Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik analityk
  • Kwalifikacja: CHM.04 - Wykonywanie badań analitycznych
  • Data rozpoczęcia: 9 grudnia 2025 14:52
  • Data zakończenia: 9 grudnia 2025 15:03

Egzamin zdany!

Wynik: 21/40 punktów (52,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Określ wartość opałową (Qi) węgla kamiennego, którego ciepło spalania jest równe 18752 J/g, zawartość popiołu wynosi 8,7%, zawartość wilgoci wynosi 4,1%.

Qi = Qsp - 24,42 · (W + 8,94 · ZH)

Qsp – ciepło spalania, J/g

W – zawartość wilgoci, %

24,42 – ciepło parowania wody w temp. 25°C odpowiadające 1% wody w paliwie, J/g

8,94 – współczynnik przeliczenia wodoru na wodę, %

ZH – zawartość wodoru w próbce paliwa, %

Zawartość wodoru w próbce należy obliczyć z dokładnością do części dziesiątych ze wzoru:

ZH = (100 - W - A) / 18,5

A – zawartość popiołu, %

A. 17 626 J/g
B. 12 443 J/g
C. 16 525 J/g
D. 17 125 J/g
Wiele osób może mylnie ocenić wartość opałową węgla kamiennego, co może prowadzić do niepoprawnych obliczeń i wniosków. Przede wszystkim, brak uwzględnienia zawartości wodoru w próbce paliwa może skutkować znacznym zaniżeniem wartości opałowej. Zawartość popiołu oraz wilgoci również mają kluczowy wpływ na obliczenia; ich ignorowanie prowadzi do błędów w analizach. Przykładowo, odpowiedzi, które podają wartości opałowe znacznie poniżej 17 626 J/g, nie uwzględniają efektywnego ciepła spalania, a także nie rozpoznają wpływu wilgoci, co jest fundamentalnym błędem. Prawidłowe wykorzystanie wzorów i danych wejściowych ma kluczowe znaczenie w inżynierii energetycznej, gdzie wymagane jest precyzyjne obliczenie wartości opałowej dla efektywnego wykorzystania paliw. Dobrą praktyką jest przeprowadzenie analizy składu chemicznego węgla, aby precyzyjnie określić jego właściwości energetyczne. Ignorowanie tych kroków prowadzi do obniżenia efektywności energetycznej i zwiększenia kosztów operacyjnych, co może mieć długofalowe konsekwencje ekonomiczne oraz środowiskowe. Dlatego tak ważne jest stosowanie odpowiednich wzorów i dokładne analizy, aby uzyskać właściwe wyniki.

Pytanie 2

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 3

Jakim czynnikiem dokonuje się sterylizacji w autoklawie?

A. promieniowanie UV
B. formaldehyd
C. para wodna
D. suche gorące powietrze
Odpowiedzią prawidłową jest para wodna, która jest kluczowym czynnikiem sterylizującym w autoklawach. Proces sterylizacji polega na zastosowaniu wysokotemperaturowej pary wodnej pod ciśnieniem, co skutecznie zabija bakterie, wirusy oraz grzyby. W temperaturze 121°C przez 15-20 minut, para wodna wnika w struktury mikroorganizmów, prowadząc do ich denaturacji i zniszczenia. Autoklawy są szeroko stosowane w szpitalach, laboratoriach oraz gabinetach stomatologicznych, gdzie wymagane jest zapewnienie sterylności narzędzi chirurgicznych i materiałów medycznych. Zgodnie z wytycznymi instytucji takich jak CDC oraz WHO, stosowanie pary wodnej w autoklawach jest uznawane za standardową metodę sterylizacji, co gwarantuje wysoką skuteczność oraz bezpieczeństwo. Dobrą praktyką jest regularne monitorowanie procesu sterylizacji poprzez użycie wskaźników chemicznych oraz biologicznych, co potwierdza efektywność tej metody.

Pytanie 4

Dawka substancji, która powoduje pierwsze widoczne zmiany w organizmie, nazywana jest

A. letalna
B. toksyczna
C. progowa
D. lecznicza
Letalna dawka to ilość substancji, która może zabić organizm, a to zupełnie inny temat niż dawka progowa. W kontekście toksykologii mówimy tu o ocenie śmiertelności, a nie o tym, co możemy zauważyć na początku. Letalna dawka (LD50) to przy okazji miara, która pokazuje, ile substancji potrzeba, żeby zabić 50% badanej grupy, więc to narzędzie jest przydatne w ekstremalnych sytuacjach, ale nie dotyczy początkowych efektów. Dawka toksyczna odnosi się do ilości, która już powoduje jakieś niepożądane skutki zdrowotne, ale nie zawsze zmienia funkcje organów czy zachowanie. Zrozumienie toksyczności substancji to bardziej skomplikowany proces, bo trzeba analizować różne wskaźniki. Dawka lecznicza dotyczy z kolei ilości leku, która jest potrzebna, by osiągnąć pożądany efekt terapeutyczny, a nie wczesnych reakcji organizmu. Dlatego odniesienie do letalnej, toksycznej czy leczniczej dawki nie odnosi się do tych pierwszych reakcji organizmu, co może być dużym błędem w myśleniu. Rozumienie tych pojęć jest kluczowe, jeśli chcemy podejmować mądre decyzje w obszarze zdrowia i bezpieczeństwa, szczególnie w badaniach naukowych.

Pytanie 5

Gdy pH próbki ścieków wynosi 3, to jakie jest stężenie jonów wodorowych?

A. 0,01 mol/dm3
B. 0,03 mol/dm3
C. 0,001 mol/dm3
D. 0,003 mol/dm3
Wartość pH jest logarytmiczną miarą stężenia jonów wodorowych w roztworze, co oznacza, że niewłaściwe zrozumienie tej zasady może prowadzić do błędnych wniosków. Odpowiedzi wskazujące na stężenia H+ na poziomie 0,01 mol/dm3, 0,03 mol/dm3 oraz 0,003 mol/dm3 sugerują, że pH nie jest oceniane poprawnie. Przykładowo, stężenie 0,01 mol/dm3 odpowiadałoby pH 2, co wskazywałoby na bardziej kwasowy charakter roztworu, a nie pH 3. Wartość pH 3 odpowiada stężeniu 0,001 mol/dm3, co jest zgodne z równaniem H+ = 10^(-pH). Dlatego nieprawidłowe odpowiedzi mogą wynikać z nieporozumienia dotyczącego logarytmicznej natury skali pH. Ponadto, w analizach chemicznych ważne jest, aby zawsze stosować odpowiednie metody pomiarowe i interpretować wyniki zgodnie z obowiązującymi standardami, aby uniknąć nieporozumień. Błędne odpowiedzi mogą również wynikać z braku zrozumienia wpływu rozcieńczenia lub koncentracji na zmiany pH, co jest kluczowe w kontekście zarządzania jakością wody i procesów oczyszczania. W praktyce, zrozumienie powiązań między pH a stężeniem jonów wodorowych jest niezwykle istotne dla zastosowań inżynieryjnych i środowiskowych.

Pytanie 6

Wygięty pręt wykonany ze szkła, metalu lub plastiku, który służy do przeprowadzania posiewów na powierzchni i rozprowadzania materiału biologicznego, jest w mikrobiologii określany jako

A. haczykiem
B. wymazówka
C. głaszczka
D. igła
Głaszczka jest narzędziem stosowanym w mikrobiologii do wykonywania posiewów powierzchniowych oraz do rozprowadzania materiału biologicznego na podłożu hodowlanym. Wykonana jest zazwyczaj ze szkła, metalu lub plastiku, co umożliwia jej łatwe oczyszczanie i dezynfekcję po użyciu. Praktyczne zastosowanie głaszczki polega na tym, że pozwala na równomierne nałożenie próbek mikroorganizmów na agarze, co jest kluczowe przy badaniu ich wzrostu oraz zróżnicowania. Właściwe techniki użycia głaszczki, takie jak odpowiednie kątowanie i ruchy, mają istotne znaczenie w uzyskiwaniu wiarygodnych wyników eksperymentalnych. W kontekście standardów jakości w laboratoriach mikrobiologicznych, stosowanie głaszczki zgodnie z procedurami sterylizacji oraz przestrzeganie zasad aseptyki jest kluczowe dla minimalizacji zanieczyszczeń krzyżowych. Ponadto, głaszczka jest narzędziem preferowanym w laboratoriach mikrobiologicznych, co odzwierciedlają również liczne wytyczne i normy, takie jak ISO 17025, które podkreślają znaczenie poprawnego wykonywania badań mikrobiologicznych.

