Wyniki egzaminu

Nowy egzamin

Informacje o egzaminie:

Zawód: Technik farmaceutyczny
Kwalifikacja: MED.09 - Sporządzanie i wytwarzanie produktów leczniczych oraz prowadzenie obrotu produktami leczniczymi, wyrobami medycznymi, suplementami diety i środkami spożywczymi specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz innymi produktami dopuszczonymi do obrotu w aptece
Data rozpoczęcia: 17 grudnia 2025 10:27
Data zakończenia: 17 grudnia 2025 10:43

Egzamin zdany!

Wynik: 24/40 punktów (60,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!

Facebook

X.com

Szczegółowe wyniki:

Pytanie 1

Działanie leków, które przeciwdziała funkcjom organizmu poprzez wpływ na różne receptory w tych samych lub odmiennych narządach, nazywamy

A. antagonizmem fizjologicznym

B. synergizmem addycyjnym

C. synergizmem hiperaddycyjnym

D. antagonizmem chemicznym

Antagonizm fizjologiczny to taka sytuacja, gdzie jeden lek osłabia działanie drugiego. To się dzieje przez interakcje z różnymi receptorami w naszym organizmie. Na przykład beta-blokery, które stosuje się w nadciśnieniu, mogą zmniejszać wpływ adrenaliny na serce, a inny lek, jak agonista receptora alfa, może powodować skurcz naczyń. Takie interakcje są naprawdę ważne w medycynie, bo umożliwiają dostosowanie leczenia do potrzeb pacjenta. Z mojego doświadczenia wynika, że lepsze zrozumienie tych zagadnień pomaga w skuteczniejszym leczeniu i ograniczaniu działań niepożądanych. W praktyce klinicznej to kluczowe, żeby dobrze dobierać leki, a antagonizm fizjologiczny odgrywa tu sporą rolę. Szlaki metaboliczne i receptory to rzeczy, które muszą być brane pod uwagę przez specjalistów, bo nawet małe różnice mogą mieć ogromne znaczenie.

Pytanie 2

W terapii choroby Parkinsona wykorzystuje się środki zawierające lewodopę. Celem połączenia lewodopy z benserazydem (np. preparat Madopar) jest

A. blokowanie receptorów dopaminergicznych

B. zwiększenie absorpcji lewodopy z układu pokarmowego

C. ulepszenie stabilności mikrobiologicznej preparatu

D. redukcja obwodowego metabolizmu lewodopy do dopaminy

Zwiększenie wchłaniania lewodopy z przewodu pokarmowego nie jest celem terapii z użyciem benserazydu. Lewodopa jest dobrze wchłaniana w jelitach, a problemem w leczeniu choroby Parkinsona nie jest jej wchłanianie, ale szybka metabolizacja w tkankach obwodowych. Odpowiedź o poprawie trwałości mikrobiologicznej preparatu jest również mylna, ponieważ benserazyd nie wpływa na stabilność mikrobiologiczną leku. Z kolei zahamowanie receptorów dopaminergicznych nie ma związku z działaniem lewodopy ani benserazydu, ponieważ celem terapii jest zwiększenie aktywności dopaminy w mózgu, a nie jej hamowanie. Często występującym błędem jest mylenie roli inhibitora dekarboksylazy, jakim jest benserazyd, z lekami, które działają na receptory dopaminowe. Zrozumienie farmakokinetyki lewodopy oraz mechanizmu działania leków to kluczowe aspekty, które powinny być brane pod uwagę w terapii choroby Parkinsona. Dlatego tak istotne jest, aby nie tylko znać nazwy substancji czynnych, ale także rozumieć ich rolę oraz interakcje, co jest fundamentalne dla skutecznego leczenia i zminimalizowania ryzyka działań niepożądanych.

Pytanie 3

Oblicz koszt sporządzenia w aptece leku recepturowego zapisanego na przedstawionej recepcie (bez podatku VAT i marży detalicznej)

Ceny surowców za 1.0 g są następujące:

– Codeini phosphas           18,24 zł
– Pini sirupus                0,03 zł
– Aqua purificata            0,01 zł

Cena opakowania za 1szt.:

– butelka 125ml 0,56 zł

Rp
Codeini phosphatis          0,1
Pini sirupi                    10,0
Aquae pur.                100,0
M.f. mixt.
S. 3 x dz. łyżeczkę

Fragment Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 31 marca 2008 r. w sprawie (...) wysokości opłaty ryczałtowej za leki (...) recepturowe, ilości leku recepturowego, którego dotyczy opłata ryczałtowa (...) (Dz. U. 08. 56. 341)

§ 1. Ustala się wykaz leków, które mogą być traktowane jako surowce farmaceutyczne przy sporządzaniu leków recepturowych, stanowiący załącznik do rozporządzenia.

§ 2. Opłata ryczałtowa za lek podstawowy wynosi 3,20 zł.

§ 3. Opłata ryczałtowa za lek recepturowy wynosi 5 zł.

§ 4. 1. Opłata ryczałtowa, o której mowa w § 3, dotyczy:

1) proszków dzielonych do 20 szt.;
2) proszków niedzielonych (prostych i złożonych) do 80 g;
3) substancji stosowanych przy oznaczaniu krzywej cukrowej do 100 g;
4) czopków, globulek, pręcików do 12 szt.;
5) roztworów, mikstur, zawiesin, emulsji do 250 g;
6) płynnych leków do stosowania zewnętrznego (jeżeli zawierają spirytus, ilość spirytusu w przeliczeniu na spirytus 95% nie może przekroczyć 100 g) do 500 g;
7) maści, kremów, mazideł, past do 100 g;
8) kropli do użytku wewnętrznego do 40 g;
9) mieszanek ziołowych do 100 g;
10) pigułek do 30 szt.;
11) klein do 500 g;
12) kropli do oczu i uszu oraz maści ocznych sporządzanych w warunkach aseptycznych do 10 g.

2. Opłata ryczałtowa, o której mowa w § 3, dotyczy również postaci i ilości leków, o których mowa w ust. 1 pkt 1, 2, 5, 6 i 7 oraz w pkt. 6 w odniesieniu do leków recepturowych sporządzanych w warunkach aseptycznych.

§ 5. Koszt sporządzenia w aptece leku recepturowego obejmuje:

1) wartość użytych surowców farmaceutycznych dopuszczonych do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub zamieszczonych w Farmakopei Polskiej lub Farmakopei Europejskiej, w tym leków gotowych;
(...)
2) wartość opakowań;
3) koszt wykonania leku recepturowego (taksa laborum).(...)

§ 6. Koszt wykonania leku recepturowego ustala się w zależności od postaci leku i wynosi:

1) 12,33 zł - dla postaci leków wymienionych w § 4 ust. 1 pkt. 1 - 11;
2) 24,66 zł - dla postaci leków wymienionych w § 4 ust. 1 pkt 12.

§ 8. Do kosztu sporządzenia leku recepturowego dolicza się marżę detaliczną w wysokości 25%.

A. 5,00 zł

B. 3,68 zł

C. 16,01 zł

D. 28,34 zł

Podczas analizowania kosztu sporządzenia leku recepturowego, niektóre błędne odpowiedzi mogą wynikać z nieporozumienia dotyczącego składników wchodzących w skład całkowitego kosztu. Na przykład, podanie kwoty 5,00 zł ignoruje istotne elementy, takie jak taksa recepturowa, która jest kluczowym składnikiem w procesie wyceny leku. Ujęcie tylko wartości surowców i opakowania prowadzi do rażąco niedoszacowanej kwoty, co jest fundamentalnym błędem w rozumieniu kosztów produkcji leków. Z kolei odpowiedzi w wysokości 3,68 zł oraz 28,34 zł ujawniają inne nieporozumienia: pierwsza z tych wartości nie uwzględnia taksy ani pełnej wartości surowców, natomiast druga raczej sugeruje błędne dodawanie lub pomyłkę w obliczeniach. W kontekście farmaceutycznym, kluczowe jest, aby farmaceuci rozumieli nie tylko wartość surowców, ale także związane z nimi taksy oraz inne opłaty, które są standardem w branży. Zrozumienie tych zasad jest niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania apteki oraz zapewnienia zgodności z przepisami prawa. Ważne jest, aby nie tylko znać zasady wyceny, ale także umieć je poprawnie zastosować w praktyce, co zapewnia właściwe podejście do pacjentów i odpowiedzialność zawodową.

