Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik mechatronik
  • Kwalifikacja: ELM.06 - Eksploatacja i programowanie urządzeń i systemów mechatronicznych
  • Data rozpoczęcia: 13 grudnia 2025 16:11
  • Data zakończenia: 13 grudnia 2025 16:35

Egzamin zdany!

Wynik: 26/40 punktów (65,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Na tabliczce znamionowej silnika indukcyjnego symbol "S1" wskazuje na

A. typ chłodzenia silnika
B. tryb pracy ciągłej
C. maksymalną temperaturę otoczenia
D. kategorię izolacji uzwojenia
Symbol "S1" na tabliczce znamionowej silnika indukcyjnego rzeczywiście oznacza pracę ciągłą. W kontekście silników elektrycznych, oznaczenie to sugeruje, że konstrukcja silnika pozwala na jego nieprzerwaną pracę przez dłuższy czas bez ryzyka przegrzania. Silniki oznaczone jako "S1" są projektowane z myślą o osiąganiu nominalnych parametrów, takich jak moc, prąd czy moment obrotowy, w sposób stabilny i efektywny. W praktyce oznacza to, że silniki te można stosować w aplikacjach, gdzie wymagana jest ciągła praca, jak na przykład w wentylatorach, pompach czy kompresorach. Zgodnie z normą IEC 60034-1 tryby pracy silników elektrycznych są precyzyjnie zdefiniowane, co pozwala inżynierom i projektantom na wybór odpowiednich urządzeń do konkretnych zastosowań, minimalizując ryzyko awarii oraz utrzymując wysoką efektywność energetyczną.

Pytanie 2

Jakie działania regulacyjne w systemie mechatronicznym opartym na falowniku i silniku indukcyjnym należy podjąć, aby obniżyć prędkość obrotową silnika bez zmiany wartości poślizgu?

A. Zwiększyć proporcjonalnie częstotliwość i wartość napięcia zasilającego
B. Zmniejszyć częstotliwość napięcia zasilającego
C. Zwiększyć wartość napięcia zasilającego
D. Obniżyć proporcjonalnie częstotliwość oraz wartość napięcia zasilającego
Analizując inne dostępne odpowiedzi, należy zauważyć, że zmniejszenie tylko częstotliwości napięcia zasilającego doprowadzi do obniżenia prędkości wirowania, jednak bez jednoczesnego zmniejszenia napięcia może to skutkować niepożądanym efektem w postaci zwiększenia poślizgu, co nie jest zgodne z wymogami zadania. Wzrost wartości napięcia zasilającego nie tylko nie przyczyni się do redukcji prędkości, ale także może spowodować przegrzewanie się silnika oraz jego uszkodzenie. Zwiększenie zarówno częstotliwości, jak i wartości napięcia prowadzi natomiast do zwiększenia prędkości obrotowej wirnika, co również jest sprzeczne z celem pytania. Typowe błędy myślowe, które mogą prowadzić do takich nieprawidłowych wniosków, obejmują pomylenie relacji między częstotliwością a prędkością obrotową silnika oraz brak zrozumienia, jak zmiany w napięciu wpływają na parametry pracy silnika indukcyjnego. W kontekście systemów napędowych, w którym kluczowe jest jednolite podejście do regulacji, należy pamiętać o zasadzie proporcjonalności pomiędzy częstotliwością a napięciem, co jest fundamentalną zasadą w inżynierii mechatronicznej. Zrozumienie tych zasad jest niezbędne dla skutecznego projektowania i eksploatacji systemów napędowych.

Pytanie 3

Jaką wartość częstotliwości powinno się ustawić w przetwornicy częstotliwości zasilającej silnik indukcyjny klatkowy z jedną parą biegunów, aby jego wał osiągał prędkość zbliżoną do 2400 obr./min?

A. 30 Hz
B. 40 Hz
C. 60 Hz
D. 50 Hz
Odpowiedź 40 Hz jest prawidłowa, ponieważ silnik indukcyjny klatkowy z jedną parą biegunów przy zasilaniu częstotliwością 40 Hz osiąga prędkość obrotową bliską 2400 obr/min. Prędkość obrotowa silnika indukcyjnego można obliczyć, stosując wzór: n = (120 * f) / p, gdzie n to prędkość obrotowa w obrotach na minutę (obr/min), f to częstotliwość zasilania w hercach (Hz), a p to liczba par biegunów. Dla silnika z jedną parą biegunów, p wynosi 1, co po podstawieniu do wzoru daje: n = (120 * 40) / 1 = 4800 obr/min. Jednakże należy uwzględnić poślizg silnika, który w rzeczywistości powoduje, że prędkość obrotowa zbliża się do 2400 obr/min. W praktyce oznacza to, że dla silników o takiej konstrukcji, częstotliwość 40 Hz jest standardowym ustawieniem, aby osiągnąć pożądane parametry robocze. Warto zwrócić uwagę, że w przemyśle często stosuje się falowniki do precyzyjnego dostosowywania częstotliwości zasilania, co pozwala na optymalizację pracy silnika oraz zwiększenie jego efektywności energetycznej.

Pytanie 4

Dane techniczne zamieszczone w tabeli dotyczą

Rodzaj cieczy hydraulicznejolej mineralny
Zakres temperatury pracy-25°C do +80°C
Standardowa filtracja cieczy hydraulicznej90 μm
Zakres lepkości cieczy hydraulicznej16 mm²/s do 200 mm²/s
Poziom głośności65 dB (A)
Napięcie zasilania silnika230 V 50 Hz, 3x400 V 50 Hz
Napięcie zasilania rozdzielaczy24 V DC, 230 V 50 Hz
Pojemność nominalna zbiornika7 dm³20 dm³
A. sprężarki powietrza.
B. zasilacza hydraulicznego.
C. rozdzielacza hydraulicznego.
D. rozdzielacza pneumatycznego.
Wybór rozdzielacza pneumatycznego, sprężarki powietrza lub rozdzielacza hydraulicznego jako odpowiedzi może wynikać z niepełnego zrozumienia funkcji i zastosowań tych urządzeń. Rozdzielacz pneumatyczny jest elementem systemów pneumatycznych, które działają na zasadzie sprężonego powietrza. Tego typu urządzenia nie wykorzystują cieczy hydraulicznych ani nie wymagają filtracji, co stanowi fundamentalną różnicę w porównaniu do zasilaczy hydraulicznych. Sprężarki powietrza zajmują się przetwarzaniem powietrza, a nie cieczy, co również sprawia, że ich dane techniczne nie są zgodne z informacjami zawartymi w tabeli. Rozdzielacz hydrauliczny natomiast może być mylony z zasilaczem hydrauliczny, lecz pełni inną funkcję, polegającą na kierowaniu przepływu cieczy hydraulicznej w systemie. Brak umiejętności rozróżnienia między tymi urządzeniami może prowadzić do błędnych wniosków, dlatego ważne jest, aby zrozumieć, że każdy z wymienionych elementów ma unikalne właściwości i zastosowania. Przykłady zastosowań, takie jak systemy sterowania w hydraulice, wymagają dokładnego przemyślenia, jakie urządzenia będą użyte. Kluczowe dla zrozumienia jest również zapoznanie się z dokumentacją techniczną oraz standardami branżowymi, które dostarczają istotnych informacji o parametrach technicznych i wymaganiach dla poszczególnych komponentów systemów hydraulicznych.

Pytanie 5

W jakiej postaci należy przedstawiać w schematach układów sterowania styki przekaźników i styczników?

