest zgodna z przypisanym jej synonimem?

A. Argenti nitras - Lapis.
B. Magnesii oxidum - Sól gorzka.
C. Sirupus simplex - Ulepek.
D. Sulfacetamidum natricum - Albucidum.
W przypadku tlenku magnezu, często występuje mylne skojarzenie z solą gorzką, co może prowadzić do nieporozumień w praktyce medycznej. Odpowiedzi takie jak Argenti nitras - Lapis, Sulfacetamidum natricum - Albucidum i Sirupus simplex - Ulepek są poprawne, ponieważ te substancje odpowiadają swoim synonimom. Argenti nitras to azotan srebra, który jest znany jako 'lapis', stosowany na przykład w leczeniu oparzeń i ran. Sulfacetamidum natricum, znany jako albucyd, jest stosowany w leczeniu infekcji oczu. Sirupus simplex, czyli syrop prosty, jest dodatkiem do leków, który ułatwia ich podawanie. Błąd w identyfikacji tlenku magnezu jako soli gorzkiej wynika z braku zrozumienia ich właściwości chemicznych i zastosowań. Tlenek magnezu nie jest solą, a jego rola w medycynie jest odmienna. Dobrym zwyczajem jest nauka i zapamiętywanie właściwych synonimów oraz zastosowań substancji, co pozwoli uniknąć nieporozumień i błędów w praktyce klinicznej.
Pytanie 26

Pacjent przyniósł do apteki lek, którego termin ważności minął. W tej sytuacji należy

A. zarekomendować umieszczenie leku w pojemniku na leki przeterminowane
B. przyjąć lek do stanu apteki
C. zarekomendować wyrzucenie leku do odpadów komunalnych
D. odesłać pacjenta do miejsca zakupu leku
Odpowiedź polecająca umieszczenie leku w pojemniku na leki przeterminowane jest prawidłowa z perspektywy zarządzania lekami oraz ochrony zdrowia publicznego. Przeterminowane leki mogą stanowić zagrożenie dla pacjentów, ponieważ ich skuteczność jest obniżona, a nieodpowiednie ich stosowanie może prowadzić do niepożądanych skutków zdrowotnych. Dlatego ważne jest, aby pacjenci nie wyrzucali takich leków do odpadów komunalnych, co może zanieczyścić środowisko. Pojemniki na leki przeterminowane, często dostępne w aptekach, są częścią systemu bezpiecznej utylizacji, który chroni zarówno społeczeństwo, jak i środowisko. Przykładem mogą być inicjatywy lokalnych samorządów, które organizują dni zbiórki przeterminowanych leków, co zwiększa świadomość społeczną na temat odpowiedniego zarządzania lekami. Zgodnie z wytycznymi WHO oraz krajowymi standardami, prawidłowa utylizacja przeterminowanych leków jest kluczowym elementem odpowiedzialnej farmacji, która przyczynia się do ochrony zdrowia publicznego i środowiska.
Pytanie 27

Jakie surowce pochodzenia roślinnego można zalecić pacjentowi, aby skutecznie obniżyć poziom glukozy w jego krwi?

A. Korzeń kozłka
B. Liść morwy
C. Liść mącznicy
D. Korzeń rzewienia
Liść morwy (Morus alba) jest uznawany za skuteczny surowiec roślinny, który może pomóc w łagodnym obniżeniu poziomu glukozy we krwi. Zawiera on związki bioaktywne, takie jak deoksynojirimicyna, która działa jako inhibitor enzymu α-glukozydazy, spowalniając wchłanianie glukozy w jelitach. Dzięki temu, stosowanie liści morwy może przyczynić się do stabilizacji poziomu cukru we krwi, co jest korzystne dla pacjentów z insulinoopornością lub cukrzycą typu 2. W praktyce, liść morwy można stosować w formie herbaty, ekstraktów lub suplementów diety. Dodatkowo, w badaniach klinicznych wykazano, że regularne spożycie liści morwy prowadzi do obniżenia poziomu glukozy na czczo oraz poprawy profilu lipidowego. Zgodnie z wytycznymi organizacji zajmujących się cukrzycą, wprowadzenie naturalnych źródeł wspomagających kontrolę glikemii, takich jak liść morwy, może być częścią kompleksowego podejścia do zarządzania chorobą.
Pytanie 28

Co oznacza łaciński skrót "ad us.int."?

