Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik mechatronik
  • Kwalifikacja: ELM.06 - Eksploatacja i programowanie urządzeń i systemów mechatronicznych
  • Data rozpoczęcia: 18 grudnia 2025 08:44
  • Data zakończenia: 18 grudnia 2025 09:08

Egzamin zdany!

Wynik: 28/40 punktów (70,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Gdzie nie mogą być umieszczone przewody sieci komunikacyjnych?

A. Na zewnątrz obiektów
B. W pobliżu przewodów silnoprądowych
C. W pomieszczeniach o niskich temperaturach
D. W pomieszczeniach z dużym zakurzeniem
Odpowiedzi, które wskazują inne miejsca, w których przewody sieci komunikacyjnych mogą być zainstalowane, nie są zgodne z najlepszymi praktykami inżynieryjnymi i normami branżowymi. Umieszczanie przewodów w pomieszczeniach o dużym zapyleniu, mimo że może wydawać się na pierwszy rzut oka akceptowalne, stwarza ryzyko ich zanieczyszczenia oraz uszkodzenia, co negatywnie wpłynie na jakość transmisji. Z kolei instalacja na zewnątrz budynków bez odpowiednich zabezpieczeń i osłon jest niewskazana, ze względu na wpływ warunków atmosferycznych, które mogą prowadzić do degradacji materiałów i, w konsekwencji, do awarii systemu. Miejsca o niskich temperaturach również nie są odpowiednie do instalacji przewodów komunikacyjnych, ponieważ niskie temperatury mogą powodować sztywność materiałów, co zwiększa ryzyko ich pęknięcia lub złamania. Często występujące błędy myślowe, takie jak przekonanie, że brak bezpośrednich zagrożeń w danym otoczeniu czyni je odpowiednim do instalacji, prowadzą do błędnych decyzji projektowych. Dlatego ważne jest, aby przy planowaniu instalacji przewodów komunikacyjnych kierować się normami i wytycznymi, które zapewniają długoterminową efektywność i bezpieczeństwo systemów.

Pytanie 2

Zanieczyszczony element filtra oleju doprowadził do znacznego obniżenia efektywności układu smarowania. Co należy w takim przypadku zrobić?

A. wymienić wkład lub filtr
B. przedmuchać wkład filtra przy użyciu sprężonego powietrza
C. wyczyścić wkład filtra za pomocą wody destylowanej
D. usunąć zanieczyszczenia z wkładu filtra za pomocą szczotki drucianej
Wymiana wkładu lub filtru oleju jest kluczowym krokiem w utrzymaniu prawidłowej wydajności układu smarowania silnika. Zanieczyszczenia gromadzące się w filtrze mogą prowadzić do poważnych problemów, takich jak zatarcie silnika, które może być wynikiem niewłaściwego smarowania. Wymieniając wkład, eliminujemy wszelkie zanieczyszczenia, co przywraca odpowiedni przepływ oleju i zapewnia jego skuteczną dystrybucję do wszystkich elementów silnika. Zgodnie z najlepszymi praktykami branżowymi, filtry oleju powinny być wymieniane zgodnie z harmonogramem ustalonym przez producenta pojazdu lub co określoną ilość przejechanych kilometrów, co zwykle wynosi od 10 000 do 15 000 km. Regularna wymiana oleju i filtrów nie tylko zwiększa wydajność silnika, ale także prolonguje jego żywotność, co jest kluczowe dla ekonomiki eksploatacji pojazdu. Dodatkowo, stosowanie wysokiej jakości filtrów uznawanych przez renomowane marki wpływa na efektywność i zabezpieczenie silnika przed uszkodzeniami.

Pytanie 3

Zmierzyliśmy rezystancję pomiędzy czterema końcówkami 1, 2, 3, 4 uzwojeń transformatora napięcia 230 V/24 V i otrzymaliśmy następujące wartości: R12 = ∞, R13 = 0,05 Ω, R14 = ∞, R23 = ∞, R24 = 0,85 Ω, R34 = ∞. Które końcówki powinny być użyte do podłączenia napięcia 230 V?

A. 2, 4
B. 1, 2
C. 2, 3
D. 1, 3
Prawidłowa odpowiedź to 1, 2, ponieważ rezystancje pomiędzy końcówkami 2 i 4 oraz 1 i 3 wskazują, że te kombinacje stanowią uzwojenia, które można zasilać napięciem 230 V. Rezystancje R<sub>12</sub> i R<sub>14</sub> są nieskończone, co sugeruje brak połączenia między tymi końcówkami, jednak R<sub>13</sub> wynosi 0,05 Ω, co wskazuje na bezpośrednie połączenie między końcówkami 1 i 3. Ponadto, R<sub>24</sub> wynosi 0,85 Ω, co również sugeruje, że między końcówkami 2 i 4 istnieje niskoresystancyjne połączenie. W praktyce, aby efektywnie zasilać transformator, należy podłączyć go do końcówek, które wykazują odpowiednie połączenia niskoresystancyjne, co zminimalizuje straty energii i zapewni odpowiednie działanie transformatora. W tym przypadku, końcówki 1, 3 oraz 2, 4 są odpowiednie do podłączenia napięcia. W standardzie IEC 60076 dotyczącym transformatorów mocy, podłączenia te są kluczowe dla zapewnienia stabilności i bezpieczeństwa operacji elektrycznych.

Pytanie 4

Jakie kluczowe cechy funkcjonalne powinien mieć system sterowania układem nawrotnym dla silnika elektrycznego?

A. Ograniczenie czasowe dla pracy silnika z napędem
B. Podtrzymanie kierunku obrotów silnika z napędem
C. Blokadę uniemożliwiającą jednoczesne włączenie w obu kierunkach
D. Sygnalizację kierunków obrotu silnika
Wybór odpowiedzi "Blokadę przed jednoczesnym załączeniem w obu kierunkach." jest poprawny, ponieważ stanowi kluczowy element systemów sterowania silnikami elektrycznymi, który ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa oraz ochrony zarówno urządzenia, jak i użytkownika. W praktyce, w przypadku jednoczesnego załączenia silnika w dwóch przeciwnych kierunkach, mogłoby dojść do poważnych uszkodzeń mechanicznych, a także do zagrożenia dla ludzi znajdujących się w pobliżu. Blokada ta jest standardowym rozwiązaniem w branży automatyki, stosowanym w wielu aplikacjach, od prostych silników jednofazowych po złożone systemy napędowe w przemyśle. Przykładowo, w systemach z wykorzystaniem falowników, implementacja takiej blokady jest nie tylko zalecana, ale wręcz wymagana przez normy bezpieczeństwa. Dobre praktyki inżynieryjne sugerują wprowadzenie dodatkowych czujników, które monitorują aktywność silnika, co pozwala na automatyczne zatrzymanie pracy w przypadku wykrycia nieprawidłowości. Oprócz tego, zapewnia to również większą niezawodność i dłuższą żywotność komponentów systemu, co jest kluczowe w kontekście kosztów eksploatacji.

Pytanie 5

Które polecenie umożliwi przeniesienie programu z komputera do sterownika PLC?

A. Download
B. Erase Memory
C. Write
D. Upload
Operacja 'Download' jest kluczowym procesem w programowaniu sterowników PLC, ponieważ umożliwia przesłanie zdefiniowanego programu z komputera do pamięci sterownika. W kontekście automatyki przemysłowej, połączenie komputera z PLC zazwyczaj odbywa się za pomocą interfejsów komunikacyjnych, takich jak Ethernet, RS-232 czy USB. Proces ten może obejmować różne etapy, w tym kompilację kodu źródłowego w programie inżynierskim, co jest standardową praktyką. Operatorzy muszą być świadomi, że po zakończeniu programowania i przetestowaniu logiki na symulatorze, bezpośrednie przesłanie programu do PLC jest kluczowe do wdrożenia rozwiązań automatyzacyjnych w rzeczywistym środowisku. Dobry program inżynierski będzie zawierał również funkcje walidacji, aby upewnić się, że przesyłany kod jest zgodny z wymaganiami systemu. Warto również dodać, że po dokonaniu operacji 'Download', użytkownik powinien monitorować działanie PLC, aby upewnić się, że program działa zgodnie z założeniami operacyjnymi. Zrozumienie tego procesu to fundament skutecznego zarządzania systemami automatyzacji.

