Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik mechatronik
  • Kwalifikacja: ELM.06 - Eksploatacja i programowanie urządzeń i systemów mechatronicznych
  • Data rozpoczęcia: 15 listopada 2025 00:16
  • Data zakończenia: 15 listopada 2025 00:33

Egzamin zdany!

Wynik: 32/40 punktów (80,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Na diagramach systemów hydraulicznych przyłącze rury odpływowej rozdzielacza oznacza się symbolem literowym

A. A
B. P
C. T
D. B
Odpowiedź T jest poprawna, ponieważ w symbolice hydraulicznej oznaczenie literowe T odnosi się do przyłącza przewodu odpływowego w układach hydraulicznych. T jest skrótem od angielskiego terminu 'tank line', co wskazuje na przewód, którym olej hydrauliczny wraca do zbiornika. To kluczowe w projektowaniu układów hydraulicznych, ponieważ odpowiednie oznaczenia zapewniają właściwą identyfikację linii oraz ich funkcji w systemie. Używanie standardowych symboli, takich jak T dla linii powrotnej, jest istotne dla zrozumienia schematów przez techników i inżynierów, co przyczynia się do minimalizacji błędów w instalacjach. W praktyce, znajomość tych oznaczeń jest niezbędna podczas serwisowania i diagnozowania układów hydraulicznych, co wpływa na efektywność i bezpieczeństwo ich użytkowania. Standardy branżowe, takie jak ISO 1219, określają zasady oznaczania komponentów hydraulicznych, co ułatwia komunikację i współpracę w ramach zespołów projektowych.

Pytanie 2

W systemie mechatronicznym planowane jest użycie sieci polowej AS-i w wersji 2.0. Jaką maksymalną ilość urządzeń podrzędnych jedno urządzenie główne (master) może obsługiwać?

A. 24 urządzenia
B. 64 urządzenia
C. 32 urządzenia
D. 31 urządzeń
Wybór liczby 24, 32 lub 64 urządzeń jest nieprawidłowy i opiera się na nieporozumieniach dotyczących specyfikacji technicznych sieci AS-i. Standard AS-i 2.0 wyraźnie określa maksymalną liczbę urządzeń podporządkowanych na poziomie 31. Wybierając 24, można sądzić, że jest to mniejsza liczba, jednak nie odnosi się to do rzeczywistych możliwości systemu AS-i. Użytkownicy mogą myśleć, że niższe liczby są łatwiejsze w zarządzaniu, co jest błędnym założeniem, ponieważ sieć AS-i jest zaprojektowana do obsługi dużych ilości urządzeń w sposób wydajny i zorganizowany. Z kolei wybór 32 lub 64 urządzeń wskazuje na niedopasowanie do specyfikacji standardu, co może prowadzić do przekroczenia możliwości, co w praktyce skutkuje awariami, błędami komunikacyjnymi i znacznymi opóźnieniami w operacjach. Takie błędne podejście często wynika z niewłaściwego zrozumienia koncepcji architektury sieci oraz jej ograniczeń, co jest kluczowe w kontekście projektowania i implementacji systemów automatyzacji. Wiedza na temat tych ograniczeń jest niezbędna dla inżynierów, aby unikać nieefektywnych rozwiązań i zapewnić zgodność z najlepszymi praktykami w branży.

Pytanie 3

Jakie symptomy pracy jednofazowego silnika klatkowego mogą wskazywać na uszkodzenie kondensatora?

A. Zmiana kierunku obrotu wirnika
B. Brak jakiejkolwiek reakcji po włączeniu zasilania
C. Trudności z uruchomieniem silnika
D. Skłonności do samoczynnego rozbiegnięcia się wirnika
Trudności z rozruchem silnika w silniku klatkowym jednofazowym są kluczowym objawem uszkodzenia kondensatora. Kondensator pełni fundamentalną rolę w procesie rozruchu, ponieważ generuje dodatkową fazę niezbędną do rozpoczęcia pracy silnika. W przypadku awarii kondensatora, moment startowy silnika jest znacznie osłabiony, co skutkuje jego niemożnością osiągnięcia pełnych obrotów. W praktyce, silniki te wymagają odpowiednich kondensatorów, dostosowanych do ich parametrów, aby zapewnić prawidłowe działanie. W przypadku stwierdzenia trudności w rozruchu, warto sprawdzić kondensator, a także inne elementy, takie jak uzwojenia, które mogą również wpływać na wydajność silnika. Standardy branżowe zalecają regularne przeglądy kondensatorów, aby zminimalizować ryzyko awarii i zapewnić długotrwałą, stabilną pracę silnika. Wiedza o roli kondensatora i umiejętność jego diagnostyki są istotnymi umiejętnościami dla specjalistów zajmujących się naprawą i konserwacją silników elektrycznych.

Pytanie 4

Zmierzyliśmy rezystancję pomiędzy czterema końcówkami 1, 2, 3, 4 uzwojeń transformatora napięcia 230 V/24 V i otrzymaliśmy następujące wartości: R12 = ∞, R13 = 0,05 Ω, R14 = ∞, R23 = ∞, R24 = 0,85 Ω, R34 = ∞. Które końcówki powinny być użyte do podłączenia napięcia 230 V?

A. 1, 2
B. 2, 3
C. 1, 3
D. 2, 4
Prawidłowa odpowiedź to 1, 2, ponieważ rezystancje pomiędzy końcówkami 2 i 4 oraz 1 i 3 wskazują, że te kombinacje stanowią uzwojenia, które można zasilać napięciem 230 V. Rezystancje R<sub>12</sub> i R<sub>14</sub> są nieskończone, co sugeruje brak połączenia między tymi końcówkami, jednak R<sub>13</sub> wynosi 0,05 Ω, co wskazuje na bezpośrednie połączenie między końcówkami 1 i 3. Ponadto, R<sub>24</sub> wynosi 0,85 Ω, co również sugeruje, że między końcówkami 2 i 4 istnieje niskoresystancyjne połączenie. W praktyce, aby efektywnie zasilać transformator, należy podłączyć go do końcówek, które wykazują odpowiednie połączenia niskoresystancyjne, co zminimalizuje straty energii i zapewni odpowiednie działanie transformatora. W tym przypadku, końcówki 1, 3 oraz 2, 4 są odpowiednie do podłączenia napięcia. W standardzie IEC 60076 dotyczącym transformatorów mocy, podłączenia te są kluczowe dla zapewnienia stabilności i bezpieczeństwa operacji elektrycznych.

Pytanie 5

Aby zmienić wartość skoku gwintu, należy dostosować wartość numeryczną obok litery adresowej

N100 G00 X55 Z5
N110 T3 S80 M03
N120 G31 X50 Z-30 D-2 F3 Q3

A. T (wybór narzędzia)
B. D (korektor narzędzia)
C. F (prędkość posuwu)
D. Q (promień wodzący)
Odpowiedzi D dotycząca korektora narzędzia, T dotycząca wyboru narzędzia, oraz Q dotycząca promienia wodzącego są nietrafione. Korektor narzędzia (D) ma swoją rolę w kompensacji zużycia i ustawieniu narzędzi, ale nie wpływa na skok gwintu bezpośrednio. Wybór narzędzia (T) to ważna sprawa, ale to się tyczy zmiany narzędzi w maszynie i nie ma to nic wspólnego ze skokiem gwintu, który związany jest z ruchem i prędkością posuwu. Oznaczenie Q, czyli promień wodzący, również nie jest tutaj istotne, bo dotyczy geometrii ruchu w przestrzeni, a nie skoku gwintu. Sporo osób myli te funkcje, co prowadzi do problemów z obróbką i błędnych ustawień. Ważne, żeby zrozumieć, jak te parametry działają, bo to jest kluczowe dla skutecznej obróbki skrawaniem.

Pytanie 6

Jaką z poniższych czynności konserwacyjnych można przeprowadzić podczas pracy silnika prądu stałego?