Pytanie 7

Zjawisko dzielenia się składników mieszaniny pomiędzy fazę stacjonarną a ruchomą w układzie to proces widoczny w

A. konduktometrii
B. chromatografii
C. polarografii
D. spektrofotometrii
Chromatografia to technika analityczna, która polega na podziale składników mieszaniny pomiędzy dwie fazy: stacjonarną i ruchomą. Faza stacjonarna jest zazwyczaj stała, podczas gdy faza ruchoma to ciecz lub gaz, który przemieszcza się przez fazę stacjonarną. Kluczowym zjawiskiem w chromatografii jest różna zdolność składników do adsorpcji na fazie stacjonarnej, co prowadzi do ich separacji w czasie. Przykładem praktycznego zastosowania chromatografii może być analiza złożonych mieszanin w przemyśle farmaceutycznym, gdzie czyste substancje czynne muszą być wydzielane z pozostałych składników. W przemyśle spożywczym, chromatografia jest używana do wykrywania zanieczyszczeń oraz analizy aromatów. Standardy jakości, takie jak ISO 17025, podkreślają, jak ważne jest stosowanie odpowiednich metod chromatograficznych do uzyskiwania dokładnych i powtarzalnych wyników analitycznych. Wiedza na temat chromatografii jest niezbędna dla specjalistów zajmujących się badaniami chemicznymi oraz kontrolą jakości.

Pytanie 8

Zjawisko alkalizacji gleby jest spowodowane

A. kwaśnymi opadami
B. hydrolizą soli żelaza i glinu
C. procesem nitryfikacji
D. nadmiernym wapnowaniem
Patrząc na inne odpowiedzi, to proces nitryfikacji wcale nie prowadzi do alkalizacji gleby. To taki biochemiczny proces, który zmienia amoniak w azotany i jest bardziej związany z cyklem azotowym niż z pH gleby. Te działania mogą wręcz zakwaszać glebę, co jest zupełnie odwrotne do alkalizacji. Jest jeszcze hydroliza soli żelaza i glinu, która również obniża pH gleby. To tak, że te sole, jak są w wodzie, uwalniają jony H+, co prowadzi do zakwaszenia, a nie alkalizacji. A kwaśne deszcze też działają w tym samym kierunku, bo mogą obniżyć pH gleby, co także jest sprzeczne z alkalizacją. W rzeczywistości, te kwaśne deszcze, które są spowodowane zanieczyszczeniami powietrza, mogą nawet zniszczyć gleby, przez co trudniej roślinom rosnąć. Wszystkie te błędne odpowiedzi pokazują, jak łatwo pomylić te procesy wpływające na pH gleby. Zrozumienie różnicy między alkalizacją a zakwaszeniem gleby jest naprawdę ważne, zwłaszcza w kontekście zarządzania glebami w rolnictwie i ochrony środowiska.

Pytanie 9

Jaką metodę wykorzystuje się do wykrywania i pomiaru ilościowego substancji optycznie czynnych?

A. nefelometria
B. polarymetria
C. turbidymetria
D. refraktometria
Polarymetria to kluczowa metoda analityczna wykorzystywana do identyfikacji i oznaczania ilościowego związków optycznie czynnych, czyli takich, które posiadają zdolność do skręcania płaszczyzny polaryzacji światła. Metoda ta opiera się na pomiarze kąta skręcenia światła przechodzącego przez roztwór substancji. W praktyce jest szeroko stosowana w przemyśle farmaceutycznym do analizy czystości substancji czynnych oraz w produkcji napojów, takich jak wina czy likiery, gdzie pomiar stężenia cukrów optycznie czynnych ma kluczowe znaczenie. W przemyśle spożywczym polarymetria pozwala na kontrolę jakości produktów, a w badaniach naukowych przyczynia się do lepszego zrozumienia właściwości chemicznych substancji. Standardy metodologiczne, takie jak norma ISO 8587, opisują szczegółowe wymagania dotyczące pomiarów polarymetrycznych, zapewniając wiarygodność i dokładność wyników. Ważne jest, aby stosować polarymetryczne metody w odpowiednich warunkach, zapewniając odpowiednią temperaturę i czystość próbki, co wpływa na dokładność otrzymywanych wyników.

Pytanie 10

W celu oceny jakości masła wykonano oznaczenie liczby kwasowej LK, liczby zmydlania LZ i liczby nadtlenkowej LOO. Wyniki zapisano w tabeli. Wartość liczby estrowej LE dla badanego masła wynosi

Rodzaj liczbyWartość zmierzona
LZ196,8 mg KOH/1g
LK1,2 mg KOH/1g
LE?
LOO4,25 milirównoważnika aktywnego tlenu/ kg
A. 198,0 mg KOH/1g
B. 195,6 mg KOH/1g
C. 164,0 mg KOH/1g
D. 234,7 mg KOH/1g
Istnieje kilka kluczowych aspektów, które mogą prowadzić do uzyskania błędnych odpowiedzi na pytanie o wartość liczby estrowej LE dla badanego masła. Niezrozumienie podstawowej definicji liczby estrowej oraz jej związku z liczba kwasową i liczba zmydlania może prowadzić do nieprawidłowych obliczeń. Na przykład, jeśli ktoś oblicza wartość LE, ignorując odpowiednią formułę, tj. LE = LZ - LK, może łatwo uzyskać nieprawidłowy wynik. Niewłaściwe podejście mogłoby polegać na pomyleniu wartości liczb kwasowych i zmydlania, co jest typowym błędem. Inny częsty błąd to przyjęcie, że liczba estrowa jest równoznaczna z innymi parametrami jakości masła, co jest mylne. Każdy z tych parametrów pełni odmienną rolę w ocenie jakości tłuszczy. Zrozumienie tych różnic jest niezwykle ważne, ponieważ nieprawidłowe podejście może prowadzić do błędnych wniosków dotyczących jakości produktu, co jest niezadowalające z perspektywy standardów jakości przemysłowych. Dlatego ważne jest, aby dokładnie analizować dane i prawidłowo stosować wzory obliczeniowe w analizach chemicznych, aby uzyskać rzetelne wyniki, które są kluczowe przy ocenie właściwości masła oraz jego zastosowania w przemyśle spożywczym.

Pytanie 11

W oparciu o wyniki analizy zamieszczone w tabeli wskaż, który kation był obecny w roztworze badanej próbki.