Pytanie 4

Proszki, które zostały rozcieńczone, nazywane są pulveres

A. tritae

B. triturati

C. titrati

D. tincturae

Odpowiedzi 'titrati', 'tritae' i 'tincturae' są niepoprawne z różnych powodów, które związane są z błędnym rozumieniem terminologii farmaceutycznej i chemicznej. Termin 'titrati' odnosi się do procesu tytrowania, który jest techniką analizy chemicznej służącą do określenia stężenia substancji w roztworze. Tytrowanie nie ma nic wspólnego z mechanicznym rozcieraniem substancji, a jego celem jest precyzyjne pomiarowanie ilości reagentu potrzebnego do zareagowania z substancją analityczną. 'Trita' to forma odmieniona, która nie jest stosowana w kontekście farmaceutycznym. Z kolei 'tincturae' odnosi się do nalewów, które są roztworami substancji czynnych w alkoholu lub innym rozpuszczalniku, a nie do proszków rozcieńczonych. Podstawowy błąd myślowy, prowadzący do tych niepoprawnych odpowiedzi, polega na myleniu różnych procesów przygotowywania substancji w laboratoriach. Istotne jest zrozumienie, że każdy z tych terminów odpowiada innemu etapowi lub metodzie w obszarze chemii i farmacji, co wpływa na ich zastosowanie i znaczenie w praktyce. Dlatego ważne jest, aby precyzyjnie rozpoznawać różne terminy, aby uniknąć nieporozumień w kontekście odpowiednich procedur i standardów.

Pytanie 5

Stosując preparaty z Hyperici herba, czego należy unikać?

A. jedzenia tłustych potraw

B. bezpośredniego wystawiania się na działanie promieni słonecznych

C. przyjmowania leków przeciwzapalnych

D. spożywania kawy

Stosowanie produktów leczniczych z Hyperici herba, znanego również jako dziurawiec, wiąże się z ryzykiem zwiększonej wrażliwości na promieniowanie UV, co może prowadzić do poparzeń słonecznych lub innych reakcji skórnych. Dziurawiec zawiera substancje czynne, takie jak hiperforyna i hiperycyna, które mogą wpływać na metabolizm leków oraz zwiększać wrażliwość skóry na działanie słońca. Dlatego pacjenci stosujący preparaty z dziurawcem powinni unikać bezpośredniego wystawiania się na słońce oraz korzystania z solarium. W praktyce oznacza to stosowanie filtrów przeciwsłonecznych, noszenie odzieży ochronnej oraz unikanie opalania w godzinach szczytu. Warto zwrócić uwagę na te zalecenia, aby minimalizować ryzyko niepożądanych reakcji skórnych oraz uzyskać maksymalne korzyści terapeutyczne z leczenia. Dobrą praktyką jest także informowanie pacjentów o konieczności monitorowania reakcji organizmu podczas stosowania preparatów z dziurawcem, zwłaszcza w przypadku planowanej ekspozycji na słońce.

Pytanie 6

Jakie są właściwości odwaru z liści szałwii?

A. Przy stanach zapalnych dziąseł

B. Jako środek na wszawicę

C. W celu wspomagania laktacji

D. W celu podniesienia poziomu glukozy

Odwar z liści szałwii ma zastosowanie w leczeniu zapaleń dziąseł ze względu na swoje właściwości przeciwzapalne, antyseptyczne oraz ściągające. Szałwia, dzięki swoim naturalnym składnikom, takim jak olejki eteryczne i flawonoidy, skutecznie łagodzi podrażnienia błony śluzowej jamy ustnej oraz wspomaga proces gojenia ran. Przykładowo, płukanie ust odwarem z szałwii może przynieść ulgę pacjentom cierpiącym na zapalenie dziąseł, eliminując bakterie i zmniejszając obrzęk. W praktyce stomatologicznej odwar ten może być zalecany jako uzupełnienie standardowego leczenia, a jego stosowanie znajduje potwierdzenie w literaturze medycznej, co jest zgodne z zaleceniami Polskiego Towarzystwa Stomatologicznego. Dodatkowo, regularne stosowanie odwaru może wspierać ogólną higienę jamy ustnej, co jest istotne dla profilaktyki chorób przyzębia.

Pytanie 7

Który z leków moczopędnych należy do grupy oszczędzających potas?

A. Hydrochlorotiazyd

B. Spironolakton

C. Furosemid

D. Acetazolamid

Hydrochlorotiazyd to diuretyk tiazydowy, działa poprzez hamowanie wchłaniania sodu i chlorków w nerkach, co prowadzi do większego wydalania tych elektrolitów z wodą. Niestety, jednym z jego poważnych efektów ubocznych jest hipokaliemia, czyli spadek poziomu potasu w krwi. Dlatego nie możemy go uznać za oszczędzający potas. Z kolei furosemid, to diuretyk pętlowy, który działa na pętlę Henlego i też powoduje dużą utratę potasu, co może prowadzić do problemów z elektrolitami. Acetazolamid za to jest używany głównie w chorobie wysokościowej oraz jaskrze. Działa poprzez blokowanie anhydrazy węglanowej, co zmniejsza wchłanianie wodorowęglanów i sodu. W kontekście diuretyków nie jest on też oszczędzający potas. Często ludzie mylą różne grupy diuretyków, co może wynikać z ich podobnych zastosowań. Ważne jest, żeby znać mechanizm działania tych leków oraz ich specyfikę, żeby unikać niepożądanych efektów i stosować je w odpowiednich sytuacjach.

Pytanie 8

W preparatach stosowanych drogą inhalacyjną w terapii astmy oskrzelowej wykorzystuje się:

A. Theophylinum

B. Aminophylinum

C. Salbutamolum

D. Naphazolinum

Salbutamolum, będący selektywnym agonistą receptora beta-2 adrenergicznego, jest szeroko stosowany w leczeniu astmy oskrzelowej ze względu na swoje działanie rozszerzające oskrzela. Działa poprzez relaksację mięśni gładkich dróg oddechowych, co prowadzi do poprawy przepływu powietrza i zmniejszenia duszności. Preparaty zawierające salbutamol są dostępne w formie inhalatorów, co pozwala na szybką i bezpośrednią interwencję w przypadku wystąpienia objawów astmy. Przykładem może być stosowanie salbutamolu w formie inhalatora ciśnieniowego, który pacjent może używać w trakcie ataku astmy, co jest zgodne z wytycznymi Global Initiative for Asthma (GINA). Oprócz tego, salbutamol może być stosowany w leczeniu przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP), co podkreśla jego wszechstronność i znaczenie w terapii chorób układu oddechowego. Warto również zaznaczyć, że ze względu na swój mechanizm działania, salbutamol wykazuje szybkie działanie, co jest kluczowe w sytuacjach nagłych.

Pytanie 9

Sole walproinianu zawarte w środkach DIPROMAL, DEPAKINE wykazują działanie

A. przeciwgrzybiczne

B. przeciwastmatyczne

C. przeciwpadaczkowe

D. przeciwalergiczne

Sole kwasu walproinowego, takie jak te w DIPROMAL i DEPAKINE, mają właściwości przeciwpadaczkowe. Kwas walproinowy to lek, który jest pomocny w leczeniu padaczki. Działa tak, że stabilizuje aktywność elektryczną neuronów w mózgu, co pozwala na zmniejszenie liczby napadów. Zwiększa stężenie GABA, czyli kwasu gamma-aminomasłowego w synapsach. To istotne dla hamowania nadmiernej aktywności neuronów. W praktyce, leki te są często stosowane u osób z różnymi typami padaczki, na przykład przy padaczce toniczno-klonicznej oraz mioklonicznej. Poza tym, kwas walproinowy bywa stosowany także w leczeniu chorób afektywnych dwubiegunowych i migren. Ale trzeba pamiętać, że przy jego stosowaniu ważne są regularne kontrole stanu zdrowia pacjenta, bo mogą wystąpić działania niepożądane, jak problemy z wątrobą czy zmiany w morfologii krwi. Dlatego tak ważne jest, żeby przestrzegać zasad dotyczących dawkowania i monitorować pacjentów.

