Wyniki egzaminu

Nowy egzamin
Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Pszczelarz
  • Kwalifikacja: ROL.03 - Prowadzenie produkcji pszczelarskiej
  • Data rozpoczęcia: 13 grudnia 2025 16:44
  • Data zakończenia: 13 grudnia 2025 16:47

Egzamin niezdany

Wynik: 1/40 punktów (2,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Udostępnij swój wynik
Facebook
X.com
LinkedIn
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Który z produktów pszczelich może być zaatakowany przez roztoczka suszowego, zwanego także mlekowym
(Carpoglyphus lactis)?

A. Miód.
B. Propolis.
C. Pyłek.
D. Wosk.
Roztoczek suszowy, znany też jako roztoczek mlekowy (Carpoglyphus lactis), to szkodnik, który rzeczywiście potrafi zaatakować miód. Dzieje się tak przez to, że miód jest produktem o odpowiedniej wilgotności oraz zawartości cukrów, co stwarza dla tego roztocza idealne warunki do rozwoju i żerowania. W praktyce pszczelarskiej spotyka się sytuacje, gdy miód przechowywany w nieodpowiednich warunkach, szczególnie przy za wysokiej wilgotności powietrza lub źle zabezpieczonych pojemnikach, staje się łatwym celem dla tego szkodnika. Roztoczek ten odżywia się nie tylko miodem, ale także innymi produktami o wysokiej zawartości cukrów prostych, jednak dla pszczelarza to właśnie miód jest najbardziej narażony. Z mojego doświadczenia wynika, że bardzo ważne jest monitorowanie magazynu i regularna kontrola stanu zapasów, bo infestacja przez Carpoglyphus lactis obniża jakość produktu i może prowadzić do dużych strat finansowych. Zgodnie z dobrymi praktykami branżowymi, miód powinno się przechowywać w szczelnie zamkniętych, czystych pojemnikach i zadbać o odpowiednio niską wilgotność otoczenia – to naprawdę ogranicza ryzyko pojawienia się roztocza. Warto też pamiętać, że raz zanieczyszczony miód traci swoje właściwości i nie nadaje się już do konsumpcji czy sprzedaży, więc prewencja ma tu ogromne znaczenie. W odróżnieniu od innych produktów pszczelich, takich jak propolis czy wosk, to właśnie miód jest najbardziej podatny na takie zagrożenia biologiczne. Dobrze, że temat jest sygnalizowany w szkoleniach, bo w praktyce coraz częściej spotyka się takie problemy w magazynach i pasiekach.
Pytanie 2

Którą roślinę miododajną przedstawiono na ilustracji?

Ilustracja do pytania
A. Kruszynę pospolitą.
B. Malinę właściwą.
C. Lipę drobnolistną.
D. Robinię akacjową.
Obserwując zdjęcie, łatwo popełnić błąd, jeśli nie zna się dokładnie cech poszczególnych roślin miododajnych. Kruszyna pospolita ma drobne, niepozorne kwiaty, które nie tworzą skupionych gron – są raczej rozmieszczone pojedynczo na pędach, a jej kwitnienie choć rozciągnięte w czasie, nie daje tak spektakularnych kwiatostanów. Malina właściwa z kolei kwitnie w sposób mniej zwarty; jej kwiaty są białe lub lekko różowe, ale zebrane w luźne grona lub pojedynczo, bez charakterystycznych długich zwisających kiści. Lipa drobnolistna jest oczywiście bardzo cenna dla pszczół, jednak jej kwiaty są zupełnie inne – żółtawe, drobne, zebrane w baldachogrona, a nie w długie kiście. Moim zdaniem często myli się robinię z lipą właśnie przez popularność obu gatunków w nasadzeniach miejskich, choć różnice botaniczne są bardzo wyraźne. Typowy błąd myślowy to kierowanie się wyłącznie kolorem lub ogólnym wyglądem kwiatów, zamiast zwrócić uwagę na ich układ, zapach czy porę kwitnienia. Na zdjęciu widać typową dla robinii długą, białą kiść kwiatów oraz obecność pszczoły, co dodatkowo potwierdza, że to wyjątkowo wartościowa roślina miododajna. W praktyce, umiejętność rozróżniania tych gatunków jest kluczowa nie tylko dla pszczelarzy, ale też dla osób zajmujących się zielenią miejską czy agroekologią, bo błędna identyfikacja może prowadzić do nietrafionych decyzji dotyczących sadzenia pożytków czy planowania gospodarki pasiecznej.
Pytanie 3

Który typ aparatu gębowego występuje u pszczół?

A. Ssący.
B. Kłująco-ssący.
C. Gryzący.
D. Gryząco-ssący.
Często można się pomylić przy rozpoznawaniu typów aparatów gębowych, bo owady mają ich naprawdę sporo i czasem różnice nie są oczywiste na pierwszy rzut oka. Aparat gryzący, typowy np. dla chrząszczy czy mrówek, służy głównie do rozdrabniania pokarmu stałego, bez funkcji pobierania cieczy, więc pszczoły na pewno nie należą do tej grupy. Z kolei aparat ssący, kojarzony głównie z motylami, funkcjonuje na zasadzie rurki – owad zwija ją po pobraniu nektaru, ale nie jest przystosowany do gryzienia czy formowania żadnych struktur, więc taki model u pszczół się nie sprawdza. Kłująco-ssący występuje np. u komarów czy pluskiew, gdzie ważna jest zdolność przebijania skóry lub roślin i wysysania płynu, jednak pszczoły nie pobierają pokarmu w ten sposób – nie potrzebują przebijać twardych struktur, tylko raczej zbierać nektar i wytwarzać wosk. Wydaje mi się, że najczęstszym błędem jest wrzucenie wszystkich owadów zbierających nektar do jednego worka i utożsamianie ich aparatów gębowych z ssącym, ale to zbyt duże uproszczenie. W praktyce rozróżnienie tych typów jest ważne, choćby w kontekście stosowania środków chemicznych w rolnictwie czy projektowania uli, bo każda grupa owadów ma różną wrażliwość na toksyny i inne zagrożenia. Dobre praktyki branżowe wymagają znajomości tych różnic – pszczelarz, technik ochrony roślin czy nawet ogrodnik powinien wiedzieć, że pszczoły to wyjątkowy przykład połączenia funkcji gryzienia i ssania, co daje im przewagę w ekosystemach i gospodarkach rolnych. Sugerowanie się jedynie nazwą lub powierzchownym wyglądem aparatu gębowego prowadzi do błędnych wniosków; warto więc poświęcić chwilę na dokładniejsze zrozumienie tematu, szczególnie że ma to swoje przełożenie praktyczne.
Pytanie 4

Którego krzewu miododajnego dotyczy opis?

Krzew kwitnie od czerwca do września. Daje głównie nektar. Kwiaty są drobne jasnoróżowe zebrane w nieduże grona. Owoce są śnieżnobiałe niby jagody, utrzymują się na krzewie przez całą zimę. Krzew ma małe wymagania glebowe lubi miejsca zacienione występuje w ogrodach, w lasach, na cmentarzach, nadaje się na żywopłoty.
A. Pęcherznicy kalinolistnej.
B. Kruszyny pospolitej.
C. Śnieguliczki białej.
D. Suchodrzewu pospolitego.
Opisany w pytaniu krzew łatwo pomylić z innymi popularnymi miododajnymi roślinami, jednak dokładna analiza cech pozwala uniknąć pomyłki. Kruszyna pospolita faktycznie występuje w lasach i jest miododajna, ale jej owoce są czarne, a nie śnieżnobiałe, kwiaty zaś są bardzo niepozorne, zielonożółte i nie tworzą tak charakterystycznych gron. Suchodrzew pospolity, choć czasami sadzony jako żywopłot, ma kwiaty kremowe lub żółtawe i czerwone owoce, które nie utrzymują się przez całą zimę. Do tego suchodrzew częściej spotyka się na stanowiskach słonecznych, a nie zacienionych. Pęcherznica kalinolistna z kolei tworzy duże, efektowne kwiatostany w kształcie kulistych baldachów, zwykle białych lub różowych, lecz jej owoce są czerwone lub brązowe i szybko opadają – na pewno nie są śnieżnobiałe. Częsty błąd polega na skupieniu się wyłącznie na jednym aspekcie, na przykład długim czasie kwitnienia albo miododajności, bez zwrócenia uwagi na opis owoców czy preferencje siedliskowe. W praktyce prawidłowa identyfikacja krzewów miododajnych opiera się właśnie na kompleksowej analizie wszystkich cech: od koloru i typu kwiatów, przez barwę i trwałość owoców, po wymagania glebowe i zastosowania krajobrazowe. Branżowe standardy, takie jak te promowane przez Polskie Towarzystwo Dendrologiczne czy wytyczne doboru roślin dla terenów zieleni miejskiej, zawsze zalecają spojrzenie całościowe – tylko wtedy unikniemy błędów i dobierzemy roślinę nie tylko atrakcyjną dla pszczół, ale i odporną oraz użyteczną w praktyce. Umiejętność rozróżniania tych krzewów to cenna kompetencja, szczególnie dla osób planujących nasadzenia w ogrodach, pasiekach lub terenach miejskich.
Pytanie 5

Podczas pozyskiwania miodu z plastrów w skład niezbędnego sprzętu wchodzą: miodarka, stół do odsklepiania, odsklepiacz widelcowy oraz

