Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik żywienia i usług gastronomicznych
  • Kwalifikacja: HGT.12 - Organizacja żywienia i usług gastronomicznych
  • Data rozpoczęcia: 9 grudnia 2025 12:30
  • Data zakończenia: 9 grudnia 2025 12:43

Egzamin zdany!

Wynik: 20/40 punktów (50,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Jaką wartość energetyczną ma jogurt owocowy, który zawiera 45 g białka, 10 g węglowodanów i 0 g tłuszczu?

A. 445 kcal
B. 270 kcal
C. 310 kcal
D. 220 kcal
Wybór niepoprawnej odpowiedzi na pytanie o wartość energetyczną jogurtu owocowego często wynika z nieprecyzyjnego rozumienia, jak oblicza się kaloryczność produktów spożywczych. Dlaczego na przykład 445 kcal może wydawać się atrakcyjną odpowiedzią? Osoby, które dokonały takiego wyboru, mogą mylnie zakładać, że wysoka zawartość białka bezpośrednio przekłada się na wysoką wartość energetyczną, nie biorąc pod uwagę, że w jogurtach owocowych kluczowym czynnikiem są również węglowodany i dodatki. Przy założeniu, że błędnie przeliczyły kalorie z białka i węglowodanów, mogły dodać do obliczeń wymyślone wartości dla tłuszczu lub nie uwzględnić kalorii pochodzących z dodanych cukrów, co jest powszechnym błędem. Często osoby te nie uwzględniają również, że etykiety żywnościowe muszą być zgodne z przepisami i standardami branżowymi, które wymagają pełnej transparentności wszystkich składników oraz ich wpływu na wartość energetyczną. Dodatkowo, inna typowa pomyłka to mylenie wartości energetycznej dla różnych rodzajów produktów, co prowadzi do nieporozumień przy porównywaniu jogurtów owocowych z innymi produktami, takimi jak napoje owocowe, które mogą mieć znacznie wyższą kaloryczność. Edukacja na temat sposobu obliczania wartości odżywczych oraz czytania etykiet może znacząco wpłynąć na świadome wybory żywieniowe i pomoc w unikaniu podobnych błędów w przyszłości.

Pytanie 2

Wskaż sprzęt, który służy do wyciskania soku z limonki.

Ilustracja do pytania
A. C.
B. B.
C. A.
D. D.
Wybrana odpowiedź "B." to wyciskarka do cytrusów, która jest specjalistycznym narzędziem przeznaczonym do efektywnego wyciskania soku z owoców cytrusowych, takich jak limonki, cytryny czy pomarańcze. Urządzenie to charakteryzuje się ergonomiczną budową, która umożliwia łatwe i wygodne wyciskanie soku. W przypadku limonek, zaleca się przecięcie owocu na pół, a następnie umieszczenie go w misce wyciskarki, gdzie pod wpływem ściskania uchwytów, sok wydobywa się z owocu, pozostawiając miąższ praktycznie bez soku. Wyciskarki do cytrusów są często wykorzystywane w gastronomii, gdzie świeżo wyciśnięty sok jest kluczowym składnikiem wielu potraw i napojów. Korzystając z takiego sprzętu, można uzyskać czysty sok, który nie zawiera pestek ani resztek pulpy, co jest istotne w kontekście wysokiej jakości serwowanych dań. Warto również zauważyć, że używanie wyciskarki do cytrusów jest zgodne z najlepszymi praktykami przygotowywania potraw, które zalecają wykorzystywanie świeżych składników w celu uzyskania optymalnego smaku.

Pytanie 3

Na zdjęciu przedstawiono

Ilustracja do pytania
A. łopatkę do homara.
B. łyżeczkę barmańską.
C. miarkę barmańską.
D. łyżeczkę do kawioru.
Łyżeczka barmańska, którą wskazałeś, jest narzędziem niezbędnym w pracy każdego barmana. Charakteryzuje się specyficznym kształtem, który umożliwia precyzyjne mieszanie drinków w wysokich szklankach. Długa, cienka konstrukcja i różne końcówki, takie jak mała łyżeczka oraz okrągłe wypuklenie, pozwalają na łatwe dozowanie składników oraz dokładne mieszanie, co jest kluczowe dla uzyskania odpowiedniej tekstury i smaku koktajli. W praktyce, łyżeczka barmańska jest używana do tworzenia klasycznych koktajli, takich jak Martini czy Mojito, gdzie precyzja w dozowaniu oraz mieszaniu jest istotna. Ponadto, jej ergonomiczny design sprawia, że jest wygodna w użyciu, co jest istotne w szybkim tempie pracy w barze. Dzięki stosowaniu łyżeczki barmańskiej, barmani mogą także lepiej kontrolować proporcje napojów, co przekłada się na jakość serwowanych drinków oraz zadowolenie klientów.

Pytanie 4

O ile kcal zwiększy się wartość energetyczna naparu z herbaty, gdy dodamy 2 łyżeczki cukru, przy masie 1 łyżeczki wynoszącej 5 g?

A. O 20 kcal
B. O 40 kcal
C. O 90 kcal
D. O 50 kcal
Wartości energetyczne podawane w odpowiedziach, które nie są poprawne, mogą wynikać z błędnych założeń dotyczących kaloryczności cukru. Na przykład, odpowiedzi sugerujące wzrost wartości energetycznej o 20 kcal lub 50 kcal opierają się na nieprawidłowych obliczeniach. Często mylnie zakłada się, że ilość kalorii związana z cukrem jest inna niż 4 kcal na gram. Tego rodzaju nieporozumienia mogą prowadzić do nieodpowiednich wyborów żywieniowych, w których nieprawidłowo oszacowywana jest energia dostarczana przez pokarm. W kontekście np. dietetyki, ważne jest, aby umieć precyzyjnie obliczać wartość energetyczną posiłków, co w znacznym stopniu wpływa na efektywność planowania diety. W przypadku odpowiedzi o 90 kcal, jest to całkowicie nieadekwatne, ponieważ przekracza to ilość energii dostarczanej przez użyte 10 g cukru. Wspomniane niepoprawne podejścia często wynikają z braku zrozumienia podstawowych zasad żywienia oraz mechanizmów kalorycznych, które są fundamentem dla wszelkich analiz zdrowotnych i dietetycznych. Kluczowe jest zatem nie tylko znać wartość energetyczną składników, ale również umieć je poprawnie interpretować w kontekście ogólnego spożycia energii.

Pytanie 5

Zalecana ilość błonnika do spożycia przez piętnastoletniego chłopca wynosi 19 g dziennie. W 100 g puree z grochu znajduje się 9,0 g błonnika. Jaką ilość puree z grochu należy spożyć, aby zaspokoić dzienne potrzeby błonnika tego chłopca?

A. 212,11 g
B. 21,20 g
C. 120,20 g
D. 300,00 g
Myślę, że to bardzo ciekawy temat. Żeby obliczyć, ile puree z grochu potrzebuje piętnastoletni chłopiec, żeby pokryć te 19 g błonnika, można użyć prostych proporcji. W 100 g puree jest 9 g błonnika, więc tak naprawdę potrzebujemy trochę więcej niż 200 g, żeby zaspokoić te potrzeby. Jeśli to przeliczymy, to wychodzi około 212 g. Chciałbym podkreślić, że błonnik jest super ważny, zwłaszcza dla młodzieży, bo pomaga w trawieniu i może chronić przed różnymi chorobami. Dlatego warto w diecie mieć sporo warzyw, owoców i innych produktów bogatych w błonnik – to naprawdę istotne dla zdrowia.