Pytanie 10

Podając lek recepturowy w formie mieszanki, należy uprzedzić pacjenta, że nie powinien on być stosowany po upływie

A. 7 dni

B. 24 godzin

C. 72 godzin

D. 30 dni

Wybór złej odpowiedzi może prowadzić do zamieszania, jeśli chodzi o leki recepturowe. Na przykład, odpowiedzi 72 godziny i 24 godziny dają znacznie krótszy czas przydatności, co mija się z tym, co jest ogólnie akceptowane w farmacji. Krótszy czas ważności może powodować niepotrzebny stres u pacjentów, którzy muszą ciągle kupować leki, co potem wpływa na ich wydatki. Dodatkowo, branie leku po 72 czy 24 godzinach może spowodować, że nie będzie on tak skuteczny, a to już jest problem, bo czas działania leku jest często kluczowy dla zdrowia pacjenta. No i wybór 30 dni jako czasu ważności to też błąd, bo większość tych leków nie jest robiona na dłuższy okres. Większość substancji aktywnych traci swoje właściwości już po kilku dniach, co tylko potwierdza, jak ważne jest przestrzeganie zasad wydawania leków. Nie można też zapominać o ewentualnych zmianach w składzie chemicznym leku, które mogą się zdarzyć w dłuższym czasie, co może prowadzić do nieprzewidzianych skutków ubocznych. Dlatego trzeba, aby pacjenci byli dobrze informowani o czasie przydatności tych leków, bo to ważne dla ich zdrowia i bezpieczeństwa.

Pytanie 11

Który z poniższych związków nie jest lekiem stosowanym w chemioterapii?

A. Nifuroksazyd

B. Mizoprostol

C. Sulfacetamid

D. Ciprofloksacyna

Mizoprostol to lek, który przede wszystkim chroni błonę śluzową żołądka, ale ma też inne zastosowania, jak indukcja porodu czy leczenie wrzodów. Działa przez to, że stymuluje wydzielanie śluzu i wodorowęglanów, co pomaga w ochronie żołądka przed kwasami. W odróżnieniu od chemioterapeutyków, które zwalczają bakterie lub nowotwory, mizoprostol nie ma takich właściwości. W medycynie uznaje się go za lek gastroprotekcyjny. W praktyce jest często używany przez pacjentów, którzy biorą niesteroidowe leki przeciwzapalne, bo te mogą uszkadzać błonę żołądka. Warto też wspomnieć, że w położnictwie stosowanie mizoprostolu przy indukcji porodu jest zgodne z wytycznymi, co pokazuje, że jest bezpieczny i skuteczny w odpowiednich sytuacjach.

Pytanie 12

Jaką czynność powinno się wykonać na 30 minut przed rozpoczęciem przygotowania leku w loży aseptycznej?

A. Oczyścić pomieszczenie roztworem detergentu

B. Uruchomić sterylizator powietrza

C. Zamienić filtr HEPA w loży laminarnej

D. Włączyć laminarny przepływ powietrza

Włączenie laminarnego przepływu powietrza 30 minut przed przystąpieniem do sporządzania leku jest kluczowym krokiem w zapewnieniu aseptyczności w loży laminarnej. Proces ten polega na uruchomieniu systemu, który generuje strumień powietrza o wysokiej czystości, kierując go w sposób zorganizowany w dół, co minimalizuje ryzyko zanieczyszczenia preparatów farmaceutycznych. Warto zaznaczyć, że efektywność tej metody opiera się na jej zdolności do usuwania cząstek stałych oraz mikroorganizmów z przestrzeni roboczej. Zgodnie z wytycznymi Amerykańskiego Stowarzyszenia Farmaceutycznego (ASHP) oraz Normami Unii Europejskiej, odpowiedni czas na włączenie systemu to 30 minut przed rozpoczęciem pracy, co pozwala na stabilizację warunków w loży. Przykładem praktycznego zastosowania jest przygotowywanie leków sterylnych, gdzie aseptyczność jest niezbędna dla bezpieczeństwa pacjentów. Inne aspekty takie jak monitorowanie parametrów atmosferycznych oraz regularne kontrole systemu są również istotne, aby zapewnić skuteczność działania loży laminarnej.

Pytanie 13

Wyznacz ilość kwasu salicylowego (m. cz. - 138,12 g/mol) w próbce, jeśli do jej zmiareczkowania użyto 10 mL roztworu NaOH (0,1 mol/L) oraz zastosowano czerwień fenolową jako wskaźnik. (Zgodnie z FP 1 mL roztworu NaOH (0,1 mol/L) odpowiada 13,81 mg kwasu salicylowego.)

A. 138,1 mg

B. 1381 mg

C. 1,38 mg

D. 13,8 mg

Odpowiedzi, które nie są poprawne, sugerują niepoprawne podejście do analizy danych eksperymentalnych. W przypadku odpowiedzi wskazujących na 13,8 mg, 1381 mg oraz 1,38 mg, można zauważyć typowe błędy w obliczeniach lub interpretacji wyników. Na przykład, w przypadku 13,8 mg, można sądzić, że obliczenia oparto na błędnym założeniu co do ilości mililitrów, co prowadzi do zaniżenia wyniku. Z kolei 1381 mg to przeszacowanie, które może wynikać z niepoprawnego zastosowania jednostek miary lub mylnego przeliczenia stężenia. Odpowiedź 1,38 mg to również rażąca niedoszacowanie, które może wskazywać na całkowity brak zrozumienia, jak stosuje się jednostki i przeliczenia w chemii. Tego rodzaju pomyłki są często wynikiem nieprawidłowego zrozumienia, jak działa proces miareczkowania oraz jak przeliczać stężenia. Kluczowe w analizach chemicznych jest nie tylko znajomość wzorów, ale także umiejętność ich prawidłowego zastosowania w kontekście eksperymentu. Dlatego tak ważne jest, aby studenci i praktycy chemii starali się zrozumieć podstawowe zasady oraz potrafili prawidłowo interpretować wyniki pomiarów, co jest niezbędne do zapewnienia rzetelności i dokładności przeprowadzanych analiz.

Pytanie 14

Przy produkcji czopków należy uwzględnić, aby olej kakaowy

A. rozpuścić, nie przekraczając temperatury 34°C

B. zastosować chłodzenie w lodówce

C. przekształcić w przezroczystą ciecz o złotym odcieniu

D. podgrzewać w temperaturze wyższej niż 40°C

Odpowiedź dotycząca stopienia oleju kakaowego nieprzekraczając temperatury 34°C jest poprawna, ponieważ wysoka temperatura może prowadzić do degradacji składników aktywnych oraz zmiany właściwości fizycznych oleju. Olej kakaowy jest tłuszczem, który w temperaturze przekraczającej 34°C może ulegać topnieniu, ale długotrwałe narażenie na wysokie temperatury może wpływać na jego stabilność chemiczną. W praktyce, aby sporządzić czopki, ważne jest, by olej był w odpowiednim stanie fizycznym, co zapewnia właściwe formowanie i skuteczność terapeutyczną leku. Dobrą praktyką branżową jest monitorowanie temperatury podczas topnienia, co pozwala na uzyskanie optymalnych właściwości czopków, które powinny być jednorodne i stabilne. Przykładem może być zastosowanie 34°C jako maksymalnej temperatury, co pozwala na zachowanie wysokiej jakości oleju kakaowego i jego korzystnych właściwości. Zgodnie z zaleceniami farmakopealnymi, kluczowe jest, aby czopki nie tylko skutecznie uwalniały substancję czynną, ale także miały odpowiednią konsystencję i łatwość aplikacji.