A. izolatory.
B. topiarka.
C. przegonka.
D. cedzidło.
Jeśli ktoś myśli o sprzęcie do pozyskiwania miodu i wybiera na przykład topiarkę, przegonkę czy izolatory, to widać tu pewne pomieszanie pojęć związanych z różnymi etapami pracy w pasiece. Topiarka służy zupełnie do czegoś innego – jej zadaniem jest wytapianie wosku z ramek i innych odpadów pszczelarskich, a nie obróbka miodu podczas wirowania czy oczyszczania. Stosuje się ją dopiero przy przerabianiu wosku, więc nie pojawia się w zestawie sprzętu typowo wykorzystywanego do pozyskiwania miodu z plastrów. Przegonka to z kolei narzędzie, które wykorzystuje się do wyganiania pszczół z nadstawek lub korpusów, żeby można było zabrać ramki z miodem bez dodatkowego stresowania owadów. To przydatne akcesorium, ale jego rola kończy się jeszcze przed odsklepianiem czy wirowaniem miodu. Izolatory natomiast mają znaczenie głównie w hodowli matek pszczelich albo w specyficznych sytuacjach, gdy chcemy ograniczyć dostęp matki do części ula – one nie mają żadnego zastosowania podczas samego procesu wydobywania miodu z plastrów. Takie błędne skojarzenia pojawiają się chyba najczęściej wtedy, gdy ktoś kojarzy pojedyncze narzędzia jako uniwersalne i nie analizuje dokładnie, do czego służą na danym etapie prac pasiecznych. W rzeczywistości podczas wirowania i pozyskiwania miodu najważniejsze jest, by mieć sprzęt, który pozwala nie tylko na wydobycie miodu z plastrów, ale również na jego oczyszczenie i przygotowanie do przechowywania. Z tego powodu cedzidło jest niezbędne – bez niego trudno mówić o profesjonalnym podejściu i zachowaniu standardów jakościowych zalecanych przez środowisko pszczelarskie. Mylenie tych narzędzi to częsty błąd początkujących, ale warto od razu rozróżniać funkcje poszczególnych akcesoriów, żeby praca była po prostu sprawna, bezpieczna i dawała najlepsze efekty.
Pytanie 6

Którą czynność, wykonywaną w zakresie okulizacji, przedstawiono na rysunku?

Ilustracja do pytania
A. Wycinanie oczka.
B. Nacinanie podkładki.
C. Nacinanie komponentów.
D. Wycinanie zrazu.
Z punktu widzenia techniki okulizacji, każda z wymienionych czynności odgrywa swoją rolę, ale tylko jedna stanowi centralny etap przedstawiony na ilustracji. Wycinanie zrazu, choć istotne w wielu metodach szczepienia, nie jest bezpośrednio związane z okulizacją – zraz, czyli fragment pędu z kilkoma oczkami, stosuje się głównie przy szczepieniu przez zraz, nie przez oczko. Nacinanie podkładki natomiast polega na przygotowaniu miejsca na oczko, zwykle poprzez wykonanie nacięcia w kształcie litery „T” – to dopiero początek całego procesu, a nie czynność widoczna na rysunku. Z mojego doświadczenia wynika, że często popełnianym błędem jest mylenie tego etapu z faktycznym przygotowaniem oczka – zwłaszcza na początku przygody z okulizacją. Nacinanie komponentów to z kolei dość ogólny termin, który nie precyzuje, o jaki element chodzi i w praktyce raczej nie używa się go w kontekście okulizacji; dotyczy bardziej ogólnych operacji związanych z łączeniem różnych części roślin. Kluczowa w okulizacji jest precyzyjna separacja oczka wraz z fragmentem kory i odrobiną drewna – właśnie to pokazuje obrazek. Mylenie tych pojęć może wynikać z podobieństwa narzędzi i ruchów wykonywanych podczas różnych technik szczepienia, ale warto pamiętać, że okulizacja skupia się na pracy z pojedynczym oczkiem. Zachowanie czystości narzędzi oraz ostrożność przy wycinaniu pąka są kluczowe, bo nawet niewielkie uszkodzenia mogą skutkować nieprzyjęciem się oczka, co w praktyce oznacza straty w materiale szkółkarskim i niepotrzebną stratę czasu. Warto więc dobrze rozumieć istotę każdego z etapów i nie mylić ich między sobą, bo od tego zależy ostateczny sukces całego procesu.
Pytanie 7

Brunatne pasożyty widoczne na larwach i poczwarkach pszczół oraz na odwłoku i tułowiu dorosłych osobników są objawem

A. amebiozy.
B. nosemozy.
C. kiślicy.
D. warrozy.
Często spotykam się z tym, że wśród pszczelarzy, zwłaszcza początkujących, pojawia się zamieszanie związane z objawami różnych chorób pszczół. Amebioza, choć groźna, nie daje objawów w postaci widocznych brunatnych pasożytów na ciele pszczół. To choroba wywołana przez pierwotniaka (Amoeba mellifica), objawiająca się głównie biegunkami, osłabieniem rodzin, a nie pasożytami na larwach czy dorosłych osobnikach. Kiślica natomiast, choć może powodować zmiany koloru czerwiu, jest typową infekcją bakteryjną (Paenibacillus larvae) prowadzącą do zgnilca amerykańskiego – tu widać masę rozkładającego się czerwiu, ale nie pojawiają się pasożyty widoczne na zewnątrz. Nosemoza to zupełnie inny kierunek – wywołana przez mikrosporydia, prowadzi do problemów trawiennych, biegunek, a nawet masowych padów pszczół, ale pasożyty są mikroskopijne i nie da się ich zobaczyć gołym okiem na larwie czy dorosłej pszczole. Moim zdaniem wiele osób utożsamia objawy chorób przewlekłych z infekcjami pasożytniczymi, bo każda z nich powoduje osłabienie rodziny, jednak tylko warroza daje tak wyraźną, jednoznaczną manifestację obecności brunatnych roztoczy na ciele pszczół. Typowym błędem myślowym jest też zakładanie, że każda zmiana wyglądu czerwiu lub problemy z rozwojem rodziny muszą wynikać z tej samej jednostki chorobowej – tymczasem duża część chorób pszczelich daje bardzo specyficzne objawy i wymaga od pszczelarza sprawnego rozpoznania, najlepiej zgodnie z zaleceniami Polskiego Związku Pszczelarskiego oraz aktualnymi podręcznikami. Zachęcam, by nie opierać się na pobieżnych obserwacjach, tylko zawsze analizować objawy w kontekście całej rodziny pszczelej i jej otoczenia. W praktyce, jeśli widać brunatne, żywe pasożyty na tułowiu i odwłoku, to praktycznie na pewno mamy do czynienia z warrozą.
Pytanie 8

Który z wymienionych zabiegów powinien być zastosowany w celu uniknięcia zaparzenia rodzin pszczelich w czasie transportu na pożytek?

A. Dostawienie kolejnego korpusu z pustymi plastrami pod powałkę.
B. Dodanie nadstawek z plastrami wypełnionymi miodem.
C. Dostawienie korpusu z pustymi plastrami nad powałkę.
D. Usunięcie kraty odgrodowej.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Dostawienie kolejnego korpusu z pustymi plastrami pod powałkę to zdecydowanie jedna z kluczowych praktyk przy transporcie rodzin pszczelich, szczególnie gdy myślimy o unikaniu tzw. zaparzenia. Dlaczego? Otóż, podczas przewożenia pszczół, zwłaszcza w gorące dni lub przy ścisłym zamknięciu wylotków, rodzina produkuje spore ilości ciepła – i wilgoci. Jeśli pszczoły nie mają wystarczającej przestrzeni wentylacyjnej, zaczynają się przegrzewać, co może prowadzić do masowych upadków pszczół, przegrzania czerwiu, a nawet zniszczenia plastrów. Dodatkowy korpus z pustymi plastrami tworzy więcej miejsca i powietrza, przez co łatwiej utrzymać korzystną temperaturę i wilgotność. Poza tym, puste plastry działają jak bufor – pszczoły mogą się rozprzestrzenić, a sam ul zyskuje lepszą wentylację. Takie rozwiązanie jest zalecane zarówno w podręcznikach pszczelarskich, jak i według praktyków zrzeszonych np. w Polskim Związku Pszczelarskim. Moim zdaniem sprawdza się to zwłaszcza w przypadku silnych rodzin lub dłuższych przewozów. Warto pamiętać, że samo dodanie pustych ramek nie załatwia sprawy – trzeba też zadbać o ograniczenie stresu u owadów i np. zaciemnienie ula na czas transportu. Ale bez tej dodatkowej przestrzeni ryzyko zaparzenia wzrasta naprawdę drastycznie.
Pytanie 9

Którą roślinę pożytkową przedstawiono na rysunku?

Ilustracja do pytania
A. Wrzos zwyczajny.
B. Nawłoć kanadyjską.
C. Lawendę wąskolistną.
D. Szałwię lekarską.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Nawłoć kanadyjska to naprawdę bardzo wartościowa roślina pożytkowa i nie bez powodu zyskuje coraz większą popularność wśród pszczelarzy. Moim zdaniem, jej największą zaletą jest długi okres kwitnienia, bo zaczyna kwitnąć w drugiej połowie lata, kiedy inne pożytki już się kończą. Kwiaty nawłoci przyciągają mnóstwo pszczół, więc to taki ratunek na ubogie miesiące. W praktyce, miód nawłociowy wyróżnia się jasną barwą i specyficznym, lekko anyżkowym smakiem – to coś, co zdecydowanie warto poznać. W branży pszczelarskiej uznaje się, że uprawa nawłoci w pobliżu pasiek może znacząco podnieść wydajność rodzin pszczelich, a także poprawić jakość końcowego produktu, czyli miodu. Warto pamiętać, że nawłoć kanadyjska jest rośliną inwazyjną, ale jednocześnie idealnie nadaje się na mniej eksploatowane, trudniejsze gleby, gdzie inne gatunki sobie nie radzą. W mojej opinii, to roślina, której nie powinno zabraknąć w nowoczesnej gospodarce pasiecznej, bo jest zgodna z zasadami zrównoważonego rozwoju i zapewnia pożytek wtedy, gdy inne gatunki już nie kwitną. Dobrze jest też znać jej właściwości lecznicze – wyciągi z nawłoci są wykorzystywane w ziołolecznictwie, głównie na drogi moczowe. Takie praktyczne wykorzystanie rośliny pożytkowej to już branżowy standard.
Pytanie 10