OdczynnikWynik
HClBrak osadu
NaOHBrunatny koloidalny osad
KSCNKrwistoczerwone zabarwienie roztworu
A. Glinu.
B. Żelaza(II).
C. Żelaza(III).
D. Chromu(III).
Wybór innych opcji, takich jak żelazo(II), chrom(III) czy glin, oparty jest na zrozumieniu procesów chemicznych, które mogą prowadzić do błędnych konkluzji. Na przykład, obecność żelaza(II) w roztworze mogłaby potencjalnie prowadzić do powstania osadów, jeśli byłoby w odpowiednich warunkach, ale brak osadu po dodaniu HCl wyklucza tę możliwość. Ponadto, żelazo(II) jest zazwyczaj związane z osadami żelaza(II) w obecności zasady, co również nie miało miejsca w tym przypadku. Wybór chromu(III) bazuje na błędnym założeniu, że jego obecność nie wpływa na reakcję z HCl, podczas gdy chrom(III) tworzy osady z chlorkami, co również nie wystąpiło. W przypadku glinu, jego hydroksyd tworzy osady w obecności NaOH, co również nie było obserwowane. Typowe błędy myślowe w takich analizach mogą obejmować nadmierne uproszczenie reakcji chemicznych oraz nieprawidłowe rozumienie charakterystyki osadów. Każdy z wymienionych kationów wykazuje unikalne właściwości chemiczne, które powinny być starannie analizowane w kontekście przeprowadzanych testów. Właściwe zrozumienie tych interakcji jest kluczowe dla skutecznej identyfikacji kationów, co jest niezbędne w wielu dziedzinach, w tym w ochronie środowiska, analizie jakości wody oraz w przemyśle chemicznym.

Pytanie 12

Rozpuszczono próbkę technicznego chlorku sodu w wodzie, a jony chlorkowe strącono przy pomocy AgNO3, w postaci AgCl, którego masa po wysuszeniu wyniosła 1,5000 g. Oblicz ilość chloru w analizowanej próbce. Mnożnik analityczny dla chloru w AgCl to 0,2474.

A. 0,2474 g
B. 0,3711 g
C. 0,4948 g
D. 1,2474 g
Aby obliczyć zawartość chloru w badanej próbce, należy zrozumieć, że masa strąconego AgCl jest kluczowa. Mamy 1,5000 g AgCl, a znając mnożnik analityczny dla chloru w AgCl, który wynosi 0,2474, możemy obliczyć masę chloru. Wykonujemy obliczenie: 1,5000 g AgCl × 0,2474 = 0,3711 g Cl. Oznacza to, że z próbki technicznego chlorku sodu uzyskano 0,3711 g chloru, co jest zgodne z wynikami badań analitycznych. Użycie mnożnika analitycznego jest standardową praktyką w chemii analitycznej, co czyni ten proces nie tylko precyzyjnym, ale także niezwykle istotnym w laboratoriach zajmujących się analizą chemiczną. Takie obliczenia są niezbędne w różnych dziedzinach, takich jak kontrola jakości, badania środowiskowe i przemysł chemiczny, gdzie dokładne pomiary są kluczowe dla zapewnienia zgodności z normami oraz bezpieczeństwa produktów. Zrozumienie sposobu obliczania zawartości składników chemicznych umożliwia chemikom podejmowanie świadomych decyzji na podstawie wyników analizy.

Pytanie 13

Wzrost dyfuzyjny bakterii w hodowli płynnej przedstawia probówka oznaczona na rysunku jako

Ilustracja do pytania
A. III
B. I
C. II
D. IV
Wzrost dyfuzyjny bakterii w hodowli płynnej, który obserwujemy w probówce oznaczonej jako 'II', jest kluczowym zjawiskiem w mikrobiologii. Charakteryzuje się on równomiernym rozproszeniem komórek bakteryjnych w medium hodowlanym, co jest wynikiem ich aktywnej reprodukcji i zdolności do swobodnego poruszania się w płynie. Przykładem praktycznego zastosowania tej wiedzy jest ocena efektywności różnych warunków hodowlanych przy użyciu technik takich jak testy rozprzestrzeniania bakterii w cieczy. Standardy laboratoryjne zalecają monitorowanie takich parametrów w celu optymalizacji procesów fermentacji i produkcji biomasy. Wzrost dyfuzyjny jest istotny nie tylko dla naukowych badań, ale i w przemyśle biotechnologicznym, gdzie kontrola nad procesem rozmnażania mikroorganizmów może wpływać na jakość i wydajność produktów, takich jak antybiotyki czy enzymy. Dlatego też, zrozumienie tego procesu jest fundamentem skutecznego zarządzania hodowlami mikroorganizmów.

Pytanie 14

Spektrofotometria w podczerwieni (IR) to technika bazująca na absorpcji promieniowania w zakresie długości fal

A. 0,8 - 1000 nm
B. 200 - 800 nm
C. 0,8 - 1000 urn
D. 4000 - 12500 um
Wybór długości fal z zakresów 200 - 800 nm oraz 4000 - 12500 μm jest błędny z uwagi na to, że dotyczą one zupełnie innych rodzajów promieniowania. Zakres 200 - 800 nm odnosi się do promieniowania ultrafioletowego oraz widzialnego, które jest wykorzystywane w spektroskopii UV-Vis, a nie w spektrofotometrii IR. Promieniowanie w tym zakresie jest w stanie wzbudzać elektrony w atomach i cząsteczkach, co odzwierciedla się w różnych mechanizmach absorpcyjnych, niewłaściwych dla analizy w podczerwieni. Z kolei zakres 4000 - 12500 μm obejmuje promieniowanie mikrofalowe, które również nie jest przedmiotem analizy spektroskopowej w zakresie IR. W metodach spektroskopowych w podczerwieni kluczowe jest zrozumienie, że absorpcja promieniowania IR następuje na poziomie drgań i rotacji cząsteczek, co jest właściwe wyłącznie dla długości fal w podczerwieni. W rezultacie, wybór tych niepoprawnych zakresów może prowadzić do mylnych interpretacji wyników oraz niewłaściwego doboru narzędzi analitycznych, co jest sprzeczne z zasadami rzetelności danych i stosowanymi w branży standardami analitycznymi.

Pytanie 15

Na rysunku przedstawiono wykres zależności absorbancji od stężenia fosforu. Ile wynosi stężenie fosforu w próbce, jeśli absorbancja dla badanej próbki wynosi A = 0,628?

Ilustracja do pytania
A. 1,030 mg/dm3
B. 1,088 mg/dm3
C. 1,010 mg/dm3
D. 1,055 mg/dm3
Jeżeli wybrałeś coś innego niż 1,030 mg/dm3, to pewnie mogło to wynikać z kilku typowych pomyłek. Czasami ludzie mogą źle zrozumieć, jak absorbancja łączy się ze stężeniem i myślą, że zmiany w absorbancji są zawsze proporcjonalne do stężenia, nie biorąc pod uwagę zasadności równania. Inna sprawa to, że interpretacja wykresu może wydawać się subiektywna, co sprawia, że można dojść do błędnych wniosków. Często też zapominają spojrzeć na jednostki miary i mogą pomieszać wartości stężenia, a to w chemii jest mega ważne. W absorbancji zazwyczaj korzysta się z zasady Beer-Lamberta, która mówi, że absorbancja jest proporcjonalna do stężenia i długości drogi optycznej. Jak nie uwzględnimy tego równania, to wyjdą nam błędne wartości. Przykładowo, stężenie fosforu w próbce można pomylić z innymi składnikami, co wprowadza bałagan w analizie. Żeby uniknąć takich wpadek, warto dokładnie przestudiować i zrozumieć wykresy oraz kontekst eksperymentu, bo to są najlepsze praktyki w analizie chemicznej. Pamiętaj, że precyzyjność i dokładność pomiarów to kluczowe kwestie w laboratoriach, a każdy błąd może prowadzić do pomyłek w wnioskach i decyzjach.

Pytanie 16

Do zmiareczkowania 10 cm3 NaOH wykorzystano 2 cm3 0,1-molowego roztworu H2SO4. Zawartość wodorotlenku sodu w analizowanej próbce w g/100 cm3 wynosi (Na — 23 g/mol, O — 16 g/mol, H — 1 g/mol)?