A. Zmierzyć prędkość obrotową metodą stroboskopową
B. Zamienić szczotki komutatora
C. Przeczyścić elementy wirujące silnika za pomocą odpowiednich środków
D. Oczyścić łopatki wentylatora
Zmierzenie prędkości obrotowej metodą stroboskopową jest kluczowym procesem w diagnostyce i konserwacji silników prądu stałego, ponieważ pozwala na monitorowanie parametrów pracy silnika bez konieczności jego wyłączania. Metoda ta polega na użyciu stroboskopu, który emituje błyski światła w synchronizacji z obrotami wirnika. Dzięki temu operator widzi wirnik w stanie nieruchomym, co umożliwia dokładny odczyt prędkości obrotowej. Praktyczne zastosowanie tej metody jest nieocenione w sytuacjach, gdy konieczne jest szybkie sprawdzenie stanu technicznego silnika, a jego wyłączenie wiązałoby się z przestojem w pracy maszyny. Zgodnie z dobrymi praktykami, zaleca się regularne monitorowanie prędkości obrotowej silników, co pozwala na wczesne wykrywanie nieprawidłowości oraz podejmowanie działań prewencyjnych, co zwiększa niezawodność i bezpieczeństwo pracy urządzeń.

Pytanie 7

Ile poziomów kwantyzacji oraz jaka jest rozdzielczość napięciowa przetwornika A/C w urządzeniu mechatronicznym o zakresie pomiarowym 0÷10 V i rozdzielczości 10 bitów?

A. 256 poziomów kwantyzacji i rozdzielczość napięciowa 39,06 mV
B. 1024 poziomy kwantyzacji i rozdzielczość napięciowa 9,76 mV
C. 512 poziomów kwantyzacji i rozdzielczość napięciowa 19,53 mV
D. 2048 poziomów kwantyzacji i rozdzielczość napięciowa 4,88 mV
Wybór poziomów kwantyzacji i rozdzielczości napięciowej w przetwornikach A/C jest kluczowy dla uzyskania dokładnych wyników pomiarowych. Odpowiedzi, które wskazują na 256, 512 lub 2048 poziomów kwantyzacji, są nieprawidłowe głównie z powodu błędnych obliczeń lub niepełnego zrozumienia zjawiska kwantyzacji. Przetwornik o rozdzielczości 10 bitów zapewnia 1024 poziomy kwantyzacji, co wynika z faktu, że 2^10 = 1024. Propozycje wyboru 512 lub 256 poziomów kwantyzacji sugerują niepełne zrozumienie zasady działania przetworników A/C. W przypadku 2048 poziomów kwantyzacji, ta opcja jest całkowicie niepoprawna dla 10-bitowego przetwornika, ponieważ liczba poziomów kwantyzacji przekracza możliwości tego typu urządzenia. Ponadto rozdzielczości napięciowe przedstawione w tych odpowiedziach również są błędne, gdyż powinny wynikać bezpośrednio z obliczonej liczby poziomów kwantyzacji. Używając wzoru, można uzyskać rozdzielczości napięciowe, obliczając napięcie podzielone przez liczbę poziomów kwantyzacji, co w przypadku prawidłowej odpowiedzi daje 9,76 mV. Przykłady zastosowania nanoszące na dokładność pomiarową w automatyce pokazują, jak błędne obliczenia mogą prowadzić do znaczących odchyleń w praktycznych aplikacjach, co podkreśla znaczenie precyzyjnych danych w inżynierii mechatronicznej.

Pytanie 8

Najwyższą precyzję pomiaru rezystancji uzwojenia silnika elektrycznego zapewnia metoda

A. pośrednia przy użyciu woltomierza oraz amperomierza
B. pomiaru bezpośredniego omomierzem cyfrowym
C. mostkowa przy zastosowaniu mostka Wheatstone'a lub Thomsona
D. pomiaru bezpośredniego omomierzem analogowym
Metoda mostkowa, wykorzystująca mostek Wheatstone'a lub Thomsona, zapewnia najwyższą dokładność pomiaru rezystancji uzwojeń silnika elektrycznego. Dzięki tej metodzie możliwe jest efektywne zniwelowanie wpływu oporności przewodów pomiarowych oraz błędów systematycznych, które mogą zaburzać wyniki pomiarów. Mostek Wheatstone'a, na przykład, działa na zasadzie równoważenia dwóch gałęzi obwodu, co pozwala na precyzyjne określenie rezystancji nieznanej poprzez porównanie jej z rezystancjami znanymi. W praktyce, metoda ta jest szczególnie przydatna w laboratoriach badawczych oraz w serwisach, gdzie wymagana jest wysoka dokładność i powtarzalność pomiarów. Standardy takie jak IEC 60364 i IEC 61557 podkreślają znaczenie precyzyjnych pomiarów w kontekście bezpieczeństwa i efektywności urządzeń elektrycznych. Użycie mostków pomiarowych w takich zastosowaniach jest zgodne z najlepszymi praktykami inżynieryjnymi, co dokumentuje ich szerokie zastosowanie w branży. Dlatego właśnie metoda mostkowa jest uznawana za najlepszy wybór w kontekście pomiaru rezystancji uzwojeń silnika elektrycznego.

Pytanie 9

Jakie urządzenie pneumatyczne ma następujące cechy: napięcie 230 V, moc 1,1 kW, ciśnienie 8 bar, wydajność ssawna 200 l/min, wydajność wyjściowa 115 l/min, pojemność zbiornika 24 l, liczba cylindrów 1, prędkość obrotowa 2850 obr/min?

A. Zbiornik ciśnieniowy
B. Siłownik obrotowy
C. Silnik tłokowy
D. Sprężarka tłokowa
Sprężarka tłokowa wyróżnia się parametrami, które zostały podane w pytaniu. Napięcie 230 V i moc 1,1 kW są typowe dla sprężarek, które często są zasilane z sieci jednofazowej, co czyni je łatwymi do zastosowania w różnych środowiskach, od warsztatów po małe zakłady przemysłowe. Ciśnienie robocze 8 bar jest standardowe dla sprężarek tłokowych, które są szeroko wykorzystywane do zasilania narzędzi pneumatycznych, takich jak wkrętarki czy młoty udarowe. Wydajność ssawna 200 l/min oraz wydajność wyjściowa 115 l/min wskazują na efektywność pracy sprężarki, co jest kluczowe w zastosowaniach wymagających ciągłego dostarczania sprężonego powietrza. Dodatkowo, pojemność zbiornika 24 l pozwala na akumulację sprężonego powietrza, co poprawia stabilność ciśnienia w systemie. Prędkość obrotowa 2850 obr/min jest standardowa dla sprężarek tłokowych, co podkreśla ich wydajność i zdolność do szybkiego generowania ciśnienia. Sprężarki tłokowe są na ogół preferowane w zastosowaniach, gdzie wymagana jest duża moc i wydajność, co czyni je niezastąpionymi w wielu branżach."

Pytanie 10

Którego modułu funkcjonalnego powinno się użyć w programie, gdy konieczne jest zarejestrowanie momentu, w którym nastąpiło przerwanie sygnału na wejściu aktywującym timer?

A. TON
B. TP
C. TOF
D. TONR
Jeśli wybierzesz coś innego, takiego jak TOF (Timer Off Delay) czy TON (Timer On Delay), to nie będzie spełniało wymagań związanych z pamiętaniem czasu przerwania sygnału. Blok TOF działa w sytuacjach, gdzie trzeba opóźnić wyłączenie sygnału na podstawie czasu. Po zakończeniu sygnału wejściowego, TOF wprowadza opóźnienie przed jego wyłączeniem, a to w kontekście pamięci o czasie przerwania nie ma sensu. Z drugiej strony, blok TON zlicza czas, ale po ustaniu sygnału jego wartość nie jest zapamiętywana – po prostu się resetuje. To oznacza, że nie da się analizować czasu przerwania, co może skutkować utratą ważnych informacji o zdarzeniach w systemie. Często myli się te funkcje – trzeba zrozumieć, że tylko bloki retencyjne, jak TONR, mają tę potrzebną funkcjonalność. W automatyce przemysłowej, gdzie czas reakcji to kluczowa sprawa, użycie złych timerów może prowadzić do błędnych decyzji operacyjnych i obniżenia efektywności całego systemu.