A. Nieprzewodzenia
B. Wzbudzonym
C. Niewzbudzonym
D. Przewodzenia
Styki styczników i przekaźników należy przedstawiać w stanie niewzbudzonym, co jest zgodne z praktykami stosowanymi w projektowaniu schematów układów sterowania. Stan niewzbudzony odzwierciedla rzeczywistą sytuację, w której urządzenia te nie są aktywowane przez sygnał sterujący. Taki sposób reprezentacji ułatwia zrozumienie i analizę działania systemu, ponieważ jasno wskazuje na domyślne warunki pracy. W projektach zgodnych z normą IEC 61082, która dotyczy dokumentacji systemów automatyki, podkreśla się znaczenie reprezentacji stanów urządzeń w sposób, który odzwierciedla ich stan bez aktywacji. Niewzbudzone styki są także kluczowe w kontekście bezpieczeństwa, ponieważ nieprawidłowe przedstawienie ich w stanie przewodzenia mogłoby sugerować, że układ działa poprawnie, gdy w rzeczywistości może dochodzić do awarii. Przykładem zastosowania tej zasady może być układ sterujący silnikiem, gdzie styki muszą być przedstawione jako niewzbudzone, aby uniknąć ryzyka niekontrolowanego uruchomienia maszyny w wyniku błędnej interpretacji schematu.

Pytanie 6

Jaki blok powinien być użyty w systemie sterującym do zliczania impulsów, które występują w odstępach krótszych niż czas jednego cyklu programu sterownika?

A. Dzielnik częstotliwości
B. Szybki licznika (HSC)
C. Czasowy TON (o opóźnionym załączaniu)
D. Czasowy TOF (o opóźnionym wyłączaniu)
Zastosowanie bloków czasowych, takich jak TOF lub TON, w kontekście zliczania impulsów, które występują w krótkich odstępach czasu, nie jest odpowiednie z kilku kluczowych powodów. Blok TOF, działający na zasadzie opóźnionego wyłączania, jest przeznaczony do kontrolowania czasu, przez jaki sygnał pozostaje w stanie aktywnym, co nie ma zastosowania w przypadku zliczania impulsów. W kontekście zliczania, istotne jest reagowanie na każdy impuls w jak najkrótszym czasie, a implementacja bloków czasowych wprowadza niepotrzebne opóźnienia. Z kolei blok TON, czyli czasowy o opóźnionym załączaniu, podobnie jak TOF, nie jest w stanie efektywnie zliczać impulsów, gdyż jego działanie opiera się na mierzeniu czasu od momentu załączenia sygnału, co również nie sprzyja dokładnemu zliczaniu szybkich impulsów. Dodatkowo, pod względem inżynieryjnym, zastosowanie dzielnika częstotliwości również nie spełnia wymagań, gdyż jego rola polega na zmniejszaniu częstotliwości sygnałów, co w kontekście zliczania prowadziłoby do utraty informacji o impulsach. Stąd, dobór odpowiednich bloków i ich funkcji w automatyce jest kluczowy dla skuteczności systemu, a każdy błąd w analizie może prowadzić do zniekształcenia danych i niewłaściwego działania całego procesu.

Pytanie 7

Który z literowych symboli zastosowanych w programie do sterowania, według normy IEC 61131, reprezentuje fizyczne wyjście kontrolera PLC?

A. S
B. I
C. R
D. Q
Odpowiedź "Q" jest poprawna, ponieważ zgodnie z normą IEC 61131, symbol ten oznacza fizyczne wyjścia programowalnych sterowników logicznych (PLC). W praktyce, wyjścia PLC są komponentami, które sterują innymi elementami systemu automatyki, takimi jak przekaźniki, zawory czy silniki. Każde fizyczne wyjście jest zazwyczaj powiązane z określonym portem wyjściowym na sterowniku, co pozwala na precyzyjne kontrolowanie różnorodnych urządzeń. Na przykład, w systemach automatyki przemysłowej, wykorzystanie wyjść "Q" umożliwia załączenie lub wyłączenie urządzeń w odpowiedzi na zdefiniowane warunki. Kluczowe jest zrozumienie, że stosowanie odpowiednich symboli zgodnie z normą IEC 61131 nie tylko ułatwia programowanie, ale również zapewnia zgodność z międzynarodowymi standardami, co jest istotne dla jakości i bezpieczeństwa systemów automatyki. Zdefiniowane symbole, takie jak "I" dla wejść cyfrowych czy "R" dla funkcji rejestracyjnych, pomagają w integralności kodu i jego późniejszym utrzymaniu.

Pytanie 8

Jak można zmienić kierunek obrotów wirnika silnika bocznikowego prądu stałego bez konieczności przemagnesowania maszyny?

A. Odwrócić kierunek prądu w uzwojeniu wzbudzenia
B. Odwrócić kierunek prądu w uzwojeniu komutacyjnym
C. Zamienić miejscami dwa przewody podłączone do źródła zasilania
D. Odwrócić kierunek prądu w uzwojeniu twornika
Zamiana kierunku obrotów wirnika silnika bocznikowego prądu stałego poprzez inne metody, takie jak zmiana kierunku prądu w uzwojeniu wzbudzenia, nie prowadzi do zamierzonego efektu. Uzwojenie wzbudzenia generuje pole magnetyczne, które ma stały kierunek, a zmiana jego kierunku nie wpływa na kierunek obrotów wirnika bezpośrednio. Zrozumienie tej koncepcji wymaga analizy działania silników prądu stałego, w których to uzwojenie twornika odgrywa kluczową rolę w generacji momentu obrotowego. Wskazanie na uzwojenie komutacyjne jako metody zmiany kierunku obrotów również jest błędne, ponieważ jego główną funkcją jest zmiana kierunku prądu w poszczególnych zwojach w celu utrzymania ciągłości pracy silnika, a nie zmiany kierunku obrotów. Dodatkowo, zamiana miejscami dwóch przewodów podłączonych do sieci nie jest adekwatnym podejściem, ponieważ może prowadzić do niebezpiecznych warunków pracy oraz uszkodzenia urządzenia. W praktyce, takie działania mogą wprowadzić niepożądane skutki uboczne, takie jak zjawisko odwrócenia fazy lub przeciążenie systemu. Dlatego ważne jest, aby zawsze korzystać z dobrze udokumentowanych i sprawdzonych metod zmiany kierunku obrotów, aby zapewnić bezpieczeństwo oraz efektywność operacyjną silnika.

Pytanie 9

Jakiego symbolu literowego zgodnego z normą IEC 61131 używa się w programie sterującym do wskazywania komórek pamięci danych w programowalnym sterowniku?

A. M
B. W
C. I
D. Q
Poprawna odpowiedź to 'M', ponieważ symbol ten w normie IEC 61131-3 odnosi się do komórek pamięci danych w programowalnych sterownikach logicznych (PLC). Komórki pamięci są kluczowe dla działania PLC, gdyż umożliwiają przechowywanie tymczasowych i trwałych danych, które są niezbędne do prawidłowego działania aplikacji automatyki. W przypadku programowania PLC, ważne jest zrozumienie różnorodności typów danych oraz ich adresowania. Przykładowo, w aplikacjach automatyki przemysłowej często wykorzystuje się pamięć do przechowywania stanów, danych procesowych oraz wyników obliczeń. Odpowiednie zarządzanie pamięcią jest kluczowe dla wydajności aplikacji oraz ich bezpieczeństwa. Zastosowanie symboli literowych zgodnie z normą IEC 61131-3 jest nie tylko praktyką standardową, ale również przyczynia się do łatwiejszej interpretacji kodu przez innych programistów, co jest istotne w kontekście współpracy w zespole oraz przyszłej konserwacji systemów.

Pytanie 10

Jakie ciśnienie powietrza powinno panować w komorze siłownika jednostronnego działania o powierzchni tłoka A = 0,005 m2 oraz sprawności η = 0,7, aby siła przenoszona przez tłoczysko wynosiła F = 2100 N? (F = η· p · A)

A. 8 bar
B. 6 bar
C. 7 bar
D. 5 bar
Odpowiedź 6 bar jest poprawna, ponieważ zgodnie z równaniem F = η·p·A możemy obliczyć ciśnienie powietrza w komorze siłownika. W naszym przypadku mamy siłę F równą 2100 N, sprawność η równą 0,7 oraz powierzchnię tłoka A równą 0,005 m². Podstawiając te wartości do wzoru, otrzymujemy p = F / (η·A) = 2100 N / (0,7·0,005 m²) = 6 bar. Dzięki tym obliczeniom możemy stwierdzić, że ciśnienie 6 bar jest wystarczające do przeniesienia zadanego obciążenia. Takie obliczenia są kluczowe w projektowaniu układów hydraulicznych, gdzie precyzyjne oszacowanie ciśnienia roboczego pozwala na zapewnienie efektywności oraz bezpieczeństwa działania siłowników. W praktyce, odpowiednie ciśnienie ma wpływ na dynamikę ruchu oraz na żywotność komponentów systemu, a także na oszczędność energii.