Pytanie 6

W terapii przewlekłych zaparć wykorzystuje się dietę

A. bogatobiałkową
B. łatwostrawną
C. niskoenergetyczną
D. bogatoresztkową
Używanie diety łatwostrawnej w kontekście przewlekłych zaparć to trochę mylne podejście. Ta dieta skupia się na tym, żeby łatwo było wchłaniać składniki odżywcze, ale przez to dostajemy mniej błonnika, co wcale nie pomaga w problemach z zaparciami. Niskoenergetyczna dieta, która ogranicza kalorie, też nie przynosi korzyści, bo brakuje w niej składników odżywczych, które są ważne dla zdrowia, a przez to jelita mogą działać gorzej. Bogatobiałkowa dieta, chociaż czasem jest okej, to nie wspiera jelit, bo białko nie zwiększa objętości stolca tak, jak robi to błonnik. Często ludzie z zaparciami myślą, że jak odetną błonnik i będą jeść tylko lekkostrawne rzeczy, to im pomoże. W rzeczywistości brak błonnika prowadzi do twardnienia stolca i trudności z wypróżnianiem. Ważne, by zrozumieć, jak kluczowy jest błonnik w diecie, żeby lepiej radzić sobie z zaparciami i dlatego dietetycy sugerują, żeby wprowadzać więcej produktów bogatych w błonnik.

Pytanie 7

Ile wynosi dzienne zapotrzebowanie na witaminę C u dorosłego człowieka?

A. 30 mg
B. 110 mg
C. 10 mg
D. 60 mg
Dzienne zapotrzebowanie dorosłego człowieka na witaminę C wynosi 60 mg, co jest zgodne z zaleceniami Światowej Organizacji Zdrowia oraz wielu krajowych instytucji zdrowotnych. Witamina C, znana również jako kwas askorbinowy, pełni kluczową rolę w wielu procesach biologicznych, takich jak synteza kolagenu, wspieranie układu odpornościowego oraz działanie jako silny przeciwutleniacz. Odpowiednia podaż witaminy C może przyczynić się do zmniejszenia ryzyka przewlekłych chorób, takich jak choroby sercowo-naczyniowe czy nowotwory. Spożycie tej witaminy powinno wynikać głównie z naturalnych źródeł, takich jak owoce cytrusowe, papryka, truskawki, kiwi oraz warzywa liściaste. W kontekście suplementacji, istotne jest, aby nie przekraczać zalecanej dawki, ponieważ nadmiar witaminy C nie jest magazynowany przez organizm, a może prowadzić do problemów zdrowotnych, takich jak zaburzenia żołądkowe czy kamica nerkowa. Dlatego utrzymanie zrównoważonej diety, bogatej w owoce i warzywa, jest najlepszym sposobem na zapewnienie odpowiedniego poziomu witaminy C.

Pytanie 8

Jaką potrawę powinno się uwzględnić w jadłospisie dla pacjenta z celiakią?

A. Bulgur z kurczakiem oraz cukinią
B. Ryż z indykiem i brokułami
C. Kuskus z wieprzowiną i papryką
D. Pęczak z dorszem oraz pomidorami
Ryż z indykiem i brokułami to odpowiedni wybór dla osób z celiakią, ponieważ nie zawiera glutenu, który jest szkodliwy dla osób z tą chorobą. Celiakia to autoimmunologiczne schorzenie, w którym spożycie glutenu prowadzi do uszkodzenia błony śluzowej jelita cienkiego. Ryż jest zbożem naturalnie bezglutenowym, co czyni go idealnym składnikiem diety dla pacjentów z tą chorobą. Indyka można przygotować w zróżnicowany sposób, a jego białko jest wartościowe i łatwostrawne. Brokuły nie tylko dostarczają błonnika, ale także witamin i minerałów, co jest istotne w diecie chorego. Ważne jest także, aby unikać krzyżowego kontaminowania produktów glutenowych w kuchni, stosując oddzielne naczynia i przybory do gotowania. Planowanie posiłków dla osób z celiakią wymaga szczegółowej znajomości składników oraz ich pochodzenia, aby zapewnić bezpieczeństwo i zdrowie pacjenta. Dbanie o te aspekty jest zgodne z zaleceniami dietetyków i organizacji zdrowotnych, które rekomendują stosowanie naturalnych, nieprzetworzonych produktów spożywczych.

Pytanie 9

Ile wynosi zapotrzebowanie na energię dla 25-letniej kobiety, o masie ciała 60 kg, małej aktywności fizycznej, karmiącej 2-miesięczne niemowlę? Do obliczeń wykorzystaj zamieszczone w tabeli informacje -zapotrzebowanie energetyczne oraz wielkość dodatku energii na okres karmienia niemowlęcia.

Zapotrzebowanie na energię
wiekmasa ciałamała aktywność fizyczna
19 - 30 lat50 kg1750 kcal/dobę
19 - 30 lat60 kg1900 kcal/dobę
Okres ciąży i karmieniaDodatek energii
II trymestr ciąży+ 360 kcal/dobę
III trymestr ciąży+ 475 kcal/dobę
Laktacja 0 - 6 miesięcy+ 505 kcal/dobę
A. 2260 kcal
B. 3240 kcal
C. 2225 kcal
D. 2405 kcal
Wybór błędnej odpowiedzi często wynika z niepełnego zrozumienia zasad obliczania zapotrzebowania energetycznego. Wiele osób może skupić się wyłącznie na podstawowym zapotrzebowaniu, ignorując dodatkowy przydział kalorii niezbędny dla karmiących matek. Obliczenia powinny uwzględniać zarówno kalorie potrzebne do podstawowej przemiany materii, jak i zwiększone zapotrzebowanie na energię związane z laktacją. Na przykład, osoby, które wybrały odpowiedzi 2260 kcal lub 2225 kcal, mogły wziąć pod uwagę jedynie podstawowe zapotrzebowanie, lecz nie zrozumiały, że dodatkowe 505 kcal na laktację jest kluczowe dla właściwego funkcjonowania organizmu matki oraz dla zdrowia jej dziecka. Z kolei wybór 3240 kcal, choć mógłby wydawać się logiczny w kontekście dużego zapotrzebowania, jest przesadzony i nie oparty na rzeczywistych danych. Tego typu błędy mogą wynikać z ogólnych nieporozumień dotyczących różnic w energetyce żywienia oraz z braku wiedzy na temat aktualnych standardów zdrowotnych, które jasno określają zalecane kalorie dla kobiet karmiących. Właściwe podejście do tego tematu wymaga znajomości indywidualnych potrzeb żywieniowych oraz zrozumienia, jak różne czynniki, takie jak wiek, masa ciała oraz poziom aktywności fizycznej, wpływają na całkowite zapotrzebowanie energetyczne.

Pytanie 10

Jaka ilość soli powinna być dodana do potrawy ważącej 1 kg, jeśli zalecane jest użycie 1% soli w masie potrawy?

A. 10 g
B. 50 g
C. 5 g
D. 100 g
Wiele osób może błędnie oszacować ilość soli potrzebnej do potrawy, myśląc, że większe ilości soli poprawią jej smak. Jednak dodanie 100 gramów soli do 1 kg potrawy to aż 10% jej masy, co jest zdecydowanie za dużo i może sprawić, że potrawa stanie się niejadalna. Innym błędnym założeniem jest myślenie, że 5 gramów soli wystarczy, jednak to tylko połowa z zalecanego 1%. Taka ilość może nie wydobyć pełni smaku potrawy, zwłaszcza jeśli inne składniki są dosyć neutralne w smaku. Z kolei 50 gramów soli to 5% masy potrawy, co również jest zbyt dużą ilością soli, mogącą prowadzić do problemów zdrowotnych oraz zdominować smak dania. Kluczowe jest zrozumienie, że w gastronomii precyzja jest niezbędna, a stosowanie się do proporcji procentowych jest podstawą prawidłowego przygotowania potraw. Dla profesjonalnego kucharza umiejętność obliczania procentów to część codziennej praktyki, co przekłada się na jakość i zdrowotność serwowanych dań. Zachowanie odpowiednich proporcji jest też zgodne z zasadami zdrowego żywienia, które stawiają na zrównoważenie smaków i wartości odżywczych.