Pytanie 6

Który z wymienionych przewodów należy zastosować w celu podłączenia sterownika wyposażonego w moduł komunikacyjny Ethernet do switcha przedstawionego na ilustracji?

Ilustracja do pytania
A. Profibus 4-żyłowy w oplocie.
B. Profibus 2-żyłowy w oplocie.
C. UTP kat. 5.
D. Koncentryczny 75 Ω.
Kabel UTP kat. 5 to taki gość, którego często spotykamy w sieciach Ethernet. To standard, gdy chodzi o łączenie różnych sprzętów z switchami. UTP, czyli Unshielded Twisted Pair, jest super, bo dobrze przesyła sygnał, a przy tym pozwala na większe odległości z prędkością do 100 Mbps. Jak korzystasz z tego kabla, to bez problemu podłączysz sobie sterownik do switcha, co pozwala na sprawną komunikację. Dodatkowo, kabel ten spełnia normy EIA/TIA-568, co znaczy, że możesz go używać w instalacjach LAN, jak profesjonalista. UTP kat. 5 działa nie tylko w biurze, ale też w automatyce przemysłowej, gdzie szybkie przesyłanie danych ma ogromne znaczenie. Więc jak decydujesz się na UTP kat. 5, to robisz dobry ruch, bo jest to kabel, który współpracuje z nowoczesnymi systemami sieciowymi.

Pytanie 7

Wskaż operator używany w języku IL, który musi być uwzględniony w programie sterującym, aby zrealizować instrukcję skoku do etykiety FUN_1?

A. LD FUN_1
B. CAL FUN_1
C. JMP FUN_1
D. RET FUN_1
Operator JMP (jump) w języku IL (Instruction List) odgrywa kluczową rolę w programowaniu sterowników PLC, umożliwiając bezwarunkowe skoki do wskazanych etykiet. Użycie JMP jest szczególnie istotne w sytuacjach, gdy istnieje potrzeba wykonania fragmentu kodu w odpowiedzi na określony warunek lub zdarzenie. Na przykład, w przypadku pętli kontrolnych, operator ten pozwala na powrót do początku pętli, co jest niezbędne dla płynności działania programu. JMP jest zgodny z normą IEC 61131-3, która definiuje języki programowania PLC, co czyni go standardowym rozwiązaniem w branży. Dobrą praktyką jest korzystanie z etykiet, które są jasno zdefiniowane i opisują funkcjonalność, co ułatwia zrozumienie kodu. Przykładem zastosowania może być system automatyki w zakładzie produkcyjnym, gdzie operator JMP kieruje przepływem programu w oparciu o zmieniające się warunki, takie jak sygnały z czujników czy stany maszyn.

Pytanie 8

Jaką z poniższych instrukcji należy zastosować przy programowaniu sterownika PLC w języku LD, aby móc uzależnić proces sterowania od daty i czasu?

A. Zegar TONR
B. Zegar TOF
C. Zegar TP
D. Zegar RTC
Jak nie zaznaczyłeś zegara RTC, to musisz wiedzieć, że inne zegary jak TP, TOF i TONR to raczej timery do mierzenia różnych interwałów, a nie do śledzenia aktualnej daty. Zegar TP, czyli Timer Pulse, robi impuls na określony czas, co może być ok w niektórych aplikacjach, ale nie da ci informacji o aktualnym czasie. Zegar TOF (Timer Off-Delay) opóźnia wyłączenie sygnału, ale to też nie ma związku z monitorowaniem daty. Zegar TONR (Timer On-Delay with Reset) działa na zasadzie opóźnień w aktywacji sygnału i też nie służy do czasowego uzależnienia procesów. Warto zrozumieć, jak te zegary funkcjonują, żeby nie popełnić błędu przy programowaniu. Często ludzie mylą ich funkcje z zegarem RTC, a to może prowadzić do problemów w automatyzacji, bo użycie złego zegara w sytuacji, gdzie musisz śledzić czas, może spowodować poważne błędy w działaniu systemów przemysłowych.

Pytanie 9

W systemie Komputerowo Zintegrowanego Wytwarzania (CIM) za co odpowiada moduł RDP?

A. komputerowe wspomaganie produkcji
B. organizowanie i zarządzanie produkcją
C. rejestrowanie danych procesowych
D. komputerowo wspomagane projektowanie
Moduł RDP (Rejestracja Danych Procesowych) w Komputerowo Zintegrowanym Wytwarzaniu (CIM) odgrywa kluczową rolę w zbieraniu i rejestracji danych dotyczących procesów produkcyjnych. Jego głównym zadaniem jest monitorowanie kluczowych parametrów, takich jak czas obróbki, zużycie narzędzi, a także inne istotne dane, które umożliwiają analizę efektywności produkcji. Zbierane informacje są niezbędne do optymalizacji procesów, co przekłada się na zwiększenie wydajności oraz redukcję kosztów. Na przykład, analiza zebranych danych może wskazać, czy dany proces wymaga modyfikacji, aby zmniejszyć czas przestoju lub zwiększyć jakość produkcji. Zgodnie z najlepszymi praktykami w branży, regularne monitorowanie tych danych pozwala na wprowadzenie usprawnień oraz szybką reakcję na ewentualne problemy, co jest kluczowe w środowisku produkcyjnym. Wykorzystując moduł RDP, przedsiębiorstwa mogą zastosować metody ciągłego doskonalenia, takie jak Six Sigma czy Lean Manufacturing, co prowadzi do długotrwałego wzrostu konkurencyjności na rynku.

Pytanie 10

Na podstawie fragmentu instrukcji serwisowej wskaż prawdopodobną przyczynę nieprawidłowej pracy urządzenia, jeżeli na jego wyświetlaczu wyświetla się kod błędu E5.

KODY BŁĘDÓW
NrKod błęduProblem
1.E1Usterka czujnika temperatury pomieszczenia
2.E2Usterka czujnika temperatury wymiennika zewn.
3.E3Usterka czujnika temperatury wymiennika wewn.
4.E4Usterka silnika jednostki wewnętrznej lub problem
z sygnałem zwrotnym
5.E5Brak komunikacji między jednostkami wewn. i zewn.
6.F0Usterka silnika prądu stałego wentylatora jednostki zewn.
7.F1Uszkodzenie modułu IPM
8.F2Uszkodzenie modułu PFC
9.F3Problem ze sprężarką
10.F4Błąd czujnika temperatury przegrzania
11.F5Zabezpieczenie temperatury głowicy sprężarki
12.F6Błąd czujnika temperatury otoczenia jednostki zewn.
13.F7Zabezpieczenie przed zbyt wysokim lub za niskim na-
pięciem zasilania
14.F8Błąd komunikacji modułów jednostki zewnętrznej
15.F9Błąd pamięci EEPROM jednostki zewnętrznej
16.FABłąd czujnika temperatury ssania
(uszkodzenie zaworu 4 drogowego)
A. Problem ze sprężarką.
B. Uszkodzenie modułu IPM.
C. Błąd czujnika temperatury ssania.
D. Brak komunikacji między jednostkami.
Kod błędu E5, oznaczający 'Brak komunikacji między jednostkami wewn. i zewn.', wskazuje na istotny problem w systemach HVAC, gdzie współpraca i wymiana informacji między jednostkami są kluczowe dla prawidłowego funkcjonowania. W przypadku, gdy urządzenie nie może nawiązać komunikacji, może to prowadzić do braku synchronizacji w działaniu systemu, a tym samym do nieefektywnej pracy lub całkowitego zatrzymania. W praktyce, przed podjęciem dalszych kroków diagnostycznych, warto najpierw sprawdzić połączenia kablowe oraz zasilanie jednostek, co jest zgodne z dobrymi praktykami serwisowymi. W przypadku potwierdzenia braku komunikacji, zastosowanie narzędzi do testowania sygnałów komunikacyjnych (np. oscyloskopy) może pomóc w zdiagnozowaniu, czy problem leży w uszkodzeniu kabla, czy w jednym z modułów sterujących. Działania te są niezbędne, aby zapewnić działanie systemu na najwyższym poziomie efektywności oraz minimalizować ryzyko awarii w przyszłości.