Pytanie 11

Jaką z wymienionych czynności można przeprowadzić podczas pracy silnika prądu stałego?

A. Dokręcić śruby mocujące silnik do podłoża
B. Wymienić szczotki komutatora
C. Przeczyścić odpowiednimi środkami elementy wirujące silnika
D. Wyczyścić łopatki wentylatora
Dokręcanie śrub mocujących silnik do podłoża w czasie pracy silnika prądu stałego jest czynnością bezpieczną, ponieważ nie wpływa na działanie samego silnika ani nie zagraża jego integralności. W praktyce, silnik powinien być odpowiednio zamocowany, aby uniknąć drgań i potencjalnych uszkodzeń. W sytuacjach, gdy silnik pracuje, można przeprowadzać różne czynności, które nie ingerują w jego układ elektryczny czy mechaniczny. W przypadku niewłaściwego zamocowania, silnik może ulegać uszkodzeniom mechanicznym, co w dłuższej perspektywie prowadzi do awarii. Dlatego dobrym zwyczajem jest regularne sprawdzanie mocowania silnika oraz ich stanu, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w zakresie konserwacji. Warto również zaznaczyć, że zgodnie z normami bezpieczeństwa, wszelkie inne prace elektryczne powinny być wykonywane wyłącznie po odłączeniu urządzenia od zasilania, co pozwala uniknąć poważnych wypadków.

Pytanie 12

Jakimi literami oznaczane są analogowe wyjścia w sterownikach PLC?

A. Q
B. I
C. AI
D. AQ
Odpowiedź AQ jest prawidłowa, ponieważ symbol ten jest szeroko stosowany w branży automatyki przemysłowej do oznaczania wyjść analogowych w sterownikach PLC. Wyjścia analogowe są kluczowe w kontekście przetwarzania sygnałów, które mogą przyjmować różne wartości w określonym zakresie, co pozwala na precyzyjne sterowanie procesami technologicznymi. Na przykład, w systemach sterowania temperaturą, wyjścia analogowe umożliwiają regulację wartości na podstawie pomiarów z czujników, co jest niezbędne w wielu aplikacjach przemysłowych. Warto zaznaczyć, że standard ISO 61131-3 definiuje klasyfikację sygnałów w systemach PLC, a AQ jako oznaczenie wyjść analogowych jest zgodne z tą normą. Dobrą praktyką jest również stosowanie jednolitych konwencji w projektowaniu schematów elektrycznych, co ułatwia ich interpretację i współpracę między różnymi specjalistami.

Pytanie 13

Jak skutecznie programować sterownik PLC w celu sterowania silnikiem elektrycznym?

A. Zmienić napięcie wejściowe na wyższe, co może być niebezpieczne
B. Zaprojektować algorytm sterowania uwzględniający warunki startu i zatrzymania
C. Zwiększyć ilość podłączonych przewodów, co zwykle nie jest konieczne
D. Zainstalować dodatkowe czujniki podczerwieni, aby monitorować otoczenie
Programowanie sterownika PLC do sterowania silnikiem elektrycznym to zadanie wymagające uwzględnienia wielu czynników. Kluczem do sukcesu jest zaprojektowanie algorytmu sterowania, który uwzględnia warunki startu, zatrzymania oraz inne istotne elementy procesu sterowania. Algorytm powinien być przemyślany w kontekście bezpieczeństwa oraz efektywności energetycznej. Dobre praktyki branżowe wskazują, że należy używać strukturyzowanego podejścia do programowania, które umożliwia łatwe utrzymanie i modyfikację kodu w przyszłości. Przykładowo, przed uruchomieniem silnika należy upewnić się, że wszystkie warunki startowe są spełnione, a w przypadku zatrzymania – że proces ten odbywa się w sposób kontrolowany. Moim zdaniem, warto także uwzględnić mechanizmy zabezpieczające przed przeciążeniem silnika. Istotnym elementem jest również testowanie algorytmu w różnych scenariuszach przed wdrożeniem go w rzeczywistym środowisku.

Pytanie 14

Jaki sterownik powinien być wykorzystany do zarządzania 5 pompami napełniającymi 5 zbiorników, gdy włączanie i wyłączanie poszczególnych pomp opiera się na sygnałach z czujników binarnych, które wykrywają niski oraz wysoki poziom cieczy, a także system uruchamiany jest ręcznie przyciskiem zwiernym i wyłączany przyciskiem rozwiernym?

A. Posiadający co najmniej 8 wejść i 4 wyjścia analogowe
B. Posiadający co najmniej 8 wejść i 4 wyjścia cyfrowe
C. Posiadający co najmniej 16 wejść i 8 wyjść analogowych
D. Posiadający co najmniej 16 wejść i 8 wyjść cyfrowych
Prawidłowa odpowiedź to ta o 16 wejściach i 8 wyjściach cyfrowych. Sterownik z taką liczbą portów może bez problemu obsługiwać 5 pomp i 5 czujników, które sygnalizują niski oraz wysoki poziom cieczy. W automatyce przemysłowej, zgodnie z normą IEC 61131, ważne jest, aby mieć wystarczającą liczbę wejść i wyjść, żeby móc dobrze monitorować i sterować urządzeniami. Dzięki tym 16 wejściom można podłączyć wszystkie potrzebne czujniki i przyciski, co jest niezbędne do ręcznej obsługi np. pomp. Wyjścia cyfrowe są tutaj istotne, bo pozwalają na kontrolowanie urządzeń wykonawczych, jak pompy. Moim zdaniem to kluczowe, bo w sytuacji awaryjnej szybkie wyłączenie pompy może zapobiec przelaniu i związanym z tym szkodom. Warto też dodać, że cyfrowe sygnały zwiększają niezawodność systemu i ułatwiają integrację z innymi elementami automatyki.

Pytanie 15

W podręczniku obsługi silnika zasilanego napięciem 400 V i kontrolowanego przez PLC powinna być zawarta informacja: Przed rozpoczęciem prac konserwacyjnych należy odłączyć wszystkie obwody zasilające.

A. zabezpieczyć je przed uruchomieniem i sprawdzić, czy nie ma napięcia
B. zabezpieczyć je przed uruchomieniem oraz zewrzeć obudowę silnika z uziemieniem
C. uziemić silnik oraz uziemić sterownik przy użyciu urządzenia do uziemiania
D. sprawdzić, czy nie ma napięcia i zewrzeć złącza silnika
Wybór odpowiedzi "zabezpieczyć je przed włączeniem i sprawdzić brak napięcia" jest kluczowy dla zapewnienia bezpieczeństwa podczas konserwacji silników elektrycznych. Zgodnie z normami bezpieczeństwa, takimi jak PN-EN 60204-1, przed przystąpieniem do jakichkolwiek prac konserwacyjnych należy zawsze odłączyć zasilanie. Zabezpieczenie obwodów przed włączeniem jest podstawowym krokiem, który minimalizuje ryzyko przypadkowego uruchomienia maszyny. Proces sprawdzania braku napięcia, na przykład za pomocą wskaźnika napięcia, jest niezbędny, aby upewnić się, że obwód jest całkowicie bezpieczny do pracy. Tego rodzaju procedury są standardowymi praktykami w przemyśle, które zapewniają nie tylko bezpieczeństwo technika, ale także zapobiegają uszkodzeniu sprzętu. Oprócz tego, stosowanie odpowiednich osłon i oznakowań ostrzegawczych jest również ważne, aby informować innych pracowników o prowadzonych pracach konserwacyjnych, co dodatkowo zwiększa poziom bezpieczeństwa w miejscu pracy.

Pytanie 16

Z jakiego układu zasilania powinna być zasilana maszyna mechatroniczna, skoro na schemacie sieć zasilającą oznaczono symbolem 400 V ~ 3/N/PE?