A. 0,008 g/100 cm3
B. 0,016 g/100 cm3
C. 0,16 g/100 cm3
D. 0,0008 g/100 cm3
Żeby policzyć, ile mamy wodorotlenku sodu (NaOH) w próbce, trzeba na początku pojąć, jak działa reakcja między NaOH a H2SO4. Z równania wynika, że jeden mol H2SO4 potrzebuje dwóch moli NaOH, czyli stosunek wynosi 1:2. Jak mamy roztwór H2SO4 o stężeniu 0,1 mol/dm³, to możemy obliczyć, ile moli H2SO4 zużyliśmy. W 2 cm³ roztworu będzie to 0,0002 moli H2SO4. Ponieważ potrzebujemy dwa mole NaOH na jeden mol H2SO4, to wychodzi nam 0,0004 moli NaOH. Jak obliczamy masę NaOH, to robimy tak: 0,0004 mol * 40 g/mol (masa molowa NaOH) = 0,016 g. A żeby przejść na 100 cm³, musimy to przeliczyć: 0,016 g w 10 cm³ oznacza, że w 100 cm³ będzie to 0,16 g. Użycie tej wiedzy jest mega ważne w chemii, bo dokładne obliczenia dają pewność, że wyniki będą rzetelne. Dzięki takim technikom można monitorować jakość różnych substancji chemicznych i ich stężenia.

Pytanie 17

Z analizy danych zawartych w tabeli wynika, że

Tabela. Rodzaj paliwa stałego, zawartość węgla pierwiastkowego i wartość opałowa
Rodzaj paliwaTorfWęgiel brunatnyWęgiel kamiennyAntracyt
Zawartość C, %55 – 6363 – 7680 – 9093 – 98
Wartość opałowa, MJ/kg21 – 2426 – 3230 – 3536
A. wartość opałowa paliw stałych maleje wraz ze wzrostem uwęglenia.
B. stopień uwęglenia nie wpływa na jakość paliwa.
C. wartość opałowa paliw stałych rośnie wraz ze stopniem uwęglenia.
D. stopień uwęglenia paliw stałych maleje wraz ze wzrostem wartości opałowej.
Wybór odpowiedzi sugerującej, że wartość opałowa paliw stałych maleje wraz ze wzrostem uwęglenia, jest wynikiem nieporozumienia dotyczącego podstawowych zasad chemii węgla i jego zastosowań. Zrozumienie procesu uwęglenia jest kluczowe dla analizy jakości paliw stałych. W rzeczywistości, uwęglenie to proces, w którym zawartość węgla w paliwie wzrasta, a zawartość innych pierwiastków, takich jak wodór czy tlen, maleje. W efekcie, wyższy stopień uwęglenia oznacza większą ilość węgla, co przekłada się na wyższą wartość opałową, a nie jej spadek. Odpowiedzi sugerujące, że stopień uwęglenia nie wpływa na jakość paliwa, ignorują fundamentalne właściwości paliw stałych oraz ich zastosowanie w energetyce. Ponadto, błędne jest twierdzenie, że stopień uwęglenia paliw stałych maleje wraz ze wzrostem wartości opałowej. W rzeczywistości, wartość opałowa jest jednym z kluczowych wskaźników jakości paliwa, a jej wzrost jest bezpośrednio związany z wyższym stopniem uwęglenia. Typowe błędy myślowe, które prowadzą do takich wniosków, obejmują pomijanie analizy danych lub mylenie pojęć związanych z kalorycznością i wydajnością paliw. Aby uniknąć takich nieporozumień, istotne jest, aby osoby pracujące w branży energetycznej miały solidne podstawy teoretyczne oraz praktyczne w zakresie analizy paliw.

Pytanie 18

Wskaż właściwe uporządkowanie kształtów bakterii przedstawionych na rysunku.

Ilustracja do pytania
A. 1 - pałeczki, 2 - krętki, 3 - ziarniaki, 4 - przecinkowce, 5 - laseczki
B. 1 - przecinkowce, 2 - krętki, 3 - ziarniaki, 4 - pałeczki, 5 - laseczki
C. 1 - dwoinki, 2 - gronkowce, 3 - ziarniaki, 4 - pałeczki, 5 - laseczki
D. 1 - laseczki. 2 - paciorkowce, 3 - ziarniaki, 4 - pałeczki, 5 - przecinkowce
Dobra robota! Twoja odpowiedź jest na miejscu, bo bakterie faktycznie klasyfikujemy według ich kształtów. Przecinkowce to te bakterie, które mają zakrzywiony kształt. To jest ważne, szczególnie przy diagnozowaniu różnych infekcji, zwłaszcza żołądkowych. Krętki z spiralnym kształtem często pojawiają się w kontekście chorób przenoszonych drogą płciową, więc dobre metody diagnostyczne, jak mikroskopia ciemnego pola, są tu kluczowe. Ziarniaki, które są kuliste, często dostrzega się w badaniach mikrobiologicznych, a ich klasyfikacja pomaga w ustaleniu rodzaju infekcji oraz w doborze leczenia. Pałeczki, czyli te dłuższe bakterie, to jedna z najczęstszych grup i mają różne reprezentacje, mogą być zarówno chorobotwórcze, jak i korzystne. A laseczki, takie długie i wąskie, stają się coraz ważniejsze w badaniach nad bakteriami, które mogą być wykorzystywane w biotechnologii. Znajomość tych kształtów i ich zastosowania jest naprawdę istotna w mikrobiologii i medycynie.

Pytanie 19

Obecność skrobi w bulwie ziemniaka można wykryć, stosując

A. stężonego kwasu azotowego (V).
B. świeżo wytrąconego wodorotlenku miedzi (II).
C. płynu Lugola.
D. sudanu III.
Płyn Lugola, będący roztworem jodu w alkoholu, jest standardowym odczynnikiem chemicznym stosowanym do wykrywania skrobi w różnych materiałach, w tym w bulwie ziemniaka. Jod zawarty w płynie Lugola reaguje ze skrobią, tworząc charakterystyczny niebiesko-fioletowy kompleks. Taki test jest praktycznie stosowany w laboratoriach oraz w edukacji, aby zwizualizować obecność skrobi w próbkach roślinnych. W laboratoriach analitycznych płyn Lugola może być używany do jakościowego oznaczania skrobi w przetworach spożywczych, co jest istotne w kontroli jakości produktów rolnych. Użycie tego odczynnika jest zgodne z metodami analitycznymi opisanymi w normach ISO dotyczących analizy składników żywności. Dzięki swojej prostocie oraz efektywności, test ten ma zastosowanie również w zajęciach dydaktycznych, gdzie studenci mogą obserwować zmiany barwne, co ułatwia zrozumienie procesów chemicznych i składników żywności.

Pytanie 20

Na ilustracji przedstawiono schemat

Ilustracja do pytania
A. czujnika chemicznego.
B. bioczujnika.
C. biokataliztora.
D. detektora różnicowego.
Bioczujniki to zaawansowane urządzenia, które umożliwiają detekcję określonych substancji chemicznych poprzez interakcję z komponentem biologicznym, takim jak enzym, przeciwciało czy komórki. Schemat przedstawiony na ilustracji obrazuje kluczowe elementy bioczujników: składnik biologiczny, przetwornik, wzmacniacz oraz sygnał wyjściowy. Proces detekcji rozpoczyna się od przekształcenia analitu, które następnie jest przekazywane przez przetwornik, i kończy się na sygnale wyjściowym, który można zinterpretować w kontekście obecności lub stężenia danej substancji. Bioczujniki znajdują szerokie zastosowanie w diagnostyce medycznej, monitorowaniu środowiska oraz kontrolach jakości w przemyśle spożywczym. Przykładem może być zastosowanie bioczujników do pomiaru poziomu glukozy we krwi u pacjentów z cukrzycą, co jest standardem w monitorowaniu stanu zdrowia. Dzięki zastosowaniu biotechnologii, bioczujniki są w stanie oferować wysoką czułość, specyficzność oraz szybkość odpowiedzi, co czyni je niezwykle wartościowymi narzędziami w różnych dziedzinach nauki i przemysłu.