Pytanie 11

Jakim napięciem powinien być zasilany cyfrowy mikroprocesorowy regulator DCRK 12 przeznaczony do kompensacji współczynnika mocy w układach napędów elektrycznych, o danych znamionowych zamieszczonych w tabeli?

Ilość stopni regulacji12
Regulacja współczynnika mocy0,8 ind. – 0,8 pojem.
Napięcie zasilania i kontroli Ue380...415V, 50/60Hz
Roboczy zakres działania Ue- 15% ... +10% Ue
Wejście pomiarowe prądu5 A
Typ pomiaru napięcia i prąduRMS
Ilość wyjść przekaźnikowych12
Maksymalny prąd załączenia12 A
A. 400 V AC
B. 230 V AC
C. 400 V DC
D. 230 V DC
Poprawna odpowiedź to 400 V AC, co wynika z danych znamionowych regulatora DCRK 12, które wskazują na napięcie zasilania w zakresie 380...415V, 50/60Hz. W zastosowaniach przemysłowych, napięcia te są powszechnie stosowane w układach zasilających maszyny oraz urządzenia elektryczne. Napięcie 400 V AC jest standardem w Europie i wielu innych krajach, co czyni je odpowiednim wyborem dla aplikacji przemysłowych. Wartością wyjściową tego regulatora może być również dostosowanie do zmiennych warunków pracy, co jest istotne w kontekście optymalizacji współczynnika mocy. Znajomość standardowych napięć zasilających jest niezbędna dla inżynierów, aby projektować i wdrażać systemy zasilania, które są zarówno efektywne, jak i zgodne z normami bezpieczeństwa. W praktyce, korzystanie z odpowiednich napięć zasilających wpływa na stabilność i długowieczność sprzętu, co jest kluczowe w przemyśle.

Pytanie 12

Aby szybko zmienić rozmiary projektowanego elementu w programie CAD, należy zastosować metodę modelowania

A. bryłowego
B. bezpośredniego
C. powierzchniowego
D. parametrycznego
Technika modelowania parametrycznego jest kluczowym podejściem w inżynierii wspomaganej komputerowo (CAD), które umożliwia efektywne i szybkie dostosowywanie wymiarów projektowanych elementów. W praktyce, modelowanie parametryczne polega na definiowaniu geometrii elementów za pomocą zmiennych i parametrów, co pozwala na automatyczną aktualizację całego modelu w odpowiedzi na zmianę wartości tych parametrów. Na przykład, jeżeli projektujesz element, taki jak obudowa dla urządzenia elektronicznego, możesz ustalić wymiary jej wysokości, szerokości i głębokości jako parametry. W momencie, gdy zajdzie potrzeba zmiany jednego z tych wymiarów, np. zwiększenia wysokości, wystarczy zmienić wartość parametru, a program automatycznie przeliczy i zaktualizuje wszystkie powiązane wymiary oraz ich interakcje. Dzięki temu proces projektowy staje się bardziej elastyczny i mniej czasochłonny, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w branży inżynieryjnej, gdzie adaptacja do zmieniających się wymagań klientów jest kluczowa. Ponadto, modelowanie parametryczne ułatwia współpracę zespołową, pozwala na łatwe wprowadzanie poprawek oraz sprzyja lepszemu zarządzaniu dokumentacją projektową.

Pytanie 13

Jakie czynnościnie powinny być wykonywane przez osobę obsługującą prasę hydrauliczną?

A. Modernizować urządzenie
B. Włączać urządzenie
C. Dostosowywać parametry pracy
D. Przeprowadzać inspekcję urządzenia
Modernizowanie urządzenia to proces, który wymaga zaawansowanej wiedzy technicznej oraz odpowiednich kwalifikacji. Osoba obsługująca prasę hydrauliczną nie powinna angażować się w takie działania, ponieważ mogą one znacząco wpłynąć na bezpieczeństwo operacji. Jakiekolwiek zmiany w konstrukcji lub parametrach maszyny powinny być przeprowadzane przez wykwalifikowany personel techniczny, który zna specyfikę i wymagania danej maszyny. Na przykład, niewłaściwa modernizacja może prowadzić do nieprzewidzianych awarii, które mogą zagrażać zdrowiu operatorów oraz innych pracowników. W praktyce, obsługa prasy hydraulicznej powinna koncentrować się na zapewnieniu prawidłowego funkcjonowania urządzenia, monitorowaniu jego parametrów, a także przeprowadzaniu regularnych oględzin. Zgodnie z najlepszymi praktykami w branży, operatorzy powinni być regularnie szkoleni w zakresie obsługi i konserwacji tych maszyn, aby zminimalizować ryzyko awarii oraz wypadków. Właściwe podejście do obsługi pras hydraulicznych opiera się na ścisłym przestrzeganiu procedur operacyjnych oraz norm bezpieczeństwa.

Pytanie 14

Który komponent powinno się wykorzystać do galwanicznego oddzielenia wyjścia z PLC od elementów, które są nim sterowane?

A. Transoptor
B. Dławik
C. Kondensator
D. Transformator
Transoptor to element elektroniczny zaprojektowany w celu zapewnienia galwanicznej separacji sygnałów, co jest kluczowe w zastosowaniach automatyki i sterowania. Dzięki zastosowaniu transoptora, sygnały wejściowe są izolowane od sygnałów wyjściowych, co chroni wrażliwe komponenty sterujące przed niepożądanym wpływem zakłóceń lub awarii w obwodach wykonawczych. Przykładem zastosowania transoptora może być sytuacja, gdy sygnał z czujnika (np. fotokomórka) musi zostać przekazany do PLC, ale z uwagi na różnice poziomów napięcia lub ryzyko zakłóceń, konieczne jest zastosowanie izolacji. W takich przypadkach transoptor działa jako mostek, który pozwala na bezpieczne przekazywanie sygnału bez ryzyka uszkodzenia urządzenia. Ponadto, transoptory są wykorzystywane w systemach komunikacyjnych, gdzie wymagane jest zabezpieczenie przed zakłóceniami przesyłanymi przez medium transmisyjne. Przykładem dobrych praktyk w branży jest stosowanie transoptorów w kontrolerach, gdzie ich zastosowanie zwiększa niezawodność i bezpieczeństwo całego systemu.

Pytanie 15

Jakie informacje powinien zawierać raport z realizowanych prac konserwacyjnych frezarki numerycznej?

A. Miejsce i datę oraz kosztorys przeprowadzonej konserwacji
B. Miejsce i datę, a także czas realizacji prac konserwacyjnych
C. Kosztorys oraz opis przeprowadzonych działań, a także podpis osoby odpowiedzialnej za konserwację
D. Datę i opis wykonanych prac oraz podpis osoby odpowiedzialnej za konserwację
Jak patrzę na błędne odpowiedzi, to widzę kilka rzeczy, które mogą wprowadzać w błąd, jeśli chodzi o dokumentację konserwacji. Sporo opcji sugeruje, że w protokole powinien być kosztorys prac. No, to może być przydatne w kwestiach finansowych, ale nie jest to najważniejsze dla stanu technicznego maszyny. Kosztorys nie mówi nam za dużo o jakości czy zakresie prac. Kolejna sprawa - niektórzy piszą o miejscu wykonania prac, ale to też nie jest kluczowe. Dużo ważniejsze jest, kiedy i co się działo. Czas trwania prac również nie ma aż takiej wagi i często jest mylone z istotnością tych informacji. Właściwe podejście do dokumentacji powinno być oparte na konkretach, żeby zapewnić bezpieczeństwo i sprawność w pracy. Warto się zastanowić, jakie dane są naprawdę istotne przy zarządzaniu konserwacją, bo to wszystko jest mega ważne dla funkcjonowania maszyn w zakładzie.