Podgatunek pszczoły Apis mellifera sicula zaliczany jest do pszczół

A. środkowoeuropejskich.
B. bałkańskich.
C. orientalnych.
D. afrykańskich.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Prawidłowo wskazana została grupa pszczół, do której zalicza się Apis mellifera sicula – czyli pszczoły bałkańskie. Ten podgatunek, zwany też sycylijską pszczołą miodną, wywodzi się z Sycylii i jest klasyfikowany jako część linii bałkańskiej, podobnie jak inne pszczoły z południowo-wschodniej Europy. Co ciekawe, różnice między podgatunkami pszczół miodnych są bardzo ważne w praktyce pszczelarskiej. Apis mellifera sicula charakteryzuje się dużą odpornością na wysokie temperatury i suchy klimat, co sprawia, że sprawdza się w środowiskach śródziemnomorskich, gdzie inne podgatunki mają problemy z przeżyciem. Z mojego doświadczenia wynika, że pszczelarze coraz częściej zwracają uwagę właśnie na takie cechy, bo klimat się zmienia i trzeba dobrze dopasować typ pszczoły do lokalnych warunków. Warto dodać, że według uznanych klasyfikacji, np. Ruttnera, linia bałkańska obejmuje wiele podgatunków istotnych dla bioróżnorodności pszczół w Europie. Dobrą praktyką jest też korzystanie z podgatunków regionalnych, by utrzymać lokalne ekotypy i zapobiegać wypieraniu ich przez bardziej agresywne lub obce rasy – to jest szczególnie ważne przy prowadzeniu hodowli matek pszczelich oraz zachowaniu zdrowych populacji. Jak widać, znajomość takich szczegółów może się naprawdę przydać w praktycznym pszczelarstwie.
Pytanie 11

Do uprawy na glebach lekkich nadaje się

A. pszenica.
B. gryka.
C. rzepak.
D. gorczyca.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Gryka to naprawdę ciekawa roślina pod względem wymagań glebowych. Sprawdza się świetnie na glebach lekkich, piaszczystych i nawet tych dość ubogich w składniki pokarmowe, gdzie większość innych upraw sobie nie radzi. To jest duża zaleta, szczególnie tam, gdzie rolnik nie może sobie pozwolić na drogie nawożenie czy poprawę struktury gleby. Wielu specjalistów podkreśla, że gryka nie lubi gleb zlewnych ani ciężkich glin, lepiej znosi suszę niż nadmiar wody – to cecha bardzo praktyczna, szczególnie na polach w centralnej czy północno-wschodniej Polsce. W dodatku jej krótki okres wegetacji pozwala wykorzystywać ją jako plon główny albo poplon. Często spotyka się ją na glebach klasy V czy VI, gdzie inne rośliny uprawne typu pszenica czy rzepak po prostu nie dają sobie rady. Moim zdaniem, coraz większa popularność gryki to nie przypadek – obserwuje się, że w dobie zmian klimatu i ograniczeń nawozowych, gryka daje rolnikom pewną stabilność plonowania nawet na słabszych stanowiskach. Bez dwóch zdań, dla gleby lekkiej gryka jest jednym z lepszych wyborów, a przy tym ma wartość paszową i konsumpcyjną. Z punktu widzenia praktyka, można śmiało powiedzieć, że to jedna z najbardziej uniwersalnych roślin do trudniejszych stanowisk – i praktyka, i literatura branżowa to potwierdzają.
Pytanie 12

Wiosną, brak lotów i bezsilne staczanie się pszczół z deski wylotowej oznacza

A. głód w rodzinie.
B. brak matki.
C. występowanie warrozy.
D. występowanie choroby sporowcowej.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Objaw braku lotów pszczół wiosną oraz ich bezsilne staczanie się z deski wylotowej praktycznie zawsze wskazuje na problem z głodem w rodzinie pszczelej. To typowa sytuacja, gdy po zimie pszczoły wyczerpały zapasy pokarmu i nie mają już energii, by latać czy nawet podjąć próbę poszukiwań pożytku. W praktyce pszczelarskiej często obserwuje się takie zachowanie po przedłużającej się zimie lub wczesną wiosną, gdy matka już rozpoczęła czerwienie, a zapasy szybko się kończą. Dobrą praktyką jest wtedy sprawdzanie stanu zapasów i ewentualne podkarmianie – najlepiej ciastem miodowo-cukrowym lub kandyzowanym cukrem. Jeśli zauważysz leżące, niemrawe pszczoły, które nie potrafią wrócić do ula, najczęściej powodem jest niedobór energii, a nie choroba. Warroza czy nosemoza mogą powodować inne objawy, jak deformacje skrzydeł, biegunki czy ogólne osłabienie, ale nie taki bezsilny upadek po wyjściu na zewnątrz. Moim zdaniem właśnie znajomość tych różnic sprawia, że dobry pszczelarz potrafi szybko rozpoznać i zareagować, zanim straty staną się nieodwracalne. To jeden z powodów, dla których regularny przegląd rodzin i monitorowanie stanu zapasów to podstawa wiosennych prac pasiecznych.
Pytanie 13

Jakie są objawy zgnilca amerykańskiego?

A. Zaburzenia lokomocyjne.
B. Drżenia skrzydełek pszczół lotnych.
C. Zmiany na zasklepach komórek z martwym czerwiem.
D. Wypadanie szczecinek.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź dotycząca zmian na zasklepach komórek z martwym czerwiem jest najbardziej trafna, jeśli chodzi o objawy zgnilca amerykańskiego pszczół. Tak się składa, że to właśnie charakterystyczne zmiany na zasklepach – takie jak zmatowienie, ciemnienie, wklęśnięcie czy perforacje – są jednym z kluczowych i najbardziej rozpoznawalnych symptomów tej choroby. Często w praktyce spotyka się sytuację, gdzie pszczelarz zauważa, że zasklepy czerwiu przestają być jednolicie wypukłe i jasne, a zaczynają się robić podejrzanie wklęsłe i ciemniejsze – i, moim zdaniem, jeśli ktoś ma choć trochę doświadczenia przy ulu, to natychmiast powinno mu zapalić się ostrzegawcze światełko. Dodatkowym objawem jest obecność lepkiej, nitkowatej masy po przebiciu zasklepu – to już niemal podręcznikowa sytuacja opisywana w literaturze, np. w zaleceniach PIWet-u czy Polskiego Związku Pszczelarskiego. W praktyce pszczelarskiej, każda nieprawidłowość na zasklepach czerwiu wymaga szczególnej uwagi, bo wczesne rozpoznanie zgnilca pozwala zminimalizować straty i ograniczyć rozprzestrzenianie się choroby. Takie obserwacje to podstawa monitoringu zdrowotności rodzin pszczelich, zwłaszcza w okresach intensywnego wychowu czerwiu. Warto pamiętać, że objawy te nie występują przy innych powszechnych chorobach czerwia, co dodatkowo podkreśla ich znaczenie diagnostyczne. Sam uważam, że regularna kontrola wyglądu zasklepów powinna być rutyną dla każdego, kto traktuje pasiekę poważnie.
Pytanie 14

Po ilu dniach nakrop zostaje zasklepiony i jest już dojrzałym miodem?

A. 11-13
B. 8-10
C. 2-4
D. 5-7

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź 5-7 dni jest jak najbardziej poprawna, bo właśnie w tym przedziale czasowym nakrop, czyli świeżo przyniesiony przez pszczoły nektar, zostaje przez nie odparowany i zagęszczony do odpowiedniego poziomu wilgotności (zwykle poniżej 18%), a potem zasklepiony cienką warstwą wosku. To właśnie zasklepienie jest jasnym sygnałem dla pszczelarza, że miód jest już dojrzały i nadaje się do wirowania. Moim zdaniem każdy, kto zajmuje się pasieką, powinien dobrze znać ten przedział czasowy, bo zbyt wczesne odebranie miodu (czyli przed zasklepieniem) może prowadzić do fermentacji przez zbyt wysoką zawartość wody, a tego nikt nie chce. W praktyce, jeśli zerkniesz rano do ula i widzisz, że miód jest zasklepiony, możesz być praktycznie pewny, że nadaje się do odbioru. Oczywiście na to, czy będzie to bliżej 5 czy 7 dni, wpływa pogoda, wilgotność powietrza i siła rodziny pszczelej. W dobrych warunkach już po 5 dniach większość komórek może być zasklepiona, ale czasem wszystko się rozciąga do tygodnia. Według dobrych praktyk branżowych najlepiej wybierać miód właśnie po pełnym zasklepieniu, bo wtedy mamy pewność co do jego jakości i trwałości. Niektórzy pszczelarze używają nawet refraktometru do sprawdzenia zawartości wody, ale moim zdaniem obserwacja stopnia zasklepienia to już sprawdzona, stara szkoła. Takie podejście daje najlepsze efekty i minimalizuje ryzyko problemów podczas przechowywania miodu.
Pytanie 15

Na rysunku przedstawiono kwiaty

Ilustracja do pytania
A. lipy.
B. wierzby.
C. berberysu.
D. głogu.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Prawidłowo wskazałeś kwiaty lipy. Kwiaty tego drzewa są bardzo charakterystyczne – mają drobne, żółtawe płatki zebrane w baldachogrona, a do tego zawsze występuje tzw. podkwiatowa podsadka, którą łatwo rozpoznać jako wydłużony, jasnozielony listek przyczepiony do szypułki kwiatostanu. W praktyce to właśnie ta podsadka jest jednym z najważniejszych wyróżników kwiatu lipy spośród innych drzew liściastych w Polsce. W branży zielarskiej i farmaceutycznej kwiat lipy jest wysoko ceniony za właściwości napotne, uspokajające i łagodzące objawy przeziębienia – nie bez powodu napary z lipy znajdują się w apteczkach domowych. Moim zdaniem, warto znać ten gatunek również w kontekście miejskich nasadzeń, bo lipa nie tylko daje cień, ale także przyciąga owady zapylające i poprawia mikroklimat. Jeśli chodzi o standardy rozpoznawania roślin, zawsze warto zwracać uwagę na szczegóły morfologiczne – kształt liści, obecność podsadek, strukturę kwiatostanów. Z mojego doświadczenia wynika, że te detale nieraz ratują przed pomyłką, szczególnie podczas terenowych prac dendrologicznych czy zielarskich. Osobiście uważam, że rozpoznanie lipy to podstawa dla każdego technika związanej z ochroną środowiska lub ogrodnictwem.
Pytanie 16

Którą roślinę miododajną przedstawiono na ilustracji?