Pytanie 15

Spis leków objętych refundacją nie zawiera danych dotyczących

A. kosztów wytworzenia leku

B. ceny sprzedaży detalicznej

C. wysokości limitu dofinansowania

D. zakresu wskazań objętych dofinansowaniem

Koszty producenta leku nie są uwzględniane w wykazie refundowanych leków, ponieważ ten dokument ma na celu informowanie pacjentów oraz specjalistów medycznych o dostępności i warunkach finansowania konkretnych terapii. Wykaz ten zawiera informacje o wysokości limitu finansowania oraz cenach detalicznych, które są istotne dla pacjentów i placówek medycznych. Przykładowo, jeśli lek jest refundowany w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ), informacje o jego cenie detalicznej oraz o limicie finansowania są kluczowe, aby pacjenci mogli zrozumieć, jakie koszty będą musieli ponieść. Koszty producenta, które mogą się różnić w zależności od strategii cenowej firmy oraz umów z dystrybutorami, nie mają wpływu na decyzje o refundacji i nie są istotne dla pacjentów. W praktyce, znajomość wykazu refundowanych leków oraz jego interpretacja pozwala na lepsze zarządzanie kosztami leczenia i podejmowanie świadomych decyzji zdrowotnych, co jest kluczowe w kontekście ograniczonych zasobów finansowych w systemie ochrony zdrowia.

Pytanie 16

Jakie nieodwracalne zjawisko występuje podczas przechowywania emulsji o/w?

A. koalescencja

B. zjawisko śmietankowania

C. wysolenie

D. flokulacja

Koalescencja to zjawisko nieodwracalne, które zachodzi w emulsjach typu olej w wodzie (o/w) podczas ich przechowywania. Proces ten polega na zlewaniu się kropli oleju, co prowadzi do ich wzrostu i, w efekcie, do destabilizacji emulsji. W praktyce, koalescencja jest znaczącym problemem w przemyśle spożywczym, kosmetycznym i farmaceutycznym, gdzie stabilność emulsji ma kluczowe znaczenie dla jakości produktu końcowego. Przykłady zastosowania wiedzy o koalescencji obejmują formułowanie kosmetyków, gdzie właściwe dobieranie emulgatorów może przeciwdziałać temu procesowi. Stosowanie emulgatorów o odpowiedniej masie cząsteczkowej oraz stabilizatorów, takich jak guma xantanowa, pomaga w utrzymaniu stabilności emulsji przez wydłużenie czasu ich przechowywania. Dobre praktyki w zakresie produkcji emulsji obejmują również kontrolę temperatury i pH, co ma bezpośredni wpływ na proces koalescencji i ogólną jakość emulsji.

Pytanie 17

Jaką formę preparatu paracetamolu najlepiej zastosować u 6-miesięcznego pacjenta, który ma gorączkę i wymioty?

A. czopka

B. tabletki dojelitowej

C. tabletki

D. zawiesiny do użytku wewnętrznego

Podawanie paracetamolu w postaci czopka jest szczególnie korzystne u 6-miesięcznego pacjenta, który zmaga się z gorączką i wymiotami. W takiej sytuacji, doustne formy leku, takie jak tabletki czy zawiesina, mogą być trudne do przyjęcia, ponieważ wymioty mogą prowadzić do ich wydalenia przed wchłonięciem. Czopki są formą stosowaną drogą doodbytniczą, co pozwala na szybsze wchłanianie substancji czynnej do krwiobiegu, nawet jeśli pacjent ma problemy z przyjmowaniem leków doustnie. Zgodnie z wytycznymi dotyczącymi leczenia gorączki u dzieci, czopki mogą być również stosowane, gdy pacjent nie jest w stanie pić płynów. Dodatkowo, czopki mogą być preferowane w przypadku pacjentów, u których występuje ryzyko odwodnienia spowodowanego wymiotami. Stosując paracetamol w tej postaci, można skutecznie obniżyć gorączkę oraz poprawić komfort pacjenta, co jest kluczowe w opiece pediatrycznej.

Pytanie 18

Jakie jest stężenie kwasu borowego w leku recepturowym przygotowanym według podanej recepty?

Rp.

Sol. Acidi borici             1,5:50,0
Spir. Vini                    ad 150,0
M. f. sol.

A. 3,0%

B. 2,0%

C. 1,5%

D. 1,0%

Stężenie kwasu borowego w leku recepturowym wynosi 1%. Aby uzyskać ten wynik, należy obliczyć stosunek masy substancji czynnej do całkowitej masy roztworu. W podanej recepturze mamy 1,5 g kwasu borowego rozpuszczonego w 150 g roztworu. Obliczenia wykonujemy w następujący sposób: (1,5 g / 150 g) * 100% = 1%. To ważne, aby zrozumieć, że stężenie jest miarą ilości substancji czynnej w danym objętości roztworu, co jest kluczowe dla prawidłowego stosowania leków. W praktyce farmaceutycznej obliczanie stężenia jest niezbędne do zapewnienia bezpieczeństwa i skuteczności leczenia. Przykładowo, stężenie kwasu borowego ma zastosowanie w leczeniu zakażeń i stanów zapalnych, a jego odpowiednie stężenie w roztworze pozwala zminimalizować ryzyko działań niepożądanych. Zgodnie z obowiązującymi standardami, zarówno jakość, jak i dokładność przygotowywanych roztworów są kluczowe dla bezpieczeństwa pacjentów.

Pytanie 19

Ichtamol pozyskuje się

A. z wątrób świeżych wątłusza

B. z nacinanych gorąco pni Myroxylon balsamum

C. poprzez destylację łupków bitumicznych

D. w wyniku nacięcia pnia i gałęzi Acacia senegal

Ichtamol, znany również jako ammonium bituminosum, jest substancją organiczną pozyskiwaną głównie poprzez destylację łupków bitumicznych, które są bogate w materiały organiczne. Proces ten polega na podgrzewaniu łupków w warunkach beztlenowych, co pozwala na wydobycie różnych frakcji węglowodorowych, w tym ichtamolu. Ten składnik ma zastosowanie w medycynie, szczególnie w dermatologii, gdzie wykorzystywany jest jako środek przeciwzapalny i antyseptyczny w leczeniu chorób skórnych, takich jak trądzik czy egzema. Ponadto, ichtamol znajduje zastosowanie w kosmetykach oraz w przemyśle chemicznym, jako składnik w produkcji farb i lakierów. W kontekście standardów branżowych, istotne jest, aby proces destylacji był prowadzony zgodnie z wytycznymi dotyczącymi bezpieczeństwa i ochrony środowiska, co zapewnia nie tylko wysoką jakość produktu, ale również minimalizację negatywnego wpływu na otoczenie.

Pytanie 20

Jakie substancje powodują rozszerzenie źrenicy po ich podaniu?

A. norepinefryny i lowastatyny

B. adrenaliny i pseudoefedryny

C. siarczanu atropiny lub tropikamidu

D. diklofenaku i siarczanu sodu

Siarczan atropiny i tropikamid to leki stosowane w oftalmologii, które powodują rozszerzenie źrenicy, co jest kluczowe w diagnostyce i leczeniu chorób oczu. Atropina, alkaloid pochodzenia roślinnego, działa jako antagonistyczny inhibitor receptorów muskarynowych, co prowadzi do paraliżu mięśni rzęskowych i rozkurczu mięśnia zwieracza źrenicy. Tropikamid, będący syntetycznym lekiem, ma podobne działanie, ale jest stosunkowo krótszy w działaniu. Rozszerzenie źrenic ułatwia badanie dna oka oraz oceny stanu siatkówki. Przykładowo, w przypadku podejrzenia o odwarstwienie siatkówki lub retinopatię, poszerzenie źrenic jest niezbędnym krokiem w diagnostyce. Zgodnie z aktualnymi wytycznymi w oftalmologii, stosowanie tych leków powinno być dostosowane indywidualnie do pacjenta, biorąc pod uwagę jego historię medyczną. W przypadku niektórych pacjentów, takich jak osoby z jaskrą, należy zachować szczególną ostrożność.