Pytanie 21

Proces kondensacji i osuszania substancji termolabilnych, takich jak białka oraz kwasy nukleinowe, za pomocą suszenia zamrożonego materiału w obniżonym ciśnieniu poprzez sublimację lodu, określany jest jako

A. dehydratyzacją
B. liofilizacją
C. suszeniem próżniowym
D. tyndalizacją
Liofilizacja to dość ciekawy proces, który polega na usunięciu wody z materiału przez sublimację lodu. Na początku materiał jest schładzany do niskich temperatur, a potem trafia do próżni. W takich warunkach lód nie topnieje, tylko zamienia się w parę wodną, omijając stan ciekły. To świetna metoda, zwłaszcza dla termolabilnych związków, jak białka czy kwasy nukleinowe, które mogą się psuć w wysokich temperaturach. Ciekawe jest to, że liofilizacja stosowana jest w przemyśle farmaceutycznym, spożywczym czy biotechnologicznym, co pozwala na zachowanie właściwości produktów. Używanie liofilizacji do konserwacji żywności to naprawdę dobra opcja, bo można długo przechowywać jedzenie bez utraty wartości odżywczych. W dodatku, liofilizowane produkty łatwo się rehydratyzują, co jest praktyczne, kiedy trzeba szybko przygotować posiłek albo lek.

Pytanie 22

W celu preparatywnego rozdzielania aminokwasów wykorzystuje się metodę elektroforezy, która bazuje na

A. wartości współczynnika podziału substancji pomiędzy wodę a mniej polarną fazę ruchomą
B. wartościach skręcalności właściwej [α]D w wodzie wielu aminokwasów, w szczególności alifatycznych
C. różnicy powinowactwa cząsteczek analitu oraz rozpuszczalnika do miejsc aktywnych
D. różnicach w szybkości przemieszczania się naładowanych elektrycznie cząstek w polu elektrycznym
Poprawna odpowiedź odnosi się do zasady działania elektroforezy, w której kluczową rolę odgrywa ruch naładowanych cząstek w polu elektrycznym. W procesie elektroforezy, cząstki naładowane, takie jak aminokwasy, poruszają się w odpowiedzi na zastosowane pole elektryczne, co pozwala na ich rozdzielenie w zależności od ich ładunku i wielkości. Przykładem zastosowania elektroforezy jest analiza białek w biologii molekularnej, gdzie technika ta jest szeroko stosowana do rozdzielania i identyfikacji białek w próbkach biologicznych. Elektroforeza kapilarna to nowoczesna metoda, która umożliwia szybkie i efektywne rozdzielanie substancji, co jest niezwykle cenne w diagnostyce klinicznej oraz badaniach bioanalitycznych. Dobrą praktyką w laboratoriach jest stosowanie odpowiednich buforów, które zapewniają stabilność pH i optymalne warunki dla rozdzielania aminokwasów i białek, co przekłada się na wyższą jakość wyników analizy.

Pytanie 23

Podczas elektrolizy wodnego roztworu kwasu solnego na katodzie zachodzi reakcja opisana równaniem

A.2 H2O + 2e → H2 + 2 OH
B.2 H2O + 4e → 4H+ + O2
C.2 Cl → Cl2 + 2e
D.2 H+ + 2e → H2
A. D.
B. C.
C. A.
D. B.
W przypadku niewłaściwego wyboru odpowiedzi, wielu uczniów może mylić proces elektrolizy z innymi reakcjami chemicznymi. W szczególności, niektóre z błędnych odpowiedzi mogą sugerować alternatywne reakcje, które nie zachodzą na katodzie podczas elektrolizy roztworu kwasu solnego. Na przykład, mogło to być zrozumiane jako utlenianie, które w rzeczywistości zachodzi na anodzie, a nie na katodzie. Pojęcie redukcji, które jest kluczowe w tym kontekście, polega na przyjmowaniu elektronów przez jony H⁺, co prowadzi do powstania gazowego wodoru. Ignorowanie tego kluczowego aspektu prowadzi do błędnych wniosków, ponieważ odpowiedzi, które nie uwzględniają tej reakcji, nie oddają rzeczywistych procesów chemicznych. Kolejnym typowym błędem jest mylenie ról katody i anody – katoda jest miejscem redukcji, podczas gdy anoda jest miejscem utleniania. Warto również podkreślić, że zrozumienie tych procesów jest nie tylko teoretyczne, ale ma praktyczne znaczenie w kontekście projektowania różnych systemów inżynieryjnych czy technologii związanych z energią odnawialną. Dobrą praktyką jest zawsze potwierdzanie reakcji przez badania eksperymentalne, co pozwala na lepsze zrozumienie zjawisk elektrolitycznych.

Pytanie 24

Podłoże do izolacji i identyfikacji bakterii hemolizujących powinno zawierać

A. maltozę.
B. bulion.
C. krew.
D. ekstrakt drożdżowy.
Krew jest kluczowym składnikiem podłoża do hodowli bakterii hemolizujących, ponieważ zawiera niezbędne składniki odżywcze oraz czynniki wzrostu, które umożliwiają rozwój tych mikroorganizmów. Hemoliza, proces polegający na rozkładzie czerwonych krwinek, jest istotnym wskaźnikiem dla identyfikacji bakterii, takich jak Streptococcus i Staphylococcus, które mogą powodować szereg infekcji. W praktykach laboratoryjnych stosuje się podłoża krwawe, które pozwalają na obserwację stref hemolizy wokół kolonii bakterii, co jest kluczowym krokiem diagnostycznym. Przykładem takiego podłoża jest agar krwawy, który nie tylko sprzyja hodowli bakterii, ale również umożliwia klasyfikację w zależności od rodzaju hemolizy: alfa, beta lub gamma. Zgodnie z wytycznymi American Society for Microbiology, stosowanie krwi w podłożach hodowlanych uznawane jest za standardową praktykę, co podkreśla znaczenie tego komponentu w mikrobiologii medycznej.

Pytanie 25

Schemat obrazuje proces rozdzielenia mieszaniny kationów.
Próbka pierwotna (mieszanina kationów)

Ilustracja do pytania
A. B.
B. D.
C. A.
D. C.
Wydaje mi się, że wybierając odpowiedzi A, B lub C, zrozumiałeś trochę inaczej, jak działa ten proces analizy chemicznej. Duży błąd polega na tym, że można było lepiej zrozumieć, jak jony reagują, kiedy mówimy o ich osadzaniu. Na przykład, w odpowiedzi A brak osadu w punkcie 1 oraz to, co jest w punkcie 2, pokazuje, że nie zauważyłeś roli kationów amonowych, co jest istotne dla grup III-V. A w odpowiedziach B i C pewnie poszło coś nie tak z interpretacją schematu, co doprowadziło do błędnych wniosków o tym, czy osady są obecne lub nie. Z moich obserwacji, często ludzie zbytnio upraszczają te procesy, nie biorąc pod uwagę, jak skomplikowane są te reakcje chemiczne i jak warunki wpływają na osadzanie. W chemii analitycznej detale naprawdę się liczą, bo różne kationy mogą mieć różne właściwości w zależności od pH czy temperatury. Znalezienie właściwego zrozumienia tego procesu jest kluczowe, żeby uzyskać rzetelne wyniki, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w chemii.