Pytanie 11

Gdy sprzęt komputerowy jest w trakcie pożaru i podłączony do zasilania, nie wolno go gasić

A. kocem gaśniczym
B. gaśnicą śniegową
C. gaśnicą proszkową
D. pianą
Prawidłowa odpowiedź to użycie piany do gaszenia płonącego sprzętu komputerowego. Piana ma zdolność izolowania źródła ognia od tlenu, co jest kluczowe w procesie gaszenia. Ponadto, piana chłodzi powierzchnię, na którą jest aplikowana, co zmniejsza ryzyko dalszego rozprzestrzeniania się ognia. Standardy bezpieczeństwa przeciwpożarowego w miejscach, gdzie używa się sprzętu elektronicznego, zalecają stosowanie środków gaśniczych, które minimalizują ryzyko uszkodzenia sprzętu. W przypadku sprzętu komputerowego, którego podzespoły są wrażliwe na działanie wody oraz substancji chemicznych, piana staje się najbardziej odpowiednim rozwiązaniem. Przykładowo, w centrach danych i serwerowniach, gdzie istnieje ryzyko pożarów związanych z elektroniką, zaleca się stosowanie systemów gaśniczych opartych na pianie, aby skutecznie i bezpiecznie opanować sytuację. Warto zatem znać i stosować tę metodę, aby zminimalizować straty materialne oraz zapewnić bezpieczeństwo osobom znajdującym się w pobliżu.

Pytanie 12

W jakim trybie operacyjnym sterownik PLC wykonuje wszystkie etapy cyklu pracy?

A. RUN
B. STOP
C. TERM
D. START
Tryb pracy RUN w sterownikach PLC jest kluczowy, ponieważ to właśnie w tym trybie realizowane są wszystkie zaprogramowane fazy cyklu pracy urządzenia. W trybie RUN sterownik interpretuje i wykonuje instrukcje zawarte w programie użytkownika, co oznacza, że w tym czasie mogą być realizowane operacje wejść i wyjść, obliczenia, a także podejmowanie decyzji na podstawie zdefiniowanych warunków. Na przykład, w systemach automatyki przemysłowej, w których PLC steruje procesem produkcyjnym, tryb RUN jest niezbędny do ciągłego monitorowania i kontrolowania parametrów, takich jak temperatura, ciśnienie czy poziom substancji. W praktyce, aby zapewnić niezawodność działania, stosuje się procedury uruchamiania i stopniowego przechodzenia do trybu RUN, co jest zgodne z zasadami bezpieczeństwa i dobrymi praktykami w projektowaniu systemów automatyki. Warto również zwrócić uwagę, że w różnych standardach automatyki, takich jak IEC 61131-3, podkreśla się znaczenie trybu RUN jako głównego trybu operacyjnego, w którym następuje realizacja logiki sterowania.

Pytanie 13

Który warunek zagwarantuje przejście z kroku k do kroku k+1?

Ilustracja do pytania
A. Gdy a zmieni wartość z 1 na 0
B. Gdy wartość a=1
C. Gdy a zmieni wartość z 0 na 1
D. Gdy wartość a=0
Pomimo że inne odpowiedzi mogą wydawać się logiczne, każda z nich opiera się na błędnych założeniach dotyczących działania bramki Schmitta. Odpowiedź sugerująca, że przejście do kroku k+1 następuje, gdy wartość a=1, jest nieprecyzyjna, ponieważ sama wartość sygnału nie wystarczy, aby zainicjować przejście. Kluczowym aspektem jest zmiana sygnału, a nie jego ustalone wartości. Odpowiedzi wskazujące na zmianę z 1 na 0 lub pozostawanie na poziomie 0 całkowicie pomijają zasadniczą funkcję bramki, która wymaga detekcji konkretnej zmiany stanu. W rzeczywistości, gdy a zmienia się z 1 na 0, bramka nie reaguje, co prowadzi do błędnych wniosków, że takie przełączenie może inicjować dalsze kroki. Typowym błędem jest mylenie stabilnych poziomów sygnałów z ich zmianą, co jest kluczowe w analizie cyfrowych układów logicznych. Zrozumienie, że bramki Schmitta są zaprojektowane do reagowania na konkretne zmiany sygnałów, a nie na ich wartości stałe, jest fundamentalne dla prawidłowego korzystania z tej technologii w projektach inżynieryjnych. Słabości w tej wiedzy mogą prowadzić do projektowania systemów, które są wrażliwe na zakłócenia lub działają nieefektywnie, co jest niedopuszczalne w inżynierii i automatyce. Dlatego zrozumienie mechanizmów działania bramek, a zwłaszcza przejść stanów, jest kluczowe w projektach wymagających niezawodności i precyzji.

Pytanie 14

Jakie czynności należy wykonać tuż przed przesłaniem programu sterującego z komputera do pamięci sterownika PLC?

A. Odłączyć kabel zasilający
B. Ustawić sterownik w trybie STOP
C. Odłączyć kabel komunikacyjny
D. Przełączyć sterownik w tryb RUN
Ustawienie sterownika PLC w trybie STOP przed przesłaniem programu sterowniczego jest kluczowym krokiem, który należy podjąć dla zapewnienia bezpieczeństwa operacji. Tryb STOP pozwala na wgranie nowego programu bez ryzyka, że bieżące operacje będą kontynuowane, co mogłoby prowadzić do nieprzewidzianych sytuacji, jak np. uszkodzenie sprzętu czy naruszenie zasad bezpieczeństwa. W praktyce, w trybie STOP użytkownik ma pełną kontrolę nad procesem programowania, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w dziedzinie automatyki przemysłowej, gdzie bezpieczeństwo i integralność systemów są priorytetem. Zgodnie z normami, takimi jak IEC 61131-3, przed każdą modyfikacją programu, zaleca się, aby systemy były w trybie, który nie pozwala na ich aktywne działanie, co znacznie redukuje ryzyko błędów. Po pomyślnym przesłaniu programu, można przełączyć sterownik z powrotem w tryb RUN, co pozwala na uruchomienie nowych funkcji programu.

Pytanie 15

Parametry takie jak powierzchnia membrany, temperatura operacyjna, typ napędu, maksymalne ciśnienie, skok oraz precyzja położenia są charakterystyczne dla

A. siłownika hydraulicznego
B. siłownika pneumatycznego
C. smarownicy pneumatycznej
D. silnika hydraulicznego
Siłowniki pneumatyczne charakteryzują się różnorodnymi parametrami, które wpływają na ich wydajność i zastosowanie w różnych systemach automatyki. Powierzchnia membrany, temperatura pracy i maksymalne ciśnienie to kluczowe aspekty, które determinują zdolność siłownika do generowania odpowiedniej siły. Na przykład, w aplikacjach wymagających precyzyjnej kontroli położenia, takich jak w automatyzacji w przemyśle spożywczym lub pakowaniu, wybór siłownika pneumatycznego z odpowiednimi parametrami staje się kluczowy. Dobre praktyki w branży zalecają dostosowanie tych parametrów do specyfiki aplikacji, co obejmuje m.in. dobór odpowiednich materiałów odpornych na temperatury oraz ciśnienia robocze, aby zapewnić długotrwałość i niezawodność. Dodatkowo, siłowniki pneumatyczne są często wykorzystywane w liniach produkcyjnych ze względu na swoją szybkość działania, co czyni je idealnymi do operacji wymagających dynamicznych ruchów. Zgodność z normami ISO oraz uwzględnienie aspektów bezpieczeństwa jest również istotnym elementem przy projektowaniu systemów z ich użyciem.