Pytanie 21

Dawka maksymalna dobowa chlorowodorku efedryny podanego doustnie wynosi 0,15 g. Jaką maksymalną ilość chlorowodorku efedryny należy wpisać w miejsce "X" w przedstawionej recepcie, jeżeli lek jest przeznaczony dla trzyletniego dziecka? Do obliczeń zastosuj wzór Younga:

Dd = wiek dziecka(lata)
wiek dziecka(lata) + 12 · Maksymalna dawka dla dorosłych (wg FP)

Rp.
 Ephedrini hydrochloridi  X
 Aquae                       5,0
 Thymi sirupi ad           120,0
 M.f. Mixt.
 S. 2 x dz. łyżeczkę (6,0 g) dla dziecka lat 3

A. 0,300 g

B. 0,100 g

C. 0,030 g

D. 0,150 g

Wybór innej odpowiedzi niż 0,300 g może wynikać z kilku nieporozumień dotyczących dawkowania chlorowodorku efedryny. Odpowiedzi takie jak 0,100 g czy 0,150 g mogą sugerować niepełne zrozumienie zasad obliczania dawek leków u dzieci. Często zdarza się, że osoby podejmujące próbę obliczeń nie biorą pod uwagę, że maksymalna dawka dla dzieci może być wyższa niż te wartości. Zastosowanie niewłaściwego przelicznika, np. zbyt małej ilości miligramów na kilogram masy ciała, prowadzi do błędnych obliczeń, co może skutkować nieodpowiednim dawkowanie leku. Ponadto, pominięcie kontekstu klinicznego, w jakim lek jest stosowany, może zaburzyć ocenę rzeczywistej dawki potrzebnej pacjentowi. Zachowanie ostrożności w przypadku dawek dla dzieci jest kluczowe, z uwagi na ich szczególną wrażliwość na leki, dlatego warto korzystać z dostępnych narzędzi oraz zaleceń medycznych, aby obliczenia były jak najbardziej precyzyjne. Prowadzi to do sytuacji, w której lekarz, kierując się tylko ogólnymi zasadami, może zalecić niewłaściwą dawkę, co stwarza ryzyko dla pacjenta. Ważne jest, aby zawsze konsultować się z dokumentacją medyczną oraz zaleceniami dotyczącymi dawkowania, aby uniknąć potencjalnie niebezpiecznych pomyłek w leczeniu.

Pytanie 22

Jakie właściwości terapeutyczne ma kodeiny fosforan?

A. przeciwbólowe i urykozuryczne

B. przeciwbólowe i przeciwkaszlowe

C. przeciwzapalne i przeciwkaszlowe

D. przeciwzapalne i przeciwgorączkowe

Kodeiny fosforan to lek z grupy opioidów, który wykazuje działanie przeciwbólowe oraz przeciwkaszlowe. Działanie przeciwbólowe wynika z agonistycznego wpływu na receptory opioidowe w ośrodkowym układzie nerwowym, co prowadzi do złagodzenia odczuwania bólu. Kodeina jest często stosowana w leczeniu umiarkowanego bólu, takiego jak bóle głowy, bóle mięśniowe czy bóle pooperacyjne. Działanie przeciwkaszlowe kodeiny jest związane z jej wpływem na ośrodek kaszlu w rdzeniu przedłużonym, co czyni ją skuteczną w łagodzeniu kaszlu, zwłaszcza w przypadku kaszlu suchego i męczącego. Kodeina jest stosowana w terapii objawowej chorób układu oddechowego, gdzie kaszel jest dokuczliwy. W praktyce, jej stosowanie powinno być ściśle kontrolowane, biorąc pod uwagę ryzyko uzależnienia oraz działania niepożądane, takie jak sedacja czy zaparcia. Z tego powodu kodeina powinna być podawana zgodnie z rekomendacjami terapeutycznymi i w odpowiednich dawkach.

Pytanie 23

Jakie surowce są zawsze wykorzystywane do przygotowania jedynie maceratów, nawet jeśli z instrukcji wynika inna metoda wydobywania surowca roślinnego?

A. Althaeae radix, Lini semen

B. Frangulae cortex, Rhei radix

C. Convallariae herba, Adonidis vernalis herba

D. Valerianae radix, Quercus cortex

Althaeae radix (korzeń prawoślazu) oraz Lini semen (nasiona lnu) to surowce roślinne, które zawsze wymagają przygotowania maceratów, nawet gdy w recepturze wskazywane są inne metody ekstrakcji. Maceracja polega na namaczaniu surowca w rozpuszczalniku, co umożliwia wydobycie z niego aktywnych substancji czynnych w łagodny sposób. W przypadku korzenia prawoślazu, jego główną substancją czynną są śluzy, które są wrażliwe na działanie wysokiej temperatury, dlatego maceracja w zimnym rozpuszczalniku (np. wodzie) jest preferowaną metodą. Nasiona lnu również zawierają śluzy oraz kwasy tłuszczowe, które najlepiej przyswajane są w wyniku namaczania. W praktyce, stosowanie maceratów zapewnia zachowanie pełnowartościowych składników, co jest kluczowe w fitoterapii oraz wytwarzaniu produktów leczniczych. Dobrą praktyką w farmacji roślinnej jest przestrzeganie zasad ekstrakcji zgodnych z profilem chemicznym surowca, co pozwala na uzyskanie maksymalnej efektywności terapeutycznej.

Pytanie 24

Ile egzemplarzy pieluchomajtek (bądź pieluch anatomicznych czy majtek chłonnych, podkładów lub wkładów anatomicznych) przysługuje co miesiąc, w ramach ubezpieczenia zdrowotnego, osobie z nietrzymaniem moczu spowodowanym chorobami nowotworowymi?

A. 30 sztuk

B. 90 sztuk

C. 120 sztuk

D. 60 sztuk

Zgubienie się w odpowiedziach dotyczących ilości pieluchomajtek, które przysługują pacjentom, może wynikać z niepełnego zrozumienia regulacji dotyczących refundacji wyrobów medycznych. Wybór odpowiedzi takich jak 30, 120 czy 90 sztuk może być efektem mylnych założeń lub nieprecyzyjnych informacji. Przykładowo, 30 sztuk może wydawać się logiczną ilością na podstawie skojarzeń z innymi produktami medycznymi, jednak w przypadku pacjentów z nietrzymaniem moczu, standardowe zalecenia mówią wyraźnie o 60 sztuk. Wybór 120 sztuk także jest nieadekwatny, gdyż tak wysoka ilość przekracza uzasadnione potrzeby pacjenta, mogąc prowadzić do nadużycia systemu refundacyjnego. Odpowiedź 90 sztuk również nie znajduje uzasadnienia w regulacjach, a jej wybór może wynikać z błędnej interpretacji norm dotyczących zachowań pacjentów wobec ich schorzenia. Ponadto, często błędnie zakłada się, że większa ilość produktów jest zawsze korzystna, co nie jest zgodne z zasadami efektywności kosztowej w systemie ochrony zdrowia. Kluczowe jest, aby pacjenci i ich opiekunowie byli świadomi przysługujących im praw i dostępnych im produktów, co pozwala na poprawę jakości życia oraz odpowiednie zarządzanie schorzeniem.

Pytanie 25

Jakie urządzenie powinno być wykorzystane do analizy uwalniania substancji czynnej z postaci stałych leków?