Ilustracja do pytania
A. Facelię błękitną.
B. Rzepak ozimy
C. Chaber bławatek.
D. Grykę zwyczajną.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Chaber bławatek to jedna z najbardziej charakterystycznych roślin miododajnych występujących na polskich polach, zwłaszcza w zbożach ozimych. Wyróżnia się intensywnie niebieskimi, rozczapierzonymi kwiatami, które są łatwo rozpoznawalne nawet z daleka. Z mojego doświadczenia wynika, że chabry są szczególnie cenione przez pszczelarzy, bo dostarczają całkiem sporo nektaru, a zbiory miodu z tej rośliny mają bardzo przyjemny, delikatny smak oraz jasną barwę. Chaber bławatek jest nie tylko istotny dla pszczół, ale też stanowi ważny element bioróżnorodności na polach – pomaga przyciągać pożyteczne owady zapylające i tym samym wpływa pozytywnie na plony innych roślin. Praktyka rolnicza pokazuje, że obecność chabra w uprawach może być oznaką mniejszego stosowania herbicydów, bo roślina ta dość szybko znika z pól intensywnie opryskiwanych. Moim zdaniem warto też zauważyć, że chaber bławatek jest niekiedy wykorzystywany w fitoterapii, chociaż to już temat poboczny. Generalnie znajomość takich roślin pomaga nie tylko w rozpoznawaniu upraw, ale także w planowaniu działań agrotechnicznych zgodnych z zasadami zrównoważonego rolnictwa. Dobrze jest wiedzieć, jak wygląda ta roślina i jakie ma znaczenie dla pszczelarstwa w Polsce.
Pytanie 17

W jakiej proporcji powinno stosować się syrop cukrowy do podkarmiania pobudzającego?

A. 3:1
B. 1:2
C. 3:2
D. 1:1

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Syrop cukrowy w proporcji 1:1 (czyli jedna część cukru do jednej części wody) to najbardziej rekomendowana mieszanka do podkarmiania pobudzającego pszczół. Takie rozwiązanie stosuje się przede wszystkim wtedy, gdy zależy nam na pobudzeniu rodzin do wzmożonej pracy, np. przed głównym pożytkiem albo wczesną wiosną, kiedy nie chcemy jeszcze intensywnie dokarmiać, ale chcemy uruchomić matkę do czerwienia. Moim zdaniem to naprawdę sprawdzona metoda, bo taki syrop jest łatwo przyswajalny przez pszczoły i nie obciąża ich zbędnie dodatkowymi czynnościami, jak rozcieńczanie czy odparowywanie nadmiaru wody. Praktycy podkreślają, że właśnie ta proporcja najlepiej symuluje naturalny nektar, przez co matka szybciej zaczyna czerwić, a rodzina staje się bardziej aktywna. W wielu podręcznikach i materiałach branżowych, np. w standardach Polskiego Związku Pszczelarskiego, 1:1 jest wskazywane jako typowy wybór na okresy pobudzania. Warto dodać, że do zimowego dokarmiania stosuje się już gęstsze syropy, więc dobrze te proporcje rozróżniać w praktyce. Z własnego doświadczenia powiem, że przygotowanie takiego syropu nie sprawia większych trudności – wystarczy odmierzyć równą ilość wody i cukru, podgrzać do rozpuszczenia i podać pszczołom, najlepiej lekko ciepły. Czasem, gdy ktoś chce przyspieszyć efekty, daje syrop cieńszy lub gęstszy, ale to właśnie 1:1 daje najlepsze, przewidywalne rezultaty.
Pytanie 18

Której metody tworzenia rodzin pszczelich dotyczy opis?

Z kilku rodzin pszczelich należy odebrać po 1-2 plastry z czerwiem na wygryzieniu, a także plastry z miodem i pierzgą oraz odsiadującymi je pszczołami. Po przewiezieniu ula na nowe pasieczysko należy podać matecznik na wygryzieniu lub nieunasiennioną matkę pszczelą.
A. Dzielenia na pół lotu.
B. Z dwóch trzecia.
C. Zsypańców.
D. Składańców.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Opis dotyczy metody tworzenia rodzin pszczelich zwanej składańcami. W praktyce pasiecznej jest to dosyć często wybierana technika wtedy, gdy pojawia się potrzeba szybkiego utworzenia nowej, silnej rodziny albo wzmocnienia istniejącej. Kluczowe tutaj jest pobranie plastrów z czerwiem, miodem, pierzgą i dorosłymi pszczołami z kilku różnych, zdrowych rodzin, a następnie zestawienie ich w jednym ulu. To znacznie zmniejsza ryzyko osłabienia pojedynczej rodziny i pozwala stworzyć nowy ul z różnorodnym materiałem genetycznym. Po przewiezieniu ula na nowe pasieczysko podanie matecznika na wygryzieniu lub nieunasiennionej matki to już standard, bo młode pszczoły szybciej akceptują nową królową. Moim zdaniem, dużym plusem tej metody jest szybka adaptacja nowej rodziny do pracy i mniejsza skłonność do nastroju rojowego (przynajmniej przez jakiś czas). Praktyka pokazuje, że składańce świetnie sprawdzają się podczas prowadzenia selekcji lub budowania zapasowych rodzin w pasiece. W branżowych opracowaniach, takich jak instrukcje PZP czy podręczniki do technologii pasiecznej, metoda składańców jest zawsze wymieniana jako efektywna i zgodna z zasadami bioasekuracji, pod warunkiem, że pszczoły są zdrowe i pochodzą ze sprawdzonych rodzin. To naprawdę dobry sposób na optymalizację populacji pszczół i utrzymanie pasieki w dobrej kondycji.
Pytanie 19

Podczas głównego przeglądu jesiennego w gnieździe rodziny pszczelej stwierdzono ok. 2 kg miodu.
Ilość pokarmu w tym okresie powinna wynosić minimum 6 kg. Z ilu kg cukru pszczelarz musi zrobić syrop cukrowy (o proporcjach 3:2), aby uzupełnić brakujący "żelazny zapas"?

A. 4 kg
B. 1 kg
C. 2 kg
D. 3 kg

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Dobre zrozumienie zagadnienia! Przy jesiennym przeglądzie gniazda pszczelego szczególnie ważne jest zapewnienie tzw. 'żelaznego zapasu' pokarmu, który pozwoli rodzinie pszczelej przetrwać okres bezpożytkowy, czyli zimę. Standard branżowy mówi wyraźnie — minimum 6 kg miodu w gnieździe to podstawa. Jeżeli mamy tylko 2 kg, trzeba uzupełnić brakujące 4 kg. I tu pojawia się sztuka przygotowania syropu cukrowego. Syrop o proporcji 3:2 (czyli 3 części cukru na 2 części wody) stosuje się, bo jest najlepiej przyswajalny przez pszczoły i dobrze imituje konsystencję miodu. Z doświadczenia wiem, że podanie zbyt rzadkiego syropu nie sprawdzi się w chłodnych warunkach – pszczoły mogą nie zdążyć go przerobić i odparować nadmiar wody. Dlatego kalkulując – żeby pszczoły miały 4 kg gotowego „miodu” w plastrach, musisz użyć 4 kg cukru, bo syrop 3:2 po odparowaniu daje mniej więcej objętość cukru. W praktyce, lepiej nie oszczędzać na ilości – zbyt mały zapas często kończy się osłabieniem rodziny lub nawet jej śmiercią na przedwiośniu. Poza tym, podając syrop późno, pszczoły zużyją część zapasu na przeróbkę, więc zawsze warto lekko zaokrąglić ilość w górę. Takie podejście spotyka się w literaturze fachowej i wśród doświadczonych pszczelarzy. Pamiętaj też, żeby syrop podawać ciepły i nie za późno jesienią – idealnie, kiedy temperatura nie spada jeszcze poniżej 10°C, bo wtedy pszczoły są aktywne i dobrze go pobierają.
Pytanie 20

Oznakowanie świń zgodnie z zasadami identyfikacji i rejestracji oraz obrotu zwierzętami gospodarskimi polega na

A. wytatuowaniu numeru identyfikacyjnego.
B. założeniu na prawą małżowinę uszną duplikatu kolczyka.
C. założeniu na obu małżowinach usznych kolczyków.
D. założeniu opaski.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Prawidłowe oznakowanie świń w Polsce, zgodnie z zasadami identyfikacji i rejestracji zwierząt gospodarskich, polega właśnie na wytatuowaniu numeru identyfikacyjnego. W praktyce wygląda to tak, że już w ciągu 30 dni od urodzenia świni należy wykonać trwały tatuaż na małżowinie usznej, zwykle lewej. Ten numer jest nie tylko unikalny dla każdej sztuki, ale też łatwy do odczytania przez właściwe służby podczas kontroli, przewozu lub sprzedaży. Moim zdaniem to bardzo dobry system, bo tatuaż jest praktycznie nieusuwalny i minimalizuje ryzyko zgubienia oznakowania, co niestety czasem się zdarza przy kolczykach czy opaskach. Warto też pamiętać, że taki sposób oznakowania jest zgodny z rozporządzeniami Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz wytycznymi ARiMR. Z mojego doświadczenia wynika, że hodowcy cenią sobie tę metodę za jej trwałość i prostotę – wystarczy właściwie wykonany tatuaż, żeby mieć pewność, że świnia będzie zawsze prawidłowo zidentyfikowana, nawet przy przemieszczaniu jej między gospodarstwami czy na skupie. W praktyce weterynarze i inspektorzy potwierdzają, że czytelność i trwałość tatuażu znacząco ułatwia wszelkie formalności związane z obrotem zwierzętami. Warto znać ten standard, bo odpowiednie oznakowanie to podstawa legalnego i nowoczesnego chowu.
Pytanie 21

Ile litrów wody należy użyć do sporządzenia brzeczki z 20 litrów miodu, przeznaczonej do domowej produkcji miodu pitnego "czwórniak"?