Pytanie 26

Na schemacie przedstawiono procesy, które zachodzą podczas przygotowania próbek do badań z wykorzystaniem

Ilustracja do pytania
A. chromatografii cieczowej.
B. chromatografii gazowej.
C. spektroskopii atomowej.
D. nefelometrii i turbidymetrii.
Wybór nieprawidłowej odpowiedzi może wynikać z niepełnego zrozumienia specyfiki technik analitycznych. Chromatografia gazowa, na przykład, jest techniką separacyjną, która polega na rozdzielaniu składników mieszaniny w fazie gazowej, co nie obejmuje procesów takich jak rozpylanie czy atomizacja. W przypadku chromatografii cieczowej, również mamy do czynienia z separacją, ale w fazie ciekłej, co również nie odpowiada przedstawionym procesom na schemacie. Nefelometria i turbidymetria to techniki optyczne służące do pomiaru rozpraszania światła przez cząstki w roztworze, co również nie odnosi się do opisanego procesu przygotowania próbek do spektroskopii atomowej. Często w analizach chemicznych mylnie przypisuje się różne techniki do tego samego rodzaju procesów, co prowadzi do nieporozumień. Kluczowe jest zrozumienie, że spektroskopia atomowa opiera się na tworzeniu wolnych atomów z próbki, co jest fundamentalnie różne od procesów separacyjnych w chromatografii czy analiz optycznych w nefelometrii. Odpowiednie zrozumienie tych różnic jest niezbędne do właściwego doboru metod analitycznych oraz osiągnięcia wiarygodnych wyników w badaniach laboratoryjnych.

Pytanie 27

Jakie jest zastosowanie psychrometru aspiracyjnego?

A. mierzenia wilgotności względnej powietrza
B. pobierania próbek gazów
C. odzyskiwania próbek powietrza
D. mierzenia prędkości przepływu gazów i cieczy
Odpowiedzi sugerujące pomiar prędkości ruchu gazów i cieczy, odpylanie próbek powietrza oraz pobieranie próbek gazów wskazują na podstawowe nieporozumienia dotyczące funkcji psychrometru aspiracyjnego. Psychrometr aspiracyjny, skonstruowany w celu oceny wilgotności powietrza, nie ma zastosowania w mierzeniu prędkości gazów czy cieczy. Pomiar prędkości jest realizowany przez inne urządzenia, takie jak anemometry. W kontekście odpylania, takie procesy są związane z filtracją powietrza, a nie z pomiarem wilgotności. Odpływ powietrza z filtrem nie dostarcza informacji na temat jego wilgotności, a raczej o czystości. Z kolei pobieranie próbek gazów jest działaniem bardziej związanym z analizą chemiczną lub pomiarami emisji, a nie z pomiarem wilgotności. Takie myślenie może prowadzić do błędnej interpretacji roli psychrometru jako ogólnego narzędzia do pomiaru różnych właściwości gazów, co jest nieprecyzyjne i nieodpowiednie w kontekście jego rzeczywistego zastosowania. Zrozumienie specyfiki działania psychrometru jest niezbędne do właściwego używania go w praktyce, co w dużej mierze opiera się na standardach dotyczących pomiarów klimatycznych i jakości powietrza.

Pytanie 28

Zgodnie z informacją zawartą w ramce zawartość jonów chlorkowych i jodkowych w roztworze można oznaczyć

Zasada oznaczenia zawartości jonów chlorkowych i jodkowych w roztworze.

Podstawą metody jest reakcja strąceniowa zachodząca między jonami Cl- i I- a jonami Ag+. Oznaczenie polega na badaniu zmian potencjału elektrody wskaźnikowej podczas dodawania do analizowanego roztworu, mianowanego roztworu AgNO3.

A. spektrofotometrycznie.
B. refraktometrycznie.
C. polarymetrycznie.
D. potencjometrycznie.
Odpowiedź "potencjometrycznie" jest prawidłowa, ponieważ metoda ta jest najczęściej stosowana do oznaczania zawartości jonów chlorkowych i jodkowych w roztworach. W praktyce, podczas miareczkowania roztworu zawierającego jony Cl- lub I- dodaje się roztwór AgNO3, co prowadzi do powstania nierozpuszczalnych osadów, takich jak AgCl lub AgI. Zmiana potencjału elektrody wskaźnikowej, w zależności od stężenia jonów, pozwala na dokładne określenie ich zawartości. Metoda ta jest zgodna z normami analitycznymi, takimi jak PN-EN ISO 10304, które określają zasady miareczkowania jonów w roztworach. Warto także zauważyć, że potencjometria umożliwia uzyskanie szybkich wyników z wysoką precyzją i dokładnością, co czyni ją jedną z preferowanych metod w laboratoriach analitycznych, szczególnie w chemii analitycznej i analizie wody.

Pytanie 29

Przedstawioną na rysunku krzywą wyznaczono przy pomocy

Ilustracja do pytania
A. pehametru.
B. polarymetru.
C. piknometru.
D. konduktometru.
Poprawna odpowiedź na to pytanie to "pehametru", ponieważ krzywa przedstawiona na rysunku ilustruje zmiany pH w zależności od objętości dodanego roztworu. Tego typu pomiary są kluczowe w chemii analitycznej, szczególnie podczas titracji kwasowo-zasadowej, gdzie monitorowanie pH jest niezbędne do określenia punktu równoważnikowego. pH-metr jest specjalistycznym urządzeniem, które skutecznie mierzy stężenie jonów wodorowych w roztworze, co pozwala na precyzyjne określenie jego kwasowości lub zasadowości. Zastosowania pH-metrów obejmują zarówno laboratoria badawcze, jak i przemysłowe, na przykład w przemyśle spożywczym do monitorowania pH produktów, co ma wpływ na ich smak oraz trwałość. W kontekście standardów branżowych, pH-metry powinny być regularnie kalibrowane przy użyciu wzorcowych roztworów pH, aby zapewnić dokładność pomiarów, co jest zgodne z najlepszymi praktykami laboratoryjnymi.

Pytanie 30

Konduktometria to technika analityczna, która opiera się na pomiarze

A. lepkości
B. gęstości
C. stężenia
D. przewodnictwa
Konduktometria jest kluczową metodą analityczną, która opiera się na pomiarze przewodnictwa elektrycznego roztworów. Przewodnictwo elektryczne jest miarą zdolności roztworu do przewodzenia prądu, co jest ściśle związane z obecnością jonów w roztworze. W praktyce, konduktometria znajduje zastosowanie w wielu dziedzinach, takich jak chemia analityczna, biotechnologia czy kontrola jakości w przemyśle spożywczym. Przykładowo, pomiar przewodnictwa pozwala na szybkie określenie stężenia jonów w wodzie pitnej, co jest istotne z punktu widzenia ochrony zdrowia publicznego. Zgodnie z dobrymi praktykami branżowymi, konduktometria jest również wykorzystywana do monitorowania procesów przemysłowych, w których obecność zanieczyszczeń jonowych może wpływać na jakość produktu. Zastosowanie konduktometrii wymaga znajomości zasadki, jakimi są odpowiednie kalibracje oraz optymalizacja warunków pomiarowych, co pozwala uzyskać wyniki o wysokiej precyzji i powtarzalności.

Pytanie 31

Z jaką precyzją należy zważyć próbkę o masie 20 mg, aby błąd względny nie wynosił więcej niż 0,05%?

A. 10 mg
B. 0,1 mg
C. 0,01 mg
D. 1 mg
Odpowiedź 0,01 mg jest prawidłowa, ponieważ aby obliczyć wymaganą dokładność ważenia próbki o masie 20 mg przy błędzie względnym nieprzekraczającym 0,05%, należy zastosować wzór na błąd względny. Błąd względny to stosunek błędu bezwzględnego do wartości rzeczywistej, wyrażony w procentach. Można to zapisać jako: Błąd względny = (błąd bezwzględny / masa próbki) * 100%. Aby zachować błąd względny na poziomie 0,05%, błąd bezwzględny nie powinien przekraczać: Błąd bezwzględny = (0,05 / 100) * 20 mg = 0,01 mg. Z tego wynika, że do ważenia próbki o masie 20 mg z taką precyzją, konieczne jest użycie wagi analitycznej o dokładności co najmniej 0,01 mg. Takie wagi są standardem w laboratoriach chemicznych i analitycznych, gdzie precyzyjne ważenie jest kluczowe dla uzyskania wiarygodnych wyników. Przykładem zastosowania tej wiedzy jest przygotowywanie roztworów o znanych stężeniach, gdzie każde odchylenie od prawidłowej wagi może prowadzić do błędnych wyników analizy. Dzięki temu można zapewnić, że wszelkie analizy oparte na tej próbce będą miały odpowiednią dokładność i powtarzalność, co jest niezbędne do zachowania standardów branżowych.