A. TN – C
B. TN – S
C. TT
D. TI
Odpowiedź TN-S jest prawidłowa, ponieważ oznaczenie 400 V ~ 3/N/PE wskazuje na sieć trójfazową z przewodem neutralnym oraz przewodem ochronnym. W układzie TN-S przewód neutralny (N) oraz przewód ochronny (PE) są odseparowane, co zwiększa bezpieczeństwo użytkowania urządzeń mechatronicznych. Stosowanie sieci TN-S jest zgodne z normami IEC 60364, które zalecają, by w przypadku zasilania systemów wymagających wysokiego poziomu bezpieczeństwa elektrycznego, stosować właśnie ten typ układu. Przykładem zastosowania układu TN-S mogą być środowiska przemysłowe, gdzie urządzenia mechatroniczne zasilane są z sieci o wysokiej mocy, minimalizując ryzyko porażenia prądem. Dodatkowo, TN-S pozwala na lepszą ochronę przed zakłóceniami elektromagnetycznymi, co jest kluczowe w przypadku wrażliwych urządzeń elektronicznych. Z tego względu układ TN-S jest preferowany w nowoczesnych instalacjach elektrycznych.

Pytanie 17

W systemie regulacji dwustanowej zauważono zbyt częste wahania wokół wartości docelowej. W celu redukcji częstotliwości tych wahań, konieczne jest w regulatorze cyfrowym

A. zmniejszyć wartość sygnału zadawania
B. zwiększyć zakres histerezy
C. zwiększyć wartość sygnału regulacyjnego
D. zmniejszyć zakres histerezy
Zwiększenie szerokości histerezy w regulatorze dwustanowym to naprawdę ważna rzecz, która pomaga ograniczyć częstotliwość oscylacji wokół wartości zadanej. Histereza to jakby strefa, w której regulator nie reaguje na drobne zmiany. To jest dość istotne, zwłaszcza w systemach, gdzie mogą występować małe fluktuacje. Na przykład, w regulacji temperatury pieców przemysłowych to oznacza, że nie będziemy mieć niepotrzebnych reakcji na niewielkie wahania temperatury. Dzięki temu piec nie włącza się i wyłącza ciągle, co jest super dla stabilizacji systemu i poprawy efektywności energetycznej. Z tego, co wiem, według dobrych praktyk inżynieryjnych, większa histereza daje większy komfort i stabilność w działaniu, co idealnie wpisuje się w zasady projektowania regulatorów oraz standardy automatyki przemysłowej.

Pytanie 18

Podwyższenie częstotliwości napięcia zasilającego silnik indukcyjny klatkowy o 20 Hz spowoduje

A. niestabilną pracę silnika
B. zatrzymanie działania silnika
C. spadek prędkości obrotowej wirnika silnika
D. wzrost prędkości obrotowej wirnika silnika
Zwiększenie częstotliwości napięcia zasilającego silnik indukcyjny klatkowy prowadzi do zwiększenia prędkości obrotowej wirnika. Wynika to z zasady, że prędkość obrotowa silnika indukcyjnego jest bezpośrednio związana z częstotliwością zasilania, określaną przez równanie: n = (120 * f) / p, gdzie n to prędkość w obrotach na minutę, f to częstotliwość zasilania, a p to liczba par biegunów. Wzrost częstotliwości o 20 Hz zwiększa liczbę zmian pola magnetycznego, co z kolei przyspiesza ruch wirnika. Przykładowo, w aplikacjach przemysłowych, takich jak napędy elektryczne w dźwigach lub taśmach produkcyjnych, odpowiednia regulacja częstotliwości zasilania pozwala na precyzyjne dostosowanie prędkości obrotowej silnika do wymagań procesu technologicznego. Ponadto, w praktyce stosuje się inwertery, które umożliwiają płynną regulację częstotliwości, pozwalając na oszczędności energii oraz zwiększenie efektywności pracy silników. Warto również zauważyć, że zmiany te są zgodne z normami IEC dotyczących napędów elektrycznych, które podkreślają znaczenie optymalizacji i efektywności energetycznej.

Pytanie 19

Jakie typy silników są wykorzystywane w drukarkach atramentowych do ruchu głowicy?

A. Silniki indukcyjne klatkowe
B. Silniki krokowe
C. Silniki indukcyjne synchroniczne
D. Silniki liniowe
Silniki krokowe są preferowanym rozwiązaniem w drukarkach atramentowych ze względu na ich zdolność do precyzyjnego kontrolowania ruchu głowicy drukującej. W odróżnieniu od innych typów silników, silniki krokowe działają na zasadzie podziału pełnego obrotu na mniejsze kroki, co pozwala na dokładne i kontrolowane pozycjonowanie. Taki mechanizm jest kluczowy w aplikacjach wymagających wysokiej precyzji, jak drukowanie, gdzie każdy krok może decydować o jakości końcowego wydruku. Przykładowo, zastosowanie silników krokowych w technologii druku atramentowego pozwala na minimalizację przesunięć i błędów, co jest szczególnie istotne w przypadku złożonych wzorów czy grafik. Dodatkowo, silniki te charakteryzują się dobrą dynamiką, co pozwala na płynne przewożenie głowicy, a ich budowa jest dostosowana do wymagań wydajnościowych typowych dla drukarek. Zastosowanie silników krokowych w branży druku jest zgodne z najlepszymi praktykami, co czyni je standardem w tym obszarze.

Pytanie 20

Zakłada się, że projektowane urządzenie mechatroniczne będzie umieszczone w obudowie IP 65. Oznacza to, że

Stopnie ochrony IP zgodnie z normą PN-EN 60529
OznaczenieOchrona przed wnikaniem do urządzeniaOznaczenieOchrona przed wodą
IP 0Xbrak ochronyIP X0brak ochrony
IP 1Xobcych ciał stałych
o średnicy > 50 mm
IP X1kapiąca
IP 2Xobcych ciał stałych
o średnicy > 12,5 mm
IP X2kapiąca – odchylenie obudowy
urządzenia do 15°
IP 3Xobcych ciał stałych
o średnicy > 2,5 mm
IP X3opryskiwaną pod kątem
odchylonym max. 60° od
pionowego
IP 4Xobcych ciał stałych
o średnicy > 1 mm
IP X4rozpryskiwaną ze wszystkich
kierunków
IP 5Xpyłu w zakresie
nieszkodliwym dla
urządzenia
IP X5laną strumieniem
IP 6Xpyłu w pełnym zakresieIP X6laną mocnym strumieniem
----------------IP X7przy zanurzeniu krótkotrwałym
IP X8przy zanurzeniu ciągłym
A. posiadać będzie najwyższy stopień ochrony przed wodą.
B. nie będzie chronione przed pyłem.
C. posiadać będzie najwyższy stopień ochrony przed pyłem.
D. nie będzie chronione przed wodą.
Odpowiedź, że projektowane urządzenie mechatroniczne posiada najwyższy stopień ochrony przed pyłem, jest poprawna. Oznaczenie IP 65 wskazuje, że urządzenie jest w pełni chronione przed pyłem (stopień 6) oraz odporniejsze na strumień wody z dowolnego kierunku (stopień 5). Taki poziom ochrony jest szczególnie istotny w aplikacjach, gdzie urządzenia muszą funkcjonować w trudnych warunkach, na przykład w zakładach przemysłowych, gdzie kurz i zanieczyszczenia są powszechne. W przypadku urządzeń montowanych na zewnątrz, standard IP 65 zapewnia również ich dłuższą żywotność oraz niezawodność. Warto zaznaczyć, że zgodnie z normą PN-EN 60529, oznaczenia IP są kluczowe dla wyboru odpowiedniego sprzętu do zastosowań wymaganego poziomu ochrony. Na przykład, w automatyce przemysłowej, zastosowanie urządzeń z wysokim stopniem ochrony jest niezbędne w celu zapewnienia osób i sprzętu przed potencjalnymi zagrożeniami. Użytkownicy powinni zawsze zwracać uwagę na parametry IP przed zakupem, aby dostosować je do specyficznych warunków operacyjnych.