A. Pipetę Andreasena

B. Komorę ekstrakcyjną

C. Aparat łopatkowy

D. Penetrometr

Wybór innych urządzeń do badania uwalniania substancji czynnej ze stałych postaci leku może wynikać z nieporozumienia na temat ich funkcji i zastosowania. Penetrometr, na przykład, służy do oceny twardości i wytrzymałości tabletek, ale nie jest odpowiedni do analizy procesu uwalniania substancji czynnej. Jego zastosowanie polega na pomiarze oporu, jakim napotyka tabletka przy nacisku, co nie przekłada się na dane dotyczące tempa uwalniania substancji czynnej. Komora ekstrakcyjna, z kolei, może być używana do ekstrakcji substancji z różnych matryc, jednak nie dostarcza informacji na temat tego, jak substancja uwalnia się z leku w kontrolowanych warunkach in vitro. Pipeta Andreasena to narzędzie do pobierania próbek, ale sama w sobie nie umożliwia oceny uwalniania substancji czynnej. Wybór niewłaściwego urządzenia do badania uwalniania może prowadzić do błędnych wniosków oraz wpływać na jakość i skuteczność leku. Kluczowe jest zrozumienie, że każde z tych narzędzi ma swoje specyficzne zastosowania, które nie pokrywają się z funkcją aparatu łopatkowego. Dlatego istotne jest posługiwanie się odpowiednim przyrządem zależnie od celu badania, aby uzyskać rzetelne dane dotyczące efektywności terapeutycznej preparatu.

Pytanie 26

Którego leku lekarz może wpisać na jednej recepcie wyłącznie jedną nazwę preparatu, a także musi określić słownie całkowitą ilość substancji psychotropowej oraz wskazać sposób dawkowania?

A. Zopiclonum (np. Imovane)

B. Acidum valproicum (np. Convulex)

C. Tclmisartanum (np. Polsart)

D. Nimesulidum (np. Nimesil)

Zopiclonum, znany na rynku jako Imovane, jest lekiem psychotropowym klasy nasennych, który wymaga szczególnego traktowania w kontekście przepisywania. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, lekarz musi na recepcie wypisać jedynie jedną nazwę preparatu oraz dokładnie określić ilość substancji psychotropowej słownie, co jest istotne dla zapewnienia bezpieczeństwa pacjenta. Zopiclonum jest stosowane w leczeniu bezsenności, a jego dawkowanie powinno być ściśle przestrzegane, aby zminimalizować ryzyko wystąpienia działań niepożądanych oraz uzależnienia. W praktyce, lekarz powinien także uwzględnić indywidualne potrzeby pacjenta oraz potencjalne interakcje z innymi lekami. Takie podejście jest zgodne z wytycznymi dotyczącymi farmakoterapii i zapewnia właściwe wykorzystanie substancji psychotropowych. Dobrą praktyką jest również prowadzenie dokumentacji dotyczącej wydawania takich leków, aby umożliwić monitorowanie ich stosowania i ewentualnych efektów ubocznych, co jest kluczowe w kontekście bezpieczeństwa pacjentów.

Pytanie 27

Diosmina należy do kategorii

A. polisacharydów

B. antrachinonów

C. irydoidów

D. flawonoidów

Diosmina jest flawonoidem, co oznacza, że należy do grupy naturalnych związków chemicznych, które występują w wielu roślinach. Flawonoidy są znane z licznych korzyści zdrowotnych, w tym działania przeciwutleniającego, przeciwzapalnego oraz wspomagającego układ krążenia. Diosmina, w szczególności, jest szeroko stosowana w leczeniu przewlekłej niewydolności żylnej oraz objawów hemoroidów. Jej skuteczność opiera się na zdolności do poprawy mikrokrążenia, co z kolei zmniejsza obrzęki i uczucie ciężkości w nogach. W praktyce, preparaty zawierające diosminę są zalecane osobom prowadzącym siedzący tryb życia, a także tym, którzy regularnie doświadczają dolegliwości związanych z żyłami. Warto również wspomnieć, że badania kliniczne potwierdzają jej pozytywny wpływ na poprawę jakości życia pacjentów z problemami naczyniowymi, co czyni ją ważnym elementem terapii w medycynie. Zgodnie z wytycznymi dotyczącymi stosowania substancji roślinnych w farmakoterapii, diosmina jest rekomendowana jako jeden z preparatów pierwszego wyboru w tej grupie wskazań.

Pytanie 28

Przed przekazaniem do utylizacji, Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny lub jego upoważniony przedstawiciel jest zobowiązany do oplombowania i opieczętowania opakowania zbiorczego, które zawiera przeterminowane leki zawierające

A. amlodypinę

B. teofilinę

C. metamizol

D. fenobarbital

Wybór teofiliny, metamizolu lub amlodypiny jako substancji do utylizacji w kontekście wymagań związanych z oplombowaniem opakowania zbiorczego jest błędny. Teofilina, stosowana głównie w terapii astmy i przewlekłej obturacyjnej choroby płuc, nie podlega tym samym rygorystycznym regulacjom co fenobarbital. Jej utylizacja nie wymaga nadzoru Wojewódzkiego Inspektora Farmaceutycznego, co może prowadzić do mylnego przekonania, że wszystkie leki są traktowane identycznie. Podobnie, metamizol, znany ze swoich właściwości przeciwbólowych i przeciwgorączkowych, również nie jest substancją kontrolowaną w takim samym stopniu jak fenobarbital. Często myli się go z innymi lekami, co może prowadzić do błędnych praktyk w zakresie ich przechowywania i utylizacji. Amlodypina, stosowana w leczeniu nadciśnienia tętniczego, jest kolejnym przykładem leku, który nie wymaga takiego nadzoru, co potwierdza, że obowiązki inspekcji farmaceutycznej mają na celu ochronę pacjentów i zapewnienie bezpieczeństwa, a nie wszystkie leki wymagają takich samych procedur. Zrozumienie, które substancje wymagają szczególnej uwagi, jest kluczowe dla zachowania standardów jakości i bezpieczeństwa w aptekach.

Pytanie 29

Jakie substancje uznawane są za leki przeciwdepresyjne?

A. mokiobemid, amitryptytina, temazepam

B. amitryptylina, citalopram, paroksetyna

C. paroksetyna, chiorpromazyna, tioridazyna

D. citalopram, fenobarbital, haloperidol

Citalopram, fenobarbital i haloperidol, mokiobemid, amitryptytina i temazepam oraz paroksetyna, chlorpromazyna i tioridazyna to kombinacje leków, które nie są właściwe w kontekście leczenia depresji. Fenobarbital jest lekiem przeciwpadaczkowym, który nie wykazuje działania przeciwdepresyjnego. Haloperidol to lek przeciwpsychotyczny stosowany głównie w leczeniu zaburzeń psychotycznych, takich jak schizofrenia, a nie w depresji. Mokiobemid, z kolei, jest inhibitorem monoaminooksydazy (MAOI), który może być stosowany w depresji, ale w zestawieniu z innymi lekami jak amitryptylina, nie jest standardowym podejściem klinicznym ze względu na ryzyko interakcji. Temazepam to lek nasenny z grupy benzodiazepin, który nie jest lekiem przeciwdepresyjnym. Chlorpromazyna i tioridazyna to również leki przeciwpsychotyczne, które nie są wskazane w leczeniu depresji bez współwystępujących zaburzeń psychotycznych. Typowe błędy myślowe, które prowadzą do takich niepoprawnych wniosków, obejmują mylenie rodzajów leków oraz ich zastosowań. Niezrozumienie różnic między lekami psychotropowymi oraz ich działaniami terapeutycznymi może prowadzić do niewłaściwych wyborów terapeutycznych, co jest niebezpieczne dla pacjentów.

Pytanie 30

Wskaż kategorię leków, które hamują receptory β.