Pytanie 16

Cyfrą 1 na schemacie przekładni obiegowej oznaczono koło

Ilustracja do pytania
A. zębate o uzębieniu zewnętrznym.
B. stożkowe.
C. cierne.
D. zębate o uzębieniu wewnętrznym.
Wybór odpowiedzi związanej z zębami zewnętrznymi, kołami ciernymi czy stożkowymi pokazuje, że nie do końca rozumiesz różnice między tymi typami kół. Koła zębate o uzębieniu zewnętrznym mają zęby na zewnątrz, przez co ich wykorzystanie w przekładniach obiegowych jest dość ograniczone, szczególnie jeśli chodzi o oszczędność miejsca i efektywność. Koła cierne przenoszą napęd przez tarcie, ale nie mają zębów, co sprawia, że są mniej stabilne niż koła zębate, zwłaszcza tam, gdzie potrzebna jest precyzja. Jeśli chodzi o koła stożkowe, to one są robione do przenoszenia napędu pod kątem, a w przekładniach obiegowych raczej chodzi o efektywne przenoszenie energii w linii prostej. Takie problemy mogą wynikać z niewiedzy na temat podstawowych zasad projektowania przekładni czy ich funkcji. Dlatego warto w projektach inżynieryjnych dobrze dobierać odpowiednie typy kół zębatych, żeby maszyny działały jak najlepiej i ryzyko uszkodzeń było jak najmniejsze.

Pytanie 17

Jaki program jest wykorzystywany do generowania rysunków trójwymiarowych?

A. AutoCAD
B. PCschematic
C. FluidSim
D. STEP 7
AutoCAD to jeden z najpopularniejszych programów do projektowania, który umożliwia tworzenie zarówno rysunków 2D, jak i 3D. Jego funkcjonalność obejmuje szeroki zakres narzędzi, które wspierają projektantów w tworzeniu skomplikowanych modeli trójwymiarowych. Dzięki możliwości pracy w trzech wymiarach, AutoCAD jest wykorzystywany w wielu branżach, takich jak architektura, inżynieria mechaniczna czy projektowanie wnętrz. Przykładowo, architekci mogą tworzyć realistyczne wizualizacje budynków, co ułatwia prezentację projektów klientom oraz wprowadzenie ewentualnych poprawek na etapie koncepcyjnym. Dodatkowo, AutoCAD wspiera współpracę z innymi programami CAD, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w branży projektowej. Umożliwia to integrację z innymi danymi i modelami, co znacznie usprawnia proces projektowania.

Pytanie 18

Pokazany na rysunku układ sterowania siłownikiem pneumatycznym składa się z dwóch czujników położenia i sterownika PLC. Układ uruchamiany jest przyciskiem monostabilnym. Ile wejść i wyjść cyfrowych należy wykorzystać w sterowniku?

Ilustracja do pytania
A. 1 wejście, 3 wyjścia.
B. 1 wejście, 1 wyjście.
C. 2 wejścia, 2 wyjścia.
D. 3 wejścia, 1 wyjście.
Odpowiedź, która wskazuje na 3 wejścia i 1 wyjście, jest poprawna z kilku powodów. W opisywanym układzie sterowania siłownikiem pneumatycznym mamy do czynienia z dwoma czujnikami położenia, które pełnią kluczową rolę w monitorowaniu stanu siłownika. Każdy z tych czujników generuje sygnał informujący o aktualnej pozycji elementu roboczego, co wymaga przypisania jednego wejścia cyfrowego w sterowniku PLC do każdego czujnika. Dodatkowo, przycisk monostabilny, który uruchamia cały system, również wymaga osobnego wejścia cyfrowego, aby sterownik mógł prawidłowo interpretować jego sygnał aktywacji. W sumie daje to 3 wejścia cyfrowe. Siłownik pneumatyczny, który jest kontrolowany przez system, potrzebuje jednego wyjścia cyfrowego dla aktywacji zaworu, co finalizuje naszą konfigurację jako 3 wejścia i 1 wyjście. Tego rodzaju podejście do projektowania układów sterowania jest zgodne z najlepszymi praktykami inżynieryjnymi i standardami automatyki, które zalecają klarowne i efektywne zarządzanie sygnałami oraz ich przyporządkowanie w systemach PLC.

Pytanie 19

W mechatronicznym urządzeniu uszkodzony został sterownik LOGO 12/24RC. W tabeli przedstawiono producenta informacje dotyczące stosowanych oznaczeń. Które dane odpowiadają uszkodzonemu sterownikowi?

 — 12/24: zasilanie napięciem 12/24 V DC
 — 230: zasilanie napięciem 115 ÷ 240 V AC/DC
 — R: wyjścia przekaźnikowe (brak symbolu R - wyjścia tranzystorowe)
 — C: wbudowany zegar tygodniowy
 — o: wersja bez wyświetlacza (LOGO! Pure)
 — DM: binarny moduł rozszerzenia
 — AM: analogowy moduł rozszerzenia
 — CM: komunikacyjny moduł zewnętrzny (np. moduły EIB/KNX)
 — TD: Panel tekstowy
A. Napięcie zasilania 12 V lub 24 V DC, wyjścia przekaźnikowe, wbudowany zegar tygodniowy, wersja z wyświetlaczem.
B. Napięcie zasilania 115 ÷ 240 V AC, wyjścia tranzystorowe, wbudowany zegar tygodniowy, wersja bez wyświetlacza.
C. Napięcie zasilania 12 V lub 24 V AC, wyjścia tranzystorowe, binarny moduł rozszerzenia, wersja z wyświetlaczem.
D. Napięcie zasilania 115 ÷ 240 V AC, wyjścia przekaźnikowe, analogowy moduł rozszerzenia, wersja bez wyświetlacza.
Wybrana odpowiedź jest poprawna, ponieważ dokładnie odzwierciedla specyfikację sterownika LOGO 12/24RC. Ten model rzeczywiście działa na napięciu 12 V lub 24 V DC, co jest kluczowe dla jego prawidłowego funkcjonowania w różnych aplikacjach automatyki. Wyjścia przekaźnikowe pozwalają na sterowanie obwodami z większymi obciążeniami, co jest niezbędne w wielu projektach mechatronicznych. Wbudowany zegar tygodniowy umożliwia programowanie zaawansowanych harmonogramów pracy, co zwiększa efektywność energetyczną systemów oraz pozwala na automatyzację procesów zgodnie z wymaganiami użytkownika. Wersja z wyświetlaczem ułatwia monitorowanie i diagnostykę, co jest nieocenione w praktyce inżynieryjnej. Dobrym przykładem zastosowania może być automatyka budynkowa, gdzie sterownik ten kontroluje oświetlenie i systemy grzewcze zgodnie z zaprogramowanym harmonogramem. Zrozumienie specyfikacji sterowników, takich jak LOGO, jest kluczowe dla inżynierów zajmujących się automatyką, ponieważ pozwala na ich prawidłowy dobór i zastosowanie w praktyce.

Pytanie 20

Jakie polecenie w środowisku programowania sterowników PLC pozwala na przesłanie programu z urządzenia do komputera?

A. Chart Status
B. Upload
C. Download
D. Single Read
Polecenie Upload jest kluczowym elementem pracy z programowalnymi sterownikami logicznymi (PLC) i pozwala na przesyłanie programu z urządzenia do komputera. Dzięki temu inżynierowie mają możliwość archiwizacji, analizy i modyfikacji programów, co jest niezbędne w kontekście efektywnego zarządzania systemami automatyki. Przykładowo, w przypadku konieczności aktualizacji programu, operator może przesłać aktualną wersję na komputer, aby zachować wszelkie wprowadzone zmiany w bezpiecznym miejscu. Również w sytuacjach awaryjnych, gdy nastąpią nieprawidłowości w działaniu maszyny, przesyłanie programu może umożliwić szybszą diagnozę problemu. Zgodnie z dobrymi praktykami branżowymi, regularne wykonywanie operacji Upload jest niezbędne do zapewnienia bezpieczeństwa i niezawodności systemów automatyki, umożliwiając powrót do stabilnych wersji oprogramowania oraz umożliwiając zespołom inżynierskim analizowanie rozwoju projektu.