Pytanie 32

Rolę wskaźnika w oznaczeniu opisanym w ramce pełni

Do kolby miarowej o pojemności 250 cm3 odpipetować 25 cm3 3% wody utlenionej i dopełnić wodą do kreski.
Do kolby stożkowej o pojemności 250 cm3 odpipetować 20 cm3 próbki rozcieńczonej wody utlenionej, dodać 25 cm3 kwasu siarkowego(VI) (1+4) i miareczkować roztworem manganianu(VII) potasu o stężeniu 0,02 mol/dm3 do pojawienia się trwałego różowego zabarwienia.
A. woda utleniona.
B. kwas siarkowy(VI).
C. roztwór KMnO4.
D. oranż metylowy.
Woda utleniona, kwas siarkowy(VI) oraz oranż metylowy nie pełnią funkcji wskaźnika w opisanym kontekście miareczkowania redoks. Woda utleniona (H2O2) jest substancją utleniającą, która nie zmienia swojego stanu fizycznego w trakcie reakcji, co czyni ją nieodpowiednią do użycia jako wskaźnik. Jej rolą jest utlenianie innych substancji, a nie sygnalizowanie zakończenia reakcji. Kwas siarkowy(VI) (H2SO4) jest używany do zakwaszenia roztworów i nie zmienia koloru, więc również nie spełnia kryteriów wskaźnika. Z kolei oranż metylowy jest wskaźnikiem pH, stosowanym głównie w miareczkowaniu kwasowo-zasadowym, gdzie zmienia kolor w określonym zakresie pH, co jest zupełnie inną funkcją niż ta, którą pełni KMnO4 w miareczkowaniu redoks. W kontekście wymagań miareczkowania redoks, wskaźniki muszą oferować wyraźne zmiany wizualne związane z reakcjami elektronowymi, co nie dotyczy wymienionych substancji. Zrozumienie właściwości chemicznych tych substancji i ich zastosowań jest kluczowe dla uzyskania poprawnych wyników analitycznych.

Pytanie 33

Bufor amonowy to system kwasowo-zasadowy złożony z wodnego roztworu

A. amoniaku oraz octanu amonu
B. amoniaku oraz kwasu solnego
C. amoniaku i chlorku amonu
D. azotanu(V) amonu i kwasu solnego
Bufor amonowy to układ kwasowo-zasadowy, w którym amoniak (NH3) działa jako zasada, a chlorek amonu (NH4Cl) pełni rolę kwasu. Takie połączenie jest istotne z punktu widzenia chemii analitycznej oraz biologii, gdzie utrzymanie stabilnego pH jest kluczowe dla wielu reakcji biochemicznych. Amoniak, poprzez swoje zdolności do akceptowania protonów, neutralizuje nadmiar kwasów, natomiast chlorek amonu, oddając protony, neutralizuje zasady. Przykładem zastosowania buforów amonowych jest ich użycie w procesach biotechnologicznych, gdzie stabilne pH jest niezbędne do optymalizacji wzrostu mikroorganizmów. W codziennej praktyce laboratoryjnej, rozwiązania buforowe oparte na amoniaku są szeroko stosowane w titracji, gdzie precyzyjna kontrola pH ma kluczowe znaczenie dla uzyskania wiarygodnych wyników. Warto również zauważyć, że bufor amonowy jest zgodny z normami dotyczącymi analizy chemicznej, takimi jak ISO 17025, które podkreślają znaczenie precyzyjnych metod analitycznych i kontrolowania warunków reakcji.

Pytanie 34

Określenie stężenia jonów Fe3+ w wodzie pitnej powinno być zrealizowane przy użyciu metody

A. refraktometrycznej
B. absorpcjometrycznej
C. chromatograficznej
D. polarymetrycznej
Oznaczanie zawartości jonów Fe<sup>3+</sup> w wodzie pitnej nie może być skutecznie przeprowadzone za pomocą metod polarymetrycznych, refraktometrycznych ani chromatograficznych. Polarymetria służy głównie do analizy substancji optycznie czynnych, takich jak cukry czy aminokwasy, które posiadają właściwości optyczne wpływające na polaryzację światła. Na przykład, nie można jej zastosować do analizy jonów metali, ponieważ te nie mają takiego wpływu na polaryzację. Z kolei refraktometria polega na pomiarze współczynnika załamania światła, co jest użyteczne w określaniu stężenia roztworów, ale nie pozwala na selektywne oznaczanie konkretnych jonów w przypadku metali, jak Fe<sup>3+</sup>, których stężenia mogą być bardzo niskie. Ponadto, chromatografia jest techniką rozdzielania różnych składników chemicznych, jednak nie jest optymalna do oznaczania jonów metali w wodzie ze względu na ich silne interakcje z matrycą oraz potrzebę stosowania skomplikowanych procedur detekcji, co czyni ją bardziej czasochłonną. Wybór niewłaściwej metody analitycznej często wynika z niedostatecznego zrozumienia specyfiki badanych substancji oraz ich właściwości fizykochemicznych, co może prowadzić do błędnych wniosków i nieadekwatnych rezultatów analitycznych.

Pytanie 35

Jaka jest wartość stałej Michaelisa, przy której enzym ma największe powinowactwo do substratu?

A. 10-4 mol/dm3
B. 10-3 mol/dm3
C. 10-2 mol/dm3
D. 10-5 mol/dm3
Wartości stałej Michaelisa, które są zbyt wysokie, jak 10-2, 10-3 lub 10-4 mol/dm3, sugerują niższe powinowactwo enzymu do substratu. W przypadku stężenia 10-2 mol/dm3, enzym wymaga wyższego stężenia substratu do osiągnięcia połowy swojej maksymalnej aktywności, co nie jest korzystne z perspektywy efektywności enzymatycznej. Podobnie, stężenia 10-3 i 10-4 mol/dm3 świadczą o tym, że enzym nie jest wystarczająco wydajny w wiązaniu substratu, co może prowadzić do niższej efektywności procesów biochemicznych. Tego rodzaju dane są kluczowe w praktyce biologicznej i biotechnologicznej, gdzie nieefektywność enzymu może wpływać na wyniki eksperymentów lub procesów produkcyjnych. Typowe błędy myślowe, prowadzące do wyboru wyższych wartości stałej Michaelisa, mogą wynikać z mylenia aktywności enzymatycznej z jego efektywnością, co jest fundamentalne w kinetyce enzymatycznej. W realnych zastosowaniach, znajomość i zrozumienie stałej Michaelisa są niezbędne do projektowania skutecznych strategii eksperymentalnych oraz do wdrażania odpowiednich regulacji dotyczących użycia enzymów w przemyśle i medycynie.