A. Metoprolol, Atenolol, Bisocard

B. Bisocard, Thymazen, Salbutamol

C. Xylometazolin, Oxalin, Thymazen

D. Propranolol, Atenolol, Salbutamol

W analizowanych odpowiedziach, nieprawidłowe grupy preparatów zawierają substancje, które nie są beta-blokerami. Na przykład, Salbutamol, który jest obecny w dwóch z wymienionych opcji, to lek należący do grupy agonistów receptorów β2-adrenergicznych, używany głównie w terapii astmy i przewlekłej obturacyjnej choroby płuc. Jego działanie polega na rozszerzaniu oskrzeli, co jest całkowicie odmienne od mechanizmu działania beta-blokerów, które hamują te receptory, co prowadzi do zmniejszenia częstości akcji serca i obniżenia ciśnienia tętniczego. Inną nieprawidłowością w odpowiedziach jest zawarcie takich leków jak Xylometazolin czy Oxalin, które są środkami obkurczającymi naczynia krwionośne, stosowanymi raczej w terapii objawowej nieżytu nosa, a nie w leczeniu schorzeń kardiologicznych. Typowe błędy myślowe, prowadzące do wyboru takich odpowiedzi, mogą wynikać z mylenia różnych klas leków oraz ich zastosowań w praktyce klinicznej. Ważne jest, aby zrozumieć, że skuteczność terapii farmakologicznych zależy nie tylko od samego leku, ale także od jego mechanizmu działania oraz wskazań klinicznych. Dlatego kluczowe jest, aby podczas nauki farmakologii koncentrować się na zrozumieniu różnic między poszczególnymi grupami leków oraz ich zastosowaniami, co pozwala na podejmowanie świadomych decyzji terapeutycznych.

Pytanie 31

Wystąpienie suchości w jamie ustnej może być skutkiem stosowania pewnych grup leków?

A. beta-adrenolityków, takich jak propranolol i atenolol

B. cholinolityków, takich jak siarczan atropiny

C. alfa1-adrenomimetyków, takich jak ksylometazolina i nafazolina

D. cholinomimetyków, takich jak karbachol

Dobra robota z odpowiedzią na temat cholinolityków, jak siarczan atropiny! Te leki rzeczywiście blokują receptory cholinergiczne, co powoduje mniejsze wydzielanie śliny, a więc też suchość w ustach. Używa się ich w różnych terapiach, na przykład przy chorobie Parkinsona czy w anestezjologii, żeby ograniczyć wydzielanie gruczołów. Moim zdaniem, ogarnąć działanie tych leków to klucz do uniknięcia skutków ubocznych, jak wspomniana suchość w jamie ustnej, bo to może naprawdę wpływać na komfort pacjentów. Warto też wiedzieć, że można z tym coś zrobić, stosując na przykład sztuczną ślinę czy nawilżacze. To wszystko jest zgodne z tym, co mówią lekarze, którzy podkreślają holistyczne podejście do leczenia i objawów.

Pytanie 32

Ammonii sulfobituminosulfonas może być użyty do przygotowania poniższych postaci leku?

A. kropli, mikstur, tabletek

B. roztworów wodnych, globulek, czopków, maści

C. roztworów parafinowych, kropli do płukań

D. kapsułek, maści, past

Ammonii sulfobituminosulfonas to niezła substancja, którą można stosować w różnych formach leków. Roztwory wodne, globulki, czopki i maści to typowe opcje w farmacji. Roztwory wodne są super, gdy trzeba szybko podać lek i żeby działał od razu, a globulki czy czopki są lepsze dla tych, którzy mają problem z przyjmowaniem tabletek, na przykład jak ktoś ma wymioty. Maści natomiast fajnie sprawdzają się w terapii miejscowej, bo można je stosować dokładnie tam, gdzie są potrzebne. Ważne jest, żeby wybrać odpowiednią formę leku, bo to naprawdę może zdziałać cuda w leczeniu, zwłaszcza jeśli weźmiemy pod uwagę, co pacjent potrzebuje i jaką ma chorobę. Dobrze dobrane leki mogą znacznie poprawić życie pacjenta, więc warto się nad tym dobrze zastanowić.

Pytanie 33

Jakie znaczenie ma łacińskie słowo Recipe?

A. weź

B. skład

C. przepis

D. odważ

Termin łaciński "Recipe" pochodzi od czasownika "recipere", co w dosłownym tłumaczeniu oznacza "weź" lub "przyjmij". W kontekście farmaceutycznym i medycznym, słowo to jest używane w receptach, które stanowią instrukcje dla aptekarzy dotyczące przygotowania leków. Przykładowo, w receptach lekarskich widnieje na początku słowo "Recipe" jako polecenie dla osoby realizującej receptę, aby wzięła pod uwagę składniki oraz ich proporcje. Dzięki użyciu takiego standardowego języka, zapewnia się precyzję w komunikacji między lekarzami a farmaceutami, co jest kluczowe dla bezpieczeństwa pacjentów oraz skuteczności terapii. W branży farmaceutycznej, znajomość terminologii łacińskiej jest niezbędna, aby zrozumieć i stosować się do norm oraz regulacji dotyczących przygotowania i wydawania leków, co w praktyce przekłada się na wysoką jakość świadczonych usług.

Pytanie 34

Który ze składników maści recepturowej według zamieszczonej recepty odpowiada za zwiększenie zdolności emulgowania wody?

Rp.
3% Sol. Acidi borici        2,0
Zinci oxidi
Talci               aa      5,0
Cholesteroli                1,0
Paraffini solidi           20,0
Paraffini liquidi          35,0
M.f. ung.
S. Zewnętrznie

A. Talk.

B. Parafina stała.

C. Parafina ciekła.

D. Cholesterol.

Cholesterol jest kluczowym składnikiem podłoża maściowego, który odgrywa istotną rolę w procesie emulgowania wody, co jest niezbędne do tworzenia stabilnych emulsji wodno-tłuszczowych. Emulsje te są powszechnie stosowane w farmacji i kosmetykach, ponieważ umożliwiają łączenie składników, które normalnie się nie mieszają, jak woda i oleje. Cholesterol działa jako emulgator, stabilizując emulsje dzięki swoim właściwościom surfaktantu, co pozwala na uzyskanie pożądanej konsystencji i efektów terapeutycznych. Przykładem zastosowania cholesterolu w recepturze może być tworzenie maści, które muszą zawierać zarówno składniki hydrosolubilne, jak i lipofilowe, aby skutecznie działać na skórę. W praktyce farmaceutycznej, znajomość roli cholesterolu w emulgowaniu jest kluczowa, ponieważ niewłaściwy dobór składników emulgujących może prowadzić do nieefektywnych preparatów, co jest niezgodne z dobrymi praktykami produkcji. Dlatego, zrozumienie funkcji cholesterolu oraz jego właściwości jest niezbędne dla skutecznego formulowania leków, które będą spełniać wymagania jakościowe oraz terapeutyczne.

Pytanie 35

Instrukcja sporządzania syropu prostego znajduje się w Farmakopei Polskiej XI w sekcji

A. monografii narodowych

B. monografii szczegółowych

C. monografii ogólnych

D. tekstów podstawowych

Wybór odpowiedzi związanych z tekstami podstawowymi, monografiami ogólnymi lub szczegółowymi wskazuje na niepełne zrozumienie struktury i zawartości Farmakopei. Teksty podstawowe zawierają ogólne informacje oraz zasady dotyczące standardów jakości, ale nie zawierają szczegółowych przepisów dotyczących konkretnych preparatów. Monografie ogólne obejmują preparaty, które są powszechnie stosowane w farmacji, ale również nie dostarczają konkretnych instrukcji dotyczących lokalnych procedur czy metod produkcji, co czyni je mniej przydatnymi w kontekście przygotowania syropu prostego. Z kolei monografie szczegółowe są bardziej skupione na specyficznych aspektach jednego preparatu, ale ich zastosowanie zazwyczaj odnosi się do bardziej zaawansowanych form farmaceutycznych, a nie do podstawowych, często stosowanych preparatów jak syrop prosty. Niekiedy błędne zrozumienie roli różnych kategorii monografii prowadzi do pominięcia kluczowych informacji, które są fundamentalne dla praktyki farmaceutycznej. Dobrym przykładem jest sytuacja, w której farmaceuta może nieświadomie stosować nieaktualne lub nieodpowiednie procedury, co naraża pacjentów na niebezpieczeństwo. Zrozumienie różnic między tymi kategoriami jest kluczowe dla zapewnienia jakości i bezpieczeństwa w aptecznych procesach produkcyjnych.