Pytanie 21

Jak zwiększenie częstotliwości napięcia zasilającego podawanego z falownika wpłynie na działanie silnika trójfazowego?

A. Obroty silnika wzrosną
B. Obroty silnika się zmniejszą
C. Moment obciążenia silnika się zwiększy
D. Maksymalny moment napędowy silnika ulegnie zmniejszeniu
Zwiększenie częstotliwości podawanego z falownika napięcia zasilającego bezpośrednio wpływa na obroty silnika trójfazowego. Zasada ta wynika z podstawowych praw elektrotechniki, które mówią o tym, że częstotliwość zasilania ma kluczowe znaczenie dla prędkości obrotowej silników asynchronicznych. W przypadku silnika trójfazowego, jego obroty można obliczyć ze wzoru: n = (120 * f) / p, gdzie n to obroty na minutę, f to częstotliwość zasilania w hercach, a p to liczba par biegunów. W praktyce oznacza to, że zwiększając częstotliwość zasilania, przy zachowaniu stałej liczby par biegunów, silnik będzie pracował z wyższymi obrotami. W zastosowaniach przemysłowych, takich jak napędy w wentylatorach, pompach czy taśmach transportowych, regulacja obrotów silnika poprzez falownik pozwala na optymalizację wydajności energetycznej oraz dostosowanie prędkości do aktualnych potrzeb procesu. Dzięki temu można osiągnąć nie tylko wyższą efektywność, ale również wydłużenie żywotności urządzeń, co jest zgodne z najlepszymi praktykami branżowymi.

Pytanie 22

Jaki krok powinien być wykonany po edytowaniu programu, zanim zostanie on zapisany do PLC?

A. Kompresję
B. Kompensację
C. Kompilację
D. Komparację
Kompilacja jest kluczowym procesem w programowaniu aplikacji dla sterowników PLC, ponieważ przekłada kod źródłowy na format binarny, który jest bezpośrednio wykorzystywany przez urządzenie. W trakcie kompilacji, kod jest analizowany pod kątem błędów składniowych oraz logicznych, a następnie przetwarzany na kod maszynowy. Taki proces zapewnia, że program jest zoptymalizowany i zgodny z architekturą konkretnego sterownika. Przykładowo, w przypadku programowania w języku LAD (Ladder Logic), kompilacja pozwala na przekształcenie graficznego przedstawienia logiki w zrozumiały dla PLC kod binarny, co umożliwia prawidłowe wykonanie procesu automatyzacji w zakładzie produkcyjnym. Zgodnie z najlepszymi praktykami, kompilacja powinna być przeprowadzana po każdej modyfikacji kodu, aby zminimalizować ryzyko wystąpienia błędów w działaniu systemu. Dodatkowo, wiele narzędzi programistycznych oferuje funkcjonalność automatycznej kompilacji, co znacząco ułatwia pracę programisty.

Pytanie 23

Na podstawie przedstawionych danych katalogowych narzędzia skrawającego określ wartość grubości warstwy skrawanej, którą należy ustawić w obrabiarce CNC dla obróbki zgrubnej stali.

Rodzaj obróbkiDokładność obróbkiChropowatość powierzchni
(Ra) μm
Zakres posuwów
mm/obr
Zakres głębokości
mm
Obróbka dokładnaIT6-IT90,32÷1,250,05÷0,30,5÷2
Obróbka średniodokładnaIT9-IT112,5÷50,2÷0,52÷4
Obróbka zgrubnaIT12-IT1410÷40≥0,4≥4
A. 0,8 mm
B. 5,0 mm
C. 2,0 mm
D. 0,5 mm
Wybór wartości głębokości skrawania na poziomie 0,8 mm, 0,5 mm lub 2,0 mm jest niewłaściwy, ponieważ żadna z tych opcji nie spełnia wymagań dla obróbki zgrubnej stali, która wymaga co najmniej 4 mm. Zastosowanie mniejszych wartości głębokości skrawania w obróbce zgrubnej prowadzi do nieefektywnego usuwania materiału, co skutkuje wydłużeniem czasu obróbki oraz zwiększa zużycie narzędzia. Operatorzy mogą być skłonni błędnie przyjąć, że mniejsze głębokości skrawania są bardziej bezpieczne dla narzędzi lub że poprawią jakość powierzchni, jednak w rzeczywistości prowadzi to do zwiększonego obciążenia narzędzi, co może powodować ich szybsze zużycie i uszkodzenia. Ponadto, podejście to może wpływać na proces chłodzenia, który w przypadku większych głębokości skrawania jest bardziej efektywny. W kontekście standardów przemysłowych, nieprzestrzeganie zalecanych głębokości skrawania może prowadzić do niestabilności procesu obróbczej oraz zwiększenia odpadów. Dlatego warto znać i stosować odpowiednie parametry skrawania dla różnych materiałów oraz typów obróbki, aby zapewnić zarówno efektywność, jak i jakość produkcji.

Pytanie 24

Jaką linią powinno się przedstawiać niewidoczne kontury oraz krawędzie obiektów?

A. Grubą przerywaną
B. Cienką przerywaną
C. Cienką ciągłą
D. Grubą ciągłą
Cienka przerywana linia to naprawdę ważny element w rysunku technicznym. Zwłaszcza jak chodzi o pokazywanie krawędzi, których nie widać, czy zarysów różnych przedmiotów. W inżynierii i architekturze to jest wręcz standard, bo te linie są subtelne i nie psują odbioru najważniejszych detali rysunku. Dzięki cienkiej przerywanej linii łatwiej zauważyć elementy, które są zasłonięte przez inne części modelu. To jest kluczowe, zwłaszcza w projektach budowlanych, gdzie takie linie mogą wskazywać ukryte okna czy drzwi. Poza tym, trzymanie się tych norm ułatwia komunikację między projektantami a wykonawcami, minimalizując ryzyko nieporozumień. Takie podejście, zgodne z normami ISO 128 i ANSI Y14.2, gwarantuje, że nasze dokumentacje są na odpowiednim poziomie i dobrze zrozumiane przez wszystkich.

Pytanie 25

Które z poniższych wskazówek dotyczących komunikacyjnej sieci sterowników PLC jest nieprawdziwe?

A. Kable używane powinny być miedziane
B. Kable komunikacyjne powinny być prowadzone równolegle z kablami zasilającymi
C. Kable powinny charakteryzować się niską pojemnością międzyżyłową
D. Kable powinny być niskorezystancyjne, czyli mieć duży przekrój żył
Używanie kabli niskorezystancyjnych oraz miedzianych często jest polecane, ale to tylko teoria, bo jak nie połączysz ich z odpowiednim prowadzeniem kabli, to może być niewłaściwie. Kable o dużym przekroju żył mogą pomóc z minimalizowaniem strat sygnału, co jest bardzo ważne, ale jeśli prowadzi się je obok kabli zasilających, to te zakłócenia mogą być tak duże, że nie ma sensu ich stosować. Z drugiej strony, kable miedziane, mimo że świetnie przewodzą, mogą też stwarzać problemy, jak się je źle poukłada. Kable o niskiej pojemności wzajemnej są dobre na zmniejszenie zakłóceń, ale ich działanie jest ograniczone, kiedy są blisko kabli zasilających, bo wtedy te zakłócenia mogą powodować błędy w transmisji. Wiele systemów automatyki przemysłowej stosuje standardy jak IEC 61000, które opisują prowadzenie kabli, żeby zmniejszyć ryzyko zakłóceń. Więc trzeba pamiętać, że sama jakość kabli to nie wszystko, musi być odpowiednie prowadzenie, żeby wszystko działało jak należy.

Pytanie 26

Jakie oprogramowanie komputerowe, które między innymi zajmuje się zbieraniem, wizualizacją, archiwizowaniem danych oraz alarmowaniem i kontrolą procesów, monitoruje przebieg procesów w systemach?