Pytanie 21

Podczas montażu napędów hydraulicznych należy przestrzegać określonych norm technicznych. Która z wymienionych zasad jest nieprawidłowa?

A. Przed finalnym zamontowaniem wszystkie komponenty urządzeń hydraulicznych muszą być dokładnie oczyszczone
B. Podczas montażu konieczne jest zapewnienie czystości, aby do instalowanego systemu nie dostały się zanieczyszczenia
C. Wszystkie uszczelnienia powinny być bardzo starannie złożone
D. Uszczelki oraz podkładki gumowe powinny być oczyszczone za pomocą rozpuszczalnika i wysuszone na świeżym powietrzu
No więc, jeśli chodzi o to, że trzeba przemyć uszczelki i podkładki gumowe rozpuszczalnikiem, to nie jest najlepsza opcja. Dlaczego? Bo gumowe elementy bardzo źle reagują na te chemikalia i mogą się po prostu zniszczyć. W praktyce, jak używasz rozpuszczalników, to możesz osłabić właściwości tych uszczelek, co potem da się we znaki w hydraulice. A tam liczy się każda kropla i musisz mieć pewność, że wszystko działa jak należy. Wiesz, są różne standardy, jak na przykład ISO 4414, które mówią, że lepiej unikać chemii, bo to może zaszkodzić materiałom uszczelniającym. Więc zawsze warto trzymać się odpowiednich środków czyszczących, które są pokazane przez producenta, żeby wszystko działało długo i bezproblemowo.

Pytanie 22

W systemie hydraulicznym maksymalne ciśnienie robocze płynu wynosi 20 MPa. Jaki powinien być minimalny zakres pomiarowy manometru zamontowanego w tym systemie?

A. 0÷10 barów
B. 0÷250 barów
C. 0÷160 barów
D. 0÷25 barów
Wybór zakresu pomiarowego 0÷250 barów dla manometru zainstalowanego w układzie hydraulicznym, w którym maksymalne ciśnienie robocze wynosi 20 MPa, jest poprawny z kilku powodów. Po pierwsze, manometr powinien mieć zakres pomiarowy wyższy niż maksymalne ciśnienie, aby zapewnić dokładność i bezpieczeństwo pomiaru. Wybierając manometr o zakresie 0÷250 barów, uzyskujemy rezerwę bezpieczeństwa wynoszącą 5 MPa, co jest zgodne z praktykami branżowymi, gdzie standardem jest posiadanie co najmniej 25% zapasu nad maksymalne ciśnienie robocze. Takie podejście minimalizuje ryzyko przekroczenia zakresu pomiarowego i potencjalnych uszkodzeń urządzenia. Przykładowo, w przemyśle budowlanym i motoryzacyjnym, gdzie ciśnienia robocze mogą się szybko zmieniać, dobór odpowiedniego manometru jest kluczowy dla bezpieczeństwa i efektywności procesów. Ponadto, manometry z wyższymi zakresami pomiarowymi są bardziej odporne na uszkodzenia mechaniczne oraz lepiej radzą sobie z wysokimi impulsami ciśnienia, co jest istotne w dynamicznych układach hydraulicznych.

Pytanie 23

Badanie szczelności układu hydraulicznego powinno być wykonane przy ciśnieniu

A. równym ciśnieniu roboczemu
B. wyższym o 50% od ciśnienia roboczego
C. wyższym o 100% od ciśnienia roboczego
D. niższym o 20% od ciśnienia roboczego
Ocena szczelności układu hydraulicznego przy ciśnieniu równym roboczemu nie jest wystarczająca, ponieważ nie pozwala na identyfikację potencjalnych słabości układu. Ustalenie, że ciśnienie testowe powinno być mniejsze o 20% od roboczego, może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji, gdyż nie bada się wówczas charakterystyki układu przy warunkach przeciążeniowych. Należy zauważyć, że przy korzystaniu z ciśnienia roboczego jako punktu odniesienia nie identyfikuje się potencjalnych nieszczelności, które mogą wystąpić tylko przy wyższych ciśnieniach. Z kolei testowanie układu przy ciśnieniach mniejszych o 20% wprowadza dodatkowe ryzyko, gdyż nie odzwierciedla rzeczywistych warunków pracy, jakie mogą wystąpić w wyniku wahań ciśnienia czy awarii. Praktyka ta może być szczególnie niebezpieczna w kontekście systemów hydraulicznych, gdzie w przypadku niewłaściwego przygotowania do pracy może dojść do poważnych uszkodzeń lub wypadków. Dlatego istotne jest, aby przy przeprowadzaniu testów szczelności zawsze stosować się do sprawdzonych standardów i procedur, które zalecają przeprowadzanie testów ciśnieniowych wyższych od roboczych, co zwiększa bezpieczeństwo i niezawodność systemów hydraulicznych.

Pytanie 24

Która z podanych zasad musi być przestrzegana przed przystąpieniem do konserwacji lub naprawy urządzenia mechatronicznego posiadającego oznaczenie przedstawione na rysunku?

Ilustracja do pytania
A. Zamknij drzwi do pomieszczenia.
B. Załącz przed rozpoczęciem czynności.
C. Otwórz okno w pomieszczeniu.
D. Odłącz przed rozpoczęciem czynności.
Odpowiedź "Odłącz przed rozpoczęciem czynności" to strzał w dziesiątkę. Zasadniczo, zanim zaczniemy majsterkować przy jakimkolwiek urządzeniu mechatronicznym, trzeba je odłączyć od prądu. Spójrz na ten symbol ostrzegawczy, który widzisz na rysunku – przypomina, że urządzenie może być pod napięciem. A to już duże zagrożenie dla osób, które zajmują się serwisowaniem. Jeśli nie odłączysz zasilania, może się zdarzyć, że w trakcie pracy urządzenie się włączy i to może skończyć się niebezpiecznie. W przemyśle, gdzie używamy robotów i maszyn automatycznych, takie standardy jak ANSI Z535.3 są bardzo ważne. Mówią, jak powinno się oznakować urządzenia, żeby zachować bezpieczeństwo. Pamiętaj, że zawsze warto upewnić się, że urządzenie jest oznaczone jako "nie włączać" podczas robienia konserwacji. Nie tylko, że to zgodne z przepisami BHP, ale to także klucz do odpowiedzialnego działania w kwestii bezpieczeństwa w pracy.

Pytanie 25

Jaki blok funkcjonalny powinien być zastosowany w systemie sterującym, który umożliwia śledzenie liczby pojazdów na parkingu?

A. Multiplekser analogowy
B. Regulator PID
C. Licznik dwukierunkowy
D. Timer TON
Licznik dwukierunkowy jest kluczowym blokiem funkcjonalnym, który umożliwia precyzyjne zliczanie pojazdów wjeżdżających i wyjeżdżających z parkingu. W kontekście systemów automatyki i monitorowania, jego główną zaletą jest zdolność do prowadzenia bilansu w czasie rzeczywistym, co jest niezbędne dla efektywnego zarządzania miejscami parkingowymi. Przykładem zastosowania licznika dwukierunkowego może być system parkingowy, który informuje użytkowników o aktualnej liczbie dostępnych miejsc, co zwiększa komfort korzystania z parkingu i pozwala na optymalizację ruchu. Zgodnie z dobrymi praktykami branżowymi, takie systemy powinny być zaprojektowane z myślą o łatwej integracji z innymi komponentami systemu zarządzania budynkiem, co podnosi ich funkcjonalność. Liczniki dwukierunkowe mogą również być zintegrowane z systemami analizy danych, co pozwala na dalsze usprawnienia w zarządzaniu ruchem i prognozowaniu obciążenia parkingu.