A. 80 litrów.
B. 20 litrów.
C. 40 litrów.
D. 60 litrów.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Dobrze rozumiesz zagadnienie. W przypadku produkcji miodu pitnego typu „czwórniak” stosuje się proporcje, gdzie na 1 część miodu przypadają 3 części wody. Jeśli masz 20 litrów miodu, to aby uzyskać właściwą brzeczkę, musisz dodać 60 litrów wody. Wynika to bezpośrednio z definicji czwórniaka – mamy łącznie cztery części (jedna miodu, trzy wody), stąd sama nazwa. Te proporcje nie są przypadkowe, bo wpływają na końcowe stężenie alkoholu, smak, klarowność i proces fermentacji. Z mojego doświadczenia wynika, że trzymanie się tych parametrów znacznie ułatwia cały proces, zwłaszcza późniejsze klarowanie i uzyskanie odpowiedniej mocy napitku. Branżowe przepisy, choć mogą mieć drobne wariacje, też podkreślają wagę tej proporcji – to podstawa przy domowej produkcji czwórniaków. Warto pamiętać, by wodę używaną do rozcieńczania miodu zawsze dobrze przygotować, najlepiej przegotować, żeby nie wprowadzić do nastawu niepożądanych mikroorganizmów. To naprawdę jedna z tych rzeczy, które wydają się proste, ale mają ogromny wpływ na końcowy produkt. Dobrym zwyczajem jest też wstępne rozpuszczenie miodu w ciepłej wodzie, co pozwala na lepsze połączenie składników i uniknięcie grudek. W praktyce, trzymanie się tej proporcji pomaga osiągnąć prawdziwy, klasyczny profil smakowy czwórniaka, który wyróżnia się lekkością i delikatną słodyczą.
Pytanie 22

Herbicydy są to pestycydy zwalczające

A. grzyby.
B. gryzonie.
C. chwasty.
D. owady.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Herbicydy to specjalna grupa pestycydów, których głównym celem jest zwalczanie chwastów, czyli niepożądanych roślin w uprawach rolnych, ogrodach czy terenach zieleni miejskiej. Z mojego doświadczenia wynika, że właściwe stosowanie herbicydów pozwala znacznie ograniczyć konkurencję o wodę, składniki odżywcze i światło, co bezpośrednio przekłada się na lepszy wzrost roślin uprawnych. Praktycy często stosują herbicydy w uprawach zbóż, kukurydzy czy ziemniaków, gdzie chwasty mogą skutecznie zredukować plon, jeśli nie zostaną usunięte. W branży istnieją różne typy herbicydów – selektywne i nieselektywne. Te pierwsze działają tylko na określone gatunki chwastów, nie szkodząc roślinie uprawnej, co wymaga jednak dobrej znajomości zarówno biologii roślin, jak i aktualnych technologii ochrony. Moim zdaniem szczególnie ważne jest przestrzeganie zaleceń producentów, bo niewłaściwe użycie herbicydów może prowadzić do powstawania odporności wśród chwastów, zanieczyszczenia środowiska lub nawet uszkodzenia roślin uprawnych. W praktyce rolniczej coraz częściej korzysta się też z integrowanego systemu ochrony roślin, gdzie herbicydy są tylko jednym z elementów walki z chwastami – obok mechanicznych i agrotechnicznych metod. To wszystko pokazuje, że wiedza na temat działania herbicydów i ich właściwego stosowania to absolutna podstawa w nowoczesnym rolnictwie.
Pytanie 23

Jaką maksymalną temperaturę może mieć śmietana surowa podczas transportu trwającego ok. 3 godziny?

§ 10.1.Temperatura przechowywanych lub transportowanych produktów pochodzenia zwierzęcego przeznaczonych do sprzedaży bezpośredniej nie może być wyższa niż:

1) 4°C - dla tuszek drobiowych, zajęczaków i drobnej zwierzyny łownej niewypatroszonej;

2) 3°C - dla narządów wewnętrznych grubej zwierzyny łownej nieoskórowanej;

3) 7°C - dla tusz grubej zwierzyny łownej nieoskórowanej;

4) 6°C - dla mleka surowego i surowej śmietany;

5) 2°C - dla produktów rybołówstwa, z wyłączeniem żywych produktów rybołówstwa.

2. Produkty pochodzenia zwierzęcego przeznaczone do sprzedaży bezpośredniej schładza się niezwłocznie, jeżeli jest to konieczne dla zapewnienia ich bezpieczeństwa.

3. Temperatury, o których mowa w ust. 1 pkt 1-4, mogą być wyższe o 2°C podczas transportu do miejsc prowadzenia sprzedaży bezpośredniej lub zakładu prowadzącego handel detaliczny z przeznaczeniem dla konsumenta końcowego, jeżeli transport ten nie trwa dłużej niż 2 godziny, a po jego zakończeniu produkty zostaną schłodzone do temperatury określonej w ust. 1 pkt 1-4.

A. 6°C
B. 4°C
C. 7°C
D. 8°C

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Dokładnie tak, maksymalna temperatura śmietany surowej podczas transportu, który trwa około 3 godzin, to 6°C. Ta wartość wynika wprost z zapisów § 10.1 rozporządzenia dotyczącego warunków przechowywania i transportu produktów pochodzenia zwierzęcego. W punktach wymieniono, że dla mleka surowego i śmietany surowej ta właśnie temperatura jest graniczna. Co istotne – w przypadku transportu do 2 godzin można by dopuścić krótkotrwałe podniesienie temperatury o 2°C, ale przy transporcie trwającym około 3 godzin już nie ma takiej możliwości. Przekroczenie 6°C może powodować ryzyko rozwoju niepożądanej mikroflory, co bezpośrednio zagraża bezpieczeństwu produktu i konsumenta. W praktyce, jeśli przewozisz śmietanę np. od producenta do sklepu lub na bazar, zawsze dbaj o to, by chłodzenie działało sprawnie – nawet latem w upale. Branża mleczarska bardzo pilnuje tej zasady, bo konsekwencje zaniedbania mogą być poważne, zarówno od strony zdrowotnej, jak i prawnej. Z mojego doświadczenia wynika, że wielu praktyków celowo utrzymuje temperaturę nawet nieco niższą niż 6°C, żeby mieć margines bezpieczeństwa, zwłaszcza w dłuższych trasach. Warto zwrócić uwagę, że takie standardy bezpośrednio wpływają na jakość wyrobów gotowych – świeża śmietana, która była dobrze chłodzona, zupełnie inaczej się zachowuje podczas dalszego przetwarzania lub sprzedaży.
Pytanie 24

Które pszczoły zaliczane są do grupy pszczół orientalnych?

A. Kraińskie.
B. Macedońskie.
C. Kaukaskie.
D. Włoskie.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Wybrałeś pszczoły kaukaskie jako przykład pszczół orientalnych i to rzeczywiście trafiona odpowiedź. Pszczoły kaukaskie (Apis mellifera caucasica) pochodzą z rejonów Kaukazu, który jest uznawany za część obszaru orientalnego, jeśli chodzi o systematykę ras pszczół miodnych. Co ciekawe, ta rasa wyróżnia się bardzo długim języczkiem, co daje jej przewagę w zbieraniu nektaru z głębokich kwiatów, zwłaszcza w chłodniejszym klimacie górskim. Wielu pszczelarzy, szczególnie tych specjalizujących się w gospodarce wędrownej czy produkcji miodów odmianowych, ceni pszczoły kaukaskie za ich łagodność i wysoką wydajność w trudnych warunkach. Spotkałem się nawet z opinią, że są one świetne do pracy przy uprawie facelii i koniczyny czerwonej, gdzie inne rasy sobie średnio radzą. W branżowych standardach przyjmuje się, że dobór rasy pszczół do warunków środowiskowych i rodzaju pożytków to podstawa racjonalnej gospodarki pasiecznej. Dlatego wiedza o tym, które pszczoły należą do grupy orientalnej, pomaga trafniej dobierać materiał hodowlany do specyficznych warunków regionu. Moim zdaniem, nawet jeśli ktoś prowadzi pasiekę hobbystycznie, warto znać takie niuanse, bo to wpływa na efektywność i zdrowotność rodzin w dłuższej perspektywie.
Pytanie 25

Na podstawie danych zawartych w tabeli określ, który sposób suszenia zielonej masy przynosi największe straty białka strawnego.