Pytanie 11

W przypadku gdy restauracja otrzymała zlecenie na zorganizowanie "garden party", jakie miejsce będzie najbardziej stosowne do przeprowadzenia tego typu wydarzenia?

A. sala restauracyjna z widokiem na ogród
B. sala bankietowa z aranżacją wiejskiego ogrodu
C. taras restauracji z widokiem na ogród
D. ogród wiejski zleceniodawcy
Wybór sali restauracyjnej z widokiem na ogród, sali bankietowej z aranżacją wiejskiego ogrodu czy tarasu restauracji z widokiem na ogród na organizację 'garden party' jest nieodpowiedni, ponieważ te lokalizacje ograniczają bezpośredni kontakt z naturą, co jest kluczowe dla tego typu wydarzenia. Sala restauracyjna, mimo że może oferować atrakcyjny widok, nie oddaje atmosfery swobodnej, na świeżym powietrzu, której oczekują uczestnicy 'garden party'. Tego rodzaju wydarzenia wymagają otwartych przestrzeni, które umożliwiają gościom interakcję z otoczeniem, co jest trudne do osiągnięcia w zamkniętych salach. Sala bankietowa, nawet jeśli jest stylowo urządzona, nie oddaje sedna idei 'garden party', która ma na celu celebrację przyrody. Taras restauracji z widokiem na ogród również nie spełnia wymogów, gdyż jest to wciąż ograniczona przestrzeń, poddana wpływowi warunków atmosferycznych i często nieumożliwiająca pełnego doświadczenia naturalnego otoczenia. Wybory te często wynikają z błędnej interpretacji pojęcia 'garden party' i braku zrozumienia oczekiwań gości, którzy pragną spędzać czas w przyjaznym, otwartym środowisku. Takie myślenie prowadzi do pomijania kluczowych elementów, które są istotne przy organizacji tego rodzaju wydarzeń.

Pytanie 12

Która grupa składników pokarmowych pełni w organizmie człowieka funkcje wymienione w tabeli?

Funkcje pełnione w organizmie
– Regulacja gospodarki wodno - elektrolitowej.
– Składnik biologicznie aktywnych związków
wpływających na przemiany metaboliczne.
– Udział w procesie tworzenia składników krwi,
głównie hemoglobiny.
– Budowa tkanki kostnej, zębów, skóry, włosów
i paznokci.
A. Kwasy tłuszczowe nienasycone.
B. Witaminy rozpuszczalne w wodzie.
C. Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach.
D. Składniki mineralne.
Składniki mineralne pełnią kluczowe role w organizmie człowieka, a ich obecność jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania wielu układów. Wśród najważniejszych funkcji można wymienić regulację gospodarki wodno-elektrolitowej, co jest podstawą dla utrzymania równowagi kwasowo-zasadowej oraz ciśnienia osmotycznego. Na przykład sód i potas są elektrolitami, które wpływają na przenoszenie impulsów nerwowych oraz kurczliwość mięśni. Składniki mineralne są również istotne w procesie tworzenia hemoglobiny, jako że żelazo, będące składnikiem tej cząsteczki, transportuje tlen w organizmie. Dodatkowo, minerały takie jak wapń i fosfor są fundamentalne dla budowy tkanki kostnej i zębów. Ich niedobory mogą prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, takich jak osteoporoza. Dlatego też, dostarczanie odpowiednich ilości składników mineralnych z diety jest zgodne z zaleceniami organizacji zdrowotnych, takich jak Światowa Organizacja Zdrowia, która podkreśla znaczenie zróżnicowanej diety w zapobieganiu chorobom.

Pytanie 13

Sprzęt przedstawiony na rysunku służy do

Ilustracja do pytania
A. flambirowania.
B. filetowania.
C. tranżerowania.
D. konfitowania.
Sprzęt przedstawiony na zdjęciu to wózek kelnerski z wbudowanym palnikiem, który służy do flambirowania, czyli podgrzewania potraw z dodatkiem alkoholu, co skutkuje efektownym płomieniem. Flambirowanie nie tylko wzbogaca smak potraw, nadając im unikalny aromat, ale także stanowi efektowny element prezentacji dań. Przykładem potraw flambirowanych mogą być owoce, mięsa czy desery, takie jak banany na rumie. Technika ta jest uznawana za część sztuki kulinarnej i wymaga odpowiednich umiejętności oraz ostrożności, aby zapewnić bezpieczeństwo podczas użytkowania palnika. W restauracjach, gdzie flambirowanie jest często praktykowane, stosuje się odpowiednie procedury, aby zminimalizować ryzyko pożaru oraz zapewnić zgodność ze standardami BHP. Ważne jest również, aby pracownicy byli odpowiednio przeszkoleni w zakresie obsługi sprzętu oraz technik flambirowania, co pozwala na bezpieczne i efektowne przygotowanie potraw.

Pytanie 14

Oprócz niewłaściwej higieny jamy ustnej, co jeszcze w codziennym odżywianiu może przyczyniać się do rozwoju próchnicy zębów?

A. przesyt potasu
B. niedostateczna ilość fluoru
C. przesyt wapnia
D. niedobór żelaza
Niedobór fluoru w diecie ma kluczowe znaczenie dla rozwoju próchnicy zębów, ponieważ fluor jest ważnym składnikiem mineralnym, który wspomaga remineralizację szkliwa. W sytuacjach, gdy jego stężenie w organizmie jest zbyt niskie, zęby stają się bardziej podatne na erozję i rozwój próchnicy. Przykładowo, fluor wzmacnia strukturę szkliwa oraz zmniejsza zdolność bakterii do metabolizowania cukrów, co w efekcie ogranicza produkcję kwasów, prowadzących do demineralizacji zębów. Zaleca się stosowanie pasty do zębów zawierającej fluor oraz regularne wizyty u stomatologa, które mogą obejmować fluoryzację zębów. Dobre praktyki w zakresie higieny jamy ustnej powinny uwzględniać również kontrolę diety, aby zapewnić odpowiednią podaż fluoru. Stosowanie wody pitnej wzbogaconej w fluor, a także spożywanie produktów mlecznych, które naturalnie go zawierają, może istotnie przyczynić się do zapobiegania próchnicy. Warto również pamiętać, że złożona interakcja między fluorowaniem wody, dietą a higieną jamy ustnej ma bezpośredni wpływ na zdrowie zębów.

Pytanie 15

Na którym etapie układu trawiennego u człowieka pepsyna zaczyna proces rozkładu białek?

A. W jelicie cienkim
B. W jamie ustnej
C. W dwunastnicy
D. W żołądku
Pepsyna jest enzymem proteolitycznym, który odgrywa kluczową rolę w procesie trawienia białek. Zaczyna swoje działanie w żołądku, gdzie jest aktywowana z nieaktywnej formy pepsynogenu pod wpływem kwasu solnego (HCl), który jest wydzielany przez komórki żołądka. Żołądek charakteryzuje się kwaśnym pH, które sprzyja aktywacji pepsyny oraz jej działaniu. Pepsyna rozkłada białka na mniejsze peptydy, co jest pierwszym krokiem w procesie trawienia białek w organizmie. Trawienie białka w żołądku jest procesem istotnym dla dalszego wchłaniania aminokwasów w jelicie cienkim. Wiedza o tym, jak pepsyna działa i gdzie jest aktywowana, jest istotna nie tylko w kontekście biologii, ale ma także zastosowanie w medycynie, dietetyce i gastronomii, gdzie zrozumienie procesów trawienia może wpływać na sposób przygotowania posiłków oraz zalecenia dietetyczne.