Pytanie 26

Aby zmienić skok gwintu należy zmienić wartość liczbową przy literze adresowej

N100 G00 X55 Z5
N110 T3 S80 M03
N120 G31 X50 Z-30 D-2 F3 Q3
A. D (korektor narzędzia)
B. F (prędkość posuwu)
C. T (wybór narzędzia)
D. Q (promień wodzący)
Odpowiedzi takie jak "Q" (promień wodzący), "D" (korektor narzędzia) oraz "T" (wybór narzędzia) są błędne, ponieważ nie odnoszą się one do zmiany skoku gwintu, a ich zastosowanie w kontekście obrabiarek CNC jest inne. Promień wodzący, oznaczany literą "Q", ma na celu definiowanie promienia narzędzia przy obróbce, a jego zmiana nie wpływa na parametry związane z gwintowaniem. Korektor narzędzia, oznaczany literą "D", jest używany do kompensacji błędów w długości narzędzi skrawających, co oznacza, że nie ma bezpośredniego związku ze skokiem gwintu. Wybór narzędzia, oznaczany literą "T", pozwala na zmiany w używanym narzędziu, co nie wpływa na parametry skoku gwintu. Zmiana skoku gwintu odbywa się za pomocą odpowiednich kodów G, a zrozumienie, które parametry odpowiadają za konkretne aspekty procesu obróbczy, jest kluczowe dla efektywności pracy. Operatorzy muszą dobrze znać funkcje poszczególnych liter adresowych oraz ich zastosowanie, aby uniknąć nieporozumień i błędów w programowaniu obrabiarek CNC. Błąd w przypisaniu liter adresowych lub niewłaściwe zrozumienie ich funkcji może prowadzić do nieprawidłowej obróbki, co w konsekwencji może skutkować nieodwracalnymi błędami w produkcie końcowym.

Pytanie 27

Po przeprowadzeniu naprawy układu pneumatycznego zszywacza tapicerskiego zauważono, że zszywki nie są całkowicie wbite w drewno. Co należy zrobić w pierwszej kolejności?

A. sprawdzić jakość zszywek
B. zmierzyć siłę zszywania
C. ocenić działanie układu roboczego zszywacza
D. ustawić odpowiednie ciśnienie robocze
Regulacja ciśnienia roboczego jest kluczowym krokiem w diagnostyce problemów z niepełnym wbijaniem zszywek w drewno. W układzie pneumatycznym, odpowiednie ciśnienie powietrza wpływa bezpośrednio na siłę zszywania oraz efektywność pracy zszywacza. Zbyt niskie ciśnienie może spowodować, że zszywki nie będą miały wystarczającej energii do wniknięcia w materiał, co skutkuje ich niepełnym wbijaniem. Z kolei zbyt wysokie ciśnienie może prowadzić do uszkodzenia materiału lub zszywek, a także do niestabilnego działania narzędzia. W praktyce, aby zapewnić optymalne parametry pracy, powinno się regularnie kontrolować ciśnienie w układzie, zgodnie z zaleceniami producenta narzędzia. Warto również przeprowadzać okresowe przeglądy i konserwację układu pneumatycznego, co pozwoli na uniknięcie wielu problemów związanych z jakością zszywania. Prawidłowe ustawienie ciśnienia to zatem nie tylko element diagnostyki, ale także kluczowy aspekt utrzymania wysokiej jakości pracy zszywacza.

Pytanie 28

W procesie automatyzacji produkcji, jaką rolę pełni czujnik indukcyjny?

A. Monitorowanie wilgotności
B. Pomiar temperatury
C. Detekcja obecności metalowych obiektów
D. Kontrola poziomu płynów
Czujnik indukcyjny to niezwykle ważny element w automatyzacji produkcji, szczególnie w branżach, gdzie kluczowe jest wykrywanie obecności metalowych obiektów. Działa na zasadzie zmiany pola elektromagnetycznego w momencie, gdy obiekt metalowy zbliża się do czujnika. Taki mechanizm działania pozwala na skuteczną detekcję metali bez konieczności fizycznego kontaktu z obiektem, co jest nieocenione w aplikacjach, gdzie kontakt może być niebezpieczny lub niewygodny. Przykłady zastosowań obejmują linie montażowe, gdzie czujniki indukcyjne kontrolują obecność metalowych części, czy systemy bezpieczeństwa, gdzie monitorują obecność metalowych elementów w krytycznych punktach systemu. Czujniki te charakteryzują się również dużą trwałością i odpornością na warunki środowiskowe, co czyni je niezastąpionymi w trudnych warunkach przemysłowych. Dzięki swojej precyzji i niezawodności, czujniki indukcyjne są powszechnie stosowane w różnych gałęziach przemysłu, od motoryzacyjnego po spożywczy, zapewniając efektywność i bezpieczeństwo procesów technologicznych.

Pytanie 29

Wymiana danych pomiędzy urządzeniami w sieci komunikacyjnej o danej topologii wymaga zaangażowania wszystkich urządzeń sieciowych.

A. pierścienia
B. gwiazdy
C. drzewa
D. magistrali
Wybór odpowiedzi "gwiazdy", "magistrali" lub "drzewa" wskazuje na pewne nieporozumienia dotyczące działania różnych typologii sieciowych. W topologii gwiazdy każde urządzenie jest podłączone do centralnego punktu, co skutkuje tym, że wymiana informacji może odbywać się bez udziału wszystkich urządzeń. W takim przypadku, awaria centralnego punktu może prowadzić do całkowitego zablokowania sieci. Podobnie, w topologii magistrali, urządzenia są połączone za pomocą wspólnego medium transmisyjnego. Przesyłanie danych w tej topologii nie wymaga zaangażowania wszystkich urządzeń, co sprawia, że jest ona mniej efektywna w porównaniu do topologii pierścienia, jeśli chodzi o współpracę między urządzeniami. W topologii drzewa, która jest strukturą hierarchiczną, również nie wszystkie urządzenia muszą brać udział w wymianie informacji, co czyni tę odpowiedź niewłaściwą. W związku z tym ważne jest zrozumienie, że różne topologie mają różne mechanizmy działania, a ich wybór powinien być uzależniony od specyficznych potrzeb sieciowych oraz od tego, jak krytyczna jest współpraca między urządzeniami w danej aplikacji. Zrozumienie tych różnic jest kluczowe dla projektowania efektywnych i niezawodnych sieci.

Pytanie 30

Jaki typ systemu wizualizacji procesów przemysłowych powinien być użyty do ustawiania parametrów produkcji, gdy nie ma dostępnego miejsca na komputer?

A. Aplikacja oparta na architekturze NET Framework.
B. Specjalistyczne środowisko wizualizacyjne ISO/OSI.
C. System SCADA.
D. Panel operatorski HMI.
Panel operatorski HMI (Human-Machine Interface) jest kluczowym elementem w nowoczesnych systemach automatyki przemysłowej, umożliwiającym operatorom interakcję z maszynami i procesami produkcyjnymi. Jego podstawową funkcją jest wprowadzanie i monitorowanie parametrów pracy maszyn bezpośrednio na urządzeniu, co jest niezwykle istotne w sytuacjach, gdy przestrzeń robocza jest ograniczona. W odróżnieniu od rozbudowanych systemów SCADA, które wymagają stacji komputerowej do nadzoru i sterowania, panele HMI mają kompaktową budowę, co umożliwia ich łatwe umiejscowienie w obiektach produkcyjnych. Przykładami zastosowania paneli HMI mogą być linie montażowe, gdzie operatorzy mogą szybko reagować na zmiany w procesie, wprowadzać korekty oraz monitorować stany awaryjne. W kontekście standardów branżowych, panele HMI wspierają interoperacyjność z różnymi protokołami komunikacyjnymi, co jest zgodne z dobrymi praktykami inżynieryjnymi w automatyce przemysłowej. Dodatkowo, panele te często posiadają funkcje diagnostyczne, co zwiększa efektywność utrzymania ruchu.

Pytanie 31

Wskaż operator w języku IL, który musi być użyty w programie sterującym, aby zrealizować wywołanie bloku funkcyjnego FUN_1?