Sposób suszeniaStraty w %
Suchej masyBiałka strawnegoKarotenu
Suszenie w kopkach przy sprzyjającej pogodzie15-3012-2560-85
Suszenie w kopkach przy niesprzyjającej pogodzie25-5050-6095-98
Dosuszanie nieogrzanym powietrzem15-2010-2050-85
Sztuczne suszenie ciągłym powietrzem5-105-85-6
A. Dosuszanie ciepłym powietrzem.
B. Dosuszanie niedogrzanym powietrzem.
C. Suszenie w kopkach przy niesprzyjającej pogodzie.
D. Suszenie w kopkach przy sprzyjającej pogodzie.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Dobrze wybrana odpowiedź – faktycznie, suszenie zielonej masy w kopkach przy niesprzyjającej pogodzie powoduje największe straty białka strawnego. Wynika to z tego, że długotrwała wilgotność i niska temperatura sprawiają, że w masie roślinnej zaczynają się intensywne procesy rozkładu – zwłaszcza namnażają się bakterie i pleśnie, które rozkładają białko na związki prostsze, czasem wręcz na amoniak czy inne niepożądane substancje. Takie straty są już trudne do odwrócenia w praktyce rolniczej. Z mojego doświadczenia w gospodarstwach, gdzie zbiór i suszenie odbywa się tradycyjnie „na polu”, to pogoda dosłownie potrafi zniweczyć całą jakość paszy – nawet jeśli ktoś się bardzo stara. Standardy branżowe zawsze wskazują, żeby przy niepewnej pogodzie unikać suszenia w kopkach, bo straty potrafią sięgnąć nawet 60% białka strawnego! Lepiej wtedy pomyśleć o szybszym dosuszaniu mechanicznym albo przechowywaniu w formie sianokiszonki. Przy nowoczesnym podejściu kluczowe jest minimalizowanie czasu, w którym zielonka leży na polu – zwłaszcza podczas opadów czy chłodnych dni. Warto o tym pamiętać, bo białko strawne to jeden z głównych wskaźników jakości paszy, a jego utrata przekłada się bezpośrednio na wydajność produkcji zwierzęcej.
Pytanie 26

Na rysunku przedstawiono ramkę ulową z plastrem pszczelim zaatakowanym przez

Ilustracja do pytania
A. kolczatkę.
B. barciaka większego.
C. warrozę destruktor.
D. zakamarnika.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Barciak większy, czyli Galleria mellonella, to jeden z najczęstszych szkodników, z jakimi muszą mierzyć się pszczelarze w swoich pasiekach. Na zdjęciu widać wyraźne uszkodzenia plastra – charakterystyczne tunele i pajęczynki utworzone przez larwy barciaka. To typowy objaw ich żerowania. Barciak atakuje głównie plastry z resztkami pierzgi i wosku, szczególnie te, które nie są regularnie przeglądane lub leżą w magazynie poza okresem intensywnego użytkowania. Z mojego doświadczenia wynika, że zaniedbanie higieny w pasiece i zbyt rzadkie przeglądy ramek bardzo sprzyjają rozwojowi tego szkodnika. Praktyka fachowa podpowiada, żeby przechowywać ramki w przewiewnych, jasnych pomieszczeniach – wtedy barciak ma mniejsze szanse się rozwinąć. Warto wiedzieć też, że zniszczenia powodowane przez barciaka mogą prowadzić do strat w zapasach miodu, a nawet poważniejszych problemów zdrowotnych w rodzinie pszczelej przez wprowadzenie dodatkowych patogenów. Nie można tego lekceważyć. W branżowych standardach, jak wytyczne Polskiego Związku Pszczelarskiego, znajdziesz zalecenia dotyczące regularnej wymiany starych plastrów i cyklicznej kontroli ramek – to naprawdę się sprawdza w praktyce.
Pytanie 27

Wykaszanie dna i skarp rowów melioracyjnych powinno przeprowadzać się

A. 5 razy w roku.
B. 2 razy w roku.
C. 3 razy w roku.
D. 4 razy w roku.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Właściwe wykaszanie dna i skarp rowów melioracyjnych dwa razy w roku to nie przypadek – tak to wynika zarówno z praktyki rolniczej, jak i wytycznych branżowych. Chodzi tutaj przede wszystkim o zapewnienie sprawnego odpływu wód z pól oraz utrzymanie przepustowości rowów. Zbyt rzadkie koszenie prowadzi do zarastania roślinnością, przez co podnosi się ryzyko podtopień, a także utrudnia się prace konserwacyjne. Z kolei zbyt częste koszenie, co też czasem się spotyka, jest nieekonomiczne i może zaburzać równowagę biologiczną w rowach – nie wszystkie rośliny są przecież szkodliwe. Moim zdaniem, dwa razy w roku to takie optimum: raz na wiosnę, zanim rośliny mocno się rozrosną, i drugi raz pod koniec lata, gdy wegetacja już się kończy. Pozwala to utrzymać rów w dobrym stanie technicznym i zapobiegać gromadzeniu się zanieczyszczeń czy zamulaniu. Warto pamiętać, że niektóre gminy nawet mają takie wymogi zapisane w uchwałach albo regulaminach. Poza tym, taka praktyka jest znana z zaleceń Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej. Regularność w tej kwestii to podstawa – gwarantuje długą żywotność rowów i bezpieczeństwo dla upraw.
Pytanie 28

Jaką temperaturę przechowywania miodu należy zapewnić, aby zachował on początkową, wysoką jakość przez okres około roku?

A. 20°C
B. 15°C
C. 25°C
D. 10°C

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Temperatura 10°C jest uważana za optymalną do długoterminowego przechowywania miodu, jeśli zależy nam na zachowaniu najwyższej jakości produktu przez około rok. Chłodne warunki spowalniają procesy enzymatyczne i chemiczne, które prowadzą do rozkładu cennych składników miodu, takich jak enzymy, witaminy czy naturalne przeciwutleniacze. W praktyce, gdy miód przechowuje się w temperaturze około 10°C, minimalizuje się ryzyko fermentacji oraz degradacji smaku i aromatu. Moim zdaniem, często się o tym zapomina, bo w domowych warunkach trzymamy miód w kuchni na półce lub w spiżarni, gdzie zwykle jest cieplej. Jednak branżowe standardy, np. zalecenia Polskiego Związku Pszczelarskiego, jasno wskazują na niższe temperatury i unikanie słońca czy podwyższonej wilgotności. Powiem szczerze, że nawet pszczelarze-amatorzy często przechowują miód w chłodnych piwnicach, bo to się po prostu sprawdza – miód wtedy nie ciemnieje, nie krystalizuje za szybko i nie traci wartości odżywczych. Z mojego doświadczenia wynika, że trzymanie słoika w okolicach 10°C to najlepsze, co można zrobić dla zachowania oryginalnego smaku i jakości. To trochę jak z przechowywaniem dobrego wina – im lepsze warunki, tym dłużej cieszymy się pełnią smaku.
Pytanie 29

Do pasz objętościowych soczystych zalicza się

A. otręby.
B. plewy.
C. okopowe.
D. słomę.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Pasze objętościowe soczyste, czyli właśnie okopowe, to taki rodzaj pasz, które mają wysoką zawartość wody – często ponad 75%. Zaliczamy tutaj między innymi buraki pastewne, ziemniaki, marchew, brukiew czy nawet kiszonki z kukurydzy i traw. Te pasze są szczególnie ważne w żywieniu bydła, zwłaszcza w intensywnym chowie mlecznym, bo oprócz energii i składników odżywczych, dostarczają też sporo wody, co ułatwia trawienie. Z mojego doświadczenia wynika, że okopowe świetnie sprawdzają się na przykład zimą, kiedy nie ma dostępu do świeżej zielonki. Rolnicy bardzo często włączają je do dawek pokarmowych dla krów – w sumie trudno sobie wyobrazić efektywne gospodarstwo mleczne bez tych pasz. Warto pamiętać, że pasze objętościowe soczyste mają niską koncentrację suchej masy, więc zawsze trzeba dobrze zbilansować pełną dawkę, żeby zapewnić zwierzętom wszystko, czego potrzebują. Co ciekawe, zgodnie z normami żywienia zwierząt gospodarskich, sugeruje się, by znaczna część dziennej racji pochodziła właśnie z takich pasz. To taka podstawa, na której buduje się resztę diety w hodowli bydła i nie tylko. W praktyce, dobrze przygotowane i przechowywane okopowe potrafią znacząco podnieść efektywność produkcji. No i zwierzęta je naprawdę lubią, co też jest istotne.
Pytanie 30

Według W. Ostrowskiej najlepiej zimują pszczoły, które wygryzają się

A. około połowy października.
B. na przełomie lipca i sierpnia.
C. do połowy lipca.
D. na przełomie sierpnia i września.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Według W. Ostrowskiej pszczoły, które wygryzają się na przełomie sierpnia i września, najlepiej znoszą zimowlę. Wynika to z tego, że w tym okresie warunki środowiskowe sprzyjają prawidłowemu rozwojowi młodych robotnic, a jednocześnie nie są one jeszcze narażone na przeciążenie pracami polowymi, które mocno wyczerpują starsze pszczoły letnie. Z mojego doświadczenia wynika, że takie pszczoły mają dużo więcej czasu na odpowiednie nagromadzenie zapasów białka w ciele tłuszczowym, co potem przekłada się na ich większą odporność na stresy zimowe i choroby, zwłaszcza nosemozę. Pszczoły wychodzące z komórek w tym czasie lepiej znoszą zimowe bezloty, bo mają jeszcze stosunkowo świeżą fizjologię i są mniej „zużyte” w porównaniu do robotnic późniejszych lub wcześniejszych. W praktyce pszczelarze starają się tak prowadzić rodziny, by szczyt wychowu pszczół zimowych przypadał właśnie na przełom sierpnia i września – to jest kluczowy element udanej zimowli według standardów i dobrych praktyk. Dobrym przykładem jest opóźnianie ostatnich miodobrań oraz wczesne dokarmianie, żeby matka miała warunki do czerwiu właśnie w tym najważniejszym terminie. To, moim zdaniem, takie trochę złote minimum, jeżeli chce się mieć silną rodzinę na wiosnę.
Pytanie 31

Której orki dotyczy opis?