Pytanie 16

Stoliki koktajlowe ustawione na imprezie mają za zadanie

A. umożliwić gościom spożywanie jedzenia i napojów z bufetu
B. służyć barmanom do prezentacji napojów alkoholowych
C. być wykorzystywane przez kucharzy do wystawienia przekąsek
D. posłużyć kelnerom do podawania potraw w stylu angielskim
Stoliki koktajlowe pełnią kluczową rolę w organizacji przyjęć, umożliwiając gościom swobodne korzystanie z potraw i napojów dostępnych na bufecie. Ustawienie stolików w strategicznych miejscach ułatwia dostęp do smakowitości, co z kolei sprzyja interakcji między gośćmi oraz tworzy luźniejszą atmosferę. Dobrą praktyką jest, aby stoliki były odpowiedniej wysokości i rozstawione w taki sposób, aby zapewnić komfort w trakcie posiłków. Na przykład, podczas wesel lub imprez firmowych, goście mogą łatwo podchodzić do bufetu, a następnie znaleźć miejsce do spożycia posiłków, co zwiększa ogólną satysfakcję z wydarzenia. Dodatkowo, odpowiednie udekorowanie stolików, na przykład poprzez kwiaty lub świece, może wpływać na estetykę przyjęcia, co jest zgodne z aktualnymi trendami w branży eventowej. Umożliwienie gościom konsumpcji w komfortowy sposób jest istotnym elementem w planowaniu udanych wydarzeń.

Pytanie 17

Skąd pochodzi kolagen?

A. produkty mleczne oraz sery
B. mięso i ryby
C. ryż oraz warzywa
D. owoce i makarony
Mięso i ryby są kluczowymi źródłami kolagenu, białka, które odgrywa fundamentalną rolę w organizmie, szczególnie w budowie tkanki łącznej, skóry, ścięgien oraz chrząstek. Kolagen występuje w największych ilościach w produktach pochodzenia zwierzęcego, takich jak skórki, kości oraz inne tkanki łączące. W diecie bogatej w kolagen, można wyróżnić takie produkty jak rosół, który jest przygotowywany z gotowanych kości, a także ryby, które dostarczają bioaktywnych peptydów kolagenowych korzystnych dla zdrowia skóry i stawów. Ponadto, suplementacja kolagenem, pochodzącym z ryb lub innych zwierząt, cieszy się rosnącą popularnością ze względu na udowodnione właściwości wspierające elastyczność skóry oraz zdrowie stawów. Warto zwrócić uwagę na standardy żywieniowe i zalecenia dietetyczne, które podkreślają znaczenie białek zwierzęcych w kontekście prawidłowego odżywiania oraz dostarczania organizmowi niezbędnych składników odżywczych.

Pytanie 18

Zestaw kolacji, składający się z parówek, chleba razowego, masła i herbaty, powinien być wzbogacony zgodnie z zasadami zdrowego odżywiania

A. jajecznicą z boczkiem
B. śledziem w oleju
C. pomidorem i papryką
D. jajkiem na bekonie
Odpowiedzi takie jak 'jajecznica z boczkiem', 'jajko na bekonie' oraz 'śledź w oleju' są nieodpowiednie do uzupełnienia zestawu kolacyjnego z parówkami, pieczywem razowym i herbatą. Wybór jajecznicy z boczkiem oraz jajka na bekonie wprowadza do posiłku nadmierną ilość tłuszczu i kalorii, co może być niekorzystne dla osób starających się utrzymać zdrową wagę oraz zbilansowaną dietę. Zgodnie z zasadami racjonalnego żywienia, kluczowe jest ograniczenie spożycia nasyconych tłuszczów, które są obecne w produktach mięsnych, jak boczek, co może przyczyniać się do zwiększonego ryzyka chorób sercowo-naczyniowych. Z kolei śledź w oleju to ryba bogata w kwasy omega-3, jednak w połączeniu z parówkami oraz pieczywem razowym wprowadza nadmiar tłuszczu, co może zaburzyć równowagę składników odżywczych. Istotne jest, aby dieta była zróżnicowana i oparta na świeżych warzywach, które dostarczają niezbędnych witamin oraz minerałów. Wybierając różnorodne źródła żywności, w tym świeże owoce i warzywa, można uniknąć pułapek żywieniowych, które prowadzą do nadmiernego przyrostu masy ciała oraz problemów zdrowotnych. Zamiast produktów bogatych w tłuszcze nasycone, warto postawić na lekkie, zdrowe opcje, które uzupełniają posiłek, jak właśnie warzywa.

Pytanie 19

Zgodnie z zasadą zamienności produktów w trakcie tworzenia jadłospisu, mięso powinno być zastąpione

A. owocami
B. mlekiem
C. jajami
D. warzywami
Jaja stanowią doskonałe źródło białka, które jest kluczowym składnikiem w diecie, zwłaszcza w kontekście zastępowania mięsa. Jaja zawierają wszystkie niezbędne aminokwasy, co czyni je pełnowartościowym źródłem białka. W diecie wegetariańskiej oraz w planowaniu jadłospisów dla osób ograniczających spożycie mięsa, jaja mogą być wykorzystane w różnych formach: na twardo, na miękko, w postaci omletów czy jako składnik wypieków. Dodatkowo, jaja dostarczają witamin (w tym witaminy D, B12) oraz minerałów, co czyni je ważnym elementem zrównoważonego odżywiania. W praktyce, włączenie jaj do posiłków zamiast mięsa pozwala na utrzymanie odpowiedniego poziomu białka w diecie, co jest zgodne z zaleceniami żywieniowymi i standardami zdrowego odżywiania. Warto podkreślić, że jaja są również często bogate w zdrowe tłuszcze, co dodatkowo wspiera prawidłowe funkcjonowanie organizmu.

Pytanie 20

Ile miodu jest równoważne spożyciu 20 g cukru, jeśli według tabel zamienności 125 g miodu odpowiada 100 g cukru?

A. 62,5 g miodu
B. 50 g miodu
C. 25 g miodu
D. 16 g miodu
Analizując błędne odpowiedzi, należy zauważyć, że większość z nich opiera się na niewłaściwych obliczeniach lub nieprawidłowym rozumieniu zamienności miodu i cukru. Na przykład, odpowiedź sugerująca, że 50 g miodu zastąpi 20 g cukru, wynika z mylnego przeliczenia, które zakłada, że miód jest mniej kaloryczny lub że jego słodkość jest zbliżona do cukru w większym stopniu niż w rzeczywistości. Warto zauważyć, że odczucie słodkości jest subiektywne, a miód, choć słodszy niż cukier, musi być stosowany w odpowiednich proporcjach dla zachowania równowagi smakowej. Inne odpowiedzi, takie jak 16 g miodu czy 62,5 g miodu, również są wynikiem błędnego rozumienia proporcji. W przypadku 16 g miodu, można zauważyć, że obliczenia zaniżają wymaganą ilość, co prowadzi do niedostatecznej słodkości potrawy. Odpowiedź 62,5 g miodu natomiast jest przesadą, ponieważ nie uwzględnia właściwego związku między cukrem a miodem. Zrozumienie zasad zamienności produktów jest kluczowe w kuchni i może pomóc uniknąć rozczarowań związanych ze smakiem. Stosując właściwe proporcje, jak pokazano w poprawnej odpowiedzi, można uzyskać lepsze rezultaty w gotowaniu i pieczeniu, a także zdrowiej komponować posiłki, wprowadzając zamienniki, które są zarówno smaczne, jak i wartościowe odżywczo.