A. CAD
B. CAM
C. SCADA
D. CNC
SCADA, czyli Supervisory Control and Data Acquisition, to naprawdę fajne oprogramowanie, które ma kluczowe znaczenie w automatyzacji różnych procesów w przemyśle. Głównie zajmuje się zbieraniem danych z różnych czujników i urządzeń, a potem pokazuje je w zrozumiały sposób na ładnych interfejsach graficznych. W dodatku, SCADA archiwizuje te informacje, żeby można było je później analizować. Co ciekawe, jeżeli coś idzie nie tak, to potrafi alarmować operatorów, a także kontrolować urządzenia na bieżąco. Jest to mega ważne dla zachowania ciągłości i bezpieczeństwa. Na przykład, w energetyce SCADA monitoruje różne parametry, jak ciśnienie czy temperatura, co jest kluczowe dla prawidłowego działania. Jeśli chodzi o standardy, to ISA-95 mówi o tym, jak skutecznie integrować SCADA z innymi systemami, co naprawdę może poprawić efektywność i zminimalizować błędy.

Pytanie 27

W sprężarce pneumatycznej nie ma możliwości regulacji ciśnienia powietrza. Jakie jest najbardziej prawdopodobne źródło awarii?

A. Uszkodzenie uszczelki w zaworze zwrotnym łączącym zbiornik z rurą tłoczącą.
B. Zabrudzenie zaworu zasysającego powietrze
C. Uszkodzenie membrany w reduktorze sprężarki.
D. Przerwanie obwodu elektrycznego, który zasila silnik sprężarki.
Uszkodzenie membrany w reduktorze sprężarki jest jedną z najczęstszych przyczyn problemów z regulowaniem ciśnienia powietrza. Membrana pełni istotną rolę w kontrolowaniu przepływu powietrza oraz jego ciśnienia w systemie pneumatycznym. W przypadku jej uszkodzenia może dojść do nieprawidłowego działania reduktora, co prowadzi do braku możliwości regulacji ciśnienia. W praktyce, jeśli membrana jest nieszczelna lub pęknięta, powietrze może uciekać, a użytkownik nie będzie w stanie osiągnąć wymaganych parametrów roboczych. W branży pneumatycznej standardem jest regularne sprawdzanie oraz konserwacja elementów reduktora, aby zapobiec takim awariom. Warto także pamiętać, że nieprawidłowe ciśnienie może prowadzić do uszkodzeń innych komponentów systemu, takich jak narzędzia pneumatyczne, co może generować dodatkowe koszty eksploatacyjne.

Pytanie 28

Jaki z wymienionych sposobów powinien być zastosowany podczas przeprowadzania początkowego testowania programu stworzonego dla robota przemysłowego?

A. Ręczne powtarzanie ruchów, etap po etapie z prędkością ustawioną na 100%
B. Automatyczne powtarzanie ruchów z prędkością ustawioną na 100%
C. Ręczne powtarzanie ruchów, etap po etapie z prędkością ustawioną na 20%
D. Automatyczne powtarzanie ruchów, z prędkością ustawioną na 20%
Ręczne odtwarzanie ruchów robota przemysłowego, krok po kroku, z prędkością ustawioną na 20% jest kluczowym podejściem podczas wstępnego testowania programów. Takie podejście zapewnia możliwość szczegółowego monitorowania każdego etapu ruchu robota, co jest niezbędne w kontekście analizy poprawności funkcjonowania zaprogramowanych sekwencji. Prędkość 20% umożliwia dokładne obserwowanie zachowań robota, co jest szczególnie istotne przy pierwszych testach, kiedy to jeszcze nie ma pełnej pewności co do stabilności i bezpieczeństwa działania robota. Działania te są zgodne z najlepszymi praktykami w obszarze automatyzacji i robotyki, gdzie bezpieczeństwo użytkowników i sprzętu ma kluczowe znaczenie. W praktyce, zarówno w laboratoriach jak i w środowiskach przemysłowych, zaleca się wprowadzenie stopniowego zwiększania prędkości po pomyślnym zakończeniu testów przy niskiej prędkości, co pozwala na minimalizację ryzyka uszkodzeń oraz błędów w działaniu systemu.

Pytanie 29

Jaki rodzaj czujnika wykorzystuje się do pomiaru odległości w zastosowaniach przemysłowych?

A. Piezoelektryczny
B. Ultradźwiękowy
C. Temperaturowy
D. Magnetyczny
Czujniki ultradźwiękowe są często używane do pomiaru odległości w zastosowaniach przemysłowych. Działają one na zasadzie emitowania fal dźwiękowych o wysokiej częstotliwości i mierzenia czasu, jaki zajmuje odbicie tych fal od obiektu do czujnika. Dzięki temu można precyzyjnie określić odległość do badanego obiektu. Czujniki ultradźwiękowe są bardzo uniwersalne i mogą mierzyć odległości od kilku centymetrów do kilku metrów, w zależności od specyfikacji urządzenia. W przemyśle stosuje się je w automatyzacji procesów produkcyjnych, takich jak kontrola poziomu cieczy, wykrywanie obecności obiektów czy nawet w systemach bezpieczeństwa do detekcji zbliżających się obiektów. Znajdują one zastosowanie w różnych branżach, od motoryzacyjnej po spożywczą. Istotnym atutem tych czujników jest ich niezależność od koloru i materiału obiektu, co czyni je bardziej uniwersalnymi w porównaniu z czujnikami optycznymi. Ważne jest również to, że czujniki ultradźwiękowe są odporne na kurz i brud, co jest istotne w trudnych warunkach przemysłowych.

Pytanie 30

Jaką czynność powinno się wykonać jako pierwszą, gdy automatycznie sterowana brama przesuwna nie zatrzymuje się w pozycji otwartej?

A. Przekazać sterownik do serwisu
B. Sprawdzić poziom naładowania baterii w pilocie zdalnego sterowania
C. Zweryfikować zasilanie silnika
D. Skontrolować stan czujnika krańcowego
Sprawdzanie stanu czujnika krańcowego jako pierwsza czynność w diagnozowaniu problemów z automatycznymi bramami przesuwnymi jest niezwykle istotne. Czujnik krańcowy pełni kluczową rolę w systemie, informując sterownik o tym, że brama osiągnęła maksymalną pozycję otwartą lub zamkniętą. Jeśli czujnik nie działa prawidłowo, brama nie otrzyma sygnału do zatrzymania, co może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji. Dobrą praktyką jest regularne serwisowanie systemu, w tym sprawdzanie funkcjonowania czujników, co może zapobiec poważnym usterkom. W przypadku stwierdzenia uszkodzenia czujnika, jego wymiana jest zalecana, aby zapewnić pełną funkcjonalność bramy. Co więcej, w standardach bezpieczeństwa dla automatycznych bram, takich jak normy EN 13241-1, podkreśla się znaczenie sprawności czujników, co ma kluczowe znaczenie dla ochrony osób i mienia w pobliżu bramy.

Pytanie 31

Jakim symbolem literowym jest oznaczane na schemacie układu hydraulicznego przyłącze przewodu ciśnieniowego?

A. Symbolem A
B. Symbolem P
C. Symbolem B
D. Symbolem T
Odpowiedź "Symbolem P" jest poprawna, ponieważ w schematach układów hydraulicznych standardowe oznaczenia literowe mają kluczowe znaczenie dla prawidłowego montażu i serwisowania. Symbol P oznacza przyłącze przewodu tłocznego, co jest istotne, ponieważ to właśnie przez ten przewód płyn hydrauliczny jest dostarczany do systemu pod wysokim ciśnieniem. Oznaczenie to wywodzi się od angielskiego słowa "Pressure", co podkreśla jego związek z ciśnieniem. W praktyce, zrozumienie i poprawne odczytywanie tych symboli jest niezbędne, aby uniknąć błędów, które mogą prowadzić do awarii systemu hydraulicznego. Na przykład, nieprawidłowe podłączenie przewodów tłocznych może skutkować wyciekiem płynów, co z kolei wpłynie na efektywność układu oraz może prowadzić do kosztownych napraw. Dlatego znajomość standardów i dobrych praktyk dotyczących oznaczeń hydraulicznych jest kluczowa dla inżynierów i techników w tej dziedzinie, a symbol P stanowi fundament w rozumieniu schematów hydraulicznych.