Jest to orka głęboka (20-30 cm), wykonywana jesienią na polach przeznaczonych pod roślinę jarą. Umożliwia uzyskanie sprawności roli w okresie siewu tych roślin.
A. Siewnej.
B. Razówki.
C. Ziębli.
D. Odwrotki.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Opis dotyczy orki ziębli, co faktycznie jest zgodne z praktyką rolniczą stosowaną pod uprawy roślin jarych. Orka ziębna, nazywana też orką zimową, polega na głębokim odwróceniu i spulchnieniu warstwy gleby na głębokość około 20-30 cm, zwykle wykonywanym jesienią. Dzięki temu zabiegowi gleba przez zimę jest dobrze przewietrzona, a także zachodzą w niej korzystne procesy fizyczne i chemiczne, takie jak przemarzanie i rozmrażanie, co wpływa na poprawę jej struktury. Moim zdaniem, z perspektywy praktyka, wartościowa jest właśnie ta zimowa przerwa, bo gleba się "regeneruje" – lepiej się sieje i uprawia wiosną. Ziębiel to właściwy sposób przygotowania roli pod rzepak jary, pszenicę jarą czy jęczmień jary. Warto pamiętać, że taka orka pozwala lepiej magazynować wodę opadową i ogranicza rozwój chwastów oraz szkodników. Branżowe zalecenia – np. z podręczników agronomicznych – jednoznacznie wskazują, że orka ziębna to najlepszy zabieg uprawowy przed roślinami sianymi wiosną, szczególnie na średnich i ciężkich glebach. W wielu gospodarstwach wciąż stawia się na ten rodzaj orki jako jedną z podstawowych operacji agrotechnicznych. Bardzo często praktyczne doświadczenie pokazuje, że dobrze przeprowadzona orka ziębna zdecydowanie ułatwia późniejszą uprawę i zwiększa plonowanie roślin jarych.
Pytanie 32

Zgodnie z danymi przedstawionymi w tabeli zapotrzebowanie na miód i pyłek w rodzinie pszczelej jest największe

ProduktKolejne miesiące rokuRazem
123456789101112
Miód113815201513832190
Pyłek-0,31,83,66,68,15,43,60,6---30
A. w maju.
B. w czerwcu.
C. w lipcu.
D. w sierpniu.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
To jest dokładnie ten moment w roku, kiedy rodzina pszczela intensywnie się rozwija i potrzebuje najwięcej energii oraz białka – czyli właśnie miodu i pyłku. Czerwiec to czas największego rozwoju czerwienia, budowy plastrów, a zarazem szczytowego nasilenia lotów oraz aktywności zbieraczek. Jeśli spojrzeć na dane z tabeli, zarówno zapotrzebowanie na miód (20 jednostek), jak i na pyłek (8,1 jednostki) osiąga wtedy swoje maksimum w skali roku. To nie jest przypadek – w praktyce pszczelarstwa czerwiec to okres, kiedy pszczoły przygotowują się do najważniejszego pożytku i gromadzenia zapasów na kolejne miesiące. Często na kursach pszczelarskich podkreśla się, że jeżeli w czerwcu rodzina nie będzie miała wystarczającej podaży pyłku, bardzo ucierpi rozwój młodych pszczół, a później ich siła w sezonie spadnie. Moim zdaniem, kto to rozumie, lepiej planuje gospodarkę pasieczną, na przykład dbając o dostęp do roślin pyłkodajnych właśnie w tym okresie czy nawet stosując podkarmianie rozwojowe. To jest też powód, dla którego profesjonalni pszczelarze tak bardzo zwracają uwagę na monitoring siły rodzin i poziomu zapasów w czerwcu – tu decyduje się często siła produkcyjna rodziny na resztę sezonu. Czerwiec to pewnego rodzaju granica – jak się ją dobrze wykorzysta, to później dużo łatwiej o dobre wyniki w pasiece. Branżowe opracowania, np. Państwowego Instytutu Weterynaryjnego, podkreślają, że właśnie w tym miesiącu jest szczytowe zapotrzebowanie na oba te składniki w rodzinie pszczelej. W praktyce, jeśli chcesz mieć silne rodziny i wysokie zbiory miodu, nie możesz lekceważyć tego okresu.
Pytanie 33

Która fermentacja powinna zachodzić podczas prawidłowo przebiegającego procesu kiszenia pasz?

A. Octowa.
B. Masłowa.
C. Propionowa.
D. Mlekowa.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
W procesie prawidłowego kiszenia pasz powinna dominować fermentacja mlekowa. To właśnie bakterie kwasu mlekowego są kluczowe dla uzyskania dobrej jakości kiszonki – przekształcają one cukry obecne w zielonce w kwas mlekowy. Dzięki temu pH kiszonki szybko spada, środowisko staje się kwaśne i hamuje rozwój niepożądanych drobnoustrojów, takich jak bakterie gnilne, pleśnie czy bakterie masłowe. Praktyka pokazuje, że tylko wtedy, gdy fermentacja mlekowa przebiega sprawnie, kiszonka zachowuje wysoką wartość pokarmową, ma przyjemny zapach i jest chętnie pobierana przez zwierzęta. W branży paszowej zwraca się ogromną uwagę na właściwe przygotowanie surowca – odpowiednie rozdrobnienie, dobry ubój i szybkie zakiszenie. To właśnie ogranicza dostęp tlenu i pozwala bakteriom mlekowym zdominować fermentację. Często stosuje się nawet inokulanty, czyli szczepionki bakteryjne, które jeszcze zwiększają udział korzystnych bakterii mlekowych w procesie. Moim zdaniem, znajomość tych mechanizmów to podstawa w nowoczesnej produkcji pasz objętościowych. Warto pamiętać, że tylko fermentacja mlekowa zapewnia trwałość i bezpieczeństwo kiszonki, co jest zgodne z wytycznymi dobrych praktyk rolniczych.
Pytanie 34

Jaka w przybliżeniu temperatura panuje w centrum kłębu w czasie zimowli, gdy w rodzinie nie ma czerwiu?

A. 15 °C
B. 25 °C
C. 30 °C
D. 35 °C

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Dobrze wyłapałeś, że temperatura w centrum kłębu pszczelego, kiedy nie ma czerwiu, wynosi mniej więcej 25°C. To taka dość typowa wartość dla zimowli, bo pszczoły wtedy nie muszą aż tak bardzo grzać środka gniazda. Cała rodzina skupia się w ciasny kłąb, żeby minimalizować straty ciepła, ale jednocześnie nie zużywa niepotrzebnie energii – bo przecież nie muszą ogrzewać czerwiu, który jest wymagający pod względem temperatury. Moim zdaniem dobrze tu widać, jak pszczoły potrafią oszczędzać energię: cały czas regulują temperaturę tak, żeby nie wychodzić poza potrzebne minimum. W praktyce, jeśli ktoś zimuje pszczoły i przypadkiem zauważy wyższą temperaturę (np. 30-35°C w centrum kłębu zimą), to powinien się zaniepokoić – bo to często sygnał, że rodzina zaczęła już wychowywać czerw, co zimą jest raczej niepożądane. Ja zawsze powtarzam, że to właściwe gospodarowanie rodziną pszczelą i kontrola warunków zimowli dają najlepsze efekty, a znajomość tych zakresów temperatur bardzo pomaga w ocenie kondycji rodziny pszczelej. Według różnych podręczników branżowych, 25°C to taki złoty środek, żeby pszczoły mogły spokojnie przezimować bez niepotrzebnych strat energetycznych. Warto o tym pamiętać przy planowaniu przeglądów i ocenie stanu uli zimą.
Pytanie 35

O czym świadczy tworzony "stożek" spływającego miodu z miodarki?

Ilustracja do pytania
A. O braku zanieczyszczeń.
B. O dojrzałości miodu.
C. O wysokiej zawartości wody.
D. O początkach krystalizacji.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Tworzenie się tzw. stożka z lejącego się miodu przy wypływie z miodarki jest jednym z najstarszych, a zarazem najprostszych sposobów oceny jego dojrzałości. Jeżeli miód jest dojrzały, ma odpowiednio wysoką lepkość i gęstość, co pozwala mu właśnie na tworzenie stabilnego stożka na powierzchni. To nie jest przypadek, bo taki efekt można zauważyć tylko wtedy, kiedy zawartość wody w miodzie jest niska, a naturalne enzymy i związki zawarte w dojrzałym miodzie utrzymują strukturę. Z mojego doświadczenia, jeśli miód „rozlewa się” szybko i nie tworzy stożka – lepiej dać mu jeszcze trochę czasu w ulu. W branży pszczelarskiej, szczególnie w małych gospodarstwach, taki test jest często stosowany jako szybka kontrola jakości przed dalszym przetwarzaniem lub sprzedażą. Co ciekawe, nawet niektórzy doświadczeni pszczelarze uważają, że stożek to niemal niezawodny wskaźnik, chociaż wiadomo – najlepiej potwierdzić to później refraktometrem. Standardy branżowe mówią jasno: miód dojrzały to miód o zawartości wody poniżej 18–20%. Praktycznie oznacza to, że taki produkt będzie dobrze się przechowywał, nie sfermentuje i zachowa swoje właściwości. Moim zdaniem wiedza o tej zależności bardzo się przydaje na co dzień, szczególnie przy ręcznym wirowaniu miodu, bo pozwala szybko ocenić jakość bez specjalistycznej aparatury.
Pytanie 36

Który sprzęt przedstawiony jest na ilustracji?