Pytanie 21

Którą zupę należy podać konsumentowi w naczyniu przedstawionym na rysunku?

Ilustracja do pytania
A. Kapuśniak z prażokami.
B. Rosół wołowy z uszkami.
C. Krupnik j ęczmienny.
D. Barszcz czerwony czysty.
Podanie innych zup w bulionówce, jak kapuśniak z prażokami, rosół wołowy z uszkami czy krupnik jęczmienny, nie jest zgodne z zasadami prawidłowego serwowania potraw. Każda z wymienionych zup ma swoją specyfikę i wymagania dotyczące podania. Kapuśniak i krupnik są zupami zawiesistymi, które składają się z licznych dodatków, przez co najlepiej prezentują się w głębszych misach. Z kolei rosół z uszkami, będący daniem bardziej treściwym, również wymaga zastosowania naczynia, które pomieści zarówno płyn, jak i dodatki, co jest istotne dla zachowania estetyki oraz komfortu jedzenia. Wybór naczynia ma istotny wpływ na doświadczenie kulinarne, a serwowanie zup w niewłaściwych naczyniach może prowadzić do dezinformacji gości co do charakteru dania. Typowe błędy myślowe, które mogą prowadzić do takich niepoprawnych wniosków, obejmują mylenie rodzajów zup oraz niedostrzeganie znaczenia estetyki podania. W gastronomii panuje zasada, że każde danie wymaga odpowiedniego naczynia, co ma bezpośredni wpływ na jego postrzeganą jakość i atrakcyjność. Dlatego tak ważne jest nie tylko uwzględnianie składników potraw, ale także dobór adekwatnych naczyń serwisowych.

Pytanie 22

Jakiego naczynia należy użyć do podania porcji zupy jarzynowej?

A. bulionówki
B. talerza głębokiego
C. wazy
D. nelsonki
Nelsonka, waza oraz bulionówka, mimo że są to naczynia używane w gastronomii, nie są odpowiednie do serwowania zupy jarzynowej w kontekście jednoporcjowego podania. Nelsonka jest typowym naczyniem przeznaczonym do serwowania potraw, które wymagają większej objętości i nie są przystosowane do serwowania płynnych dań w sposób, który sprzyja ich konsumpcji. Waza natomiast służy zazwyczaj do podawania zup w większej ilości, co sprawia, że jest mniej wygodna w przypadku serwowania pojedynczych porcji. Używanie wazy do jednoporcjowego serwowania zupy mogłoby prowadzić do nieefektywnego wykorzystania składników i potencjalnego marnotrawstwa. Bulionówka, choć stosunkowo podobna do talerza głębokiego, ma z reguły mniejszą pojemność i jest przeznaczona do serwowania bulionów oraz klarownych zup, co może ograniczać jej zastosowanie w przypadku bardziej treściwych dań jak zupa jarzynowa. Te naczynia nie spełniają standardów dotyczących praktycznego serwowania zup, co czyni je niewłaściwym wyborem. W gastronomii kluczowe jest, aby wybierać naczynia zgodne z rodzajem serwowanej potrawy, co nie tylko wpływa na estetykę podania, ale również na komfort konsumpcji.

Pytanie 23

Który produkt spożywczy zapewni ludzkiemu organizmowi największą ilość fruktozy?

A. Mąka pszenna
B. Jabłko
C. Miód
D. Orzechy włoskie
Jabłko, choć jest źródłem fruktozy, zawiera ją w znacznie mniejszych ilościach niż miód. Przeciętnie jabłko zawiera od 5 do 7% fruktozy, co czyni je dobrym źródłem błonnika oraz witamin, ale nie dostarcza tak dużych ilości tego monosacharydu jak miód. Wiele osób może myśleć, że owoce są bogatym źródłem fruktozy, jednak warto zauważyć, że w zależności od ich rodzaju, zawartość fruktozy może być zróżnicowana. Orzechy włoskie praktycznie nie zawierają fruktozy, a ich wartość odżywcza polega na wysokiej zawartości tłuszczów nienasyconych oraz białka. Mąka pszenna również nie jest źródłem fruktozy, a jej głównym składnikiem są węglowodany złożone, głównie skrobia. Typowym błędem jest zakładanie, że wszystkie produkty roślinne dostarczają dużych ilości fruktozy, co może prowadzić do niepoprawnych wniosków dotyczących diety. Aby skutecznie zarządzać spożyciem cukrów, kluczowe jest zrozumienie różnicy pomiędzy różnymi źródłami węglowodanów oraz odpowiednie planowanie diety, aby wykorzystać ich korzystne właściwości, jednocześnie unikając nadmiaru cukrów prostych.

Pytanie 24

Kto wydaje atest zezwalający na stosowanie tworzywa sztucznego w kontakcie z żywnością?

A. Państwowa Inspekcja Handlowa
B. Instytut Żywności i Żywienia
C. Państwowy Zakład Higieny
D. Państwowa Inspekcja Sanitarna
Wybór odpowiedzi dotyczącej Państwowej Inspekcji Sanitarnej czy Instytutu Żywności i Żywienia świadczy o niepełnym zrozumieniu ról poszczególnych instytucji w systemie nadzoru nad bezpieczeństwem żywności. Państwowa Inspekcja Sanitarna odpowiada za kontrolę sanitarno-epidemiologiczną w różnych sektorach, ale nie prowadzi badań materiałów przeznaczonych do kontaktu z żywnością ani nie wydaje atestów bezpieczeństwa dla tworzyw sztucznych. Z kolei Instytut Żywności i Żywienia skupia się głównie na badaniach nad żywnością, jej wartością odżywczą oraz dietetyką, a nie na certyfikacji materiałów opakowaniowych. Nieprawidłowy wybór Państwowej Inspekcji Handlowej również świadczy o braku zrozumienia, ponieważ ta instytucja zajmuje się kontrolą handlu oraz przestrzeganiem przepisów prawa w zakresie ochrony konsumentów, a nie oceną materiałów kontaktujących się z żywnością. Zrozumienie tych ról jest istotne, aby prawidłowo orientować się w systemie regulacyjnym związanym z bezpieczeństwem żywności i materiałów, z którymi ma ona kontakt. W praktyce oznacza to, że aby uzyskać odpowiedni atest, należy kierować swoje zapytania i wnioski do odpowiednich instytucji, co jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa produktów na rynku.

Pytanie 25

Przedstawione w tabeli zmiany w organizmie człowieka są objawami

Zmiany w organizmie człowieka
Nadwaga
Rozwój procesów miażdżycowych
Wzrost ryzyka nadciśnienia
Zawał serca
A. nadmiaru białka.
B. niedoboru cukrów złożonych.
C. nadmiaru tłuszczu.
D. niedoboru cukrów prostych.
Wybór odpowiedzi dotyczącej nadmiaru tłuszczu jest uzasadniony, ponieważ zmiany w organizmie człowieka, takie jak otyłość, miażdżyca, nadciśnienie tętnicze oraz ryzyko zawału serca, są ściśle związane z nadmiernym spożyciem tłuszczów w diecie. Nadmiar tłuszczu, szczególnie tłuszczów nasyconych oraz trans, przyczynia się do rozwoju chorób sercowo-naczyniowych oraz metabolicznych. W praktyce, aby zminimalizować te ryzyka, zaleca się stosowanie diety bogatej w kwasy tłuszczowe omega-3, które korzystnie wpływają na profil lipidowy i zmniejszają stany zapalne w organizmie. Warto również zwrócić uwagę na odpowiednie proporcje tłuszczów nasyconych i nienasyconych w diecie, co jest zgodne z wytycznymi Światowej Organizacji Zdrowia. Oprócz tego, regularna aktywność fizyczna może pomóc w utrzymaniu prawidłowej masy ciała, co jest kluczowe dla prewencji chorób wynikających z nadmiaru tkanki tłuszczowej. Zmiana nawyków żywieniowych oraz stylu życia jest kluczowa dla zdrowia i dobrego samopoczucia.