Pytanie 36

Kategoria dostępności leku zawarta w Urzędowym Wykazie Produktów Leczniczych, które mogą być wprowadzane do obrotu w Rzeczypospolitej Polskiej, przekazuje

A. informację o wysokości limitu ustalonego dla leków refundowanych

B. informację o przynależności do odpowiedniej listy leków refundowanych

C. informację o odpłatności pacjenta za lek, jeśli jest refundowany

D. informację o możliwości nabycia leku na receptę lub bez recepty

Analizując odpowiedzi, można zauważyć, że odpowiedzi wskazujące na przynależność do listy leków refundowanych, odpłatność pacjenta za lek, czy wysokość limitu wyznaczonego dla leków refundowanych, odnoszą się do innych aspektów regulacji leków w Polsce. Kategoria dostępności leku nie informuje o refundacji, czyli o tym, czy dany lek jest finansowany przez NFZ. Refundacja jest złożonym procesem, który zależy od wielu czynników, takich jak wskazania terapeutyczne leku oraz jego skuteczność i bezpieczeństwo. Ponadto, odpłatność pacjenta za lek refundowany jest określana w przepisach dotyczących ubezpieczenia zdrowotnego i nie jest bezpośrednio związana z kategorią dostępności. Wysokość limitu wyznaczonego dla leków refundowanych również nie jest związana z dostępnością leku. Limity te są ustalane w kontekście ekonomicznych aspektów refundacji i nie mają wpływu na to, czy lek można kupić z receptą, czy bez. Kwestie te często wprowadzają w błąd, ponieważ pacjenci mogą mylić refundację z dostępnością leku na rynku. Kluczowe jest zrozumienie, że dostępność leku koncentruje się na tym, jak i gdzie można go nabyć, co ma na celu zapewnienie odpowiedniego dostępu do terapii, a nie na jego finansowaniu czy kosztach.

Pytanie 37

Jakiego leku przeciwgorączkowego można użyć u sześciolatka?

A. indometacyna

B. kwas acetylosalicylowy

C. ibuprofen

D. luminal

Ibuprofen jest lekiem przeciwgorączkowym oraz przeciwbólowym, który jest szeroko stosowany u dzieci, w tym u tych w wieku 6 lat. Działa poprzez hamowanie enzymów COX (cyklooksygenaz), co prowadzi do zmniejszenia produkcji prostaglandyn – substancji odpowiedzialnych za wywoływanie stanu zapalnego, bólu oraz gorączki. Ibuprofen jest uznawany za bezpieczny dla dzieci, gdy stosowany zgodnie z zaleceniami dotyczącymi dawkowania, które powinny być dostosowane do wagi i wieku dziecka. W praktyce medycznej ibuprofen jest często stosowany w przypadku infekcji wirusowych, które są najczęstszą przyczyną gorączki u dzieci. Jako typowy lek OTC (over-the-counter) jest łatwo dostępny i może być stosowany w domu, co czyni go wygodnym rozwiązaniem w przypadku łagodzenia objawów przeziębienia i grypy. Warto również zauważyć, że ibuprofen może być stosowany w połączeniu z innymi lekami, ale zawsze należy przestrzegać zaleceń lekarza lub farmaceuty, aby uniknąć interakcji i skutków ubocznych.

Pytanie 38

Jakie są zasady i normy dotyczące przechowywania próbek archiwalnych przez wytwórcę?

A. Farmakopei Europejskiej

B. Prawie farmaceutycznym - Dobra Praktyka Wytwarzania GMP

C. Farmakopei Polskiej VI

D. Urzędowym Wykazie Produktów Leczniczych Dopuszczonych do Obrotu na Terenie RP

Odpowiedzi, które wskazują na inne źródła regulacyjne, nie są odpowiednie w kontekście przechowywania próbek archiwalnych. Farmakopea Europejska, choć istotna w zakresie standardów jakości leków, nie dostarcza szczegółowych wytycznych dotyczących praktyk archiwizacyjnych, a jej głównym celem jest określenie specyfikacji produktów leczniczych oraz metod ich badania. Urzędowy Wykaz Produktów Leczniczych Dopuszczonych do Obrotu na Terenie RP to dokument, który służy do identyfikacji produktów leczniczych dostępnych na rynku, ale nie zawiera zasad dotyczących ich przechowywania. Z kolei Farmakopea Polska VI jest także skupiona na specyfikacjach i metodach badawczych, nie oferując jednak szczegółowych wytycznych odnośnie do archiwizacji próbek. Typowym błędem jest zakładanie, że wszystkie regulacje dotyczące farmacji obejmują te same aspekty, co może prowadzić do nieporozumień dotyczących odpowiednich praktyk w zakresie przechowywania. W rzeczywistości, Dobre Praktyki Wytwarzania są jedynym kompleksowym zestawem zasad, który szczegółowo opisuje procesy związane z utrzymywaniem jakości i bezpieczeństwa leków oraz ich próbek. Zrozumienie, że różne regulacje mają różne zastosowania, jest kluczowe dla właściwego podejścia do kwestii jakości w branży farmaceutycznej.

Pytanie 39

To jest biała, przezroczysta, jednorodna, miękka substancja, której liczba wodna wynosi 120?

A. lanoliny

B. parafiny płynnej

C. wazeliny białej

D. maści cholesterolowej

Lanolina, wazelina biała i parafina płynna to substancje, które różnią się od maści cholesterolowej zarówno pod względem składu chemicznego, jak i właściwości fizykochemicznych. Lanolina, będąca woskiem pozyskiwanym z wełny owczej, ma swoje unikalne właściwości emolientowe, ale nie jest przejrzysta i nie ma tak wysokiej liczby wodnej. Wazelina biała, z kolei, to mieszanka węglowodorów, która jest o wiele bardziej gęsta i nieprzezroczysta, co sprawia, że nie odpowiada opisanemu produktowi. Parafina płynna, będąca również węglowodorem, ma zastosowanie głównie jako środek nawilżający w kosmetykach, ale brakuje jej stabilności i pożądanej tekstury, która charakteryzuje maść cholesterolową. Typowym błędem w tych odpowiedziach jest mylenie emolientów i ich właściwości, co prowadzi do błędnych wniosków. Ponadto, brak znajomości roli cholesterolu w formułacjach farmaceutycznych może skutkować niewłaściwym wyborem substancji do leczenia problemów skórnych. Dlatego zrozumienie różnic między tymi substancjami jest kluczowe dla właściwego dobierania preparatów w praktyce farmaceutycznej.

Pytanie 40

Głównym czynnikiem aktywnym nalewki są garbniki?

A. z kłącza pięciornika

B. z kwiatu konwalii majowej

C. z owoców pieprzowca

D. z korzenia waleriany

Kłącze pięciornika, znane również jako Potentilla, jest bogate w garbniki, które są składnikami aktywnymi wykorzystywanymi w medycynie naturalnej. Garbniki są substancjami chemicznymi, które mają zdolność do wiązania białek i innych makromolekuł, co sprawia, że są użyteczne w leczeniu stanów zapalnych i wrzodów. W praktyce, nalewki z kłącza pięciornika mogą być stosowane w celu łagodzenia dolegliwości żołądkowych oraz w terapii stanów zapalnych błony śluzowej. Ponadto, garbniki wykazują działanie ściągające, co czyni je efektywnymi w leczeniu biegunkowych schorzeń. Warto również zauważyć, że standardy jakości dla preparatów roślinnych, takie jak wytyczne WHO dotyczące fitoterapii, podkreślają znaczenie stosowania surowców o wysokiej zawartości substancji czynnych, co w przypadku kłącza pięciornika czyni go ważnym składnikiem w ziołolecznictwie.

Rozpocznij nowy egzamin

Powrót do strony głównej