A. CAL FUN_1
B. RET FUN_1
C. LD FUN_1
D. ST FUN_1
Wybór operatorów takich jak "RET", "ST" czy "LD" zamiast "CAL" może prowadzić do poważnych nieporozumień w kontekście programowania w języku IL. Operator "RET" jest używany do zwracania wartości z bloku funkcyjnego, co oznacza, że jego zastosowanie w kontekście wywołania bloku funkcyjnego jest błędne. Użycie "ST" oznacza zapis do zmiennej, co nie ma zastosowania w kontekście wywoływania funkcji. Z kolei operator "LD" służy do ładowania wartości do rejestru, co również nie jest zgodne z wymaganiami wywołania bloku funkcyjnego. Takie pomyłki mogą wynikać z niepełnego zrozumienia funkcji poszczególnych operatorów w języku IL, a także ich zastosowania w odpowiednich kontekstach. Programowanie w systemach sterowania wymaga precyzyjnego zrozumienia, jak różne operatory współdziałają ze sobą oraz jakie mają zastosowanie w specyficznych scenariuszach. Dlatego też kluczowe jest, aby programiści dokładnie analizowali funkcje i możliwości każdego operatora, a także stosowali najlepsze praktyki, aby uniknąć takich nieporozumień i zapewnić niezawodność oraz efektywność swoich rozwiązań.

Pytanie 32

W sprężarce pneumatycznej nie ma możliwości regulacji ciśnienia powietrza. Jakie jest najbardziej prawdopodobne źródło awarii?

A. Uszkodzenie uszczelki w zaworze zwrotnym łączącym zbiornik z rurą tłoczącą.
B. Zabrudzenie zaworu zasysającego powietrze
C. Przerwanie obwodu elektrycznego, który zasila silnik sprężarki.
D. Uszkodzenie membrany w reduktorze sprężarki.
Nieprawidłowe wnioski dotyczące problemów z regulacją ciśnienia powietrza w sprężarce pneumatycznej często wynikają z błędnego zrozumienia roli poszczególnych elementów systemu. Przerwanie obwodu elektrycznego zasilającego silnik napędzający sprężarkę nie wpływa na samą regulację ciśnienia, ponieważ silnik, mimo braku zasilania, nie ma wpływu na wewnętrzne funkcje reduktora. Dodatkowo, uszkodzenie uszczelki w zaworze zwrotnym, chociaż może powodować wycieki powietrza, nie jest bezpośrednią przyczyną braku regulacji ciśnienia, a raczej skutkiem ubocznym, który może manifestować się w inny sposób, na przykład w postaci spadku ciśnienia w zbiorniku. Zabrudzenie zaworu zasysającego powietrze również prowadzi do problemów, ale jego wpływ na regulację jest pośredni i zależny od innych czynników. Ważne jest, aby przy analizie awarii sprężarki stosować logiczne podejście, które uwzględnia wszystkie aspekty działania systemu pneumatycznego, w tym rolę reduktora w kontrolowaniu ciśnienia. Zrozumienie mechanizmów działania sprężarki i jej komponentów jest kluczowe dla skutecznego diagnozowania problemów i wdrażania skutecznych rozwiązań w praktyce przemysłowej.

Pytanie 33

W tabeli podano dane techniczne sterownika PLC. Jakim maksymalnym prądem można obciążyć sterownik, dołączając do jego wyjścia silnik?

Dane techniczne
Napięcie zasilająceAC/DC 24 V
Wejścia:
Zakres dopuszczalny
Przy sygnale „0"
Przy sygnale „1"
Prąd wejściowy

DC 20,4 ... 28,8 V
maks. AC/DC 5 V
min. AC/DC 12 V
2,5 mA
Wyjścia:
Rodzaj
Prąd ciągły

4 przekaźnikowe
10 A - przy obciążeniu rezystancyjnym,
3 A - przy obciążeniu indukcyjnym
A. 7,0 A
B. 10,0 A
C. 3,0 A
D. 2,5 A
Odpowiedź 3,0 A jest poprawna, ponieważ zgodnie z danymi technicznymi sterownika PLC, jego maksymalny prąd obciążenia wynosi 3 A. Przy podłączeniu silnika do wyjścia sterownika należy zawsze zwrócić uwagę na jego parametry, ponieważ zarówno prąd, jak i napięcie zasilające muszą być zgodne z danymi katalogowymi urządzenia. W przypadku obciążeń indukcyjnych, takich jak silniki, warto również wziąć pod uwagę prąd rozruchowy, który może być znacznie wyższy od prądu nominalnego. Praktyczne zastosowanie tej wiedzy jest kluczowe, gdyż niewłaściwe dobranie prądu obciążenia może prowadzić do uszkodzenia sterownika oraz obniżenia efektywności całego systemu. W branży automatyki przemysłowej podstawowe zasady dobierania obciążeń są ujęte w normach takich jak IEC 61131, które zalecają odpowiednie dobieranie komponentów w celu zapewnienia trwałości oraz niezawodności systemów. Zrozumienie tych aspektów jest niezwykle istotne, zwłaszcza w kontekście projektowania i eksploatacji instalacji automatyki.

Pytanie 34

Selsyn trygonometryczny (resolver) wykorzystywany w serwomechanizmach ma na celu pomiar

A. szybkości liniowej
B. szybkości kątowej
C. przemieszczeń liniowych
D. przemieszczeń kątowych
Selsyn trygonometryczny, znany również jako resolver, jest kluczowym elementem w serwomechanizmach, który służy do pomiaru przemieszczeń kątowych. Jego działanie opiera się na przekształceniu ruchu obrotowego na sygnał elektryczny, co pozwala na dokładne określenie kąta obrotu wału. Przykładowo, w automatycznych systemach sterowania, takich jak roboty przemysłowe czy systemy CNC, selsyny są używane do monitorowania pozycji narzędzi i ich precyzyjnego ustalania. Zastosowanie selsynów w takich aplikacjach jest zgodne z najlepszymi praktykami w zakresie automatyzacji, zapewniając nieprzerwaną i dokładną informację zwrotną o położeniu. Z perspektywy inżynieryjnej, pomiar przemieszczeń kątowych jest niezbędny do precyzyjnego sterowania ruchem, co wpływa na efektywność i jakość produkcji. Warto zaznaczyć, że standardy branżowe, takie jak ISO 9409, definiują wymagania dotyczące takich systemów, co świadczy o ich znaczeniu w nowoczesnych technologiach automatyzacji.

Pytanie 35

Jakim napięciem powinien być zasilany cyfrowy mikroprocesorowy regulator DCRK 12 przeznaczony do kompensacji współczynnika mocy w układach napędów elektrycznych, o danych znamionowych zamieszczonych w tabeli?

Ilość stopni regulacji12
Regulacja współczynnika mocy0,8 ind. – 0,8 pojem.
Napięcie zasilania i kontroli Ue380...415V, 50/60Hz
Roboczy zakres działania Ue- 15% ... +10% Ue
Wejście pomiarowe prądu5 A
Typ pomiaru napięcia i prąduRMS
Ilość wyjść przekaźnikowych12
Maksymalny prąd załączenia12 A
A. 400 V AC
B. 230 V AC
C. 400 V DC
D. 230 V DC
Wybór napięcia 400 V DC, 230 V AC, lub 230 V DC jako źródła zasilania dla cyfrowego mikroprocesorowego regulatora DCRK 12 prowadzi do nieporozumień dotyczących zasadności stosowania tych wartości. Napięcie 400 V DC nie jest typowe w zastosowaniach przemysłowych, gdzie standardowe napięcie zasilające to napięcie przemienne AC. W przypadku systemów zasilania, które wymagają wysokiego napięcia stałego, często korzysta się z rozwiązań, które są ściśle dostosowane do specyficznych potrzeb, takich jak zasilacze impulsowe, natomiast w tym przypadku regulator nie jest przystosowany do pracy z napięciem stałym. Odpowiedź 230 V AC, chociaż powszechnie używana w domowych instalacjach elektrycznych, nie mieści się w zakresie zasilania regulatora DCRK 12, który wymaga wyższego napięcia dla zapewnienia odpowiedniej wydajności w aplikacjach przemysłowych. Odpowiedź 230 V DC również jest niewłaściwa, ponieważ napięcie stałe nie jest standardem w kontekście zasilania regulacji mocy w układach napędowych. Często, nieprawidłowe odpowiedzi wynikają z mylnego rozumienia różnicy między napięciem stałym a przemiennym oraz braku znajomości specyfikacji technicznych urządzeń. Przekonanie, że niższe napięcia mogą być zastosowane w systemach o wyższej mocy, prowadzi do niewłaściwych decyzji inżynieryjnych. Również zrozumienie zasadnych zastosowań energii elektrycznej jest kluczowe dla skutecznego projektowania i implementacji systemów zasilania.