Pytanie 26

Zgodnie z zaleceniami polskich norm dotyczących żywienia, maksymalna zawartość soli kuchennej w diecie nie powinna być większa niż

A. 150 g/dzień
B. 15 g/dzień
C. 50 g/dzień
D. 5 g/dzień
Zgodnie z rekomendacjami polskich norm żywienia, maksymalna dzienna dawka soli kuchennej nie powinna przekraczać 5 g. Wartości te są oparte na badaniach epidemiologicznych, które wykazały, że nadmierne spożycie sodu, głównego składnika soli, jest powiązane z podwyższonym ryzykiem występowania chorób sercowo-naczyniowych, nadciśnienia oraz innych schorzeń metabolicznych. Wytyczne żywieniowe zalecają ograniczenie spożycia soli do tej wartości, aby promować zdrowie populacji. Przykładowo, przy przygotowywaniu posiłków, warto stosować alternatywne przyprawy, takie jak zioła czy przyprawy bezsolne, co pozwoli na zmniejszenie ilości dodawanej soli. Ponadto, warto zwracać uwagę na etykiety produktów przetworzonych, które często zawierają wysokie ilości soli. Praktyka ta jest szczególnie istotna w kontekście zdrowego stylu życia, który powinien obejmować świadome zarządzanie dietą oraz regularne monitorowanie spożycia soli, aby nie przekraczać zalecanych wartości i dbać o zdrowie.

Pytanie 27

Jakie jest określenie na zakład gastronomiczny typu uzupełniającego?

A. smażalnia
B. piwiarnia
C. jadłodajnia
D. pijalnia
Wybór innych odpowiedzi często wynika z niepełnego zrozumienia klasyfikacji zakładów gastronomicznych. Smażalnia, jako zakład, koncentruje się głównie na serwowaniu potraw rybnych, co czyni ją restauracją o wąskiej specjalizacji. Choć smażalnie mogą oferować piwo, ich głównym celem nie jest sprzedaż napojów alkoholowych, lecz dostarczanie dań głównych. Podobnie pijalnia, nawet jeśli koncentruje się na serwowaniu napojów, zazwyczaj specjalizuje się w napojach bezalkoholowych, takich jak soki czy napoje gazowane. Z kolei jadłodajnia to typ zakładu, który zazwyczaj oferuje pełny posiłek, obejmujący zarówno dania główne, jak i napoje, ale nie skupia się wyłącznie na napojach alkoholowych, co jest kluczowe dla zrozumienia roli piwiarni. Wszystkie te zakłady różnią się od piwiarni, która jest zdefiniowana jako miejsce, w którym głównym produktem są napoje alkoholowe. Typowym błędem myślowym jest utożsamianie różnych typów lokali z funkcjonalnością serwowania piwa, co prowadzi do nieporozumień w zakresie ich podstawowych funkcji. Zrozumienie różnic pomiędzy tymi kategoriami zakładów gastronomicznych jest kluczowe dla przyszłych pracowników branży i osób planujących otwarcie własnej działalności w gastronomii.

Pytanie 28

Podczas serwowania kolacji, w której menu obejmuje napoje: aperitif, białe wino, czerwone wino oraz wodę, kelner nie powinien umieszczać na stole naczynia

A. do wody
B. do białego wina
C. do aperitifu
D. do czerwonego wina
Ustawienie naczyń do aperitifu na stole nie jest zalecane, ponieważ aperitif jest serwowany przed posiłkiem, a jego rolą jest pobudzenie apetytu. W praktyce, aperitify, takie jak szampan czy koktajle, serwuje się w odpowiednich kieliszkach, które nie są częścią standardowego nakrycia stołu. Zgodnie z zasadami sztuki kelnerskiej, przy nakrywaniu stołu do kolacji skupiamy się na naczyniach, które będą używane podczas samego posiłku. Wina białe i czerwone wymagają odpowiednich kieliszków, a woda powinna być podawana w szklankach. Zatem, w kontekście profesjonalnej obsługi, brak naczyń do aperitifu jest zgodny z dobrymi praktykami restauracyjnymi, które nakazują, aby każdy element na stole był związany z daniem lub napojem serwowanym w trakcie posiłku. Odpowiednie przygotowanie stołu nie tylko świadczy o wysokim standardzie obsługi, ale także o wiedzy i doświadczeniu personelu kelnerskiego.

Pytanie 29

Jaką chorobę może spowodować zbyt niska podaż białka w porównaniu do potrzeb organizmu?

A. Pelagra
B. Szkorbut
C. Krzywica
D. Kwashiorkor
Krzywica, szkorbut i pelagra to choroby, które wynikają z niedoborów innych składników odżywczych, a nie białka. Krzywica jest spowodowana niedoborem witaminy D, wapnia lub fosforu, co prowadzi do osłabienia kości i ich deformacji. Szkorbut wynika z niedoboru witaminy C, która jest kluczowa dla syntezy kolagenu, a jej niedobór prowadzi do osłabienia ścian naczyń krwionośnych, krwawień oraz problemów z gojeniem ran. Pelagra jest natomiast konsekwencją niedoboru niacyny (witaminy B3) i objawia się typowymi symptomami, takimi jak biegunka, zapalenie skóry i demencja. Te choroby często są mylone z kwashiorkorem ze względu na podobieństwo do objawów niedożywienia, jednak podstawowe przyczyny są różne. Właściwe zrozumienie różnic między tymi chorobami jest kluczowe w kontekście dietetyki oraz zdrowia publicznego. Typowym błędem jest mylenie symptomów spowodowanych brakiem różnych składników odżywczych, co może prowadzić do nieprawidłowych diagnoz i interwencji. Kiedy analizuje się wpływ diety na zdrowie, istotne jest, aby uwzględniać całokształt odżywienia, a nie tylko jeden element, tj. białko. Wzmacnianie świadomości na temat zrównoważonego żywienia może przyczynić się do lepszego zapobiegania chorobom związanym z niedoborami żywieniowymi.

Pytanie 30

Dozownik przedstawiony na rysunku należy zastosować do

Ilustracja do pytania
A. napojów chłodzonych.
B. koktajli mlecznych.
C. orzeszków ziemnych.
D. płatków śniadaniowych.
Jeśli chodzi o dozownik, który nie jest przeznaczony dla płatków, warto się zastanowić, czemu inne opcje nie są najlepsze. Na przykład koktajle mleczne to płyny, które potrzebują specjalnych pojemników, żeby nie rozlać i żeby trzymały odpowiednią temperaturę. Ich konsystencja i skład zupełnie różnią się od płatków sypkich. Napoje chłodzone też nie mogą być podawane z dozownikami dla sypkich produktów, bo mają zupełnie inne wymagania co do przechowywania i serwowania. A orzeszki ziemne? Też nie pasują do takich dozowników, bo ich serwowanie wiąże się z innymi zasadami higienicznymi, żeby zachować świeżość i chrupkość. Często ludzie myślą, że każdy dozownik może być użyty do wszystkich rzeczy. Należy pomyśleć nad specyfikacją urządzeń, które powinny być dobrane zgodnie z rodzajem żywności i jej właściwościami. Dobre dobranie dozownika wpływa nie tylko na estetykę, ale też na efektywność w obiektach gastronomicznych.