A. uzupełnij do wymaganej ilości
B. do użycia zewnętrznego
C. podziel na równe części
D. do użycia wewnętrznego
Skrót łaciński 'ad us.int.' oznacza 'do użytku wewnętrznego', co jest kluczowym określeniem w kontekście dokumentacji medycznej oraz farmaceutycznej. Termin ten wskazuje, że dany produkt lub materiał jest przeznaczony do użycia w obrębie jednostki, instytucji czy placówki medycznej, a nie do dystrybucji zewnętrznej. Przykładowo, leki oznaczone tym skrótem są stosowane wyłącznie w danej placówce, co pozwala na lepsze monitorowanie ich stosowania, a także minimalizuje ryzyko nadużyć czy błędów w terapii. Ponadto, posługiwanie się takimi skrótami jest zgodne z dobrymi praktykami w dokumentacji, co zapewnia przejrzystość i bezpieczeństwo w obiegu informacji. Wiedza na temat znaczenia skrótów i terminologii jest niezbędna dla profesjonalistów w dziedzinie medycyny i farmacji, aby umiejętnie poruszać się w złożonym systemie regulacyjnym i zapewniać pacjentom wysoką jakość usług zdrowotnych.
Pytanie 29

Czym jest jod (Jodum)?

A. szarofioletowe, łamliwe blaszki bądź maleńkie kryształy z metalicznym połyskiem
B. bezbarwne kryształy lub biały krystaliczny proszek
C. czerwonobrunatna, przezroczysta ciecz o zapachu jodu, mieszająca się z wodą i etanolem
D. brunatna, niemal czarna substancja w postaci cieczy z charakterystycznym zapachem jodu
Jod, znany też jako jodum, to ten pierwiastek chemiczny, który ma symbol I i liczbę atomową 53. W normalnych warunkach wygląda jak szarofioletowe, kruche blaszki lub małe kryształki, które mają fajny metaliczny połysk. Trzeba przyznać, że ma dość intensywny zapach, a jego zastosowania są naprawdę różnorodne: od medycyny po fotografię i chemię analityczną. Wiesz, że jod jest bardzo ważny dla hormonów tarczycy? Jak go brakuje, to mogą się pojawić poważne problemy zdrowotne, na przykład wole. W farmacji używa się go jako środek dezynfekujący oraz do produkcji kontrastów w diagnostyce obrazowej. W laboratoriach chemicznych jod może być użyty jako reagent, na przykład do halogenowania. Warto jednak pamiętać, że z jodem trzeba uważać, bo jest toksyczny i może podrażniać drogi oddechowe.
Pytanie 30

Aby przygotować 20,0 g roztworu Lugola według podanego fragmentu FP X, należy

PRZYGOTOWANIE
Kalii iodidum                   2,0 cz.
Iodum                           1,0 cz.
Aqua purificata                97,0 cz.