Pytanie 32

Na podstawie wymiarów łożysk podanych w tabeli dobierz łożysko kulkowe do silnika indukcyjnego o średnicy wału 10 mm i średnicy otworu w tarczy łożyskowej 30 mm.

Symbol łożyskaWymiary łożysk
śr. wewn. D
[mm]
śr. zewn. D
[mm]
wys. B, T, H
[mm]
600010268
620010309
6190112246
600112288
A. 6001
B. 6200
C. 6000
D. 61901
Odpowiedź 6200 jest na pewno dobra, bo to łożysko kulkowe ma wewnętrzną średnicę 10 mm i zewnętrzną średnicę 30 mm. To idealnie odpowiada wymaganiom, które były w pytaniu. W praktyce dobór odpowiedniego łożyska do silnika indukcyjnego to kluczowa sprawa. Dobrze dobrane łożysko pozwala na lepszą pracę silnika i wydłuża jego żywotność. Jak wiadomo, łożyska są mega ważne w maszynach, bo umożliwiają swobodne obracanie się części ruchomych, co zmniejsza tarcie. Łożysko 6200 ma naprawdę fajną konstrukcję, co zapewnia mu dużą nośność i odporność na zmęczenie, a to jest ważne, kiedy mamy do czynienia z dużymi prędkościami obrotowymi. Często znajdziesz je w różnych zakładach przemysłowych i urządzeniach elektrycznych, więc to pokazuje, jak wszechstronne to łożysko. Jak wybierasz łożysko, nie zapomnij zwrócić uwagi na oznaczenia i normy, które powinny pasować do standardów ISO. W przypadku 6200, to łożysko jest zgodne z tymi normami, co czyni je fajnym wyborem w różnych zastosowaniach.

Pytanie 33

Falowniki używane w przetwornicach częstotliwości mają na celu regulację

A. prędkości obrotowej silnika, poprzez modyfikację wartości prądu zasilającego silnik
B. prędkości obrotowej silnika, poprzez zmianę częstotliwości napięcia zasilającego silnik
C. kierunku obrotów silnika, poprzez zmianę częstotliwości napięcia zasilającego silnik
D. mocy silnika, poprzez zmianę częstotliwości napięcia zasilającego silnik
Falowniki w przetwornicach częstotliwości odgrywają kluczową rolę w regulacji prędkości obrotowej silników. Poprzez zmianę częstotliwości napięcia zasilającego, falownik umożliwia dostosowanie prędkości obrotowej silnika do wymagań obciążenia, co jest istotne w wielu zastosowaniach przemysłowych, takich jak pompy, wentylatory czy taśmociągi. Dzięki tej technologii możliwe jest osiągnięcie większej efektywności energetycznej oraz redukcji kosztów operacyjnych. W przypadku silników asynchronicznych, zmiana częstotliwości zasilania bezpośrednio wpływa na prędkość obrotową, co pozwala na precyzyjne sterowanie procesami. W praktyce, zastosowanie falowników pozwala na unikanie skoków w prędkości obrotowej, co z kolei przekłada się na dłuższy czas eksploatacji urządzeń oraz zmniejszenie zużycia energii. Jest to zgodne z najlepszymi praktykami branżowymi, które promują zrównoważony rozwój oraz efektywność energetyczną w przemyśle.

Pytanie 34

Gdy sprzęt komputerowy jest w trakcie pożaru i podłączony do zasilania, nie wolno go gasić

A. gaśnicą śniegową
B. pianą
C. kocem gaśniczym
D. gaśnicą proszkową
Prawidłowa odpowiedź to użycie piany do gaszenia płonącego sprzętu komputerowego. Piana ma zdolność izolowania źródła ognia od tlenu, co jest kluczowe w procesie gaszenia. Ponadto, piana chłodzi powierzchnię, na którą jest aplikowana, co zmniejsza ryzyko dalszego rozprzestrzeniania się ognia. Standardy bezpieczeństwa przeciwpożarowego w miejscach, gdzie używa się sprzętu elektronicznego, zalecają stosowanie środków gaśniczych, które minimalizują ryzyko uszkodzenia sprzętu. W przypadku sprzętu komputerowego, którego podzespoły są wrażliwe na działanie wody oraz substancji chemicznych, piana staje się najbardziej odpowiednim rozwiązaniem. Przykładowo, w centrach danych i serwerowniach, gdzie istnieje ryzyko pożarów związanych z elektroniką, zaleca się stosowanie systemów gaśniczych opartych na pianie, aby skutecznie i bezpiecznie opanować sytuację. Warto zatem znać i stosować tę metodę, aby zminimalizować straty materialne oraz zapewnić bezpieczeństwo osobom znajdującym się w pobliżu.

Pytanie 35

Aby prawidłowo zidentyfikować element wykonawczy na schemacie instalacji pneumatycznej, należy podać numer elementu oraz użyć odpowiadającego mu symbolu literowego

A. S
B. V
C. A
D. Z
Odpowiedź A jest prawidłowa, ponieważ w układach pneumatycznych symbol literowy 'A' oznacza element wykonawczy, który jest kluczowy dla funkcjonowania całego systemu. Elementy wykonawcze, takie jak siłowniki pneumatyczne, przekształcają energię sprężonego powietrza w ruch mechaniczny. Zastosowanie symbolu literowego w połączeniu z numerem elementu pozwala na jednoznaczną i precyzyjną identyfikację danego komponentu w dokumentacji technicznej oraz w praktyce inżynierskiej. Dzięki temu, inżynierowie i technicy mogą szybko zrozumieć rolę danego elementu w systemie oraz jego interakcje z innymi komponentami. W praktyce, takie oznaczenia ułatwiają również serwis i konserwację, ponieważ podczas wymiany lub naprawy elementów łatwiej jest zidentyfikować potrzebne komponenty. Warto również odwołać się do europejskich standardów, takich jak ISO 1219, które definiują normy dotyczące schematów układów pneumatycznych, co dodatkowo podkreśla znaczenie precyzyjnego oznaczenia elementów w dokumentacji.

Pytanie 36

Ręczne sterowanie prasą hydrauliczną postanowiono zastąpić automatycznym zarządzaniem przy pomocy sterownika PLC. Parametry technologiczne prasy pozostają bez zmian. Jakie elementy powinien uwzględniać projekt modernizacji prasy?

A. Obliczenie parametrów elementów prasy oraz stworzenie programu
B. Określenie parametrów wytrzymałościowych mechanizmów i sprawdzenie zabezpieczeń
C. Przygotowanie schematów układu sterowania oraz opracowanie programu
D. Obliczenie parametrów mediów zasilających prasę oraz zaprojektowanie zabezpieczeń
Ustalanie parametrów wytrzymałościowych mechanizmów oraz testowanie zabezpieczeń jest procesem ważnym, ale niezwiązanym bezpośrednio z modernizacją układu sterowania prasy hydraulicznej. To podejście często prowadzi do błędnego założenia, że zmiany w układzie sterowania mogą być wprowadzane bez odpowiedniego dostosowania samej infrastruktury mechanicznej. Prawidłowe podejście do modernizacji wymaga zrozumienia, że kluczowym aspektem jest zaprojektowanie i implementacja schematu układu sterowania oraz oprogramowania. Ustalenie parametrów wytrzymałościowych dotyczy głównie aspektów mechanicznych i nie uwzględnia zmiany w logice sterowania, która jest podstawą działania systemu automatycznego. Również obliczanie parametrów mediów zasilających nie jest związane z modyfikacją samego układu sterowania, a bardziej z jego zasilaniem. Z kolei projektowanie zabezpieczeń, choć istotne, powinno być częścią szerszego przeglądu systemu, a nie podstawowym krokiem w modernizacji. Często myli się konieczność przeprowadzenia testów zabezpieczeń z procesem projektowania układu, co prowadzi do błędnych decyzji i opóźnień w projektach automatyzacji.