Pytanie 31

Zaburzenie związane z odżywianiem, które charakteryzuje się obsesyjnym dążeniem do utraty wagi oraz występowaniem psychicznego jadłowstrętu to

A. miażdżyca
B. anoreksja
C. celiakia
D. bulimia
Anoreksja, znana również jako anorexia nervosa, to poważne zaburzenie odżywiania charakteryzujące się obsesyjnym dążeniem do utraty wagi oraz intensywnym lękiem przed przytyciem. Osoby cierpiące na anoreksję często mają zaburzone postrzeganie własnego ciała, co prowadzi do drastycznego ograniczenia ilości spożywanego jedzenia oraz unikania sytuacji związanych z jedzeniem. Przykładem może być osoba, która mimo widocznej niedowagi unika posiłków, nie przyjmuje kalorii lub wykonuje nadmierną ilość ćwiczeń fizycznych. Kluczowe standardy w terapii anoreksji obejmują podejście interdyscyplinarne, które angażuje psychologów, dietetyków oraz lekarzy. Praktyczne przykłady zastosowania tej wiedzy mogą obejmować techniki terapii poznawczo-behawioralnej, które pomagają w zmianie myślenia o jedzeniu oraz pracy nad akceptacją swojego ciała. Warto również zaznaczyć, że wczesne rozpoznanie i interwencja są kluczowe dla skutecznego leczenia.

Pytanie 32

Która kategoria produktów stanowi znakomite źródło pełnowartościowego białka?

A. Warzywa oraz owoce
B. Produkty zbożowe
C. Cukier i słodycze
D. Mleko i jego przetwory
Mleko i jego przetwory stanowią bardzo dobre źródło pełnowartościowego białka, co oznacza, że zawierają wszystkie niezbędne aminokwasy potrzebne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Białko jest kluczowe dla wielu procesów biologicznych, w tym budowy mięśni, naprawy tkanek oraz produkcji enzymów i hormonów. Mleko, jogurty i sery są nie tylko bogate w białko, ale również dostarczają wapnia, który jest niezbędny dla zdrowia kości. W kontekście diety, wprowadzenie nabiału do codziennych posiłków może być szczególnie korzystne dla sportowców oraz osób prowadzących aktywny tryb życia, ponieważ białko z mleka wspomaga regenerację mięśni po wysiłku fizycznym. Warto również zaznaczyć, że różne przetwory mleczne mają różne zawartości białka, co umożliwia dostosowanie ich do indywidualnych potrzeb dietetycznych. Na przykład, grecki jogurt ma wyższą zawartość białka niż tradycyjny jogurt, co czyni go doskonałym wyborem dla osób pragnących zwiększyć ilość białka w diecie bez nadmiernego spożycia kalorii.

Pytanie 33

Zamieniając ziemniaki na kaszę, powinno się w posiłku dodać większą ilość warzyw, aby zrównoważyć składniki odżywcze

A. skrobi i białka
B. witaminy C i potasu
C. skrobi i potasu
D. witaminy C i białka
Odpowiedzi sugerujące, że kluczowe są inne składniki odżywcze, takie jak białko, skrobia czy inne minerały, nie uwzględniają pełnego kontekstu odżywczego diety. Na przykład, proponowanie zwiększenia ilości białka w posiłku, gdy zastępujemy ziemniaki kaszą, pomija fakt, że w tradycyjnych posiłkach ziemniaki są przede wszystkim źródłem węglowodanów, a nie białka. Z tego powodu, zamiast koncentrować się na białku, istotniejsze jest uzupełnianie diety o witaminy i minerały, które są łatwiejsze do uzyskania z warzyw. Kolejny błąd myślowy polega na oszacowaniu potasu jako mniej ważnego składnika, co jest niezgodne z aktualnymi badaniami, które wskazują na jego kluczowe znaczenie dla zdrowia układu krążenia. Odpowiedzi, które wskazują na skrobię jako główny składnik do zrównoważenia diety, pomijają aspekt różnorodności diety, co jest istotne w kontekście zapobiegania chorobom. Kluczowe jest, aby w diecie uwzględniać różnorodność warzyw, gdyż różne warzywa dostarczają odmienne składniki odżywcze, których niedobór może prowadzić do niezdrowych skutków zdrowotnych. Warto również podkreślić, że witaminy i minerały odgrywają rolę w procesach metabolicznych i ich niedobór może wpływać na ogólne samopoczucie.”

Pytanie 34

W składzie substancji wpływających na procesy zachodzące w ciele ludzkim można wyróżnić

A. białka i witaminy
B. węglowodany i składniki mineralne
C. witaminy i składniki mineralne
D. tłuszcze i witaminy
Pogląd, że tłuszcze i witaminy, węglowodany i składniki mineralne, czy białka i witaminy mogą pełnić funkcję regulatorów przemian metabolicznych, jest nieprecyzyjny. Tłuszcze, mimo że są niezbędne w diecie, pełnią przede wszystkim rolę energetyczną oraz są składnikami błon komórkowych. Choć niektóre witaminy rozpuszczalne w tłuszczach, jak A, D, E, K, wymagają obecności tłuszczy dla efektywnego wchłaniania, same w sobie nie regulują procesów metabolicznych na poziomie, na którym czynią to witaminy i minerały. Węglowodany dostarczają energii, ale nie są bezpośrednimi regulatorami przemian metabolicznych, jak to ma miejsce w przypadku witamin i minerałów. Białka z kolei pełnią funkcję budulcową oraz enzymatyczną, ale nie mają kluczowego wpływu na regulację procesów metabolicznych w takim samym stopniu jak witaminy i składniki mineralne. W praktyce, wiele osób myli te kategorie, co prowadzi do błędnych przekonań o ich funkcji. Kluczowe jest zrozumienie, że witaminy i minerały są niezbędne dla prawidłowego przebiegu reakcji biochemicznych, a ich niedobory mogą prowadzić do dysfunkcji metabolicznych, co zostało potwierdzone w licznych badaniach naukowych. Dlatego też, w kontekście zdrowia i odżywiania, powinno się koncentrować na zapewnieniu odpowiedniej ilości tych składników, aby wspierać funkcje biologiczne organizmu.

Pytanie 35

Największą zawartość błonnika pokarmowego mają

A. oliwki
B. ostrygi
C. otręby
D. orzechy
Orzechy, ostrygi i oliwki, mimo że są zdrowymi składnikami diety, nie są najbogatszym źródłem błonnika pokarmowego. Orzechy są wartościowe pod względem odżywczym, oferując zdrowe tłuszcze, białko oraz witaminy i minerały, jednak zawartość błonnika w orzechach jest relatywnie umiarkowana w porównaniu do otrębów. Wiele osób może mylić orzechy z wysoką zawartością błonnika, ale ich główną wartością odżywczą są tłuszcze. Ostrygi natomiast są źródłem białka i minerałów, ale nie dostarczają praktycznie błonnika pokarmowego. Oliwki, chociaż są bogate w tłuszcze jednonienasycone i antyoksydanty, także nie są znaczącym źródłem błonnika. Typowy błąd myślowy to przekonanie, że zdrowe tłuszcze oznaczają również wysoką zawartość błonnika. W praktyce, błonnik jest głównie obecny w produktach roślinnych, takich jak zboża pełnoziarniste, warzywa i owoce, a otręby, będące produktem ubocznym przemysłu zbożowego, są jednym z najskuteczniejszych sposobów na zwiększenie spożycia błonnika w diecie. Aby poprawić swoje nawyki żywieniowe, warto postawić na różnorodność źródeł błonnika, a otręby powinny znaleźć się w diecie każdej osoby dbającej o zdrowie.