Pytanie 16

Jakie parametry są najczęściej regulowane w systemach mechatronicznych z wykorzystaniem regulacji PID?

A. Wilgotność, napięcie, waga
B. Prędkość, temperatura, ciśnienie
C. Dźwięk, drgania, przyspieszenie
D. Kolor, natężenie światła, zapach
Regulacja PID, czyli proporcjonalno-całkująco-różniczkująca, jest jednym z najczęściej stosowanych algorytmów sterowania w mechatronice i automatyce. Jest używana do precyzyjnego utrzymania zadanych wartości parametrów procesowych, takich jak prędkość, temperatura czy ciśnienie. Przykładowo, w przemyśle produkcyjnym PID może kontrolować temperaturę pieca poprzez regulację dopływu paliwa lub prędkość taśmociągu poprzez kontrolę silnika napędowego. PID działa na zasadzie minimalizacji różnicy (błędu) pomiędzy wartością zadaną a rzeczywistą, wykorzystując trzy składowe: proporcjonalną, całkującą i różniczkującą, co pozwala na szybkie i stabilne osiągnięcie wartości zadanej. Algorytmy PID są powszechnie stosowane ze względu na swoją prostotę, efektywność i zdolność do adaptacji w różnych warunkach, a także na bazie ich solidnego wsparcia teoretycznego i łatwości implementacji w systemach cyfrowych.

Pytanie 17

Jakie elementy mechanizmów mechatronicznych są zabezpieczane i konserwowane poprzez proces cynkowania?

A. Elementy napędowe
B. Elementy sterujące
C. Elementy konstrukcyjne
D. Elementy sygnalizacyjne
Wybór elementów sterowniczych, sygnalizacyjnych lub napędowych jako tych, które zabezpiecza się poprzez cynkowanie, jest mylny, ponieważ te elementy nie są zasadniczo narażone na korozję w takim samym stopniu jak elementy konstrukcyjne. Elementy sterownicze, jak np. złącza, przekaźniki czy moduły elektroniczne, zwykle są projektowane w taki sposób, aby minimalizować kontakt z czynnikami atmosferycznymi, co sprawia, że ich ochrona przed korozją nie polega na cynkowaniu, lecz na stosowaniu osłon i odpowiednich obudów. Z kolei elementy sygnalizacyjne, takie jak lampki LED czy wskaźniki, również nie wymagają cynkowania, gdyż ich funkcjonalność opiera się na działaniu elektronicznym, zatem ochrona tych komponentów koncentruje się na zabezpieczeniu ich przed uszkodzeniami mechanicznymi oraz wpływem wilgoci. Napędowe elementy urządzeń, takie jak silniki czy przekładnie, są z kolei odpowiednio smarowane i często mają zastosowane powłoki ochronne, ale ich konserwacja nie polega na cynkowaniu. W rzeczywistości cynkowanie jest najlepsze dla elementów, które są stale narażone na działanie środowiska, co nie dotyczy powyższych kategorii elementów. Przy wyborze metody ochrony przed korozją, kluczowe jest zrozumienie, jakie konkretne warunki i czynniki będą miały wpływ na dany komponent.

Pytanie 18

Podczas diagnostyki systemu mechatronicznego, co jest kluczowym parametrem do zmierzenia?

A. Materiał obudowy
B. Napięcie zasilania
C. Kolor przewodów
D. Waga komponentów
Napięcie zasilania jest kluczowym parametrem do zmierzenia podczas diagnostyki systemu mechatronicznego, ponieważ od jego poprawności zależy prawidłowe funkcjonowanie całego układu. W mechatronice urządzenia często opierają się na precyzyjnym zasilaniu poszczególnych komponentów, takich jak silniki, siłowniki czy czujniki. Niewłaściwe napięcie może prowadzić do nieprawidłowego działania lub nawet uszkodzenia tych elementów. Dlatego sprawdzenie napięcia jest jednym z pierwszych kroków diagnostycznych. Dodatkowo, zgodnie z dobrą praktyką inżynierską, systemy mechatroniczne są projektowane z określonymi zakresami napięcia roboczego, które muszą być dokładnie utrzymywane. W praktyce, pomiar napięcia zasilania może pomóc zidentyfikować problemy związane z zasilaniem, takie jak spadki napięcia, które są częstą przyczyną problemów w systemach mechatronicznych. Regularne monitorowanie tego parametru pozwala na wczesne wykrycie potencjalnych awarii i zapewnia niezawodność całego systemu.

Pytanie 19

Podczas pracy z siłownikiem hydraulicznym dostrzeżono drobne zadrapania na tłoczysku. Jak należy zlikwidować te rysy?

A. lutowanie
B. spawanie
C. chromowanie
D. polerowanie
Polerowanie jest najodpowiedniejszą metodą usuwania niewielkich rys na tłoczysku siłownika hydraulicznego. W procesie polerowania następuje delikatne usunięcie wierzchniej warstwy materiału, co pozwala na przywrócenie gładkości powierzchni bez naruszania jej właściwości mechanicznych. Praktyka ta jest zgodna z ogólnymi zasadami utrzymania sprzętu hydraulicznego, które podkreślają znaczenie dbania o integralność elementów narażonych na wysokie ciśnienie. Polerowanie można wykonać przy użyciu różnych narzędzi, takich jak szlifierki czy tarcze polerskie, co umożliwia precyzyjne dopasowanie do specyfiki rys. Dobrą praktyką jest także ocena stanu tłoczyska przed podjęciem działań, aby upewnić się, że proces polerowania będzie wystarczający do usunięcia uszkodzeń. Warto pamiętać, że regularne przeglądy i konserwacja elementów siłowników hydraulicznych mogą znacząco wydłużyć ich żywotność.

Pytanie 20

Który z parametrów nie odnosi się do frezarki CNC?

A. Gramatura wtrysku
B. Maksymalna prędkość ruchu dla poszczególnych osi
C. Powtarzalność pozycjonowania
D. Liczba wrzecion
Gramatura wtrysku jest pojęciem związanym z procesem wtryskiwania tworzyw sztucznych, który nie ma żadnego związku z frezarkami numerycznymi. Frezarka numeryczna jest narzędziem wykorzystywanym w obróbce metalu i innych materiałów, gdzie kluczowe parametry obejmują liczbę wrzecion, maksymalną prędkość ruchu dla poszczególnych osi oraz powtarzalność pozycjonowania. Zrozumienie tych parametrów jest istotne dla optymalizacji procesu obróbczo-produkcyjnego. Na przykład, wyższa liczba wrzecion umożliwia jednoczesne przetwarzanie wielu elementów, co zwiększa efektywność. Wysoka maksymalna prędkość ruchu pozwala na szybsze przemieszczenie narzędzi w obrabianym materiale, co przyspiesza cały proces produkcji. Powtarzalność pozycjonowania jest kluczowym czynnikiem w zapewnieniu wysokiej jakości produkcji, gdyż pozwala na dokładność i eliminację błędów w każdej iteracji procesu. W związku z tym, gramatura wtrysku nie jest parametrem, który miałby zastosowanie w kontekście frezarek numerycznych, co czyni tę odpowiedź prawidłową.

Pytanie 21

Na podstawie przedstawionej noty katalogowej czujników indukcyjnych dobierz sensor spełniający wytyczne do doboru czujnika.