Jodek potasu rozpuścić w 4 cz. wody. W roztworze tym rozpuścić jod, uzupełnić wodą i zmieszać.
A. 0,2 g jodku potasu i 0,4 g jodu rozpuścić w 4,0 g wody oczyszczonej i uzupełnić do 20,0 g wodą oczyszczoną.
B. 0,2 g jodu i 0,4 g jodku potasu rozpuścić kolejno w 20,0 g wody oczyszczonej.
C. 0,4 g jodku potasu rozpuścić w 0,8 g wody oczyszczonej, w otrzymanym roztworze rozpuścić 0,2 g jodu i dodać 20,0 g wody oczyszczonej.
D. 0,4 g jodku potasu rozpuścić w 0,8 g wody oczyszczonej, w otrzymanym roztworze rozpuścić 0,2 g jodu i uzupełnić do 20,0 g wodą oczyszczoną.
Aby przygotować 20,0 g płynu Lugola, istotne jest zrozumienie proporcji oraz sekwencji mieszania składników. Poprawna odpowiedź wskazuje, że należy rozpuścić 0,4 g jodku potasu w 0,8 g wody oczyszczonej, a następnie w tym roztworze rozpuścić 0,2 g jodu i uzupełnić całość wodą oczyszczoną do 20,0 g. Taki proces zapewnia pełne rozpuszczenie jodku potasu, który jest kluczowym składnikiem płynu Lugola, a następnie umożliwia równomierne połączenie jodu. Właściwe proporcje i kolejność są kluczowe, ponieważ mogą wpływać na stabilność i skuteczność końcowego produktu. W praktyce, płyn Lugola jest często stosowany w medycynie jako środek przeciwbakteryjny oraz w diagnostyce endokrynologicznej. Zrozumienie procesu przygotowania tej mieszaniny jest istotne nie tylko dla chemików, ale także dla farmaceutów i pracowników laboratoriów, którzy muszą przestrzegać ściśle określonych standardów jakości oraz bezpieczeństwa w pracy z substancjami chemicznymi.
Pytanie 31

Jakie leki przeciwpadaczkowe są pochodnymi benzodiazepin?

A. nitrazepam (Nitrazepam) oraz acetazolamid (Diuramid)
B. prymidon (Mizodin) oraz fenobarbital (Luminal)
C. klonazepam (Rivotril) i diazepam (Relanium)
D. etosuximid (Ronton) i kwas walproinowy (Convulex)
Klonazepam (Rivotril) i diazepam (Relanium) to leki przeciwpadaczkowe z grupy benzodiazepin, które działają na ośrodkowy układ nerwowy, zmniejszając nadmierną aktywność neuronalną. Klonazepam jest często stosowany w leczeniu różnych typów padaczki, w tym padaczki u dzieci. Działa poprzez wzmacnianie działania neuroprzekaźnika GABA, co prowadzi do uspokojenia i zmniejszenia objawów napadów. Diazepam z kolei jest używany w sytuacjach nagłych, takich jak status epilepticus, gdzie jego szybkie działanie jest kluczowe. Oba leki są przykładem strategii farmakologicznych w terapii padaczki, gdzie celem jest nie tylko kontrola napadów, ale także minimalizacja działań niepożądanych i poprawa jakości życia pacjentów poprzez odpowiednie dostosowanie dawki oraz monitorowanie terapii. W praktyce klinicznej istotne jest także uwzględnienie interakcji lekowych oraz indywidualnych potrzeb pacjenta, co jest zgodne z zaleceniami standardów leczenia padaczki.
Pytanie 32

Wysoka ilość tłuszczów w diecie zwiększa wchłanianie leków lipidowych podawanych

A. doustnie
B. podjęzykowo
C. doodbytniczo
D. dopoliczkowo
Odpowiedź "dousto" jest poprawna, ponieważ tłuszcze zawarte w pokarmie znacząco wpływają na wchłanianie leków lipidowych, które są najczęściej przyjmowane drogą doustną. Wchłanianie leków lipidowych, takich jak niektóre statyny czy leki stosowane w terapii chorób serca, następuje głównie w jelitach, gdzie obecność tłuszczu zwiększa ich biodostępność. Tłuszcze w pożywieniu tworzą micelle, które ułatwiają transport lipidów do komórek jelitowych, co przyczynia się do lepszego wchłaniania leku do krwiobiegu. Przykładowo, przyjmowanie leku lipidowego z posiłkiem zawierającym zdrowe tłuszcze (np. awokado, oliwa z oliwek) może zwiększyć jego skuteczność terapeutyczną. W praktyce klinicznej zaleca się często informowanie pacjentów o konieczności przyjmowania tego typu leków w trakcie posiłku, co stanowi standardową praktykę w farmakoterapii. Ponadto, znajomość interakcji między lekami a pokarmem jest kluczowa dla zapewnienia optymalnego leczenia i unikania działań niepożądanych.
Pytanie 33