Pytanie 37

Na wyświetlaczu panelu operatorskiego falownika wyświetla się kod błędu F005. Określ na podstawie tabeli z instrukcji serwisowej co może być przyczyną sygnalizowania wystąpienia błędu.

Kod błęduOpis uszkodzeniaCzynności naprawcze
F001PrzepięcieSprawdź czy wielkość napięcia zasilania jest właściwe dla znamion falownika i sterowanego silnika.
Zwiększyć czas opadania częstotliwości (nastawa P003).
Sprawdź czy moc hamowania mieści się w dopuszczalnych granicach.
F002PrzetężenieSprawdź czy moc falownika jest odpowiednia do zastosowanego silnika.
Sprawdź czy długość kabli zasilających silnika nie jest zbyt duża.
Sprawdź czy nie nastąpiło przebicie izolacji uzwojeń silnika lub przewodów kabli zasilających.
Sprawdź czy wartości nastaw P081 - P086 są zgodne z wartościami danych znamionowych silnika.
Sprawdź czy wartość nastawy P089 jest zgodna z wielkością rzeczywistej rezystancji uzwojeń stojana silnika.
Zwiększ czas narastania częstotliwości wyjściowej P002.
Zmniejsz wielkości forsowania częstotliwości (wartość nastaw P078 i P079).
Sprawdź czy wał silnika nie jest zablokowany lub przeciążony.
F003PrzeciążenieSprawdź czy silnik nie jest przeciążony.
Zwiększ częstotliwość maksymalną (wartość nastawy P013) w przypadku gdy używany jest silnik o dużym poślizgu znamionowym.
F005Przegrzanie falownika
(zadziałanie wewnętrznego termistora PTC)
Sprawdź czy temperatura otoczenia przekształtnika nie jest zbyt wysoka.
Sprawdź czy wloty i wyloty powietrza chłodzącego obudowy falownika nie są przysłonięte przez elementy sąsiadujące.
Sprawdź czy wentylator chłodzący funkcjonuje prawidłowo.
F008Przekroczenie okresu oczekiwania na sygnał z łącza szeregowegoSprawdź poprawność łącza szeregowego.
Sprawdź prawidłowość ustawienia parametrów komunikacji łącza szeregowego (wartości nastaw P091 - P093).
A. Za duża moc silnika.
B. Za małe obciążenie na wale silnika.
C. Za mała częstotliwość.
D. Za duża temperatura otoczenia.
Odpowiedź "Za duża temperatura otoczenia." jest prawidłowa, ponieważ kod błędu F005, wskazujący na przegrzanie falownika, jednoznacznie sugeruje, że warunki otoczenia są niewłaściwe. Przegrzanie falownika może prowadzić do poważnych uszkodzeń urządzenia, co w dłuższym czasie może skutkować jego awarią. W praktyce, aby zapobiec takim sytuacjom, ważne jest zapewnienie odpowiedniego chłodzenia i wentylacji falownika w jego miejscu instalacji. Zastosowanie wentylatorów lub systemów klimatyzacyjnych jest kluczowe w zapewnieniu optymalnych warunków pracy. Warto również regularnie monitorować temperaturę otoczenia oraz stan termistora PTC, co pozwoli na wczesne wykrywanie problemów z przegrzewaniem. W przypadku wykrycia wysokiej temperatury otoczenia, należy rozważyć zmianę lokalizacji falownika lub poprawę jego chłodzenia, zgodnie z wytycznymi producenta, co jest zgodne z najlepszymi praktykami branżowymi.

Pytanie 38

Jaki czujnik powinien zostać zainstalowany na obudowie siłownika, aby monitorować położenie tłoczyska z magnesem?

A. Optyczny
B. Piezoelektryczny
C. Ultradźwiękowy
D. Kontaktronowy
Czujnik kontaktronowy jest idealnym rozwiązaniem do wykrywania położenia tłoczyska z magnesem w siłownikach. Działa na zasadzie zjawiska magnetycznego, co oznacza, że gdy magnes znajdujący się na tłoczysku zbliża się do czujnika, jego styk zamyka się, co pozwala na precyzyjne określenie pozycji. Kontaktrony charakteryzują się dużą wytrzymałością na warunki atmosferyczne i mechaniczne, co czyni je niezawodnymi w trudnych warunkach pracy. W praktyce są szeroko stosowane w automatyce przemysłowej, gdzie precyzyjne pomiary położenia są kluczowe. Dodatkowo, zgodnie z normami ISO 13849 dotyczącymi bezpieczeństwa maszyn, czujniki kontaktronowe mogą być wykorzystywane w systemach bezpieczeństwa, co zwiększa ich wszechstronność. Wybór czujnika kontaktronowego na korpusie siłownika jest zatem zgodny z najlepszymi praktykami branżowymi i zapewnia niezawodność oraz bezpieczeństwo systemów automatyki.

Pytanie 39

Podczas wymiany uszkodzonego kondensatora, można użyć zamiennika o

A. niższej wartości pojemności
B. wyższej wartości napięcia nominalnego
C. wyższej wartości pojemności
D. niższej wartości napięcia nominalnego
Zastosowanie kondensatora o większej wartości napięcia nominalnego jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa i niezawodności układów elektronicznych. Wyższa wartość napięcia nominalnego oznacza, że kondensator będzie w stanie wytrzymać większe napięcia bez ryzyka uszkodzenia. Przykładem może być kondensator stosowany w zasilaczach impulsowych, gdzie napięcia mogą być znacznie wyższe niż nominalne. W takim przypadku, zastosowanie kondensatora o odpowiednio wysokim napięciu nominalnym zabezpiecza go przed awarią. Dobrą praktyką jest, aby wartość napięcia nominalnego kondensatora była co najmniej 20-30% wyższa od maksymalnego napięcia roboczego w układzie, co znacząco zwiększa niezawodność. Warto również pamiętać, że kondensatory są klasyfikowane zgodnie z normami, takimi jak IEC 60384, które definiują ich parametry i zastosowania. Wybierając zamiennik, warto zwrócić uwagę na te standardy, co pozwala na efektywne i bezpieczne projektowanie obwodów.

Pytanie 40

Do którego segmentu pamięci w sterowniku PLC podczas wykonywania programu są generowane odniesienia do sprawdzania stanów fizycznych wejść urządzenia?

A. Programu
B. Systemowej
C. Roboczej
D. Użytkowej
Wybór innych bloków pamięci, takich jak Programu, Użytkowej czy Roboczej, odzwierciedla brak zrozumienia podstawowej architektury sterowników PLC oraz zasad ich działania. Blok Programu jest zarezerwowany dla logiki działania aplikacji, gdzie definiowane są sekwencje operacji, ale nie przechowuje on informacji o rzeczywistych stanach fizycznych wejść. Z kolei blok Użytkowej, który może zawierać dodatkowe funkcje lub instrukcje zdefiniowane przez użytkownika, nie ma dostępu do danych o stanach wejść. Natomiast blok Roboczej jest używany do przechowywania danych tymczasowych i nie ma związku z zarządzaniem stanami wejść lub wyjść. Typowym błędem myślowym jest przekonanie, że wszystkie bloki pamięci są równorzędne i mogą pełnić te same funkcje. Należy pamiętać, że każdy blok ma swoje specyficzne zastosowanie i funkcjonalność. Właściwe zrozumienie podziału pamięci w sterownikach PLC jest kluczowe dla skutecznego programowania i diagnozowania systemów automatyki. Wiedza ta jest również zgodna z normami takimi jak IEC 61131, które definiują struktury oraz sposób zarządzania pamięcią w systemach sterujących.