Nota katalogowa czujników indukcyjnych
ModelJM12L – F2NHJM12L – F2PHJM12L – Y4NHJM12L – Y4PH
TypNPN, NO/NCPNP, NO/NCNPN, NO/NCPNP, NO
Napięcie zasilania10÷30 V DC10÷30 V AC10÷30 V DC10÷30 V DC
Pobór prądu100 mA200 mA300 mA200 mA
Robocza strefa działania2 mm2 mm4 mm4 mm
WymiaryM12 / 60 mmM12 / 60 mmM12 / 59,5 mmM18 / 60,5 mm
Sposób podłączeniakabelkabelkabelkabel
Czołozabudowanezabudowaneodkryteodkryte


Wytyczne do doboru czujnika:

  • pobór prądu – nie większy niż 250 mA,
  • średnica obudowy czujnika – 12 mm,
  • po aktywowaniu czujnika jego wyjście powinno zostać zwarte do potencjału dodatniego zasilania.
A. JM12L – Y4NH
B. JM12L – F2PH
C. JM12L – F2NH
D. JM12L – Y4PH
Model JM12L – F2PH został właściwie dobrany zgodnie z zasadami doboru czujników indukcyjnych. Pobór prądu tego czujnika wynosi 200 mA, co jest poniżej maksymalnego dopuszczalnego limitu 250 mA, co jest kluczowe dla zapewnienia stabilności i bezpieczeństwa w instalacjach elektronicznych. Średnica obudowy wynosząca 12 mm (M12) jest odpowiednia dla różnorodnych aplikacji przemysłowych, co czyni ten czujnik uniwersalnym rozwiązaniem. Typ PNP oznacza, że po aktywacji czujnika jego wyjście łączy się z dodatnim potencjałem zasilania, co jest istotne w kontekście integracji z innymi komponentami systemów automatyki. Zastosowanie takich czujników obejmuje m.in. detekcję obecności obiektów w liniach produkcyjnych, kontrolę położenia w mechanizmach oraz monitorowanie procesów, co zwiększa efektywność i precyzję działania maszyn. Warto również zauważyć, że przy wyborze czujników warto kierować się normami IEC oraz ISO, co zapewnia zgodność i bezpieczeństwo w aplikacjach przemysłowych.

Pytanie 22

Podczas korzystania z urządzenia podłączonego do sieci jednofazowej 230 V z odpowiednim wyłącznikiem instalacyjnym, po zakończeniu pracy zauważono, że wtyczka oraz gniazdo są mocno rozgrzane. Najbardziej prawdopodobnym powodem tego zjawiska jest

A. zwarcie w instalacji zasilającej gniazdo wtyczkowe
B. luźne zaciski gniazda lub poluzowane kable zasilające
C. przerwa w obwodzie zasilającym gniazdo wtyczkowe
D. zwarcie w urządzeniu
Myśląc o nagrzewaniu się wtyczki czy gniazda, nie zawsze trzeba od razu myśleć o zwarciach w urządzeniach lub instalacji. Rzeczywiście, zwarcie w urządzeniu może powodować większe zużycie prądu, ale zazwyczaj to kończy się wyłączeniem zabezpieczeń, jak wyłączniki nadprądowe. Kiedy mamy zwarcie w instalacji, to wyłącznik też zadziała, co sprawia, że urządzenie się zatrzymuje i nie nagrzewa. Jak jest przerwa w obwodzie gniazda, to tym bardziej nie ma nagrzewania, bo nie ma prądu. Więc myślenie, że to może powodować nagrzewanie, jest nie do końca prawidłowe. Często mylimy ciepło z problemami w działaniu sprzętu, podczas gdy to może być przez niedokładne połączenie elektryczne. Zrozumienie tych rzeczy jest bardzo ważne, żeby dobrze diagnozować problemy z instalacjami elektrycznymi i zapewnić ich bezpieczeństwo, bo to się zgadza z normami i dobrymi praktykami.

Pytanie 23

Jaki sterownik powinien być wykorzystany do zarządzania 5 pompami napełniającymi 5 zbiorników, gdy włączanie i wyłączanie poszczególnych pomp opiera się na sygnałach z czujników binarnych, które wykrywają niski oraz wysoki poziom cieczy, a także system uruchamiany jest ręcznie przyciskiem zwiernym i wyłączany przyciskiem rozwiernym?

A. Posiadający co najmniej 8 wejść i 4 wyjścia cyfrowe
B. Posiadający co najmniej 16 wejść i 8 wyjść cyfrowych
C. Posiadający co najmniej 8 wejść i 4 wyjścia analogowe
D. Posiadający co najmniej 16 wejść i 8 wyjść analogowych
Prawidłowa odpowiedź to ta o 16 wejściach i 8 wyjściach cyfrowych. Sterownik z taką liczbą portów może bez problemu obsługiwać 5 pomp i 5 czujników, które sygnalizują niski oraz wysoki poziom cieczy. W automatyce przemysłowej, zgodnie z normą IEC 61131, ważne jest, aby mieć wystarczającą liczbę wejść i wyjść, żeby móc dobrze monitorować i sterować urządzeniami. Dzięki tym 16 wejściom można podłączyć wszystkie potrzebne czujniki i przyciski, co jest niezbędne do ręcznej obsługi np. pomp. Wyjścia cyfrowe są tutaj istotne, bo pozwalają na kontrolowanie urządzeń wykonawczych, jak pompy. Moim zdaniem to kluczowe, bo w sytuacji awaryjnej szybkie wyłączenie pompy może zapobiec przelaniu i związanym z tym szkodom. Warto też dodać, że cyfrowe sygnały zwiększają niezawodność systemu i ułatwiają integrację z innymi elementami automatyki.

Pytanie 24

Który z wymienionych programów jest przeznaczony do tworzenia kodów NC dla obrabiarek numerycznych?

A. Solid Edge
B. IntelliCAD
C. hwentor
D. Edgecam
Wybór takich programów jak hwentor, IntelliCAD czy Solid Edge do generowania kodów NC dla obrabiarek numerycznych jest w sumie nietrafiony, bo te programy do czego innego służą. hwentor, to narzędzie, które nie jest zbyt popularne w obróbce skrawaniem i nie nadaje się do generowania kodów NC. IntelliCAD to program do rysunków CAD i nie ma w sobie funkcji CAM, więc nie stworzy ścieżek narzędziowych potrzebnych do obróbki na CNC. Solid Edge to też CAD, głównie do modelowania 3D i symulacji, a jego CAM jest, powiedzmy, dość ograniczone i nie dorasta do pięt takim rozwiązaniom jak Edgecam. Ważne jest, żeby rozumieć różnice między tymi programami a specjalistycznym oprogramowaniem CAM. Ludzie często mylą funkcje CAD i CAM, co prowadzi do bałaganu przy wyborze narzędzi produkcyjnych. CAD służy do projektowania, a CAM do przetwarzania tych projektów w instrukcje dla maszyn. Więc trzeba dobrze dobierać oprogramowanie do swoich potrzeb, to według mnie klucz do sukcesu.

Pytanie 25

Jaką wartość napięcia znamionowego umieszcza się na tabliczkach trójfazowych silników prądu przemiennego?

A. Skuteczną fazową
B. Średnią całookresową
C. Skuteczną międzyfazową
D. Średnią półokresową
Poprawna odpowiedź to "Skuteczną międzyfazową", ponieważ napięcie znamionowe trójfazowych silników prądu przemiennego zawsze odnosi się do napięcia międzyfazowego. W układzie trójfazowym mamy trzy fazy, a napięcia między nimi są kluczowe dla prawidłowego działania silników. Wartość skuteczna napięcia międzyfazowego jest używana do obliczeń związanych z mocą i efektywnością urządzeń elektrycznych. Przykładowo, w zastosowaniach przemysłowych, gdzie silniki trójfazowe są powszechnie stosowane, znajomość napięcia międzyfazowego pozwala na dobór odpowiednich zabezpieczeń oraz prawidłowe projektowanie instalacji elektrycznych. Zgodnie z normami branżowymi, w dokumentacji technicznej silników prądu przemiennego, napięcia międzyfazowe powinny być jasno określone, aby zminimalizować ryzyko awarii oraz zapewnić optymalne warunki pracy urządzeń. W obliczeniach mocy, napięcia skuteczne międzyfazowe są kluczowe, ponieważ moc bierna, czynna i pozorna w układzie trójfazowym w dużej mierze zależy od tych wartości.