Atropiny siarczan to substancja o działaniu

A. sympatykolitycznym
B. sympatykomimetycznym
C. cholinolitycznym
D. cholinomimetycznym
Siarczan atropiny jest lekiem o działaniu cholinolitycznym, co oznacza, że blokuje receptory cholinergiczne, głównie receptory M (muskarinowe). Działanie to prowadzi do zmniejszenia aktywności układu przywspółczulnego, co jest szczególnie przydatne w sytuacjach wymagających zwiększenia częstotliwości akcji serca, zmniejszenia wydzielania gruczołów oraz rozkurczu mięśni gładkich. Siarczan atropiny jest wykorzystywany w medycynie w różnych sytuacjach, takich jak leczenie bradykardii, wstrząs anafilaktyczny, czy jako środek premedykacyjny przed zabiegami chirurgicznymi w celu zmniejszenia wydzielania śliny i innych płynów ustrojowych. W praktyce klinicznej atropina jest stosowana w dawkach dostosowanych do stanu pacjenta, a jej działanie jest monitorowane przez specjalistów. Ponadto, znajomość mechanizmu działania leków cholinolitycznych, takich jak siarczan atropiny, jest kluczowa dla lekarzy, aby odpowiednio reagować w nagłych przypadkach oraz zrozumieć interakcje z innymi lekami.
Pytanie 34

Jakie znaczenie ma termin taksa laborum?

A. Koszt sporządzenia leku recepturowego
B. Wartość wykorzystanych surowców farmaceutycznych
C. Wartość opakowań należących do apteki
D. Marżę dodawaną do surowców recepturowych
Taksa laborum to ważny termin w farmacji i dotyczy kosztów, jakie ponosimy przy produkcji leku recepturowego. W skład tego kosztu wchodzą nie tylko surowce farmaceutyczne, ale też robota, energia, a także inne wydatki związane z produkcją leku. W aptekach, które tworzą leki na zamówienie, wiedza o taksie laborum jest super ważna, bo dzięki nim można lepiej określić, ile pacjent zapłaci za lek. Każdy lek powinien być odpowiednio wyceniony, co nie tylko zabezpiecza aptekę, ale też daje pacjentom jasność co do cen. Na przykład, kiedy apteka produkuje maść na receptę, uwzględniając taksę laborum, bierze pod uwagę wszystkie wymienione rzeczy, co sprawia, że cena jest uczciwa, bo pokrywa zarówno koszty materiałów, jak i czasu pracy farmaceuty. Umiejętność liczenia taksy laborum to naprawdę cenna umiejętność dla farmaceutów, bo pomaga efektywniej zarządzać kosztami i świadczyć usługi na wysokim poziomie.
Pytanie 35

Czas realizacji recepty na antybiotyki w formie preparatów do stosowania wewnętrznego oraz parenteralnego, licząc od daty jej wystawienia lub daty realizacji umieszczonej na recepcie, nie może być dłuższy niż

A. 7 dni
B. 365 dni
C. 120 dni
D. 30 dni
Termin realizacji recepty na antybiotyki w postaci preparatów do stosowania wewnętrznego i parenteralnego wynosi 7 dni od daty jej wystawienia lub naniesionej na recepcie daty realizacji. Przepisy te są zgodne z ustawą o zawodach lekarza i lekarza dentysty oraz rozporządzeniami w sprawie recept, które mają na celu zapewnienie bezpieczeństwa pacjentów oraz skuteczności terapii. Krótki czas realizacji recepty na antybiotyki jest uzasadniony ich specyfiką, ponieważ są to leki, które stosuje się w leczeniu infekcji bakteryjnych, a ich skuteczność jest kluczowa w kontekście zmniejszenia ryzyka rozwoju oporności bakterii na antybiotyki. Przykładem zastosowania tej zasady jest sytuacja, kiedy pacjent zdiagnozowany z infekcją bakteryjną otrzymuje receptę na antybiotyk; ważne jest, aby zrealizował ją jak najszybciej, by rozpocząć terapię i ograniczyć ryzyko powikłań. Pracownicy ochrony zdrowia powinni być dobrze poinformowani o tych zasadach, aby skutecznie doradzać pacjentom w kwestii realizacji recept.
Pytanie 36