Ilustracja do pytania
A. Prasa belująca.
B. Prasa zwijająca.
C. Owijarka bel.
D. Gniotownik walcowy.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź owijarka bel jest prawidłowa, bo na zdjęciu widać typowy sprzęt wykorzystywany do owijania bel folią. Maszyny tego typu są niezbędne szczególnie w gospodarstwach nastawionych na produkcję sianokiszonki i kiszonki z traw, gdzie liczy się szybkie i szczelne zabezpieczenie materiału przed dostępem powietrza. W praktyce taka owijarka pozwala na znaczne przedłużenie trwałości paszy, ogranicza straty wartości odżywczych oraz minimalizuje rozwój niepożądanych mikroorganizmów. Z mojego doświadczenia wynika, że dobrze dobrana i regularnie serwisowana owijarka bel to inwestycja, która naprawdę się zwraca – nie tylko przez poprawę jakości kiszonki, ale też przez oszczędność czasu podczas pracy w polu. Warto zwrócić uwagę na detale konstrukcyjne, na przykład sposób napinania folii czy stabilność obracania beli – to potem wyraźnie wpływa na równomierność owinięcia. Standardem branżowym jest stosowanie folii o odpowiedniej grubości i rozciągliwości, zgodnie z zaleceniami producenta sprzętu. No i na koniec, moim zdaniem – umiejętność rozpoznania owijarki to jedna z podstawowych kompetencji w każdym nowoczesnym gospodarstwie hodowlanym.
Pytanie 37

W jakiej minimalnej odległości od głównej arterii komunikacyjnej pszczelarz może usytuować pasiekę?

A. 200 m
B. 30 m
C. 50 m
D. 100 m

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Minimalna odległość 50 metrów od głównej arterii komunikacyjnej to nie przypadek, tylko wynik przemyślanych przepisów oraz wieloletnich obserwacji praktyków pszczelarstwa. Chodzi o bezpieczeństwo – zarówno ludzi, jak i pszczół. Drogi o dużym natężeniu ruchu, takie jak trasy krajowe czy wojewódzkie, stwarzają ryzyko kolizji owadów z pojazdami, a także możliwość wystraszenia lub rozdrażnienia pszczół przez hałas czy spaliny. Właśnie dlatego ustawodawca określił tę minimalną odległość. Moim zdaniem, to zdecydowanie najbardziej rozsądny kompromis – pasieka zlokalizowana bliżej drogi mogłaby powodować zagrożenie dla kierowców, jeśli pszczoły zaczną masowo przelatywać przez jezdnię w poszukiwaniu pożytku. Tak bliska obecność uli przy arterii mogłaby też negatywnie odbić się na kondycji rodzin pszczelich – stres, zanieczyszczenia, wibracje. Dobrą praktyką jest nawet zachowanie większego dystansu, jeśli pozwala na to teren. Warto też pomyśleć o naturalnej osłonie w postaci żywopłotu czy drzew – to podnosi komfort i bezpieczeństwo. W fachowych podręcznikach pszczelarskich można znaleźć zalecenia, które potwierdzają sens tej regulacji. Z mojego doświadczenia wynika, że dobre usytuowanie pasieki to podstawa spokojnej pracy i zadowolenia zarówno pszczelarza, jak i okolicznych mieszkańców.
Pytanie 38

Którą roślinę uprawną pożytkową przedstawiono na ilustracji?

Ilustracja do pytania
A. Ogórecznik lekarski.
B. Koniczynę białą.
C. Gorczycę białą.
D. Seradelę pastewną.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Ogórecznik lekarski to roślina, którą naprawdę warto znać, zwłaszcza jeśli chodzi o uprawę dla pożytku pszczelarskiego albo ekologiczne rozwiązania na polu. Charakterystyczne, niebieskie, pięciokątne kwiaty oraz włochate liście sprawiają, że trudno go pomylić z innymi gatunkami. Z mojego doświadczenia ogórecznik jest często wybierany przez pszczelarzy, bo daje dużo wartościowego nektaru, a pszczoły go wręcz uwielbiają. W praktyce ogórecznik lekarski jest często wysiewany na poplon, szczególnie na glebach lekkich, ponieważ poprawia strukturę gleby i wzbogaca ją w materię organiczną. Jest też stosowany w ogrodnictwie ekologicznym, bo odstrasza niektóre szkodniki i przyciąga pożyteczne owady. W branżowych zaleceniach często podkreśla się, że kwiaty ogórecznika otwierają się codziennie rano, co gwarantuje ciągłość pożytku. Moim zdaniem, to jeden z bardziej niedocenianych surowców zielarskich – kwiaty i liście można wykorzystywać też w kuchni czy domowej apteczce, bo mają działanie przeciwzapalne. W praktyce uprawowej warto pamiętać, że ogórecznik jest dość odporny na suszę, co jest sporym atutem przy obecnych zmianach klimatycznych. Branżowe dobre praktyki zalecają siew ogórecznika w mieszankach z innymi roślinami, dzięki czemu zwiększamy bioróżnorodność pożytków i poprawiamy kondycję gleby. Jeśli ktoś planuje uprawę pożytkową, naprawdę powinien rozważyć dodanie tej rośliny do swojego gospodarstwa.
Pytanie 39

Jakiej rasy pszczół dotyczy opis?

Należą do najmniejszych pszczół europejskich lecz posiadają najdłuższy języczek 6,7-7,3 mm. Są bardzo łagodne, podczas przeglądów dobrze trzymają się plastrów. Posiadają zdolność szybkiego wyszukiwania nowych pożytków. Pszczoły te wykazują dużą skłonność do rabunków, ale własnego gniazda bronią bardzo energicznie. Wyjątkowo mocno kitują gniazdo i wylot.
A. Kaukaskiej.
B. Kraińskiej.
C. Włoskiej.
D. Środkowoeuropejskiej.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Opis rzeczywiście najbardziej pasuje do pszczoły rasy kaukaskiej, czyli Apis mellifera caucasica. Charakterystyczną cechą tych pszczół jest bardzo długi języczek (średnio powyżej 7 mm), co ułatwia im pobieranie nektaru z głębokich kwiatów, np. koniczyny czerwonej. W praktyce, dzięki temu pszczoły kaukaskie są chętnie wykorzystywane na terenach, gdzie dominuje właśnie ten rodzaj pożytku. Ich łagodność to ogromny atut dla pszczelarzy, bo przy przeglądach rzadko wykazują agresję, a trzymanie się plastrów znacznie ułatwia pracę w pasiece. Ciekawa jest też ich skłonność do rabunków – to pewien minus w porównaniu do innych ras, bo wymaga od pszczelarza odpowiedniego zabezpieczania uli i zachowania ostrożności przy gospodarowaniu pokarmem. Moim zdaniem, ich wyjątkowe kitowanie gniazda i wylotu może czasem stanowić problem, bo utrudnia obsługę uli, ale z drugiej strony zwiększa odporność rodziny na przeciągi i wilgoć. Z doświadczenia wiem, że w polskich warunkach pszczołę kaukaską wybierają głównie ci, którzy chcą intensywnie wykorzystywać pożytki późnego lata; jej sprawność w wyszukiwaniu nowych źródeł nektaru jest naprawdę doceniana. W literaturze branżowej, np. w podręcznikach dla techników pszczelarskich, podkreśla się też wysoką produktywność tej rasy, zwłaszcza na stanowiskach górskich lub podgórskich. Dobrym zwyczajem przy pracy z kaukaskimi jest regularne sprawdzanie szczelności uli, bo ich kitowanie bywa naprawdę ekstremalne!
Pytanie 40

Którą metodę tworzenia rodzin pszczelich opisano?

W macierzaku wyłapać matkę do klateczki. Do podstawionego pustego ula z zakrytym wylotem przenieść z macierzaka 2-3 ramki z czerwiem na wygryzieniu razem z obsiadającymi je pszczołami. Do tworzonej rodziny dodatkowo zmieść pszczoły z kilku plastrów oraz dostawić plastry odrywowe z zapasami miodu i pierzgi. Młodą matkę pszczelą w klateczce z korkiem umieścić na plastrze środkowym. Wieczorem ocenić stan utworzonej rodziny. Korek w klateczce z matką zastąpić podziurkowaną wezą i ciastem miodowo-cukrowym. Nowo zasiedlony ul odstawić w miejsce na pasiecznisku i uchylić wylotek.
A. Odkłady.
B. Z dwóch rodzin trzecią.
C. Zsypańce.
D. Dzielenia rodziny na pół lotu.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Opisany w pytaniu sposób postępowania idealnie wpisuje się w metodę tworzenia odkładów pszczelich. Odkład to sztucznie utworzona, nowa rodzina pszczela, którą buduje się na bazie kilku ramek czerwiu oraz starszych i młodszych pszczół przenoszonych z macierzystej rodziny. Istotne jest przy tym zabezpieczenie odpowiednich zapasów, np. plastra z miodem i pierzgą, by nowy rój miał siły na rozwój. Kluczowym elementem w omawianym opisie jest wprowadzenie młodej matki do klateczki z ciastem miodowo-cukrowym. To bardzo ważne, bo matka powinna być przyjęta spokojnie przez nowe pszczoły. Z mojego doświadczenia często widuję, jak początkujący pszczelarze lekceważą etap z korkiem i wezą, co skutkuje odrzuceniem matki. W branży każde rozdzielanie rodziny przy jednoczesnym przenoszeniu czerwiu, pszczół i poddaniu nowej matki traktowane jest właśnie jako tworzenie odkładu. Ten sposób pozwala na szybkie powiększenie własnej pasieki albo odbudowę osypanych rodzin po zimie. Praktycznie rzecz biorąc, taki odkład można szybko transportować na inne pasieczysko czy też wykorzystać do produkcji miodu wrzosowego, jeśli odpowiednio go wzmocnimy. To jedna z podstawowych i najczęściej stosowanych metod według Polskiego Związku Pszczelarskiego, sprawdzona od lat przez wielu pszczelarzy.
Rozpocznij nowy egzamin
Powrót do strony głównej