Pytanie 26

Jak zwiększenie częstotliwości napięcia zasilającego podawanego z falownika wpłynie na działanie silnika trójfazowego?

A. Maksymalny moment napędowy silnika ulegnie zmniejszeniu
B. Obroty silnika wzrosną
C. Moment obciążenia silnika się zwiększy
D. Obroty silnika się zmniejszą
Zwiększenie częstotliwości podawanego z falownika napięcia zasilającego bezpośrednio wpływa na obroty silnika trójfazowego. Zasada ta wynika z podstawowych praw elektrotechniki, które mówią o tym, że częstotliwość zasilania ma kluczowe znaczenie dla prędkości obrotowej silników asynchronicznych. W przypadku silnika trójfazowego, jego obroty można obliczyć ze wzoru: n = (120 * f) / p, gdzie n to obroty na minutę, f to częstotliwość zasilania w hercach, a p to liczba par biegunów. W praktyce oznacza to, że zwiększając częstotliwość zasilania, przy zachowaniu stałej liczby par biegunów, silnik będzie pracował z wyższymi obrotami. W zastosowaniach przemysłowych, takich jak napędy w wentylatorach, pompach czy taśmach transportowych, regulacja obrotów silnika poprzez falownik pozwala na optymalizację wydajności energetycznej oraz dostosowanie prędkości do aktualnych potrzeb procesu. Dzięki temu można osiągnąć nie tylko wyższą efektywność, ale również wydłużenie żywotności urządzeń, co jest zgodne z najlepszymi praktykami branżowymi.

Pytanie 27

Który z elektrycznych silników ma następujące parametry znamionowe: ∆/Y 230/400 V; 2/1,15 A; 0,37 kW; cosφ 0,71; 1350 min-1?

A. Silnik synchroniczny prądu przemiennego
B. Silnik szeregowy prądu stałego
C. Silnik skokowy z wirnikiem czynnym
D. Silnik klatkowy prądu przemiennego
Wybór silnika synchronicznego prądu przemiennego nie jest najlepszym pomysłem w tym przypadku. Te silniki działają w systemach, które potrzebują synchronizacji prędkości wirnika z częstotliwością sieci. Używa się ich z dodatkowymi układami sterującymi, co może być dość skomplikowane. A silniki krokowe z wirnikiem czynnym, to w ogóle inna bajka, bo są do precyzyjnego sterowania położeniem, co nie pasuje do podanych parametrów. Silniki szeregowe prądu stałego też działają na innej zasadzie, a ich prędkość reguluje się nieliniowo. Dlatego te wszystkie różne typy silników mogą wprowadzać w błąd. Ważne, żeby zrozumieć, że każdy silnik ma swoje specyficzne zastosowanie i ograniczenia, więc wybór powinien być dobrze przemyślany w kontekście wymagań aplikacji.

Pytanie 28

Który z wymienionych fragmentów kodu assemblera wskazuje na realizację operacji dodawania przez procesor?

A. ADD
B. DIV
C. SUB
D. MUL
Kod 'ADD' jest skrótem od angielskiego słowa 'addition', co w kontekście programowania assemblerowego oznacza operację dodawania. W zasadzie instrukcja ta instruuje procesor, aby dodał wartości znajdujące się w dwóch rejestrach lub pomiędzy rejestrami a pamięcią. Przykładowo, jeśli mamy rejestry R1 i R2, używając instrukcji 'ADD R1, R2', procesor doda wartość z R2 do wartości w R1 i zapisze wynik z powrotem w R1. To podejście jest kluczowe w obliczeniach arytmetycznych i w wielu algorytmach przetwarzania danych. Dodatkowo, stosowanie instrukcji 'ADD' w kodzie assemblera jest zgodne z najlepszymi praktykami w programowaniu niskopoziomowym, gdzie precyzyjne zarządzanie operacjami arytmetycznymi jest niezbędne dla wydajności aplikacji. Użycie tej instrukcji jest również powszechne w kontekście optymalizacji kodu, gdzie reducowanie liczby operacji arytmetycznych przekłada się na szybsze działanie programów.

Pytanie 29

Jaki jest główny cel stosowania symulatorów w edukacji mechatronicznej?

A. Zwiększenie złożoności nauczania
B. Ograniczenie liczby studentów w laboratorium
C. Zwiększenie doświadczenia praktycznego bez ryzyka uszkodzenia sprzętu
D. Zwiększenie kosztów nauki
Symulatory w edukacji mechatronicznej odgrywają kluczową rolę, pozwalając uczniom zdobywać praktyczne doświadczenie bez ryzyka uszkodzenia kosztownego sprzętu. W praktyce mechatroniki często operujemy złożonymi systemami, gdzie błąd może prowadzić do znacznych strat materialnych. Dzięki symulatorom studenci mogą eksperymentować i popełniać błędy w kontrolowanym środowisku, co sprzyja procesowi uczenia się. Przykładowo, symulacje mogą obejmować programowanie sterowników PLC, gdzie każda pomyłka może zostać natychmiast poprawiona bez wpływu na rzeczywisty proces produkcyjny. Jest to również zgodne z najlepszymi praktykami branżowymi, gdzie symulacje wykorzystywane są na szeroką skalę do testowania nowych rozwiązań przed ich implementacją w rzeczywistych warunkach. Z mojego doświadczenia wynika, że symulacje pozwalają na lepsze zrozumienie teorii poprzez praktykę, co jest nieocenione w złożonych dziedzinach, takich jak mechatronika. Dzięki nim studenci mogą również ćwiczyć reakcje na nietypowe sytuacje, co jest trudne do zrealizowania w rzeczywistych warunkach laboratoryjnych.

Pytanie 30

Wskaż, jaka czynność powinna zostać zrealizowana przed przystąpieniem do konserwacji instalacji sprężonego powietrza, zaraz po wyłączeniu i odpowietrzeniu sprężarki oraz opróżnieniu zbiorników powietrza?

A. Zakryć części i otwory czystą szmatką lub taśmą klejącą
B. Wymienić uszkodzone elementy instalacji oraz wszystkie uszczelki
C. Otworzyć zawory odwadniaczy spustowych i upewnić się o braku ciśnienia w instalacji
D. Oczyścić części odpowiednimi środkami chemicznymi
Otwieranie zaworów odwadniaczy przed każdymi pracami konserwacyjnymi to mega ważna sprawa. Dzięki temu usuwamy wilgoć, która może się zbierać w zbiornikach i przewodach. A to jest kluczowe, żeby system działał sprawnie i dłużej. Jak woda lub jakieś zanieczyszczenia dostaną się do instalacji, to mogą spowodować korozję, co w efekcie może prowadzić do awarii, a nawet niebezpiecznych sytuacji, jak wybuchy. Musimy też pamiętać, że upewnienie się, że ciśnienie w instalacji jest na zero, to podstawa bezpieczeństwa. Jeśli zaczniemy działać pod ciśnieniem, to naprawdę może być bardzo niebezpiecznie dla osób obsługujących system. Standardy BHP w przemyśle mówią głośno o tym, jak ważne jest przestrzeganie procedur bezpieczeństwa, czyli regularne usuwanie wilgoci i kontrolowanie ciśnienia. Dobrze też wiedzieć, że odpowiednie zarządzanie instalacją sprężonego powietrza poprawia nie tylko bezpieczeństwo, ale też efektywność całego systemu.

Pytanie 31

Na podstawie harmonogramu czynności serwisowych przedstawionych w tabeli określ, jak często należy przeprowadzać kontrolę działania zaworów bezpieczeństwa.