Symbol R dotyczący poziomu odpłatności wskazuje, że lek można otrzymać w aptece

A. nieodpłatnie dla osób powyżej 75 roku życia
B. za opłatą ryczałtową
C. za pełną cenę
D. nieodpłatnie do wysokości limitu
Symbol R przy lekach oznacza, że są one dostępne za stałą opłatą, co może być naprawdę istotne dla pacjentów i całego systemu zdrowia. To znaczy, że pacjent płaci jedną, niezmienną kwotę za lek, bez względu na jego realną cenę. Przyznaję, że to rozwiązanie jest stosowane w wielu krajach, żeby ograniczyć koszty leków i jednocześnie umożliwić dostęp do ważnych terapii. Na przykład, za opłatą ryczałtową wydawane są leki dla osób z przewlekłymi chorobami, jak cukrzyca czy nadciśnienie. Dzięki temu pacjenci, którzy potrzebują tych leków, mogą je dostać bez obaw o wysokie rachunki, bo płacą tylko jedną stałą kwotę. W moim odczuciu to podejście jest naprawdę korzystne i wpisuje się w najlepsze praktyki, które dążą do tego, by każdy miał dostęp do niezbędnych leków bez załamywania budżetu.
Pytanie 37

Oficjalna cena detaliczna preparatu Amlozek 10 mg w opakowaniu 30 tabletek wynosi 18,90 zł, limit dofinansowania to 12,86 zł, a poziom odpłatności wynosi 30%. Jaką kwotę musi uiścić pacjent za ten lek?

A. 5,67 zł
B. 3,20 zł
C. 9,90 zł
D. 3,86 zł
Kiedy robisz obliczenia dotyczące kosztów leku, łatwo jest się pogubić, zwłaszcza jeśli chodzi o odpłatność. Często ludzie myślą tylko o cenie detalicznej leku, a zapominają o limicie finansowania i tym, ile naprawdę muszą zapłacić. Na przykład, niektórzy mogą myśleć, że płacą tylko z urzędowej ceny leku, co jest całkowicie błędne. Pamiętaj, limit to mega ważny element refundacji. Wiele osób myli też, ile wynosi odpłatność, a całkowity koszt leku. To prowadzi czasem do nieporozumień. Przykładowo, obliczenie 30% od całej ceny leku to duży błąd, bo refundacja dotyczy tylko limitu, a nie ceny detalicznej. Dlatego ważne jest, żeby umieć analizować te informacje, żeby w przyszłości nie popełniać takich pomyłek.
Pytanie 38

Wskaż antybiotyk z grupy B-laktamów, który należy do cefalosporyn?