Pytanie 36

Który z podanych kwalifikatorów działań, używanych w metodzie SFC, definiuje zależności czasowe?

A. N
B. D
C. S
D. R
Kwalifikator 'D' w metodzie SFC (Sequential Function Chart) odnosi się do uzależnień czasowych, co oznacza, że służy do definiowania opóźnień w działaniach sterujących. Jego użycie jest kluczowe w kontekście programowania PLC, gdzie czas odgrywa istotną rolę w synchronizacji procesów. Na przykład, w automatyzacji procesów przemysłowych, użycie kwalifikatora 'D' pozwala na wprowadzenie opóźnień między cyklami produkcyjnymi, co może być niezbędne do zapewnienia odpowiedniego działania maszyn oraz bezpieczeństwa. Kwalifikator ten jest zgodny z zasadami modelowania systemów, gdzie precyzyjne zarządzanie czasem może znacząco poprawić efektywność operacyjną. W praktyce, w przypadku zaprogramowania maszyny do produkcji, która wymaga chwili na załadunek lub wyładunek materiałów, zastosowanie opóźnienia 'D' umożliwia prawidłowe przeprowadzenie operacji bez zatorów. Warto również zaznaczyć, że w systemach SCADA i HMI, wizualizacja takich opóźnień może znacznie ułatwić monitorowanie i zarządzanie procesami przemysłowymi.

Pytanie 37

Do czego służy magistrala danych w systemach mechatronicznych?

A. Zasilania urządzeń
B. Przesyłania sygnałów między komponentami
C. Mocowania elementów mechanicznych
D. Chłodzenia komponentów
Pozostałe odpowiedzi sugerują inne funkcje, które magistrala mogłaby potencjalnie pełnić, ale są one niepoprawne w kontekście jej rzeczywistego zastosowania. Magistrala danych nie służy do zasilania urządzeń. Zasilanie to proces dostarczania energii elektrycznej do komponentów systemu, który zazwyczaj realizowany jest przez dedykowane przewody zasilające i nie jest związany z przesyłem danych. Również chłodzenie komponentów nie jest funkcją magistrali danych. Chłodzenie odbywa się przez systemy mechaniczne, takie jak wentylatory czy radiatory, które odprowadzają ciepło z elementów elektronicznych. Jest to kluczowe dla utrzymania stabilnych warunków pracy, ale nie ma związku z funkcją komunikacji danych. Mocowanie elementów mechanicznych to z kolei proces związany z fizycznym łączeniem części systemu, co realizowane jest za pomocą śrub, zacisków czy innych mechanicznych uchwytów, a nie przez magistralę danych. Takie myślenie może wynikać z błędnego zrozumienia roli magistrali jako centralnego punktu komunikacyjnego, co może być mylnie interpretowane jako centralny punkt zasilania czy chłodzenia. Tego typu błędne interpretacje można jednak z łatwością wyeliminować poprzez odpowiednie zrozumienie podstawowych funkcji każdego z systemów wchodzących w skład mechatroniki.

Pytanie 38

Oprogramowanie komputerowe, które monitoruje procesy w systemach i posiada kluczowe funkcje takie jak gromadzenie, wizualizacja oraz archiwizacja danych, a także alarmowanie i kontrolowanie przebiegu procesu, to oprogramowanie

A. CNC
B. CAD
C. CAM
D. SCADA
Oprogramowanie SCADA (Supervisory Control and Data Acquisition) jest kluczowym narzędziem w nowoczesnych systemach automatyki przemysłowej. Jego główną funkcją jest nadzorowanie i zarządzanie procesami przemysłowymi poprzez zbieranie, wizualizację i archiwizację danych w czasie rzeczywistym. SCADA umożliwia operatorom monitorowanie różnych parametrów procesów, takich jak temperatura, ciśnienie czy poziom substancji, co pozwala na szybkie podejmowanie decyzji oraz reagowanie na potencjalne awarie. Przykłady zastosowania SCADA obejmują przemysł energetyczny, wodociągi, zakłady chemiczne oraz produkcję. Dzięki integracji z systemami alarmowymi, SCADA informuje o nieprawidłowościach i niebezpieczeństwach, umożliwiając automatyczne lub manualne korekty w czasie rzeczywistym. Warto również zwrócić uwagę, że zgodność z międzynarodowymi standardami, takimi jak ISA-95, zapewnia interoperacyjność i skuteczność systemów SCADA w złożonych środowiskach przemysłowych.

Pytanie 39

Interfejs sieciowy, symbolicznie przedstawionego na rysunku komputera, z zainstalowanym oprogramowaniem do programowania sterowników PLC, posiada przypisany adres IP 192.168.100.2. Który z podanych adresów IP należy nadać sterownikowi aby mógł komunikować się z komputerem?

Ilustracja do pytania
A. 192.168.99.2
B. 192.168.100.3
C. 192.168.101.3
D. 192.168.100.2
Udzielona odpowiedź nie jest właściwa z kilku istotnych powodów. W przypadku adresu 192.168.100.2, jest to adres przypisany do komputera, więc nie może być użyty przez inne urządzenie w tej samej sieci. Użycie tego adresu przez sterownik PLC prowadziłoby do konfliktu adresów IP, co uniemożliwiłoby poprawną komunikację w sieci. Kolejny adres, 192.168.99.2, znajduje się w zupełnie innej podsieci, co także uniemożliwia komunikację z komputerem o adresie 192.168.100.2. W przypadku IP 192.168.101.3, również jest to adres przynależący do innej podsieci, co przekreśla możliwość nawiązania połączenia. Kluczowym aspektem w projektowaniu sieci jest zrozumienie, jak działają klasy adresowe i maski podsieci. Adresy IP są podzielone na różne klasy (A, B, C), które określają, jak wiele urządzeń może być w danej podsieci. W tym kontekście, maksymalne wykorzystanie dostępnych adresów w podsieci C, do której należy adres 192.168.100.2, jest kluczowe dla zapewnienia sprawnej komunikacji w sieci lokalnej. Niewłaściwe przypisanie adresu IP skutkuje nie tylko brakiem łączności, ale także może prowadzić do trudności w diagnozowaniu problemów w sieci. Zrozumienie, jak poprawnie przypisywać adresy IP w oparciu o ich lokalizację w podsieci, jest fundamentem skutecznego zarządzania siecią.

Pytanie 40

Na schematach systemów pneumatycznych, siłowniki powinny mieć oznaczenie składające się z cyfry oraz litery

A. A
B. V
C. Z
D. P
Odpowiedź "A." jest poprawna, ponieważ w schematach układów pneumatycznych siłowniki są oznaczane symbolem literowym "A" oraz dodatkową liczbą, co jest zgodne z normami, takimi jak ISO 1219, które regulują oznaczanie elementów w schematach hydraulicznych i pneumatycznych. Oznaczenia te są istotne dla zrozumienia funkcji poszczególnych komponentów oraz ich właściwej identyfikacji w dokumentacji technicznej. Użycie liter i cyfr w taki sposób zapewnia jednoznaczność i ułatwia komunikację między inżynierami, technikami i innymi specjalistami. Przykładowo, siłownik pneumatyczny oznaczony jako A1 może wskazywać na specyfikę danego modelu oraz jego parametry, co jest kluczowe podczas projektowania układów automatyki przemysłowej. Właściwe oznaczenie komponentów wpływa na efektywność i bezpieczeństwo pracy systemów pneumatycznych oraz przyczynia się do ich dłuższej żywotności, co jest niezwykle istotne w kontekście nowoczesnej produkcji. Zatem, zrozumienie zasadności takiego oznaczenia jest fundamentem dla każdego inżyniera zajmującego się projektowaniem układów automatyki.