Harmonogram czynności serwisowych (fragment)
Lp.Czynność serwisowaOkres wykonywania
1.Sprawdzanie temperatury pracyCodziennie
2.Kontrola przewodu zasilającegoCodziennie
3.Sprawdzanie podciśnienia generowanego przez sprężarkęCo 3 miesiące
4.Kontrola obiegu oleju w sprężarceCo 3 miesiące
5.Sprawdzanie zaworówCo 6 miesięcy
6.Kontrola działania zaworów bezpieczeństwaCo 6 miesięcy
7.Kontrola ustawień zabezpieczenia przeciążeniowego w sprężarceCo 6 miesięcy
8.Sprawdzanie rurociągu, skraplacza, części chłodniczychCo rok
9.Sprawdzanie łączników i bezpiecznikówCo rok
A. Raz na rok.
B. Raz na pół roku.
C. Raz na dzień.
D. Raz na kwartał.
Kontrola działania zaworów bezpieczeństwa co 6 miesięcy jest kluczowym elementem strategii zarządzania bezpieczeństwem w każdym zakładzie przemysłowym. Zgodnie z normami branżowymi, takimi jak ISO 9001 oraz dyrektywami Unii Europejskiej, regularne inspekcje i konserwacje urządzeń zabezpieczających są niezbędne dla zapewnienia ich prawidłowego działania w sytuacjach kryzysowych. Zawory bezpieczeństwa są zaprojektowane w celu ochrony systemu przed nadmiernym ciśnieniem, a ich awaria może prowadzić do poważnych incydentów, w tym eksplozji. Przykładowo, w przemyśle petrochemicznym, podejmowanie działań prewencyjnych, takich jak systematyczna kontrola zaworów, pozwala na identyfikację potencjalnych problemów zanim dojdzie do ich wystąpienia. Ponadto, zaleca się prowadzenie dokumentacji związanej z każdym przeglądem, co ułatwia późniejsze audyty oraz pozwala na lepsze planowanie konserwacji.

Pytanie 32

Jaką czynność powinno się wykonać jako pierwszą, gdy automatycznie sterowana brama przesuwna nie zatrzymuje się w pozycji otwartej?

A. Skontrolować stan czujnika krańcowego
B. Sprawdzić poziom naładowania baterii w pilocie zdalnego sterowania
C. Zweryfikować zasilanie silnika
D. Przekazać sterownik do serwisu
Wybór innych opcji jako pierwszego kroku w diagnostyce problemów z bramą przesuwną może prowadzić do nieefektywnego rozwiązywania problemów. Sprawdzanie zasilania silnika, choć ważne, powinno być przeprowadzone po upewnieniu się, że czujnik krańcowy działa poprawnie. Jeśli brama nie zatrzymuje się, a problem leży w czujniku, to sprawdzenie zasilania nie rozwiąże podstawowego problemu, a może jedynie wprowadzić w błąd. Podobnie, sprawdzanie stanu baterii w pilocie, może być przydatne, ale nie ma bezpośredniego wpływu na funkcjonowanie samego mechanizmu bramy w momencie, gdy czujnik krańcowy nie sygnalizuje pozycji bramy. Oddanie sterownika do naprawy bez wcześniejszej diagnozy czujnika również nie jest zalecane, ponieważ może prowadzić do niepotrzebnych kosztów i opóźnień w przywróceniu funkcjonalności bramy. W praktyce, najczęstszym błędem jest pomijanie podstawowych elementów systemu, takich jak czujniki krańcowe, które są kluczowe dla bezpieczeństwa i prawidłowego działania urządzeń automatycznych. Dlatego fundamentalnym krokiem w wszelkich pracach serwisowych powinno być zawsze zaczynanie od analizy stanu czujników, a nie innych elementów systemu.

Pytanie 33

Jakie urządzenie stosuje się do pomiaru rezystancji izolacji w systemach mechatronicznych?

A. induktor pomiarowy
B. mostek pomiarowy
C. omomierz
D. multimetr
Pomiar rezystancji izolacji w urządzeniach mechatronicznych jest procesem, który wymaga zastosowania odpowiednich narzędzi, a wykorzystanie omomierza, mostka pomiarowego czy multimetru do tego celu jest niewłaściwe z wielu powodów. Omomierz, mimo że jest przyrządem dedykowanym do pomiaru rezystancji, nie jest w stanie sprostać wymaganiom związanym z pomiarem izolacji. W jego przypadku mogą występować problemy z niskimi wartościami rezystancji, co prowadzi do zniekształcenia wyników, a także do ryzyka uszkodzenia izolacji. Mostek pomiarowy, z drugiej strony, zazwyczaj stosowany jest w przypadku pomiarów precyzyjnych, ale jego zastosowanie do pomiaru rezystancji izolacji może być nieodpowiednie, gdyż nie jest zaprojektowany do wykrywania problemów związanych z izolacjami przy wysokich napięciach, co jest istotne w kontekście bezpieczeństwa. Multimetr to narzędzie wszechstronne, jednak jego pomiarowe ograniczenia dotyczące rezystancji izolacji i niskiej pewności pomiarowej w takich zastosowaniach sprawiają, że nie jest on odpowiedni do tego zadania. Niezrozumienie różnic między tymi urządzeniami może prowadzić do wniosków, które mogą zagrażać bezpieczeństwu urządzeń oraz ich użytkowników. Właściwe metody pomiaru są kluczowe dla zapewnienia długotrwałej i bezpiecznej pracy urządzeń mechatronicznych oraz zgodności z normami branżowymi.

Pytanie 34

Kontrola instalacji hydraulicznej obejmuje

A. zmianę rozdzielacza
B. ocenę stanu przewodów
C. wymianę filtra oleju w systemie
D. pomiar natężenia prądu zasilającego pompę
Odpowiedź "sprawdzenie stanu przewodów" jest poprawna, ponieważ w ramach oględzin instalacji hydraulicznej kluczowe jest ocenienie stanu technicznego systemu. Oględziny powinny obejmować kontrolę szczelności przewodów, co jest niezwykle ważne dla zapobiegania wyciekom oraz zapewnienia efektywności całego układu. Ponadto, sprawdzając przewody, należy ocenić ich stan izolacji, co ma na celu uniknięcie potencjalnych uszkodzeń mechanicznych, które mogą być spowodowane różnymi czynnikami, takimi jak korozja czy działanie wysokiego ciśnienia. Dobre praktyki branżowe zalecają regularne przeprowadzanie takich oględzin, aby spełniały one normy bezpieczeństwa i efektywności, a także przedłużały żywotność systemu hydraulicznego. Przykładem zastosowania tej wiedzy może być rutynowa inspekcja w zakładach przemysłowych, gdzie niewłaściwy stan przewodów może prowadzić do poważnych awarii oraz wysokich kosztów naprawy.

Pytanie 35

Którego modułu funkcjonalnego powinno się użyć w programie, gdy konieczne jest zarejestrowanie momentu, w którym nastąpiło przerwanie sygnału na wejściu aktywującym timer?

A. TON
B. TP
C. TOF
D. TONR
Jeśli wybierzesz coś innego, takiego jak TOF (Timer Off Delay) czy TON (Timer On Delay), to nie będzie spełniało wymagań związanych z pamiętaniem czasu przerwania sygnału. Blok TOF działa w sytuacjach, gdzie trzeba opóźnić wyłączenie sygnału na podstawie czasu. Po zakończeniu sygnału wejściowego, TOF wprowadza opóźnienie przed jego wyłączeniem, a to w kontekście pamięci o czasie przerwania nie ma sensu. Z drugiej strony, blok TON zlicza czas, ale po ustaniu sygnału jego wartość nie jest zapamiętywana – po prostu się resetuje. To oznacza, że nie da się analizować czasu przerwania, co może skutkować utratą ważnych informacji o zdarzeniach w systemie. Często myli się te funkcje – trzeba zrozumieć, że tylko bloki retencyjne, jak TONR, mają tę potrzebną funkcjonalność. W automatyce przemysłowej, gdzie czas reakcji to kluczowa sprawa, użycie złych timerów może prowadzić do błędnych decyzji operacyjnych i obniżenia efektywności całego systemu.