A. Clotrimazolum
B. Cefuroximum
C. Clarithromycinum
D. Chloramphenicolum
Clotrimazol, chloramfenikol i klarytromycyna to leki, które różnią się znacznie od cefuroksymu i nie należą do grupy cefalosporyn. Clotrimazol to środek przeciwgrzybiczy, stosowany głównie w leczeniu infekcji grzybiczych, takich jak kandydoza. Wybór clotrimazolu w kontekście pytania o cefalosporyny jest błędny, ponieważ jego mechanizm działania nie jest związany z hamowaniem syntezy ściany komórkowej bakterii, co jest kluczowe dla antybiotyków z grupy B-laktamowej. Chloramfenikol, z kolei, jest antybiotykiem o szerokim spektrum działania, stosowanym głównie w leczeniu ciężkich zakażeń bakteryjnych, jednak nie jest to lek z grupy cefalosporyn, a jego stosowanie jest ograniczone z powodu potencjalnych działań niepożądanych, takich jak supresja szpiku kostnego i ryzyko ciężkiej anemii aplastycznej. Klarytromycyna to makrolid, który działa na bakterie Gram-dodatnie oraz niektóre Gram-ujemne, ale również nie należy do cefalosporyn. Użytkownicy mogą mylić te leki z cefalosporynami z powodu ich wspólnego zastosowania w terapii infekcji, jednak kluczowe różnice w ich mechanizmie działania i spektrum działania powinny być jasne. Wybierając odpowiednie antybiotyki, ważne jest uwzględnienie ich specyfiki i zastosowania zgodnie z aktualnymi wytycznymi klinicznymi oraz zasadami antybiotykoterapii, aby unikać nieprawidłowych wyborów terapeutycznych.
Pytanie 39

Adnotacja lekarza na recepcie w formie zwrotu "Repetatur x 2" umożliwia sporządzenie dla pacjenta leku recepturowego

A. dwa razy w aptece, w której przygotowano lek oraz sporządzono odpis recepty
B. z użyciem dwukrotnie większej ilości substancji czynnej
C. w dwóch różnych aptekach, na podstawie kopii recepty
D. w ilości dwukrotnie większej na jeden ryczałt
Adnotacja "Repetatur x 2" na recepcie odnosi się do możliwości przygotowania leku recepturowego dwa razy w aptece, w której został on pierwotnie sporządzony. Oznacza to, że farmaceuta może wykonać lek ponownie na podstawie oryginalnej recepty oraz sporządzonego odpisu, co jest zgodne z zasadami praktyki farmaceutycznej. Przykładowo, jeśli pacjent potrzebuje regularnych dawek leku, który jest sporządzany w aptece, farmaceuta może wykonać go dwukrotnie, co jest zarówno praktyczne, jak i zgodne z potrzebami pacjenta. Ważne jest, aby każdy odpis był odpowiednio dokumentowany, co zapewnia bezpieczeństwo i zgodność z przepisami prawnymi. Standardy farmaceutyczne wymagają również, aby recepty były przechowywane i że każdy powtarzalny lek powinien być wydawany zgodnie z zaleceniami lekarza oraz z obowiązującymi normami prawnymi, co zapewnia pacjentowi dostęp do potrzebnych mu leków.
Pytanie 40

Jakiego leku przeciwgorączkowego można użyć u sześciolatka?

A. ibuprofen
B. indometacyna
C. kwas acetylosalicylowy
D. luminal
Ibuprofen jest lekiem przeciwgorączkowym oraz przeciwbólowym, który jest szeroko stosowany u dzieci, w tym u tych w wieku 6 lat. Działa poprzez hamowanie enzymów COX (cyklooksygenaz), co prowadzi do zmniejszenia produkcji prostaglandyn – substancji odpowiedzialnych za wywoływanie stanu zapalnego, bólu oraz gorączki. Ibuprofen jest uznawany za bezpieczny dla dzieci, gdy stosowany zgodnie z zaleceniami dotyczącymi dawkowania, które powinny być dostosowane do wagi i wieku dziecka. W praktyce medycznej ibuprofen jest często stosowany w przypadku infekcji wirusowych, które są najczęstszą przyczyną gorączki u dzieci. Jako typowy lek OTC (over-the-counter) jest łatwo dostępny i może być stosowany w domu, co czyni go wygodnym rozwiązaniem w przypadku łagodzenia objawów przeziębienia i grypy. Warto również zauważyć, że ibuprofen może być stosowany w połączeniu z innymi lekami, ale zawsze należy przestrzegać zaleceń lekarza lub farmaceuty, aby uniknąć interakcji i skutków ubocznych.
Rozpocznij nowy egzamin
Powrót do strony głównej