Pytanie 36

W jaki sposób można zmniejszyć straty witamin podczas gotowania warzyw?

A. Gotowanie w dużej ilości wody
B. Smażenie na głębokim oleju
C. Długotrwałe gotowanie
D. Gotując na parze
Gotowanie na parze jest jedną z najbardziej efektywnych metod zachowania wartości odżywczych w warzywach. Proces ten minimalizuje kontakt warzyw z wodą, co zmniejsza utratę rozpuszczalnych w niej witamin, takich jak witamina C i witaminy z grupy B. Para wodna, która otacza warzywa, gotuje je równomiernie i szybko, co również ogranicza czas ekspozycji na wysoką temperaturę, co jest kolejnym czynnikiem wpływającym na degradację witamin. Warto zauważyć, że gotowanie na parze jest również metodą, która zachowuje naturalną teksturę i smak warzyw, czyniąc je bardziej apetycznymi. W kuchni profesjonalnej, ale także i w domowej, gotowanie na parze jest często rekomendowane jako metoda przygotowywania zdrowych posiłków. Dzięki tej technice, możemy cieszyć się pełnią smaku i wartości odżywczych, co jest szczególnie ważne w dietach bogatych w warzywa. Warto również wspomnieć, że gotowanie na parze jest metodą uniwersalną, którą można dostosować do różnych rodzajów warzyw, co czyni ją praktycznym rozwiązaniem w codziennym gotowaniu.

Pytanie 37

Który z surowców posiada najwięcej białka pochodzenia roślinnego?

A. Fasola biała
B. Papryka zielona
C. Borówka czarna
D. Porzeczka czerwona
Fasola biała jest znana z wysokiej zawartości białka roślinnego, co czyni ją doskonałym źródłem tego makroskładnika w diecie wegetariańskiej i wegańskiej. Zawiera około 20-25% białka w suchej masie, co jest znacznie więcej w porównaniu do innych roślin strączkowych. Białko to jest źródłem niezbędnych aminokwasów, które wspierają regenerację tkanek, produkcję enzymów oraz hormonów. Spożycie fasoli białej może przyczynić się do zwiększenia sytości, co jest korzystne dla osób dążących do kontrolowania masy ciała. W praktyce fasola biała jest wykorzystywana w różnych potrawach, takich jak zupy, sałatki czy dania główne. Rekomendacje żywieniowe podkreślają znaczenie włączenia roślinnych źródeł białka do diety, aby zrównoważyć spożycie białka zwierzęcego, co może prowadzić do lepszej jakości diety. Dodatkowo, fasola biała jest bogata w błonnik i składniki mineralne, co wspiera zdrowie układu pokarmowego oraz ogólną kondycję organizmu.

Pytanie 38

Na obiad przewidziano: zupę jarzynową, gulasz wołowy z kaszą, sałatę zieloną ze śmietaną oraz kisiel mleczny z sokiem. W jakiej sekwencji powinno się przystąpić do przygotowania tych dań?

A. Gulasz wołowy, kisiel mleczny, zupa jarzynowa, kasza, sałata zielona ze śmietaną
B. Kisiel mleczny, kasza, sałata zielona ze śmietaną, gulasz wołowy, zupa jarzynowa
C. Sałata zielona ze śmietaną, kisiel mleczny, zupa jarzynowa, gulasz wołowy, kasza
D. Kasza, gulasz wołowy, zupa jarzynowa, kisiel mleczny, sałata zielona ze śmietaną
Poprawna odpowiedź to 'Gulasz wołowy, kisiel mleczny, zupa jarzynowa, kasza, sałata zielona ze śmietaną'. Przy przygotowywaniu posiłków ważne jest, aby uwzględnić czas gotowania i sposób serwowania potraw. Gulasz wołowy wymaga dłuższego gotowania, co oznacza, że powinien być przygotowywany jako pierwszy. Po zakończeniu gotowania gulaszu, można zająć się deserem, czyli kisielem mlecznym, który powinien mieć czas na schłodzenie. Zupa jarzynowa jest daniem, które można podać na gorąco, dlatego powinna być przygotowana po gulaszu, ale przed kaszą, która jest dodatkiem. Kasza, jako dodatek, można gotować równolegle, ale jej czas gotowania jest krótszy. Ostatnim krokiem jest przygotowanie sałaty zielonej ze śmietaną, która powinna być podana na świeżo. Zastosowanie tej kolejności zapewnia, że wszystkie potrawy będą świeże i odpowiednio podane w czasie serwowania, co jest kluczowe w gastronomii, gdzie estetyka i smak są nieodłącznymi elementami doświadczenia kulinarnego.

Pytanie 39

W diecie dla osób starszych nie powinno się uwzględniać

A. pulpetów z wołowiny
B. jogurtu naturalnego
C. zupy pieczarkowej
D. margaryny w wersji miękkiej
Wybór margaryny miękkiej, jogurtu naturalnego czy pulpetów wołowych jako składników jadłospisu dla osób starszych może wywoływać nieporozumienia dotyczące ich wartości odżywczej. Margaryna miękka, będąca produktem wysoko przetworzonym, często zawiera tłuszcze trans, które są szkodliwe dla zdrowia, szczególnie u osób starszych, u których niezdrowe tłuszcze mogą prowadzić do chorób serca oraz podwyższać poziom cholesterolu. Warto zatem poszukiwać alternatyw, takich jak oliwa z oliwek czy masło klarowane, które są zdrowszymi źródłami tłuszczu. Jogurt naturalny z kolei jest produktem, który może być bardzo korzystny dla seniorów, zwłaszcza ze względu na zawartość probiotyków wspierających zdrowie jelit. To podejście do diety powinno koncentrować się na jej różnorodności i jakości. Pulpety wołowe, mimo że mogą być smaczne i sycące, ich sporządzanie wymaga uwagi, aby uniknąć nadmiaru tłuszczu, który mógłby prowadzić do problemów zdrowotnych. Kluczowe jest, aby posiłki były odpowiednio zbilansowane pod względem wartości odżywczych, co może pomóc w utrzymaniu zdrowia i sprawności fizycznej. Odpowiedzialne planowanie diety dla osób starszych powinno unikać wysoko przetworzonych produktów oraz koncentrować się na świeżych, naturalnych składnikach, co jest zgodne z zaleceniami dietetycznymi dla tej grupy wiekowej.

Pytanie 40

Naczyniem przedstawionym na ilustracji jest

Ilustracja do pytania
A. nelsonka.
B. kokilka.
C. salaterka.
D. bulionówka.
Nelsonka, jako dzbanek, ma zupełnie inne zastosowanie. Służy głównie do serwowania napojów, więc nie nadaje się do zapiekania potraw. Jak używasz tego terminu w odniesieniu do kokilki, to widać, że mylisz funkcje naczyń kuchennych. Salaterka to z kolei naczynie do serwowania sałatek, a nie do pieczenia, więc to też nie to. Bulionówka, z głębokim talerzem i uchem, jest do podawania bulionów, co też nie pasuje do kokilki. Takie nieporozumienia mogą wynikać z braku znajomości terminologii lub specyfiki naczyń w kuchni. W codziennej praktyce kulinarnej ważne jest zrozumienie, do czego służą różne naczynia. Właściwy wybór naczynia to istotna sprawa w przygotowywaniu potraw. To wpływa na smak i estetykę serwowania, co stanowi ważny element sztuki kulinarnej. Błędy w rozpoznawaniu naczyń mogą prowadzić do złych wyborów w przepisach, co w efekcie wpłynie na jakość potraw i ich wygląd.