Pytanie 36

Silniki komutatorowe jako urządzenia napędowe w urządzeniach mechatronicznych nie powinny być stosowane w

A. zadaszonej hali produkcyjnej
B. pomieszczeniach klimatyzowanych
C. pomieszczeniach o niskiej temperaturze
D. pomieszczeniach zagrożonych wybuchem
Silniki komutatorowe to urządzenia, które w procesie pracy generują łuk elektryczny. Ten zjawisko jest szczególnie niebezpieczne w warunkach, gdzie obecne są substancje łatwopalne lub wybuchowe. W pomieszczeniach zagrożonych wybuchem, takich jak te, w których magazynowane są gazy, opary palnych cieczy lub pyły, użycie silników komutatorowych może prowadzić do poważnych wypadków. Standardy i wytyczne, takie jak ATEX (dyrektywa Unii Europejskiej dotycząca urządzeń przeznaczonych do stosowania w atmosferach wybuchowych), jednoznacznie wskazują na konieczność stosowania alternatywnych napędów, które nie generują łuków elektrycznych. W praktyce w takich środowiskach zaleca się użycie silników bezkomutatorowych lub innych technologii, które eliminują ryzyko zapłonu. Dlatego ważne jest, aby projektanci i inżynierowie, którzy pracują w obszarach zagrożonych wybuchem, dokładnie przestrzegali norm i standardów bezpieczeństwa, aby zminimalizować ryzyko wypadków.

Pytanie 37

Jakie powinno być ciśnienie powietrza zasilającego siłownik, którego powierzchnia tłoka wynosi S = 0,003 m2, aby uzyskać siłę F = 1,5 kN?

A. 50,0 kPa
B. 0,5 MPa
C. 50,0 hPa
D. 5,0 MPa
Poprawna odpowiedź to 0,5 MPa, co odpowiada wartości ciśnienia powietrza zasilającego siłownik w tej konkretnej sytuacji. Siła oddziaływania F, która wynosi 1,5 kN, jest związana z ciśnieniem p oraz powierzchnią czynna tłoka S poprzez równanie F = p * S. Wstawiając dane: 1,5 kN = 0,5 MPa * 0,003 m², otrzymujemy poprawne równanie. W praktyce, odpowiednie ciśnienie zasilające jest kluczowe dla zapewnienia efektywności i bezpieczeństwa w systemach pneumatycznych. Na przykład, w automatyce przemysłowej, zastosowanie odpowiedniego ciśnienia powietrza wpływa na precyzyjność oraz siłę działań siłowników, co jest istotne przy precyzyjnych procesach montażowych. Dobre praktyki wskazują, że ciśnienie powinno być monitorowane, aby uniknąć zarówno niedociśnienia, jak i nadciśnienia, które mogą prowadzić do uszkodzeń lub nieszczelności w systemie.

Pytanie 38

Która z poniższych usterek urządzenia II klasy ochronności stwarza najwyższe ryzyko porażenia prądem?

A. Uszkodzenie przewodu ochronnego PE
B. Uszkodzenie izolacji kabla zasilającego urządzenie
C. Przepalenie bezpiecznika znajdującego się wewnątrz urządzenia
D. Przepalenie uzwojeń silnika umieszczonego w urządzeniu
Uszkodzenie izolacji przewodu zasilającego urządzenie II klasy ochronności stanowi poważne zagrożenie porażenia prądem, ponieważ narusza integralność systemu ochrony przed porażeniem elektrycznym. W urządzeniach tej klasy, które nie mają metalowej obudowy uziemionej, kluczową rolę odgrywa izolacja. W przypadku, gdy izolacja ulegnie uszkodzeniu, istnieje ryzyko kontaktu z przewodem pod napięciem, co może prowadzić do poważnych obrażeń lub śmierci. Zgodnie z normą PN-EN 61140, urządzenia klasy II powinny być projektowane z myślą o minimalizacji ryzyka porażenia prądem, co oznacza, że wszelkie uszkodzenia izolacji powinny być niezwłocznie diagnozowane i naprawiane. Praktycznie oznacza to, że regularne przeglądy oraz stosowanie odpowiednich technik konserwacji, takich jak testy izolacji, są kluczowe w zapobieganiu takim sytuacjom. Ponadto, zastosowanie odpowiednich zabezpieczeń, jak wyłączniki różnicowoprądowe, może znacząco zwiększyć bezpieczeństwo użytkowników i zapobiec poważnym wypadkom.

Pytanie 39

W przypadku siłownika zasilanego powietrzem pod ciśnieniem równym 8 barów, który jest w stanie wykonać maksymalnie nmax = 50 cykli/min, a w trakcie jednego cyklu zużywa 1,4 litra powietrza, jakie powinny być parametry sprężarki do jego zasilania?

A. Wydajność 80 l/min, ciśnienie maksymalne 0,7 MPa
B. Wydajność 80 l/min, ciśnienie maksymalne 1,0 MPa
C. Wydajność 60 l/min, ciśnienie maksymalne 1,0 MPa
D. Wydajność 60 l/min, ciśnienie maksymalne 0,7 MPa
W przypadku niepoprawnych odpowiedzi kluczowym błędem często jest niedoszacowanie wymagań dotyczących wydajności sprężarki. Odpowiedzi z wydajnością 60 l/min są niewystarczające, ponieważ całkowite zużycie powietrza przez siłownik wynosi 70 l/min, co oznacza, że sprężarka o wydajności 60 l/min nie będzie w stanie zaspokoić potrzeb siłownika, prowadząc do jego niewłaściwej pracy. Dla prawidłowego funkcjonowania urządzeń pneumatycznych, sprężarka powinna mieć wydajność wyższą od maksymalnego zapotrzebowania, co w tym przypadku nie zostało uwzględnione. Również błędnym podejściem jest ustalanie ciśnienia maksymalnego na poziomie 0,7 MPa. Przy ciśnieniu roboczym siłownika wynoszącym 8 barów (0,8 MPa), sprężarka musi oferować ciśnienie nieco wyższe, aby zapewnić odpowiednią wydajność. Ustalenie ciśnienia zbyt niskiego wpływa na efektywność działania całego systemu oraz może prowadzić do uszkodzeń siłowników z powodu braku odpowiedniego ciśnienia. Kadra techniczna powinna zatem pamiętać o konieczności przewidywania zapotrzebowania oraz stosowania marginesu bezpieczeństwa, co jest kluczowe w projektowaniu systemów pneumatycznych. W praktyce, zawsze warto stosować się do wytycznych producentów oraz norm branżowych, aby zminimalizować ryzyko awarii i zapewnić ciągłość produkcji.

Pytanie 40

Jaki parametr siłownika zainstalowanego w prasie pneumatycznej ma wpływ na maksymalną wartość wysunięcia stempla?

A. Maksymalne ciśnienia zasilania
B. Skok siłownika
C. Średnica tłoczyska
D. Średnica cylindra
Wybór maksymalnego ciśnienia zasilania jako kluczowego parametru wpływającego na wysuw stempla jest często mylnym podejściem, ponieważ ciśnienie odnosi się głównie do siły generowanej przez siłownik, a nie bezpośrednio do maksymalnej odległości jego wysunięcia. Ciśnienie zasilania wpływa na to, jaką siłę siłownik jest w stanie wygenerować, co jest istotne w kontekście obciążenia i wydajności operacyjnej, ale nie ma bezpośredniego wpływu na maksymalny wysuw stempla. Innym błędnym podejściem jest koncentrowanie się na średnicy tłoczyska lub cylindra. Średnica tłoczyska ma znaczenie dla siły, którą może wygenerować siłownik (im większa średnica, tym większa siła przy danym ciśnieniu), ale nie determinuje maksymalnego wysuwu stempla. Podobnie średnica cylindra wpływa na ilość powietrza potrzebną do pracy siłownika, co jest związane z jego efektywnością, ale nie na odległość, jaką siłownik może przebyć. Takie nieporozumienia mogą prowadzić do niewłaściwego doboru komponentów w systemach pneumatycznych, co w rezultacie przyczynia się do obniżenia wydajności i podniesienia kosztów operacyjnych. W praktyce kluczowe jest zrozumienie, że skok siłownika stanowi najbardziej bezpośredni i istotny parametr dla maksymalnego wysuwu, a nie inne wymienione czynniki.