Pytanie 36

Glebę uprawną o pHKCl = 6,7 należy zakwalifikować jako

Podział gleb uprawnych i leśnych w zależności od odczynu,
wykazywanego w wyniku działania na glebę roztworu KCl (pHKCl)
pHKClGleby uprawnepHKClGleby leśne
<4,0Bardzo kwaśne<3,5Bardzo silnie kwaśne
4,1 – 4,5Kwaśne3,6 – 4,5Silnie kwaśne
4,6 – 5,0Średnio kwaśne4,6 – 5,5Kwaśne
5,1 – 6,0Słabo kwaśne5,6 – 6,5Słabo kwaśne
6,1 – 6,5Obojętne6,6 – 7,2Obojętne
6,6 – 7,0Słabo alkaliczne7,3 – 8,0Słabo alkaliczne
7,1 – 7,5Średnio alkaliczne>8,0Alkaliczne
>7,5Alkaliczne
A. słabo kwaśną.
B. słabo alkaliczną.
C. obojętną.
D. średnio alkaliczną.
Odpowiedź "słabo alkaliczna" jest poprawna, ponieważ gleby uprawne klasyfikuje się na podstawie wartości pH określonej w roztworze KCl. Wartość pHKCl = 6,7 znajduje się w zakresie 6,6 - 7,0, co zgodnie z klasyfikacją gleb oznacza, że gleba ta jest słabo alkaliczna. W praktyce, gleby o takim pH sprzyjają rozwojowi wielu roślin, które preferują neutralne lub lekko zasadowe warunki. Dodatkowo, pH gleby ma wpływ na dostępność składników odżywczych dla roślin, a w przypadku gleb słabo alkalicznych, składniki takie jak fosfor, wapń i magnez są zwykle w optymalnych ilościach. Właściwe zarządzanie pH gleby jest kluczowe dla zdrowia ekosystemów rolniczych oraz dla maksymalizacji plonów. Stosując odpowiednie nawożenie i techniki uprawowe, można efektywnie utrzymywać pH w pożądanym zakresie, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w agronomii.

Pytanie 37

Urządzeniem używanym do hodowli bakterii w środowisku beztlenowym jest

A. anaerostat
B. pasteryzator
C. autoklaw
D. boks laminarny
Anaerostat to urządzenie zaprojektowane specjalnie do hodowli mikroorganizmów w warunkach beztlenowych, co oznacza, że umożliwia one prowadzenie badań w atmosferze wolnej od tlenu. Tlen jest szkodliwy dla wielu bakterii beztlenowych, dlatego ważne jest, aby używać odpowiedniego sprzętu, który zapewnia właściwe warunki. Anaerostaty często wyposażone są w systemy usuwania tlenu, takie jak chemiczne pochłaniacze tlenu lub źródła gazów obojętnych, co pozwala na skuteczną hodowlę beztlenowców. Przykładem zastosowania anaerostatów mogą być badania nad bakterią Clostridium, która jest patogenem związanym z infekcjami jelitowymi. W laboratoriach mikrobiologicznych, zgodnie z wytycznymi takich organizacji jak ISO czy CLSI, stosowanie anaerostatów jest kluczowe dla zapewnienia rzetelnych wyników w badaniach mikrobiologicznych. Właściwe przeprowadzenie hodowli w anaerostatach pozwala na izolację i identyfikację mikroorganizmów, co jest istotne w diagnostyce medycznej oraz biotechnologii.

Pytanie 38

W opisie metody analitycznej zapisano:
Który parametr metody analitycznej opisano?

Różnica w otrzymanych wynikach dwóch oznaczeń wykonanych równocześnie lub w krótkim przedziale czasu na tej samej próbce, przez tego samego analityka, w takich samych warunkach, nie może przekraczać 1,5 g na 100 g oznaczanej próbki.
A. Odtwarzalność.
B. Niepewność.
C. Dokładność.
D. Powtarzalność.
Analizując odpowiedzi, które nie są poprawne, można dostrzec pewne nieporozumienia dotyczące pojęć związanych z metodami analitycznymi. Odpowiedź dotycząca niepewności odnosi się do obszaru oceny błędów pomiarowych oraz ich wpływu na wyniki analityczne, jednak nie jest to to samo, co powtarzalność. Niepewność odnosi się do zakresu, w jakim można oczekiwać, że wynik pomiaru zbliży się do wartości rzeczywistej, co wymaga brania pod uwagę wszystkich błędów systematycznych i losowych. Odtwarzalność, z kolei, odnosi się do powtarzalności wyników uzyskiwanych przez różnych analityków lub w różnych laboratoriach, co jest znaczącym krokiem dalej niż powtarzalność, która dotyczy tych samych warunków pomiaru. Dokładność natomiast to miara tego, jak blisko nasze wyniki są do wartości rzeczywistej, co również nie jest tym samym, co powtarzalność. W kontekście analizy danych, błędne zrozumienie tych pojęć może prowadzić do nieprawidłowego stosowania metod oraz interpretacji wyników, co jest niebezpieczne zwłaszcza w kontekście podejmowania decyzji na podstawie wyników analitycznych.

Pytanie 39

Woda pobrana do analizy mikrobiologicznej została rozcieńczona w proporcji 1:1000. Z uzyskanej mieszanki pobrano 0,1 ml, który następnie umieszczono na szalce z pożywką. Po hodowli na szalce zaobserwowano 10 jtk. Jakie było stężenie bakterii w analizowanej wodzie?

A. 100 komórek/ml
B. 1 000 komórek/ml
C. 10 000 komórek/ml
D. 100 000 komórek/ml
Błędne odpowiedzi wynikają z nieprawidłowych obliczeń, które mogą prowadzić do mylnych wniosków na temat stężenia bakterii w badanej próbce wody. Przykładowo, odpowiedź sugerująca stężenie 10 000 komórek/ml wydaje się być logiczna, ale nie uwzględnia faktu, że liczba jtk uzyskana na płytce powinna być pomnożona przez dokładny współczynnik rozcieńczenia oraz odwrotność objętości próbki. Podobnie odpowiedzi, które sugerują stężenie 100 komórek/ml lub 1 000 komórek/ml, nie uwzględniają prawidłowej metody obliczania, co może prowadzić do znacznych błędów w interpretacji wyników. Często takie nieporozumienia mają swoje źródło w niepełnym zrozumieniu procesu rozcieńczania i jego wpływu na ostateczny rezultat. W praktyce mikrobiologicznej, istotne jest, aby nie tylko właściwie przeprowadzić rozcieńczenia, ale także umieć dokładnie obliczyć ostateczne stężenie patogenów w próbce. Laboratoria powinny przestrzegać standardów, takich jak ISO 17025, które dotyczą kompetencji laboratoriów badawczych, zapewniając, że wyniki są wiarygodne i powtarzalne. Zrozumienie tych zasad jest kluczowe dla prawidłowego wydawania ocen oraz podejmowania decyzji na podstawie wyników analiz mikrobiologicznych.

Pytanie 40

Dokładność metody definiowana jest na podstawie ustalonej wartości

A. błędu bezwzględnego
B. błędu względnego
C. granicy oznaczalności
D. odchylenia standardowego
Błąd bezwzględny, błąd względny oraz granica oznaczalności to pojęcia, które choć związane z dokładnością wyników pomiarów, nie są bezpośrednio miarą precyzji metody. Błąd bezwzględny to różnica między wartością zmierzoną a wartością rzeczywistą, który jednak nie dostarcza informacji o powtarzalności wyników. W pomiarach chemicznych czy fizycznych, gdzie istotne jest, aby wyniki były nie tylko bliskie wartości rzeczywistej, lecz także spójne, sam błąd bezwzględny nie wystarcza. Błąd względny, który jest stosunkiem błędu bezwzględnego do wartości rzeczywistej, również nie jest miarą precyzji. Może on wprowadzać w błąd, szczególnie w przypadku pomiarów o niskich wartościach, gdzie niewielkie błędy mogą wydawać się nieproporcjonalnie duże. Granica oznaczalności z kolei odnosi się do najmniejszej wartości, która może być wiarygodnie mierzona przez daną metodę; choć jest to ważne dla oceny przydatności metody, nie daje bezpośrednich informacji o precyzji. W rzeczywistości, aby zrozumieć, jak powtarzalne są wyniki, kluczowe jest skupienie się na analizie odchylenia standardowego, które dostarcza informacji o rozrzucie wyników i wiarygodności pomiarów. Ignorowanie tych subtelności w ocenie wyników prowadzi do niepełnego zrozumienia metodologii badań oraz ich zastosowań praktycznych.